Bài giảng các chỉ báo giáo dục và hệ thống EMIS

1
Các chỉ báo giáo dục
và hệ thống EMIS
2
Các chỉ báo giáo dục
và hệ thống EMIS
I. Các chỉ báo giáo dục
II. Xây dựng các chỉ báo giáo dục
III. Sử dụng các chỉ báo giáo dục
IV. Một ví dụ: chưương trình
đánh giá toàn hệ thống
V. Hệ thống EMIS
VI. Kết luận
3
■
Thế nào là các chỉ báo giáo dục?
Đó là các thông tin về các điều kiện và kết
quả thực hiện giáo dục
■
Các chỉ báo giáo dục dùng để làm gì? Phục
vụ yêu cầu giám sát chuẩn, xây dựng chính
sách, xác định mục tiêu, đánh giá và cải
cách
I. Các chỉ báo giáo dục
4
I. Các chỉ báo giáo dục
■
Các đặc trưng cơ bản:
Tính phù hợp
Tính chi phí hiệu quả
Tính kịp thời

Tính tin cậy
Tính hiệu lực
5
II. Xây dựng các chỉ báo
giáo dục
Vài nét lịch sử:
■
Giáo dục Anh cuối thế kỷ 19: dùng kết
quả thi hàng năm làm cơ sở để trả lương
giáo viên
■
Sự phóng thành công vệ tinh Sputnik năm
1958: c¸c chỉ b¸o giáo dục được quan
tâm rộng rãi để đánh giá kết quả giáo dục
■
OECD 1974: đề xuất khung chỉ b¸o giáo
dục để phục vụ việc ra quyết định
6
II. Xây dựng các chỉ báo
giáo dục
■
Các xu hưướng hiện tại:
1. Chuyển từ thống kê mô tả (chủ yếu là các dữ liệu đầu
vào và nguồn lực) sang đo lưường các kết quả đầu ra

2. Hưướng tới các hệ thống chỉ báo toàn diện hơn
3. Quan tâm đến việc thu thập và phân tích dữ liệu ở
nhiều cấp khác nhau
7
II. Xây dựng các chỉ báo

giáo dục
■
Các yếu tố ảnh hưưởng đến việc xây dựng các chỉ báo
giáo dục:
1. Chính sách phát triển giáo dục (vai trò chủ yếu)
2. Kiến thức khoa học giáo dục
3. Hạ tầng kỹ thuật
4. Cơ sở thực tiễn
5. Bản thân những ngưười xây dựng.
Nhìn chung ít chỉ báo đưược ưưa chuộng hơn nhiều chỉ
báo
8
II. Xây dựng các chỉ báo
giáo dục
■
Sự lựa chọn các chỉ báo giáo dục phụ thuộc
vào ngưười xây dựng chúng:
Nhà nghiên cứu: các chỉ báo về quá trình
Nhà kinh tế:các chỉ báo về chi phí hiệu quả
Nhà xã hội học: các chỉ báo về môi trường,
về công bằng xã hội
Nhà giáo: các chỉ báo về kết quả dạy và học

9
II. Xây dựng các chỉ báo
giáo dục
■
Một số bài học kinh nghiệm trong việc xây dựng các chỉ
báo giáo dục:
1. Các chỉ báo phải mang tính chẩn đoán và khuyến nghị về

phưương án lựa chọn chứ không phải là các phán xét
2. Bất kỳ một tiêu chí tiềm ẩn nào cũng phải
đưược làm cho tưường minh và đưược chấp nhận
3. Các chỉ báo riêng biệt phải tin cậy, có ích và có hiệu lực
4. So sánh phải đưược tiến hành theo nhiều cách
5. Các đối tưượng sử dụng phải có hiểu biết về cách sử dụng
10
II. Xây dựng các chỉ báo
giáo dục
■
Các chỉ báo giáo dục phải là một tập
hợp tưương thích nhằm cung cấp
thông tin về trạng thái “sức khoẻ”
của hệ thống giáo dục. Các chỉ báo
này không đưược áp đặt một cách tự
nhien mà phải đưược xây dựng qua
một quá trình thảo luận đi tới thống
nhất
11
III. S dng cỏc ch bỏo
giỏo dc

i tng s dng v mc ớch s dng
Cơ quan
quản lý
Xây dựng chính sách, lập kế hoạch,
phân bổ nguồn lực, kiểm định, xác
định giá trị đầu t , chuẩn bị nguồn
nhân lực
Nhà

tr ờng
Đánh giá nội bộ, so sánh với tr ờng
khác, tiếp thị, đánh giá giáo viên
Công
chúng
Công khai kết quả giáo dục
Nhà giáo Tự đánh giá
Ng ời
học
Lựa chọn
12
III. Sử dụng các chỉ báo
giáo dục
Các khía cạnh tích cực trong việc sử dụng:
■
Giám sát
■
Đánh giá
■
Đối thoại
■
Phân bổ nguồn lực
■
Xây dựng chính sách
13
III. Sử dụng các chỉ báo
giáo dục
Các khía cạnh bất lợi trong việc sử dụng:
■
tính phiến diện

■
tính chủ quan
■
tính cận thị
■
tính cứng nhắc
■
tính thủ lợi
■
tính gian trá
14
IV. Một ví dụ: chưương trình
đánh giá toàn hệ thống
■
Mục tiêu chung: cung cấp thông tin có hệ thống và định
kỳ về kết quả học tập của ngưười học, làm cơ sở cho việc
chẩn đoán sức khoẻ của hệ thống và cải thiện chất
lưượng dạy và học
■
Mục tiêu cụ thể:
Đối với CBQL: giám sát chuẩn, xây dựng chính sách
Đối với hiệu trưưởng, nhà giáo: sử dụng nguồn lực, hỗ trợ
việc học trong trưường, lớp
Đối với phụ huynh: xác định cách thức tốt nhất để giúp đỡ
việc học của con, em
Đối với ngưười học: phát huy tính chủ động trong học tập
15
■
Tác dụng ở cấp trưường và cấp hệ thống
Phân bổ nguồn lực

cho công tác BDGV
Phân bổ nguồn lực
cho các chtrình
Phân bổ nguồn lực
cho trưường
Thu thập dữ liệu Báo cáo Đánh giá kết quả
Công bố kết quả
nhà trưường
Đưa kết quả
về từng trưường
Thưưởng,
phạt
nhà trưường
16
■
Cách thu thập dữ liệu:
Thông qua tổng kiểm tra
Thông qua điều tra mẫu
17
Các báo cáo:
■
Báo cáo toàn hệ thống (các giá trị trung bình và phân bố
kết quả; đối chiếu với chuẩn quốc gia; đối chiếu với các
thang kỹ năng; đối chiếu với các chuẩn mực quốc tế; báo
cáo theo nhóm ngưười học; báo cáo về thái độ )
■
Báo cáo cấp trưường (kết quả trung bình; báo cáo theo
nhóm; báo cáo theo từng môn )
■
Báo cáo về kết quả học tập cá nhân

18
Giám sát sự thay đổi:
■
Đối với cả hệ thống (thay đổi về giá trị trung bình và sự
phân bổ; thay đổi về tỷ lệ ngưười học trên hoặc dưưới
chuẩn quốc gia; thay đổi về tỷ lệ ngưười học tại các mức
xếp loại; thay đổi về kết quả học tập theo nhóm ngưười
học)
■
Đối với từng trưường (thay đổi về giá trị trung bình và sự
phân bổ; thay đổi về tỷ lệ ngưười học đáp ứng mục tiêu
đề ra; thay đổi theo nhóm ngưười học; thay đổi trong xếp
hạng)
19
Các kết quả tích cực trong việc sử dụng kết quả đánh giá:
■
Xác định đưược điểm mạnh, điểm yếu
■
Nâng cao trách nhiệm
■
Tìm ra giải pháp tạo nên sự tiến bộ (xác định mục tiêu,
phân bổ nguồn lực, đổi mới chưương trình, xây dựng đội
ngũ, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học giáo dục )
20
Một số khía cạnh cần khắc phục
■
Đề cao quá đáng sự phát triển trên cơ sở kết quả đánh
giá
■
Thiếu quan tâm đến tác động tiêu cực của việc đánh giá

lên hành vi nhà giáo
■
Bỏ qua ảnh hưưởng tiêu cực của bảng xếp hạng nhà
trưường
■
Quên rằng lớp học cũng giống nhưư một hộp đen
21
IV. Hệ thống EMIS
■
Là hệ thống cung cấp thông tin để phục vụ
công tác quản lý giáo dục
■
Là hệ thống luôn tồn tại trong hoạt động
quản lý giáo dục
■
Cái mới là ở sự chuyển từ hệ thống thông
tin bằng giấy sang hệ thống thông tin
bằng mạng tin học
22
V.EMIS-Yêu cầu của Chiến lưược phát
triển giao dục
“Sử dụng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật thích hợp để
nâng cao hiệu quả của công tác quản lý. Xây dựng hệ thống
thông tin quản lý giáo dục, khai thác nguồn thông tin quốc
tế về giáo dục hỗ trợ việc đánh giá tình hình và ra quyết
định”.
23
V. EMIS-Các yêu cầu chính về
chính sách
■

Nâng cao hiệu quả quản lý trong khuôn khổ QĐ 112
của Thủ tướng CP
◆
Tin học hoá công tác quản lý tại tất cả các
cấp quản lý
◆
Xây dựng văn hoá chia sẻ thông tin giữa
các đơn vị/các tổ chức
◆
Cải thiện quá trình tiếp cận thông tin tại
các cấp
■
Hỗ trợ công tác quản lý trong điều kiện được phân cấp
24
V.EMIS-
Những mục đích chính
■
[A] Cung cấp hệ thống thông tin phục vụ quản lý cho
các cấp quản lý giáo dục
■
[B] Cung cấp dữ liệu thống kê cho Bộ GD&ĐT
■
[C] Thực hiện tích hợp thông tin quản lý tại cấp Bộ nếu
cần
25
V. EMIS-Các đặc điểm
phát triển hệ thống
■
‘Từ dưới lên’
■

Cơ chế tham gia - tối đa hoá sự phối hợp TW - địa
phương
■
Đáp ứng nhu cầu thông tin tại địa phương
■
Thực hiện các chính sách và yêu cầu của Bộ
■
Giảm thiểu sự can dự của các nhà tài trợ nước ngoài
■
Sử dụng tối đa phát triển về công nghệ và truyền thông