Khả năng tiếp cận vốn tín dụng chính thức của nông hộ trên địa bàn tỉnh trà vinh luận văn thạc sĩ 2015

TR

B
NGă

GIÁO D CăVĨă ĨOăT O
I H C KINH T TP. H CHÍ MINH
--------------------

NGUY NăQU CăVINH

KH ăN NGăTI PăC NăV NăTệNăD NG
CHệNHăTH CăC AăNỌNGăH
TRểNă AăBĨNăT NHăTRĨăVINH

LU NăV NăTH CăS ăKINHăT

TP.ăH Chí Minh - N mă2015


TR

B
NGă

GIÁO D CăVĨă ĨOăT O
I H C KINH T TP. H CHÍ MINH
--------------------

NGUY NăQU CăVINH

KH ăN NGăTI PăC NăV NăTệNăD NG
CHệNHăTH CăC AăNỌNGăH
TRểNă AăBĨNăT NHăTRĨăVINH
Chun ngành: Chính sách cơng
Mã ngành: 60340402

LU NăV NăTH CăS ăKINHăT

NG

IăH
NGăD NăKHOAăH C:
PGS.TS.ăNGUY NăPHỎăT

TP.ăH Chí Minh ậ N mă2015


i

L IăCAMă OAN
Tôi Nguy n Qu c Vinh, xin cam đoan lu n v n nƠy đ

c hoƠn thƠnh d a

trên k t qu nghiên c u c a tôi. Các s li u, k t qu trình bƠy trong lu n v n lƠ
trung th c vƠ k t qu nghiên c u nƠy ch a t ng đ
nghiên c u nƠo tr

c công b trong b t k đ tƠi

c đơy.
Tácăgi

Nguy năQu căVinh


ii

L IăC Mă N
Tr
ng

c tiên tôi xin trơn tr ng c m n Phó Giáo s - Ti n s Nguy n Phú T ,

i tr c ti p h

ng d n tôi lƠm lu n v n đư t n tình h

ng d n, truy n đ t nh ng

ki n th c, nh ng kinh nghi m th c t quỦ báu đ giúp tôi hoƠn thƠnh lu n v n.
Xin chơn thƠnh c m n quỦ Th y, Cơ

Tr

ng

i h c Kinh t ThƠnh ph

H Chí Minh trong th i gian gi ng d y đư t n tình truy n đ t nh ng ki n th c,

nh ng kinh nghi m quỦ báu cho tôi trong su t khóa h c.
Xin c m n các c quan, ban ngƠnh đư giúp đ tôi trong quá trình thu th p s
li u; xin c m n các nông h đư dƠnh th i gian đ tr l i phi u kh o sát giúp tôi thu
th p đ

c đ y đ s li u th c t .
Xin c m n quỦ Th y, Cô trong H i đ ng ch m lu n v n đư dƠnh chút th i

gian quỦ báu đ đ c vƠ đ a ra các nh n xét, các đóng góp giúp tơi hoƠn thi n lu n
v n nƠy.
Xin c m n quỦ lưnh đ o c quan đư t o đi u ki n cho tôi tham gia khóa h c;
xin c m n gia đình, các đ ng nghi p trong c quan đư đ ng viên tinh th n vƠ t o
đi u ki n thu n l i cho tôi trong su t th i gian khóa h c.
Xin bƠy t lịng bi t n sơu s c!
Tácăgi

Nguy năQu căVinh


iii

TịMăT T
tƠi nghiên c u KH ă N NGă TI Pă C Nă V Nă TệNă D NGă CHệNHă
TH CăC AăăNỌNGăH ăTRểNă
M c tiêu c a đ

AăBĨNăT NHăTRĨăVINH.

tƠi lƠ nh m phơn tích các nhơn t

nh h

ng đ n

KNTCVTDCT c a các nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh. Tác gi s d ng mơ
hình h i qui Binary logistic d a trên s li u thu th p đ

c thông qua b ng cơu h i

ph ng v n tr c ti p 200 nông h t i các huy n CƠng Long, Chơu ThƠnh, C u
Ngang, Trà Cú, Thành ph TrƠ Vinh đ xác đ nh các nhơn t

nh h

ng đ n kh

n ng ti p c n v n tín d ng chính th c c a các nông h .
Qua k t qu phơn tích cho th y có 05 nhơn t tác đ ng đ n KNTCVTDCT
c a nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh là Tu i c a ch h ; Dơn t c, Quan h xư h i
c a h ; S t ch c tín d ng trên đ a bƠn vƠ Kinh nghi m s n xu t c a ch h .
Qua đó, tác gi đ xu t m t s ki n ngh đ i v i Chính ph , Ngân hàng Nhà
n

c, chính quy n đ a ph

ng vƠ các t ch c tín d ng trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh đ

t o đi u ki n thu n l i cho nơng h có th d dƠng ti p c n v i v n tín d ng chính
th c nh m đ u t m r ng s n xu t, t o thêm vi c lƠm, t ng thu nh p, c i thi n
cu c s ng, góp ph n vƠo s phát tri n nông nghi p, nông thôn c a t nh nhà.

Tácăgi

Nguy năQu căVinh


iv

M CăL C

L I CAM OAN .......................................................................................................1
L I C M N ............................................................................................................ ii
TÓM T T ................................................................................................................. iii
DANH M C CÁC T

VI T T T ......................................................................... vii

DANH M C CÁC B NG...................................................................................... viii
DANH M C CÁC S

....................................................................................... ix

DANH M C CÁC HÌNH ...........................................................................................x
CH

NG 1: T NG QUAN V

TÀI ..................................................................1

1.1.

t v n đ ....................................................................................................................... 1

1.2. M c tiêu nghiên c u ....................................................................................................... 2
1.2.1. M c tiêu chung ......................................................................................................... 2
1.2.2. M c tiêu c th ......................................................................................................... 2
1.3.

it

ng nghiên c u ..................................................................................................... 2

1.4. Ph m vi nghiên c u ........................................................................................................ 2
1.5. Ph

ng pháp nghiên c u ................................................................................................ 3

1.5.1. Ph

ng pháp phân tích ............................................................................................ 3

1.5.2. Ph

ng pháp thu th p s li u .................................................................................. 3

1.6. K t c u c a lu n v n ....................................................................................................... 4

CH

NG 2 Lụ LU N V TệN D NG VÀ S

TI P C N TệN D NG C A

NÔNG H ..................................................................................................................6
2.1. LỦ thuy t v ti p c n tín d ng c a nơng h .................................................................... 6
2.1.1. Các khái ni m .......................................................................................................... 6
2.1.2. C u trúc c a d ch v tín d ng nơng thơn................................................................. 7
2.1.3.

c đi m c a th tr

ng tín d ng nơng thơn ........................................................... 7

2.1.4. Thông tin b t cân x ng trong giao d ch tín d ng và lý thuy t sàng l c tín d ng .... 9
2.1.5. Vai trị c a tín d ng đ i v i s phát tri n kinh t nông thôn ................................. 12
2.2. Kh o l

c các nghiên c u th c nghi m liên quan ........................................................ 12


v

CH

NG 3: XÂY D NG MƠ HÌNH ....................................................................17

3.1. Khung phân tích ............................................................................................................ 17
3.2. Mơ hình nghiên c u ...................................................................................................... 18
3.2.1. C s xác đ nh bi n đ a vào mơ hình đ xu t ....................................................... 18
3.2.2. M i quan h gi a các bi n đ c l p và bi n ph thu c .......................................... 21
3.3. Thang đo ....................................................................................................................... 23

CH

NG 4: K T QU NGHIÊN C U .................................................................25

4.1. T ng quan v t nh TrƠ Vinh .......................................................................................... 25
4.1.1. Gi i thi u khái quát v t nh Trà Vinh ................................................................... 25
4.1.1.1.

c đi m t nhiên ......................................................................................... 25

4.1.1.2.

c đi m xư h i ............................................................................................. 29

4.1.2. Tình hình kinh t t nh Trà Vinh trong n m 2014 ................................................... 29
4.1.2.1. T ng s n ph m (GDP) c a t nh TrƠ Vinh ..................................................... 29
4.1.2.2. Tình hình s n xu t nông, lơm nghi p vƠ th y s n ......................................... 31
4.1.3. Khái quát v tình hình ho t đ ng c a các TCTD nông nghi p ............................. 32
4.2. Th ng kê mô t d li u ................................................................................................. 34
4.2.1. Mô t m u kh o sát ................................................................................................ 34
4.2.1.1. S l

c v đ a bƠn l y m u kh o sát ............................................................. 34

4.2.1.2. C m u .......................................................................................................... 36
4.2.1.3. Mô t m u kh o sát ....................................................................................... 36
4.2.2. K t qu h i quy ...................................................................................................... 48
4.2.3. Chu n hóa mơ hình ................................................................................................ 51

CH

NG 5: HÀM ụ CHệNH SÁCH ......................................................................52

5.1. K t lu n ......................................................................................................................... 52
5.2. Ki n ngh ....................................................................................................................... 52
5.2.1. M t s gi i pháp đ nâng cao KNTCTD chính th c c a nơng h ......................... 52
5.2.1.1. C s c a gi i pháp ....................................................................................... 52
5.2.1.2. N i dung gi i pháp c th .............................................................................. 53
5.2.2. Ki n ngh ................................................................................................................ 55
5.2.2.1.

i v i Chính ph ......................................................................................... 55

5.2.2.2.

i v i NH NhƠ n

c ................................................................................... 56


vi

5.2.2.3.

i v i chính quy n đ a ph

ng ................................................................... 56

5.2.2.4.

i v i các t ch c tín d ng ......................................................................... 58

TÀI LI U THAM KH O .........................................................................................61
PH L C ..................................................................................................................63
PHI U PH NG V N...............................................................................................64


vii

DANHăM CăCỄCăT ăVI TăT T

BSCL

ng b ng sông C u Long

KNTCVTDCT

Kh n ng ti p c n v n tín d ng chính th c

TCTD

T ch c tín d ng

TMCP

Th

NH

Ngân hàng

PTNN, NT

Phát tri n nông nghi p, nông thôn

SXNN

S n xu t nông nghi p

ng m i c ph n


viii

DANHăM CăCỄCăB NG
B ng 3.1. D u k v ng c a các bi n đ c l p ............................................................23
B ng 4.1. T ng s n ph m (GDP) n m 2013, 2014 theo giá hi n hƠnh c a t nh TrƠ
Vinh ...........................................................................................................................30
B ng 4.2. S li u cho vay nông nghi p, nông thôn n m 2013-2014 c a các TCTD 33
B ng 4.3. K t c u c a m u kh o sát theo KNTCVTDCT ........................................36
B ng 4.4. K t c u c a m u kh o sát theo đ tu i c a ch h ...................................37
B ng 4.5. K t c u c a m u kh o sát theo dơn t c c a ch h ..................................38
B ng 4.6. K t c u c a m u kh o sát theo ngh nghi p chính c a ch h ................39
B ng 4.7. K t c u c a m u kh o sát theo s ng

i trong h ....................................39

B ng 4.8. K t c u c a m u kh o sát theo s ng

i trong đ tu i lao đ ng ..............40

B ng 4.9. K t c u c a m u kh o sát theo trình đ h c v n c a ch h ....................41
B ng 4.10. K t c u c a m u kh o sát theo gi i tính c a ch h ..............................42
B ng 4.11. K t c u c a m u kh o sát theo m i quan h xư h i c a h ....................43
B ng 4.12. K t c u c a m u kh o sát v s l

ng TCTD trên đ a bƠn ....................43

B ng 4.13. K t c u c a m u kh o sát theo s l n vay v n .......................................44
B ng 4.14. K t c u c a m u kh o sát theo kinh nghi m lƠm nông nghi p ..............44
B ng 4.15. K t c u c a m u kh o sát theo thu nh p bình quơn/n m .......................45
B ng 4.16. K t c u c a m u kh o sát theo t ng di n tích đ t ..................................46
B ng 4.17. K t c u c a m u kh o sát v th t c cho vay ........................................46
B ng 4.18. K t c u c a m u kh o sát v lưi su t cho vay .......................................47
B ng 4.19. Ki m đ nh m c đ d báo tính chính xác c a mơ hình ..........................49
B ng 4.20. K t qu mơ hình h i quy ........................................................................49


ix

DANHăM CăCỄC S ă
S đ 2.1. Các nhơn t

nh h

ng đ n ti p c n tín d ng chính th c c a trang tr i

nuôi tr ng th y s n ....................................................................................................13
S đ 2.2. Các nhơn t

nh h

ng đ n kh n ng b gi i h n tín d ng chính th c ...14

S đ 2.3. Các nhơn t

nh h

ng đ n KNTCVTDCT ............................................15

S đ 3.1. Quy trình nghiên c u ...............................................................................17
S đ 3.2. Mơ hình nghiên c u các nhơn t

nh h

ng đ n KNTCVTDCT ...........19

S đ 4.1. Kh n ng ti p c n tín d ng chính th c đư chu n hóa ..............................51


x

DANHăM CăCỄCăHÌNH
Hình 4.1. B n đ đ a lỦ t nh TrƠ Vinh ......................................................................26
Hình 4.2.

th v đ tu i c a ch h .....................................................................37

Hình 4.3.

th v dơn t c c a ch h .....................................................................38

Hình 4.4.

th v trình đ h c v n c a ch h ......................................................41

Hình 4.5.

th v gi i tính c a ch h ...................................................................42


1

CH
1.1.ă

NGă1: T NGăQUANăV ă

ăTĨI

tăv năđ

Nông nghi p lƠ l nh v c s n xu t l

ng th c, th c ph m cho con ng

i vƠ

cung c p nguyên li u cho các ngƠnh ngh khác nên có vai trị quan tr ng trong q

trình phát tri n kinh t xư h i c a qu c gia. Vi t Nam lƠ n
s s ng

c có kho ng 70% dơn

nông thôn, thu nh p ch y u t SXNN nên nơng nghi p nơng thơn càng

có vai trị quan tr ng. Trong nh ng n m qua n n nông nghi p n
b

c chuy n bi n đáng k đ a Vi t Nam t m t n

c nhƠ có nh ng

c thi u đói l

ng th c tr

thƠnh m t trong nh ng qu c gia xu t kh u g o hƠng đ u th gi i, k t c u h t ng k
thu t

nông thôn t ng b

cđ

c hoƠn thi n, đ i s ng v t ch t vƠ tinh th n c a

nông dơn t ng b

cđ

c nơng lên, c c u kinh t nơng nghi p nơng thơn có nh ng

thay đ i theo h

ng s n xu t hƠng hoá. Tuy nhiên, nông nghi p nông thôn hi n

đang t n t i m t s h n ch nh : thi u v n đ u t phát tri n s n xu t, s n xu t còn
manh mún nh l , đ i s ng nơng dơn cịn nhi u khó kh n…Do đó c n ph i đ u t
nhi u h n n a đ phát tri n nơng nghi p nơng thơn, trong đó ngu n v n tín d ng
chính th c lƠ kênh quan tr ng nh t.
Trà Vinh lƠ m t t nh nơng nghi p
V nh Long, Sóc Tr ng vƠ bi n

BSCL, ti p giáp v i các t nh B n Tre,

ông; n m gi a sông Ti n vƠ sông H u thu n l i

cho vi c tr ng lúa, cơy mƠu, cơy n trái vƠ nuôi th y s n.

phát tri n nông nghi p

nông thôn t nh TrƠ Vinh c n nhi u ngu n v n trong đó v n tín d ng chính th c là
m t kênh quan tr ng, tuy nhiên hi n nay KNTCVTDCT c a các nông h trong t nh
còn h n ch .
tƠi nghiên c u KH ă N NGă TI Pă C Nă V Nă TệNă D NGă CHệNHă
TH CăC AăăNỌNGăH ăTRểNă
các nhơn t
đó đ

nh h

Aă BĨNăT NHăTRĨăVINHă nh m phơn tích

ng đ n KNTCVTDCT c a các nông h trên đ a bƠn t nh đ t

xu t các gi i pháp, các ki n ngh v

m t chính sách đ

KNTCVTDCT cho các nơng h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh.

nơng cao


2

1.2.ăM cătiêuănghiênăc u
1.2.1.ăM cătiêuăchung
M c tiêu chung c a đ tƠi lƠ nh m phơn tích các nhơn t

nh h

ng đ n

KNTCVTDCT c a các nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh, qua đó đ xu t các gi i
pháp, các ki n ngh v m t chính sách đ nơng cao KNTCVTDCT, nh m nơng cao
hi u qu s n xu t cho các nông h , góp ph n vƠo s PTNN, NT c a t nh nhƠ.
1.2.2.ăM cătiêuăc ăth
(1) T ng h p lỦ lu n v tín d ng nơng thơn.

(2) Phơn tích các nhơn t

nh h

ng đ n KNTCVTDCT c a các nông h trên

đ a bƠn t nh TrƠ Vinh.
(3)

xu t các gi i pháp, các ki n ngh v m t chính sách đ nơng cao

KNTCVTDCT, nh m nơng cao hi u qu s n xu t cho các nông h .
1.3.ă

iăt

ngănghiênăc u

Lu n v n nghiên c u v các nhơn t

nh h

ng đ n KNTCVTDCT c a các

nông h v i ch th nghiên c u lƠ các h SXNN trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh.
1.4.ăPh măviănghiênăc u
- V n i dung: Lu n v n t p trung nghiên c u v các nhơn t

nh h

ng đ n

KNTCVTDCT c a các nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh.
- V th i gian:
+ S li u th c p c a lu n v n đ
li u s c p đ

c thu th p t n m 2013 và n m 2014; s

c thu th p thông qua b ng cơu h i ph ng v n tr c ti p 200 nông h

trong tháng 4 n m 2015.
- V đ a bƠn nghiên c u: t i các huy n CƠng Long, Chơu ThƠnh, C u Ngang,
Trà Cú, ThƠnh ph TrƠ Vinh thu c t nh TrƠ Vinh.


3

1.5.ăPh

ngăphápănghiênăc u

1.5.1.ăPh

ngăphápăphơnătích

Lu n v n áp d ng các ph
- Ph

ng pháp:

ng pháp đ nh tính:

Th ng kê mơ t , thông qua ph
- Ph

ng pháp đ nh l

ng pháp so sánh, đ th , s đ , b ng bi u.

ng:

S d ng mơ hình h i qui Binary logistic trên ph n m n SPSS 20 đ
l

ng các tham s h i qui c ng nh ki m đ nh các gi thuy t có th đ
1.5.2.ăPh

c

c th c hi n.

ngăphápăthuăth păs ăli u

- S li u th c p:
c thu th p t Niên giám th ng kê, các báo cáo th ng kê c a các S ,
ngành, NH trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh vƠ các bƠi báo, các báo cáo chuyên đ , các t p
chí khoa h c đư đ

c cơng b , trên m ng internet…

- S li u s c p:
c thu th p qua vi c đi u tra các nông h .
- Ph

ng pháp đi u tra:

Ph ng v n tr c ti p nông dơn thông qua vi c tr l i phi u cơu h i v : Tu i,
ngh nghi p chính c a ch h , dân t c, trình đ h c v n, m i quan h xư h i, kinh
nghi m SXNN c a ch h , thu nh p trung bình c a h , t ng di n tích đ t, s TCTD
trên đ a bƠn…vƠ m t s v n đ khác có liên quan khi vay v n.
- Ch n m u:
+ Tác gi ch n ph

ng pháp ch n m u ng u nhiên.

+ Ch n ng u nhiên 05 xư t i 05 huy n, thƠnh ph lƠm đ i di n cho t nh TrƠ
Vinh đ l y m u: xư Long

c ậ thƠnh ph TrƠ Vinh (đ a bƠn vùng ven đô th ), xã

Nh Long - huy n CƠng Long (tr ng lúa, cơy n trái); xư

a L c - huy n Châu


4

Thành (tr ng lúa, cơy mƠu, có đơng đ ng bƠo dơn t c Khmer đ

ch

ng ch

ng

trình 135), xư L u Nghi p Anh ậ huy n TrƠ Cú (vùng sâu, vùng xa, có đơng đ ng
bƠo dơn t c Khmer), xư Hi p M Tơy - huy n C u Ngang (nuôi th y s n).
+ M i xư ch n ng u nhiên 40 nông h đ đi u tra

5 = 200 quan sát.

1.6.ăK tăc uăc aălu năv n
Lu n v n g m 5 ch
Ch

ng:

ngă1:ăT ngăquanăv ăđ ătƠi
tƠi nghiên c u nh m phơn tích các nhơn t

nh h

ng đ n KNTCVTDCT

c a nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh đ t đó đ xu t các gi i pháp, các ki n ngh
v m t chính sách nh m nơng cao KNTCVTDCT cho các nơng h qua đó nơng cao
hi u qu s n xu t cho các nơng h , góp ph n vƠo s PTNN, NT c a t nh nhƠ.
Ch

ngă2:ăLỦălu năv ătínăd ngăvƠăs ăti păc nătínăd ngăc aănơngăh

Tác gi t ng h p các lỦ thuy t v ti p c n tín d ng c a nơng h nh : Các
khái ni m; c u trúc c a d ch v tín d ng nơng thơn; đ c đi m c a th tr
d ng nông thôn; lỦ thuy t v th tr

ng tín

ng tín d ng nơng thơn; thơng tin b t cơn x ng;

vai trị c a tín d ng đ i v i s phát tri n kinh t nơng thơn; sau đó đ n ph n kh o

l

c các nghiên c u th c nghi m có liên quan đ n đ tƠi.
Ch

ngă3:ăXơyăd ngămơăhình

Thơng qua các nghiên c u th c nghi m có liên quan đ n đ tƠi vƠ đi u ki n
th c t t i đ a bƠn nghiên c u, tác gi s d ng mơ hình h i qui Binary logistic đ
cl

ng KNTCVTDCT c a nông h .
Ch

ngă4:ăK tăqu ănghiênăc u

Qua k t qu phơn tích h i qui Binary logistic cho th y có 05 nhơn t
h

nh

ng đ n KNTCVTDCT c a nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh lƠ: Tu i c a ch

h , Dơn t c, M i quan h xư h i, S TCTD vƠ Kinh nghi m s n xu t c a ch h .


5

Ch

ngă5:ăHƠmăỦăchínhăsách
t o đi u ki n thu n l i cho nông h trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh có th d

dƠng ti p c n v i v n tín d ng chính th c nh m đ u t m r ng s n xu t, t o thêm
vi c lƠm, t ng thu nh p, c i thi n cu c s ng, góp ph n vƠo s PTNN, NT c a t nh
nhƠ, tác gi đ xu t m t s ki n ngh :
chính quy n đ a ph

ng 1tác gi nêu lỦ do ch n đ tƠi, m c tiêu nghiên c u,

ng nghiên c u, ph m vi nghiên c u, ph

lu n v n.

c,

ng và các TCTD trên đ a bƠn t nh TrƠ Vinh.

Tómăl i, trong ch
đ it

i v i Chính ph , Ngân hàng NhƠ n

ng pháp nghiên c u vƠ k t c u c a


6

CH

NGă2

LụăLU N V ăTệNăD NGăVĨăS ăTI PăC NăTệNăD NGăC AăNỌNGăH

2.1. LỦăthuy tăv ăti păc nătínăd ngăc aănơngăh
2.1.1.ăCácăkháiăni m
- Tín d ng xu t phát t ch La-tinh: Creditium có ngh a lƠ s tin t
s ni d

ng lịng tin, lƠ s h n tr . Trong ti ng Anh đ

- Nơng h lƠ h nơng dơn có ph

ng, lƠ

c g i lƠ Credit.

ng ti n ki m s ng t ru ng đ t, s d ng

ch y u lao đ ng gia đình vƠo s n xu t. Nói chung, đó lƠ các gia đình s ng b ng thu
nh p t ngh nơng; ngoƠi ra, h cịn có th ti n hƠnh thêm các ho t đ ng khác, tuy
nhiên đó ch lƠ các ho t đ ng ph . H lƠ m t t bƠo c a xư h i v i s th ng nh t
c a các thƠnh viên có cùng huy t th ng, mƠ m i thƠnh viên đ u có ngh a v vƠ
trách nhi m lƠm t ng thu nh p, đ m b o cho s t n t i c a h (Frank Ellis, 1988).
* Theo

i u 3 ậ Ngh đ nh 41/2010/N -CP ngƠy 12/4/2010 c a Chính ph

V chính sách tín d ng ph c v phát tri n nông nghi p nông thôn:
- Nông thôn: lƠ ph n lưnh th không thu c n i thƠnh, n i th các thƠnh ph ,
th xư, th tr n, đ

c qu n lỦ b i c p hƠnh chính c s lƠ y ban nhơn dơn xư.

- Nơng nghi p: lƠ phơn ngƠnh trong h th ng ngƠnh kinh t qu c dơn, bao
g m các l nh v c nông, lơm, diêm nghi p vƠ thu s n.
* Theo

i u 4 ậ Lu t Các T ch c tín d ng s 47/2010/QH 12 đ

c Qu c

h i thơng qua ngƠy 16/6/2010:
- T ch c tín d ng: lƠ doanh nghi p th c hi n m t, m t s ho c t t c các
ho t đ ng ngân hàng. TCTD bao g m ngân hàng, TCTD phi ngân hàng, t ch c tƠi
chính vi mơ vƠ qu tín d ng nhơn dơn.
- C p tín d ng: lƠ vi c th a thu n đ t ch c, cá nhơn s d ng m t kho n
ti n ho c cam k t cho phép s d ng m t kho n ti n theo nguyên t c có hoƠn tr

7

b ng nghi p v cho vay, chi t kh u, cho th tƠi chính, bao thanh tốn, b o lưnh
ngân hàng vƠ các nghi p v c p tín d ng khác.
- Cho vay: lƠ hình th c c p tín d ng, theo đó bên cho vay giao ho c cam k t
giao cho khách hƠng m t kho n ti n đ s d ng vƠo m c đích xác đ nh trong m t
th i gian nh t đ nh theo th a thu n v i nguyên t c có hoƠn tr c g c vƠ lưi.
2.1.2.ăC uătrúcăc aăd chăv ătínăd ngănơngăthơn
Theo Tr n Ti n Khai (2014), tín d ng nơng thơn g m 3 lo i:
- Tín d ng chính th c g m: NH th

ng m i, NH phát tri n, NH ti t ki m đ c

bi t, ti t ki m b u đi n, NH h p tác xư, chi nhánh các NH Trung

ng vƠ khu v c

đó là nh ng TCTD ho t đ ng theo quy đ nh vƠ qu n lỦ c a NH Trung
Chính ph

ng, đ

c

y quy n th c hi n các giao d ch tƠi chính.

- Tín d ng bán chính th c g m: qu tín d ng h p tác xư, hi p h i tín d ng,
NH c p xư, các ch

ng trình phát tri n nơng thơn, các ch

ng trình tƠi chính phi

chính ph (NGO)…Khu v c bán chính th c m c dù v n ch u s qu n lí c a Ngơn
hƠng Trung

ng vƠ h th ng ngơn hƠng, đ

c các c quan nƠy c p phép ho t đ ng

nh ng không ph i tuơn theo các quy đ nh c a ho t đ ng ngơn hƠng. Tín d ng bán
chính th c cịn đ

c cung ng thông qua các H i Nông dơn, H i Ph n , H i C u

chi n binh,… ho t đ ng r ng kh p v i nh ng món vay nh , lưi su t th p.
- Tín d ng khơng chính th c g m: Câu l c b ti t ki m c ng đ ng, qu
t

ng h , h - h i, đ i lý v t t nông nghi p, ch kho, th

ng gia/nông dơn/ng

cho vay, b n bè, bà con…Ho t đ ng hồn tồn khơng n m d

i

i s qu n lí, ki m

sốt c a Chính ph , ho t đ ng không c n s c p phép c a c quan có th m quy n
nào, ch y u d a vào cam k t, đi u l do chính các thƠnh viên trong nhóm đ t ra.
2.1.3.ă

căđi măc aăth ătr

ngătínăd ngănơngăthơn

Theo Tr n Ti n Khai (2014), đ c đi m c a th tr
- Chi phí giao d ch cao, do:

ng tín d ng nông thôn lƠ:


8

+ Khách hƠng c trú phân tán: Ng
BSCL nói chung th

i dơn nơng thơn tinh Trà Vinh nói riêng,

ng s ng r i rác trên đ a bƠn r ng l n, m t đ dơn s th p.

+ C ng đ ng nơng dơn đa d ng: Có đ tu i, ngh nghi p, trình đ h c v n,
dơn t c, phong t c t p quán khác nhau…
+ Giá tr vay n th p: Thông th

ng nông h ch vay n đ đ m b o cho nhu

c u t i thi u ph c v cho s n xu t nh mua phơn bón, thu c tr sơu, con gi ng, th c
n…
+ T n nhi u th i gian đi l i, chi phí khác c n có khi cho vay vƠ thu h i n .
+ Chi phí thơng tin vƠ marketing cao do c s h t ng thông tin kém.
- Nhi u r i ro, do:
+ Khí h u th i ti t d bi n đ i nên nh h

ng nhi u đ n SXNN.

+ L i nhu n t nông nghi p th p: So v i các ngƠnh khác nh cơng nghi p,
th

ng m i, d ch v thì l i nhu n t nông nghi p th

ng th p h n.

+ Nhu c u tiêu dùng c a gia đình: có th s d ng v n vay khơng đúng m c
đích nh đ tr n , đi u tr b nh, chi phí cho vi c h c t p…
+T

ng đ ng v đi u ki n t nhiên: Khi có d ch b nh th

ng x y ra đ ng

lo t trên c m t vùng r ng l n.
+ Giá hàng hóa nơng s n bi n đ ng: Do khơng có chính sách bao tiêu t t nên
khi vƠo mùa thu ho ch chính v nông s n th
m t giá” th

ng b r t giá, đi p khúc ắđ

c mùa,

ng xuyên x y ra.

+ Xác su t m t kh n ng chi tr cao: Do SXNN ph thu c nhi u vƠo đi u
ki n t nhiên, giá c không n đ nh.
+ Th ch p kém: Do nơng h ít có tƠi s n có giá tr cao đ th ch p.
+ Quy n s d ng đ t đai ch a toƠn v n.


9

+ H th ng pháp lỦ y u:

kê biên phát mưi, thanh lỦ tƠi s n th ch p ph i

m t nhi u th i gian vƠ qua nhi u th t c nhiêu khê.
+ Kh n ng thu h i n kém: Vì các lỦ do nêu trên nên khi nông h m t kh
n ng chi tr thì khó có kh n ng thu h i n .
- H qu :
+ NH th
+ Ng

ng m i không mu n cho vay.

i cho vay t p trung vƠo nông tr i quy mô l n, b qua nông tr i nh do

nguy c chi phí giao d ch cao vƠ không b o đ m kh n ng chi tr .
+ Th tr

ng tín d ng phi chính th c phát tri n, vì: Chi phí giao d ch th p;

quay vịng v n nhanh; tính g n g i, m c dù lưi su t cao.
2.1.4. Thôngătinăb tăcân x ngătrongăgiaoăd chătínăd ng vƠălỦăthuy tăsƠngă
l cătínăd ng
Theo Tr

ng Quang Hùng (2013):

Thông tin b t cơn x ng lƠ tình tr ng trong m t giao d ch m t bên có thơng
tin đ y đ h n vƠ t t h n so v i bên còn l i.
Thơng tin b t cơn x ng có th d n đ n th t b i c a th tr
l a ch n b t l i, tơm lỦ l i, v n đ ng

i y quy n ậ ng

- S l a ch n b t l i (s l a ch n ng

i th a hƠnh.

c) - Adverse Selection:

HƠnh vi c h i th hi n l i th c a ng
ng

i có thơng tin quan tr ng so v i

i khơng có thơng tin thơng qua vi c che d u thông tin. Tr

x y ra tr

ng vì nó gơy ra: s

ng h p nƠy th

ng

c khi kỦ k t h p đ ng giao d ch.

- R i ro đ o đ c (tơm lỦ l i) - moral hazard:
Ch ngh a c h i đ
tin so v i m t ng
ngh a c h i nƠy th
- V n đ ng

c th hi n d

i l i th c a m t ng

i có ít thông tin do hƠnh vi không quan sát đ
ng x y ra sau khi kỦ h p đ ng.
i y quy n ậ ng

i th a hƠnh:

i có nhi u thơng
c. Hình th c ch

10

LƠ tr

ng h p m t bên y quy n cho m t bên khác đ th c hi n m t hay

nh ng công vi c nh t đ nh.
Có s khác nhau v m c tiêu gi a ng

i th a hƠnh vƠ ng

i y quy n (do

đ ng c khác nhau).
Do thông tin b t cơn x ng, ng

i y quy n khó c

ng ch thi hƠnh, đánh giá

hay khuy n khích cơng vi c.
*ăTrongăl nhăv cătínăd ng:
Theo Phan
khơng chính th c

ình Khơi (2012), trong bƠi nghiên c u Tín d ng chính th c vƠ
BSCL: Hi u ng t

ng tác vƠ kh n ng ti p c n, có đ c p:

Stiglitz và Weiss (1981) cung c p lỦ thuy t sƠng l c tín d ng gi i thích lỦ do
t i sao m t s ng

i đ

c vay trong khi m t s khác l i khơng đ

c vay. Các

TCTD ch có th đánh giá m c đ tín nhi m c a khách hƠng vay d a trên thơng tin
có s n tr

c khi kho n vay đ

m t kho n vay c a ng
c đ i v i ng

c c p. N u khơng có thơng tin v các hƠnh vi sau

i vay, thông tin b t đ i x ng nơng cao nh n th c v nguy

i cho vay. Thông tin b t cân x ng t o ra ít nh t hai v n đ trong tín

d ng vi mô ậ l a ch n b t l i vƠ r i ro đ o đ c. L a ch n b t l i phát sinh trong
quá trình sƠng l c, nh ng ng

i cho vay không phơn bi t đ

c khách hƠng ắt t” vƠ

ắkhông t t” vƠ vì v y khơng cho nh ng khách hƠng ắt t” vay, th tr
cung c p các kho n tín d ng đ n đ i t

ng khách hƠng m c tiêu. R i ro đ o đ c

liên quan đ n các c ch giám sát vƠ th c thi sau khi kho n vay đ
ng

ng không

c ch p thu n do

i cho vay không n l c hoƠn tr v n vay vì h bi t các TCTD chia s m t ph n

r i ro c a kho n vay đó (Mohamed, 2007; Ph m & Lensink, 2007). Vì v y các
TCTD quy t đ nh cho vay hay không vƠ quy t đ nh m c tín d ng bao nhiêu d a
trên các thơng tin mƠ h có đ
khách hƠng vay s nh n đ

c v khách hƠng vay. Nh v y, không ph i t t c các

c tín d ng mƠ h áp d ng cho. Do đó, khách hƠng vay

ph i đ i m t v i sƠng l c tín d ng b t k kh n ng tr n c a h (Armendariz de
Aghion & Morduch, 2005).


11

Ng

i đi vay ti m n r i ro cao (có Ủ đ nh l a đ o, tình hình s n xu t kinh

doanh đang g p khó kh n, s d ng v n không đúng m c đích…) lƠ nh ng ng

i

tích c c trong vi c tìm ki m các kho n vay nh ng các TCTD khơng th có đ y đ
thơng tin v khách hƠng do khách hƠng c Ủ che đ y thông tin hay t o thông tin gi .
Ho c sau khi cho vay, cán b tín d ng khơng ki m tra, giám sát tình hình s d ng
v n vay c a khách hƠng. Do đó các TCTD có th l a ch n sai các đ i t

ng có r i

ro cao đ cho vay ho c khơng ki m sốt đ

c m c đích s d ng v n vay c a khách

hƠng…nên các kho n vay có th khơng đ

c hoƠn tr đúng h n, lƠm t ng t l n

x u gơy thi t h i cho các TCTD.
M t khác, khi cho vay đ i v i các d án r i ro cao thì lưi su t s cao, các d
án an toƠn thì lưi su t th p; các TCTD s ch n m c lưi su t bình quơn, khi đó trên
th tr

ng tín d ng ch cịn l i các d án r i ro còn các d án an toƠn b đ y ra kh i

th tr

ng.
Theo Tr n Ti n Khai (2014), vi c thanh l c khách hàng có th đ

c th c

hi n theo m t trong hai c ch ho c k t h p c hai:
- C ch gián ti p: ch y u là s d ng lãi su t đ h n ch tín d ng tr

c khi

cho vay. Có th th c hi n các tác đ ng khuy n khích nh đe d a c t tín d ng; đi u
ki n h p đ ng g n v i th tr

ng khác.

- C ch tr c ti p:
+ Gia t ng ngu n l c cho thanh l c ng

i vay; gi i h n đ i t

ng vay.

+ Gi i h n ph m vi cho vay cho các thành viên c a m t nhóm v đ a lý hay
thân t c.
+ Bu c ng
vào, th tr

i đi vay ph i g n k t v i các th tr

ng khác: th tr

ng đ u

ng đ u ra.

+ Th c hi n các bi n pháp nh m đ m b o tr n nh : th ch p, c m c tài
s n.
h n ch th t b i c a th tr
tin đem l i, NhƠ n

ng tín d ng nơng thơn do b t cân x ng thơng

c có th can thi p b ng vi c phân b hành chính các qu tín

d ng cho các ho t đ ng nông nghi p

các vùng nông thôn; áp đ t lãi su t tr n và


12

xây d ng, h tr th

ng xuyên các th ch tín d ng nơng nghi p chun nghi p

hóa.
2.1.5.ăVaiătrịăc aătínăd ngăđ iăv iăs ăphátătri năkinhăt ănơngăthơn
Theo Nguy n Th Bích Ơo (2008), tín d ng có vai trị quan tr ng trong phát
tri n kinh t nông thôn, th hi n qua các m t:

- Tín d ng góp ph n thúc đ y hình thƠnh th tr

ng tƠi chính nơng thơn.

- Ho t đ ng tín d ng đư góp ph n đ y nhanh q trình tích t vƠ t p trung
v n, t li u s n xu t, khoa h c công ngh đ phát tri n kinh t nơng thơn.
- Tín d ng đư góp ph n t n d ng khai thác m i ti m n ng v đ t đai, lao
đ ng vƠ tƠi ngun thiên nhiên.
- Tín d ng đư góp ph n xơy d ng k t c u h t ng, t o đi u ki n cho nông dơn
ti p thu công ngh m i vƠo s n xu t kinh doanh.
- Tín d ng t o đi u ki n phát tri n ngƠnh ngh truy n th ng, ngƠnh ngh
m i, góp ph n gi i quy t vi c lƠm cho ng
- Tín d ng đư t o cho ng
t ng c

i lao đ ng trong nơng thơn.

i dơn khơng ng ng nơng cao trình đ s n xu t,

ng h ch toán kinh t đ ng th i t o tơm lỦ ti t ki m tiêu dùng.
- Tín d ng góp ph n đ m b o hi u qu xư h i, nơng cao cu c s ng tinh th n,

v t ch t cho ng

i nông dơn. Ho t đ ng tín d ng th c hi n t t s góp ph n h n ch

n n cho vay n ng lưi trong nông thôn.
2.2.ăKh oăl

căcácănghiênăc uăth cănghi măliênăquan

Lu n án ti n s kinh t c a Tr n Ái K t (2009) v i đ tƠi: “M tăs ăgi iăphápă
ch ăy uăv ăv nătínăd ngăc aătrangătr iăniătr ngăth yăs nă ăTrƠăVinh”, nghiên
c u v v n tín d ng t i 310 trang tr i nuôi tôm sú t i 4 huy n Duyên H i, C u
Ngang, Trà Cú, Châu Thành - t nh TrƠ Vinh.

tƠi đư s d ng mơ hình h i quy

tuy n tính đa bi n vƠ mơ hình Logit nh phơn đ xác đ nh các nhơn t

nh h

ng

đ n ti p c n tín d ng chính th c c a trang tr i nuôi tr ng th y s n. K t qu phơn


13

tích h i qui mơ hình Logit nh phơn cho bi t có nhi u y u t trong mơ hình tác đ ng
m c có Ủ ngh a t i kh n ng b gi i h n tín d ng chính th c c a trang tr i. M t s
y ut t

ng quan ngh ch v i kh n ng b gi i h n tín d ng c a trang tr i: ngh

nghi p c a ch trang tr i, t ng giá tr tƠi s n c a trang tr i; ti t ki m, di n tích đ t
th c có s đ . Các y u t có tác đ ng thu n nh tu i, trình đ h c v n c a ch
trang tr i, có s d ng tín d ng th

ng m i, t l di n tích m t n

c nuôi th c t và

thu nh p phi s n xu t c a trang tr i.
S đ 2.1. Các nhân t
trang tr i nuôi tr ng th y s n

nh h

ng đ n ti p c n tín d ng chính th c c a

Tu i c a ch trang tr i

Trình đ h c v n c a
ch trang tr i
Có s d ng tín d ng
th ng m i

KH ă
N NGă
Bă
GI I

Ngh nghi p c a
ch trang tr i

T ng giá tr tƠi s n
c a ch trang tr i

H Nă

Ti t ki m

TÍN
T l di n tích m t
n c ni th c t
Thu nh p phi
s n xu t

D NGă
CHÍNH
TH C

Di n tích đ t th
c có s đ

(Ngu n: Lu n án ti n s kinh t c a Tr n Ái K t)
Lu n v n th c s kinh t c a Hu nh Trung Th i (2011) v i đ tƠi Các nhân
t ă nhăh

ngăđ năti păc nătínăd ngăchínhăth căc aănôngăh ătrênăđ aăbƠnăt nhă

An Giang, kh o sát 150 m u nông h trên 6 xư thu c 03 huy n Chơu Phú, Phú Tơn,
Ch M i ậ t nh An Giang; dùng mơ hình Logit nh phơn đ

cl

ng các nhơn t