Nghiệp vụ vận tải hàng hóa đường biển trong kinh doanh thương mại quốc tế

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Lời mở đầu
Trong kinh doanh thơng mại Quốc Tế chắc hẳn không thể thiếu khâu vận
chuyển hàng hoá. Vận tải Quốc Tế và thong mại Quốc Tế có mối quan hệ mật
thiết, gắn bó hữu cơ với nhau. Vận tải đợc phát triển trên cơ sở sản xuất và trao
đổi hàng hoá.Ngợc lại giao thông vận tải phát triển sẽ thúc đẩy sản xuất phát
triển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị trờng tiêu thụ Quốc Tế , tự do
thơng mại, từ đó sẽ giảm dợc chi phí chuyên trở. Thực tế cho thấy hợp đồng
mua bán hàng hoá Quốc Tế trong thơng mại có bao gồm cả hợp đồng vận tải.
Bởi hợp đồng mua bán hàng hoá là cơ sở pháp lý để điều chỉnh mối quan hệ
giữa ngời bán và ngời mua, còn hợp đồng vận tải điều chỉnh mối quan hệ giữa
ngời chuyên chở và ngời thuê chở, mà ngời thuê chở có thể là ngời bán hoặc ng-
ời mua tuỳ theo thoả thuận trong hợp đồng mua bán.
Ngày nay ngành vận tải đang đợc đa dạng hoá, với nhiều phuơng tiện vận
tải: đờng biển, đờng sắt, đờng hàng không, đờng ôtô, đờng sông, đờng ống(dẫn
dầu). Là một trong những phơng thức vận tải Quốc Tế, vận tải đờng biển đóng
vai trò quan trọng nhất trong việc vận chuyển hàng hoá ngoại thơng, nó chiếm
tới 2/3 tổng khối lợng hàng hoá vận chuyển hiện nay vì vận tải biển chi phí ít
nhất. Trong những năm vừa qua khối lợng hàng hoá buôn bán đờng biển trên
thế giới không ngừng tăng. Cụ thể năm 1997 khối lợng hàng hoá vận chuyển
bằng đờng biển tăng 4,1% so với năm 1996 và đạt 4.953 triệu tấn, trong khi đó
khối lợng hàng hoá luân chuyển tăng 36% và đạt 21.413 tỷ tấn/1hải lý.
Từ nhận thức trên, sau một thời gian tìm hiểu về vận tải Quốc Tế ( đờng
biển) em đã quyết định chọn đề tài Nghiệp vụ vận tải hàng hoá đờng biển
trong kinh doanh thơng mại Quốc Tế -thực tiễn hoạt động vận tải biển ở Việt
Nam hiện nay.để làm đề tài tiểu luận của mình. Nhng với lợng kiến thức hiểu
biết về môn học còn hạn hẹp nên bài viết của em không tránh khỏi những sai
xót. Vậy kính mong các thầy cô trong khoa xem xét và giúp đỡ để bài tiểu luận
của em đợc hoàn chỉnh hơn.
Phần nội dung
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

I. Lý luận chung về vận tải quốc tế:
1. Khái niệm về vận tải quốc tế.
Vận tải là hoạt động kinh tế có mục đích của con ngời nhằm đáp ứng nhu
cầu di chuyển của đối tợng vận chuyển.Đối tợng vận chuyển gồm con ngời và
vật phẩm(hàng hoá). Sự di chuyển vị trí của con ngời và vật phẩm trong không
gian rất đa dạng, phong phú và không phải mọi di chuyển đều là vận tải. Vận tải
chỉ bao gồm những di chuyển do con ngời tạo ra nhằm mục đích kinh tế(lợi
nhuận) để đáp ứng yêu cầu về sự di chuyển đó mà thôi.
2. Đặc điểm chung của vận tải quốc tế.
Đối với bất kỳ một ngành sản xuất nào, trong quá trình sản xuất đều có sự
kết hợp của ba yếu tố: công cụ lao động, đối tợng lao động và sức lao động.
Vận tải chính là một ngành sản xuất vật chất vì trong quá trình sản xuất của
ngành vận tải có sự kết hợp của ba yếu tố đó. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất
của ngành vận tải, cũng đã tiêu thụ một lợng vật chất nhất định, nh vật liệu,
nhiên liệu, hao mòn phơng tiện vận tải...Hơn nữa, đối tợng lao động(hàng
hoá)trong quá trình sản xuất của ngành vận tải cũng trải qua sự thay đổi vật chất
nhất định. Vì vậy C.Mác nói:Ngoài ngành khai khoáng, ngành nông nghiệp và
công nghiệp chế biến ra còn có một ngành sản xuất vật chất thứ t nữa, ngành đó
trải qua ba giai đoạn sản xuất khác nhau là thủ công nghiệp, công trờng thủ
công và cơ khí. Đó là ngành vận tải, không kể vận tải ngời hay vận tải hàng
hóa.
Là một ngành sản xuất vật chất nên vận tải cũng có sản phẩm của riêng
mình. Sản phẩm của vận tải chính là sự di chuyển của con ngời và vật phẩm
trong không gian. Sản phẩm vận tải cũng là hàng hoá và cũng có giá trị và giá
trị sử dụng. Giá trị hàng hoá đó là lơng lao động xã hội kết tinh trong hàng hoá
đó. Giá trị sử dụng của sản phẩm vận tải là khả năng đáp ứng nhu cầu di
chuyển. Tuy nhiên, so với các ngành sản xuất vật chất khác ngành vận tải có
những đặc điểm khác biệt về quá trình sản xuất, về sản phẩm và tiêu thụ sản
phẩm, thể hiện ở các điểm sau đây:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

- Môi trờng sản xuất của vận tải là không gian, luôn di động chứ không cố
định nh các ngành khác.
- Sản xuất trong ngành vận tải là quá trình tác động về mặt không gian và
đối tợng lao động chứ không phải tác động về mặt kỹ thuật, do đó không làm
thay đổi về mặt hình dáng, kích thớc của đối tợng lao động.
- Sản phẩm của vận tải không tồn tại dới dạng vật chất và khi sản xuất ra là
đợc tiêu dùng ngay. Hay nói cách khác sản phẩm của vận tải mang tính vô hình.
Trong ngành vận tải, sản xuất và tiêu thụ diễn ra đồng thời do đó không có khả
năng dự trữ sản phẩm vận tải để tiêu dùng sau mà chỉ có khả năng dự trữ năng
lực vận tải mà thôi.
- Quá trình sản xuất của ngành vận tải không tạo ra sản phẩm vật chất mới
mà chỉ làm thay đổi vị trí của hàng hoá và qua đó cũng làm tăng giá trị của
hàng hoá.
Từ những đặc điểm trên, C.Mác cho rằng vận tải là một ngành sản xuất
đặc biệt.
3. Vai trò, tác dụng của vận tải trong nền kinh tế quốc dân nói chung và
hoạt động kinh doanh ngoại thơng nói riêng.
Vận tải giữ vai trò quan trọng và có tác dụng to lớn đối với nền kinh tế
quốc dân của mỗi nớc. Hệ thống vận tải đợc ví nh mạch máu trong cơ thể con
ngời, nó phản ánh trình độ phát triển của một nớc. Vận tải phục vụ tất cả các
lĩnh vực đời sống xã hội nh: sản xuất, lu thông, tiêu dùng, quốc phòng. Trong
sản xuất vận tải là ngành vận chuyển nguyên, nhiên, vật liệu bán thành phẩm và
thành phẩm, lao động để phục vụ quá trình sản xuất. Vận tải là yếu tố quan
trọng của lu thông. Ngành vận tải có nhiệm vụ đa hàng hoá đến nơi tiêu dùng.
Vận tải tạo ra khả năng sử dụng của hàng hoá. Tác dụng của vận tải đối với nền
kinh tế quốc dân thể hiện rõ ở các mặt sau đây:
-Ngành vận tải sáng tạo ra một phần đáng kể tổng sản phẩm xã hội và thu
nhập quốc dân.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
-Vận tải đáp ứng nhu cầu di chuyển ngày càng tăng của hàng hoá và hành

khách trong xã hội.
-Vận tải góp phần khắc phục sự phát triển không đều giữa các địa phơng
mở rộng giao lu, trao đổi hàng hoá trong một nớc và quốc tế.
-Mở rộng kinh tế với nớc ngoài.
-Vận tải là yếu tố quan trọng nhất trong hệ thống Logistic của từng nhà
máy, xí nghiệp, công ty.(Nghệ thuật quản lý sự vận động của nguyên liệu và
thành phẩm từ khi bắt đầu sản xuất đến nơi tiêu thụ cuối cùng nh trên gọi là
Logistic, Logistic bao gồm các yếu tố: vận tải, maketing, phân phối và quản lý,
trong đó vận tải là yếu tố quan trọng nhất và chiếm nhiều chi phí nhất.)
Vận tải, đặc biệt là vận tải quốc tế(là chuyên chở đợc tiến hành trên lãnh
thổ ít nhất là hai nớc) và ngoại thơng(buôn bán quốc tế). Có mối quan hệ chặt
chẽ, khăng khít với nhau, có tác dụng thúc đẩy nhau phát triển. Vận tải quốc tế
là tiền đề, là điều kiện tiên quyết để buôn bán quốc tế ra đời và phát triển. Nh
Lê-Nin nói:Vận tải là phơng tiện vật chất của mối liên hệ kinh tế nớc ngoài.
Khi buôn bán quốc tế phát triển lại tạo ra yêu cầu thúc đẩy vận tải phát triển.
Vận tải phát triển làm giá vận chuyển hạ, tạo điều kiện để nhiều mặt hàng có
giá trị tham gia buôn bán quốc tế. Đối với ngoại thơng quốc tế, vận tải có những
tác dụng sau:
- Đảm bảo chuyên chở khối lợng hàng hoá xuất nhập khẩu ngày càng tăng
trong thơng mại quốc tế.
- Làm thay đổi cơ cấu hàng hoá và cơ cấu thị trờng trong buôn bán quốc
tế.
- Vận tải quốc tế ảnh hởng trực tiếp đến cán cân thanh toán của một nớc.
Vận tải quốc tế đợc coi là lĩnh vực xuất nhập vô hình, nó có thể góp phần
cải thiện hay làm trầm thêm cán cân thanh toán quốc tế của mỗi nớc.
4. Các phơng thức vận tải quốc tế
4.1. Vận tải đờng bộ:
Là hoạt động vận chuyển bằng việc sử dụng các tuyến đờng bộ.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Đây là phơng thức vận chuyển có tính linh hoạt cao, song cũng chứa

đựng tính rủi ro cao.
4.2. Vận tải bằng đờng sắt:
Là phơng thức mà hàng hoá và con ngời đợc vận chuyển từ nơi này đến
nơi không bằng việc sử dụng những tuyến đờng sắt cố định.
Ưu điểm: phơng thức vận chuyển bằng đờng sắt an toàn, năng lực vận
chuyển lớn.
Nhợc điểm: vì hoạt động trên những tuyến đờng sắt cố định nên tính linh
hoạt của phơng thức này thấp.
4.3. Vận tải bằng hàng không:
Là phơng thức vận chuyển hàng hoá và hành khách bằng máy bay.
Đây là phơng thức vận chuyển nhanh nhng chi phí của nó rất cao.
4.4. Vận tải đờng biển:
Ưu điểm: - Vận tải đờng biển có năng lực vận chuyển lớn.
-Vận tải đờng biển thích hợp với hầu hết các loại hàng hoá
trong thơng mại quốc tế.
-Chi phí xây dựng các tuyến đờng hàng hải thấp, các tuyến đờng chủ yếu
là các tuyến giao thông tự nhiên.
-Giá thành vận tải biển thuộc loại thấp nhất trong các phơng thức vận tải.
-Tiêu thụ ít nhiên liệu nhất.
Nhợc điểm:-Vận tải phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên và điều kiện
hàng hải.
-Tốc độ tàu biển tơng đối thấp.
4.5. Vận chuyển đa phơng thức:
Là việc vận chuyển từ nơi đi đến nơi đến bằng ít nhất hai phơng thức vận
tải, sử dụng một chứng từ duy nhất và chỉ một ngời chịu trách nhiệm trong quá
trình vận chuyển.