Đánh giá tác động của tài chính vi mô đối với thu nhập và chi tiêu của hộ gia đình tại vùng trung du miền núi phía bắc việt nam

B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR

NGă

I H CăKINHăT ăTP.ăH ăCHệăMINH

NGUY N DUY TÙNG

ỄNHăGIỄăTỄCă
MÔ
H

NG C A TÀI CHÍNH VI

I V I THU NH P VÀ CHI TIÊU C A
GIAă ÌNHăT I VÙNG TRUNG DU MI N
NÚI PHÍA B C VI T NAM

LU NăV NăTH C S KINH T

TP. H CHÍ MINH ậ N Mă2015


B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR

NGă

I H CăKINHăT ăTP.ăH ăCHệăMINH

NGUY N DUY TÙNG

ỄNHăGIỄăTỄCă
MÔ
H

NG C A TÀI CHÍNH VI

I V I THU NH P VÀ CHI TIÊU C A
GIAă ÌNHăT I VÙNG TRUNG DU MI N
NÚI PHÍA B C VI T NAM
Chuyên ngành: Kinh t phát tri n
MÃ S : 60310105
LU NăV NăTH C S KINH T

NG

IăH

NG D N KHOA H C:

TS: LÊ NG C UY N

TP. H CHÍ MINH ậ N Mă2015


L IăCAMă OAN

- Tênăđ ătƠi:ăắ ánhăgiáătácăđ ngăc aăTài chính vi mô đ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuă
c aăh giaăđình t iăvùng Trung du mi nănúiăphíaăB c Vi tăNam”

- Giáoăviênăh

ngăd n:ă

- Tên sinh viên:
-

aăch ăsinhăviên:ă

TS LêăNg căUy n
Nguy năDuy Tùng
ThƠnhăph ăH ăChíăMinh

- S ăđi nătho iăliênăl c:ă

0909975366

- NgƠyăn pălu năv n:

.../06/2015

L iăcamă đoan:ă ắTôiă xină camă đoană lu nă v nă nƠyă lƠă côngă trình do chính tôi nghiên
c uăvƠăso năth o.ăTôiă khôngăsaoăchépăt ăbƠiăvi tă nƠoăđưăđ

căcôngăb ă mƠăkhôngă

tríchăd năngu năg c.ăN uăcóăb tăkìăm tăs ăviăph mănƠo,ătôiăxinăch uăhoƠnătoƠnătráchă
nhi m”.

ThƠnhăph ăH ăChíăMinh,ăngƠyăăăăthángă6 n mă2015

Nguy năDuyăTùng


TịMăL

C LU NăV N

ătƠiăắ ánhăgiáătácăđ ngăTài chính vi mô đ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuăc aăh
giaăđình t i vùng Trung du mi nănúiăphíaăB căVi tăNam” đ

căth căhi nătrongăth iă

gianăt ăthángă01ăđ năthángă05ăn mă2015.

ngăphápăDIDăk tăh pă

h iăquyăbìnhăph

ătƠi s ăd ngăph

ngăbéănh tăv iăd ăli u b ngăc aăKh oăsátăngu năl căh ăgiaăđìnhă

Vi tăNamă(VARHS) trongăhaiăn mă2008 vƠă2012.ăK tăqu ă
giáă v iă d ă li uă nghiênă c uă đ

căl

ngămôăhìnhăđánhă

că quană sátă trongă th iă giană dƠi,ă cungă c pă m tă b ngă

ch ngăthuy tăph cătácăđ ng tíchăc căgi aăch
chiătiêuăc aăh giaăđình t iăVi tăNam.

ng trình TCVM v iăvi căthuănh păvƠă


M CăL C
TRANG BÌA LÓT
L IăCAMă OAN3
TịMăL

CăLU NăV N 4

M CăL C 1
DANHăM CăB NG 4
DANHăM CăHÌNH 5
DANHăM CăVI TăT T
PH NăM ă

U1

1.ăV năđ ănghiênăc u ............................................................................................................. 1
2. M cătiêuăvƠăcơuăh iănghiênăc u ......................................................................................... 2
2.1 M cătiêuănghiênăc u ........................................................................................................ 2
2.2 Cơuăh iănghiênăc u .......................................................................................................... 3
3.
3.1

iăt

ngănghiênăc uăvƠăph măviănghiênăc u ................................................................... 3

iăt

ngănghiênăc u ...................................................................................................... 3

3.2 Ph măviănghiênăc u ......................................................................................................... 3
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u ................................................................................................... 3

5.ăụăngh aăth căti năc aăđ ătƠi ............................................................................................... 4
6.ăK tăc uăđ ătƠi ..................................................................................................................... 4
Ch

ngă1:ăăC ăS ăLụăTHUY TăVÀăTH CăTI N ............................................................ 6

1.1ăC ăs ălỦăthuy t ................................................................................................................. 6
1.1.1ăM tăs kháiăni m .......................................................................................................... 6
1.1.1.1ăKháiăni măv ătƠiăchínhăviămô ..................................................................................... 6
1.1.1.2 Kháiăni măv ăT ăch cătƠiăchínhăviămô ..................................................................... 10
1.1.2 Vaiătròăc aătƠiăchínhăviămô ......................................................................................... 13


1.1.2.1ăTƠiăchínhăviămôăgópăph nălƠmăt ngăthuănh p .......................................................... 13
1.1.2.2ăTƠiăchínhăviămôălƠmăgi măđóiănghèo ....................................................................... 14
1.1.2.3 TƠiăchínhăviămôăgiúpănơngăcaoăch tăl

ngănhƠă ..................................................... 15

1.1.2.4ăTƠiăchínhăviămôăgiúpănơngăcaoătrìnhăđ ăgiáoăd c .................................................... 15
1.1.2.5 Tài chínhăviămôăgópăph nănơngăcaoădinhăd

ngăvƠăs căkh e ................................. 15

1.1.2.6ăTƠiăchínhăviămôăgópăph nănơngăcaoăv ătríăxưăh iăc aăph ăn ................................... 16
1.1.3ăTi tăki măviămô ........................................................................................................... 17
1.2 Cácănghiênăc uăliênăquan .............................................................................................. 19
Ch

ngă2:ăTh cătr ngătƠiăchínhăviămôăvƠătácăđ ngăc aătƠiăchínhăviămô ăVi tăNam .......... 29

2.1ăT ngăquanăv ăvùngăTrungăduămi nănúiăphíaăB căVi tăNam .......................................... 29
2.1.1ă i uăki năđ aălỦ t ănhiên............................................................................................. 29
2.1.2ă

căđi mădơnăc ăvƠăv năhóa ....................................................................................... 29

2.2 T ngăquanăv ăngƠnhăTCVM Vi tăNamăchoăkháchăhƠngăthuănh păth p/nghèo .............. 31
Ch

ngă3.ăPH

NGăPHỄPăNGHIểNăC U ..................................................................... 35

3.1 ánhăgiáătácăđ ng .......................................................................................................... 35
3.1.1ăTìnhăhu ngăph năth c:ăSoăsánhăgi aăcóăvƠăkhông ...................................................... 35
3.1.2ăTìnhăhu ngăph năth c:ăSoăsánhătr

căvƠăsau .............................................................. 36

3.1.3ăKhungăphơnătíchăđánhăgiáătácăđ ng ............................................................................ 37
3.2 Ph

ngăphápăsaiăbi tăkép ............................................................................................... 40

3.3 ánhăgiáătácăđ ngăch
3.3.1ăChi năl
3.3.2ă
Ch

ngătrìnhăTCVM ........................................................................ 42

căđánhăgiáătácăđ ng ..................................................................................... 42

nhăngh aăcácăbi nătrongămôăhình ............................................................................. 44

ngă4.ăK TăQU ăNGHIểNăC U ................................................................................ 48

4.1ăTácăđ ngăc aăTDVMălênăthuănh p,ăchiătiêuăc aăh ăgiaăđình ......................................... 48
4.1.1ăMôăt ăd ăli u ............................................................................................................... 48


4.1.2ăTácăđ ngăc aăTDVMălênăthuănh păc aăh ăgiaăđình .................................................... 52
4.1.3ăTácăđ ngăc aătínăd ngăviămôăTDVMăđ năchiătiêuăh ăgiaăđình ................................... 56
4.2ăTácăđ ngăc aăTKVMălênăthuănh p,ăchiătiêuăc aăh ăgiaăđình ......................................... 60
4.2.1.ăMôăt ăd ăli uăh ăthamăgiaăti tăki m ........................................................................... 60
4.2.2ăTácăđ ngăc aăthamăgiaăTKVMălênăthuănh păh ăgiaăđìnhănghèo ................................. 62

4.2.3ăTácăđ ngăc aăthamăgiaăTKVMăđ năchiătiêuăh ăgiaăđìnhănghèo .................................. 66
Ch

ngă5.ăK TăLU NăVÀăG IăụăCHệNHăSỄCH ........................................................... 69

5.1ăK tălu n .......................................................................................................................... 69
5.2ăG iăỦăchínhăsách ............................................................................................................ 70
5.3ăH năch ăvƠăh

ngăphátătri năđ ătƠi ................................................................................ 72

TÀI LI U THAM KH O 74
PH L C
79


DANHăM CăB NG
B ng 1.1 Tóm t t các nghiên c u th c t có liên quan ................................................. 24
B ng 3.1 Các bi năđ c l p d ki năđ aăvƠoămôăhình ................................................... 45
B ng 4.1 Ki mă đ nh th ng kê T-test hai nhóm bi nă thamă giaă TDVMă trongă n mă
2008 .............................................................................................................................. 49
B ng 4.2 Ki mă đ nh th ng kê T-test hai nhóm bi nă thamă giaă TDVMă trongă n mă
2012 ............................................................................................................................... 51
B ng 4.3 T ng h p k t qu

căl

ngătácăđ ng TDVM đ n thu nh p h giaăđình ..... 54

B ng 4.4 T ng h p k t qu

căl

ngătácăđ ng TDVM đ n chi tiêu h giaăđình. ...... 58

B ng 4.5 Ki mă đ nh th ng kê T-test hai nhóm bi nă thamă giaă TKVMă trongă n mă
2008 ............................................................................................................................... 60
B ng 4.6 T ng h p k t qu

căl

ngătácăđ ng TKVM đ n thu nh p h giaăđình ..... 64

B ng 4.7 T ng h p k t qu

căl

ngătácăđ ng TKVM đ n chi tiêu h giaăđình ....... 67


DANHăM CăHÌNH

Hình 1.1 Khungăphơnătíchătácăđ ng c aătƠiăchínhăviămôăđ n h giaăđình ..................... 28
Hình 2.1 Cácăđ năv cung c p TCVM

Vi t Nam....................................................... 31

Hình 2.2 Các TCTCVM d năđ u trên th tr

ng Vi tăNamăđ n 2010 ......................... 33

Hình 2.3 Các TCTCVM chính ph c v khách hàng nghèo/thu nh p th p ................... 33
Hình 3.1 ánhăgiáătácăđ ng so sánh gi a có và không ................................................. 36
Hình 3.2 ánhăgiáătácăđ ngăsoăsánhătr

c và sau ......................................................... 37

Hìnhă3.3ăKhungăphơnătíchăđánhăgiáătácăđ ng ................................................................ 38
Hìnhă3.4ă

th s khác bi t thu nh p trong DID ......................................................... 41


DANH M C VI T T T

Tên vi t t t

Tên Ti ng Anh

Tên Ti ng Vi t

DID

Difference-in-Differences Khác bi t trong khác bi t

GSO

General statistic office

T ng c c th ng kê

International Fund for
IFAD

Agricultural

Qu Phát tri n nông nghi p qu c t

Development

NHCSXH

Vietnam Bank for Social

Ngân hàng Chính sách Xã h i Vi t

Policies

Nam

Vietnam Bank for
ARIBANK

Agriculture and Rural
Development

Ngân hàng nông nghi p và phát
tri n nông thôn Vi t Nam

OLS

Ordinary least squares

Ph

TCVM

Microfinance

Tài chính vi mô

TDVM

Microcredit

Tín d ng vi mô

TKVM

Microsaving

Ti t ki m vi mô

Vietnam Access to
VARHS

Resources Household
Survey

WB

World Bank

ngăphápăbìnhăph

ngănh nh t

Kh o sát ngu n l c h giaăđìnhăVi t
Nam

Ngân hàng th gi i


1

PH NăM ă

U

1. V năđ ănghiênăc u
Trongă haiă m

iă n mă qua, Tài chính vi mô (TCVM) đưă tr ă thƠnhă m tă trongă

nh ngăch ăđ ănóngănh t kinhăt ăphátătri n.ăTrongăn mă2007,ăh nă100ătri uăh ăgiaă
đìnhă nghèoă nh tă th ă gi iă nh nă đ

că cácă kho nă tínă d ngă viă môă (TDVM) (Daley -

Harris 2009, 1). TCVM v iă ch că n ngă c aă mìnhă giúpă choă nh ngă ng

iă thamă giaă

vƠoăđóăth căhi năcácăcôngăvi cătheoăcáchăc aămìnhătránhăkh iăb yănghèoăvƠăcácăs ă
ph ăthu căt ăcácăkho năvi nătr ăcóăđi uăki nă(Brannen 2010, 6; Legerwood, 1999;
ADB, 2000; Morduch and Haley, 2002; Khandker, 2003).ă T

ngă t ă (Chenă &ă

Snodgrassă2001,ă13)ăchoăr ng:ăắCácăh ăgiaăđìnhăthamăgiaăvƠoăTCVMăthìăthuăth păs ă
caoă h n,ă đaă d ngă hóaă ngu nă t oă raă thuă nh p,ă chiă tiêuă choă th că ph mă s ă t ngă cao,ă
t ngăm căđ ăs ăh uătƠiăs nătrongăgiaăđình,ăchiătiêuăchoăgiáoăd cănhi uăh năvƠăđ că
bi tăc iăthi năđ

căm căđ ăđ iădi năv iăcácăcúăs că”. T măquanătr ngăc aăTCVM

đ iăv iăphátătri năkinhăt - xưăh iăc ngăđưăđ

căkh ngăđ nhătrongăth căt ăthôngăquaă

vi că Liênă hi pă qu că ch nă n mă 2005ă lƠă N mă qu că t ă v ă TCVM,ă vƠă gi iă th
NobelăHòaăbìnhăn mă2006ăđưăđ

cătraoăchoăGiáoăs ăMohametăYunus- ng

l păraăGrameenăBankă- ngơnăhƠngăviămôădƠnhăchoăng

ngă

iăsángă

iănghèoăn iăti ngăt iăB ng-

la-đét.ă
Tr iăquaăh nă25ăn măđ iăm iăv iăđ
Vi tă Namă đưă đ tă đ

ngăl iăđúngăđ năc aă

că nhi uă thƠnhă tíchă nă t

ngăvƠăNhƠăn

c,ă

ngă v ă phátă tri nă kinhă t ă vƠă xóaă đóiă

gi mănghèo.ăTrongănh ngăthƠnhăt uăquanătr ngăđó,ăcóăph năđóngăgópăđángăkhíchăl ă
c aăho tăđ ngăTCVM.ăTh căt ăđưăch ngăminhăr ng,ăTCVMălƠăho tăđ ngăcóăỦăngh aă
xưăh iăsơuăs căvƠăngƠyăcƠngăl năm nhă ănhi uăqu căgiaătrênăth ăgi i,ăđ căbi tălƠăcácă
n

căđangăphátătri nătrongăđóăcóăVi tăNam. NhƠăn

căvƠăChínhăph ăđưăcóănh ngă

đ ngătháiăh tăs cătíchăc căđ iăv iăs ăphátătri nătƠiăchínhăviămôă ăVi tăNam.ăLu tăt ă
ch cătínăd ngăđ

căQu căh iăthôngăquaăn mă2010ălƠăc tăm căl chăs ăkhi côngănh n

TCTCVMă lƠă m tă T ă ch că tínă d ng,ă v iă cácă quyă đ nhă đ
6/12/2011,ăTh ăt

ngăChínhăph ăđưăchínhăth căphêăduy tă

tri năh ăth ngăTCVM t iăVi tăNamăđ năn mă2020.ă

că lu tă hóa.ă NgƠyă

ăánăxơyăd ngăvƠăphátă


2

Có kháănhi uănghiênăc uăđánhăgiáătácăđ ng c a ch

ngătrìnhăTCVM đ iăv iă

thuă nh pă vƠă chiă tiêu c aă h ă giaă đình ă trênă th ă gi iă vƠă Vi tă Nam. Ph nă l n các
nghiênăc uăcung c păb ng ch ngătíchăc căv ăhi uăqu ăc aăcácăch

ngătrìnhăTCVM

đ nă thuă nh pă vƠă chiă tiêuă c aă h ă giaă đình (xem thêm Brannen, 2010; Augsburg và
đ ngăs ., 2011; Barnes vƠăđ ngăs , 2001; Dunn and Arbuckle (2001); Nguy n Kim
AnhăvƠăđ ng s 2011). Tuy nhiên, TCVM khôngăph iăluônăluônămangăl iăhi uăqu ă
c iă thi nă phúcă l i cho h ă giaă đình.ă Víă d ,ă Dupas and Robinson (2011) không tìm
th yăm tătácăđ ngăcóăỦăngh aăth ngăkêăc aăch

ngătrìnhătínăd ngăviămôălênăs ăgi ă

lƠm/ngƠy,ăc ngă nh ă thuănh păh ăgiaăđìnhă ă Kenya. T

ngăt ,ăChen and Snograss

(2001) khôngătìmăth yăb ngăch ngăchoăth yănh ngăh ătham gia TCVM thìăhi uăqu ă
trongăvi căđaăd ngăhóaăngu năthuănh p ă nă

. Ngoài ra, cácănghiênăc uănƠyăđaă

ph năt pătrungăvƠoăm tăkhíaăc nhăc aăTCVM lƠătínăd ngăviămôămƠăb ăquaăm tăb ă
ph năkhácăkhôngăkémăph năquanătr ngăc aăTCVM lƠăti tăki măviămô (TKVM). Vì
v y,ă tácă gi ă l aă ch nă đ ă tƠi:ă " ánh giá tác đ ng c a Tài chính vi mô đ i v i thu
nh p và chi tiêu c a h gia đình t i vùng Trung du mi n núi phía B c Vi t Nam", đ ă
th căhi nălu năv năt tă nghi păvà tìmăcơuătr ăl iăchoăhi uă qu th căs ăc aăch

ngă

trình TCVM (tínăd ngăvƠăti tăki m)ătácăđ ngăđ năthuănh păvƠăchiătiêuăc aănôngăh
nh ăth ănƠo.
2. M cătiêu vƠăcơuăh iănghiênăc u
2.1 M cătiêuănghiênăc u
M c tiêu chung: Xácăđ nh tácăđ ngăc aăTCVM v ăcácăkhiaăc nhăkinhăt ă(thu nh p,ă
tƠiă s n,ă chiă tiêuầ)ă

Vi tă Nam. Trênă c ă s ă đóă đ aă raă nh ngă ki nă ngh ă nh mă c iă

thi năvƠăhoƠnăthi năchoăs ăphátătri năc aăcácăt ăch căcungăc păTCVM trongăt

ngă

lai.
M c tiêu c th :
- Xácăđ nhăm căđ ătácăđ ngăc aăTDVM đ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuăc aăh
giaăđìnhăt iăvùngănúiătrungăduămi năB c ăVi tăNam.


3

- Xácăđ nhăm căđ ătácăđ ngăc aăTKVM đ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuăc aăh ă
nghèo ăVi tăNam.
ăxu tăc iăthi năvƠăhoƠnăthi năchoăs ăphátătri năc aăcácăt ăch căcungăc pă

-

TCVM trongăt

ngălai.

2.2 Cơuăh i nghiênăc u
- TDVM cóăgiúpăc iăthi năthuănh p hay chi tiêu nôngăh ăhay không?
- TKVM cóăgiúpăc iăthi năthuănh păhayăchiătiêuănôngăh ăhayăkhông?
3.

iăt
iăt

3.1

ngănghiênăc uăvƠăph măviănghiênăc u
ngănghiênăc u

M iăliênăh ăgi aăTCVM và thuănh p,ăchiătiêuăc aăh giaăđình t iăvùng Trung
du mi nă núiă phíaă B cVi tă Nam.ă Tr

căkhiă ti nă hƠnhă đánhă giá,ă tácă gi đưă d ă đ nhă

phân tíchătácăđ ngăc aăTCVM đ năv năđ ăgi mănghèoăđói.ăTuyăv y,ăđi uănƠyăkhóă
th că hi nă đ

că vìă v nă đ ă gi mă nghèoă ph ă thu că vƠoă r tă nhi uă y uă t ,ă trongă đóă

TCVM ch ă lƠă m tă trongă cácă côngă c ă giúpă ng

iă nghèoă cóă thuă nh p,ă c iă thi nă chiă

tiêu vƠă nơngă caoă v ă th ă xưă h i.ă Khôngă th ă táchă bi tă hoƠnă toƠnă tácă đ ngă ròngă c aă
TCVM,ăđ nhăl

ngăhóaăvƠătínhătoánăm căđ ăđóngăgópăc aăTCVM.

3.2 Ph măviănghiênăc u
N iădung:ă

ătƠiăđiătìmăhi uăm căđ ătácăđ ngăc aăTCVM đ iăv i thuănh păvƠă

chi tiêu c aăh ăgiaăđìnhăt i vùng trungăduăvƠămi nănúiăphíaăB cVi tăNam.ă
Khôngă gian:ă

tƠiă s ă d ngă d ă li uă kh oă sátă VARHSă c a h giaă đình t i 4

t nh:ăPhúăTh , LaiăChơu,ă i năBiên,ăLƠoăCai đ iădi năchoăcácăh ăgiaăđìnhăt iăvùngă
trungăduăvƠămi nănúiăphíaăB căVi tăNam.
Th iăgian:ăTrongăhai n mă2008 và 2012.
4. Ph

ngăphápănghiênăc u

S li u.ă

ătƠiăs ăd ngăd ăli uăKh oăsátăm căs ngădơnăc ă(VARHS)ătrongăhaiă

n mă2008 vƠă2012ăđ ăti năhƠnhăphơnătích.ăCácăm uăđ

căl aăch nătrongănghiênăc uă


4

lƠăcácăh ăgiaăđìnhăthamăgiaătr ăl iăkh oăsátăliênăt cătrongă3 cu căkh oăsátă(haiăn mă
m tăl n)ătrongăgiaiăđo nă2008 và 2012.
Phân tích s li u. T ăs ăli uă2017ăh ăgiaăđìnhăthamăgiaăkh oăsátăliênăt cătrongă
haiăn m 2008 và 2012,ăđ ătƠiăti năhƠnhăphơnătáchăthƠnhăhaiănhómăđ iăt
v iănhuăc uănghiênăc uă(Chiăti tăđ

cătrìnhăbƠyăt iăch

ngă4ăc aăđ ătƠi)

Môăhìnhăh iăquyătuy nătínhăbéănh tă(OLS)ăk tăh păv iăph
saiăbi tăképă(DID)ăđ

ngăphápăđánhăgiáă

căs ăd ngăđ ăxácăđ nhătácăđ ngăc aăthamăgiaătínăd ngăchínhă

th căđ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuănôngăh .ăBi năph ăthu căđ
hìnhă lƠ:ă thuă nh pă vƠă chiă tiêuă bìnhă quơnă đ uă ng
đ

ng phùăh pă

c s ăd ngătrongămôă

iă hƠngă tháng.ă Cácă bi nă đ că l pă

căđ aăvƠoămôăhìnhăki măsoátăbaoăg mănhómăbi n:ăNhómăbi năliênăquanăđ năcácă

y uăt ăth ătr

ngăthu năl i,ănhómăcácăbi năliênăquanăđ n đ cătr ngăh ăgiaăđìnhăvƠă

cácăbi năliênăquanăđ năn ngăl căs năxu tăc aăh giaăđình.
5. ụăngh aăth căti năc aăđ ătƠi
óngăgópăvƠoătranhălu n hi n t i v tácăđ ng c a TCVM đ i v i thu nh p và
chi tiêu c a h giaăđình t i Vi t Nam. K t qu nghiên c u cung c p m t b ng ch ng
v tácăđ ng tích c c c aăch

ngătrìnhăTCVM đ i v i thu nh p và chi tiêu c a h gia

đình.
6. K t c uăđ tài
Ngoài ph n m đ u, ph l c và tài li u tham kh o
lƠmă5ăch
Ch

tài nghiên c uăđ

c chia

ng:
ng 1. C ă s ă lỦă thuy tă vƠă th că ti n: Trìnhă bƠyă cácă kháiă ni m;ă Cácă lỦă

thuy tăliênăquan;ăT ngăquanăv ăcácănghiênăc uătr

căcóăliênăquan.

Ch

ng 2: Th cătr ngătƠiăchínhăviămôăvƠătácăđ ngăc aătƠiăchínhăvi mô ăVi tă

Ch

ng 3. Ph

Nam

đ ng;ăChi năl

ngă phápănghiênă c u:ă Trìnhă bƠyă ph

ngăphápă đánhă giáă tácă

căđánhăgiáătácăđ ngăTCVM đ iăv iăthuănh păvƠăchiătiêuăc aăh ăgiaă

đình;ăXácăđ nhăcácăbi nătrongămôăhình.


5

Ch

ng 4. K tăqu ănghiênăc u:ăMôăt ăd ăli uăvƠăphơnătíchăcácătácăđ ngăc aă

TCVM lênăthuănh păvƠăchiătiêuăh ăgiaăđình
Ch

ng 5. K tălu năvƠăg iă Ủăchínhăsách:ă

aăraăcácăk tă lu năt ngăquátăvƠă

cácă chínhă sáchă giúpă nơngă caoă hi uă qu ă TCVM;ă Nêuă raă cácă h nă ch ă c aă đ ă tƠiă vƠă
h

ngănghiênăc uătrongăt

ngălai.

6

Ch

ngă1: C ăS

LÝ THUY T VÀ TH C TI N

1.1ăC ăs ălỦăthuy t
1.1.1 M tăs ăkháiăni m
1.1.1.1 Kháiăni măv ătƠiăchínhăviămô
Theoă Nhómă t ă v n h tr nh ngă ng

i nghèo nh tă (CGAP),ă thì:ă ắTCVMă lƠ

vi c cung c p các d ch v tàiăchínhăc ăb năđápă ng nhu c u c aăng
g m: d ch v g i ti t ki m, tín d ng,ăl

i nghèo bao

ngăh u,ăchuy n ti n, b o hi m...”.ă

Theoă J.Ledgerwood,ă ắTCVMă lƠ m tă ph

ngă phápă phátă tri n kinh t nh m

mang l i l iăíchăchoădơnăc ăcó thu nh p th p”.
Còn theo quanăđi m c a Ngân hàng Phát tri năChơuăỄă(ADB).ăắTCVMălƠ vi c
cung c p các d ch v tƠiă chínhă nh ă ti n g i, cho vay, d ch v thanh toán, chuy n
ti n và b o hi mă choă ng

i nghèo, h giaă đìnhă cóă thuă nh p th p và các doanh

nghi p nh c a h ”.ă
Thu t ng TCVM c ngă đ

că đ c pă t

ngă đ i ph bi n

Vi t Nam, Ngh

đ nhă28/2005/N -CP,ăđưădùngăm t khái ni m khác thay th cho thu t ng nƠy,ăđóălƠă
tài chính quy mô nh vƠănóăđ

căđ nhăngh aăắTƠiăchínhăquyămôănh là ho tăđ ng

cung c p m t s d ch v tài chính, ngân hàng nh ,ăđ năgi n cho các h giaăđình,ăcáă
nhân có thu nh p th p,ăđ c bi t là h giaăđìnhănghèoăvƠăng

iănghèo”.

T ng h p nh ng khái ni m trên có th hi u TCVM là m t ho tă đ ng nh m
cung c p các d ch v tài chính bao g m g i ti t ki m, tín d ng,ăl
ti n, b o hi m choăcácăđ iăt

ng có thu nh p th p trong xã h iăđ ph c v nhu c u

chiătiêuăvƠăđ uăt .ăQuanăđi mănƠyăc ngăđưăđ
m r ng t m tăch

ngăh u,ăchuy n

c Chính ph nh t trí, thông qua vi c

ngătrình cho vay h nghèo khi thành l p NHCSXH thành 18


7

ch

ngătrìnhăkhácănhauăđ h tr nh ngăđ iăt

ng có thu nh p th p ho c làm vi c

t iăcácăvùngăkhóăkh n1.
yăbanăBaselăđ aăraă10ăđ căđi măc ăb năc aăTCVM2 nh ăsau:
th

it

ng khách hàng là nh ng ng

i có thu nh p th p:ăCácăt ăch căTCVMă

ngăxuyênăcungăc pătínăd ngăchoănh ngăkháchăhƠngăcóăthuănh păth pă(nh ălaoă

đ ngăbánăth tănghi păvƠăcácăh ăkinhădoanhăkhôngăchínhăth cănh ăng

iăbánăhƠngă

rong,ă cácă h ă ch nă nuôiă giaă súc,ă giaă c mă quyă môă nh ă vƠă v aầ).ă Cácă đ iă t

ngă

kháchăhƠngănƠyăcóăđ căđi măchungălƠăs ngăt pătrungătrongăm tăkhuăv căđ aălỦăvƠă
cùngănhómăxưăh iă(h iăph ăn ,ănôngădơn,ăđ ngăh
Vìă đ iă t
th

ngă kháchă hƠngă lƠă ng

ngầ).

iă cóă thuă nh pă th pă nênă cácă kho nă choă vayă

ngăcóă giáă tr ă r tă nh ,ă th iăh nă ng nă vƠă khôngă cóă tƠiă s nă b oă đ m.ă Tuyă nhiên,ă

chuăk ătr ăn ăc aăkho năvayăl iăth
Tínăd ngăviămôăth

ngăxuyên soăv iăcácăkho năvayăthôngăth

ngăápăd ngăm călưiăsu tăcaoăh năsoăv iăchoăvayăth

ph i bùăđ păchiăphíăho tăđ ngăliênăquanăđ năph

ng.

ngăm i do

ngăth căchoăvayăviămôăt pătrungă

nhi uănhơnăl c.
- Phân tích r i ro tín d ng:ăH ăs ăvayăv n TCVMăth

ngăr tăl năb iăcánăb ă

tínăd ngăph iăthuăth păr tănhi uăthôngătinăv ăkháchăhƠngăthôngăquaănh ngăl năth mă
giaă đìnhă ho că đ aă đi mă kinhă doanhă c aă h .ă Ng

iă điă vayă th

ngă xuyênă thi uă cácă

báoăcáoătƠiăchínhăchínhăth c;ădoăv yăcánăb ătínăd ngăph iăgiúpăđ ăkháchăhƠngăchu nă
b ătƠiăli uăđ ăđánhăgiáăcácădòngăti năt
đóăxácăđ nhăth iăh năvƠăkh iăl

ngălaiăvƠăgiáătr ăròngăc aăcácăkho năti n,ăquaă

ngăc aăkho năvay.ăCácăđ căđi măc aăng

iăđiăvayă

Cácăch ngătrìnhăchínhăhi n t i do NHCSXH cung c p bao g m: (1) H nghèo; (2) Cho vay HSSV có hoàn
c nhăkhóăkh n;ă(3)ăChoăvayăgi i quy t vi c làm; (4) Cho vay xu t kh uălaoăđ ng; (5) Cho vay s n xu t kinh
doanhăvùngăkhóăkh n;ă(6)ăChoăvayăn c s ch và v sinhămôiătr ng; (7) Cho vay mua nhà tr ch m, (8) và
11ăch ngătrìnhăkhác.ăNgu n:ăBáoăcáoăth ng niên c a NHCSXH, www.vbsp.org.vn.

1

2

Hi p

h i

Ngân

hàng

Vi tă

Nam,ă

ngƠyă

đ ngă

nh p:ă

15/5/2015,ă

đ

ng

d n

/>

8

vƠăs ăs năsƠngătr ăn ăc aăh ăc năđ

căcánăb ătínăd ngăđánhăgiáătrongăsu tăquáătrìnhă

vi ngăth măkháchăhƠngăvƠăxétăduy tăkho năvay.
M cădùătrungătơmăthôngătinătínăd ngăth

ngăkhôngăcóăs năcácăthôngătinăv ăcácă

kháchăhƠngăcóăthuănh păth păho căv ăt tăc ăcácăt ăch căTCVMăhi năt i.ăTuyănhiên,ă
khiă cóă cácă thôngă tină nƠyă t iă trungă tơm,ă cácă thôngă tină đ
đ

că xemă lƠă r tă h uă íchă vƠă

căs ăd ngălƠmătƠiăli uăph căv ăquáătrìnhăxétăduy tăkho năvay.ă

mô,ăx păh ngătínăd ng,ăn uăđ

iăv iăchoăvayăviă

căs ăd ngătrongăquáătrìnhăxétăduy tăkho năvay,ăđ

că

coiălƠăy uăt ăb ăsungă(đi uăki năc n)ăh nălƠăy uăt ăquy tăđ nhă(đi uăki năđ ).

- S d ng tài s n ký qu :ăKháchăhƠngăc aăTCVMăth
qu ă - v tă đ

că cácă ngơnă hƠngă th

kho năvay.ăC ngăcóătr

ngă m iă s ă d ngă lƠmă tƠiă s nă th ă ch pă choă cácă

ngăh păkháchăhƠngăTCVMăcóătƠiăs năkỦăqu ,ătuyănhiênăgiá

tr ăc aătƠiăs năđóăr tăth pă(nh ătivi,ăđ ăn iăth tầ).ăTrongătr
ch păđ

ngăkhôngăcóătƠiăs năkỦă

căs ăd ngănh ăm tăph

ngăphápărƠngăbu căng

ngăh pănƠy,ătƠiăs năth ă

iăđiăvayăph iătr ăn ăh nălƠă

s ăd ngăđ ăbùăđ păcácăkho năl .
- Phê duy t và ki m soát tín d ng:ăChoăvayăviămôălƠăm tăquáătrìnhăcóăđ ăphơnă
tánăcao,ănênăphêăduy tătínăd ngăph iăd aăvƠoăk ăn ngăvƠăắđ ăthơmănh p”ăc aăcánăb ă
tínăd ngăvƠăcácănhƠăqu nălỦăđ ătìmăraăcácăthôngătinăchínhăxácăvƠăk păth i.
- Ki m soát các kho n n ch m tr :ăKi măsoátăch tăch ăcácăkho năn ăch mătr ă
là c năthi t,ăvìăcácăkho năchoăvayăTCVMăcóăđ căđi mălƠăkhôngăcóătƠiăs năđ măb o,ă

chuăk ăthanhătoánănhanhă(th

ngălƠăhƠngătu năho căhaiătu năm tăl n)ăvƠăcóătácăđ ngă

lơyălan.ăThôngăth

ng,ăki măsoátătínăd ngăTCVMăhoƠnătoƠnăph ăthu căcánăb ătínă

d ng,ădoăh ălƠăng

iăn mărõănh tănh ngăthôngătinăv ăhoƠnăc nhăcáănhơnăc aăkháchă

hàng - lƠăy uăt ăquanătr ngănh tăquy tăđ nhăđ năhi uăqu ăcôngătácăthuăh iăn .
- Cho vay l y ti n:ăNh ngăkháchăhƠngăTCVMăth

ngăb ăh năch ăkh ăn ngăti pă

c năđ iăv iăcácăngu nătƠiăchínhăkhácă(doăkhôngăcóătƠiăs năđ măb o,ăquyămôăs năxu tă
kinhădoanhăquáănh ăbéầ)ănênăh ăph iăph ăthu căr tănhi uăvƠoăcácăti păc nătínăd ngă
viă môă hi năt i.ăChoăvayă TCVMăs ăd ngăr tă nhi uăcácăch

ngătrìnhăkhuy năkhíchă


9

nh măđ ngăviên,ăkhenăth

ngănh ngăng

iăđiăvayăt tă(nh ăt oăđi uăki năchoăvayăd ă

dƠngăđ iăv iăkho năvayăk ăti p,ăcungăc păkho năvayăcóăgiáătr ăl năh n,ăm călưiăsu tă
th păh n,ăth iăh nătr ăn ăkéoădƠiăh n).ăCácăch

ngătrìnhănh ăv yăđ

căg iălƠăchoă

vayăl yăti n.
Tuyă nhiên,ă cácă ch
đ căbi tătrongătr

ngă trìnhă nƠyă cóă th ă lƠmă giaă t ngă r iă roă m că n ăquáă l n,ă

ngăh păh ăth ngăthôngătinătínăd ngăviămôăkhôngăcóăthôngătinăho că

thôngătinăkhôngăđ yăđ .ă

căđi mănƠyăc aă TCVMăc ngăt oăraă nhăh

ngăđ iăv iă

côngătácăqu nălỦăr iăroălưiăsu t,ănh tălƠăkhiăcácăkháchăhƠngăTCVMămongămu nălưiă
su tătínăd ngăs ăgi măcùngăv iănh ngăthƠnhătíchăc aăkháchăhƠngăngƠyăcƠngăt ngămƠă
khôngăquanătơmăgìăđ năm călưiăsu tăchoăvayătrungăbìnhătrênăth ătr
- Cho vay theo nhóm:ă M tă s ă t ă ch că TCVMă s ă d ngă ph
theoă nhóm,ă theoă đóă cácă kho nă choă vayă s ă đ

ng.

ngă th că choă vayă

căgi iă ngơnă choă nh ngă nhómă kháchă

hƠngănh ă- cácăcáănhơnătrongănhómăcóăcamăk tăcùngăb oăđ măthanhătoánăchoănhau.ă
Ph

ngăth căchoăvayănƠyăđ

căxơyăd ngăd aătrênăgi ăthi tăápăl cănhómăs ănơngăcaoă

m că b oă đ mă tr ă n ,ă b iăvìă s ă ch mă tr ă c aă m tă cáă nhơnă trongă nhómă s ă lƠmă nhă
h

ngăđ năkh ăn ngănh nătínăd ngăc aăcácăthƠnhăviênăkhácătrongănhóm.
- Hi u ng Domino:ă Th că t ă đưă ch ngă minhă qu nă lỦă ch tă ch ă cácă kho nă n ă

ch mătr ăvƠăápăl cănhómăđưăđemăl iăt ăl ătr ăn ăcaoăh năr tănhi u.ăTuyănhiên,ăch tă
l

ngătínăd ngăc aăcácăkho năvayăcáănhơnăcóăth ăthayăđ iăr tănhanhăb iăvìăb năch tă

c aăcácăkho năvayăviămôălƠăkhôngăcóătƠiăs năb oăđ măvƠăcóăhi uă ngădomino.ăHi uă
ngăDominoăx yăraăkhiăng

iăđiăvayăcóăth ăd ngăvi cătr ăn ăchoăt ăch căTCVMăvìă

h ăchoăr ngăt ăch căTCVMăđangăr iăvƠoătìnhătr ngăgiaăt ngăn ăquáăh năvƠănh ăv yă
thìăt ăch căđóăs ăkhôngăcóăkh ăn ngăcungăc păcácăkho năchoăvayăviămôăti pătheoă
cho mình.

- R i ro ti n t :ăTh nhătho ngăng
mƠămìnhăs ăthuăv .ăTrongătr
kh ăn ngătr ăn ăc aăng

iăđiăvayăs ăvayălo iăti năkhácăv iălo iăti nă

ng h păđó,ăs ăthayăđ iăt ăgiáăcóăth ă nhăh

iăđiăvay.

ngăđ nă


10

- Các nh h

ng chính tr :ăTCVMăt iănhi uăqu căgiaăđ

căcoiălƠăm tăcôngăc ă

chínhătr .ăCácăchínhătr ăgiaăcóăth ăcôngăb ăxóaăn ăho căc măcungăc pătínăd ngăviămôă
choăng

iănghèoăkhiăn năkinhăt ăr iăvƠoăgiaiăđo nătrìătr .

1.1.1.2 Khái ni m v T ch c TCVM
M tăcáchăđ năgi n nh t, T ch c TCVM là t ch c cung c p d ch v tài chính
bao g m: cho vay và nh n các kho n ti t ki m r t nh ng

i vay (nh ngăng

i có

thu nh p th p) ch không ph i t công chúng.
T ch c TCVM có th là b t k t ch c h p nh t tín d ng,ăngơnăhƠngăth

ngă

m i thu nh , các t ch c tài chính phi chính ph ho c liên k t tín d ng- v i vai trò
cung c p d ch v tƠiăchínhăchoăng

i nghèo (CGAP ậ Nhómăt ăv n h tr ng

i

nghèo).
Có b n lo i d ch v mà m t T ch c TCVM có th cung c p cho khách
hàng.V iă ph

ngă phápă ti p c n t i thi u, T ch c TCVMă thôngă th

ng ch cung

c p d ch v tài chính ho c có th cung c p d ch v tài chính và m t ph n gi i h n
d ch v trung gian xã h i. Th m chí có T ch c TCVM ch cung c p m t ho c m t
s các s n ph m trong d ch v tài chính. V i cách ti p c n t ng h p, T ch c
TCVM s cung c p nhi uăh năm t lo i d ch v .
Trung gian Tài chính
Bao g m vi c cung c p các d ch v tƠiă chínhă nh ă tínă d ng, ti t ki m, b o

hi m, thanh toán, th tín d ng.
- D ch v tín d ng: có th nóiăđơyălƠăd ch v c ăb n c a h u h t các T ch c
TCVM, v i vi c cung c p các kho n vay nh đápă ng nhu c u c a các h thu nh p
th p,ă đ c bi t là các h nghèo ho că c ngă cóă th là các doanh nghi p nh . Hai
ph

ngă phápă cungă c p tín d ngă đ

c áp d ng là cho vay cá th và cho vay theo

nhóm. B n v ng tài chính là m c tiêu quan tr ng các T ch c TCVMăluônăh

ng

t i v iăkhôngăítăkhóăkh năvƠătháchăth c trong vi c cung c p d ch c này.
- D ch v ti t ki m: th

ngăđ

c coi là ph n không th thi u v i h u h t các


11

T ch c TCVM v i m căđíchăchínhăhuyăđ ng ngu n v n và coi ti t ki mănh ăm t
ph n b o lãnh v năvay,ăđ ng th i mang l i m t s l iăíchăchoăkháchăhƠngănh ăxơyă
d ng ý th c thói quen ti t ki m,ă tíchă l yă tƠiă s n, t pă d
hình th căhuyăđ ng ti t ki măth

ngăđ

t k n ngă tƠiă chính.ă Haiă

c áp d ng là ti t ki m b t bu c và ti t ki m

t nguy n. Tuy nhiên, ti t ki m t nguy n có th g p rào c n v m t pháp lý trong
vi c cho phép th c hi n ho tăđ ng này cho m c tiêu an toàn tài chính. M t s T
ch c TCVMăđưăr tăthƠnhăcôngăđ i v i vi c cung c p d ch v ti t ki m,ănh ngănóă
v nălƠăđi m y u c a nhi u T ch c TCVM.
- D ch v b o hi m vi mô: so v i d ch v tín d ng và ti t ki m, d ch v này
ch aăđ

c cung c p nhi u b i các TCTCVM. Nólà hình th c kinh doanh m iăđ i

v iă cácă TCTCVMă vƠđangă trongă giaiă đo n th nghi m và b tă đ u phát tri n. B o
hi m nhân th là m t trong nh ng lo i b o hi mă đ

c các T ch c TCVM quan

tâm áp d ng. Grameen Bank là m t ví d đi n hình cho vi c áp d ng lo i hình này.
T i Vi t Nam, qu TYMăc ngăđangăápăd ng th nghi m lo i s n ph m b o hi m
nhân th thôngăquaăắNhómăt

ngăh ”.

- D ch v thanh toán: bao g m các th th cănh ăsec,ă y nhi m chi, y nhi m
thu,ă th ă tínă d ng hay th thanh toán. Tuy nhiên, không ph i t t c các T ch c
TCVMă đ

c cung c p d ch v nƠyă mƠă tùyă theoă quyă đ nh c a m iă n

Nam, ch có các ngân hàng m iă đ

c. T i Vi t

c cung c p d ch v thanh toán. Các d ch v

thanh toán g n li n v i d ch v huyăđ ng ti n g i c a T ch c TCVM.ă

th c hi n

thanh toán, khách hàng c n ph i dùng t i các kho n ti n g i không k h n.
- Th tín d ng: vi c cung c p d ch v này cho phép khách hàng ti p c n v i h
th ng tín d ng. Nó có th đ

c th c hi n trong vi c mua s m hàng hóa, rút ti n m t

các máy rút ti n t đ ng. Cung c p d ch v th lƠăl nhăv c m i v i các T ch c
TCVM. T i Vi t Nam d ch v này ch đ

c cung c p b i các ngân hàng.

- Cho thuê vi mô: là lo i s n ph m có th cho phép khách hàng thuê và s
d ng các máy móc, thi t b và h ch ph i thanh toán cho ph n chi phí d ch v s
d ng.

nôngă thôn,ă choă thuêă viă môă th

ngă đ

c yêu c u cho ho tă đ ng nông


12

nghi p theo nhóm khi mà các thành viên c a m t nhóm nông dân cùng nhau thuê
máy móc thi t b , ví d máy cày và thay nhau s d ng chúng,ăđóngăgópăt ng ph n
chi phí theo t l . Trên qu c t , cho thuê vi mô là s n ph m ph bi n cho các nông
dân nghèo và các doanh nghi p nh . T i Vi t Nam, s n ph m này v n còn r t m i
m .
Trung gian xã h i
Là quá trình xây d ng ngu n l că conă ng
trung gian tài chính b n v ngă choă ng
gian xã h iăth

ngăđ

i và xã h i c n thi t cho d ch v

i nghèo. Vi c cung c p các d ch v trung

c các TCTCVM th c hi n thông qua t ch cănhóm.ăNh ngă

m t s t ch că c ngă th c hi n các d ch v này tr c ti p v i cá nhân khách hàng.
Trung gian xã h i d aătrênăc ăs nhómăđ

căđ nhăngh aălƠăs n l c xây d ngăn ngă

l c t ch c c aănhómăvƠăđ uăt ăvƠoăngu n l căconăng
d ngăn ngăl căth

i c a các thành viên. Xây

ng t p trung vào xây d ng liên k tănhóm,ăn ngăl c t qu n lý

c a nhóm, s t tin c a các thành viên.
D ch v phát tri n doanh nghi p
Bao g m các ho tăđ ng can thi p phi tài chính nh m h tr doanh nghi p phát
tri n,ă nh ă d ch v marketing và công ngh ,ă đƠoă t o k n ngă kinhă doanh,ă qu n lý
doanh nghi p,ăđƠoăt o s n xu t .vv.. Nhìn chung d ch v phát tri n doanh nghi p là
ph m trù r ng, nó có th là b t k m t d ch v nào tr d ch v tài chính. Có quan
đi m cho r ng d ch v phát tri n doanh nghi pănênăđ

c m t t ch c khác cung c p

ch không ph i là m t t ch c tài chính. Tuy nhiên, n u m t T ch c TCVM ch n
cung ng d ch v này thì c n ph i tách nó ra kh i các d ch v khác và ph iăđ

c

h nh toán riêng bi t và vi c l a ch nănƠyăc ngăs ph thu c vào m c tiêu, kh n ngă
thu hút v n tài tr đ tr c p cho các kho n chi phí.
D ch v xã h i
Bao g m các d ch v phi tài chính nh m c i thi năcácăl nhăv c c aăđ i s ng xã
h iănh ăgiáoăd c, xóa mù ch , s c kh e,ădinhăd

ng, v sinhămôiătr

ng .vv.. Vi c

cung c p d ch v nƠyă t ngă thêmă cácă giáă tr cho nhóm khách hàng c a TCTCVM,


13

giúp h c i thi n các khía c nh khác ngoài khía c nh tài chính, vì d ch v tài chính
không ph iă lƠă ắcơyă đ aă th n”ă gi i quy tă đ
d ch v nƠyăc ngăcóăth đ

c m i v nă đ choă ng

i nghèo. Các

c th c hi n l ng ghép thông qua m ngăl

i ho tăđ ng

c a TCTCVM. Tuy nhiên, s không h p lỦă khiă mongă đ i thu nh p t d ch v tài
chính s trang tr i cho các chi phí c a d ch v nƠyăvƠăc ngăgi ngănh ăvi c cung c p
d ch v phát tri n doanh nghi p, TCTCVM ph i tách bi t các chi phí c a các d ch
v này. TCTCVM c n tìm ki m ngu n tài chính khác cho d ch v xã h i.
Vi c l a ch năph

ngăphápăti p c n t i thi u hay t ng h p s tùy thu c m c

tiêu c a T ch c TCVM, nhu c u c a th tr

ng và kh n ngă cungă c a T ch c

TCVM.ă i u quan tr ng khác là TCTCVM c n tách bi t và ki m soát chi phí c a

m i lo i d ch v đ đ tăđ

c s b n v ng trong vi c cung c p các d ch v tài chính,

v năđ nƠyăc ngăc n làm rõ cho nhóm khách hàng c a mình.
1.1.2 Vai trò c aăTCVM
1.1.2.1 TCVM góp ph nălƠmăt ngăthu nh p
aăs các nghiên c uăđ u tìm th y TCVM cho phép ng

i nghèo đ

cb ov ,

đaăd ngăhóaăvƠăgiaăt ngăcácăngu n t o ra thu nh p, m t khác nó giúp cho chi tiêu
m t cách d dàng và duy trì trong su t th i k kh ng ho ng.
Nghiên c u Zaman (2000) cho th y có s tácă đ ng vào phúc l i v i nh ng
ng

i khách hàng tham gia vào TCVM gi măđ

c các t năth

ng.ă

Mk Nelly và Dunfordă(1999)ăc ngătìmăth yătácăđ ng tích c c c aăTCVMăđ n
thu nh p. K t qu c a h ch ra r ng ph n l năkháchăhƠngăthamăgiaă(67%)ăch

ngă

tín d ng CRECER t i Bolivia cho bi t thu nh p c a h t ngăho căt ngăm nh k t

khi h thamăgiaăvƠoăch

ngătrình.ăNgoƠiăra, Mk Nelly và Dunford ch ra các khách

hƠngăthamăgiaăvƠoăch

ngătrìnhăTCVMăt i Ghana có s giaăt ngăthuănh p lên 38$

so v i nhóm không tham gia là 18$, m t khác y u t đaă d ng hóa thu nh p các
khách hàng thamăgiaăch

ngătrìnhăTCVMăc ngăcóăỦăngh aăth ng kê.

Dunn and Arbunkle (2001) ch ra nh ngăng

i tham gia TCVM có thu nh p


14

caoăh nă50%ăsoăv i nhóm không tham gia.
M t s nghiên c u khác s d ng m c chi tiêu c a h giaăđìnhăđ đánhăgiáăcácă
tácă đ ng c aă ch
thamăgiaăch

ngă trìnhă TCVM.ă Pittă vƠă Khandkeră (1998)ă ch ra các thành viên

ngătrìnhăGrameenăBank,ăm căchiătiêuăt ngălênă18ătaka/100ătakaăđiăvayă

b i ph n so v i 11 taka/100 taka n uăng

iăđiăvayălƠăđƠnăông.ă

1.1.2.2 Tài chính vi mô làm gi măđói nghèo
R t nhi u nghiên c u cho th y ti p c n d ch v TCVM s làm gi m t l
nghèo. Dunn và Arbunkle (2008) ch cóă28%ăkháchăhƠngăthamăgiaăch
d ng vi mô t i Lima, Peru s ngăd
khách hàng s ngăd

ngătrìnhătínă

i chu n nghèo trong khi cóăđ n 41% không ph i

i chu n nghèo.

Khandleră (2005)ă c ngă tìmă th y cácă tácă đ ngă d
nghèo. Ông ch ra nh ngăkháchăhƠngăthamăgiaăch

ngă c a TCVM v i t l

ngătrìnhăTCVMăt nam 92-98 t

l nghèo gi mă20%ăvƠătrungăbìnhălƠă3%/n m.ă
Tín d ng làm gi m b t nh ng h n ch v n vào các h giaăđìnhănôngănghi p.
Ti p c n v tăt ănôngănghi p là m t y u t quan tr ng b oăđ măchoăn ngăsu t và thu
nh p v mùa c a nông h . Trong khi chi tiêu v tăt ănôngănghi p phát sinh t b t
đ u quá trình s n xu t nông nghi pă(giaiăđo năđ uăvƠăgiaiăđo năsinhătr
thì l i nhu n ch đ tăđ

ng c a cây)

c sau khi thu ho chăvƠiăthángăsauăđó.ăVìăv y,ăđ tài tr cho

vi c mua nguyên li uăđ u vào, các h giaăđìnhănôngădơnăph i s d ng ti n ti t ki m
ho c vay tín d ng.ăDoăđó,ăti p c n tín d ng có th lƠmăt ngăđángăk kh n ngăc a
các nông h nghèo (thi u ngu n ti t ki m)ăđ mua v tăt ănôngănghi p c n thi t. Bên
c nhăđó,ăti p c n tín d ngăc ngălƠmăgi măchiăphíăc ăh i c a các tài s n v n so v i
laoăđ ngăgiaăđình.
Nhi u nghiên c u ch ra r ng ti p c n tín d ng là ti năđ đ ng
c

iănghèoăt ngă

ngăđ uăt ăchoăs n xu t, trang tr i chi phí h căhƠnhăchoăconăcáiầăNh đó,ănơngă

cao thu nh păvƠăcóăc ăh i thoát nghèo b n v ng Jhonson và Rogaly (1997), Gulli
(1998) kh ngăđ nh r ng tài chính vi mô giúp gi mănghèo,ăđ c bi t là nh ngăng

i


15

nghèo nh t và d t năth
v i nh ngăh

ngănh t thông qua vi c cung c p tín d ng d dàng k t h p

ng d n v cách th c kinh doanh.

Tín d ng nhă h
ng phó v iătìnhăh

ngă đ n phúc l i c a h giaă đìnhă b ngă cáchă t ngă kh n ngă
ng r i ro c a h . S s n có c a tín d ng giúp tiêu dùng h gia

đìnhătr nên d dàng, ch ng l i s s t gi m thu nh p trong ng n h n, h t ng kh
n ngăthamăgiaănh ngăc ăh i kinh t có l i nhu năcaoăh n. Conner Brannen(2010)và
Chen và Snodgrass D (2001)nh nă đ nh thông qua ch că n ngă giúpă c i thi n tiêu
dùng, nh ng kho n tín d ng nh giúpă ng

iă dơnănôngăthônăcóăđi u ki n c i thi n

s c kh e,ăgiaăt ngăđ uăt ăchoăgiáoăd c nh đóăt oăraăc ăh i kinh t ,ăthayăđ iăđ ng
l c h giaăđình.
1.1.2.3 Tài chính vi mô giúp nâng cao ch tăl
T iăcácăn

căđangăphátătri n, ch tăl

ng nhà

ng nhà

th

ngăđ

c s d ngănh ălƠă1ă

bi nă đ i di n cho tình tr ng kinh t - xã h i c a h giaă đình. Hossein (1988) tìm
th y t i Bangladesh nh ngă ng
l

ng nhà

g p sáu l n nh ngăng

i tham gia TCVM thì có m c chi tiêu cho ch t
i không tham gia.

Neponen (2003) tìm th y 64% nh ngăng
ch tăl

ng nhà

s ngăcaoăh nănh ngăng

iăthamăgiaăch

ngătrìnhăTCVMăcóă

i không tham gia.

1.1.2.4 TƠiăchínhăviămôăgiúpănơngăcaoătrìnhăđ giáo d c
H u h t các nghiên c uăđ u cho th yăcácătácăđ ng tích c c c aăch

ngătrìnhă

TCVM, nh ng đ a bé là con c aăkháchăhƠngăthamăgiaăvƠoăTCVMăthìăth

ng thích

điă h c và

l iă tr

ngă lơuă h nă (Neponen,ă 2003; Littlefield et al., 2003). Barnes

(2001), Dunn and Arbunkle (2001) tìm th yătácăđ ng tích c c c a TCVM lên trình
đ h c v n c a các bé trai t i Zimbaque. Tuy nhiên, Pitt và Khandler (1998), ch ra
thành viên c aă ch

ngă trìnhă TCVMă thìă giaă t ngă xácă su t b h c c a các bé gái.

NgoƠiăraăColemană(1999)ăcóătácăđ ng nh lên chi tiêu giáo d c b i vì còn ph thu c
vào ch tăl

ng giáo d c.

1.1.2.5 Tài chính vi mô góp ph n nâng cao dinhăd

ng và s c kh e