quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hóa theo pháp luật việt nam và pháp luật singapore

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT

LUẬN V N T T NGHI P C

NH N LUẬT

NI N KH A: 2010 – 2014

Đề i
QUY CHẾ PHÁP LÝ VỀ HỢP ĐỒNG MUA BÁN
HÀNG H A THEO PHÁP LUẬT VI T NAM VÀ
PHÁP LUẬT SINGAPORE

Giảng viên hướng dẫn:
Phạm Mai Phƣơng
Bộ môn Luật Thương mại

Sinh viên thực hiện:
Danh Đ Đa
Mã số sinh viên: 5106132
Lớp: Luật Thương Mại 2 - K36

Cần Thơ, tháng 11 năm 2013


L I CẢM N
Trong suốt th i gian th

hi n v ho n th nh uận văn hông h

s n l

nhân tôi m
n s qu n t m, hi s , h h
gia nh, s tậm t nh ạy ảo
qu
thầy cô v ả s gi p
ạn
Nhân y, tôi xin chân th nh g i i ảm ơn ến gia nh, thầy ô, ạn những ngư i
ã gi p
tôi trong suốt th i gian qua.
Tôi xin chân th nh g i i ảm ơn ến qu thầy cô trong khoa Luật,
thầy,
cô ã
giảng ạy, gi p
cho tôi trong những năm qu Cảm ơn qu thầy, ô ã x y ng cho tôi
một iến th nền tảng v iến th chuyên ng nh tôi th ho n th nh uận văn tốt
nghi p
m nh
V tôi ng xin chân th nh g i i ảm ơn ến cô Phạm M i Phương ngư i ã tận t nh
h ạy tôi trong suốt th i gi n qu
tôi th ho n th nh uận văn n y
Cuối ng, nh h qu thầy cô ồi dao s
h v th nh công trong s nghi p cao
qu
Trân tr ng ảm ơn!
Danh


NHẬN

T CỦA GIẢNG VI N HƢ NG D N LUẬN V N

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................


MỤC LỤC
L I NÓI ẦU ............................................................................................................ 1
1 L o h n ề t i ................................................................................................ 1
2 Mụ tiêu nghiên u ........................................................................................... 2
3 Phạm vi nghiên u ............................................................................................ 2
4 Phương ph p nghiên u .................................................................................... 3
5 Bố ụ
ề t i ................................................................................................. 3
CHƯ NG 1 NHỮNG VẤN Ề LÝ LUẬN CHUNG VỀ MUA BÁN HÀNG HÓA
VÀ HỢP ỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA ............................................................... 4
1 1 Kh i qu t hung về mu
n h ng h ............................................................ 4

1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của hoạt động mua bán hàng hóa...................... 4
1.1.1.1. Khái niệm hoạt động mua bán hàng hóa ......................................... 4
1.1.1.2. Đặc điểm của hoạt động mua bán hàng hóa .................................... 6
1.1.2. Vai trò của hoạt động mua bán hàng hóa trong nền kinh tế thị trường .. 7
1 2 Kh i qu t hung về hợp ồng mu
n h ng h ............................................ 8
1.2.1. Khái niệm về hợp đồng mua bán hàng hóa ............................................. 9
1.2.2. Đặc điểm của hợp đồng mua bán hàng hóa .......................................... 11
1.2.2.1. Chủ thể của hợp đồng .................................................................... 11
1.2.2.2. Hình thức của hợp đồng mua bán hàng hóa .................................. 14
1.2.2.3. Đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa .................................. 15
1.2.2.4. Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa ................................... 16
1.2.3. Các nguyên tắc xác lập hợp đồng mua bán hàng hóa ........................... 19
1.2.4. Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng mua bán hàng hóa ....................... 20
1.2.5. Sự hình thành và phát triển của pháp luật về hợp đồng
mua bán hàng hóa............................................................................................ 22
CHƯ NG 2 QUY CHẾ PHÁP LÝ VỀ HỢP ỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA THEO
VIỆT NAM VÀ THEO PHÁP LUẬT SINGAPORE .............................................. 26
2.1. Xá ập hợp ồng mu
n h ng h ............................................................. 26
2.1.1. Đề nghị giao kết và chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng ..................... 26
2.1.1.1. Đề nghị giao kết hợp đồng ............................................................. 26
2.1.1.2. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng ........................................... 29
2.1.2. Thời điểm giao kết và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng mua bán hàng
hóa ..................................................................................................................... 32
2.1.2.1. Thời điểm giao kết hợp đồng .......................................................... 32
2.1.2.2. Thời điểm có hiệu lực của hợp đồng .............................................. 33
2.1.3. Thời điểm chuyển quyền sở hữu và chuyển rủi ro của hàng hóa ............ 34
2.1.3.1. Thời điểm chuyển quyền sở hữu hàng hóa ..................................... 34

2.1.3.2. Thời điểm chuyển rủi ro của hàng hóa .......................................... 36
2 2 Th hi n hợp ồng mu
n h ng h ......................................................... 38
2 3 Chế t i thương mại trong hợp ồng mu
n h ng h ................................. 41
2.3.1. Buộc thực hiện đúng hợp đồng ................................................................ 42
2.3.2. Phạt vi phạm ............................................................................................ 43
2.3.3. Bồi thường thiệt hại ................................................................................. 43
2.3.4. Tạm ngưng thực hiện hợp đồng ............................................................... 45
2.3.5. Đình chỉ thực hiện hợp đồng.................................................................... 46
2.3.6. Hủy bỏ hợp đồng ...................................................................................... 46
CHƯ NG 3 MỘT SỐ BẤT CẬP VÀ HẠN CHẾ QUA VIỆC NGHIÊN CỨU VÀ SO
SÁNH GIỮA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ PHÁP LUẬT SINGAPORE VỀ HỢP
ỒNG - GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LUẬT VIỆT NAM ...................................... 50
3 1 Một số ất ập v hạn hế
ph p uật Vi t N m trên ơ s so s nh, ối hiếu
với ph p uật
Sing por .................................................................................. 50
3.1.1. Hạn chế về chủ thể tiến hành giao kết hợp đồng ..................................... 50
3.1.2. Hạn chế về đề nghị và chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng ................. 51
3.1.3. Điều khoản trong hợp đồng ..................................................................... 55
3 2 Giải ph p ho n thi n ph p uật Vi t N m ...................................................... 60
3.2.1. B sung khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa trong thư ng mại ....... 60
3.2.2. Hoàn thiện các vấn đề về giao kết hợp đồng ........................................... 61
3.2.3. Hoàn thiện quy định pháp luật về các quyền và ngh a v của các bên trong
hợp đồng ............................................................................................................ 64
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 67
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
LỜI N I ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hợp ồng một trong những ông ụ ph p

h yếu

nh n, tổ h

tr o

ổi ợi h nhằm th mãn
nhu ầu nh n sinh Hợp ồng ng ng v i tr qu n
tr ng trong qu tr nh vận h nh
nền inh tế, v n
h nh th ph p
ơ ản
s tr o ổi h ng h trong xã hội Xã hội ng ph t tri n, hợp ồng ng ượ sử ụng
như một huẩn m
ng xử phổ iến, nhằm iều h nh
tham gia trong hợp ồng Chẳng hạn như giữ
nh n với
nh n với nh u v v
Trong qu n h mu

qu n h
h th

nh n, giữ những thương

n h ng h , hợp ồng hông h g p phần hạn hế

tr nh hấp
th ph t sinh hi
ên th hi n ngh vụ m
qu n
thẩm quyền giải quyết tr nh hấp
ên Hợp
mối qu n h ối t giữ
ên v
ng yếu tố g p phần v
th nh ông trong inh o nh Qu
,
th thấy tầm qu n tr
vi ổn nh v ph t tri n
o nh nghi p n i riêng v
Tuy nhiên, ph p uật về hợp ồng mu
n h ng h
Vi

n
ăn
ơ
ồng g p phần th t h t
o s ph t tri n ổn nh,
ng
hợp ồng trong
nền inh tế n i hung

t N m n nhiều i m

hư r r ng, nhiều quy nh hi p ụng th tế
g y nhầm n, n
tr nh hấp hông nên
So với ph p uật về hợp ồng
Sing por gi
ng
nền ập ph p tương ối non tr thấy những ưu v nhượ
quy nh
ph p uật Vi t N m Thấy những i m ất ập, thiếu s

ến những
một quố
i m trong
t
ph p

uật Vi t N m trong nh v hợp ồng mu
n h ng h
phương hướng ho n
thi n v h phụ những nhượ i m, ph t huy những ưu i m Qu
th h
nhập với hu v v quố tế
Ph p uật về hợp ồng mu
n h ng h
quố gi
hông giống nhau
thậm h
tr i ngượ

n nh u Do ,
th h nhập với ph p uật quố tế i
h i ần một th i gi n i So với ph p uật hợp ồng
một số quố gi Ph p,
,
Mỹ, Ng v..v.),
Bộ nguyên t hợp ồng quố tế PICC, UNIDROT),
hi p
nh thương mại về mu
n h ng h
GATT, CISG), quy nh trong uật Vi t N m
về hợp ồng mu
n h ng h v n n nhiều i m hạn hế Trong ối ảnh Vi t N m
ng trong th i hội nhập inh tế ng y ng s u rộng v o
th hế inh tế quố tế
i h i ần phải
s ải
h, th h ng h thống ph p uật,
i t ph p uật về
hợp ồng th o hướng tiếp thu
h n
những i m tiến ộ trong ph p uật hợp
ồng
nướ v
Bộ nguyên t hợp ồng quố tế, m ho ph p uật hợp

GVHD: Phạm Mai Phương

1

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ồng Vi t N m ng y

ng ho n thi n v

s tương ồng hơn so với ph p uật

quố gi trên thế giới
V những ẽ
ngư i viết
h n ề t i “Quy hế ph p về hợp ồng mu
n
h ng h th o quy nh
ph p uật Vi t N m v ph p uật Sing por ”
m ềt i
uận văn tốt nghi p ử nh n uật
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mụ tiêu nghiên u
hung về hợp ồng mu
Luật Sing por

Th h i,

ềt in y

n h ng h

: th nhất,

th o quy

nh

m r những vấn ề

uận

ph p uật Vi t N m v ph p

m r v ph n t h những ưu v nhượ

i m quy

nh

ph p uật Vi t N m so với ph p uật Singpor , ồng th i nh gi tầm qu n tr ng
hợp ồng mu
n h ng h trong th i hi n n y ng như trong tương i Th

,

trong th i hội nhập hoạt ộng mu
n h ng h ng y ng i n r nhộn nh p song
song
những hợp ồng m th o nhằm iều h nh những vấn ề iên qu n ến
quyền v ngh vụ

ên Do
v i tr
hợp ồng mu
n h ng h ng y
ng hẳng nh v tr tầm qu n tr ng
m nh, vi h nh th nh một hung ph p
nhằm iều h nh những vấn ề tồn ng trong hoạt ộng mu
n h ng h ng y ng
tr nên ấp
h B i ph p uật
quố gi iều h nh vấn ề n y nhiều i m
hông thống nhất Vi t m hi u, nghiên u vấn ề n y nhằm ư r những i m
giống v h nh u
quy nh về hợp ồng mu
n h ng h
quố gi qu
ề xuất những
iến nhằm ho n thi n ph p uật quố gi về những quy nh về
hợp ồng mu
n h ng h ng y ng ho n thi n hơn ằng qu n i m
nh n
ngư i viết v những
iến
những ngư i qu n t m ến vấn ề n y.
3. Phạm vi nghiên cứu
Qu n h mu
n h ng h
hợp ồng mu
n h ng h

ượ x ập v th hi n thông qu h nh th
Căn
v o yếu tố h th , ối tượng, nơi x

ph p
ập v

th hi n hợp ồng, hợp ồng mu
n h ng h
ượ hi th nh hợp ồng mu
n
h ng h trong nướ v hợp ồng mu
n h ng h
yếu tố nướ ngo i hợp ồng
mu
n h ng h quố tế) Trong phạm vi ề t i n y, ngư i viết h i s u nghiên u
vào oại hợp ồng mu
n h ng h trong nướ
Trong phạm vi ề t i nghiên u n y ngư i viết h i s u v o vi so s nh, ối
hiếu những quy nh về hợp ồng mu
n h ng h trong nướ th o quy nh
ph p uật Vi t N m so với ph p uật
Sing por
ồng th i, trong ề t i n y ngư i
viết sẽ ề ập một số ất ập
ph p uật Vi t N m về vấn ề n y ng như những
ưu v nhượ i m
ph p uật h i quố gi
GVHD: Phạm Mai Phương

2

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
Trong ề t i nghiên

u n y ngư i viết xin ượ tr nh

y trong

hương Ở

hương một, ngư i viết tr nh y về những vấn ề
uận hung v ph n t h những
i m về hoạt ộng mu
n h ng h v hợp ồng mu
n h ng h
Ở hương
hai, ngư i viết tr nh y về những quy nh
ph p uật Vi t N m v ph p uật
Sing por về hợp ồng mu
n h ng h Vấn ề n y ngư i viết tr nh y về
h
ạnh như vi x ập v th hi n hợp ồng, th i i m huy n quyền s hữu, r i ro
h ng h v
hế t i thương mại th o quy nh
h i quố gi Song song

ngư i viết ph n t h ối hiếu những i m tương qu n h y h
nh

h i nướ

Chương

i t trong những quy

, ngư i viết tổng ết ại những ưu v nhượ

i m

ph p uật Vi t N m so với ph p uật
Sing por , ồng th i ư r một số
iến
nh uận nhằm g p phần ho n thi n những quy nh
uật ph p Vi t N m về vấn
ền y
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Cơ s
uận
ề t i n y những quy nh ơ ản trong vi
ết v th
hi n hợp ồng mu
n h ng h th o ph p uật Vi t N m ng như th o quy nh
ph p uật Sing por về vấn ề này.
Luận văn ượ nghiên u ằng
phương ph p như: phương ph p ph n t h
uật h ; phương ph p ph n t h - so s nh; phương ph p tổng hợp trên ơ s ph n

t h, so s nh v th m hảo ph p uật nướ ngo i); phương ph p tr h n v v…
5. Bố cục của đề tài
Ngo i i n i ầu, ết uận th ề t i gồm 3 hương
Chương 1: Những vấn ề hung về mu
n h ng h v hợp ồng mu

n h ng

hóa
Chương 2: Quy hế ph p
ph p uật Vi t N m v th o quy

về hợp ồng mu
n h ng h
nh
ph p uật Singapore

th o quy

nh

Chương 3: Một số ất ập v hạn hế qu vi nghiên u, so s nh giữ ph p uật
về hợp ồng
Vi t N m v Sing por - Giải ph p ho n thi n ph p uật Vi t N m
Do iến th
ngư i viết n hạn hẹp nên sẽ hông tr nh h i những hạn hế
và thiếu s t V vậy, rất mong nhận ượ s nhận xét, g p từ qu thầy ô v
ạn
ề t i n y ng ho n thi n hơn
Xin h n th nh ảm ơn!

GVHD: Phạm Mai Phương

3

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
Chƣơng 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ MUA BÁN HÀNG HÓA VÀ
HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA
1.1. Khái quát chung về mua bán hàng hóa
Mu
n h ng h
một hoạt ộng
h th x
nh Hoạt ộng mu
n sẽ
h nh th nh hi hội
iều i n ên mu , ên n ng th hi n h ng vi huy n
h
quyền v nhận quyền s hữu nhằm v o một ối tượng
i t
ối tượng ng
mua bán - h ng h
mu

n h ng h

Nếu thiếu một trong
H ng h

i u, h ng tiêu ng,
do nh ưới h nh th

yếu tố trên th

o gồm m y m , thiết

ộng sản h
ho thuê, mu ,

hông th

oi

hoạt ộng

, nguyên i u, nhiên i u, vật

ượ ưu thông trên th trư ng, nh
inh
1
n. Tại hoản 2 iều 3 Luật Thương mại năm

2005 quy nh h ng h
o gồm “tất ả
oại ộng sản,

ả ộng sản h nh th nh
trong tương i ho những vật g n iền với ất i ” Như vậy, một
h tổng qu t nhất
mua bán h ng h
hoạt ộng huy n
h quyền s hữu h ng h từ ên
quyền
t i sản s ng ên nhu ầu mu quyền
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của hoạt động mua bán hàng hóa
1.1.1.1. Khái niệm hoạt động mua bán hàng hóa
Từ th i
ầu
xã hội o i ngư i, hoạt ộng mu
n ã xuất hi n nhưng
hông phổ iến, phạm vi i n r
ng hẹp, h yếu những v ng
sông ớn như
v ng sông Nin h y v ng Lư ng H Th i
, hoạt ộng mu
n h ng h
th
hi u s tr o ổi Xã hội ng y ng ph t tri n hoạt ộng n y ng từng ướ m rộng
phạm vi
m nh Th i
ng nổ ông nghi p ần th nhất sản xuất h ng h với
sản ượng tăng ột iến nhu ầu ầu r
nướ tư ản ng y ng ớn nên
nướ n y ã tiến h nh
uộ x m ăng, thôn t n thuộ
m rộng th trư ng

Ch nh
uộ x m ăng ã th
ẩy hoạt ộng mu
n h ng h
ã
phạm vi
ượ m r trên to n thế giới Th i n y, hoạt ộng mu
n h ng h
th hi u
mu
n Tuy nhiên v o th i
n y, mu
n h ng h ng y ng ph t tri n th o
hướng hông t h
B iv,s
nh ẳng trong mu
n h ng h
hông
C
nướ ớn như Anh, Ph p, Mỹ những nướ
nhu ầu tiêu thụ sản phẩm m r ,
nhưng hông phải
n o
nướ thuộ
ng
nhu ầu mu h ng h Cơ hế
mua bán th o h nh th “ép uộ
uy hiếp” i n r trong th i gi n i
h sử i
h i phải

một ơ qu n, một h thống văn ản quy phạm ph p uật iều h nh mối
qu n h
Năm 1945 Liên hợp quố r
i, y
ơ qu n ng r
n thi p những
1

Xem khoản 3 iều 5 Luật Thương mại năm 1997

GVHD: Phạm Mai Phương

4

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
tồn

ng, m u thu n giữ

quố gi Vi

gi nh ộ

ập

nướ thuộ

ã

nh ấu một mố ph t tri n mới
hoạt ộng mu
n h ng h
ơ hế mu
n
th o h nh th “ép uộ
uy hiếp” hầu như
th y v o
s
nh ẳng giữ
quố gi Xã hội ng y ng ph t tri n hoạt ộng mu
n h ng h
ng tr nên
sôi ộng hơn o gi hết Căn
v o ản hất ng như nội ung
hoạt ộng mu
n h ng h t
th hi u: mu
n h ng h
một hoạt ộng thương mại i n r
hàng ngày, hoạt ộng
uôn tồn tại t nhất h i h th Một ên ng v i tr
ngư i
mu v
mụ

ên

h

n ại

ng v i tr

ợi nhuận H y n i

ngư i

n C ng th

h h

hi n h nh vi tr o ổi với

hơn h nh vi mu

n h ng h

ng
hoạt

ộng gi o
h mu
n nhằm mụ
h sinh ợi nhuận C ng với s ph t tri n
hoạt ộng mu
n h ng h h thống văn ản quy phạm ph p uật iều h nh mối
qu n h n y ng ng y ng ượ

ng ố v ph t tri n C
ộ nguyên t
PICC,
UNIDROT),
hi p ướ , ông ướ CIGS, GATT v..v.) r
i iều h nh mối qu n
h mu
n, tạo một môi trư ng ạnh tr nh nh ẳng Song song ,
nướ
ng
ã x y ng ho m nh một quy hế ph p
riêng
iều h nh mối qu n h n y
Chẳng hạn như Bộ Luật Thương mại thống nhất
Mỹ UCC), Luật bán hàng (CAP
393), Luật hợp ồng
Sing por , h y
n
vương quố Anh về hoạt ộng
mua bán hàng hóa.
Ở Vi t N m, h ng oạt
văn ản quy phạm ph p uật iều h nh hoạt ộng
mua bán hàng hóa ã r
i, hẳng hạn như, iều về hợp ồng inh tế, Ph p nh
hợp ồng inh tế, s u
Luật Thương mại 1997 - y
uật huyên ng nh ầu tiên
nướ t iều h nh hoạt ộng mu
n h ng h
Tuy nhiên, s u nhiều năm p

ụng uật n y t r qu nhiều thiếu s t, hông
h t hẽ Năm 2005, Bộ Luật n s
r
i, song song
Luật Thương mại mới - Luật Thương mại năm 2005 - ng r
i
ã th y thế ho n to n Luật Thương mại , ho n thi n h thống ph p
huyên ng nh
Trong iều i n inh tế th trư ng, mu
n h ng h
phương th
huy n
h t i sản v quyền s hữu t i sản từ h th n y s ng h th h Một ượng ớn
gi o h i n r h ng ng y
những gi o
h mu
n t i sản Bản hất
n
vi ngư i n th hi n ngh vụ gi o h ng, huy n quyền s hữu t i sản ho ên
mu , n ên mu
ngh vụ th nh to n tiền ho ên n, nhận t i sản v quyền s
hữu t i sản H nh vi mu
n v gi o
h mu
n
ản hất mu
n
t nh
hất n s v mu
n t i sản

t nh hất thương mại mu
n h ng h ) Mu
n
hàng hóa nội ung tr ng t m
hoạt ộng thương mại Th o quy nh tại hoản 8
iều 3
Luật Thương mại năm 2005 ượ Quố hội nướ Cộng h xã hội h
GVHD: Phạm Mai Phương

5

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ngh

Vi t N m thông qu ng y 14 th ng 6 năm 2005 quy

nh: “Mua bán hàng hóa

là hoạt động thư ng mại, theo đó bên bán có ngh a v giao hàng, chuyển quyền sở
hữu hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán; bên mua có ngh a v thanh toán cho
bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận.”2 Như vậy, h nh vi
mu
n h ng h th hi n mối qu n h giữ
h th
nhu ầu về h ng h
ồng th i

ng mối qu n h r ng uộ tr h nhi m giữ ngư i n với ngư i
mu Mối qu n h n y s tương x ng về quyền v ngh vụ
ên
1.1.1.2. Đặc điểm của hoạt động mua bán hàng hóa
Thu

n ầu hi mới h nh th nh, mu

n h ng h

hoạt ộng h m ng t nh

hất t ph t Những ngư i th m gi gi o
h thư ng h nhằm mụ
h th mãn
nhu ầu sinh hoạt
ản th n Ch yếu ưới h nh th h ng ổi h ng th ợi h trướ
m t th vật hất m ngư i t muốn
ượ V ụ, một on g ổi ượ 2 g gạo,
1m vải h y một th g
gi tr ng ng ằng với gi tr
on g Xã hội ng y
ng ph t tri n hoạt ộng mu
n h ng h
ng ng y ng n ng tầm qu n tr ng
m nh Từ nhu ầu thiết yếu phụ vụ sinh hoạt h ng ng y, hoạt ộng n y huy n ần
s ng mụ
h “t h trữ t i sản” h y tư hữu t i sản hông h nhằm th mãn nhu ầu
sinh hoạt m
n th mãn nhu ầu tinh thần Ngư i t th m gi hoạt ộng mu

n
h ng h trên ơ s ợi h ạt ượ
phần hênh
h gi tr
h ng h , o
hoạt ộng tr o ổi ng ng gi huy n s ng h nh th mu
n
ền
y
i m ầu tiên
hoạt ộng mu
n h ng h Mu
n
ền
y h nh gi
tr
h ng h
ượ sản xuất r ư v o “th trư ng”
ổi ấy một vật ng ng gi
hung
tiền t Ngư i mu trả tiền ho ngư i n
ổi ấy một gi tr tương
ương m số tiền m nh ã
r C n ngư i mu th n i t i sản m nh ng
ấy
ại phần hênh
h h
h n
từ vi mu
n n y Phần hênh

h
ngư i t
g i
ợi nhuận ến y
th thấy mụ
h qu n tr ng nhất m ngư i t th m gi
v o hoạt ộng mu
n h ng h
ợi nhuận
Th h i,
ạt ượ ợi nhuận o nhất
th
ên th m gi hoạt ộng mu
n h ng h thư ng rất h tr ng ến nhu ầu th tế
th trư ng B i nếu h ng
h
hông p ng nhu ầu th trư ng một iều tất yếu sẽ xảy r
h ng hoảng
Minh h ng ho vấn ề n y
uộ h ng hoảng inh tế năm 1929
uộ
h ng hoảng thừ Do
nướ ồ ạt sản xuất nhưng hông hề qu n t m ến th tế xã
hội ần g th trư ng ần g Bản hất
hoạt ộng mu
n h ng h
p ng
nhu ầu
h h h ng Ch hi n o mu
n h ng h nhằm v o yêu ầu

th
2

Xem khoản 8 iều 3 Luật Thương mại năm 2005.

GVHD: Phạm Mai Phương

6

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
trư ng v nhu ầu th

tế

ên th hoạt ộng

mới

th ph t tri n một

h

ền vững v i th o một hu tr nh
Th
, hoạt mu
n h ng h

huy n quyền s hữu h ng h từ ên n s ng
ên mu Ngư i t thư ng phải t nh to n hi tiết những hoản ượ mất hi th m gi
vào qu n h mu
n h ng h
Tất ả
ướ trong một qu tr nh th hi n vi
tr o ổi mu
n ngư i t g i qu tr nh th hi n h nh vi Qu tr nh th hi n h nh
vi mu
n h ng h g n iền với qu tr nh huy n gi o quyền s hữu h ng h từ ên
n s ng ên mu
ộng mu

y

n h ng h

i m ơ ản
hoạt ộng tr o ổi

hoạt ộng mu
t nh hất ền

n h ng h

B i hoạt

Khi th

hi n hoạt

ộng n y giữ ngư i mu v ngư i n ồng th i phải th hi n những ông vi nhất
nh ối với ngư i mu h ần h ng h
phụ vụ ho nhu ầu, ợi h
m nh
nên h
tiền r
tr o ổi h y
mu ấy h ng h m ngư i t ần Song song
ngư i n m r h ng h mụ
h
ổi ấy ại gi tr th
h ng h
H
ầy
quyền năng ơ ản ối với h ng h
Do
hi th hi n h nh vi mu
nt
ngư i n hấp nhận từ
quyền ối với t i sản
m nh Khi hành vi mua
n ượ th hi n th
ngh
ngư i n ã từ
quyền
m nh hi
ngư i
mu
tiền r mu ấy h ng h

t
mu ấy quyền ối với h ng h
1.1.2. Vai trò của hoạt động mua bán hàng hóa trong nền kinh tế thị trường
Từ n ầu hi mới xuất hi n, hoạt ộng mu
n h ng h
ã ng một v i tr
vô ng to ớn Thông qu hoạt ộng tr o ổi on ngư i
th th mãn những nhu
ầu thiết yếu
m nh Ch nh hoạt ộng
tiền ề ho mu
n h ng h ph t tri n
s u n y Ch ng t iết rằng h ng ho ượ sản xuất r
tr o ổi, mu
n, nhưng
hi một h ng ho ượ
m r th trư ng mu
n th ngư i mu v ngư i n qu n
t m ến h ng ho
với những mụ
h ho n to n h nh u, mụ
h
ngư i
bán là gi tr , h
gi tr sử ụng nhưng h ần gi tr
h ng h Ngượ ại ngư i
mu rất ần gi tr sử ụng, nhưng h phải
một gi tr tương ương
tr o ổi với
ngư i n th mới s hữu ượ gi tr

h ng ho Như vậy, qu tr nh th hi n gi
tr v gi tr sử ụng h i qu tr nh h nh u ả về hông gi n v th i gi n Qu
tr nh th hi n gi tr ượ tiến h nh trên th trư ng, n qu tr nh th hi n gi tr sử
ụng ượ tiến h nh trong tiêu ng Khi vi
n h ng hông th nh th tuy ản thân
h ng ho hông thi t hại g , n hông mất i gi tr sử ụng, nhưng hi
gi tr
h ng ho hông ượ th hi n v o vậy gi tr sử ụng ng hông th th hi n
ượ , iều
ng
ngh
o ộng xã hội
ngư i sản xuất h ng ho hông
ượ xã hội thừ nhận
GVHD: Phạm Mai Phương

7

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ối với

h th mu h ng h , mu h ng

h u tiêu thụ

một hu tr nh

ưu thông h ng h , hi th m gi v o
gi o
h nhiên
ên mu h ng thư ng
qu n t m ến vi m nh sẽ mu ượ g v oại h ng h
ph hợp với s ph t
tri n
o nh nghi p m nh h y hông Mụ
h
o nh nghi p mu h ng
h
mu ượ những nguyên i u tốt phụ vụ hoạt ộng sản xuất inh o nh Do
, y
h u ầu tiên
h ng h
ượ ưu thông,
h u ầu tiên gi p h ng hoá
huy n từ h nh th i hi n vật s ng h nh th i tiền t
ối với

o nh nghi p

n h ng,

sản xuất inh o nh nên n quyết
ông t
h
ều nhằm mụ
hi n ượ mụ tiêu trướ m t

h

n h ng h

nh s th nh ại

h u uối

ng trong h u

o nh nghi p M i hoạt ộng

n ượ h ng ho v h
ợi nhuận, i v ợi nhuận

n h ng mới th
h tiêu hất ượng

phản nh ết quả hoạt ộng sản xuất inh o nh
o nh nghi p Ngo i r từ h u
n h ng, h ng ho huy n từ h nh th i hi n vật s ng h nh th i tiền t , v ng hu
huy n vốn
o nh nghi p ượ ho n th nh v tiếp tụ v ng mới, o nh nghi p
tiếp tụ i v o hoạt ộng sản xuất inh o nh V vậy hoạt ộng n h ng hoạt ộng
nghi p vụ ơ ản nhất, n hi phối v quyết nh
nghi p vụ h h h ng
o nh
nghi p
ối với Vi t N m, từ một nướ phong iến i ên xã hội h ngh

qu hế ộ
tư ản h ngh với nền inh tế ém ph t tri n Vi t N m ã v
ng x y ng ượ
một nền inh tế với nhiều th nh phần Trong , inh tế nh nướ
ng v i tr h
ạo Trong hiến ượ ph t tri n nền inh tế th trư ng th o nh hướng xã hội h
ngh nướ t ng y ng h tr ng ến hoạt ộng mu
n h ng h Ch nh hoạt ộng
n y ng một v tr qu n tr ng trong nền inh tế, hẳng nh ượ v tr , tầm qu n
tr ng
m nh trong s ph t tri n hung
ất nướ so với
nướ trong hu v
v thế giới
ối với thế giới, mu
n h ng h
thướ o huẩn m
s ph t tri n
một ất nướ Trong xu thế ph t tri n th o hướng inh tế th trương như hi n n y, hoạt
ộng mu
n h ng h
i n r ng y ng quyết i t, s
ạnh tr nh giữ
quố gi
ng y ng ớn, h ng h từ ên ngo i ồn ạt ượ x m nhập v o
nướ , o
nếu
hoạt ộng mu
n h ng h giữ
nướ i n r hông n ằng th h

h n một
iều
n n mu
n h ng h giữ
nướ sẽ
s hênh h rất o Qu
hoảng
h gi u ngh o trên thế giới ng ng ượ nới rộng r
1.2. Khái quát chung về hợp đồng mua bán hàng hóa

GVHD: Phạm Mai Phương

8

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
Từ th i ổ ại, G ius ã nhận

nh: “Phàm là ngh a v đều do những khế ước
3

hay các dân sự phạm phát sinh ra.” C ngh
hợp ồng một nguồn gố qu n
tr ng
ngh vụ, m t
th hi u h nh ngh vụ một tr ng ề
ph p uật,

một hế nh nằm v tr trung t m
uật tư Nhấn mạnh tầm qu n tr ng
hợp
ồng t giả nh ngh hợp ồng s thống nhất
h nhằm x ập
ngh vụ
h y huy n gi o
quyền t i sản từ ngư i n y s ng ngư i h Th i L Mã ổ ại,
hợp ồng ượ x m s ồng thuận h y hi p
ho nên s ồng thuận
ên
gi o ết
h

o gi

thuyết t

ng ượ
o

oi

iều i n h y th nh tố ầu tiên

h - ơ s triết h

hợp ồng 4. Theo

hợp ồng - có một hạt nhân lý luận hợp lẽ

là con người chỉ ràng buộc bởi ý chí của chính mình.5 Hợp ồng tạo r s r ng uộ ,
nên yếu tố r ng uộ
yếu tố h i ầu t nh hất nền tảng ến vi x m xét tới hợp
ồng
1.2.1. Khái niệm về hợp đồng mua bán hàng hóa
Kh i ni m hợp ồng một h i ni m n m ng nhiều tr nh ãi C nướ th o
h thống Ch u u ụ
Civi
w) ph n i t h r r ng giữ gi o
h ns v
gi o
h thương mại mu
n h ng h ) Những nướ n y oi hợp ồng
ạng
gi o h hi s thống nhất h
ên th m gi v o gi o i h nên uật hông
ư r h i ni m về hợp ồng thương mại m h
h i ni m về gi o
h thương
mại Th o , m i gi o h g n với hoạt ộng
thương nh n ượ oi gi o
h
thương mại v h u s iều h nh
uật huyên ng nh Luật Thương mại. Khái
ni m hợp ồng trong h thống Civi w
hi phối i
nguyên t Th nhất, hợp
ồng ượ x m
ết quả hung

s g pg
h
ên Th h i,
ph p
uật o
ên ập r
r ng uộ h nh
ên trong hợp ồng V s r ng uộ
hợp ồng hông h
hi u
ph p
ượ
i u i
ên, m
n hi u
ượ ảm ảo i ph p uật, i tập qu n ho
i yêu ầu
nguyên t thi n
h , nhằm x ập tr h nhi m th thi hợp ồng ph hợp với ản hất
hợp ồng
Nguyên t th
t o hợp ồng C
ên ượ t o, trong phạm vi giới hạn
uật ông v trật t ông ộng,
tạo r oại hợp ồng m h muốn, thậm h iều
th
vô th o
h nh n nhận
ngư i h 6 Trong hi ,
nướ th o h

thống ph p uật Anh - Mỹ Commom w) th ngượ ại C nướ n y hông
s
3
4
5
6

Ngô Huy Cương, Về yếu tố ưng thuận của hợp đồng, Tạp h nghiên u ập ph p, số 7 168) 4 2010, tr 23.
Lê Nết, Luật La Mã, Trư ng ại h c Luật Tp. Hồ Chí Minh Khoa Luật Dân s , Xuất bản năm 2011, tr 34.
Ngô Huy Cương, Về yếu tố ưng thuận của hợp đồng, Tạp h nghiên u ập ph p, số 7 168) 4 2010, tr 23
Lê Minh Hùng, Luận án Tiến s Luật, Hiệu lực của hợp đồng theo quy định của pháp luật Việt Nam, Năm 2010

GVHD: Phạm Mai Phương

9

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ph n i t r r ng về Luật

n s v Luật thương mại,

ng hông

s ph n i t về

h nh vi n s v h nh vi thương mại ng hông s ph n i t về hợp ồng n s

với hợp ồng thương mại C quy nh về hợp ồng ượ p ụng một
h thống
nhất trong m i nh v
i sống xã hội từ qu n h
n s thuần t y ến hoạt ộng
thương mại thu ợi nhuận Ph p uật
nướ th o h thống n y hông
h i
ni m về hợp ồng C
h i ni m h ượ h nh th nh trong
n
H thống n
Anh qu n ni m, hợp ồng một ho nhiều m ết m nếu ên ư r
m ết vi
phạm th phải h u
nhiều
nhất
th n

i

m ết

hế t i Cơ s

s h nh th nh

m ết

một ho

một ên h th t nguy n nhận về m nh những ngh

7

nh. Th o quy nh
ph p uật Vi t N m về hợp ồng mu
ản hất hung
hợp ồng, n
s th thuận nhằm x

vụ ph p

n h ng h ,
ập, th y ổi

ho
hấm t
quyền v ngh vụ trong qu n h mu
n Luật Thương mại năm
2005 hông ư r
nh ngh về hợp ồng mu
n h ng h trong thương mại,
nhưng
th
v o h i ni m hợp ồng mu
n t i sản trong Luật n s
x
nh ản hất
hợp ồng mu

n h ng h
Th o iều 428 Bộ Luật D n s năm
2005, “hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán có
ngh a v giao tài sản cho bên mua và nhận tiền, còn bên mua có ngh a v nhận tài sản
và trả tiền cho bên bán.” T i sản o gồm vật, tiền, giấy t
gi v
quyền t i
8
sản. Vật o gồm
oại t i sản
ộng sản v ất ộng sản
th tồn tại nhiều
ạng hẳng hạn như: vật tiêu h o, vật hông tiêu h o, vật ng oại, vật
nh, vật
ồng ộ v..v. quyền t i sản quyền tr gi ượ ằng tiền v
th huy n gi o trong
h ns ,
ả quyền s hữu tr tu .9
Th o quy nh tại hoản 2 iều 3 Luật Thương mại năm 2005 “Hàng hóa được
hiểu là động sản, kể cả động sản hình thành trong tư ng lai, và các vật gắn liền với
đất.” Th o quy nh n y h ng h
hông o gồm
quyền t i sản v một số oại
gi o

ất ộng sản Như vậy, h ng h thuộ t i sản v
phạm
ho thấy, hợp ồng mu
n h ng h trong thương mại
ồng mu

n t i sản i m ph n i t giữ hợp ồng mu
mại v hợp ồng mu
n t i sản h
: ối tượng h ng h

vi hẹp hơn
một ạng
n h ng h
v mụ

t i sản Từ
ụ th
hợp
trong thương
h sinh i

7

V Th Lan Anh, Hợp đồng thư ng mại và pháp luật về hợp đồng thư ng mại của một số nước trên thế giới,
Tạp chí luật h c số 11/2008 tr. 5.
8
9

X m iều 163 Bộ Luật D n s năm 2005
X m iều 181 Bộ uật D n s năm 2005.

GVHD: Phạm Mai Phương

10

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
Ph p uật Sing por

oi hợp ồng

một th

thuận giữ h i ên ho

nhiều

ên,
iều hoản trong
ảnh hư ng ến quyền v ngh vụ ượ th thi th o
10
ph p uật. Th o nh ngh
Luật B n h ng
Singapore “Hợp đồng mua bán
hàng hóa là hợp đồng mà người bán chuyển hoặc đồng ý chuyển giao tài sản hàng
hóa cho người mua để xem xét tiền, gọi là giá cả.”11
1.2.2. Đặc điểm của hợp đồng mua bán hàng hóa
C ng giống như
oại hợp ồng h hợp ồng mu
th nh

i

v nội ung

yếu tố như h th th m gi , ối tượng

n h ng h

qu n h mu

ượ

ấu

n, h nh th

hợp ồng

1.2.2.1. Chủ thể của hợp đồng
Ph p uật
nhiều quố gi quy

nh h th

hợp ồng mu

n h ng h

nh n, tổ h
Th o ph p uật Sing por , h th gi o ết hợp ồng gồm
nh n

v tổ h
C nh n ượ oi
năng
gi o ết hợp ồng hi
năng
h nh vi n s ầy
C nh n năng
h nh vi n s ầy
ượ th hi n m i
gi o h trên ơ s quy nh
ph p uật v phải t h u tr h nhi m về h nh vi
m nh Ph p uật hợp ồng
Sing por
quy nh ụ th về những trư ng hợp gi o
ết hợp ồng
ối tượng hông
năng
h nh vi như ngư i hư th nh niên
h y ngư i t m thần
Ngư i hư th nh viên: theo quy nh
Common w v uật th nh văn
Sing por , ngư i hư th nh niên ngư i ưới 21 tuổi.12 ối với những hợp ồng o
ngư i hư th nh niên gi o ết sẽ h u s iều h nh
những quy nh
th trong
uật về hợp ồng ối với ngư i hư th nh niên Th o nguyên t
hung, hợp ồng
hông hi u
ối với ngư i hư th nh niên Nhưng trong trư ng hợp ngư i hư
th nh niên mu

n những nhu yếu phẩm phụ vụ ho nhu ầu h ng ng y ph hợp với
tiền ấp ư ng ối với ngư i hư th nh niên th ngư i hư th nh niên phải trả tiền
Bên ạnh
, những hợp ồng
h vụ v ợi h
ngư i hư th nh niên ng
hi u
ph p
Tuy ph p uật Sing por quy nh ngư i th nh niên ngư i
21
tuổi nhưng trong một số qu n h ph p uật nhất nh, ngư i hư th nh niên nhưng ã
18 tuổi ng ượ oi
năng
ph p uật v h u tr h nhi m về h nh vi
m nh V ụ, th o quy nh tại Phần 6 Luật D n s Sing por sử ổi năm 2008 th
10

Lee P y Wo n
Trư ng
ại h
Luật Sing por , Chư ng
[30/4/2009].
11
12

8

Luật

Hợp

đồng,

Luật B n h ng
Sing por năm 1979, sử ổi năm 1996
X m iều 124 Hiến ph p Sing por năm 1999, sử ổi năm 2002

GVHD: Phạm Mai Phương

11

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
hợp ồng mu ,

n, huy n nhượng ất ho

ho thuê ất, hợp ồng ầm ố, thế hấp

v..v. ượ oi
hi u
nếu ượ ngư i hư th nh niên x ập hi
18 tuổi tr
ên Ngư i hư th nh niên hông hạn hế năng
ph p
hi
18 tuổi ượ t

m nh th m gi
qu n h tố tụng m hông ần ngư i ại i n Ngư i hư th nh
niên r ng uộ ngh vụ trong một số oại hợp ồng như hợp ồng iên qu n ến ổ
phiếu trong ông ty, hợp ồng hợp t , vi sử ụng, ph n hi t i sản hôn nh n v v
trừ trư ng hợp ngư i hư th nh niên từ hối hợp ồng trướ hi
tuổi trư ng th nh
ho

trong hoảng th i gi n hợp

s u

hư th nh niên tr o quyền ho To

Phần 3

luật về hợp ồng

ngư i

n ượ yêu ầu ngư i hư th nh niên ồi

thư ng nếu thấy iều
hợp
Ngư i
t m thần v ngư i s y rượu: th o quy

nh

ph p uật Sing por ,

hợp ồng ượ thiết ập i ngư i t m thần
hi u
trừ hi
th h ng minh
rằng ngư i
hông th hi u ượ vi m nh ng m v ên i
hợp ồng iết
ho phải iết về vi
hông
tư
h ph p
ngư i
Như vậy, hợp ồng gi o
ết với ngư i
t m thần hông phải trong m i trư ng hợp ều
oi
vô hi u
Trong trư ng hợp ngư i t m thần gi o ết hợp ồng với h th h , nếu
th
h ng minh ngư i
t m thần hông th hi u ượ vi
m
m nh ho ngư i
gi o ết hợp ồng với ngư i t m thần iết ho phải iết vi ngư i t m thần
hông tư
h
C
ông ty ượ th nh ập hợp ph p ượ oi
ương nhiên

ầy
năng
ph p uật th hi n m i hoạt ộng inh o nh, m i h nh vi ph p v th m gi
m i gi o
h hợp ồng th o quy nh tại iều
ông ty Như vậy
th n i
ph p nh n ượ th nh ập hợp ph p tại Sing por
ầy
quyền năng
một h
13
th
th m gi với tư
h một ên
hợp ồng .
Th o quy nh ph p uật về hợp ồng hi n h nh
Vi t N m, h th th m gi
v o hoạt ộng mu
n h ng h
th :
Thương nh n với thương nh n y
i m nổi ật trong hợp ồng mu
n
h ng h
i yêu ầu
hợp ồng mu
n h ng h với h th
t uộ một ên
thương nh n Tại hoản 1 iều 6 Luật Thương mại quy nh “Thư ng nhân bao gồm

t chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thư ng mại một cách độc
lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh.”
Về h th
nh n
thương nh n hoạt ộng thương mại một
h ộ ập,
thư ng xuyên v
ăng
inh o nh Th o quy nh tại Bộ Luật n s năm 2005
13

Trần Quỳnh Anh, Pháp luật về hợp đồng của Singapore, Tạp chí luật h c số 12/2012, tr. 44.

GVHD: Phạm Mai Phương

12

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
nh n ượ th m gi v o gi o

h thương mại phải

ngư i ã th nh niên Ngư i

th nh niên ngư i từ
18 tuổi Như vậy, nếu xét về m t h th

nh n th ph p
uật Vi t N m x m xét hả năng th th m gi v o
hoạt ộng thương mại
nh n tho ng hơn so với ph p uật
Sing por Tuy nhiên,
nh n
th th m gi
v o hoạt ộng thương mại
Vi t N m ại rất hẹp i
ượ x m một ên h
th
hợp ồng mu
n h ng h
nh n
phải hoạt ộng thương mại một
h
ộ ập v thư ng xuyên v iều
i t hơn hết
nh n
phải
ăng
inh
doanh.
Tổ h
h
h

inh tế ượ th nh ập hợp ph p th m gi hoạt ộng thương mại với tư

một ên h th

hợp ồng mu
n h ng h Cần ph n i t tổ h với tổ
inh tế v h hi ph n i t ượ h i h i ni m n y t mới
th x
nh h nh

x
u
h th
hợp ồng mu
n h ng h
Một tổ h
th ượ hi u
h i h y nhiều ngư i m vi , phối hợp với nh u
ạt ết quả hung, hẳng hạn một
ông ty m y m , trạm xăng, ử h ng
h ho , h y siêu th v..v. Xét về ản hất một
tổ h
ượ oi th nh ập hợp ph p hi tổ h
ượ th nh ập th o ng tr nh
t , th tụ quy nh
ph p uật Xét về mụ
h th nh ập v hoạt ộng
tổ h
v tổ h
inh tế r r ng
hông giống nh u Tổ h
inh tế ượ th nh ập với
mụ
h th m gi

hoạt ộng thương mại ho
hoạt ộng h
th t m iếm
ợi nhuận Trong hi
một tổ h thông thư ng
hi hông nhất thiết phải v mụ
h ợi nhuận Một tổ h
inh tế ương nhiên tư
h ph p nh n v o
ương
nhiên
ầy tư
h th m gi v o qu n h mu
n h ng h
Th o quy
ồng mu
nh
gi với tư
h
nếu h th n y

nh
ph p uật Vi t N m, ngo i h i ối tượng trên ph p uật về hợp
ng h
Vi t N m n quy nh một ối tượng h
th th m
một ên h th
h th h
hông nhằm mụ
h sinh ợi

h n p ụng Luật Thương mại Ch th h
y
th hi u

nh n, tổ h
hông hoạt ộng thương mại v hông
ăng
inh o nh C
ối
tượng n y th m gi hoạt ộng mu
n hông nhằm v o mụ
h sinh i m
th
th m gi với một mụ
h h Chẳng hạn như từ thi n, vi n trợ nh n ạo, h y ơn
giản h
nhằm mụ
h sinh hoạt h ng ng y
Xét về m t h th th m gi hợp ồng, ph p uật Vi t N m v ph p uật
Sing por
những quy nh riêng Giữ quy nh
h i quố gi
những i m
tiến ộ, hợp , ph hợp với
i m
từng quố gi Với ph p uật Vi t N m quy
nh h th
thương nh n ư ng như ao h m tất ả
h th th m gi v o hoạt
ộng mu

n h ng h
Nh n nhận th o ngh hẹp, thương nh n th o quy nh
GVHD: Phạm Mai Phương

13

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
Vi t N m

o gồm tổ h ,

nh n hoạt ộng thương mại một

h ộ

ập, thư ng

xuyên v
ăng
kinh doanh. Theo ngh rộng hơn h th
hoạt ộng thương
mại o gồm ả
nh n, tổ h
hông ăng
inh o nh v
ng hông

hoạt
ộng thương mại một
h ộ ập, thư ng xuyên Tại hoản 3 iều 1 Luật Thương
mại năm 2005 quy nh hoạt ộng hông nhằm mụ
h sinh ợi
một ên trong
gi o
h với thương nh n th hi n trên ãnh thổ nướ Cộng ho xã hội h ngh
Vi t N m trong trư ng hợp ên th hi n hoạt ộng hông nhằm mụ
h sinh ợi
h n p ụng Luật Thương mại. Trên ơ s quy
thương mại một

h ộ ập v

hông

ăng

nh

ph p uật,

kinh o nh

ng

nh n hoạt ộng
ối tượng ượ

Luật Thương mại năm 2005 iều h nh.
1.2.2.2. Hình thức của hợp đồng mua bán hàng hóa
Quy nh về
h nh th hợp ồng mu
n h ng h tạo iều i n thuận ợi
gi p ho
ên th m gi mu
n
th
h n h nh th ph hợp nhất
ảo
ảm quyền v ợi h hợp ph p
m nh Th o qu n ni m hung
nướ th o
truyền thống Common w th một hợp ồng hông nhất thiết phải ượ
i ảh i
ên m
th h ần một ên
ên m s u n y sẽ tr th nh
ơn) ng
hi u
Toà án
th oi văn ản viết
hữ
một ên
h ng
h ng minh
qu n h hợp ồng.14 Ph p uật về hợp ồng
nhiều nướ thừ nhận vi x ập hợp
ồng mu

n h ng h
th hông thông qu h nh th
văn ản m
th thông
qu ất h nh th ph p n o Trong hi , hầu hết
nướ thuộ h thống Civi
l w hông oi h nh th
iều i n hi u
hợp ồng ng hông một quy
hế hung ho h nh th hợp ồng Ch những trư ng hợp ph p uật quy nh hợp
ồng phải ượ gi o ết ưới một h nh th nhất nh th h nh th
iều i n
hi u
hợp ồng, ượ huyên i t ho
văn ản ph p uật
th Luật
15
T i sản, Luật ất i, Luật inh o nh). Th o quy nh tại iều 24 Luật Thương mại
hi n h nh
nướ Cộng h xã hội h ngh Vi t N m, hợp ồng mu
n h ng h
th ượ th hi n ằng i n i, văn ản ho
ằng h nh vi ụ th
ối với hợp
ồng mu
n h ng h m ph p uật quy nh phải ượ ập th nh văn ản th phải
tu n th o quy nh
i n o, t x, f x, thông i p ữ i u, thư i n tử v
h nh
th

h th o quy nh
ph p uật ng ượ oi
gi tr tương ương văn

14

Trần Quỳnh Anh, Pháp luật về hợp đồng của Singapore, Tạp chí luật h c số 12/2012.

15

Nguy n Th Hiền, Luận văn thạ s Kinh tế, Hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa theo quy định của pháp luật
Việt Nam, Năm 2011

GVHD: Phạm Mai Phương

14

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ản 16 Ph p uật về h nh th

hợp ồng mu

n h ng h

nướ t

ã

những

quy nh i m hơn, tho ng hơn gi p
ên hi th m gi v o hợp ồng
ng hơn
trong vi gi o ết Ph p nh hợp ồng inh tế quy nh hợp ồng mu
n h ng hóa
h ph t sinh hi u
hi hợp ồng ượ ập th nh văn ản So với Ph p nh hợp
ồng inh tế năm 1989 thì Bộ Luật D n s năm 2005
i m mới iên qu n ến
h nh th
hợp ồng Một , Bộ Luật D n s năm 2005 hông t uộ m i hợp
ồng trong hoạt ộng inh o nh phải
ết ưới h nh th văn ản Th o quy nh
tại iều 401 Bộ Luật D n s năm 2005 th hợp ồng
i n i, ằng văn ản ho

ns

th

ượ gi o ết ằng

ằng h nh vi ụ th nếu ph p uật hông quy

nh oại hợp

ồng
phải ượ gi o ết ưới một h nh th nhất nh H i , Bộ Luật D n s năm
2005 h nh th thừ nhận
thông i p ữ i u ng ượ oi văn ản hợp ồng
Ba là, Bộ Luật D n s năm 2005 h oi h nh th hợp ồng
iều i n
hi u
hợp ồng hi ph p uật
quy nh r về iều n y hoản 2 iều 122 Bộ Luật
D n s năm 2005) C
ơ qu n
thẩm quyền h ượ tuyên ố hợp ồng vô hi u
o vi phạm về h nh th
hi ph p uật quy nh r r ng rằng hợp ồng hi u
hi
ượ
ết ưới một h nh th nhất nh Trướ
y, o Bộ Luật D n s năm 1995
quy nh h nh th
hợp ồng một trong ốn iều i n
hi u
hợp ồng
iều 131 Bộ Luật D n s năm 1995) nên hợp ồng ượ
ết hông tu n th h nh
th
uật nh th
oi vô hi u
Pháp luật Sing por hông
yêu ầu h nh th
ho vi tạo r một hợp ồng

mua bán hàng hóa. Một hợp ồng mu
n h ng h
th ượ th hi n ằng văn
ản, ằng i n i, một phần trong văn ản v
ượ ngụ từ vi th hi n h nh vi
nh
ph p uật hợp ồng Sing por ượ
thông thư ng v hợp ồng ượ
ng ấu

một phần ằng mi ng, ho n
th
17
ên. Hợp ồng ằng văn ản th o quy
hi th nh h i oại hợp ồng ượ
h i ên Nếu xét về h i h i ni m trên

r r ng ph p uật về hợp ồng
Vi t N m v Sing por
một số i m tương ồng
Cả h i quố gi ều thừ nhận vi x ập hợp ồng hông phải thông qu một h nh
th nhất nh Hợp ồng th ập ằng văn ản, i n i h y ằng h nh vi ụ th
1.2.2.3. Đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa
H ng h
ối tượng
hợp ồng nhưng những oại t i sản n o mới ượ
thừ nhận h ng h thuộ ối tượng
hợp ồng th phải x m xét ến
quy nh
16

Xem khoản 3 iều 49 Luật Thương mại năm 2005.

17

L P y Wo n, Trư ng ại h c Luật Singapore, Chư ng 9 Luật hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước,
[30/4/2009].

GVHD: Phạm Mai Phương

15

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
ph p uật về hợp ồng mu

n h ng h

quố gi

Th o quy

nh

ph p uật Vi t N m h ng h
o gồm:
+ Tất ả

ộng sản,
ả ộng sản h nh th nh trong tương i
+ Những vật g n iền với ất i.18 R r ng th o quy nh n y phạm vi h ng h
trong thương mại hẹp hơn nh ngh t i sản trong pháp luật n s v h ng h
một
ộ phận trong t i sản X
nh ng u h ng h trong hợp ồng mu
n h ng
h rất qu n tr ng v h
hi n o x
nh ượ ối tượng h ng h
h ng t mới
th

hẳng
th x

nh

phải

h ng h

nh chính xác ượ

trong hoạt ộng thương mại h y hông Qu

ản hất

hợp ồng

M i quố gi ều những qu n ni m riêng về một vấn ề n o
Nếu ph p uật
Vi t N m quy nh h ng h
tất ả ộng sản,
ả ộng sản h nh th nh trong tương
i ho những vật g n iền với ất i th th o quy nh
ph p uật Sing por
“Hàng hóa thuộc hợp đồng mua bán có thể là hàng hóa hiện có, thuộc quyền sở hữu
hoặc sở hữu bởi người bán, hoặc hàng hóa tư ng lai.” H ng h
ượ sản xuất
ho mu ại i ngư i n s u hi
ết hợp ồng mu
n M t h , h ng h
ng
th ượ ph n oại th nh h ng h
ụ th , h ng ho hông h
h n Hàng
h
ụ th ượ nh ngh
h ng h
ượ x
nh v thống nhất tại th i i m th
hi n hợp ồng mu
n ượ th hi n H ng h
hông h
h n hông ượ
nh
ngh trong luật, nhưng th ượ x m m t h ng hông ượ x
nh ng hông

ượ thoả thuận tại th i i m hợp ồng ượ th hi n H ng hông h
h n thư ng
oại h nh: h ng h
hung, h ng hông n tồn tại, v một phần hông x
nh
một tập th quy nh Khi h ng h
hông h
h n ượ x
nh ho hợp ồng
th h ng h
tr th nh h ng h x
nh h
h n
1.2.2.4. Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa
Căn
v o quyền v ngh vụ
ên trong hợp ồng ngư i t hi hợp
ồng th nh h i oại: hợp ồng ơn vụ v hợp ồng song vụ Hợp ồng mu
n h ng
h
hợp ồng song vụ, m ng t nh ền
Th hi n quyền v ngh vụ
các bên
trong qu n h mu
n, th o
ên n
ngh vụ gi o h ng, huy n quyền s hữu
h ng h
ho ên mu v nhận tiền; ên mu
quyền nhận h ng h nhận quyền s

hữu v th hi n ngh vụ trả tiền ho ên n Mụ
h thông thư ng
ên
ợi nhuận
Nội ung
hợp ồng o gồm những iều hoản o
ên th thuận, quy
nh quyền v ngh vụ
ên trong qu n h hợp ồng C
ên th thuận nội ung
18

Xem khoản 2 iều 3 Luật Thương mại năm 2005

GVHD: Phạm Mai Phương

16

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
hợp ồng

ng hi tiết th

ng thuận ợi ho vi

th

hi n hợp ồng Th o quy

nh

Bộ Luật D n s năm 2005, tuỳ th o từng oại hợp ồng m
ên
th thoả
thuận về những nội ung s u y:
+ ối tượng
hợp ồng t i sản phải gi o, ông vi phải m ho
hông
ượ m Trong hợp ồng mu
n h ng h
ối tượng
hợp ồng h ng h m
ên th thuận, m th o
những ngh vụ
ên H ng h
ối tượng
hợp ồng o
tên h ng
iều hoản hông th thiếu trong hợp ồng mu
n
h ng h
ên

Tên h ng
v o

x

ối tượng mu
nh

n

hợp ồng,

m t h ng ần mu

t

ụng hướng

n, tr o ổi V vậy,

n ác

y

hoản qu n tr ng hông th thiếu gi p ho
ên tr nh ượ những hi u ầm
n ến tr nh hấp s u n y ồng th i,
ng ph n i t những sản phẩm h

iều
th
ng

oại V thế hi th thuận về iều hoản tên h ng
ên ần x
nh r h ng
tên
g Cả về tên tiếng Vi t v tiếng Anh, h y ất tiếng n o h
iên qu n ến h ng
h m
ên muốn m r mu , n v
ối tượng trong hợp ồng
+ Số ượng, hất ượng: y một trong những iều hoản qu n tr ng
hợp
ồng i v n iên qu n ến vi x
nh r ối tượng
hợp ồng mu
n ng
như tr h nhi m v ngh vụ
ên Do t nh hất
một số oại h ng h nên
ần phải quy nh tỷ
ung s i, như ối với h ng h
s ố hơi h y
s th y
ổi ộ ẩm Ngo i r ,
ên ần phải th thuận r
h y hông t nh tr ng ượng
o v hối ượng
h ng h
Về hất ượng
h ng h , iều hoản n y
ho iết hi tiết về hất ượng h ng h , n i một

h h
iều hoản n y mô tả về
quy
h,
h thướ , ông suất v
thông số ỹ thuật v. v
h ng ho ượ mu
n Mô tả hi tiết v
ng hất ượng h ng ho
ơs x
nh h nh x gi ả
n , ồng th i uộ ngư i n phải gi o h ng th o yêu ầu
hợp ồng Nếu mô tả
hông ỹ, thiếu hi tiết
th sẽ n ến thi t th i ho một trong h i ên C th n i
iều hoản về số ượng, hất ượng
iều hoản qu n tr ng nhất
m i hợp ồng
mua bán hàng hó
iều hoản về hất ượng
h ng h
th thuận
ên
iên qu n ến vi x
nh hất ượng v
h th
i m tr hất ượng
h ng h
Thông thư ng iều hoản n y ần phải quy nh ụ th :
— Th nhất, những yếu tố h yếu v quy

h, phẩm hất
h ng h v
phương ph p x
nh
— Th h i, ngh vụ
ên trong vi x
nh th i gi n,
i mv
h
th
i m tr hất ượng Thông thư ng
i m i m tr hất ượng
h ng h
o
ên t th thuận
t nh ến t nh hất
từng oại h ng v iều i n gi o h ng
GVHD: Phạm Mai Phương

17

SVTH: Danh Đà Đa


Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
H ng h

th

i m tr to n ộ h y một phần th o x

suất t y th o t nh hất

h ng h
ối với h ng hông
nh thư ng i m tr th o x suất, ối với h ng
nh th i m tr to n ộ C
ên th thuê
ơ qu n h năng h y
gi m
nh viên th hi n vi
i m tr hất ượng h ng h
+ Gi , phương th th nh to n: gi ả
iều hoản ơ ản
một hợp ồng
mu
n h ng h , o
vi thoản thuận iều hoản n y một
h r r ng
ơs
hạn hế tối
những tr nh hấp s u n y Khi th thuận
ên ần ưu th thuận
r

h ng ượ
ả ợt

n với gi

n B i v , mụ

o nhiêu, gi t nh th o từng ô h ng h y
h gi o

h

ên h nh

gi t nh ho

ợi nhuận

ượ

hi

tham gi v o
gi o
h nếu gi ả hông ượ th thuận một
h r r ng th
tr nh hấp ph t sinh s u n y
h tr nh h i Khi m ph n về th i hạn gi o h ng
ên
th thống nhất với nh u th o một trong những
h s u: Trả tiền trướ , trả
tiền s u, trả tiền ng y hi gi o h ng ho th nh to n th o phương th h n hợp trả
trướ một phần, trả ng y một phần, v phần n ại sẽ th nh to n s u hi gi o h ng
một hoảng th i gi n n o )

+ Th i hạn,
i m, phương th th hi n hợp ồng: trong trong những i m
ng ph t sinh tr nh hấp giữ
ên
iều hoản gi o nhận h ng C
ên
thư ng
v o yếu tố n y
i n tụng nh u Do
hi m ph n hợp ồng
ên
ần ưu th thuận ụ th vi gi o h ng sẽ ượ th hi n như thế n o H ng ượ
giao
u Tại ho
ên mu h y ên n h y tại một
i m n o h m hông
phải
i
i m trên H ng ượ gi o v o th i i m n o trong ng y, th i gi n n o
trong tuần, th ng Nên x
nh một th i gi n ụ th ấn nh h nh x
n o
ng ho ả h i ên
+ Quyền, ngh vụ
ên: o ản hất
hợp ồng mu
hợp ồng song vụ nên trong hợp ồng quyền
ên n y ngh vụ

một th i gi n

n h ng h
ên i Như

vậy, hi soạn thảo hợp ồng mu
n h ng h
ên ần ưu quy nh càng chi
tiết ng tốt những ông vi h y những ngh vụ m
ên phải m
+ Tr h nhi m o vi phạm hợp ồng: y
iều hoản ần thiết, i v trong
qu tr nh th hi n hợp ồng
ên
th vi phạm những th thuận một iều
hông th tr nh h i L i vi phạm th
vô ho
ố
iều
t y thuộ v o ho n
ảnh v từng trư ng hợp ụ th Th thuận tr h nhi m
ên hi vi phạm
hợp ồng
ần thiết i n tạo một s n t m nhất nh ho
ên th m gi v o
qu n h hợp ồng

GVHD: Phạm Mai Phương

18

SVTH: Danh Đà Đa

Quy chế pháp lý về hợp đồng mua bán hàng hoá
theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật Singapore
+ Phạt vi phạm hợp ồng: c ng giống như th
hợp ồng, phạt vi
ên
th
ụng hế t i n y
hông hế t i n y
ương nhiên ượ
những iều i n
+C
tranh hấp

thuận tr h nhi m o vi phạm

phạm một hế t i ần thiết, tạo nên một s r ng uộ nhất nh,
th hi n hợp ồng một
h h h qu n nhất B i iều i n p
s th thuận
ên trong hợp ồng về vi
p ụng h y
Khi th thuận
iều i n
p ụng phạt vi phạm th hế ti i n y
p ụng h ần một ên h ng minh ượ rằng ên i ã vi phạm
hợp ồng

nội ung h :

th ph t sinh

một hợp ồng th
ên ên th

thuận

s

ượ ho n thi n tr nh những
ng hi tiết

ng

ng th

hi n Ngo i những nội ung h yếu trên
ên n
th th thuận những iều
hoản h
hẳng hạn như mu ảo hi m h ng h h y
ông vi iên qu n ến
tr h nhi m ảo quản, ảo h nh h ng h
ên n v v
Trong qu n h mu
n h ng h ,
ên hông h h u s r ng uộ
những iều hoản m
ên ã th thuận với nh u m
n h u s r ng uộ

những quy nh
ph p uật những iều hoản ph p uật quy nh nhưng
hông th thuận trong hợp ồng)

i
i
ên

1.2.3. Các nguyên tắc xác lập hợp đồng mua bán hàng hóa
Vi x
ập hợp ồng mu
n h ng h phụ thuộ v o s t o
h,t o
th thuận
ên th m gi gi o ết Tuy nhiên, t o
phải nằm trong một
huôn hổ nhất nh
vi
ết, x
ập hợp ồng ượ hi u quả, tu n th
ng
những quy nh
ph p uật, tr nh những tr nh hấp s u n y
th ph t sinh Khi
x ập hợp ồng mu
n h ng h
ên phải tôn trong
nguyên t s u:
Th nhất, t o gi o ết hợp ồng nhưng hông ượ tr i ph p uật, ạo
xã

hội Bản hất
hợp ồng n i hung s th thuận, nơi g p g
h
ên, thông qu
th hi n những mụ
h m ngư i t muốn ạt ượ hi th m gi
hợp ồng Ph m những th thuận n o nếu ạt ượ
ng
ng th hi n hơn
iều m ngư i t p t Một hợp ồng th nguyên t n y
th n i một hợp
ồng ho n hảo B i ẽ,
ên ã ạt ượ th thuận v ồng th hi n tất ả
những ông vi
uối ng
ên
th
những ợi h nhất nh từ s th
thuận n y Tuy nhiên s th thuận
phải nằm trong huôn hổ ph p uật T
,
hông vi phạm ph p uật, hông tr i ạo
xã hội Ở nguyên t t o
h,t o
th thuận,
ên quyền t o y t
h
m nh, t o th thuận những ông
vi m
ên phải th hi n trong hợp ồng Tuy nhiên, s t o

hông phải
s t o tuy t ối, s t o
phải nằm trong huôn hổ ph p uật B i ph p uật
GVHD: Phạm Mai Phương

19

SVTH: Danh Đà Đa