B
TR
NG
GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T TP.H
CHÍ MINH
--------------
TR N TH DI M H
NÂNG CAO CH T L
NGÂN HÀNG TH
TH
NG
NG D CH V TH T I
NG M I C
PH N CÔNG
NG VI T NAM
LU N V N TH C S KINH T
TP. H Chí Minh – N m 2014
B
TR
NG
GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T TP.H
CHÍ MINH
---------------
TR N TH DI M H
NÂNG CAO CH T L
NGÂN HÀNG TH
TH
NG
NG D CH V TH T I
NG M I C
PH N CÔNG
NG VI T NAM
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60340201
LU N V N TH C S KINH T
NG
IH
NG D N KHOA H C:
PGSTS. Tr
ng Quang Thông
TP. H Chí Minh – N m 2014
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan t t c n i dung c a lu n v n “Nâng cao ch t l
v th t i Ngân hàng Th
nghiên c u c a riêng tôi, d
ng m i C ph n Công th
is h
c công trình nghiên c u nào khác tr
ng Vi t Nam” là công trình
ng d n c a PGS.TS. Tr
N i dung và k t qu nghiên c u c a lu n v n ch a đ
ng d ch
ng Quang Thông.
c trình bày hay công b
c đây.
TP.HCM, ngày 12 tháng 09 n m 2014
Ng
i th c hi n lu n v n
Tr n Th Di m H
ng
b t
M CL C
TRANG PH BÌA
L I CAM OAN
M CL C
DANH M C CÁC KÝ HI U, CH
VI T T T
DANH M C HÌNH V
DANH M C CÁC B NG, BI U
L IM
U…………………………………..……………………………………………..1
1. Lý do ch n đ tài………………………………….….………………………….1
2. M c tiêu nghiên c u………………………………….………………………….2
3. Ph
4.
ng pháp nghiên c u…………………………………….………………….2
it
ng và ph m vi nghiên c u……………………………...……………….2
5. K t c u c a đ tài……………………………………..………..……………….3
CH
NG 1: C
S
LÝ LU N V CH T L
HÌNH ÁNH GIÁ CH T L
NG D CH V
TH VÀ MÔ
NG D CH V TH ………...………………….4
1.1 D ch v ………………………………………………………………………….4
1.1.1 Khái ni m d ch v …………………………………………………………….4
1.1.2 Khái ni m v ch t l
1.1.3 Khái ni m ch t l
ng……………………………………...……………….4
ng d ch v ………………………………………………....4
1.1.4 M i quan h gi a ch t l
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng……….6
1.2 Khái ni m th ngân hàng……………………………………...……………….7
1.2.1 Phân lo i th ………………………………………………………………….8
1.2.1.1 Theo công ngh s n xu t…………………………………………………….8
1.2.1.2 Theo tính ch t thanh toán c a th …………………………..……………….8
1.2.1.3 Phân lo i theo ph m vi lãnh th ……………………………….…………….9
1.2.1.4 Phân lo i theo ch th phát hành………………………………...………….9
1.2.2 Các ch th tham gia vào ho t đ ng kinh doanh th ………………………….9
1.2.3 T m quan tr ng c a th đ i v i ho t đ ng thanh toán qua ngân hàng…………..….11
1.2.3.1
i v i ngân hàng………………………………………………………….11
1.2.3.2
i v i khách hàng…………………………………………………..…….12
1.2.3.3
i v i c s ch p nh n th ………………………………………….…….12
1.2.3.4
i v i n n kinh t ……………………………………………...………….13
1.3 Các y u t
nh h
ng t i ch t l
ng ho t đ ng kinh doanh th …….…….14
1.3.1 Y u t khách quan……………………………………………….………….14
1.3.2 Y u t ch quan…………………………………………………………….15
1.4 Các mô hình ch t l
ng d ch v ……………………………………….…….17
1.4.1 Mô hình ch t l
ng d ch v SERVQUAL c a Parasuraman…………..…….17
1.4.2 Mô hình ch t l
ng d ch v c a Gronroos……….………………………….20
1.4.3 Mô hình ch t l
ng d ch v c a Gummesson……………….……………….20
1.4.4 Mô hình ch t l
ng d ch v c a Sureshchandar…………………….……….21
1.5 Mô hình nghiên c u đ xu t………………………………………………….21
K t lu n ch
ng 1…………………………………………………………..…….22
CH
NG 2: TH C TR NG CH T L
NG D CH V TH T I NGÂN
HÀNG TH
NG M I C PH N CÔNG TH
NG VI T NAM…………..24
2.1 Gi i thi u khái quát v Ngân hàng Th ng m i C ph n Công Th ng
Vi t Nam……………………………………………………………………….24
2.1.1 L ch s hình thành và phát tri n……………………………………………...24
2.1.2 C c u t ch c c a Ngân hàng Th
ng m i C ph n Công Th
ng Vi t
Nam……………………………………………………………………………..….25
2.1.3 K t qu ho t đ ng kinh doanh……………………………………………….27
2.2 Th c tr ng th tr
2.3 Th c tr ng ch t l
ng th t i Vi t Nam…………………………………….28
ng d ch v th tín d ng t i Ngân hàng Công Th
ng
Vi t Nam…………………………………………………………………………..33
2.4 Nh ng m t đ t đ
c và h n ch ……………………………………….…….41
2.4.1 Nh ng m t đ t đ
c………………………………………………………….42
2.4.2 M t s t n t i, h n ch ……………………………………………………….42
2.6
ánh giá s hài lòng c a khách v ch t l
Th
ng m i C ph n Công th
ng d ch v th c a Ngân hàng
ng Vi t Nam………………………………….44
2.6.1 Quy trình nghiên c u……………………………………………………..….44
2.6.2 K t qu kh o sát…………………………………………………….……….48
2.6.2.1
c đi m m u kh o sát…………………………………………………….48
2.6.2.2 ánh giá đ tin c y c a thang đo…………………………………………..49
2.6.2.3 Phân tích nhân t khám phá EFA…………………………………….…….50
2.6.2.4 Ki m đ nh mô hình nghiên c u và các gi thuy t………………………….53
K t lu n ch
CH
ng 2…………………………………………………………..…….59
NG 3: M T S
GI I PHÁP NÂNG CAO CH T L
TH T I NGÂN HÀNG TH
NG M I C
NG D CH V
PH N CÔNG TH
NG VI T
NAM……………………………………………………………………………….60
3.1
nh h
ng phát tri n c a Ngân hàng Th
ng m i C ph n Công Th
ng
Vi t Nam…………………………………………………………………….…….60
3.2 Nhóm gi i pháp nâng cao ch t l
m i C ph n Công th
ng d ch v th t i Ngân hàng Th
ng
ng Vi t Nam…………………………………...……….61
3.2.1 Gi i pháp gia t ng ti n ích th và ti n ích d ch v …………………………...61
3.3.2 Chú tr ng xây d ng chính sách khách hàng……………………………...….62
3.2.3 Nâng cao c s v t ch t k thu t…………………………………………….65
3.2.4 Xây d ng th
ng hi u…………………………………………………….….66
3.3 Nhóm gi i pháp h tr ……………………………………………….……….67
3.3.1
i v i chính ph …………………………………………………………….67
3.3.2
i v i Ngân hàng Nhà n
K t lu n ch
ng 3…………………………………………………………..…….71
TÀI LI U THAM KH O
PH L C
c……………………………………………….68
DANH M C CÁC KÝ HI U, CH
TTTM
: Trung tâm th
TTKDTM
: Thanh toán không dùng ti n m t
VCNT
:
ng m i
n v ch p nh n th
NHTM
: Ngân hàng th
ng m i
PTTT
: Ph
DVNH T
: D ch v ngân hàng đi n t
ng ti n thanh toán
VI T T T
DANH M C B NG, BI U
B ng 2.1: Th c tr ng l i nhu n t i Vietinbank giai đo n 2009 – 2013
B ng 2.1: Các s n ph m th c a Vietinbank
B ng 2.2: Kh i l
ng giao d ch qua th c a Vietinbank n m 2013
B ng 2.2a: Thang đo hi u ch nh
B ng 2.3: Th ng kê nhân kh u h c
B ng 2.7: K t qu Cronbach’s Alpha
B ng 2.8: Phân tích EFA nhân t đ c l p
B ng 2.9: Phân tích t
ng quan Pearson
B ng 2.10: Phân tích h i quy
Bi u đ 2.1: T c đ t ng tr
ng l i nhu n c a Vietinbank giai do n 2009 – 2013
Bi u đ 2.2: T c đ t ng tr
ng th tr
ng th T I Vi t Nam giai đo n 2009 –
2013
Bi u đ 2.3: S t ng tr
ng s l
ng máy ATM và máy POS t i Vi t Nam giai
ng s l
ng th phát hành c a Vietinbank giai đo n 2009
ng s l
ng th qu c t & th n i đ a do Vietinbank phát
đo n 2009 – 2013
Bi u đ 2.4: S t ng tr
–2013
Bi u đ 2.5: S t ng tr
hành giai đo n 2009 – 2013
Bi u đ 2.6: T c t ng tr
ng máy POS và máy ATM
Bi u đ 2.7: Bi u đ phân tán Scatterplot
Bi u đ 2.8: Bi u đ t n s c a ph n d chu n hóa
Bi u đ 2.9:
th Q-Q Plot c a ph n d
DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: M i quan h gi a ch t l
ng d ch v và s hài lòng khách hàng
Hình 1.2: Mô hình nghiên c u đ xu t
Hình 2.1: H th ng t ch c c a Vietinbank
Hình 2.2: C c u t ch c c a Vietinbank
Hình 2.3: Quy trình nghiên c u
1
L IM
U
1. Lý do ch n đ tài.
S gia nh p t ch c th
c h i và thách th c to l n.
ng m i th gi i WTO n
ng tr
c ta đang đ ng tr
c nh ng
c s chuy n mình m nh m c a n n kinh t n
c
nhà, ngân hàng v i t cách là m t doanh nghi p đ c bi t, m t t ch c tài chính c ng
chuy n mình theo gu ng quay m nh m c a n n kinh t đ t n
c. Do v y, ngân hàng
đã không ng ng đa d ng hóa các s n ph m d ch v b ng vi c cung c p các s n ph m
d ch v ch t l
ng và ti n d ng.
Cùng v i ti n trình h i nh p là s c nh tranh ngày càng kh c li t trên th tr
ngân hàng nói chung c ng nh th tr
n
ng
ng th nói riêng. S tham gia c a các ngân hàng
c ngoài v i th m nh v v n, công ngh và kinh nghi m trong l nh v c kinh doanh
th , đòi h i m i ngân hàng trong n
có th gi v ng đ
c m ng th tr
c ph i có n l c r t l n, chu n b hành trang m i
ng hi n có và ti p t c phát tri n trong tuong lai. S
c nh tranh gay g t th hi n trên r t nhi u m t nh phí s d ng d ch v , nh ng ti n ích
gia t ng trên th , công tác ch m sóc khách hàng c a các ngân hàng v i nhau. Vì v y,
các ngân hàng luôn không ng ng nâng cao ch t l
ch t l
ng d ch v và cung c p d ch v có
ng t t nh t cho khách hàng trên n n t ng công ngh tích h p hi n đ i ngày nay.
Vietinbank là m t trong nh ng ngân hàng đ u tiên đi tiên phong trong l nh v c
kinh doanh th
Vi t Nam. Vietinbank đã thu hút đ
cm tl
ng khách hàng không
nh s d ng th thanh toán và góp ph n quan tr ng trong s phát tri n th tr
Vi t Nam. Vietinbank luôn h
ng th
ng đ n s hoàn h o đ ph c v khách hàng t nh ng
ngày đ u thành l p nên đã luôn n l c không ng ng đ gia t ng l i ích cho khách hàng
s d ng th c a mình.
tr
ng th i, Vietinbank kh ng đ nh v th v ng ch c trên th
ng th Vi t Nam và trong lòng ng
i tiêu dùng hi n đ i. Xu t phát t nh ng yêu
c u th c t khách quan, tác gi ch n đ tài: “Nâng cao ch t l
hàng TMCP Công Th
ng Vi t Nam” làm lu n v n th c s .
ng d ch v th t i Ngân
2
2. M c tiêu nghiên c u.
Lu n v n th c hi n nh m hoàn thành các m c tiêu sau:
Th nh t, h th ng hóa lý lu n v d ch v ch t l
đánh giá ch t l
ng d ch v th .
Th hai, đánh giá th c tr ng ch t l
C ph n Công th
ng d ch v th và các mô hình
ng d ch v th t i Ngân hàng Th
ng Vi t Nam.
Th ba, đ xu t các gi i pháp nh m nâng cao ch t l
hàng Th
3. Ph
ng m i
ng m i C ph n Công th
ng d ch v th t i Ngân
ng Vi t Nam.
ng pháp nghiên c u.
Th nh t, s d ng ph
ng pháp th ng kê, mô t , phân tích, so sánh và suy lu n
logic đ t ng h p d ki n, s li u và đánh giá th c tr ng ch t l
t i Ngân hàng TMCP Công th
Th hai, s d ng ph
h
ng đ n ch t l
ng Vi t Nam.
ng pháp đ nh l
ng dùng đ nghiên c u các nhân t
ng d ch v th . Thông tin thu th p đ
qua ph n m m SPSS. Thang đo sau khi đ
tin c y Cronbach Anpha s đ
ng d ch v th
cs đ
c đánh giá b ng ph
nh
c x lý thông
ng pháp h s
c phân tích nhân t , đ a ra mô hình h i quy
tuy n tính đ có c s k t lu n m t cách h p lý.
4.
it
ng và ph m vi nghiên c u.
it
l
ng nghiên c u: ch t l
ng d ch v th và các nhân t
ng d ch v th t i Ngân hàng TMCP Công th
nh h
ng ch t
ng Vi t Nam.
Ph m vi nghiên c u: Thu th p, t ng h p s li u k t qu ho t đ ng kinh doanh
d ch v th t i Ngân hàng TMCP Công th
- 2013.
ng Vi t Nam trong giai đo n 2008
ng th i, kh o sát các khách hàng đang s d ng d ch v th t i Ngân
hàng TMCP Công th
ng Vi t Nam – khu v c TP.HCM.
3
5. K t c u c a đ tài.
Ngoài ph n m đ u, tài li u tham kh o, lu n v n bao g m 03 ch
Ch
ng 1: C s lý lu n v ch t l
ng:
ng d ch v th và các mô hình đánh giá ch t l
ng
d ch v th .
Ch
ng 2: Th c tr ng cung ng d ch v th c a Ngân hàng TMCP Công Th
ng Vi t
Nam.
Ch
ng 3: M t s gi i pháp nh m nâng cao ch t l
Công Th
ng Vi t Nam.
ng dich v th Ngân hàng TMCP
4
CH
NG 1
C S LÝ LU N V CH T L
NG D CH V TH VÀ
MÔ HÌNH ÁNH GIÁ CH T L
NG D CH V TH
1.1 D ch v .
1.1.1 Khái ni m d ch v .
Có nhi u cách đ nh ngh a v d ch v nh ng theo Valarie Valarie A Zeithaml và
Mary J Bitner (2000): “d ch v là nh ng hành vi, quá trình và cách th c th c hi n m t
công vi c nào đó nh m t o giá tr s d ng cho khách hàng làm th a mãn nhu c u và
mong đ i c a khách hàng”.
1.1.2 Khái ni m v ch t l
Ch t l
ng.
ng là s trông đ i c a khách hàng đ i v i s n ph m hay d ch v và
nh ng gì mà h s n sàng và có th thanh toán cho m t m c đ ch t l
Trong l nh v c ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng th
kinh doanh th là ch t l
ng m i, ch t l
ng c a các d ch v th bao g m ch t l
ng nào đó.
ng ho t đ ng
ng phát hành, ch t
l
ng thanh toán các lo i th . Ho t đ ng kinh doanh th có ch t l
ng khi các lo i th
đ
c s d ng, ti n ích c a chúng có th th a mãn nhu c u c a khách hàng nh thanh
toán, rút ti n, chuy n kho n…
1.1.3 Khái ni m ch t l
Ch t l
ng d ch v .
ng d ch v có nhi u cách đ nh ngh a khác nhau tùy thu c vào đ i t
nghiên c u và môi tr
ng nghiên c u. Gronroos (1984) cho r ng có hai thành ph n c a
ch t l
ng d ch v , đó là ch t l
ch t l
ng ch c n ng, di n gi i d ch v đ
đ n ch t l
ng
ng k thu t, là nh ng gì mà khách hàng nh n đ
c và
c cung c p nh th nào.Tuy nhiên, khi nói
ng d ch v , chúng ta không th nào không đ c p đ n đóng góp r t l n c a
Parasuraman& ctg (1988, 1991). Parasuraman & ctg (1988, trang 17) đ nh ngh a ch t
l
ng d ch v là “m c đ khác nhau gi a s mong đ i c a ng
i tiêu dùng v d ch
v và nh n th c c a h v k t qu c a d ch v ”. Các tác gi này đã kh i x
ng và s
5
d ng nghiên c u đ nh tính và đ nh l
ph n c a ch t l
ng đ xây d ng và ki m đ nh thang đo các thành
ng d ch v (g i là thang đo SERVQUAL). Tuy có nhi u đ nh ngh a
khác nhau, nh ng xét m t cách t ng th , ch t l
ng d ch v bao g m nh ng đ c đi m
sau đây:
Th nh t, tính v
hi n đ
c tính v
t tr i:
i v i khách hàng, d ch v có ch t l
t tr i u vi t c a mình so v i nh ng s n ph m khác. Chính tính u
vi t này làm cho ch t l
ng d ch v tr thành th m nh c nh tranh c a các nhà cung
c p d ch v . C ng ph i nói thêm r ng s đánh giá v tính v
v ch u nh h
ng là d ch v th
ng r t l n b i s c m nh n t phía ng
này có ý ngh a r t l n đ i v i vi c đánh giá ch t l
t tr i c a ch t l
ng d ch
i ti p nh n d ch v . Quan h
ng d ch v t phía khách hàng
trong các ho t đ ng marketing và nghiên c u s hài lòng c a khách hàng.
Th hai, tính đ c tr ng c a s n ph m: Ch t l
ng d ch v là t ng th nh ng m t
c t lõi nh t và tinh túy nh t k t tinh trong s n ph m, d ch v t o nên tính đ c tr ng c a
s n ph m, d ch v . Vì v y, d ch v hay s n ph m có ch t l
“đ c tr ng v
ng cao s hàm ch a nhi u
t tr i” h n so v i d ch v c p th p. S phân bi t này g n li n v i vi c
xác đ nh các thu c tính v
t tr i h u hình hay vô hình c a s n ph m d ch v . Chính
nh nh ng đ c tr ng này mà khách hàng có th nh n bi t ch t l
ng d ch v c a doanh
nghi p khác v i các đ i th c nh tranh. Tuy nhiên, trong th c t r t khó xác đ nh các
đ c tr ng c t lõi c a d ch v m t cách đ y đ và chính xác.Vì v y, các đ c tr ng này
không có giá tr tuy t đ i mà ch mang tính t
l
ng d ch v trong tr
Th
ng h p c th đ
ba, tính cung
ng: Ch t l
ng đ i giúp cho vi c nh n bi t ch t
c d dàng h n thôi.
ng d ch v
g n li n v i quá trình th c
hi n/chuy n giao d ch v đ n khách hàng. Do đó, vi c tri n khai d ch v , phong thái
ph c v , và cách cung ng d ch v s quy t đ nh ch t l
ng d ch v t t hay x u. ây là
y u t bên trong ph thu c vào s bi u hi n c a nhà cung c p d ch v . Chính vì th , đ
nâng cao ch t l
ng d ch v , nhà cung c p d ch v tr
c tiên c n ph i bi t c i thi n
6
y u t n i t i này đ t o thành th m nh lâu dài c a chính mình trong ho t đ ng cung
c p d ch v cho khách hàng.
Th t , tính th a mãn nhu c u:Xét trên ph
ng di n “ph c v khách hàng”, “tính
th a mãn nhu c u” đã bao hàm c ýngh a c a “tính cung ng”. S d nh v y vì tuy
ch t l
ng d ch v b t đ u t khi doanh nghi p n m b t nhu c u c a khách hàng đ n
khi ti n hành tri n khai d ch v nh ng chính trong quá trình th c hi n cung ng d ch
v mà khách hàng s c m th y hài lòng không và t đó c m nh n ch t l
ng d ch v
t t hay x u.
Th n m, tính t o ra giá tr : Ch t l
ng d ch v g n li n v i các giá tr đ
ra nh m ph c v khách hàng. D ch v không s n sinh ra giá tr nào h t thì đ
nh là không có ch t l
ct o
c xem
ng. Doanh nghi p t o ra giá tr và khách hàng là đ i t
ti p nh n nh ng giá tr đó. Vì v y vi c xem xét ch t l
ng
ng d ch v hay c th h n là
các giá tr đem l i cho khách hàng ph thu c vào đánh giá c a khách hàng ch không
ph i c a doanh nghi p. Thông th
ng, khách hàng đón nh n nh ng giá tr d ch v
mang l i và so sánh chúng v i nh ng gì h mong đ i s nh n đ
1.1.4 M i quan h gi a ch t l
c.
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng.
Hình 1.1: M i quan h gi a ch t l
ng d ch v và s hài lòng khách hàng
(Ngu n: Spreng & Mackoy, 1996)
7
Ch t l
ng d ch v là nhân t tác đ ng nhi u nh t đ n s hài lòng c a khách hàng
(Cronin và Taylor, 1992; Yavas et al, 1997; Ahmad và Kamal, 2002). N u nhà cung
c p d ch v đem đ n cho khách hàng nh ng s n ph m có ch t l
c a h thì doanh nghi p đó đã b
ng th a mãn nhu c u
c đ u làm cho khách hàng hài lòng. Do đó, mu n
nâng cao s hài lòng khách hàng, nhà cung c p d ch v ph i nâng cao ch t l
v . Nói cách khác, ch t l
ng d ch
ng d ch v và s hài lòng c a khách hàng có quan h t
h ch t ch v i nhau, trong đó ch t l
ng d ch v là cái đ
c t o ra tr
ng
c và sau đó
quy t đ nh đ n s hài lòng c a khách hàng. M i quan h nhân qu gi a hai y u t này
là v n đ then ch t trong h u h t các nghiên c u v s hài lòng c a khách hàng. Trong
nghiên c u v m i quan h gi a hai y u t này, Spreng và Mackoy (1996) c ng ch ra
r ng ch t l
ng d ch v là ti n đ c a s hài lòng khách hàng.
1.2 Khái ni m th ngân hàng.
Th ngân hàng là công c thanh toán do ngân hàng phát hành th c p cho khách
hàng s d ng thanh toán hàng hóa, d ch v ho c rút ti n m t trong ph m vi s d ti n
g i c a mình ho c h n m c tín d ng đ
c c p.
ây là m t d ng tín d ng tu n hoàn
dành cho thanh toán mà khách hàng có th s d ng cho m i lo i giao d ch m t cách
linh ho t. Vi c tr n c a khách hàng có th đ
c th c hi n m t hay nhi u l n theo
m t th i h n nh t đ nh và theo m t h n m c đ
c quy đ nh b i ngân hàng phát hành
th .
Theo “quy ch phát hành, s d ng và thanh toán th ngân hàng“ ban hành kèm
theo quy t đ nh s 371/1999 Q -NHNN ngày 19/10/1999 thì th ngân hàng là công c
thanh toán do ngân hàng phát hành th cung c p cho khách hàng s d ng theo h p
đ ng ký k t gi a ngân hàng phát hành th và ch th .
8
1.2.1 Phân lo i th .
1.2.1.1 Theo công ngh s n xu t: Có 3 lo i:
Th nh t, th kh c ch n i (EmbossingCard: Là lo i th mà trên b m t th
đ
c kh c n i các thông tin c n thi t. Hi n nay ng
i ta không s d ng lo i th này
n a vì k thu t quá thô s và d b gi m o.
Th hai, th b ng t (Magnetic Stripe): D a trên k thu t th tín v i hai b ng t
ch a thông tin đ ng sau m t th . Th này đã đ
nh ng đã b c l m t s nh
c s d ng ph bi n trong 20 n m qua
c đi m: do thông tin trên m t th không t mã hoá đ
th chi mang thông tin c đ nh, không gian ch a d li u ít, không áp d ng đ
c,
ck
thu t mã hoá, b o m t thông tin…
Th ba, th thông minh (Smart Card):
ây là th h m i nh t c a th thanh
toán, có đ c tính b o m t và an toàn r t cao d a trên k thu t vi x lý tin h c nh g n
vào th m t chip đi n t có c u trúc gi ng nh m t máy vi tính.
1.2.1.2 Theo tính ch t thanh toán c a th .
Th nh t, th tín d ng (Credit card):
nh t, theo đó ng
i ch th đ
ây là lo i th đ
c s d ng ph bi n
c phép s d ng m t h n m c tín d ng không ph i tr
lãi đ mua s m hàng hoá, d ch v t i nh ng c s kinh doanh, khách s n, sân bay…
ch p nh n lo i th này.
Th hai, th ghi n (Debit Card): ây là lo i th có quan h tr c ti p và g n li n
v i tài kho n ti n g i. Lo i th này khi đ
tr nh ng giao d ch s đ
c s d ng đ mua hàng hoá hay d ch v , giá
c kh u tr tr c ti p vào tài kho n c a ch th thông qua
nh ng thi t b đ t t i c a hàng, khách s n… đ ng th i chuy n ngay vào tài kho n c a
c a hàng, khách s n … Th ghi n còn đ
c s d ng đ rút ti n m t t i máy rút ti n t
đ ng.
Th ba, th rút ti n m t (Cash Card): Là lo i th rút ti n m t t i các máy rút ti n
t đ ng ho c
ngân hàng, yêu c u đ t ra đ i v i lo i th này là ch th ph i ký qu
9
ti n g i vào tài kho n ngân hàng ho c ch th đ
c c p tín d ng th u chi m i đ
cs
d ng. Th rút ti n m t có 2 lo i:
Lo i 1: Ch rút ti n t i nh ng máy t đ ng c a ngân hàng phát hành.
Lo i 2:
đ rút ti n
c s d ng không ch
ngân hàng phát hành mà còn đ
c s d ng
các ngân hàng cùng tham gia t ch c thanh toán v i ngân hàng phát hành
th .
1.2.1.3. Phân lo i theo ph m vi lãnh th .
Th nh t, th trong n
do v y đ ng ti n đ
c: Là lo i th đ
c gi i h n trong ph m vi m t qu c gia,
c giao d ch là đ ng b n t c a n
Th hai, th qu c t : Là lo i th đ
c đó.
c ch p nh n trên toàn th gi i, s d ng các
lo i ngo i t m nh đ thanh toán.
1.2.1.4. Phân lo i theo ch th phát hành.
Th nh t, th do ngân hàng phát hành (Bank Card): là lo i th do ngân hàng
phát hành giúp cho khách hàng s d ng m t s ti n do ngân hàng c p tín d ng.
Th hai, th do t ch c phi ngân hàng phát hành: Là lo i th du l ch và gi i trí
do các t p đoàn kinh doanh l n ho c các công ty x ng d u l n, các c a hi u l n phát
hành nh Diners club, Amex…
1.2.2 Các ch th tham gia vào ho t đ ng kinh doanh th .
Ho t đ ng phát hành và thanh toán th ngân hàng khi m i ra đ i có 4 ch th
chính đó là: ch th , ngân hàng phát hành, ngân hàng thanh toán và c s ch p nh n
th . Tuy nhiên, khi vi c phát hành và thanh toán th đ
tham gia ngoài 4 ch th trên còn có: ng
c qu c t hoá thì có t i 7 bên
i ch u trách nhi m thanh toán, ngân hàng đ i
lý thanh toán và t ch c th tín d ng qu c t .
Ch th (Card Holder): Là cá nhân hay ng
iđ
c u quy n đ
c ngân hàng
phát hành cung c p th và cho phép s d ng th theo h n m c tín d ng đ
c
c p. Ch th s d ng th c a mình đ thanh toán hàng hóa, d ch v t i các đ n
v ch p nh n th , các đi m ng ti n m t ho c s d ng th đ th c hi n giao d ch
10
t i các máy rút ti n t đ ng. Ch th ph i ký h p đ ng s d ng th tín d ng v i
ngân hàng phát hành và ph i thông báo v i ngân hàng phát hành khi ch m d t
h p đ ng.
Ngân hàng phát hành (Issuer): Là đ n v cung ng hàng hóa, d ch v có ký k t
h p đ ng ch p nh n thanh toán th tín d ng qu c t v i ngân hàng thanh toán
hay ngân hàng đ i lý thanh toán. Ngân hàng phát hành ch u trách nhi m ti p
nh n h s xin c p th , x lý và phát hành th , m và qu n lý tài kho n th ,
đ ng th i th c hi n vi c thanh toán cu i cùng v i ch th .
Ngân hàng thanh toán (Acquirer): Là ngân hàng ch p nh n th nh m t ph
ng
ti n thanh toán thông qua vi c ký k t h p đ ng ch p nh n th v i các đi m cung
ng hàng hoá, d ch v , đ ng th i đáp ng rút ti n m t c a ch th . Ngân hàng
thanh toán th s thu t các đ n v ch p nh n th m t m c phí chi t kh u cho
vi c ch p nh n thanh toán th c a đ n v .Ngày nay, có r t nhi u ngân hàng v a
là ngân hàng phát hành v a là ngân hàng thanh toán th . V i t cách là ngân
hàng phát hành, khách hàng c a h là ch th còn v i t cách là ngân hàng
thanh toán, khách hàng là các đ n v cung ng hàng hoá d ch v có ký k t h p
đ ng ch p nh n th .
Ngân hàng đ i lý thanh toán: Là ngân hàng th c hi n các d ch v thanh toán
nh : nh thu, ng ti n cho ch th … thông qua h p đ ng đ i lý ký k t v i ngân
hàng thanh toán.
Ng
i ch u trách nhi m thanh toán: Là ng
i có trách nhi m ph i thanh toán
trên s d trên sao kê khi đ n h n.
C s ch p nh n th (Merchant): Là các thành ph n kinh doanh hàng hóa, d ch
v có ký k t v i ngân hàng thanh toán v vi c ch p nh n thanh toán th nh :
nhà hàng, khách s n, c a hàn… Các đ n v này ph i trang b máy móc, k thu t
đ ti p nh n th thanh toán ti n mua hàng hóa, d ch v , tr n thay cho ti n m t.
11
T ch c th tín d ng qu c t : Là đ n v đ ng đ u qu n lý m i ho t đ ng và
thanh toán th trong m ng l
tín d ng l n có m ng l
th
i c a mình.
ây là hi p h i các t ch c tài chính,
i ho t đ ng r ng kh p và đ t đ
c s n i ti ng v i
ng hi u và s n ph m đa d ng… T ch c th qu c t đ a ra nh ng quy đ nh
c b n v ho t đ ng phát hành, s d ng và thanh toán th , đóng vai trò trung
gian gi a các t ch c và các công ty thành viên trong vi c đi u ch nh và cân đ i
l
ng ti n thanh toán gi a các công ty thành viên.
1.2.3 T m quan tr ng c a th đ i v i ho t đ ng thanh toán qua ngân hàng.
1.2.3.1.
i v i ngân hàng.
S phát tri n c a th ngân hàng đã mang l i nhi u l i nhu n cho ngân hàng
đ ng th i c ng tác đ ng đ n nhi u ho t đ ng quan tr ng khác c a ngân hàng, nh vi c
tri n khai các ho t đ ng thanh toán hàng hóa, d ch v b ng th nh tr phí b o hi m, ti n
đi n, n c, tr c c đi n tho i c đ nh, đi n tho i di đ ng…
Hi n nay, khách hàng ch y u s d ng th ngân hàng nh m m c đích là rút ti n
m t, chi m 60% trên t ng các giao d ch. Do v y, các kho n giao d ch rút ti n m t đem
l i m t ngu n thu không nh cho ngân hàng.
Các ngân hàng hi n nay c ng đang tính toán chi phí đ u t vào máy ATM, máy
POS (máy qu t th ), đ u t vào trang thi t b , công ngh thông tin đ t ng b
d ng hóa các s n ph m th t o cho khách hàng nhi u c h i đ
c đa
c s d ng các lo i th
v i nhi u ti n ích khác nhau, t đó thúc đ y ho t đ ng thanh toán b ng th t ng b
c
thay th vi c s d ng ti n m t trong l u thông.
Bên c nh đó, th ngân hàng còn có t m quan tr ng đ i v i ho t đ ng c a ngân
hàng đó là t o ra nh ng m i quan h h p tác làm n lâu dài. M i quan h gi a ngân
hàng phát hành v i ngân hàng thanh toán, v i các đ n v ch p nh n th , v i các đ n v
ho t đ ng kinh doanh mua bán hàng hóa, d ch v và v i các t ch c thanh toán trên
toàn th gi i…
12
1.2.3.2.
i v i khách hàng.
Th ngân hàng v i t cách là m t ph
ng ti n thanh toán dùng thay th cho vi c
s d ng ti n m t, th ngân hàng cho phép ch th có th mua hàng hóa, d ch v t i b t
c m t c s nào ch p nh n thanh toán th . Ngoài ra thì ch th có th rút ti n m t t i
các máy rút ti n t đ ng ho c tai qu y giao d ch c a ngân hàng.
Vi c s d ng th ngân hàng có th giúp ch th tránh đ
c r i ro liên quan đ n
giao d ch th . B ng vi c ng d ng công ngh cao trong quá trình in th , phát hành th ,
đã t o ni m tin cho khách hàng khi s d ng th vì s r t khó đ có th làm gi m o các
thông tin liên quan c a th .
Hi n nay có r t nhi u lo i th đang đ
phù h p đ i v i m i lo i đ i t
c l u hành và mang l i s tho i mái và
ng v i m c đích s d ng th khác nhau. Có th k t i
nh th tín d ng (Credit card), th thanh toán (Debit card), th rút ti n ATM, th liên
k t, th t , th chip…Ngoài ra m t thu n ti n n a khi s d ng th đó là ch th có th
bi t chính xác s ti n còn l i trong tài kho n th , t đó giúp cho ch th có th có
ph
ng án chi tiêu h p lý, tính toán đ
c các kho n phí c ng nh các kho n lãi ph i
ch u.
1.2.3.3.
i v i c s ch p nh n th .
Vi c ch p nh n th mang l i l i ích cho các c s ch p nh n th nh m t bi n
pháp đ m r ng th tr
ng và t ng doanh s . i u này đ c bi t rõ khi xét đ n tác đ ng
c a th tín d ng nh là m t cách th c m r ng kh n ng tài chính c a ch th . Chính
vì v y, nh ng ng
i cung ng hàng hóa, d ch v là ng
iđ
ch
ng l i ch không
ph i ai khác.
Vi c ch p nh n thanh toán b ng th c ng đ
giúp các c s ch p nh n th đ
ch
c xem là m t bi n pháp tích c c
ng l i ích t chính sách khách hàng c a ngân
hàng. Ngoài vi c cung c p đ y đ các máy móc, thi t b c n thi t cho vi c thanh toán
th (máy EDC cà tay ho c k t n i m ng), hi n nhi u ngân hàng g n các u đãi v tín
d ng, v d ch v thanh toán v i “H p đ ng ch p nh n thanh toán th ” nh m t chính
13
sách khép kín. Các c s ch p nh n th , nói cách khác là các c s kinh doanh đ
cl i
không ít t chính sách này.
Khi thanh toán b ng th , các c s ch p nh n th có th tránh đ
khách hàng s d ng ti n gi .
c ac s s đ
c hi n t
ng
ng th i c ng đ đ m b o an toàn cho c s vì ti n thu
c h ch toán chuy n kho n t tài kho n c a ch th sang tài kho n c a
c s ch p nh n th .
i v i n n kinh t .
1.2.3.4.
n
c ta, thói quen s d ng ti n m t đã t n t i lâu đ i và gây nh h
nh t i n n kinh t đ t n
ng không
c. Chính vì v y, vi c s d ng th ngân hàng trong thanh
toán chính là bi n pháp t t nh t đ làm gi m kh i l
ng ti n trong l u thông, gi m áp
l c c a ti n trong n n kinh t d n t i kích thích n n kinh t phát tri n. Nhanh, chính
xác, an toàn và v n minh là nh ng ti n ích c a vi c s d ng th mang l i.
M t n n kinh t phát tri n hi n đ i luôn s d ng r t ít ti n m t, do v y vi c s
d ng th là m t bi n pháp giúp Nhà n
c gi m nhi u nhi u chi phí liên quan t i vi c in
n, b o qu n, v n chuy n, tính đ m ti n m t. Nh t là hi n nay, n n kinh t c a Vi t
Nam đang d n h i nh p v i n n kinh t th gi i, không gian kinh t ngày càng m r ng
cùng v i quá trình toàn c u hóa, đòi h i các ph
ng ti n thanh toán ph i đáp ng đ
c
v i yêu c u m i đó là nhanh chóng, an toàn và hi u qu trong khi đó thì ti n m t không
đáp ng đ
c nh ng yêu c u này, trái l i vi c s d ng quá nhi u ti n m t có th d n
t i tình tr ng l m phát. Do v y, vi c phát tri n r ng rãi th tr
ng th
Vi t Nam là
m t y u t khách quan.
Vi c s d ng th ngân hàng chính là s th hi n s ti n b c a xã h i. N u nh
vi c s d ng th không đ
c quan tâm phát tri n thì s kéo theo nh ng m t tiêu c c c a
xã h i nh gian l n, thu th
ng m i, tham nh ng có c h i phát tri n…
14
1.3 Các y u t
nh h
ng t i ch t l
ng ho t đ ng kinh doanh th .
1.3.1 Y u t khách quan.
Có 4 nhân t khách quan chính nh h
ng tr c ti p và l n t i ch t l
ng ho t
đ ng kinh doanh th đó là:
Th nh t, s c nh tranh v ch t l
ng d ch v th c a các Ngân hàng th
ng
m i trong th i gian g n đây di n ra m nh m . V i nhi u cách th c, tính ch t ti p th
ngày càng tinh vi h n, quy t li t h n, bi u hi n rõ nét là chính sách khách hàng s
d ng d ch v đ
c chú tr ng, m ng l
i chi nhánh đ
c m r ng kh p n i, nh t là khu
v c t p trung dân c có thu nh p cao. S c nh tranh nhi u khi đ n đ gay g t, ph c
t p, làm nh h
ng t i tâm lý, kh n ng ch m sóc, ti p th c a m t ngân hàng.
Th hai, do chính sách, c ch thay đ i. Do chính sách c a Chính ph , c a b
ngành ch qu n ho c do chính sách c a chính b n thân các ngân hàng nh chính sách
đ u t phát tri n, chính sách c c u v n… t đó có th làm cho ho t đ ng kinh doanh
ph thu c vào s khách quan gây ra tình tr ng b đ ng trong vi c phát tri n d ch v
này.
Th ba, các đ n v ch p nh n th .
Vi t Nam, các đ n v ch p nh n th t p
trung ch y u t i các ngành hàng, d ch v ph c v cho ng
in
c ngoài nh hàng th
công m ngh , nhà hàng, khách s n, du l ch, các đ i lý bán vé máy bay. Các đ n v
ch p nh n th thông qua đó thu hút đ
c m t kh i l
ng khách hàng l n, bán đ
c
nhi u hàng h n qua đó góp ph n nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c ng nh l i
nhu n c a đ n v . Thông qua các đ n v ch p nh n th , các ngân hàng có th nâng cao
hi u qu kinh doanh, t o ra l i th c nh tranh. B i vì tr
c khi l a ch n đ n v ch p
nh n th các ngân hàng ph i th m đ nh, đánh giá đ xem xét xem đ n v đó có th a
mãn v i yêu c u c a ngân hàng hay không. Ch có nh ng đ n v có hi u qu kinh
doanh cao, có kh n ng thu hút đ
có th thu h i đ
c nhi u giao d ch thanh toán th thì ngân hàng m i
c v n đ u t cho các đ n v đó và có lãi.
15
Th t , ch th .
m ts n
c đang phát tri n và đ c bi t là
90% các kho n chi tiêu và tiêu dùng cá nhân v n đ
Vi t Nam thì
c thanh toán b ng ti n m t. Chính
thói quen này là m t nguyên nhân quan tr ng khi n cho thanh toán th v n ch a phát
tri n nh mong đ i.
chúng thì tr
h n ch và thay đ i thói quen chi tiêu b ng ti n m t trong dân
c h t là ph i nâng cao ch t l
khi s d ng th c m th y đ
ng và ti n ích c a th , t o cho ng
c s ti n l i c a th mang l i
m i n i, m i lúc. Chính vì
v y, nâng cao ti n ích cho ch th chính là vi c nâng cao ch t l
doanh th c a các Ngân hàng th
i dân
ng ho t đ ng kinh
ng m i Vi t Nam ngày nay.
1.3.2 Y u t ch quan.
Công ngh : M t trong nh ng y u t quy t đ nh thành công c a vi c kinh
doanh th là công ngh . Nh ng c i ti n v công ngh có tác đ ng m nh m t i
ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng, nó đó mang đ n nh ng thay đ i quan
tr ng c a nghi p v kinh doanh ngân hàng nh chuy n ti n nhanh, máy g i –
rút ti n t đ ng ATM, card đi n t , phone-banking, mobile-banking, internet
banking (ngân hàng internet). Hi n nay, vi c ng d ng công ngh trong ho t
đ ng kinh doanh th c a các ngân hàng ngày càng đ
hàng luôn luôn quan tâm đ n t ng c
c nâng cao, các ngân
ng đ i m i và áp d ng các thi t b , công
ngh ngân hàng hi n đ i, t i tân nh m đáp ng yêu c u đòi h i c a ho t đ ng
ngân hàng hi n đ i c ng nh
l
ng d ng công ngh tiên ti n đ nâng cao ch t
ng ho t đ ng kinh doanh th , đ m b o yêu c u ph c v đa d ng các lo i
hình đ i t
ng khách hàng là doanh nghi p và cá nhân b ng các s n ph m và
d ch v phong phú thích h p v i t ng lo i đ i t
ng.
Ngu n v n: Y u t đóng vai trò h t s c quan tr ng, nh h
ng t i ch t l
ng
ho t đ ng c a ngân hàng nói chung và ho t đ ng kinh doanh th nói riêng đó là
ngu n v n. M t ngân hàng có kh i l
s đ m b o đáp ng đ
ng v n l n, t ng tr
ng không ng ng thì
c các nhu c u c a b n thân ngân hàng c ng nh nhu
c u c a khách hàng. Trong ho t đ ng kinh doanh th , ngu n v n l n đ m b o
16
cho ngân hàng có th phát tri n các d ch v th , c nh tranh đ
trên th tr
c v i các đ i th
ng thông qua vi c đ u t các thi t b máy móc hi n đ i, đ u t đ
ng d ng các thành t u công ngh hi n đ i, nghiên c u tri n khai xây d ng các
h t ng công ngh , công tác nghiên c u th tr
ng, m r ng m ng l
i liên k t
các c s ch p nh n th , các đi m đ t máy ATM... Ngày nay, ho t đ ng kinh
doanh th đang là m t nhi m v tr ng tâm c a các ngân hàng, vì v y đ đ m
b o ch t l
ng d ch v th c ng nh v trí c a mình trên th tr
ng th đòi h i
các ngân hàng ph i có m t ngu n v n đ l n đ đáp ng đ
c yêu c u c a
chính các ngân hàng đó đ ra.
Ngu n nhân l c:
th c hi n t t ho t đ ng kinh doanh th , thì các ngân hàng
ph i quan tâm t i y u t con ng
th
i đó là các cán b th , h là nh ng ng
i
ng xuyên và tr c ti p ti p xúc hàng ngày v i khách hàng, v i toàn b ho t
đ ng kinh doanh th c a ngân hàng. Ki n th c chuyên môn v th ngân hàng
và ý th c c a đ i ng cán b th là y u t ph n ánh tr c ti p ch t l
ng d ch v
mà ngân hàng cung c p và h chính là nhân t quy t đ nh đ n s thành b i c a
ngân hàng trong th i bu i c nh tranh gay g t ngu n nhân l c ngày nay.
M r ng m ng l
i ngân hàng: Th tr
ng th Vi t Nam hi n nay h t s c sôi
đ ng, vì v y các ngân hàng c n cùng liên k t l i đ phát tri n m t th tr
r ng l n h n, hi u qu kinh doanh đ
ng th
c phát huy t t h n. Ngoài ra, vi c k t n i
các ngân hàng v i các đ n v cung ng hàng hóa, dich v trên h th ng đa
kênh, đa ph
ng ti n v i tiêu chu n k thu t chính là nh m đ a ra nh ng s n
ph m ch t l
ng và hi n đ i đáp ng nhu c u tiêu dùng c a khách hàng hi n
nay.
Uy tín c a các ngân hàng: N u m t ngân hàng làm n kinh doanh có uy tín thì
s làm cho khách hàng c m th y hài lòng và thích thú khi đ n v i ngân hàng.
Vi c nâng cao uy tín, hình nh c a ngân hàng c n đ
c đ y m nh v i m c đích
là đ t o ra s thay đ i v chi u r ng c ng nh chi u sâu trong m i quan h v i