Quản lý đội ngũ giáo viên trường tiểu học uy nỗ đông anh hà nội dựa vào chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học luận văn ths giáo dục học
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.92 MB, 131 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
KHẮC THỊ CHI
QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TIỂU HỌC UY NỖ - ĐÔNG ANH - HÀ NỘI
DỰA VÀO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TIỂU HỌC
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI – 2013
1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
KHẮC THỊ CHI
QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TIỂU HỌC UY NỖ - ĐÔNG ANH - HÀ NỘI
DỰA VÀO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TIỂU HỌC
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số : 60 14 05
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS.Nguyễn Hữu Châu
HÀ NỘI – 2013
2
LỜI CẢM ƠN
Qua hai năm học tại trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, được
sự hướng dẫn và giúp đỡ tận tình của các Thầy giáo, cô giáo trường Đại học cùng
với sự nỗ lực của bản thân, tôi đã hoàn thành luận văn Thạc sĩ Quản lý Giáo dục.
Với tình cảm chân thành nhất, tôi xin gửi lời cảm ơn tới các Thầy giáo, Cô
giáo, Cán bộ trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện
giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập, nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến Giáo sư, Tiến sĩ
Nguyễn Hữu Châu –người Thầy đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành
luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn tới các các đồng chí Chuyên viên Phòng Giáo dục
và Đào tạo huyện Đông Anh, các đồng chí Cán bộ và Giáo viên trường Tiểu học
Uy Nỗ, Đông Anh, Hà Nội – nơi tôi công tác đã tạo điều kiện, cộng tác và ủng hộ
tôi trong quá trình khảo sát, thu thập tư liệu phục vụ cho việc nghiên cứu khoa học.
Mặc dù đã rất cố gắng, song do điều kiện về thời gian, khả năng nghiên cứu
còn hạn chế, chắc chắn luận văn còn nhiều thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp
ý của các Thầy giáo, Cô giáo, các bạn đồng nghiệp làm cơ sở cho những nghiên cứu
sau này.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2013
Tác giả
Khắc Thị Chi
3
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BD:
bồi dưỡng
CB-GV:
cán bộ - giáo viên
CBQL:
cán bộ quản lý
CNTT
công nghệ thông tin
CV:
công văn
DH:
dạy học
ĐHNN-ĐHQG:
đại học Ngoại ngữ - đại học Quốc gia
GAĐT:
giáo án điện tử
GD&ĐT
giáo dục và đào tạo
GV:
giáo viên
HS:
học sinh
Luật GD:
luật Giáo dục
Luật LĐ:
luật Lao động
NNQG:
ngoại ngữ Quốc gia
PPDH-KTĐG:
phương pháp dạy học- kiểm tra đánh giá
QL:
quản lý
QLGD:
quản lý giáo dục
TA:
tiếng Anh
THĐĐ:
thực hiện đầy đủ
TS:
tổng số
4
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1: Thống kê số liệu về giáo dục của xã Uy Nỗ năm 2012 ..............
26
Bảng 2.2: Thống kê các phòng học, phòng chức năng của nhà trường
năm 20012 ...................................................................................................
27
Bảng 2.3: Thống kê số liệu học sinh từ năm 2010 đến 2013 .....................
27
Bảng 2.4: Thống kê số liệu về cơ cấu và trình độ chuyên môn đội ngũ
giáo viên năm học 2012-2013 .....................................................................
30
Bảng 2.5: Thống kê độ tuổi của đội ngũ giáo viên năm 2012 ....................
30
Bảng 2.6: Tổng hợp kết quả xếp loại lĩnh vực phẩm chất chính trị, đạo
đức lối sống của giáo viên dựa vào Chuẩn, từ năm 2010-2013 ..................
31
Bảng 2.7: Tổng hợp kết quả xếp loại lĩnh vực kiến thức của giáo viên
dựa vào Chuẩn, từ năm 2010-2013 ............................................................
32
Bảng 2. 8: Tổng hợp kết quả xếp loại lĩnh vực kĩ năng sư phạm của giáo
viên theo Chuẩn, từ năm 2010-2013 ...........................................................
33
Bảng 2.9: Tổng hợp kết quả xếp loại giáo viên dựa vào Chuẩn, từ năm
2010-2013....................................................................................................
34
Bảng 2.10: Tổng hợp kết quả xếp loại hạnh kiểm của học sinh, từ năm
2010-2013....................................................................................................
35
Bảng 2.11: Tổng hợp kết quả xếp loại giáo dục của học sinh, từ năm
2010-2013....................................................................................................
35
Bảng 2.12: Tổng hợp số lượng học sinh đạt giải các cuộc thi từ năm 20102013 .............................................................................................................
36
Bảng 2.13 Tổng hợp kết quả xếp loại tiết dạy của giáo viên, từ năm
2010-2013....................................................................................................
37
Bảng 2.14: Tổng hợp kết quả thi thiết kế bài giảng điện tử phục vụ dạy
học của giáo viên từ năm 2010-2013 ..........................................................
38
Bảng 2.15: Tổng hợp kết quả xếp loại hồ sơ toàn diện của giáo viên, từ năm
2010-2013....................................................................................................
5
39
Bảng 2.16: Tổng hợp số lượng các lớp bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo
viên, từ năm 2010-2013 ..............................................................................
43
Bảng 2.17: Tổng hợp số lượng giáo viên đi học đại học và cao học, từ
năm 2010-2013............................................................................................
43
Bảng 2.18: Tổng hợp kết quả khảo sát sự nhận thức của giáo viên về
Chuẩn ..........................................................................................................
46
Bảng 3.1: Hệ tham chiếu cho yêu cầu 2, lĩnh vực Kiến thức trong Chuẩn .
58
Bảng 3.2:Tổng hợp kết quả khảo sát nhu cầu bồi dưỡng nhằm đáp ứng
Chuẩn của giáo viên ....................................................................................
73
Bảng 3.3: Tổng hợp nội dung tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên................
74
Bảng 3.4: Tổng hợp kết quả khảo nghiệm về mức độ cần thiết của các
biện pháp đề xuất ở Trường Tiểu học Uy Nỗ ............................................
87
Bảng 3.5: Tổng hợp kết quả khảo nghiệm về mức độ khả thi của các biện
pháp đề xuất ở Trường Tiểu học Uy Nỗ ....................................................
88
Bảng 3.6: Tổng hợp kết quả khảo nghiệm về mức độ cần thiết và tính
khả thi của các biện pháp đề xuất ở Trường Tiểu học Uy Nỗ ...................
6
90
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Trang
Sơ đồ 1.1. Các chức năng và chu trình quản lý.............................................
8
.......................................................................................................................
Sơ đồ 1.2: Quản lý các thành tố tham gia quá trình giáo dục trong nhà
trường ............................................................................................................
10
Sơ đồ 1.3 : Qui trình quản lý đội ngũ giáo viên ............................................
16
Sơ đồ 1.4: Mô hình cấu trúc Chuẩn nghề nghiệp giáo viên ..........................
19
Biểu đồ 2.1: Kết quả xếp loại về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống
của giáo viên dựa vào Chuẩn, từ năm 2010-2013 .........................................
32
Biểu đồ 2.2: Kết quả xếp loại về kiến thức của giáo viên dựa vào Chuẩn,
từ năm 2010-2013 .........................................................................................
33
Biểu đồ 2.3: Kết quả xếp loại về kĩ năng sư phạm của giáo viên dựa vào
Chuẩn, từ năm 2010-2013 .............................................................................
34
Biểu đồ 2.4: Kết quả xếp loại giáo viên dựa vào Chuẩn, dựa vào Chuẩn,
từ năm 2010-2013 .........................................................................................
34
Biểu đồ 2.5: Kết quả xếp loại giáo dục của học sinh, từ năm 2010-2013 ....
35
Biểu đồ 2.6: Kết quả xếp loại tiết dạy của giáo viên, từ năm 2010-2013 .....
37
Biểu đồ 2.7: Kết quả xếp loại bài giảng điện tử của giáo viên .....................
38
Biểu đồ 2.8: Kết quả xếp loại hồ sơ toàn diện của giáo viên, từ năm 20102013 ...............................................................................................................
39
Sơ đồ 3.1: Qui trình đánh giá giáo viên dựa theo Chuẩn, từ năm 20102013 .............................................................................................................
66
Sơ đồ 3.2: Nội dung bồi dưỡng giáo viên dựa theo Chuẩn ...........................
79
Sơ đồ 3.3: Các hình thức tổ chức bồi dưỡng giáo viên dựa theo Chuẩn nghề
nghiệp ..........................................................................................................
7
80
MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ....................................................................................................
i
Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt ........................................................
ii
Danh mục các bảng ......................................................................................
iii
Danh mục các sơ đồ, biểu đồ .......................................................................
iv
MỞ ĐẦU ......................................................................................................
1
1.Lý do chọn đề tài ........................................................................................
1
2.Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................
3
3.Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................
4
4.Khách thể và đối tượng nghiên cứu
.......................................................
4
5.Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................
4
6. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................
3
7.Giả thuyết nghiên cứu ................................................................................
4
8.Phương pháp nghiên cứu ............................................................................
5
8.1.Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận ..................................................
5
8.2.Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ...............................................
5
8.3.Nhóm phương pháp xử lý thông tin ........................................................
5
8.4.Phương pháp thực nghiệm .....................................................................
5
9.Cấu trúc luận văn........................................................................................
5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO
VIÊN TIỂU HỌC DỰA VÀO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP
1.1.Tổng quan vấn đề nghiên cứu của đề tài .................................................
7
1.2.Những khái niệm cơ bản .........................................................................
7
1.2.1.Quản lý .................................................................................................
7
1.2.2.Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường ..................................................
9
1.2.3.Đội ngũ - Đội ngũ giáo viên ................................................................
11
1.2.4.Quản lý đội ngũ giáo viên ...................................................................
12
1.3.Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học ...................................................
16
1.3.1.Khái niệm về Chuẩn, lĩnh vực, yêu cầu, tiêu chí, minh chứng. ...........
16
1.3.2.Nội dung cơ bản của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học ..............
17
8
1.3.3.Tiêu chuẩn xếp loại các tiêu chí, tiêu chuẩn, lĩnh vực của Chuẩn .....
19
1.3.4. Quy trình đánh giá, xếp loại giáo viên tiểu học qui định trong Chuẩn
..................................................................................................................... 20
1.4. Nội dung quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn ..............................
20
1.4.1.Xây dựng kế hoạch đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn .......................
20
1.4.2.Tổ chức đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn ........................................
21
1.4.3. Xây dựng hệ thống lưu trữ kết quá đánh giá giáo viên dựa vào
Chuẩn ............................................................................................................
22
1.4.4.Sử dụng kết quả đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn ............................
22
1.4.5.Xây dựng kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng giáo viên dựa vào Chuẩn...
23
Kết luận .........................................................................................................
23
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN VÀ
CÔNG TÁC QUẢN LÝ
ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN DỰA VÀO
CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC UY NỖ - ĐÔNG
ANH – HÀ NỘI TỪ NĂM 2010 ĐẾN NAY ..............................................
2.1.Đặc điểm chung của xã ...........................................................................
25
2.1.1.Vị trí địa lí ...........................................................................................
25
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ...................................................................
25
2.1.3. Điều kiện văn hóa - giáo dục...............................................................
25
2.2. Khái quát về quá trình phát triển trường Tiểu học Uy Nỗ .....................
26
2.2.1.Lịch sử phát triển và những thành tựu .................................................
26
2.2.2.Cơ sở vật chất .......................................................................................
26
2.2.3.Qui mô đào tạo ....................................................................................
27
2.3.Phương pháp luận điều tra thực trạng về đội ngũ giáo viên và quản lý đội ngũ
giáo viên dựa vào Chuẩn từ năm 2010-2013 ................................................
28
2.3.1. Mục đích điều tra ..............................................................................
28
2.3.2.Nội dung điều tra .................................................................................
28
2.3.3.Phương pháp điều tra ...........................................................................
29
2.3.4.Mẫu điều tra .......................................................................................
29
2.3.5.Qui trình điều tra ..................................................................................
29
2.4.Thực trạng về đội ngũ giáo viên từ năm 2010-2013 ..............................
29
9
2.4.1. Số lượng, cơ cấu và trình độ và trình độ chuyên môn ........................
29
2.4.2.Chất lượng đội ngũ giáo viên ...............................................................
31
2.4.3. Chất lượng đào tạo ..............................................................................
35
2.5. Thực trạng về công tác quản lí đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn từ năm 20102013 ...............................................................................................................
36
2.5.1. Xây dựng kế hoạch đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn ......................
36
2.5.2. Tổ chức đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn ........................................
36
2.5.3. Xây dựng hệ thống lưu trữ kết quả đánh giá giáo viên vào Chuẩn .....
41
2.5.4. Sử dụng kết quả đánh giá giáo viên dựa vào Chuẩn ...........................
41
2.5.5. Xây dựng kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nhằm
đáp ứng Chuẩn ..............................................................................................
42
Kết luận .........................................................................................................
44
a.Điểm mạnh .................................................................................................
44
b.Điểm yếu ....................................................................................................
45
c.Nguyên nhân những hạn chế ......................................................................
46
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TIỂU HỌC UY NỖ - ĐÔNG ANH – HÀ NỘI DỰA VÀO
CHUẨN NGHỀ NGHIỆP GVTH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1. Nguyên tắc xây dựng biện pháp .............................................................
47
3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống, khoa học........................................................
47
3.1.2. Đảm bảo tính đồng bộ .........................................................................
47
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................
47
3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ổn định và lâu dài .............................................
47
3.2. Biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên theo Chuẩn trong giai đoạn hiện
nay ...............................................................................................................
47
3.2.1.Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên về
Chuẩn ............................................................................................................
47
3.2.2.Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch đánh giá giáo viên theo Chuẩn .......
50
3.2.3.Biện pháp 3:Tổ chức đánh giá giáo viên theo Chuẩn ..........................
56
3.2.4. Biện pháp 4: Xây dựng hệ thống lưu trữ kết quả đánh giá giáo viên
theo Chuẩn.....................................................................................................
10
67
3.2.5. Biện pháp 5: Sử dụng kết quả đánh giá giáo viên theo Chuẩn.. .........
69
3.2.6. Biện pháp 6: Xây dựng kế hoạch và tổ chức bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên hàng năm dựa trên yêu cầu của Chuân ..........................................
72
3.2.7. Biện pháp 7: Tạo động lực và môi trường để giáo viên phát huy
năng lực nghề nghiệp của bản thân ...............................................................
81
3.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp ..............................................................
85
3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp.......
86
3.4.1. Đối tượng khảo nghiệm.....................................................................
86
3.4.2. Cách đánh giá ....................................................................................
86
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm ........................................................................
86
Kết luận .........................................................................................................
90
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................
92
1. Kết luận .....................................................................................................
92
2. Khuyến nghị ..............................................................................................
92
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..........................................................................
95
PHỤ LỤC .....................................................................................................
97
11
MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII của Đảng ta đã xác định “ Giáo dục và
Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là nhân tố quyết định tăng trưởng kinh tế và phát
triển xã hội. Phát triển giáo dục là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và của
toàn xã hội, trong đó đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng
nòng cốt, giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục.”[9]
Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng có nêu rõ: “Mục tiêu chiến lược phát triển của Giáo dục và Đào tạo là xây
dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý Giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo về
chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm, tay nghề nhà giáo...”[1]
Có thể thấy vị trí, vai trò của người thầy giáo đã được Đảng ta khẳng định trên
cơ sở nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Đội ngũ giáo viên chính là nhân tố
quyết định chất lượng hiệu quả giáo dục. Nhân cách học sinh được hình thành và
phát triển, không chỉ phụ thuộc vào chương trình và sách giáo khoa, cũng không chỉ
phụ thuộc vào năng lực, tư chất của học sinh mà còn phụ thuộc vào người thầy giáo,
ở phẩm chất đạo đức, trình độ và năng lực sư phạm, và điều đó không có gì thay thế
được.
Trên thế giới, rất nhiều nhà khoa học đã khẳng định:
“Khả năng chuyên môn của giáo viên có tác động lớn đến việc học của học
sinh và chỉ xếp thứ hai sau các yếu tố gia đình của học sinh.” ( Ferguson, 1991).
“ Mong muốn của công chúng đối với giáo viên có kiến thức và kĩ năng chỉ xếp
sau mong muốn được có những ngôi trường cho con cái họ.” (Haselkorn and
Hurus, 1998).
“Giáo viên có ảnh hưởng lâu dài đến thành tích học tập của học sinh.”
(Bernbry, etal, 1998).
“Sự chênh lệch về mức độ hiệu quả của người giáo viên là một yếu tố quyết
định mạnh mẽ trong việc học tập của học sinh.” (Darling Hammond, 2000).
Xác định rõ tầm quan trọng của đội ngũ nhà giáo đối với sự phát triển của Giáo
dục và Đào tạo, trong những năm qua, Nhà nước đã quan tâm xây dựng, phát triển
12
đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục theo hướng chuẩn hoá, bảo đảm đủ về
số lượng, đồng bộ về cơ cấu, nâng cao chất lượng, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp
giáo dục trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là một bộ phận của đội ngũ viên
chức và có số lượng lớn, chiếm tới 80% viên chức cả nước vì vậy, để xây dựng và
phát triển đội ngũ giáo viên theo hướng chuẩn hóa, Quyết định số 09/2005/QĐ-TT
về việc phê duyệt Đề án Xây dựng, nâng cao chất lượng nhà giáo và cán bộ quản lý
giáo dục 2005 – 2010 của Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra giải pháp: “ Xây dựng
Chuẩn giáo viên các cấp, bậc học, xây dựng, hoàn thiện nội dung, qui định, phương
thức bồi dưỡng thường xuyên và bồi dưỡng nâng chuẩn cho các nhà giáo.” [6]
Nhằm thực hiện giải pháp của Chính phủ về việc nâng cao chất lượng đội ngũ
nhà giáo, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành các Quy định về Chuẩn nghề nghiệp
giáo viên ở các bậc học. Một trong số đó là Qui định về Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên tiểu học ( sau đây gọi tắt là Chuẩn) được ban hành kèm theo Quyết định số
14/2007/QĐ-BGDĐT, ngày 04 tháng 5 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo.
Chuẩn nghề giáo viên tiểu học là Chuẩn nghề nghiệp giáo viên đầu tiên ở nước
ta.. Đây là một bộ Chuẩn mang tính bao quát toàn diện hơn Chuẩn đào tạo với
trình độ đạt chuẩn là trung học sư phạm. Bộ Chuẩn này được xây dựng, cấu trúc
thành một “gói” tổng thể bao gồm: Phẩm chất đạo đức, tư tưởng; Kiến thức, Kỹ
năng sư phạm đối với giáo viên tiểu học trước công cuộc đổi mới, chương trình giáo
dục phổ thông nói chung, giáo dục tiểu học nói riêng phục vụ sự nghiệp Công
nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
Vì vậy quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn là một nội dung quan trọng
trong công tác quản lý nhà trường.
Thực tế, trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh – Hà Nội, nơi tôi công tác hiện
nay, với hơn 20 năm xây dựng và trưởng thành, đến nay 100% đội ngũ giáo viên có
trình độ trên chuẩn. Song đa số ban đầu họ được đào tạo ở trình độ Trung học sư
phạm. Năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên không đồng đều. Thực tế có
13
nhiều giáo viên, năng lực chuyên môn chưa đáp ứng được Chuẩn. Trong nhiều năm
qua việc quản lý dựa vào Chuẩn còn nhiều bất cập, bộc lộ rõ những hạn chế. Chính
vì vậy vận dụng Chuẩn trong quản lý đội ngũ giáo viên trong giai đoạn hiện nay
vừa là yêu cầu mang tính cấp thiết vừa là biện pháp rất quan trọng trong việc chuẩn
hóa, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên của nhà trường.
Xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn và tính cấp thiết đó, là một cán bộ quản lý cấp
tiểu học, tôi đã quyết định chọn và nghiên cứu đề tài khoa học “ Quản lý đội ngũ
giáo viên trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh dựa vào Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên tiểu học ”
2. Mục tiêu nghiên cứu
Tiếp thu, kế thừa những thành tựu của các tác giả đi trước, đề tài xác định rõ
mục tiêu nghiên cứu là đề xuất biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên trường Tiểu
học Uy Nỗ - Đông Anh – Hà Nội dựa vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học
một cách thiết thực, khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường trong
giai đoạn hiện nay nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục tiêu đề ra, Đề tài đặt ra cho mình một số nhiệm vụ cụ thể sau:
Một là hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý đội ngũ giáo viên
dựa vào Chuẩn.
Hai là khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quá trình quản lý đội ngũ giáo
viên dựa vào Chuẩn ở trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh từ năm 2010 đến nay.
Ba là đề xuất biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Uy Nỗ Đông Anh dựa vào Chuẩn trong giai đoạn hiện nay.
4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
Với mong muốn đề xuất những biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên mang tính
khoa học, phù hợp với thực tiễn nhà trường, Đề tài đã lựa chọn và nghiên cứu công
tác quản lý giáo dục, quản lý nhà trường tại trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông AnhHà Nội từ năm 2010 trở lại đây. Đối tượng nghiên cứu là các biện pháp quản lý đội
ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên phù hợp với điều kiện thực tế
nhà trường.
5. Phạm vi nghiên cứu
14
Trong một khoảng thời gian cho phép, với năng lực có hạn của bản thân tác giả,
Đề tài chỉ nghiên cứu một số biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn
nghề nghiệp tại trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh - Hà Nội trong giai đoạn hiện
nay.
Giới hạn đối tượng khảo nghiệm: Chuyên viên Phòng GD&ĐT huyện Đông
Anh; lãnh đạo một số trường trên địa bàn Đông Anh và cán bộ, giáo viên trường
tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh – Hà Nội.
6. Câu hỏi nghiên cứu
Trong tình hình thực tế của nhà trường Tiểu học Uy Nỗ, cần có biện pháp quản
lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn nghề nghiệp như thế nào để nâng cao chất
lượng đội ngũ, đáp ứng được yêu cầu phát triển giáo dục trong giai đoạn hiện nay?
7. Giả thuyết nghiên cứu
Từ năm học 2012 – 2013, trường tiểu học Uy Nỗ- Đông Anh – Hà Nội áp dụng
một số biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên
tiểu học nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu của Chuẩn.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đây là nhóm phương pháp nghiên cứu một số tài liệu như: một số Văn kiện của
Đảng, Luật giáo dục Tiểu học, Quyết định và Qui định về Chuẩn nghề nghiệp giáo
viên Tiểu học, Tài liệu nghiên cứa khoa học trong giáo dục... nhằm hệ thống những
vấn đề cơ bản về cơ sở lý luận của quản lý đội ngũ giáo viên theo Chuẩn.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Đây là nhóm bao gồm các phương pháp quan sát, phỏng vấn, điều tra... nhằm
khái quát quá trình hình thành và phát triển nhà trường cũng như làm rõ thực trạng
về điều kiện về cơ sở vật chất, chất lượng đội ngũ giáo viên, công tác quản lý đội
ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn tại trường Tiểu học Uy Nỗ - Đông Anh – Hà Nội từ
năm 2010 trở lại đây. ( Nhóm phương pháp này sẽ được trình bày rõ ở chương II)
8.3. Nhóm phương pháp xử lý thông tin
15
Đây là nhóm bao gồm các phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp kết quả
quan sát, điều tra, khảo sát...nhằm đưa ra những số liệu chính xác về những kết quả
điều tra.
8.4. Phương pháp thực nghiệm
Là phương pháp đưa những biện pháp khoa học của đề tài áp dụng vào thực tế
quản lý đội ngũ giáo viên trong nhà trường để kiểm nghiệm tính khoa học, tính khả
thi, tính hiệu quả của Đề tài.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục,
Luận văn dự kiến được trình bày theo 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên tiểu học
Chương 2: Thực trạng về đội ngũ giáo viên và công tác quản lý đội ngũ giáo
viên dựa vào Chuẩn tại trường tiểu học Uy Nỗ từ năm 2010 đến nay
Chương 3: Biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên trường Tiểu học Uy Nỗ dựa
vào Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học trong giai đoạn hiện nay.
16
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
DỰA VÀO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TIỂU HỌC
1.1.Tổng quan nghiên cứu của đề tài
Trong thực tế quản lý giáo dục, đã có nhiều tác giả nghiên cứu về quản lý đội
ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn như đề tài " Phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học
huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định đáp ứng yêu cầu Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu
học" của tác giả Nguyễn Mạnh Tuân, "Biện pháp quản lý bồi dưỡng giáo viên tiểu
học thành phố Nam Định đáp ứng Chuẩn nghề nghiệp" của tác giả Dương Thị Minh
Hiền, “Biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên tiểu học Huyện An Dương, Hải Phòng
theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học” của tác giả Trần Thị Ngọc Bảo...
Các đề tài trên đều đã tiếp cận nghiên cứu những vấn để xây dựng, bồi dưỡng,
qui hoạch và phát triển đội ngũ giáo viên. Mỗi đề tài đều đã từng bước hoàn thiện
cơ sở lý luận về xây dựng đội ngũ, đồng thời đề xuất các biện pháp quản lý khác
nhau phù hợp với thực tế trên địa bàn tác giả nghiên cứu và đã đem lại những
thành công nhất định góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng
Chuẩn nghề nghiệp.
Ở trường Tiểu học Uy Nỗ- Đông Anh- Hà Nội, nơi tôi công tác chưa có tác giả
nào nghiên cứu về đề tài quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn nghề nghiêp.
Thực tế này cũng là lí do khiến tôi quyết định lựa chọn và nghiên cứu đề tài này.
Đội ngũ giáo viên có vai trò chủ đạo, then chốt và là nhân tố quyết định đến
chất lượng và hiệu quả giáo dục. Để có đội ngũ giáo viên bảo đảm đủ về số lượng,
đồng bộ về cơ cấu, chất lượng đáp ứng Chuẩn nghề nghiệp thì quản lý đội ngũ dựa
vào Chuẩn có vai trò rất quan trọng. Đây là công việc mang tính đặc thù của từng
địa phương và đòi hỏi nhà quản lý phải linh hoạt và sáng tạo. Nhà quản lý phải xác
rõ định tầm quan trọng, tính cấp thiết, mục tiêu, nội dung cơ bản của quản lý đội
ngũ theo Chuẩn, từ đó đề xuất những biện pháp pháp phù hợp với thực tế của
trường.
Để hiểu rõ cơ sở lý luận cuả vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên dựa vào Chuẩn
trước hết ta cần làm rõ những khái niệm cơ bản sau đây.
1.2. Những khái niệm cơ bản
17
1.2.1. Quản lý
Theo Từ điển Tiếng Việt, “Quản lý” được xác định là “ Trông coi và giữ gìn
theo theo những yêu cầu nhất đinh” [ 16, tr 32]
Theo tác giả Nguyễn Minh Đạo: “ Quản lý là sự tác động liên tục có tổ chức,
có định hướng của chủ thể lên khách thể về mặt chính trị, văn hóa, xã hội, kinh tế.
.. bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương pháp
và biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và tạo điều kiện cho sự phát triển của
đối tượng.”[ 12, tr.43]
Theo quan điểm của các tác giả Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn
Thị Mỹ Lộc, Nguyễn Quang Kính và Phạm Đỗ Nhật Tiến:“Quản lý là sự tác động
có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý trong một tổ
chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức.” [ 12,
tr.17]
Qua các khái niệm trên ta thấy bản chất của hoạt động quản lý là cách thức tác
động ( tổ chức và điều khiển) hợp quy luật của chủ thể quản lý lên khách thể quản
lý bằng các chức năng của quản lý nhằm thực hiện có hiệu quả mục tiêu của tổ chức
đã đề ra. Trong đó: Chủ thể quản lý có thể là một cá nhân, một nhóm hay một tổ
chức. Đối tượng quản lý là những con người cụ thể và sự hình thành tự nhiên các
quan hệ giữa những con người, giữa các nhóm người khác nhau; là các nhiệm vụ
cần giải quyết để tổ chức thực hiện sứ mạng của mình...
Chủ thể quản lý và khách thể quản lý được liên hệ với nhau bằng các chức
năng quản lý. Chức năng quản lý là nội dung, công cụ, phương tiện, phương thức
hoạt động cơ bản nhờ đó chủ thể tác động lên đối tượng quản lý nhằm thực hiện
mục tiêu. Hoạt động quản lý có 4 chức năng cơ bản, đó là:
* Chức năng kế hoạch hoá.
* Chức năng tổ chức.
* Chức năng lãnh đạo (chỉ đạo).
* Chức năng kiểm tra.
Các chức năng này luôn được thực hiện liên tiếp, đan xen vào nhau, phối hợp
và bổ sung cho nhau tạo thành chu trình quản lý. Mối quan hệ giữa các chức năng
và hệ thống thông tin quản lý được mô tả theo sơ đồ chu trình sau:
18
Sơ đồ 1.1: Các chức năng và chu trình quản lý
Kế hoạch hóa
Kiểm tra
đánh giá
Thông
tin QL
Tổ chức
Chỉ đạo
- Lập kế hoạch là quá trình thiết lập các mục tiêu, hệ thống các hoạt động và điề
kiện đảm bảo thực hiện các mục tiêu. Kế hoạch là nền tảng của quản lý.
-Tổ chức là quá trình sắp xếp và phân bổ công việc, phân bổ quyền hành và các
nguồn lực cho các thành viên trong tổ chức.
- Chỉ đạo là điều hành, chỉ dẫn, đôn đốc, giám sát, điều khiển, điều chỉnh đối
tượng quản lý hoạt động đúng kế hoạch.
- Kiểm tra, đánh giá là hoạt động của người quản lý kiểm tra và đánh giá các
hoạt động của đơn vị về thực hiện các mục tiêu đặt ra.
1.2.2. Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường
Theo tác giả Đặng Quốc Bảo: “Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quan là hoạt
động điều hành, phối hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo
thế hệ trẻ theo yêu cầu phát triển của xã hội.”[2]
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang : “Quản lý giáo dục là hệ thống những tác
động có mục đích, có kế hoạch, hợp qui luật của chủ thể quản lý nhằm làm cho hệ
thống vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của Đảng, thực hiện được
các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mà điểm hội tụ là quá
trình dạy học – giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự kiến, tiến lên
trạng thái mới về chất.” [14]
19
Thực tế, quản lý giáo dục là quá trình tác động có ý thức, kế hoạch, tổ chức và
hợp qui luật của các cơ quan quản lý giáo dục tới các khâu của hệ thống giáo dục
nhằm làm cho các cơ sở giáo dục được vận hành được bình thường và đạt tới mục
tiêu giáo dục đề ra.
Quản lý giáo dục còn được hiểu một cách cụ thể là quản lý một hệ thống giáo
dục.
Hiện nay theo các nhà nghiên cứu lý luận giáo dục thì quản lý giáo dục, quản
lý trường học là một chuỗi tác động hợp lý (có mục đích, có hệ thống, có kế hoạch)
mang tính chất tổ chức sư phạm của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên và học
sinh, đến những lực lượng giáo dục trong và ngoài trường nhằm huy động họ cộng
tác, phối hợp tham gia một cách tối ưu tới việc hoàn thành các mục tiêu giáo dục.
Nhà trường là thiết chế xã hội chuyên biệt thực hiện chức năng tái tạo nguồn
nhân lực phục vụ cho sự duy trì và phát triển của xã hội. Hay có thể nói Nhà trường
là cơ sở giáo dục thực hiện chức năng giáo dục đào tạo thanh - thiếu niên theo mục
tiêu giáo dục nhà trường đề ra.
Theo tác giả Trần Kiểm: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục
của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành
theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với
ngành giáo dục, với thế hệ trẻ, với từng học sinh.” [15]
Theo tác giả Nguyễn Trọng Hậu: “Quản lý nhà trường là quá trình hoạt động
kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đối với quá trình sư phạm diễn ra trong
nhà trường nhằm đạt tới các mục tiêu giáo dục đã đề ra.” [11 ]
Nói đến quá trình sư phạm là nói đến hoạt động dạy học. Đây là hoạt động
trung tâm của nhà trường. Tất cả các hoạt động khác trong nhà trường đều hướng
vào hoạt động trung tâm. Vì vậy quản lý nhà trường là quản lý hoạt động dạy và
học để đạt đến mục tiêu.
Quản lý giáo dục trong nhà trường là quản lý các thành tố tham gia quá trình
giáo dục, bao gồm: Mục tiêu giáo dục ( M); Nội dung giáo dục ( N); Phương pháp
giáo dục ( P); Thầy giáo ( Th); Người học (Tr) và Điều kiện, phương tiện dạy học (
ĐK). Quá trình này được vận hành đồng bộ trong sự kết hợp chặt chẽ giữa các
thành tố trên.
20
Có thể mô tả sự kết hợp đó theo sơ đồ sau:
Sơ đồ 1.2: Quản lý các thành tố tham gia quá trình giáo dục trong nhà trƣờng
M
M
T
M: Mục tiêu GD
h
Tr
N
N
Th
T
N: Nội dung GD
P: Phương pháp GD
rr
Th: Giáo viên
QL
Tr: Học sinh
P
QL: Quản lý
P
ĐK: Điều kiện
N
ĐK
Đ
Để các thành tố trên
K kết hợp chặt chẽ và vận hành đồng bộ, nhà quản lý phải có
phương pháp tổ chức quản lý, có biện pháp phù hợp tác động vào từng thành tố để
quá trình quản lý đạt chất lượng và hiệu quả mong muốn. Trong các thành tố trên
thành tố Thầy và trò là những yếu tố con người. Đây là những thành tố quyết định
nhất đến kết quả giáo dục và đào tạo.
1.2.3. Đội ngũ - Đội ngũ giáo viên
1.2.3.1. Đội ngũ
Theo Từ điển Tiếng Việt, khái niệm “Đội ngũ” là khối lượng đông người cùng
chức năng nghề nghiệp được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng.
Khi xem xét đến đội ngũ, thông thường người ta quan tâm đến ba yếu tố:
- Số lượng
- Trình độ: bao gồm cả phẩm chất, năng lực
- Cơ cấu: bao gồm giới tính, độ tuổi, chuyên môn
Đội ngũ của một tổ chức chính là nguồn nhân lực của tổ chức đó. Vì vậy, các
đặc trưng phát triển đội ngũ gắn liền với những đặc trưng phát triển tổ chức nói
riêng và đặc trưng công tác cán bộ nói riêng.
1.2.3.2. Đội ngũ giáo viên
21
Giáo viên là người dạy học ở bậc phổ thông hoặc tương đương. Giáo viên dạy ở
cấp Tiểu học gọi là giáo viên Tiểu học.
Theo Từ điển Tiếng Viêt: “ Đội ngũ giáo viên là tập hợp những người đảm
nhận công tác giáo dục và dạy học có đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên môn và
nghiệp vụ qui định.”[18 ]
Theo Vigil Rowland: “ Đội ngũ giáo viên là những chuyên gia trong lĩnh vực
giáo dục, họ nắm vững tri thức và hiểu biết dạy học và giáo dục như thế nào và có
khả năng cống hiến toàn bộ tài năng và sức lực của họ cho giáo dục.”
Thực tế trong các nhà trường, đội ngũ giáo viên là tập hợp những người làm
nghề dạy học - giáo dục, được tổ chức thành một lực lượng, có chung một lý tưởng,
mục đích, nhiệm vụ đó là: tạo ra "sản phẩm giáo dục", thực hiện mục tiêu mà nhà
nước - xã hội đề ra cho lực lượng, tổ chức mình. Họ làm theo một kế hoạch thống
nhất và gắn bó với nhau thông qua lợi ích về vật chất và tinh thần trong khuôn khổ
quy định của Luật giáo dục và Điều lệ nhà trường.
Đội ngũ giáo viên Tiểu học là tập hợp những người có đủ tiêu chuẩn đạo đức,
chuyên môn và nghiệp vụ theo qui định, làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh
trong nhà trường Tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục
Tiểu học.
1.2.4. Quản lý đội ngũ giáo viên
Đội ngũ giáo viên chính là tài nguyên về nhân sự trong nhà trường. Theo W. L.
French định nghĩa :“Quản trị tài nguyên nhân sự (quản lý phát triển – tài nguyên
nhân sự ) là việc tuyển mộ, tuyển chọn, duy trì, phát triển, sử dụng, động viên và tạo
mọi điều kiện thuận lợi cho tài nguyên nhân sự thông qua tổ chức, nhằm đạt được
các mục tiêu của tổ chức.”[11]
Theo các nhà nghiên cứu về lý luận quản lý: “Quản lý đội ngũ giáo viên là quá
trình quản lý phát triển nhân sự mà ở đó xảy ra quá trình tác động có mục đích của
chủ thể quản lý tới người lao động như tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng,
đánh giá năng lực thực hiện và đãi ngộ nhằm đạt được mục đích phát triển nhân sự
của tổ chức.”[11]
22
Dù hiểu theo cách nào thì quá trình quản lý đội ngũ giáo viên bao gồm các nội
dung: Hoạch định nguồn nhân lực; tuyển chọn, lựa chọn; sử dụng; đào tạo, bôi
dưỡng và phát triển; đánh giá thực hiện và đãi ngộ.
*Hoạch định nguồn nhân lực
Hoạch định nguồn nhân lực là quá trình xem xét một cách có hệ thống các nhu
cầu về nguồn nhân lực: dự báo nhu cầu nguồn nhân lực; phân tích thực trạng nguồn
nhân lực; đưa ra quyết định tăng hoặc giảm nguồn nhân lực để vạch ra kế hoạch
làm thế nào để đảm bảo mục tiêu "đúng người, đúng việc, đúng nó, đúng lúc.”
Trong công tác quản lý nhà trường, quản lý đội ngũ giáo viên thì hoạch định
nhân lực ít nhất phải liên quan đến ba yếu tố sau:
- Dự báo nhu cầu nguồn giáo viên. Có nghĩa là phải xác định trong tương lai
nhà trường sẽ cần có bao nhiêu giáo viên, chất lượng giáo viên và thời gian cần có
số lượng và chất lượng giáo viên như vậy.
- Phân tích thực trạng đội ngũ giáo viên hiện có của nhà trường: xác định số
lượng, cơ cấu, trình độ, các chính sách quản lý nguồn nhân lực..
- Đưa ra quyết định tăng hoặc giảm giáo viên: căn cứ vào nhu cầu về giáo viên
và thực trạng đội ngũ giáo viên hiện có để xác định nguồn giáo viên hiện này đang
dư thừa hay thiếu hụt so với nhu cầu. Sau đó lựa chọn những giải pháp để khắc
phục sự thiếu, thừa đó.
* Tuyển chọn giáo viên
Trong quản lý đội ngũ giáo viên, tuyển chọn giáo viên bao gồm hai bước là
tuyển mộ giáo viên và lựa chọn giáo viên.
- Tuyển mộ giáo viên là một tiến trình thu hút những người có khả năng từ
nhiều nguồn khác nhau đến đăng kí, nộp đơn làm giáo viên tại các trường phổ
thông.
- Lựa chọn giáo viên là quá trình xem xét, lựa chọn những người có đủ
tiêu
chuẩn làm giáo viên phổ thông. Các tiêu chuẩn này được căn cứ vào Luật Giáo dục,
pháp lệnh công chức ngành Giáo dục và Đào tạo và sau đó là căn cứ vào yêu cầu cụ
thể của hệ thống các trường phổ thông.
Tuy nhiên trong thực tế, các nhà trường tiểu học không trực tiếp tuyển chọn
giáo viên mà chỉ xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu cần tuyển đề nghị cơ quan có thẩm
23
quyền cấp trên trực tiếp tổ chức tuyển dụng và phân bổ về đơn vị sử dụng. Việc
tuyển chọn giáo viên Tiểu học do Ủy ban nhân dân huyện chỉ đạo Phòng Giáo dục
và Đào tạo phối hợp với phòng Nội vụ thực hiện. Sau khi có quyết định phê duyệt
kết quả tuyển dụng của cơ quan có thẩm quyền, Hiệu trưởng nhà trường ký hợp
đồng làm việc theo quy định và báo cáo danh sách tuyển dụng về cơ quan có thẩm
quyền quản lý giáo viên để kiểm tra, theo dõi.
*Sử dụng giáo viên
Sử dụng giáo viên là sắp xếp, bố trí, đề bạt, bổ nhiệm giáo viên vào các nhiệm
vụ, chức danh cụ thể, nhằm phát huy cao nhất khả năng hiện có của đội ngũ giáo
viên để vừa hoàn thành được mục tiêu của tổ chức đề ra vừa tạo được sự đồng
thuận, niềm tin để giáo viên yên tâm công tác.
Công tác quản lý sử dụng đội ngũ giáo viên thường gắn bó hữu cơ với các thành
tố khác trong hoạt động quản lý như tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng và tạo môi
trường để giáo viên phát triển.
* Đào tạo – Bồi dưỡng và phát triển
Hoạt động đào tạo theo nghĩa chung nhất là quá trình hoạt động có mục đích, có
tổ chức nhằm hình thành hệ thống kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo, thái độ nghệ nghiệp
theo những tiêu chuẩn nhất định để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Đào
tạo đội ngũ giáo viên là quá trình hình thành kiến thức, kỹ năng, thái độ chuyên
môn, nghề nghiệp bằng một quá trình giảng dạy, huấn luyện có hệ thống theo
chương trình qui định với những chuẩn mực nhất định để đáp ứng yêu cầu giảng
dạy và giáo dục ở trường phổ thông và yêu cầu chung của ngành giáo dục.
Bồi dưỡng là các hoạt động bồi bổ, làm tăng thêm trình độ hiện có về kiến
thức, kỹ năng, thái độ nhằm giúp cho giáo viên thực hiện công việc đạt kết quả tốt
hơn.
Theo tác giả Nguyễn Minh Đường: “ Bồi dưỡng có thể coi là quá trình cập nhật
kiến thức và kỹ năng còn thiếu hoặc hiện tại đã lạc hậu trong một cấp học, bậc học
và thường xác nhận bằng một chứng chỉ”.
Phát triển nhân sự là các hoạt động nhằm chuẩn bị và cung cấp lực lượng lao
động theo yêu cầu phát triển của nhà trường về số lượng, chất lượng và cơ cấu ngày
càng cao dựa trên cơ sở những định hướng phát triển của nhà trường. Với ý nghĩa
24
đó hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ giáo viên tiểu học là quá trình
tác động của nhà quản lý giáo dục đối với tập thể giáo viên, tạo cơ hội cho họ cập
nhật, bổ sung kiến thức, năng lực sư phạm nhằm đáp ứng được các yêu cầu thực
hiện của chuẩn giáo viên tiểu học, cập nhật những nội dung và phương pháp dạy
học mới nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cũng như đòi hỏi ngày càng cao của
giáo dục trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa nước.
Việc bồi dưỡng, phát triển giáo viên được tổ chức đưới nhiều hình thức khác
nhau như: bồi dưỡng tập trung, không tập trung, bồi dưỡng thường xuyên theo chu
kì tập thể, cá nhân, trao đổi rút kinh nghiệm, hội thảo, tọa đàm, tham quan, đi thực
tế, dự án phát triển giáo viên...Đồng thời nội dung bồi dưỡng cũng hết sức phong
phú. Các nội dung đó có thể là bồi dưỡng kiến thức, bồi dưỡng về tin học, ngoại
ngữ, bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy....
Quản lý công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ở các cơ sở giáo dục là
quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra kết quả đào tạo, bồi dưỡng.
*Đánh giá giáo viên
Đánh giá giáo viên là hoạt động được tiến hành thường xuyên hàng năm của
nhà quản lý để xác định mặt mạnh, mặt yếu về năng lực nghề nghiệp, hiệu quả làm
việc trong điều kiện cụ thể của từng môi trường cơ sở giáo dục, trên cơ sở đó nhằm
quản lý và động viên, giúp đỡ giáo viên phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy
và giáo dục, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục.
Mục đích của đánh giá giáo viên là làm căn cứ để tiếp tục bố trí, sử dụng, bổ
nhiệm, miễn nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỉ luật và thực hiện chế độ
chính sách đối với giáo viên. Việc đánh giá viên chức được xem xét theo các nội
dung sau:
a. Kết quả thực hiện nhiệm vụ theo hợp đồng làm việc đã ký kết;
b. Việc thực hiện quy định về đạo đức nghề nghiệp;
c.Tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân, tinh thần hợp tác với đồng
nghiệp và việc thực hiện quy tắc ứng xử của viên chức;
d.Việc thực hiện các nghĩa vụ khác của viên chức.
*Đãi ngộ giáo viên
25
