Phân tích một số hoạt động cung ứng thuốc tại bệnh viện y dược cổ truyền tỉnh đồng nai năm 2014

Nội 2010

BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI

NGÔ THỊ THANH XUÂN

HÂN T CH MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG
CUNG NG THUỐC TẠI
NH I N
DƯỢC CỔ TRU ỀN T NH ĐỒNG NAI
NĂM 2014

LUẬN ĂN DƯỢC SĨ CHU ÊN KHOA CẤ I

HÀ NỘI 2015


BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI

NGÔ THỊ THANH XUÂN

HÂN T CH MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG
CUNG ỨNG THUỐC TẠI BỆNH VIỆN Y
DƯỢC CỔ TRUYỀN T NH ĐỒNG NAI
NĂM 2014
LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA C

I

CHUYÊN NGÀNH : TỔ CHỨC QUẢN LÝ DƯỢC
MÃ SỐ
: CK. 60 72 04 12

Người hướng dẫn khoa học

: TS H V

HÀ NỘI 2015

T


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn tất được luận văn này, tôi đã nhận được nhiều sự giúp đỡ của thầy
cô, đồng nghiệp, bạn bè và gia đình. Tôi xin chân thành gởi lời cảm ơn sâu sắc
đến:
Ban giám hiệu, Phòng Sau đại học Trường Đại học Dược Hà Nội; Qúy
Thầy Cô các bộ môn của trường đã tận tâm giảng dạy và giúp đỡ cho tôi trong
suốt quá trình học tập và nghiên cứu để thực hiện luận văn.
Xin trân trọng gửi tới Thầy TS. Hà Văn Thúy với lòng kính trọng và biết
ơn sâu sắc, người thầy giáo đã dìu dắt tôi từ những bước đầu tiên trên con đường
nghiên cứu khoa học, người Thầy rất tận tâm, nhiệt huyết truyền thụ kiến thức,
trực tiếp hướng dẫn và đóng góp cho tôi nhiều ý kiến quý báu, động viên giúp
tôi hoàn thành tốt luận văn này.
Ban giám đốc Bệnh Viện Y dược Cổ Truyền Tỉnh Đồng Nai đã hết lòng
tạo điều kiện thuận lợi cho tôi về mặt thời gian theo học và hoàn thành luận văn
Sau cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, tất cả bạn bè, đồng nghiệp và gia đình
đã động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn.

Hà Nội, tháng 5 năm 2015

Ngô Thị Thanh Xuân


MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ..................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN .............................................................................. 3
1.1.

HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC TRONG BỆNH VIỆN ................ 3

1.1.1. Lựa chọn thuốc .......................................................................................... 3
1.1.2. Mua sắm thuốc ......................................................................................... 4
1.1.3. Tồn trữ và cấp phát thuốc ......................................................................... 6
1.2.

VÀI NÉT VỀ THUỐC ĐÔNG Y, THUỐC TỪ DƯỢC LIỆU ................ 9

1.2.1. Một số há n m....................................................................................... 9
1.2.2 Một số u
1.3.

nh c

n uan

n h t ộn cun

n thuốc………......10

THỰC TRẠNG CUNG ỨNG THUỐC ĐÔNG Y, THUỐC TỪ DƯỢC

LIỆU Ở MỘT SỐ BỆNH VIỆN YHCT TẠI VIỆT NAM TRONG NHỮNG
NĂM GẦN ĐÂY ............................................................................................... 13
1.3.1. Thực tr n

ựa chọn thuốc ...................................................................... 14

1.3.2. Thực tr n mua sắm thuốc ...................................................................... 14
1.3.3. Thực tr n tồn trữ và cấp phát thuốc ...................................................... 15
1.4.

VÀI NÉT VỀ BỆNH VIỆN VÀ KHOA DƯỢC BỆNH VIỆN Y DƯỢC

CỔ TRUYỀN TỈNH ĐỒNG NAI .................................................................... .16
Ch c n n và nh m v ……………………………………………… ..18
M h nh t ch c………………………………………………… ……..18
C cấu nh n ực c a

nh v n YDCT t nh Đồn Na ……………….....20

V tr , ch c n n , nh m v c a h a D

c

nh v nYDCT……… ....20

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......... ..23
2.1.

ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ................................................................ 23

2.2.

ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU ........................................ 23

2.3.

TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................ 23

2.4.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................... 25

CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................... ..29


3.1. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG LỰA CHỌN VÀ MUA SẮM, CHẾ BIẾN
THUỐC ĐÔNG Y, THUỐC TỪ DƯỢC LIỆU TẠI BỆNH VIỆN YDCT TỈNH
ĐỒNG NAI NĂM 0
3.1.1. H t ộn

.................................................................................... 29

ựa chọn thuốc………………………………………………29

3.1.2. H t ộn mua sắm thuốc....................................................................... 36
3.1.3. Ho t ộng ch bi n thuốc………………………………………………47
3.2. PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TỒN TRỮ VÀ CẤP PHÁT THUỐC ĐÔNG

Y, THUỐC TỪ DƯỢC LIỆU TẠI BỆNH VIỆN YDCT .....................................
TỈNH ĐỒNG NAI NĂM 0 4........................................................................... 48
3.2.1. H t ộn tồn trữ thuốc........................................................................... 49
3.2.2. H t ộn cấp phát thuốc………………………………………………55
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ................................................................................ 58
4.1. VỀ HOẠT ĐỘNG LUA CHỌN VÀ MUA SẮM, CHẾ BIẾN THUỐC
………………………………………………………………………….58
4.1.1. H t ộn

ựa chọn thuốc ....................................................................... 58

4.1.2. H t ộn mua sắm thuốc ...................................................................... .60
4.1.3. Ho t ộng ch bi n thuốc…………………………………… … ……… 64
4.2.VỀ HOẠT ĐỘNG TỒN TRỮ VÀ CẤP PHÁT THUỐC ............................ 66
4.2.1. H t ộn tồn trữ thuốc........................................................................... 66
4.2.2. H t ộn cấp phát thuốc ........................................................................ 69
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................ 71
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
Ký hiệu

Chữ viết đầy đủ (Tiếng nước
ngoài)

Chữ viết đầy đủ (Tiếng việt)

BHYT

Bảo hiểm Y tế

DĐVN

Dược điển Việt Nam

DMT

Danh mục thuốc

DMTBV

Danh mục thuốc bệnh viện

DMTCY

Danh mục thuốc chủ yếu

DMTTY

Danh mục thuốc thiết yếu

GACP

GSP

Good Agricultural and

Thực hành tốt trồng trọt và thu hái

Collection Practice

cây thuốc

Good Storage Practice

Thực hành tốt bảo quản thuốc

HĐT-ĐT
ICD

Hội đồng thuốc và điều trị
International Classification

Phân loại bệnh tật quốc tế

Disease
MHBT

Mô hình bệnh tật

PHCN

Phục hồi chức năng

SL

Số lượng

SLKM

Số lượng khoản mục

TCCS

Tiêu chuẩn cơ sở

TL%

Tỷ lệ phần trăm

TT

Số thứ tự

WHO

World Heath Organization

Tổ chức Y tế Thế giới

YDCT

Y dược cổ truyền

YHCT

Y học cổ truyền

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Nhân lực của Bệnh viện YDCT tỉnh Đồng Nai năm 2014 ................ 19
Bảng 2.2. Phân tích hoạt động lựa chọn thuốc năm 2014………………..……25
Bảng 2.3. Hoạt động mua sắm và chế biến thuốc năm 2014 ........................... 26
Bảng 2.4. Phân tích hoạt động tồn trữ và cấp phát thuốc năm 2014 ................. 28
Bảng 3.5. Cơ cấu vị thuốc được lựa chọn vào DMTBV năm 2014 ................... 31
Bảng 3.6. Cơ cấu vị thuốc được lựa chọn vào DMTBV năm 2014 theo nhóm tác
dụng .................................................................................................................... 32
Bảng 3.7. Cơ cấu chế phẩm được lựa chọn vào DMTBV năm 2014 ................ 33
Bảng 3.8. Cơ cấu chế phẩm được lựa chọn vào DMTBV năm 2014 theo nhóm
tác dụng .............................................................................................................. 34
Bảng 3.9. Cơ cấu thuốc đông y, thuốc từ dược liệu trong DMTBV năm
2014. .................................................................................................................. 35
Bảng 3.10. Cơ cấu vị thuốc theo nguồn gốc ...................................................... 35
Bảng 3.11. Cơ cấu chi phí thuốc đông y, thuốc từ dược liệu được mua sắm
năm 2014 ............................................................................................................ 36
Bảng 3.12. Cơ cấu vị thuốc trúng thầu theo nhà cung cấp ................................ 41
Bảng 3.13. Cơ cấu vị thuốc trúng thầu theo nhóm tác dụng .............................. 41
Bảng 3.14. Cơ cấu vị thuốc trúng thầu theo nguồn gốc ..................................... 43
Bảng 3.15. Cơ cấu vị thuốc mua sắm so với kết quả trúng thầu ........................ 44
Bảng 3.16. Cơ cấu chế phẩm trúng thầu theo nhà cung cấp .............................. 45
Bảng 3.17. Cơ cấu chế phẩm trúng thầu theo nhóm tác dụng ........................... 45
Bảng 3.18. Cơ cấu chế phẩm (tên thương mại) trúng thầu theo nguồn gốc .. ... 46
Bảng 3.19. Cơ cấu chế phẩm mua sắm so với kết quả trúng thầu ..................... 46
Bảng 3.20. Số lượng thuốc thang được sắc trung bình / ngày ........................... 48
Bảng 3.21. Thống kê các loại trang thiết bị,tình trạng bảo dưỡng, sử dụng…...51
Bảng 3.22. Mức độ hư hao vị thuốc năm 2014 .................................................. 52

Bảng 3.23. Tỷ lệ thuốc hủy trong năm 2014 ...................................................... 53
Bảng 3.24. Thời gian sử dụng lượng thuốc dữ trữ năm 2014 ............................ 54
Bảng 3.25. Số đơn thuốc được cấp phát trung bình/ngày .................................. 56


DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Chu trình cung ứng thuốc ................................................................ .3
ình

hình t chức c

Hình 1.3 Sơ đồ t chức c
Hình 2.4

nh
Kho

n

t nh N năm 0 4 ............. 18

ược ......................................................... 21

óm tắt nộ dung ngh ên cứu ........................................................... 24

Hình 3.5 Quy trình xây dựng d nh mục thuốc đ ng y, thuốc từ dược l u c
nh

n năm 0 4 ......................................................................................... 29

Hình 3.6 Quy trình chào hàng cạnh tr nh các ị thuốc năm 0 4 .................. 38
Hình 3.7. Quy trình mu
Hình 3.8.

ắm ch

h m năm 0 4.......................................... 40

thống ắc thuốc đóng

Hình 3.9. Sơ đồ h thống kho c

o à ắc thuốc cá nhân ........................ 48

Kho dược năm 0 4 ............................... 49

Hình 3.10.

ột ố dụng cụ ắ x , ảo quản ị thuốc ................................. 50

Hình 3.11.

ách ắ x

ch

h m, ị thuốc .................................................. 52

Hình 3.12. Quy trình nhậ thuốc c

nh

n năm 0 4 ............................. 53

Hình 3.13. Phần mềm theo dõ hoạt động nhậ , xuất, tồn kho ..................... 55
Hình 3.14 Quy trình cấ

hát thuốc ................................................................ 56


ĐẶT VẤN ĐỀ
V t Nam à n ớc c nền Y d
nhữn

th ớn nhất ể vận d n tr n c n tác

na , c n n
vực d

ờ c xu h ớn

u c a nền

u ờ,

ều tr

à một tr n

nh Vớ xu th h n

ua trở về vớ th n nh n n n h t ộn c a ĩnh

c học c tru ền càn

K t h p Y học h n
tất

c học c tru ền

c chú trọn

và Y học c tru ền à sự n h p phát tr ển h a học

t n ớc ta ồn thờ cũn

n ớc c nền Y học h n
tru ền và Y học h n

à một xu th thờ

phát tr ển tr n th

ớ V c

c a nh ều

t h p Y học c

à một nhu cầu hách uan c a sự n h p ch m s c

s c hỏe nh n d n [ 0].
Tu nh n, chất
ch a
ch

c n

c

u ch a

c

nh và rõ ràn , các ch t u

ểm s át, n uồn ốc d

ểm s át chất

u dựa và ch t u cảm quan.Th tr ờn d

phú và ầ
ch

n d

n ộn , nh n n uồn n u n

ộn

c

u tr n n ớc há ph n

ud

c

u ch

nhập hẩu ch nh n ch và h n ch nh n ch, ể cả tr
an

n thuốc

n

ảm

số

n , chất

n ch nhu cầu

v n chu n h a Y học c tru ền, Kh a D
Đồn Na

h n ch

, thuốc từ d

c

ảm ả cun

n

ua c n

ờn

ể ảm ả

, chất

n tốt

ều tr T

c à cun

n tự nh các

c B nh v n Y d

thuốc t n d

n thuốc
nh

c c tru ền t nh

c mà còn cả thuốc

n

u

B nh v n Y d

c c tru ền t nh Đồn Na à

nh v n chu n h a h n

III về Y học c tru ền trực thuộc Sở Y t Đồn Na B n c nh
à

h n

nh v n cũn nh t àn n ành Y t

Một tr n nhữn nh m v trọn t m c a Kh a D
ả

u

Vì vậ

học c tru ền ún ch n

à một thách th c h n nhỏ ố vớ

u

n còn h m tốn,

c mà vẫn phả ph thuộc tớ 70% và n ớc n à

c vấn ề cun

c

n v nhận hám

nh, chữa

nh ả h ểm

t

nh v n còn

a h a ch nh n d n tr n

t àn t nh và ch m s c s c hỏe ch nh n d n the ph
vớ YHHĐ Vớ s m n c a m nh,

,

n pháp YHCT

th p

nh v n cần chú trọn và ẩ m nh phát
1


tr ển ĩnh vực Y học c tru ền
Đề tà về h t ộn cun
n h n c u ch
h a, tr n

u ở các

n thuốc t

nh v n ã

c nh ều tác

nh v n a h a và một số t vớ

n thuốc học c tru ền t B nh v n Y d

C tru ền t nh Đồn Na nh th nà ? Vớ m n muốn
nhà uản ý d

c

cC

à mản n h n c u còn há mớ

Thực tr n h t ộn cun

thuốc t

nh v n chu n

c chu n h a về Y học c tru ền Vớ B nh v n Y d

tru ền t nh Đồn Na ,

ả

c t m h ểu và

nh v n c cá nh n c thể, rõ ràn về h t ộn cun

c
úp
n

nh v n, ề tà : “Phân tích một số h t ộn cun ứn thuốc t i

Bệnh viện Y dược Cổ Truyền Tỉnh Đồn Nai năm 2014”

c thực h n vớ

ha m c t u:
1. Phân tích hoạt động lựa chọn và mua sắm, chế biến thuốc đông y, thuốc
từ dược liệu tại Bệnh viện Y dược Cổ truyền tỉnh Đồng Nai năm 2014.
2. Phân tích hoạt động tồn trữ và cấp phát thuốc đông y, thuốc từ dược liệu
tại Bệnh viện Y dược Cổ truyền tỉnh Đồng Nai năm 2014.
Từ

t uả n h n c u, ề tà sẽ

phần n n ca chất
t B nh v n Y d

a ra một số ý

n h t ộn cun

n thuốc

c C Tru ền T nh Đồn Na .

2

n ề xuất nhằm
n

, thuốc từ d

c

p
u


CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN
1.1. HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC TRONG BỆNH VIỆN

Cun
sản xuất

n thuốc à một ĩnh vực rất rộn :
n tận n

ờ sử d n

à uá tr nh

Quản ý h t ộn cun

a thuốc từ n

n thuốc dựa tr n

nh m v c

ản sau: ựa chọn thuốc; mua sắm thuốc; cấp phát thuốc; sử d n

thuốc Cun

n thuốc à một chu tr nh hép

c va trò uan trọn và t

n Mỗ

t ền ề ch các

ớc tr n chu tr nh ều

ớc t p the [5]

 Chu trình cun ứn thuốc

Lựa chọn

Thông tin
MHBT
Phác ồ ều tr

Sử dụng

C n n h

Mua sắm
Kh a học

Ngân sách
K nh t

Cấp phát

Hình 1.1. Chu trình cung ứng thuốc
1.1.1. Lựa chọn thuốc

Lựa chọn thuốc à nh m v
Lựa chọn thuốc h p ý

uan trọn tr n chu tr nh cun

p phần n n ca chất

n cun

n thuốc.

n thuốc và t

t ền ề ch các nh m v t p the
C n c ch nh ể ựa chọn thuốc: MHBT c a
tr chuẩn ã

cx

nh; Dự

án t nh h nh

nh v n; Các phác ồ

dựn ; DMTCY; K nh ph , hả n n ch trả c a n
nh tật tr n t

3

n

a ; N uồn tà ch nh c a

ều
ờ
nh


v n; Ch tr

n ch nh sách c a nhà n ớc; Tr nh ộ chu n m n ỹ thuật c a

nh v n; Bá cá sử d n thuốc c a nhữn n m tr ớc
N u n tắc x
về thuốc dùn

dựn danh m c: Bả

ều tr tr n

ảm phù h p vớ MHBT và ch ph

nh v n; Phù h p về ph n tu n chu n m n ỹ

thuật; C n c và các h ớn dẫn h ặc phác ồ
d n t

[5], [34].

nh v n h ặc c sở hám

pháp mớ , ỹ thuật mớ tr n

ều tr

nh, chữa

ã

cx

dựn và áp

nh; Đáp n vớ các ph

n

ều tr ; Phù h p vớ ph m v chu n m n c a

nh v n; Thốn nhất vớ DMTTY, DMTCY d Bộ Y t

an hành; u t n

thuốc sản xuất tr n n ớc [ 9].

1.1.2. Mua sắm thuốc.

Mua thuốc à một
ảnh h ởn

n các

u tr nh cun

n thuốc c thể

ớc hác tr n chu tr nh h ặc ảnh h ởn

n t àn ộ h u

uả c a h t ộn cun
thuốc, sử d n

ớc uan trọn tr n

n thuốc Quản ý mua thuốc h n tốt dẫn

h n h p ý

tr nh mua thuốc h u uả phả
n

ã

c thừa nhận vớ

nh ph

ãn ph n uồn n n uỹ [

ảm ả cun cấp ún thuốc,

số

n th u
]. Quá
n , chất

á cả h p ý

 Quá trình mua sắm thuốc
- Xác

nh nhu cầu về số

n , ch n

- Lựa chọn các h nh th c cun
- Lựa chọn nhà cun
- Ký

t h p ồn

- Thanh t án t ền và

n , mua án, ấu thầu

n
nh t mua án
ểm nhận thuốc [5]

1.1.2.1. Các hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà ầu tư

The Luật Đấu thầu số

/ 0

/QH , tù the

á tr và ặc

thầu mà h nh th c ựa chọn nhà thầu, nhà ầu t phù h p
Các h nh th c ựa chọn nhà thầu, nhà ầu t :
- Đấu thầu rộn rã ;
- Đấu thầu h n ch ;
4

ểm c a


- Ch

nh thầu;

- Chà hàn c nh tranh;

- Mua sắm trực t p;
- Tự thực h n;
- Tham

a thực h n c a cộn

ồn [ 0].

 Quy trình chào hàng cạnh tranh trong mua sắm hàng hóa
- Hồ s

u cầu: Ch

ầu t ph du t hồ s

u cầu về mặt ỹ thuật

u cầu V c ánh

c thực h n the t u ch “ t”, “ h n

t”

á mờ chà hàn tr n Bá Đấu thầu

ỳ

á các

- T ch c chà hàn

+ B n mờ thầu th n
và tr n tran th n t n
ph

n t n th n t n

n tử về ấu thầu, c thể

ồn thờ tr n các

chún ;

+ B n mờ thầu phát hành hồ s
h n nộp hồ s

n tả

nt p

ề xuất ể ả

u cầu tớ tr ớc thờ

ảm nhận

c tố th ểu

hồ s

ểm

t thúc thờ

ề xuất từ

nhà

thầu hác nhau;
+ Nhà thầu nộp hồ s
ua

ờn

u

ề xuất

n

n mờ thầu ằn cách ử trực t p, ử

n h ặc ằn fax;

+ B n mờ thầu ch u trách nh m ả mật các th n t n tr n hồ s
- Đánh

á các hồ s

c nộp the

ề xuất: B n mờ thầu ánh

u cầu c a hồ s

u cầu về mặt ỹ thuật Hồ s

ua

ớc ánh

á về mặt ỹ thuật h tất cả

ánh

á à “ t”; B n mờ thầu s sánh

về mặt ỹ thuật ể xác

nh hồ s

trún thầu sau sửa ỗ , h u ch nh sa

á các hồ s

ề xuất

ề xuất v

t

u cầu về mặt ỹ thuật ều

á chà c a các hồ s

ề xuất c

ề xuất

c

ề xuất áp n

á trún thầu Nhà thầu c

ch và h n v

t

á

t h p ồn [

].

thầu sẽ

á
c ề

n h ựa chọn

- Ph du t

t uả trún thầu và ý

 Chế biến thuốc
Đố vớ

nh v n c t ch c pha ch thuốc, sản xuất, ch
5

n thuốc

n


, thuốc từ d

c

u, Bộ Y t c nhữn

- Tran th t

u

nh nh sau:

, phòn , hu vực pha ch thuốc: phả the

u tr nh một

ch ều, ảm ả an t àn, v s nh chốn nh ễm huẩn, ảm ả các t u chuẩn ỹ
thuật và các

ều

n cần th t hác ể áp n vớ

ch ; phòn th t

ún

u cầu c a ỹ thuật pha

u cầu c a sản phẩm; ầ

các tran th t

cần

th t ch pha ch và à ch
- Y u cầu n

ờ àm v c t

phòn pha ch , à ch thuốc: phả

t u chuẩn về chu n m n, s c hỏe the
- Y u cầu d

c

u ả

ảm chất

- Ph m v pha ch thuốc
thuốc ph n dùn tr n
một số d n thuốc từ d

n

u

ảm

nh

n
, thuốc từ d

c

u: Bà ch , sa tẩm

nh v n; Sắc thuốc than ch n
c

ả

u dùn tr n

nh v n [

ờ

nh; Sản xuất

].

1.1.3. Tồn trữ và cấp phát thuốc
1.1.3.1. Tồn trữ thuốc

Tồn trữ a

ồm cả uá tr nh xuất, nhập hàn h a v vậ n

c một h thốn s sách phù h p ể h chép, ặc

u cầu phả

t à s sách h chép v c

xuất nhập hàn h a
Tồn trữ h n ch à v c cất

ữ hàn h a tr n

uá tr nh xuất, nhập h h p ý, uá tr nh
pháp ỹ thuật ả

ch nh tr n

h

uản hàn h a từ h u n u n

ểm
u

, dự trữ và các

n

n các thành phẩm hoàn

C n tác tồn trữ à một tr n nhữn mắt x ch uan trọn c a

v c ảm ả cun cấp thuốc ch n
n tốt nhất,

ểm tra,

h mà n còn à cả một

ảm

n m c tố

ờ t u dùn vớ số
a tỷ

h ha tr n

n

nhất và chất

uá tr nh sản xuất và

ph n phố thuốc
 Yêu cầu về kho bảo quản thuốc
Yêu cầu về vị trí, thiết kế kho dược
+ Kh thuốc

c ố tr ở n

ca rá , an t àn, thuận t n ch v c xuất,

nhập, vận chu ển và ả v ;
6


+ Đảm ả v s nh chốn nh ễm huần;
+ D n t ch kho can

rộn

ể ả

ảm v c ả

uản thuốc áp n vớ

u cầu c a từn mặt hàn thuốc;
+ Kh h a chất (pha ch , sát huần) ố tr ở hu vực r n ;
 Cách bố trí một kho dược
C nh ều cách ố tr các phòn
tùy thuộc và

a

an, các ộ phận tr n

ểm và hả n n h t ộn c a từn

c a T ch c Y t Th

ớ , một và

ểu ố tr t

n

hu vực h d
h

c,

The h ớn dẫn

ố thuận t n ch c n tác

uản ý và xuất nhập hàn nh sau:
- Kh c d n chữ T;
- Kh the ch ều dọc;
- Kh the

Kh

ểu

ờn vòn .

c ố tr

vực nhập hàn ,

ầ

các hu vực nh : hu vực ả

ểm tra,

ểm s át hàn ; N

chuẩn

uản hàn h a; Khu

hàn the

u cầu tr ớc

h xuất hàn ; Khu vực xuất hàn ; Khu vực uản ý
 Yêu cầu về trang thiết bị
- Tran th t
s sách; T

v n phòn (Má t nh; Má

u trữ c n v n,

- Tran th t

dùn

+ Tran th t
cầu tr

- Tran th t
+ Các ph

ỡ hàn h n

n

ản (xe ẩ hàn ,

(Xe tả , xe n n

ể chất x p hàn h a: T ,

á,

,

)

c

uản hàn h a

n t n, má m c chốn ẩm: ẩm

+ Má m c

, các

nh hút ẩm, má

)
ều hòa nh t ộ h n

+ Tran th t
má xa , xát, r

dùn

vận chu ển

ph c v ch c n tác ả

hút ẩm ( u t th n

ấ tờ,

ể vận chu ển và chất x p hàn h a

vận chu ển, n n

+ Các tran th t

; H thốn

ấ tờ; Bàn àm v c )

vận chu ển: Th t

t ); Th t

n; Đ n th

h

chốn nấm mốc, c n trùn (Các
ể

h a chất; Các

ỏ nấm mốc, c n trùn ; H thốn t sấ ).

7


+ Các tran th t
hàn h a tr n

ph c v ch c n tác

u tr nh ả

ểm tra,

ểm s át,

ểm n h m

uản.

- Các ph

n t n phòn chốn chá .

- Các ph

n t n ể àm v s nh h tàn và ả hộ a

ộn .

 Công tác quản lý trong kho Dược
- N h p v , sắp x p và ả

uản hàn h a tr n

h d

c

+ The dõ h n dùn thuốc
+ N h p v sắp x p hàn h a tr n
+ T ch c n h p v

ả

h

uản hàn h a tr n

- T ch c và an t àn a
c n h pv

c

ộn ở h hàn h a

- C n tác uản ý n h p v tr n
tr n

h d

h d

c a

ồm nh ều n h p v ,

uản ý v c xuất - nhập hàn h a tr n

h d

c

 Công tác nhập hàng
Đảm ả
ph u

ún số

a hàn , h a

h ặc ch

n và chất

n hàn h a the h p ồn mua án,

n; Đ a nhanh hàn h a từ n

t p nhận về n

ả

uản

n

 Công tác xuất hàng
Xuất hàn

à nh m v

uan trọn - à h u

h , trực t p thực h n nh m v
Xuất hàn

ún số

n và chất

án hàn h ặc
n ch

t thúc uá tr nh n h p v
ều ộn hàn h a ua h ;

hách hàn the các ch n từ

hàn ; G a hàn nhanh ọn, an t àn, thuận t n ch n
- S sách c a h hàn h a: G úp th
h nh

u chu ển hàn h a ua h về số

an nhập ; N n n ừa h n t

n , chất

ờ nhận
c ầ

, ch nh xác t nh

n , n uồn nhập, thờ

n nhầm ẫn, mất mát, tham ; Dựa tr n số

u n chu ển hàn h a, các nhà uản ý c
ặt hàn t p the , tránh

h nắm

h ch dự trù ch nh xác ch các

ọn hàn h ặc th u h t hàn h a -

h một cách thấp nhất [6].

8

a

u
t

ảm ch ph


1.1.3.2. Cấp phát thuốc

Thuốc

n ta n

n

H t ộn

và c

ểm s át:

ờ

nh h n ch

ảm ả chất

a phát thuốc ch n

- K ểm du t

ờ

nh

n mà còn

c thực h n the

về số
u

nh

n thuốc, ph u ĩnh thuốc hàn n à tr ớc h cấp phát

+ Thể th c ph u ĩnh thuốc h ặc
+ K ểm tra t n thuốc, nồn

n thuốc;

ộ (hàm

dùn , h ản cách dùn thuốc tr n

n ), d n

à ch , ều dùn ,

n thuốc vớ thuốc sẽ

ờn

a ;

+ Nhãn thuốc;
+ Chất
+ Số
sẽ

n thuốc;
n , số h ản thuốc tr n

n thuốc, ph u ĩnh thuốc vớ số thuốc

a
- T ch c phát thuốc hàn n à và thuốc
p thờ

ể ả

ảm n

ờ

nh

nh Phát thuốc

c dùn thuốc ún thờ

- Thuốc cấp phát ẻ h n còn n u n a
a

sun the

n h và c nhãn h t n thuốc, nồn

phả
ộ (hàm

an
c

n

tr n

n ), h n dùn

- Sau h cấp phát phả và thẻ h the dõ thuốc hàn n à
- Cấp phát thuốc the n u n tắc thuốc nhập tr ớc xuất tr ớc, thuốc c h n
dùn n ắn h n xuất tr ớc Ch
t u chu n chất

c cấp phát các thuốc còn h n sử d n và

t

n

- Và s the dõ xuất, nhập h ặc thẻ h [ ], [ 4].
1.2. VÀI NÉT VỀ THUỐC ĐÔNG Y, THUỐC TỪ DƯỢC LIỆU
1.2.1. Một số khái niệm

-D

c

u: à n u n

u àm thuốc c n uồn ốc tự nh n từ ộn vật,

thực vật và h án vật
- Thuốc

n

: à thuốc từ d

pháp c a YHCT c a các n ớc ph
- Thuốc từ d

c

u: à thuốc

c

u,

c à ch the

ý uận và ph

n

n Đ n
c sản xuất từ n u n
9

u c n uồn ốc


tự nh n từ ộn vật, thực vật h ặc h án chất
- V thuốc YHCT (ha còn ọ à v thuốc
n, à ch the
nh [ ], [

ý uận c a YHCT

n

) àd

c sử d n

c

ể phòn

u

c ch

nh và chữa

].

1.2.2. Một số quy ịnh có liên quan ến h

t ộn cun ứn thuốc ôn y

thuốc từ dược liệu
1.2.2.1. Tiêu chí lựa chọn thuốc ưa và danh mục thuốc ôn y, thuốc từ

dược liệu
T u ch ựa chọn thuốc
thuốc từ d

c

u

c u

hành Danh m c thuốc th t
- Bả

nh the Th n t

u thuốc

n

ảm h u uả, an t àn ch n

- Sẵn c vớ số
uản, cun

a và danh m c thuốc th t

n

ầ

u, thuốc

n

,

0/ 0 /TT-BYT về v c an

và thuốc từ d

c

u ần VI nh sau:

ờ sử d n ;

,c d n

à ch phù h p vớ

ều

n ả

n và sử d n ;

- Phù h p vớ MHBT, ph

n t n ỹ thuật, tr nh ộ chu n m n c a Thầ

thuốc và nh n v n t tr n c sở hám, chữa

nh;

- G á cả h p ý;
- Khu n h ch u t n v thuốc và ch phẩm the

u

nh [ ].

1.2.2.2. Sử dụn dược liệu, vị thuốc tr n các cơ sở khám chữa bệnh

Th n t 05/ 0 /TT-BYT Qu
tr n các c sở hám

nh, chữa

nh về sử d n d

c

u, v thuốc YHCT

nh nh sau:

- Chất lượn dược liệu, vị thuốc
+ Phả

t các t u chuẩn chất

+ Tr n a

, nhãn

n

n the

u

phả tu n th

nh
u

nh h ớn dẫn h nhãn

thuốc c a Bộ Y t
- Kiểm tra chất lượn dược liệu, vị thuốc
Thuốc
n h m Thuốc

c cun
c

n và c sở hám chữa
ểm tra,

ểm nhập th n
10

nh phả c ph u

ua Hộ

ồn

ểm

ểm nhập c a


nh v n và phả

t t u chuẩn chất

K t uả

ểm tra

T ch c

ểm tra

cần th t về chất

c h chép the từn

n d

uan ch c n n

n h m

và s

ểm nhập

nh ỳ t nhất 0 thán một ần và
c

ể

n ,d

c

u, v thuốc,

ểm n h m và

t t u chuẩn chất

ểm tra ột xuất h

u, v thuốc

N u c n h n ờ về chất
c

n mớ nhập h

c ử mẫu tớ các

c sử d n

h c

t uả

ểm

n

- Bả quản dược liệu, vị thuốc

Kh

ả

uản v thuốc c nhữn

thuốc nh n
c ả

u

nh th m một số

uản tr n

c u

H t ộn

ch n

, phả

nt

ểm ặc

n tự nh

ả

nh t

n tự nh

uản

h

hác

ả

uản thuốc th n

ảm th n th án ; Bả

v s nh h ; C h thốn s sách
The dõ chất

ả

uản: Ba , thùn hàn phả c nhãn mác và ể ún

c sắp x p h p ý ả

nhập, c n tác ch

h

t: Các v thuốc c t nh dầu phả

n ể tránh hấp ph và các mặt hàn

Tran th t
th ờn

ều

ch v c h chép the dõ v c xuất

n, TCCS c a d

c

u, v thuốc the

n , h n dùn , d

phát h n c dấu h u h n

ảm c n tác

c

ảm ả chất

u

nh

u và v thuốc th ờn xu n, h
n , phả

ể ở hu vực

t trữ

- Tổ chức sắc thuốc và cấp phát

Tù the
Kh a Y d

ều

n c a từn c sở hám

nh, chữa

nh, Kh a D

c h ặc

c c tru ền h ặc ộ phận chu n trách ch u trách nh m sắc thuốc,

cấp phát thuốc ể sử d n ch n

ờ

nh

+ Chốn nhầm ẫn h t n hành sắc thuốc
+ T ch c phát thuốc hàn n à và thuốc
p thờ
+N
d

ể ả

ảm n

ờ

nh

sun the

nh Phát thuốc

c dùn thuốc

ờ ch u trách nh m về thuốc sắc phả c tr nh ộ chu n m n về

c c tru ền từ trun cấp trở

n,

c cập nhật

u, v thuốc YHCT
11

nt c

n th c về d

c


+ C s xuất nhập hàn n à
và số còn
+N

ể h chép số than thuốc ã nhận, ã

a

tr n n à
sắc thuốc phả

ả

ảm s ch sẽ

+ Cách sắc thuốc thực h n the

u

nh

+ Thuốc sắc x n phả ọc ể ỏ ã và cặn th
+ Đố vớ nhữn

à thuốc c ch a d

ã sắc x n , ã thuốc phả

u r n từn n

phát thuốc ể hồ c u h cần th t [
1.2.2.3. Tỷ lệ hư ha

c

thuốc

u, v thuốc c

ộc t nh: Sau h

nh t nhất

h ể từ h cấp

ờ

].

ôn y, thuốc từ dược liệu The

Th n

49/2011/TT-BYT c a Bộ Y t về v c an hành và h ớn dẫn áp d n tỷ
ha

ố vớ v thuốc YHCT tr n ch

n, ả

t
h

uản và c n cấp phát u

nh:

- N uyên tắc xác ịnh tỷ lệ hư ha vị thuốc

Danh m c tỷ
dùn c a d

c

nhau h ặc ần
từn c n
u

h ha các v thuốc

u Nhữn v thuốc c cùn
ốn nhau Tỷ

n s ch , ph c ch

a và ch

n phả

cx

dựn c n c và

ản chất sẽ c tỷ

ộ phận

h ha

ống

h ha c a các v thuốc

c xác

nh the

ố vớ từn d n n u n

u ầu và

D

t t u chuẩn chất

c

n the DĐVN h ặc TCCS

ố vớ các v thuốc h n c tr n DĐVN
- Hướn dẫn thực hiện tỷ lệ hư ha

ối với vị thuốc YHCT tr n chế biến,

bả quản và cân chia
+ Tỷ
nh, chữa

h ha c a các v thuốc YHCT àm c n c ch các c sở hám
nh ằn YHCT t nh t án

á v n ph và thanh t án ả h ểm y t

+ Tỷ

h ha c a các v thuốc YHCT tr n

c xác

nh the

uá tr nh ả

ộ phận dùn : Bộ phận dùn d n

th n rễ, uả, h t, vỏ à %; ố vớ nh m ộ phận dùn
+ Tr ờn h p c sở hám chữa
ha

c t nh ằn tỷ

nh mua d

h ha c a từn c n

+ Tr ờn h p c sở hám chữa

nh mua d
12

c

uản và c n ch a

á, h a à % ; d n rễ,
hác còn

à %

u ch a s ch th tỷ

h

n s ch , ph c ch
c

u ã

c s ch dùn


ể ch
trừ

n th tỷ
tỷ

+ Tỷ

h ha

c t nh ằn tỷ

h ha c a c n

n s ch [ 6].

h ha

h ha c a c n

ố vớ v thuốc YHCT tr n ch

c Bả h ểm xã hộ thanh t án ch c sở hám
thò ch n

ờ

nh và

n ph c ch

n, ả

uản và c n ch a

nh, chữa

nh ể tránh th t

nh v n [ ]

1.3. THỰC TRẠNG CUNG ỨNG THUỐC ĐÔNG Y, THUỐC TỪ DƯỢC

LIỆU Ở MỘT SỐ BỆNH VIỆN YHCT TẠI VIỆT NAM TRONG NHỮNG
NĂM GẦN ĐÂY
1.3.1. Thực tr n lựa chọn thuốc

H n na , vớ ch tr

ều tr
t nd

n

t h p Y học c tru ền và Y học h n

nh, DMTBV c a các

nh v n YHCT ở V t Nam a

c, v thuốc và ch phẩm nh n tỷ

thuốc hác nhau tù the nhu cầu

ều tr c a n

thầ thuốc, tr nh ộ ỹ thuật c a từn
dựn

ữa thuốc t n d

nh v n

ờ

tr n

ồm cả thuốc

c, ch phẩm và v

nh, MHBT, tr nh ộ c a

Hầu h t các

nh v n ã x

c DMTBV nh n các t u ch ựa chọn thuốc và danh m c còn s

sà , ặc

t ố vớ t u ch ựa chọn v thuốc Đa số các

dựn phác ồ

ều tr chuẩn

ều tr các

nh the ph

nh v n ch a x

n pháp YHCT [

],

[28], [29].
DMTBV c a các

thuốc C thể à t
l

n thuốc t n d

nh v n chuyên khoa YHCT có sự
B nh v n YHCT Trun
c à

; số

thuốc [ 7]. Nh vậ , ở nh m thuốc
tỷ

a

n n m 0

n v thuốc 69; số
n

, thuốc từ d

c

n th n

thuốc Bắc ch m tỷ

, số

u, ch phẩm ch m
các

ữa thuốc Bắc và thuốc Nam C thể à t

v n YHCT và PHCN t nh Khánh Hòa n m 0
à thuốc Nam [25] Tr n

n

n ch phẩm 5

t h n s vớ v thuốc N uồn ốc c a v thuốc tr n DMTBV t

v n YHCT c sự

t

n

n th n về số

h

, tỷ

nh
nh

thuốc Bắc à 51,1%, còn

, B nh v n YHCT Trun

n n m 0

,

à 5% t h n s vớ thuốc nam 55% [

] B n c nh

,

thuốc Bắc v

t

nh v n YHCT t nh Thá B nh

a
13

n 0 0- 0

, tỷ


trộ h n thuốc Nam h ản
từ d

ch

c

u ch

T

ch

ần [28] N h n c u về tỷ

u, th t

u tr n DMTBV t

nh v n YHCT t nh Thá B nh,

các

a

thuốc

n

, thuốc

nh v n YHCT còn h n

n 0 0- 0

, tỷ

v thuốc

u tr n DMTBV từ 0,7%-70,3% [28].

Nh n chun , h t ộn

ựa chọn thuốc

n

, thuốc từ d

c

ut

các

nh

u ch m tỷ

ch

u

v n chu n h a YHCT dựa tr n c n c ch a thực sự ầ
1.3.2. Thực tr n mua sắm thuốc

Chi phí mua sắm thuốc

n

, thuốc từ d

tr n c cấu ch ph mua sắm thuốc c a các

c

nh v n YHCT C thể à t

B nh v n YHCT - PHCN t nh Khánh Hòa n m 0
Trun

n n m 0

, ch ph mua sắm thuốc

n

và

, thuốc từ d

t à 58,1%, - 62,2% t n ch ph mua sắm thuốc, còn
thuốc t n d

nh v n YHCT
c

u ần

à ch ph mua sắm

c [25], [27].

N h n c u về c cấu ch ph mua sắm v thuốc và ch phẩm còn h n ch
T

nh v n YHCT t nh Hả D

mua sắm vớ tỷ

n n m 0

, tu số

n v thuốc

c

ca h n s vớ ch phẩm nh n ch ph mua sắm t h n s

vớ ch phẩm [29].
Tù the sự uản ý c a
ãnh

mà mỗ

thuốc ph c v
thuốc the

n v ch

uản c a

nh v n tự ựa chọn h nh th c mua sắm phù h p ể mua sắm
ều tr

nh ch n

ờ

nh Đa số các

nh v n YHCT c

ộ phận sản xuất v thuốc ể ph c v ch

ều tr nh n ch sản xuất nhữn thuốc

c sử d n vớ số

[29].Vớ nhữn v thuốc h sản xuất,
c

nh v n mua sắm

t uả trún thầu ằn h nh th c ấu thầu c a Sở Y t

Đa số các

d

nh v n và sự uản ý c a

u an ầu h thu mua, a số

c sử d n vớ số

n nh ều [
n

n h u và u t n

u n m tr n th

tr ờn tr n t nh h ặc n à t nh ể mua sắm [ 0] Hầu h t các
ộ phận sắc thuốc

t, n uồn

nh v n thực h n mua sắm B nh v n

th ờn chọn nhữn nhà cun cấp ã c th
YHCT ều c

],

n

ể áp n nhu cầu
14

nh v n

ều tr ch n

ờ


nh nộ trú và n
vớ các

trú Đ

à

ểm ặc thù c a các

nh v n YHCT hác

nh v n a h a và chu n h a hác B n c nh

n thuốc

ểm s át chất

n

, thuốc từ d

c

thuốc Đa số các

nh v n ch

ểm tra ch t u ằn cảm uan Một số

v nc

ểm n h m nh n số

ộ phận

u vẫn ặp nh ều h

,

n thuốc

n

t àv
nh

n còn h m tốn và các ch t u

ểm n h m còn h n ch [ ], [ 9]. Đ
ểm s át chất

h n, ặc

à thực tr n chun c a h t ộn

, thuốc từ d

c

u t các

nh v n

1.3.3. Thực tr n tồn trữ và cấp phát thuốc

V thuốc c nhữn
chất

n thuốc the

Các

u cầu ặc

t về ch t u chất

u tr nh cần

c thực h n the

nh v n YHCT ã x

dựn

u tr nh

n

V vậ ,

u

ểm tra

ểm tra

nh c a Bộ Y t

ểm s át chất

n v

thuốc [ ], [ 6], [ 8].
Các

nh v n ã tran

ầ

các tran th t

tr nh n ực h p ý Tu nh n, cũn
a h a,

ch tồn trữ thuốc và ố

ốn t nh tr n chun c a các

nh v n chu n h a YHCT vẫn ch a x

t t u chuẩn GSP H t ộn

ả

uản v thuốc ch

nh v n

dựn

c h thốn

h

u

ểm s át các ch t u

về nh t ộ, ộ ẩm c a h , tránh mố , mọt, chuột và tránh thất th át N h n
c u về thờ

an sử d n

n thuốc t

h n ch Tu nh n, n h n c u về thờ
u vớ thuốc t n d
Vớ

ặc thù à

ộn sắc thuốc
D

h a YHCT vớ các

Đa số
ch

ch n

ờ

nh à h t ộn

ể áp n

c thực h n ch

ều tr nộ trú và n
ữa

h a YHCT, h t

h n thể th u c a Kh a
trú Đ ều nà t

n n sự

nh v n chu n h a YHCT

nh v n a h a h ặc chu n hoa khác.

nh v n chu n h a YHCT thuộc tu n trun

ộ phận sản xuất thuốc

c thực h n

t v thuốc và ch phẩm

nh v n chu n h a về YHCT h ặc c

t tr n h t ộn cấp phát thuốc

h ặc c

nh v n YHCT

an sử d n thuốc

c h ặc ch a c sự tách

c nhằm áp n nhu cầu

hác

c

n

các

n

ều tr nộ trú, n

, thuốc từ d
trú Đặc
15

c

n , tu n t nh ã

u a d n ở các d n
t, t

à

B nh v n YHCT t nh


Hả D

n n m 0

, ch phẩm d

phòng

t và tr m

t tr n t nh [ 9] H t ộn sản xuất thuốc

uc a

nh v n trở thành th m nh nhờ và h u uả

từ d

c

thuốc man
tỷ

t

n

nh v n sản xuất còn

Vớ V n YHCT Qu n ộ d
ố ớn 69,8% [ 6], ch phẩm

về ch n

Đa số ch phẩm

c cun cấp ch
n

, thuốc
ều tr c a

nh v n tự pha cũn ch m một
c à ch c ch ều h ớn t n

c à ch the

n c ph

n

n

ã ua thử

n h m m sàn
Hầu h t các
n h m túc the

nh v n ã x

dựn

u tr nh ể ảm ả

u tr nh cấp phát thuốc và thực h n
u cầu c n v c [ ], [ 7].

H n na , các n h n c u về h t ộn cun
d
các

c

ut

các

n thuốc

nh v n YHCT còn rất h n ch , ch a

ớc tr n chu tr nh cun

n thuốc Đ

n

, thuốc từ

s u và ph n t ch

à h ớn n h n c u mớ

ể thực

h n ề tà .
1.4. VÀI NÉT VỀ BỆNH VIỆN VÀ KHOA DƯỢC BỆNH VIỆN Y

DƯỢC CỔ TRUYỀN TỈNH ĐỒNG NAI.
B nh vi n Y D

c C truyền t nh Đồng Nai thi t lập tr n c sở B nh vi n

Y học c truyền t nh Đồng Nai theo quy t

nh số 58 /QĐ UBND n à

10/09/2009 c a UBND t nh Đồng Nai. Tiền thân c a BVYDCT t nh Đồng Nai
là trung tâm y học c truyền dân tộc t nh Đồng Nai thành lập ngày 10/06/1997,
sau

trun t m YHCT d n tộc

Nai (Quy t

nh số

i thành BV YHCT t nh Đồng

c chuyển

6/ QĐ-CT, ngày 6/9/1999 c a ch t ch UBND t nh Đồng

Na ) Đ n ngày10/9/2009, b nh vi n YHCT

c

t n thành BVY d

truyền t nh Đồng Nai [33]. BV YDCT t nh Đồn Na à

cC

n v sự nghi p y t

trực thuộc Sở Y t Đồng Nai ho t ộng theo ch c n n c a một b nh vi n
chu n h a ầu nghành về

d

c c truyền cấp t nh, ti p nhận b nh nh n

tr nội trú và khám chữa b nh ngo i trú bằn ph
k t h p y học c truyền với y học hi n

i.

16

n pháp

ều

học c truyền và