phân tích hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng tmcp sài gòn thương tín chi nhánh cần thơ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (974.22 KB, 101 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
VŨ PHƯƠNG THẢO CHI
PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CHO VAY
ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ
VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP
SÀI GÒN THƯƠNG TÍN
CHI NHÁNH CẦN THƠ
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Ngành: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã số ngành: 52340201
Tháng 8 năm 2014
1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
VŨ PHƯƠNG THẢO CHI
MSSV: 4114358
PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CHO VAY
ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ
VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP
SÀI GÒN THƯƠNG TÍN
CHI NHÁNH CẦN THƠ
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Ngành: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã số ngành: 52340201
GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
QUAN MINH NHỰT
Tháng 8 năm 2014
2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài này do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập
và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, nội dung của đề tài không trùng
với nội dung của đề tài khoa học nào khác.
Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014
(ký và ghi rõ họ tên)
Vũ Phương Thảo Chi
i
LỜI CẢM TẠ
Sau ba tháng thực tập đến nay luận văn tốt nghiệp của tôi đã hoàn thành,
tôi xin gửi lời cám ơn đến tất cả các thầy cô giáo trường Đại học Cần Thơ đã
tận tình giảng dạy truyền đạt cho tôi những kiến thức cơ bản tốt nhất suốt
những năm tôi học ở giảng đường, để có thể tiếp thu tốt những kiến thức thực
tế và hoàn thành luận văn tốt nghiệp này.
Tôi xin cảm ơn thầy Quan Minh Nhựt, trưởng bộ môn Kinh tế, khoa
Kinh tế - Quản trị kinh doanh trường Đại học Cần Thơ đã trực tiếp hướng dẫn
tôi trong thời gian thực hiện luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban lãnh đạo Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ, các phòng ban, anh chị trong phòng Kế
toán và Quỹ đã tận tình chỉ dẫn, cung cấp số liệu, tạo điều kiện cho tôi tiếp xúc
với công việc thực tế và biết thêm về môi trường làm việc thực tế tại Ngân
hàng.
Sau cùng tôi xin gửi lời chúc sức khỏe đến tất cả các thầy cô trường Đại
học Cần Thơ, ban lãnh đạo và nhân viên các phòng ban của Ngân hàng TMCP
Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014
Sinh viên thực hiện
Vũ Phương Thảo Chi
ii
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014
Thủ trưởng đơn vị
iii
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014
Giáo viên hướng dẫn
iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
..................................................................................................................
Cần Thơ, ngày …. tháng …. năm 2014
Giáo viên phản biện
v
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU .............................................................................1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ .........................................................................................1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .....................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung......................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể ......................................................................................2
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU........................................................................2
1.3.1 Phạm vi về không gian ..........................................................................2
1.3.2 Phạm vi về thời gian ..............................................................................2
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu ............................................................................3
1.4 KẾT CẤU LUẬN VĂN ...........................................................................3
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........4
2.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NHTM.......4
2.1.1 Khái niệm cho vay.................................................................................4
2.1.2 Phân loại cho vay...................................................................................4
2.1.3 Những nguyên tắc cho vay ....................................................................5
2.1.4 Điều kiện cho vay..................................................................................5
2.1.5 Các phương thức cho vay ......................................................................5
2.1.6 Quy trình cho vay ..................................................................................6
2.2 PHÂN LOẠI NỢ CỦA NHTM ................................................................6
2.3 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA ......7
2.3.1 Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa......................................................7
2.3.2 Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa.....................................................8
2.3.3 Thuận lợi ...............................................................................................9
2.3.4 Khó khăn ...............................................................................................9
2.4 CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG CHO VAY .........................9
2.4.1 Doanh số cho vay ..................................................................................9
2.4.2 Doanh số thu nợ.....................................................................................9
2.4.3 Dư nợ ..................................................................................................10
2.4.4 Nợ xấu.................................................................................................10
2.4.5 Dư nợ / Tổng vốn huy động.................................................................10
2.4.6 Dư nợ / Tổng nguồn vốn......................................................................10
vi
2.4.7 Dư nợ / Tổng dư nợ .............................................................................11
2.4.8 Vòng quay vốn tín dụng.......................................................................11
2.4.9 Nợ xấu / Tổng dư nợ............................................................................11
2.4.10 Hệ số thu nợ ......................................................................................11
2.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................12
2.5.1 Phương pháp thu thập số liệu...............................................................12
2.5.2 Phương pháp phân tích số liệu .............................................................12
CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP SÀI
GÒN THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ ..........................................14
3.1 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ
PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN (SACOMBANK) ......................................14
3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Sacombank .................................15
3.1.2 Các hoạt động của Sacombank ............................................................17
3.2 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ
PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ
(SACOMBANK CẦN THƠ) .........................................................................18
3.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Sacombank Cần Thơ...................18
3.2.2 Các sản phẩm dịch vụ của Sacombank Cần Thơ ..................................19
3.2.3 Chức năng của Sacombank Cần Thơ ...................................................22
3.2.4 Tổ chức phòng ban ..............................................................................23
3.3 KHÁI QUÁT KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA
SACOMBANK CẦN THƠ ............................................................................28
3.3.1 Phân tích tổng thu nhập .......................................................................28
3.3.2 Phân tích tổng chi phí ..........................................................................29
3.3.3 Phân tích lợi nhuận trước thuế .............................................................31
3.4 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA SACOMBANK CẦN
THƠ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY........................................................32
3.4.1 Thuận lợi .............................................................................................32
3.4.2 Khó khăn .............................................................................................32
3.5 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN
THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ ...................................................32
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CÁC
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN
THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ ...................................................34
4.1 TÌNH HÌNH NGUỒN VỐN CỦA SACOMBANK CẦN THƠ ..............34
vii
4.2 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH CHO VAY ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN – CHI
NHÁNH CẦN THƠ.......................................................................................37
4.2.1 Doanh số cho vay ................................................................................37
4.2.2 Doanh số thu nợ...................................................................................46
4.2.3 Dư nợ ..................................................................................................54
4.2.4 Nợ xấu.................................................................................................61
4.3 ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CÁC
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN
THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ ...................................................66
4.3.1 Dư nợ DNNVV / Tổng vốn huy động..................................................68
4.3.2 Dư nợ DNNVV / Tổng nguồn vốn.......................................................69
4.3.3 Dư nợ DNNVV / Tổng dư nợ ..............................................................70
4.3.4 Vòng quay vốn tín dụng.......................................................................71
4.3.5 Nợ xấu DNNVV / Tổng dư nợ.............................................................72
4.3.6 Hệ số thu nợ ........................................................................................73
CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN–CHI NHÁNH CẦN THƠ .75
5.1 NHỮNG THÀNH TỰU VÀ HẠN CHẾ CỦA HOẠT ĐỘNG CHO VAY
ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI SACOMBANK CẦN
THƠ...............................................................................................................75
5.1.1 Những thành tựu đạt được ...................................................................75
5.1.2 Những hạn chế còn tồn tại ...................................................................76
5.1.3 Nguyên nhân của những hạn chế về cho vay các doanh nghiệp nhỏ và
vừa tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ .............76
5.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT
ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI
NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN – CHI NHÁNH CẦN THƠ77
5.2.1 Đối với các DNNVV ...........................................................................77
5.2.2 Đối với Sacombank Cần Thơ...............................................................77
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................81
6.1 Kết luận ..................................................................................................81
6.2 Kiến nghị................................................................................................82
6.2.1 Đối với Chính phủ ...............................................................................82
viii
6.2.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ..............................................82
6.2.3 Đối với Sacombank Hội sở ..................................................................82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................................84
ix
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Quy trình nghiệp vụ cho vay............................................................6
Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức của Sacombank Cần Thơ .........................................23
Hình 3.2: Cơ cấu tổng thu nhập tại Sacombank Cần Thơ (2011–6T.2014) ....29
Hình 3.3: Cơ cấu tổng chi phí tại Sacombank Cần Thơ (2011–6T.2014) .......30
Hình 3.4: Kết quả hoạt động kinh doanh của Sacombank Cần Thơ (2011 –
6T.2014) ........................................................................................................31
Hình 4.1: Cơ cấu tổng nguồn vốn tại Sacombank Cần Thơ (2011–6T.2014) 35
Hình 4.2: Doanh số cho vay các DNNVV tại Sacombank Cần Thơ (2011 –
6T.2014) ........................................................................................................37
Hình 4.3: Cơ cấu doanh số cho vay DNNVV theo thời hạn tại Sacombank
Cần Thơ (2011 – 6T.2014) .............................................................................39
Hình 4.4: Cơ cấu doanh số cho vay DNNVV theo thành phần kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ ( 2011 – 6T.2014) ........................................................ 41
Hình 4.5: Cơ cấu doanh số cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................44
Hình 4.6: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV tại Sacombank Cần Thơ
(2011 – 6T.2014)............................................................................................46
Hình 4.7: Cơ cấu doanh số thu nợ theo thời hạn của các DNNVV tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................47
Hình 4.8: Cơ cấu doanh số thu nợ theo ngành kinh tế của các DNNVV tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................49
Hình 4.9: Cơ cấu doanh số thu nợ theo thành phần kinh tế của các DNNVV
tại Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) .....................................................52
Hình 4.10: Tình hình dư nợ cho vay DNNVV tại Sacombank Cần Thơ (2011
– 6T.2014)......................................................................................................54
Hình 4.11: Cơ cấu dư nợ cho vay DNNVV theo thời hạn tại Sacombank Cần
Thơ (2011 – 6T.2014) ....................................................................................55
Hình 4.12: Cơ cấu dư nợ cho vay theo thành phần kinh tế của các DNNVV tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................57
Hình 4.13: Cơ cấu dư nợ cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................59
Hình 4.14: Tình hình nợ xấu của các DNNVV tại Sacombank Cần Thơ (2011
– 6T.2014)......................................................................................................61
x
Hình 4.15: Cơ cấu nợ xấu DNNVV theo thời hạn tại Sacombank Cần Thơ
(2011 – 6T.2014)............................................................................................62
Hình 4.16: Cơ cấu nợ xấu theo thành phần kinh tế của các DNNVV tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 6T.2014) ..........................................................64
Hình 4.17: Cơ cấu nợ xấu các DNNVV theo ngành kinh tế tại Sacombank Cần
Thơ (2011 – 6T.2014) ....................................................................................66
xi
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Phân loại doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................................8
Bảng 3.1: Kết quả hoạt động kinh doanh tại Sacombank Cần Thơ (2011 –
6T.2014) ........................................................................................................28
Bảng 4.1: Tình hình tổng nguồn vốn tại Sacombank Cần Thơ (2011-2013)..34
Bảng 4.2: Tình hình tổng nguồn vốn tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013 –
6T.2014) ........................................................................................................34
Bảng 4.3: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................38
Bảng 4.4: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................38
Bảng 4.5: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo thành phần kinh tế
tại Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ..........................................................40
Bảng 4.6: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo thành phần kinh tế
tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014) ................................................40
Bảng 4.7: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ ( 2011 – 2013) ..............................................................43
Bảng 4.8: Tình hình doanh số cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................43
Bảng 4.9: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................47
Bảng 4.10: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................47
Bảng 4.11: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo thành phần kinh tế
tại Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ..........................................................48
Bảng 4.12: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo thành phần kinh tế
tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014) ................................................49
Bảng 4.13: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................51
Bảng 4.14: Tình hình doanh số thu nợ các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................51
Bảng 4.15: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................55
xii
Bảng 4.16: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo thời hạn tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................55
Bảng 4.17: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo thành phần kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................56
Bảng 4.18: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo thành phần kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................57
Bảng 4.19: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................58
Bảng 4.20: Tình hình dư nợ cho vay các DNNVV theo ngành kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................59
Bảng 4.21: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo thời hạn tại Sacombank Cần
Thơ (2011 – 2013)..........................................................................................62
Bảng 4.22: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo thời hạn tại Sacombank Cần
Thơ (6T.2013 – 6T.2014) ...............................................................................62
Bảng 4.23: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo thành phần kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013) ...............................................................63
Bảng 4.24: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo thành phần kinh tế tại
Sacombank Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014).....................................................63
Bảng 4.25: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo ngành kinh tế tại Sacombank
Cần Thơ (2011 – 2013) ..................................................................................65
Bảng 4.26: Tình hình nợ xấu các DNNVV theo ngành kinh tế tại Sacombank
Cần Thơ (6T.2013 – 6T.2014)........................................................................65
Bảng 4.27: Dư nợ DNNVV / Tổng vốn huy động tại Sacombank Cần Thơ
(2011 – 2013).................................................................................................68
Bảng 4.28: Dư nợ DNNVV / Tổng vốn huy động tại Sacombank Cần Thơ
(6T.2013 – 6T.2014) ......................................................................................68
Bảng 4.29: Dư nợ DNNVV / Tổng nguồn vốn tại Sacombank Cần Thơ (2011
– 2013)...........................................................................................................69
Bảng 4.30: Dư nợ DNNVV / Tổng nguồn vốn tại Sacombank Cần Thơ
(6T.2013 – 6T.2014) ......................................................................................70
Bảng 4.31: Dư nợ DNNVV / Tổng dư nợ tại Sacombank Cần Thơ (2011 –
2013)..............................................................................................................70
Bảng 4.32: Dư nợ DNNVV / Tổng dư nợ tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013 –
6T.2014) ........................................................................................................71
Bảng 4.33: Vòng quay vốn tín dụng tại Sacombank Cần Thơ (2011–2013) ....71
xiii
Bảng 4.34: Vòng quay vốn tín dụng tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013 –
6T.2014) ........................................................................................................72
Bảng 4.35: Nợ xấu DNNVV / Tổng dư nợ tại Sacombank Cần Thơ (2011 –
2013)..............................................................................................................72
Bảng 4.36: Nợ xấu DNNVV / Tổng dư nợ tại Sacombank Cần Thơ (6T.2013
– 6T.2013)......................................................................................................73
Bảng 4.37: Hệ số thu nợ tại Sacombank Cần Thơ (2011 – 2013)....................73
Bảng 4.38: Hệ số thu nợ tại Sacombank Cần Thơ (6T.2014 – 6T.2014) .........74
xiv
DANH MỤC VIẾT TẮT
Sacombank
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn
Thương Tín
Sacombank Cần Thơ
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn
Thương Tín - chi nhánh Cần Thơ
NHTM
Ngân hàng Thương mại
TCKT
Tổ chức kinh tế
TMCP
Thương mại Cổ phần
TCTD
Tổ chức tín dụng
NHNN
Ngân hàng Nhà nước
DPRR
Dự phòng rủi ro
UBND
Ủy ban nhân dân
TP
Thành phố
ĐKKD
Đăng kí kinh doanh
ĐBSCL
Đồng bằng sông Cửu Long
PGD
Phòng giao dịch
CNTT
Công nghệ thông tin
DN
Doanh nghiệp
DNNVV
Doanh nghiệp nhỏ và vừa
DNNN
Doanh nghiệp nhà nước
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
CP
Cổ phần
xv
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong vài năm trở lại đây, dưới tác động của khủng hoảng kinh tế thế
giới, nền kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn, biến động phức tạp. Tuy nhiên,
nền kinh tế thế giới đang có những dấu hiệu khởi sắc trong những tháng đầu
năm 2014, tăng trưởng toàn cầu đang trên đà phục hồi. Với nỗ lực vượt qua
khó khăn, kinh tế nước ta đang có những dấu hiệu phục hồi rõ nét. Bắt đầu
xuất hiện những tín hiệu tích cực cho thấy, nền kinh tế dần ổn định trở lại sau
hơn 5 năm bị cuốn vào vòng xoáy của lạm phát và bất ổn kinh tế vĩ mô, và nền
kinh tế Việt Nam đã đạt được một số mục tiêu quan trọng như lạm phát 6
tháng đầu năm 2014 ở mức thấp, chỉ 1,38%, lãi suất của ngân hàng tiếp tục có
xu hướng giảm dần và ổn định, không còn tình trạng chạy đua lãi suất phức
tạp như những năm trước, tỷ giá được duy trì khá ổn định trong thời gian dài...
Đóng góp vào thành công đó phải kể đến ngành Ngân hàng. Hệ thống Ngân
hàng Thương mại (NHTM) trong nền kinh tế được ví như là xương sống của
nền kinh tế. Hệ thống các NHTM giữ vai trò vô cùng quan trọng, là cầu nối
giữa các tổ chức kinh tế (TCKT), các doanh nghiệp , các cá nhân với NHTM
trong việc huy động vốn tiền tệ nhàn rỗi trong nền kinh tế vào ngân hàng và
thực hiện phân phối lại vốn tiền tệ nhàn rỗi đó dưới hình thức cho vay, đầu tư
phát triển nền kinh tế.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) là loại hình doanh nghiệp chiếm đa
số và chủ yếu ở nước ta hiện nay, là một thành phần quan trọng của nền kinh
tế Việt Nam, loại hình doanh nghiệp này đóng vai trò quan trọng, nhất là trong
việc tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, xóa đói giảm nghèo ở địa
phương… Thành phố (TP) Cần Thơ nằm ở vị trí trung tâm của vùng Đồng
bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và là vùng kinh tế trọng điểm thứ 4 của Việt
Nam, có tiềm năng rất lớn về nông nghiệp, công nghiệp, thủy sản và thương
mại dịch vụ. Trong quá trình phát triển kinh tế xã hội tại TP Cần Thơ, các
doanh nghiệp nhỏ và vừa luôn chiếm vị trí quan trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh
nghiệp với năng lực điều hành quá yếu, hạn chế về khả năng hoạch định chiến
lược phát triển, kém sáng tạo, thiếu kinh nghiệm…. Đặc biệt, khó khăn nhất
vẫn là các doanh nghiệp nhỏ và vừa thiếu vốn cho hoạt động sản xuất kinh
doanh. Đứng trước nhu cầu đó, Ngân hàng Thương mại Cổ phần (TMCP) Sài
Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ đã triển khai nhiều chương trình nhằm
hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn TP Cần Thơ có thêm điều
kiện duy trì, phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh và mở rộng quy mô sản
1
xuất. Để hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời góp phần làm gia
tăng lợi nhuận cho Ngân hàng, tôi lựa chọn đề tài: “Phân tích hoạt động cho
vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín - chi nhánh Cần Thơ” để làm đề tài nghiên cứu.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1
Mục tiêu chung
Phân tích hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại
Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ hiện nay. Từ đó,
đánh giá hiệu quả và chất lượng của hoạt động cho vay và đề ra một số giải
pháp nhằm mở rộng hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa
tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
1.2.2
Mục tiêu cụ thể
o Mục tiêu 1: nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động
cho vay của NHTM cũng như tìm hiểu thêm về loại hình doanh nghiệp nhỏ và
vừa.
o Mục tiêu 2: tìm hiểu một số nét khái quát về Ngân hàng TMCP Sài
Gòn Thương Tín và Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần
Thơ.
o Mục tiêu 3: phân tích hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp
nhỏ và vừa và đánh giá hiệu quả hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp
nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ .
o Mục tiêu 4: đề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao
hiệu quả hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân
hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1
Phạm vi về không gian
Đề tài được thực hiện tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi
nhánh Cần Thơ.
1.3.2
Phạm vi về thời gian
Đề tài được thực hiện từ ngày 11/8/2014 đến ngày 17/11/2014.
Số liệu trong đề tài là số liệu thu thập qua 3 năm 2011, 2012, 2013 và 6
tháng đầu năm 2014.
2
1.3.3
Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng
TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
1.4 KẾT CẤU LUẬN VĂN
o
Chương 1: Giới thiệu.
o
Chương 2: Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu.
o Chương 3: Giới thiệu tổng quan về Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
o Chương 4: Phân tích hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp
nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
o Chương 5: Giải pháp mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động cho
vay đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn
Thương Tín – chi nhánh Cần Thơ.
o
Chương 6: Kết luận và kiến nghị.
3
CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NHTM
2.1.1
Khái niệm cho vay
Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng (TCTD) giao
cho khách hàng một số tiền để sử dụng vào một mục đích và thời gian thỏa
thuận, với nguyên tắc có sự hoàn trả cả vốn gốc và lãi (Điều 3, Quyết định số
1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
(NHNN) về quy chế cho vay của TCTD đối với khách hàng).
Cho vay là nghiệp vụ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để phòng ngừa đối với các rủi
ro có thể xảy ra, các NHTM phải tiến hành phân loại nợ để làm cơ sở cho việc
đánh giá chất lượng tín dụng và trích lập dự phòng rủi ro tín dụng theo định kì.
2.1.2
Phân loại cho vay
2.1.2.1 Dựa vào thời hạn cho vay
o Cho vay ngắn hạn là các khoản vay có thời hạn cho vay đến 12
tháng, cho vay để bổ sung thiếu hụt vốn huy động tạm thời của các doanh
nghiệp, phục vụ nhu cầu tiêu dùng.
o Cho vay trung hạn là các khoản vay có thời hạn cho vay từ trên 12
tháng đến 60 tháng, được cung cấp để mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi
mới kỹ thuật, mở rộng và xây dựng các công trình nhỏ có thời gian thu hồi
vốn nhanh.
o Cho vay dài hạn là các khoản vay có thời hạn trên 60 tháng, được
cấp cho mục đích xây dựng cơ bản, đầu tư xây dựng các xí nghiệp mới, các
công trình thuộc cơ sở hạ tầng, cải tiến và mở rộng sản xuất có quy mô lớn
(Thái Văn Đại, 2012, trang 60, 74).
2.1.2.2 Dựa vào tính chất đảm bảo tiền vay
o Cho vay có đảm bảo là loại cho vay dựa trên cơ sở có đảm bảo cho
tiền vay như nhà xưởng, máy móc thiết bị, hàng hóa…
o Cho vay không có đảm bảo là loại cho vay chỉ dựa vào uy tín của
bản thân khách hàng vay vốn để quyết định cho vay (Thái Văn Đại, 2012,
trang 50, 58).
2.1.2.3 Dựa vào mục đích tín dụng
o Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh, mục đích là tài trợ cho hoạt
động sản xuất ở các lĩnh vực công thương, nông nghiệp…
4
o Cho vay tiêu dùng cá nhân, mục đích giúp người tiêu dùng có tài
chính để trang trải nhu cầu nhà ở, phương tiện đi lại,…
2.1.2.4 Dựa vào xuất xứ tín dụng
o Trực tiếp: cấp vốn trực tiếp cho người vay và người vay hoàn trả
trực tiếp cho ngân hàng.
o Gián tiếp: mua lại các chứng từ nợ đã phát sinh và còn trong hạn
thanh toán như: chiết khấu chứng từ, cho vay trả góp…
2.1.3
Những nguyên tắc cho vay
Ngân hàng khi cho vay bao giờ cũng kỳ vọng những đồng vốn bỏ ra của
mình sẽ mang lại hiệu quả cho cả người đi vay và cho chính bản thân ngân
hàng. Các ngân hàng bao giờ cũng đặt ra các nguyên tắc để bắt buộc khách
hàng tuân thủ nhằm đảm bảo sử dụng vốn đúng theo kế hoạch được thỏa thuận
với ngân hàng.
o Nguyên tắc 1: tiền vay được sử dụng đúng mục đích đã thỏa thuận
trên hợp đồng tín dụng.
o Nguyên tắc 2: tiền vay phải được hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi đúng
hạn đã thỏa thuận trên hợp đồng tín dụng (Thái Văn Đại, 2012, trang 36-37).
2.1.4
Điều kiện cho vay
o Có khả năng pháp lực dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
o
Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp.
o
Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết.
o Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi và
có hiệu quả; hoặc có dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sống khả thi và phù
hợp với quy định của pháp luật.
o Thực hiện quy định về đảm bảo tiền vay theo quy định của Chính
phủ và hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (Thái Văn Đại, 2012,
trang 40).
2.1.5
Các phương thức cho vay
o
Cho vay từng lần.
o
Cho vay theo hạn mức tín dụng.
o
Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng.
o
Cho vay theo dự án.
5
o
Cho vay trả góp.
o
Cho vay thông qua phát hành và sử dụng thẻ tín dụng.
o
Cho vay theo hạn mức thấu chi.
o
Cho vay hợp vốn (Thái Văn Đại, 2012, trang 47-48)
2.1.6
Quy trình cho vay
Khách hàng lập hồ sơ và đề nghị vay vốn
Phân tích và thẩm định khách hàng để ra quyết định cho vay
Ngân hàng thỏa thuận và kí kết hợp đồng tín dụng với khách hàng
Giải ngân
Kiểm tra giám sát
Thu nợ gốc và lãi
Thanh lý hợp đồng tín dụng
Nguồn: Thái Văn Đại, 2012, trang 60-64.
Hình 2.1: Quy trình nghiệp vụ cho vay
2.2 PHÂN LOẠI NỢ CỦA NHTM
Theo Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 của Thống đốc
NHNN quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro
tín dụng trong hoạt động ngân hàng của TCTD thì các khoản nợ được chia
thành năm nhóm, bao gồm:
o Nhóm 1: nợ đủ tiêu chuẩn. Bao gồm các khoản nợ trong hạn và tổ
chức đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn. Các khoản
nợ quá hạn dưới 10 ngày và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu hồi
6
đầy đủ cả gốc và lãi đúng thời hạn còn lại. Các khoản nợ được phân loại vào
nhóm 1 theo quy định tại Khoản 2 Điều này.
o Nhóm 2: nợ cần chú ý. Bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày
đến 90 ngày. Các khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu (đối với khách
hàng là doanh nghiệp, tổ chức thì tổ chức tín dụng phải có hồ sơ đánh giá
khách hàng về khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc và lãi đúng kỳ hạn được điều
chỉnh lần đầu). Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 2 theo quy định tại
Khoản 3 Điều này.
o Nhóm 3: nợ dưới tiêu chuẩn. Bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 91
đến 180 ngày. Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu, trừ các khoản
nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu tiên phân loại vào nhóm 2 theo quy định
tại Điểm b Khoản này. Các khoản nợ được miễn hoặc giảm lãi do khách hàng
không đủ khả năng trả lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng. Các khoản nợ được
phân loại vào nhóm 3 theo quy định tại Khoản 3 Điều này.
o Nhóm 4: nợ nghi ngờ. Bao gồm các khoản nợ quá hạn từ 181 dến
369 ngày. Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90
ngày theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu. Các khoản nợ cơ cấu lại thời
hạn trả nợ lần thứ hai. Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 4 theo quy định
tại Khoản 3 Điều này.
o Nhóm 5: nợ có khả năng mất vốn. Bao gồm các khoản nợ quá hạn
trên 360 ngày. Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 90
ngày trở lên theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu. Các khoản nợ cơ cấu
lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn được trả nợ được cơ cấu
lại lần thứ hai. Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả
chưa bị quá hạn hoặc đã quá hạn. Các khoản nợ khoanh, nợ chờ xử lý. Các
khoản nợ được phân loại vào nhóm 5 theo quy định tại Khoản 3 Điều này.
2.3 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA
2.3.1
Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa
Theo Thông tư số: 16/2013/TT-BTC, ban hành ngày 08/02/2013 thì
doanh nghiệp nhỏ và vừa được nhận định như sau:
Doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, bao gồm cả chi nhánh, đơn vị trực
thuộc nhưng hạch toán độc lập, hợp tác xã (sử dụng dưới 200 lao động làm
việc toàn bộ thời gian năm và có doanh thu năm không quá 20 tỷ đồng)
Cụ thể, theo Nghị định 56/2009/NĐ-CP ngày 30/06/2009 của Chính phủ,
doanh nghiệp vừa và nhỏ được định nghĩa như sau:
7
Doanh nghiệp vừa và nhỏ là cơ sở sản xuất kinh doanh theo quy định
pháp luật, được chia thành ba cấp: siêu nhỏ, nhỏ, vừa theo quy mô tổng nguồn
vốn hoặc số lao động bình quân năm, cụ thể như sau:
Bảng 2.1: Phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa
Quy mô
Doanh
nghiệp siêu
nhỏ
Số lao động
Khu vực
Doanh nghiệp nhỏ
Tổng nguồn
vốn
Doanh nghiệp vừa
Số lao động
Tổng nguồn
vốn
Số lao động
Nông, lâm
nghiệp và
thủy sản
10 người trở
xuống
20 tỷ đồng
trở xuống
Từ trên 10
người đến
200 người
Từ trên 20 tỷ
đồng đến 100
tỷ đồng
Từ trên 200
người đến
300 người
Công
nghiệp và
xây dựng
10 người trở
xuống
20 tỷ đồng
trở xuống
Từ trên 10
người đến
200 người
Từ trên 20 tỷ
đồng đến 100
tỷ đồng
Từ trên 200
người đến
300 người
Thương
mại và
dịch vụ
10 người trở
xuống
10 tỷ đồng
trở xuống
Từ trên 10
người đến 50
người
Từ trên 10 tỷ
đồng đến 50
tỷ đồng
Từ trên 50
người đến
100 người
Nguồn: Nghị định 56/2009/NĐ-CP ngày 30/06/2009 của Chính phủ.
2.3.2
Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa
o Các doanh nghiệp nhỏ và vừa cung cấp một lượng sản phẩm hàng
hóa dịch vụ đáng kể cho nền kinh tế.
o Doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nền kinh tế góp phần tạo việc làm
và thu nhập cho người lao động.
o
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa thu hút vốn đầu tư trong nền kinh tế.
o Hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa góp phần làm cho nền
kinh tế năng động, đạt hiệu quả kinh tế cao.
o Các doanh nghiệp nhỏ và vừa có vai trò tích cực đối với sự phát
triển kinh tế địa phương, khai thác tiềm năng thế mạnh của từng vùng. Phát
triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ giúp địa phương khai thác thế mạnh về
đất đai, tài nguyên, lao động trong mọi lĩnh vực phục vụ phát triển kinh tế địa
phương.
o Các doanh nghiệp nhỏ và vừa tạo được mối liên kết chặt chẽ với
tổng công ty nhà nước, các tập đoàn xuyên quốc gia…
8
