sáng kiến kinh nghiệm lớp 1 hay

I - Đặt vấn đề :

Mục tiêu cần đạt đợc ở phân môn Tiếng việt. Hiện nay bao gồm bốn kỹ năng
cơ bản : Kỹ năng đọc, kỹ năng nghe, kỹ năng nói, kỹ năng viết. Các kỹ năng này
có mối liên hệ chặt chẽ lẫn nhau, nhng đều có những nét đặc trng quan trọng
riêng của nó. Trong đó có kỹ năng viết chữ đẹp cũng là một vấn đề đợc quan tâm
hàng đầu. Thấm nhuần lời dạy của cố Thủ tớng Phan Văn Đồng Chữ viết cũng
là một sự biểu hiện của nết ngời. Mà nết ngời là sự hoà nhập giữa tình cảm và
trí tuệ.
Vì vậy, rèn kỹ năng viết chữ trình bày đẹp cho học sinh Tiểu học nói chung và
học sinh lớp 3 nói riêng đều là vô cùng quan trọng. Muốn cho học sinh viết đẹp,
trớc hết phải do công lao việc dạy dỗ công phu của giáo viên ở trờng theo một
phơng pháp mới, khoa học đã đợc đúc kết cùng với sự kèm cặp sít sao của các
bậc phụ huynh và học sinh cũng phải nổ lực luyện tập hết mình. Việc rèn kỹ
năng cho học sinh không những chữ đẹp mà còn viết đúng là cả một quá trình
đòi hỏi ngời giáo viên phải nhiệt tình, thờng xuyên kèm cặp hớng dẫn và phải có
phơng pháp mới đạt hiệu quả. Trong tập nói viết, Thủ tớng đã chỉ ra nhiệm vụ
Trong nhà trờng của chúng ta việc dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận,
viết đẹp cần đợc coi trọng từ lớp mẫu giáo, ở cấp I và ở các cấp trên. Đó là một
yêu cầu không thế xem nhẹ đối với nền giáo dục phổ thông
Từ thực tế giảng dạy trên lớp, đợc tiếp cận với đối tợng nghiên cứu. Tôi thấy
việc rèn kỹ năng viết chữ, trình bày đẹp đối với học sinh lớp 3 là việc làm thiết
thực. Sở dĩ tôi nói vậy là bởi ý thức học sinh còn rất hạn chế nó ánh hởng đến
chất lợng học tập. Chữ viết đúng, nhanh, rõ, đẹp, trình bày khoa học là một trong
những thuận lợi góp phần nâng cao kết quả học tập. Dạy học sinh viết đúng, viết
đẹp, viết cẩn thận là góp phần rèn luyện cho học sinh phát triển toàn diện về đức,
trí, thẩm mỹ. Nh vậy giáo dục ý thức nề nếp về chữ viết cho học sinh lớp 2, 3 là
một vấn đề cần đợc chúng ta quan tâm đúng mức. Bởi ở tuổi các em học sinh
tâm hồn các em còn non nớt nh cây măng non mới mọc dễ uốn nắn nhng cũng
dễ công tự do. Vì thế muốn cho chất lợng chữ viết đạt đợc kết quả khá thi hơn,
chúng ta uốn nắn học sinh ngay từ bây giờ nó sẽ là nền tảng vững chắc cho các

lớp học tiếp theo.
Từ những hiểu biết về tầm quan trọng của vấn đề rèn kỹ năng viết chữ đẹp đã
ảnh hởng trực tiếp leen chất lợng giáo dục và từ những lý do cụ thể, thiết thực
đồng thời qua tìm tòi nghiên cứu tài liệu. Tôi quyết định sẽ chọn đề tài này mong
muốn sẽ đóng góp một số ý kiến nhỏ trong quá trình dạy học của mình.
1


II - Thực trạng vấn đề :

1. Thuận lợi :
Bên cạnh những kiến thức và kỹ năng bắt buộc của môn học, vấn đề chữ viết
đã đợc hình thành. Thành thạo rèn viết chữ đẹp là một yêu cầu cần phải đạt đối
với học sinh, nhất là học sinh hiện nay.
Với nhận thức đó : Bộ, Sở, Phòng, các cán bộ giáo viên đứng lớp đều có tầm
nhìn mới hơn đối với vấn đề này. Nghĩa là phong trào chữ đẹp đã trở thành một
tiêu chí để đánh giá xếp loại, coi việc rèn chữ viết là một hoạt động nhằm nâng
cao chất lợng giáo dục toàn diện cho học sinh.
2. Khó khăn :
* Về địa phơng :
Vấn đề này nói lên thì ai cũng nghĩ là dễ nhng thực tế đi sâu vào mới biết là
rất khó. Khó ở chỗ xuất phát từ nền kinh tế địa phơng là một xã nghèo, nên số
công giáo chiếm khoảng 80-90%, sinh con đông, con em phần lớn là nghề nông
từ đó ảnh hởng đến ý thức của các bậc phụ huynh, sự quan tâm theo dõi hàng
ngày của việc viết chữ, giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập của con em cha đợc
coi trọng đúng mức.
* Về phía nhà trờng :
Giữ gìn sách vở, rèn kỹ năng viết chữ đẹp là mục tiêu đặt ra lâu dài, cho nên
để đặt ra mục tiêu không chỉ diễn ra ngày một, ngày hai mà làm đợc. Mặc dầu
các cấp quản lý giáo dục, các nhà trờng vẫn thờng xuyên chỉ đạo giáo viên lên

lớp luôn hớng dẫn học sinh tập viết đúng mẫu, đẹp song việc chăm lo rèn cho
học sinh viết chữ đúng, viết chữ đẹp chỉ hầu nh đang dừng lại ở môn tập viết,
luyện viết và còn nặng về phần nhắc nhở lý thuyết, cha rèn đợc mọi lúc, mọi nơi
một cách toàn diện, đầy đủ. Giáo viên một số trình bày còn cấu thả, thiếu thận
trọng.
* Về học sinh:
Đối với học sinh lớp 2, 3 nội dung kiến thức cha cao, cha đi sâu vào số lợng,
các bài viết, bài tập còn ngắn hơn, các em đã viết thành thạo những đòi hỏi khâu
rèn kỹ năng trình bày chữ viết là một khâu quan trọng và cũng là một trọng trách
cực kỳ khó khăn của giáo viên, vì học sinh các em cha có ý thức trình bày viết
đẹp chữ viết cha đúng quy định.

2


Dựa vào thực trạng, thực tế của từng trờng, từng địa phơng và bản thân học
sinh. Trong thời gian giảng dạy tôi đã rút ra đợc một số kinh nghiệm nhỏ và các
giải pháp khắc phục những hạn chế trong vấn đề Rèn kỹ năng viết chữ đẹp cho
học sinh lớp 2, 3.
III giải pháp :

Để nâng cao chất lợng giáo dục, xây dựng ý thức rèn chữ, rèn ngời đối với học
sinh Tiểu học, đảm bảo mục tiêu giáo dục đặt ra từ đâu. Nhiệm vụ này đặt ra cho
ngời giáo viên rất lớn nó đòi hỏi sự tân tuỵ chịu khó, lòng kiên trì nhẫn nại, say
mê vơn tới ham muốn nét đẹp kết hợp với những giải pháp, biện pháp cụ thể
nhằm giúp cho chất lợng chữ viết của học sinh ngày càng cao đáp ứng chỉ tiêu
trong quá trình dạy học ở trờng Tiểu học.
- Mỗi giáo viên cần có sự quan tâm đúng mức đối với phong trào Rèn kỹ
năng viết chữ đẹp.
Trong lịch sử lu truyền có những vị học rộng tài cao nổi tiếng nh Cao Bá Quát

mà chữ viết vô cùng xấu, xấu đến nỗi ngời đời xa thốt lên rằng Ngời đâu mà
chữ xấu nh ma. Vậy mà, qua thời gian kiên trì luyện viết ngày, đêm trong nhiều
năm trời, kết quả của ông đã trở thành một ngời viết chữ đẹp và đã trở thành nhà
th pháp nổi tiếng.
Nói nh vậy, trên đời này không có việc gì khó mà không làm đợc, vấn đề là ở
chỗ ý chí, sự quyết tâm của mỗi chúng ta. Cho nên, rèn chữ viết đẹp đối với
học sinh Tiểu học nhất là đối với học sinh các lớp đầu cấp phải đợc diễn ra thờng
xuyên, liên tục. Có nghĩa là ở mỗi lớp khi các em bắt đầu cầm bút viết là giáo
viên lại nhắc nhở, uốn nắn hớng dẫn cách viết. Cách trình bày tất cả mọi môn
học, giáo viên phải xem chữ viết, viết đẹp là vấn đề không thế thiếu trong mỗi
ngời giáo viên, phải nhiệt tình, công phu thì chắc chắn rằng sẽ khơi dậy đợc lòng
đam mê, sự thi đua nổ lực phấn đấu của học sinh và sự kèm cặp thờng xuyên của
các bậc phụ huynh.
- Cần có sự quan tâm bồi dỡng để nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên, đặc
biệt về chữ viết và trình bày bảng.
Đây là yếu tố quyết định không phụ thuộc nhiều vào kinh tế. Do đó ở bất kỳ
hoàn cảnh nào cũng có thể thực hiện đợc yêu cầu này. Vì vậy, chúng ta cần phải
tiến hành ngay một cách triệt để với yêu cầu cao.
Giáo viên luôn là ngời làm mẫu để học sinh noi theo, bởi học sinh lớp 2, 3 tâm
lý của học sinh hoàn toàn phụ thuộc vào cô giáo dạy mình, nó có sự tin tởng cao,
3


cha có ý thức trình bày theo ý thức của mình, vì thế ngời giáo viên dạy các lớp
đầu cấp nh lớp 1, 2, 3 trình bày bảng phải cẩn thận, tránh trình bày bảng cấu thả.
Ngoài việc soạn bài chu đáo ở nhà, giáo viên lên lớp cần hớng dẫn học sinh
cách đặt bút, cách viết, cách trình bày bài một cách cẩn thận. Cho nên vấn đề
quan tâm học sinh là vô cùng quan trọng. Khi dạy môn tập viết, ôn lại chữ hoa
Ph tuần 22 trớc hết giáo viên hớng dẫn học sinh quan sát chữ Ph
......................................................................................................................................................

Cách viết : Nét một nh thế nào ?
......................................................................................................................................................

Nét hai nh thế nào ?
......................................................................................................................................................

Nét ba nh thế nào ?
......................................................................................................................................................

Nét bốn nh thế nào ?
Giáo viên viết mẫu học sinh theo dõi
* Hớng dẫn học sinh viết bảng con :
Học sinh tập viết bảng con 2, 3 lợt, giáo viên nhận xét uốn nắn cho từng em.
Khi học sinh viết chữ Ph vào vở, giáo viên cho học sinh quan sát chữ mẫu ở
vở. Sau khi quan sát xong, giáo viên chỉ yêu cầu học sinh viết một chữ đầu tiên
để giáo viên quan sát một lợt xem cách viết của các em nh thế nào. Nếu em nào
viết đúng, đẹp thì cho em đó viết hết cả dòng, còn em nào viết cha đúng, cha đẹp
giáo viên cho dừng lại để uốn nắn tiếp. Giáo viên cầm tay hớng dẫn viết từ từ. Bớc này là sự sáng tạo riêng của từng giáo viên để rèn cho học sinh ngay từ những
nét đơn giản đầu tiên, chỉ cần buông lỏng trong một khâu, một bớc thì học sinh
sẽ chệch hớng ngay.
Còn khi cho học sinh viết từ ứng dụng phải hớng dẫn học sinh xác định đợc
các nét nối giữa các con chữ độ cao, các chữ cái trong một tiếng, vị trí đặt dấu
thanh khoảng cách giữa tiếng với tiếng. Hớng dẫn các em ngồi viết, cách đặt vở,
cầm bút (đây là học sinh có t thế ngồi cha đúng)
Còn khi dạy một bài chính tả cũng gặp rất nhiều trở ngại trong việc hớng dẫn
cách trình bày một bài văn, một bài thơ. Tất cả những cái đó làm cho học sinh
trình bày dễ sai khi trình bày vào vở, vì vậy giáo viên cần cho học sinh đọc cả
4

bài chính tả, sau đó nêu một số câu hỏi để khắc sâu trí nhớ khó khăn nhầm lẫn
trong khi viết hỏi. Nhng chữ nào trong bài đợc viết hoa
Bài viết có những dấu câu nào.
Giáo viên chốt lại các câu trả lời của học sinh, sau đó giáo viên hớng dẫn học
sinh viết bảng con. Từ ngữ khó, tên riêng trong bài, sửa chữa các lỗi học sinh còn
viết sau ở bảng con. Giáo viên cho học sinh quan sát bài viết và hớng dẫn học
sinh viết vào vở. Đây là bớc quan trọng, nếu nh giáo viên sơ sài bỏ qua chắc
chắn rằng các em sẽ trình bày sai, cẩu thả. Một số giáo viên đến tiết học chính tả
nếu tiết nghe - đọc hay nhìn chép thôi cho các em mở sách giáo khoa ra viết,
giáo viên không hớng dẫn cẩn thận cụ thể, tỉ mỹ, không luyện viết bảng con,
không tìm hiểu nội dung bài thì bài viết của học sinh làm sao đạt yêu cầu, chứ
không nói trình bày chữ viết đúng và đẹp. Học sinh lớp 2, 3 nó phụ thuộc vào h ớng dẫn của giáo viên rất lớn, muốn trình bày đẹp có chữ viết đẹp cho sau này
cũng là bắt nguồn từ đây.
Không những phân môn Tiếng việt mới hớng dẫn tỷ mỹ mà trong khi học sinh
các ôn nh Toán, Đạo đức, Tự nhiên và xã hội... giáo viên cũng cần hớng dẫn học
sinh cần viết đúng, viết đẹp đúng quy định.
* Vấn đề cơ sở vật chất phù hợp với tình hình địa phơng và điều kiện học tập
của học sinh. Những điều kiện ban đầu về cơ sở vật chất nh lớp học, bàn ghế,
ánh sáng có sự chuẩn bị tốt, tạo đợc tâm lý thoái mái duy trì mọi nề nếp học tập
của học sinh.
Ngoài những giải pháp đã nêu ở trên, cần tổ chức các cuộc thi về chữ viết đẹp,
văn hay cũng chính là yếu tố quyết định nhằm nâng cao Chất lợng chữ viết.
Sau đây là bảng so sánh chất lợng (đối tợng lớp 3A, tổng số học sinh là 21 em)
Tỷ lệ
Loại

A

B

C

SL

%

SL

%

SL

%

Tháng 9-10

12

57

8

38

1

5

Tháng 11-12

13

62

7

33

1

5

Tháng 1-2

15

71

5

24

1

5

Thời gian

Trên đây là một số ý kiến, giải pháp nhỏ nhằm góp phần khắc phục những khó

khăn, tồn tại của trờng, của địa phơng và của từng giáo viên, để đa ra phong trào
5


vở sạch chữ đẹp ngày càng cao. Là những ngời giáo viên tận tuỵ với nghề nghiệp
cần ý thức đợc rằng công việc Rèn kỹ năng viết chữ đẹp là công việc gắn liền
với nghề dạy học, gắn liền với chất lợng dạy học. Nó quyết định một phần không
nhỏ trong chất lợng dạy học.
III Kết luận :

Từ ý thức học tập và chữ viết còn hạn chế. Nhiệm vụ vất vả của giáo viên là
phải tìm tòi ở các tài liệu hớng dẫn học hỏi kinh nghiệm, nghĩa là phải trang bị
tốt cho mình vốn kinh nghiệm về kỹ năng trau dồi chữ viết cho học sinh.
Qua thời gian giảng dạy, rèn kỹ năng viết chữ đẹp cho học sinh lớp 3 bản thân
tôi đã rút ra đợc bài học từ thực tế. Tôi đã khẳng định rằng có sự chuyển biến rõ
nét trong quá trình đợc rằng có sự chuyển biến rõ nét trong quá trình rèn luyện
chữ viết đẹp, đúng...
Tuy rằng kết quả đó cha cao, nhng tôi có quyền hy vọng thời gian tới sẽ gặt
hái đợc cao hơn.
Tháng 4 năm 2007

6