Nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH somotnet

CH

NGă1. NH NG V Nă
LÝ LU NăC ăB N V HI U QU
HO Tă NG KINH DOANH C A DOANH NGHI P

1.1. Khái ni m hi u qu ho tăđ ng kinh doanh và s c n thi t nâng cao hi u qu
ho tăđ ng kinh doanh c a doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m doanh nghi p, phân lo i doanh nghi p và các ho t đ ng ch y u
c a doanh nghi p
1.1.1.1. Khái ni m doanh nghi p
Theo Lu t Doanh nghi p 2005, doanh nghi p là t ch c kinh t có tên riêng, có
tài s n, có tr s giao d ch n đ nh, đ

c đ ng ký kinh doanh theo quy đ nh c a pháp

lu t nh m m c đích th c hi n các ho t đ ng kinh doanh.
1.1.1.2. Phân lo i doanh nghi p
Theo Lu t Doanh nghi p 2005, có 6 lo i hình doanh nghi p:
Công ty TNHH hai thành viên tr lên:
- Công ty TNHH là doanh nghi p, trong đó:
+ Thành viên có th là t ch c, cá nhân; s l
n m m i;

ng thành viên không v

t quá

+ Thành viên ch u trách nhi m v các kho n n và ngh a v tài s n khác c a
doanh nghi p trong ph m vi s v n cam k t góp vào doanh nghi p;
+ Ph n v n góp c a thành viên ch đ c chuy n nh ng theo quy đ nh t i các

đi u 43, 44 và 45 c a Lu t doanh nghi p.
- Công ty trách nhi m h u h n có t cách pháp nhân k t ngày đ
ch ng nh n đ ng ký kinh doanh.
- Công ty trách nhi m h u h n không đ

c c p Gi y

c quy n phát hành c ph n.

Công ty TNHH m t thành viên:
- Công ty TNHH m t thành viên là doanh nghi p do m t t ch c ho c m t cá
nhân làm ch s h u (sau đây g i là ch s h u công ty); ch s h u công ty
ch u trách nhi m v các kho n n và ngh a v tài s n khác c a công ty trong
ph m vi s v n đi u l c a công ty.
- Công ty trách nhi m h u h n m t thành viên có t cách pháp nhân k t ngày
đ c c p Gi y ch ng nh n đ ng ký kinh doanh.
- Công ty trách nhi m h u h n m t thành viên không đ
ph n.

c quy n phát hành c

Công ty c ph n
- Công ty c ph n là doanh nghi p, trong đó:
+ V n đi u l đ

c chia thành nhi u ph n b ng nhau g i là c ph n;
1


+ C đông có th là t ch c, cá nhân; s l

ng c đông t i thi u là ba và

không h n ch s l ng t i đa;
+ C đông ch ch u trách nhi m v các kho n n và ngh a v tài s n khác c a
doanh nghi p trong ph m vi s v n đã góp vào doanh nghi p;
+ C đông có quy n t do chuy n nh ng c ph n c a mình cho ng i khác,
tr tr ng h p quy đ nh t i kho n 3 i u 81 và kho n 5 i u 84 c a Lu t
này.
- Công ty c ph n có t cách pháp nhân k t ngày đ

c c p Gi y ch ng nh n

đ ng ký kinh doanh.
- Công ty c ph n có quy n phát hành ch ng khoán các lo i đ huy đ ng v n.
Công ty h p danh
- Công ty h p danh là doanh nghi p, trong đó:
+ Ph i có ít nh t hai thành viên là ch s h u chung c a công ty, cùng nhau
kinh doanh d i m t tên chung (sau đây g i là thành viên h p danh); ngoài
các thành viên h p danh có th có thành viên góp v n;
+ Thành viên h p danh ph i là cá nhân, ch u trách nhi m b ng toàn b tài s n
c a mình v các ngh a v c a công ty;
+ Thành viên góp v n ch ch u trách nhi m v các kho n n c a công ty trong
ph m vi s v n đã góp vào công ty.
- Công ty h p danh có t cách pháp nhân k t ngày đ
đ ng ký kinh doanh.
- Công ty h p danh không đ

c c p Gi y ch ng nh n

c phát hành b t k lo i ch ng khoán nào.

Doanh nghi p t nhân
- Doanh nghi p t nhân là doanh nghi p do m t cá nhân làm ch và t ch u
trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v m i ho t đ ng c a doanh
nghi p.
- Doanh nghi p t nhân không đ
- M i cá nhân ch đ

c phát hành b t k lo i ch ng khoán nào.

c quy n thành l p m t doanh nghi p t nhân.

Nhóm công ty
- Nhóm công ty là t p h p các công ty có m i quan h g n bó lâu dài v i nhau
v l i ích kinh t , công ngh , th tr ng và các d ch v kinh doanh khác.
- Nhóm công ty bao g m các hình th c sau đây:
+ Công ty m – công ty con;
+ T p đoàn kinh t ;
+ Các hình th c khác.
2

Thang Long University Library


1.1.2. Khái ni m hi u qu ho t đ ng kinh doanh
Hi n nay có r t nhi u quan đi m khác nhau v hi u qu ho t đ ng kinh doanh.
Tùy theo t ng l nh v c nghiên c u mà ng i ta đ a ra các quan đi m khác nhau v
hi u qu ho t đ ng kinh doanh. D
kinh doanh:

Nhà kinh t h c ng

i đây là m t s quan đi m v hi u qu ho t đ ng

i Anh, Adam Smith, cho r ng: “Hi u qu là k t qu đ t

đ c trong ho t đ ng kinh t , doanh thu tiêu th hàng hóa.” [2] Theo quan đi m này
c a Adam Smith đã đ ng nh t hi u qu v i ch tiêu ph n ánh k t qu s n xu t kinh
doanh. H n ch c a quan đi m này là k t qu s n xu t kinh doanh có th t ng lên do
chi phí s n xu t kinh doanh t ng hay do m r ng s d ng các ngu n l c s n xu t. N u
v i cùng m t k t qu s n xu t kinh doanh có hai m c chi phí khác nhau thì theo quan
đi m này c ng có hi u qu . Quan đi m này ch dùng khi k t qu s n xu t kinh doanh
t ng v i t c đ nhanh h n t c đ t ng c a chi phí đ u vào c a s n xu t.
Quan đi m th hai cho r ng: “Hi u qu kinh doanh là quan h t l gi a ph n
t ng thêm c a ph n k t qu và ph n t ng thêm c a chi phí.” [2] Quan đi m này đã xác
đ nh hi u qu trên c s so sánh t ng đ i gi a k t qu đ t đ c v i ph n chi phí b
ra đ đ t đ c k t qu đó. Nh ng xét trên quan ni m c a tri t h c Mác – Lênin thì s
v t hi n t ng đ u có quan h ràng bu c có tác đ ng qua l i l n nhau ch không t n
t i m t cách riêng l . H n n a s n xu t kinh doanh là m t quá trình t ng thêm có s
liên h m t thi t v i các y u t có s n. Chúng tr c ti p ho c gián ti p tác đ ng làm k t
qu s n xu t kinh doanh thay đ i. H n ch c a quan đi m này là nó ch xem xét hi u
qu trên c s so sánh phân t ng thêm c a k t qu và ph n t ng thêm c a chi phí, mà
nó không xem xét đ n ph n chi phí và ph n k t qu ban đ u. Do đó theo quan đi m
này ch đánh giá đ c hi u qu c a ph n k t qu s n xu t kinh doanh mà không đánh
giá đ

c toàn b hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Quan đi m khác n a l i cho r ng: “Hi u qu kinh doanh là m c đ th a mãn yêu

c u c a quy lu t kinh t c b n c a ch ngh a xã h i cho r ng qu tiêu dùng v i ý

ngh a là ch tiêu đ i di n cho m c s ng c a m i ng i trong các doanh nghi p là ch
tiêu ph n ánh hi u qu kinh doanh.” [2] Quan đi m này có u đi m là đã bám sát m c
tiêu c a n n s n xu t xã h i ch ngh a là không ng ng nâng cao đ i s ng v t ch t và
tinh th n cho ng i dân. Nh ng khó kh n đây là ph ng ti n đ đo l ng th hi n t
t ng đ nh h ng đó.
Nh v y, hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p là m t ch tiêu kinh t
t ng h p ph n ánh trình đ s d ng các y u t c a quá trình s n xu t. Hi u qu ho t
đ ng kinh doanh là ph m trù kinh t ph n ánh nh ng l i ích đ t đ c t các ho t đ ng
trong su t quá trình kinh doanh c a doanh nghi p. Hi u qu kinh doanh còn th hi n
3


s v n d ng khéo léo c a các nhà qu n tr doanh nghi p gi a lý lu n và th c t nh m
khai thác t i đa các y u t c a quá trình s n xu t nh máy móc, thi t b , nguyên v t
li u, nhân công,… đ nh m nâng cao l i nhu n. Hi u qu ho t đ ng kinh doanh là m t
ch tiêu kinh t t ng h p ph n ánh trình đ s d ng các ngu n v t l c, tài chính c a
doanh nghi p đ đ t đ c hi u qu cao nh t.
1.1.3. B n ch t c a hi u qu ho t đ ng kinh doanh
B t k m t ho t đ ng nào c a m i t ch c đ u mong mu n đ t đ c hi u qu
cao nh t trên m i ph ng di n kinh t xã h i và b o v môi tr ng. Ho t đ ng kinh
doanh trong c ch th tr

ng yêu c u hi u qu càng đòi h i c p bách, vì nó là đ ng

l c thúc đ y các doanh nghi p c nh tranh và phát tri n. Hi u qu ho t đ ng kinh
doanh c a doanh nghi p ch y u xét trên ph ng di n kinh t có quan h v i hi u qu
xã h i và môi tr ng.
Th c ch t hi u qu ho t đ ng kinh doanh là s so sánh gi a các k t qu đ u ra
v i các y u t đ u vào c a m t t ch c kinh t đ c xét trong m t k nh t đ nh, tùy
theo các yêu c u c a các nhà qu n tr kinh doanh. Các ch tiêu tài chính ph n ánh hi u

qu kinh doanh là c s khoa h c đ đánh giá trình đ c a các nhà qu n lý, c n c đ a
ra quy t đ nh trong t ng lai. Song đ chính xác c a các thông tin t các ch tiêu hi u
qu phân tích ph thu c vào ngu n s li u, th i gian và không gian phân tích.
B n ch t c a hi u qu kinh doanh là nâng cao n ng su t lao đ ng xã h i và ti t
ki m lao đ ng xã h i. ây là hai m t có m i quan h m t thi t c a v n đ hi u qu
kinh doanh. Chính vi c khan hi m ngu n l c và vi c s d ng chúng có tính ch t c nh
tranh nh m th a mãn nhu c u ngày càng t ng c a xã h i, đ t ra yêu c u ph i khai thác,
t n d ng tri t đ và ti t ki m các ngu n l c.
đ t đ c m c tiêu kinh doanh, các
doanh nghi p bu c ph i chú tr ng các đi u ki n n i t i, phát huy n ng l c, hi u l c
c a các y u t s n xu t và ti t ki m m i chi phí.
1.1.4. Vai trò c a hi u qu ho t đ ng kinh doanh
Vai trò c a vi c nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là nâng cao n ng su t
lao đ ng xã h i và ti t ki m ngu n l c lao đ ng xã h i. ây là hai m t có m i quan h
m t thi t c a v n đ hi u qu kinh t . Chính vi c khan hi m ngu n l c và vi c s d ng
chúng có tính c nh tranh nh m th a mãn nhu c u ngày càng t ng c a xã h i, đ t ra yêu
c u ph i khai thác, t n d ng tri t đ và ti t ki m các ngu n l c.
đ t đ c m c tiêu
kinh doanh, các doanh nghi p bu c ph i chú tr ng các đi u ki n n i t i, phát huy n ng
l c, hi u l c c a các y u t s n xu t và ti t ki m m i chi phí.
Vì v y, yêu c u c a vi c nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là ph i đ t k t
qu t i đa v i chi phí t i thi u, hay chính xác h n là đ t k t qu t i đa v i chi phí nh t
đ nh ho c ng c l i đ t k t qu nh t đ nh v i chi phí t i thi u. Chi phí đây đ c hi u
4

Thang Long University Library


theo ngh a r ng là chi phí đ t o ra ngu n l c và chi phí s d ng ngu n l c, đ ng th i
ph i bao g m c chi phí c h i. Chi phí c h i là giá tr c a vi c l a ch n t t nh t đã b

b qua hay giá tr c a s hy sinh công vi c kinh doanh khác đ th c hi n ho t đ ng
kinh doanh này. Chi phí c h i ph i đ c b sung vào chi phí k toán và lo i ra kh i
l i nhu n k toán đ th y rõ l i ích kinh t th c s . Cách tính nh v y s khuy n khích
các nhà kinh doanh l a ch n ph ng án kinh doanh t t nh t, các m t hàng s n xu t có
hi u qu cao h n.
1.1.5. Ý ngh a c a vi c nâng cao hiêu qu ho t đ ng kinh doanh
Nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là m c tiêu c a t t c các doanh nghi p,
là v n đ xuyên su t đ c th hi n qua các công tác qu n lý. T t c các công tác qu n
lý nh qu n lý tài chính, qu n lý nhân s , maketing,… cu i cùng đ u nh m m t m c
đích là t o ra k t qu và hi u qu cao nh t trong quá trình kinh doanh. T t c nh ng
c i ti n, nh ng thay đ i m i v n i dung, ph ng pháp áp d ng trong các công tác
qu n lý ch th c s đem l i ý ngh a khi chúng làm t ng đ c hi u qu ho t đ ng kinh
doanh c a các doanh nghi p. Hi u qu kinh doanh đ c doanh nghi p xác đ nh nh
v n đ s ng còn, doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì tr c h t đòi h i kinh
doanh ph i có hi u qu , ph i có lãi đ t ng ngu n tích l y hàng n m cho m c tiêu tái
đ u t m r ng kinh doanh. Hi u qu kinh doanh càng cao thì doanh nghi p càng có
đi u ki n tái đ u t nâng c p máy móc, đ i m i công ngh . Kinh doanh có hi u qu là
ti n đ đ t ng phúc l i cho ng i lao đ ng và xã h i.
Các doanh nghi p thông qua phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh, s đánh
giá đ c trình đ s d ng và ti t ki m các ngu n l c đã có. Thông qua đó s thúc đ y
ti n b khoa h c công ngh , t o c s cho vi c th c hi n công nghi p hóa, hi n đ i
hóa s n xu t kinh doanh. Trên c s đó, doanh nghi p phát huy u đi m, kh c ph c
nh c đi m c a mình, đ ra các bi n pháp khai thác m i n ng l c đ nâng cao hi u
qu ho t đ ng kinh doanh, t ng kh n ng c nh tranh, t ng tích l y, nâng cao đ i s ng
v t ch t và tinh th n cho ng

i lao đ ng. Thông qua ý ngh a c a vi c nâng cao hi u

qu ho t đ ng kinh doanh, chúng ta th y nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là
vô cùng c n thi t cho t t c các doanh nghi p. Trong c ch th tr ng hi n nay, nâng

cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh là đi u ki n c n đ các doanh nghi p kinh doanh
t n t i và phát tri n.

5


1.2. N iădungăvƠăcácăph

ngăphápăphơnătích hi u qu ho t đ ng kinh doanh

1.2.1. N i dung phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh
1.2.1.1. Phân tích tình hình doanh thu – chi phí – l i nhu n
Phân tích doanh thu
Doanh thu c a doanh nghi p là toàn b s ti n s thu đ c do tiêu th s n ph m,
cung c p d ch v , ho t đ ng tài chính và các ho t đ ng khác c a doanh nghi p. Trong
kinh t h c, doanh thu th ng đ c xác đ nh b ng giá bán nhân v i s n l ng. Trong
quá trình ho t đ ng c ng nh ho t đ ng phân tích tài chính, m u báo cáo k t qu kinh
doanh theo quy đ nh c a Nhà n

c th

ng chia doanh thu thành nhi u ph n khác

nhau.
Khi phân tích doanh thu, các nhà qu n tr s đánh giá m c đ quy mô c a doanh
thu và so sánh tình hình bi n đ ng gi a k phân tích và k g c. T đó xác đ nh các
nhân t nh h ng đ n doanh thu và đánh giá t c đ t ng tr ng doanh thu c a doanh
nghi p qua t ng k . T l t ng tr ng doanh thu cho bi t m c đ t ng tr ng doanh
thu t ng đ i (tính theo ph n tr m) qua các th i k . T l này nh h n không đ ng
ngh a v i vi c t ng tr ng âm. Tr ng h p doanh thu c a m t trong s các k tr c

k hi n t i b ng không thì t l t ng tr

ng doanh thu không xác đ nh (th

ng ch x y

ra n u k báo cáo là quý, ho c trong n m ho t đ ng đ u tiên c a doanh nghi p).
Doanh nghi p có t l t ng tr ng doanh thu càng cao th ng đang trong giai
đo n phát tri n m nh, th ph n t ng ho c đang m r ng kinh doanh sang các th tr ng
ho c l nh v c m i tùy vào xu h ng c a t l t ng tr ng doanh thu mà m c t ng
tr ng đ c đánh giá là b n v ng, không n đ nh, phi mã hay tu t d c. Nh ng doanh
nghi p có m c t ng tr ng doanh thu n đ nh m c cao luôn đ c các nhà đ u t đ c
bi t quan tâm.
Phân tích chi phí
Chi phí là t ng h p vi c s d ng các y u t s n xu t trong chu k . Bi n đ ng chi
phí t ng hay gi m ph n ánh trình đ đi u hành, khai thác và s d ng t ng h p các y u
t s n xu t kinh doanh. Khi phân tích y u t chi phí, d a trên báo cáo k t qu kinh
doanh mà đánh giá y u t t ng (gi m) c a chi phí t đó tìm ra nguyên nhân và có
nh ng chính sách phù h p. Thêm vào đó so sánh h s th c hi n chi phí qua các th i
k kinh doanh, xem h s này bi n đ ng nh th nào qua các th i k kinh doanh, t c
đ có t ng n đ nh hay không.
Vi c tính t tr ng c a t ng b ph n chi phí trên t ng s chi phí c ng vô cùng
quan tr ng, vi c đánh giá nh v y giúp phát hi n đ c đâu là ngu n chi phí chi m t

6

Thang Long University Library


tr ng cao nh t trong t ng s chi phí, t đó đ i v i t ng m c tiêu mà doanh nghi p đ

ra s có nh ng bi n pháp c th nh m làm t ng hay gi m chi phí đi.
Phân tích l i nhu n
L i nhu n luôn là m t y u t mà m i doanh nghi p luôn mu n h ng đ n. Nó là
th c đo giúp doanh nghi p thu hút các nhà đ u t vào công ty.
ng trên góc đ nhà
đ u t mu n đ u t lâu dài vào công ty và mu n có c h i qu n lý công ty thì con s
l i nhu n mà đ c chia hàng n m là đi u mà h xem xét t i. Còn đ ng trên góc đ
m t ng i cho công ty vay v n thì h s xem xét và đánh giá th m đ nh tình hình tài
chính c a m t công ty s d a ch y u vào ngu n l i nhu n đ

c t o ra. L i nhu n c a

công ty đ c tính d a trên doanh thu tr chi phí, nó là ch tiêu trung gian ph n ánh giá
tr doanh thu, chi phí có m i quan h đ i x ng v i nhau.
T các ch tiêu trên báo cáo tài chính thông qua s bi n đ ng gi a k phân tích
và k g c (c v con s tuy t đ i và t ng đ i) có th th y đ c xu h ng bi n đ ng
c ng nh nh ng nhân t nh h ng t i m c t ng (gi m) l i nhu n sau thu c a doanh
nghi p. T đó, t ng h p các nhân t đ th y đ
nh t.
tr

c nhân t nào có m c nh h

ng cao

Tr ng h p t c đ t ng tr ng c a doanh thu bán hàng nhanh h n t c đ t ng
ng c a giá v n hàng bán ch ng t trình đ ki m soát chi phí s n xu t c a nhà qu n

tr là t t. Tr ng h p t c đ t ng c a doanh thu th p h n t c đ t ng c a chi phí bán
hàng, nhà qu n tr c n xem xét y u t chi phí có phù h p v i các giai đo n c a chu k

s n ph m hay không. Thông qua k t qu phân tích có c s đ a ra các bi n pháp ki m
soát chi phí t t h n và xây d ng các đ nh m c chi phí khoa h c nh m t i thi u hóa chi
phí.
1.2.1.2. Phân tích tình hình tài s n – ngu n v n
Phân tích c c u tài s n – ngu n v n t c là phân tích c c u và s d ng ngu n
v n c a doanh nghi p nh th nào, là xem xét và đánh giá s thay đ i các ch tiêu cu i
k so v i đ u k trên B ng cân đ i k toán v ngu n v n và cách th c s d ng ngu n
v n c a doanh nghi p.
Phân tích k t c u tài s n và ngu n v n là vi c so sánh cu i k và đ u k v s
tuy t đ i và s t ng đ i, ta còn so sánh đánh giá t tr ng t ng lo i tài s n và ngu n
v n chi m trong t ng s và xu h ng bi n đ ng c a chúng.
Phân tích tài s n
S d ng v n huy đ ng h p lý, hi u qu không nh ng giúp doanh nghi p ti t
ki m đ c chi phí huy đ ng v n mà còn giúp doanh nghi p ti t ki m đ c s v n đã
huy đ ng. S d ng h p lý, hi u qu s v n đã huy đ ng đ
7

c th hi n tr

ch t

ch


s v n đã huy đ ng đ

c đ u t vào l nh v c kinh doanh hay b ph n tài s n nào. Qua

phân tích c c u tài s n, nhà qu n lý s n m đ c tình hình đ u t s v n huy đ ng,
bi t đ c vi c s d ng v n đã h p lý hay ch a và có ph c v cho m c đích kinh

doanh c a doanh nghi p hay không.
Phân tích c c u tài s n đ c th c hi n b ng cách tính ra và so sánh tình hình
bi n đ ng gi a k phân tích v i k g c v t tr ng c a t ng b ph n chi m trong t ng
tài s n.
Vi c xem xét t tr ng t ng lo i tài s n chi m trong t ng s tài s n và xu h
bi n đ ng c a chúng theo th i gian đ th y đ

c m c đ phân b . Vi c đánh giá đ

ng
c

d a trên tính ch t kinh doanh và tình hình bi n đ ng c a t ng b ph n. Trong di u
ki n cho phép, có th xem xét và so sánh s bi n đ ng v t tr ng c a t ng b ph n tài
s n chi m trong t ng s tài s n c a doanh nghi p qua nhi u n m và so sánh v i c c u
chung c a ngành đ đánh giá.
Vi c xem xét tình hình bi n đ ng v t tr ng c a t ng b ph n tài s n chi m
trong t ng tài s n c a k phân tích so v i k g c cho phép nhà qu n lý đánh giá đ c
khái quát tình hình phân b ngu n v n nh ng không cho nhân t nh h ng đ n s
thay đ i c c u tài s n doanh nghi p. Vì v y các nhà phân tích còn ph i k t h p c
vi c phân tích ngang, t c là so sánh s tuy t đ i và s t ng đ i s bi n đ ng gi a k
phân tích v i k g c trên t ng tài s n theo t ng lo i.
Phân tích ngu n v n
N i dung phân tích này cho ta bi t trong m t s chu k kinh doanh ngu n v n
t ng (gi m) bao nhiêu, tình hình s d ng ngu n v n nh th nào, nh ng ch tiêu nào là
ph n ánh ch y u đ n s t ng (gi m) c a ngu n v n c a doanh nghi p. T đó có gi i
pháp khai thác ngu n v n và nâng cao hi u qu s d ng v n trong doanh nghi p. Toàn
b tài s n c a doanh nghi p có th đ c hình thành t hai ngu n là ngu n v n ch s
h u và n ph i tr . C th , nhà phân tích c n tính ra và so sánh tình hình bi n đ ng
gi a k phân tích và k g c v t tr ng c a t ng b ph n ngu n v n chi m trong t ng

s ngu n v n.
Tuy nhiên, vi c xem xét tình hình bi n đ ng c a t tr ng này l i không cho nhà
qu n lý bi t đ c nh ng nhân t nh h ng đ n s thay đ i c c u ngu n v n mà
doanh nghi p huy đ ng. Vì v y đ có cái nhìn t ng quan h n, nhà qu n lý còn ph i k t
h p v i phân tích ngang, t c là so sánh bi n đ ng gi a k phân tích v i k g c (c con
s tuy t đ i và t

ng đ i) trên t ng s v n c ng nh theo t ng lo i ngu n v n.

8

Thang Long University Library


1.2.1.3. Phân tích các nhóm ch đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh
- Nhóm ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng t ng tài s n
T su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA)
L i nhu n ròng
T su t sinh l i trên t ng tài s n =
T ng tài s n
Ch tiêu th hi n kh n ng t o ra l i nhu n sau thu c a tài s n mà doanh nghi p
s d ng cho ho t đ ng kinh doanh. Ch tiêu này cho bi t, trong m t k ho t đ ng kinh
doanh, doanh nghi p đ u t 1 đ ng tài s n thì thu đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau

thu . Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p t t.

Hi u su t s d ng t ng tài s n
Doanh thu thu n

Hi u su t s d ng t ng tài s n =
T ng tài s n
Ch tiêu này ph n ánh vi c đ u t vào tài s n có th sinh ra bao nhiêu đ ng doanh
thu thu n. Ch tiêu này cho bi t, trong m t k ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u
t cho 1 đ ng tài s n thì t o ra đ

c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này

càng cao thì ch ng t hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p t t.
T s n
T ng n
T s n =
T ng tài s n
Ch tiêu này cho bi t có bao nhiêu ph n tr m tài s n c a doanh nghi p là t đi
vay. Qua đây bi t đ c kh n ng t ch tài chính c a doanh nghi p. T s này mà quá
nh , ch ng t doanh nghi p đi vay ít.

i u này có th hi u là doanh nghi p có kh

n ng t ch tài chính cao. Song nó c ng có th là doanh nghi p ch a bi t khai thác
đòn b y tài chính, t c là ch a bi t cách huy đ ng v n b ng hình th c đi vay. Ng c
l i, t s này mà cao quá ch ng t doanh nghi p không có th c l c tài chính mà ch
y u đi vay đ có v n kinh doanh. i u này c ng có ngh a là m c đ r i ro c a doanh
nghi p cao h n.
- Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n
Hi u su t s d ng tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng t ng tài s n =
T ng tài s n ng n h n
9

Ch tiêu này cho bi t vi c đ u t vào tài s n ng n h n có th sinh ra bao nhiêu
đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này cho bi t, trong m t k ho t đ ng kinh doanh,
doanh nghi p đ u t cho 1 đ ng tài s n ng n h n thì t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh
thu thu n. Ch tiêu này càng cao thì ch ng t hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a
doanh nghi p càng t t.
- Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n dài h n
Hi u su t s d ng tài s n dài h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng t ng tài s n =
T ng tài s n dài h n
Ch tiêu này cho bi t vi c đ u t vào tài s n c đ nh có th sinh ra bao nhiêu
đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này cho bi t, trong m t k ho t đ ng kinh doanh,
doanh nghi p đ u t cho 1 đ ng tài s n c đ nh thì t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh
thu thu n. Ch tiêu này càng cao thì ch ng t hi u qu s d ng tài s n c đ nh c a
doanh nghi p t t.
- Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n ch s h u
T su t sinh l i trên v n ch s h u (ROE)
L i nhu n ròng
T su t sinh l i trên v n ch s h u =
V n ch s h u
Ch tiêu th hi n kh n ng t o ra l i nhu n sau thu c a v n ch s h u mà
doanh nghi p s d ng cho ho t đ ng kinh doanh. Ch tiêu này cho bi t, trong m t k
ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u t 1 đ ng v n ch s h u thì thu đ c bao
nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng v n
ch s h u c a doanh nghi p t t. Ch tiêu này cao s giúp các nhà qu n tr có th huy
đ ng thêm v n m i trên th tr ng tài chính đ m r ng vi c kinh doanh c a doanh
nghi p. Ng c l i, ch tiêu này th p thì doanh nghi p s g p khó kh n trong vi c thu
hút v n đ u t .

- Nhóm ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng
N ngăsu tălaoăđ ng (Doanh thu bình quân m tălaoăđ ng)
N ng su t lao đ ng =

Doanh thu
T ng s lao đ ng

Ch tiêu này ph n ánh m t lao đ ng, trung bình có th làm ra bao nhiêu đ ng
doanh thu cho doanh nghi p. Ch tiêu này càng cao ch ng t lao đ ng c a doanh
nghi p ho t đ ng có hi u qu .
10

Thang Long University Library


M c sinh l i c a m tălaoăđ ng (L i nhu n trên m tălaoăđ ng)
M c sinh l i c a m t lao đ ng =

L i nhu n
T ng s lao đ ng

Ch tiêu này cho bi u hi n tr c ti p k t qu s d ng t ng th y u t lao đ ng
trong vi c th c hi n quá trình s n xu t kinh doanh, nó ph n ánh l i nhu n mà m i lao
đ ng t o ra trong m t đ n v th i gian (1 n m, quý, tháng,…) Ch tiêu này càng cao
ch ng t lao đ ng c a doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu .
H s th iăgianălaoăđ ng
H s th i gian lao đ ng =

Th i gian lao đ ng trung bình th c t
Th i gian lao đ ng k ho ch

H s th i gian lao đ ng ph n ánh th i gian lao đ ng trung bình th c t so v i
th i gian lao đ ng đ nh m c ho c th i gian lao đ ng k ho ch. Nó cho bi t tình hình
v n d ng ngu n nhân l c c a doanh nghi p đã tri t đ hay ch a. N u t l này l n h n
1 ngh a là doanh nghi p đã khai thác t n d ng s c lao đ ng và ng c l i, t l càng
l n ch ng t ngu n nhân l c c a doanh nghi p quan tâm nghiêm túc và đóng góp
nhi u cho doanh nghi p.
- Nhóm ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng chi phí
T su t sinh l i c a giá v n hàng bán
L i nhu n g p
T su t sinh l i c a giá v n hàng bán =
Giá v n hàng bán
Ch tiêu này cho bi t trong m t k ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u t
cho 1 đ ng giá v n hàng bán thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n g p. Ch tiêu này
càng cao ch ng t m c l i nhu n trong giá v n hàng bán càng l n, th hi n các m t
hàng kinh doanh có l i nh t, do v y doanh nghi p c n đ y m nh kh i l

ng tiêu th .

T su t sinh l i c a chi phí bán hàng
L i nhu n thu n
T su t sinh l i c a chi phí bán hàng =
Chi phí bán hàng
Ch tiêu này cho bi t trong m t k ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u t
cho 1 đ ng chi phí BH thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n thu n. Ch tiêu này càng
cao ch ng t m c l i nhu n trong chi phí BH càng l n, doanh nghi p đã ti t ki m
đ c chi phí BH.

11

T su t sinh l i c a chi phí qu n lý doanh nghi p
T su t sinh l i c a chi phí
qu n lý doanh nghi p

L i nhu n thu n
=
Chi phí qu n lý doanh ngi p

Ch tiêu này cho bi t trong m t k ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u t
cho 1 đ ng chi phí QLDN thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n thu n. Ch tiêu này
càng cao ch ng t m c l i nhu n trong chi phí QLDN càng l n, doanh nghi p đã ti t
ki m đ c chi phí QLDN.

T su t sinh l i c a t ng chi phí
L i nhu n thu n
T su t sinh l i c a t ng chi phí =
T ng chi phí
Ch tiêu này cho bi t trong m t k ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p đ u t
cho 1 đ ng chi phí thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n thu n. Ch tiêu này càng cao
ch ng t m c l i nhu n trong chi phí càng l n, doanh nghi p đã ti t ki m đ c các
kho n chi phí chi ra trong k .
- Nhóm ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Kh n ngăthanhătoánăng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n =

T ng tài s n ng n h n
T ng n ng n h n

Ch tiêu này dùng đ đo l

ng kh n ng tr các kho n n ng n h n c a doanh

nghi p b ng các tài s n ng n h n c a doanh nghi p. Ch tiêu này càng cao thì kh n ng
thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p càng t t và ng c l i, ch tiêu này càng th p
ch ng t kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p không t t. Ch tiêu này
cao ch ng t m t b ph n c a tài s n ng n h n đ c đ u t t ngu n v n ch s h u,
đây là m t đi u cho th y kh n ng t ch tài chính c a doanh nghi p. Ch tiêu này mà
th p, kéo dài có th d n đ n doanh nghi p ph thu c tài chính, nh h
đ n ho t đ ng kinh doanh.

ng không t t

Kh n ngăthanhătoánănhanh
Kh n ng thanh toán nhanh =

Tài s n ng n h n – Hàng t n kho
T ng n ng n h n

Ch tiêu này cho bi t trong k kinh doanh, doanh nghi p có th s d ng bao
nhiêu đ ng tài s n ng n h n đ chi tr cho các kho n n ng n h n mà không c n bán
12

Thang Long University Library


hàng t n kho. Ch tiêu này càng cao thì kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh
nghi p càng t t và ng c l i, ch tiêu này càng th p ch ng t kh n ng thanh toán n
ng n h n c a doanh nghi p không t t. Tuy nhiên, ch tiêu này quá cao, kéo dài c ng
không t t, có th d n t i hi u qu s d ng v n gi m. Ch tiêu này th p quá, kéo dài

càng không t t có th d u hi u r i ro tài chính xu t hi n, nguy c phá s n có th x y
ra.
Kh n ngăthanhătoánăt c th i
Kh n ng thanh toán t c th i =

Ti n + Các kho n t

ng đ

ng ti n

T ng n ng n h n
Ch tiêu này cho bi t, trong k kinh doanh, kh n ng thanh toán các kho n n
ng n h n b ng ti n và các lo i tài s n có tính thanh kho n cao khác c a doanh nghi p.
Ch tiêu này cao ch ng t kh n ng thanh toán t c th i t t, tuy nhiên ch tiêu này quá
cao mà kéo dài, có th d n t i hi u qu s d ng v n gi m. Ch tiêu này th p quá, kéo
có th d u hi u r i ro tài chính xu t hi n, nguy c phá s n có th x y ra.
- Nhóm ch tiêu đánh giá kh n ng ho t đ ng
Vòng quay tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
S vòng quay tài s n ng n h n =
T ng tài s n ng n h n
Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, 1 đ ng tài s n
ng n h n t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u
qu s d ng tài s n l u đ ng càng t t.
Vòng quay tài s n dài h n
Doanh thu thu n
S vòng quay tài s n dài h n =
T ng tài s n dài h n
Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, 1 đ ng tài s n

dài h n t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u
qu s d ng tài s n c đ nh càng t t.
Vòng quay t ng tài s n
Doanh thu thu n
S vòng quay t ng tài s n =
T ng tài s n

13


Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, 1 đ ng tài s n
c a doanh nghi p t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này càng cao ch ng
t kh n ng qu n lý tài s n c a doanh nghi p càng t t.
Vòng quay hàng t n kho
Giá v n hàng bán
S vòng quay hàng t n kho =
Hàng t n kho
Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, hàng t n kho
quay đ c bao nhiêu vòng. Ch tiêu này càng l n thì th i gian l u kho trung bình càng
nh c ng nh ch ng t doanh nghi p bán hàng nhanh và hàng t n kho không b
đ ng nhi u.
Vòng quay các kho n ph i thu
Doanh thu thu n
S vòng quay các kho n ph i thu =
Ph i thu khách hàng
Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, các kho n ph i
thu quay đ c bao nhiêu vòng. Ch tiêu này càng l n ch ng t t c đ thu h i n c a
doanh nghi p càng nhanh, kh n ng chuy n đ i các kho n n ph i thu sang ti n m t
cao, đi u này giúp doanh nghi p nâng cao lu ng ti n m t, t o ra s ch đ ng trong
vi c tài tr ngu n v n l u đ ng trong s n xu t.

Vòng quay các kho n ph i tr
Giá v n hàng bán
S vòng quay các kho n ph i tr =

Ph i tr ng

i bán

Ch tiêu này cho bi t trong m t k kinh doanh c a doanh nghi p, các kho n ph i
tr quay đ

c bao nhiêu vòng. Ch tiêu này càng nh ch ng t doanh nghi p chi m

d ng v n nhi u và thanh toán ch m. Ng c l i, n u vòng quay càng l n ch ng t
doanh nghi p ít chi m d ng v n và thanh toán nhanh. N u vòng quay các kho n ph i
tr quá nh s ti m n r i ro v kh n ng thanh toán.
1.2.2. Các ph

ng pháp phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh

Phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh là s d ng nh ng s li u thu th p đ c
trong quá trình s n xu t kinh doanh đ nghiên c u v i m c tiêu cu i cùng là tìm ra u
đi m, nh c đi m; l i th , r i ro; c h i, thách th c,… T đó các doanh nghi p s có
đ c nhìn nh n rõ ràng và đúng đ n v kh n ng, s c m nh c ng nh h n ch đ l a
ch n ph ng án kinh doanh t i u, xác đ nh m c tiêu, chi n l
kh n ng sinh l i cao nh t.

c kinh doanh mang l i

14

Thang Long University Library


Trong quá trình phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh, ng
d ng m t s ph
1.2.2.1. Ph

i ta th

ng s

ng pháp nh sau:

ng pháp phân tích t s

D a trên các m i quan h đ i l ng gi a các ch tiêu v i nhau, s bi n đ i t l
này làm bi n đ i các đ i l ng kinh t khác. S bi n đ i các t l này, c nhiên là s
bi n đ i c a các đ i l ng c a ch tiêu khác. V nguyên t c, ph ng pháp phân tích t
s yêu c u c n ph i xác đ nh đ c các ng ng, các đ nh m c chu n đ so sánh. Trên
c s so sánh v t l các ch tiêu kinh t v i giá tr c a các t l đ nh m c chu n, có
th rút ra nh ng k t lu n v tình hình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Trong phân tích hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p, các t l c a nh ng chi
tiêu kinh t đ c phân tích t các nhóm đ c tr ng ph n ánh nh ng n i dung c b n
theo các m c tiêu c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. ó là các
nhóm kh n ng qu n lý tài s n, kh n ng thanh toán, kh n ng sinh l i,…
Trong m i nhóm t l l i bao g m các nhóm t l chi ti t hay riêng l , t ng b
ph n, t ng m t, t ng khâu, t ng giai đo n c a quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p. Trong m i tr ng h p khác nhau, tùy theo m c tiêu phân tích có
th l a ch n các nhóm ch tiêu khác nhau phù h p v i m c đích phân tích c th c a

t ng doanh nghi p, trong t ng th i k .
1.2.2.2. Ph

ng pháp so sánh

Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp dùng đ xác đ nh xu h ng, m c đ bi n
đ ng c a các ch tiêu phân tích. Vì v y, đ ti n hành so sánh c n xác đ nh đ c s g c,
xác đ nh đ c đi u ki n và m c tiêu so sánh. Xác đ nh s g c đ so sánh ph thu c
vào m c đích c th c a phân tích.
đ m b o tính ch t so sánh đ

c c a ch tiêu th i gian, c n đ m b o ph i có s

th ng nh t v n i dung kinh t , ph ng pháp tính và đ n v c a các ch tiêu. Ngoài ra,
c n xác đ nh m c tiêu so sánh trong phân tích báo cáo tài chính, nh m xác đ nh m c
bi n đ ng tuy t đ i và m c bi n đ ng t

ng đ i cùng xu h

ng bi n đ ng c a chi tiêu

phân tích.
N i dung so sánh bao g m:
- So sánh gi a s th c t k phân tích v i s th c t k kinh doanh tr c nh m
xác đ nh rõ xu h ng thay đ i v tình hình ho t đ ng tài chính c a doanh
nghi p. ánh giá t c đ t ng tr ng hay gi m đi c a các ho t đ ng tài chính
c a doanh nghi p.

15

- So sánh gi a s th c t k phân tích v i s k k ho ch nh m xác đ nh m c
ph n đ u hoàn thành nhi m v k ho ch trong m i m t c a ho t đ ng tài
chính c a doanh nghi p.
- So sánh gi a s li u c a doanh nghi p v i s liêu trung bình tiên ti n c a
ngành, c a doanh nghi p khác nh m đánh giá tình hình ho t đ ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p t t hay x u, kh quan hay không kh quan.
1.3. Các nhân t tácăđ ngăđ n hi u qu ho tăđ ng kinh doanh
1.3.1. Nhân t khách quan
1.3.1.1. Môi tr

ng qu c t

Tình hình chính tr trên th gi i nh chi n tranh, s m t n đ nh chính tr hay các
v n đ liên quan đ n phát tri n kinh t , các chính sách b o h và m c a c a các n c
trên th gi i,… có nh h ng đ n các ho t đ ng l a ch n và s d ng y u t đ u vào
c a doanh nghi p c ng nh tiêu th , m r ng th tr ng… Do v y mà nó tác đ ng tr c
ti p đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
1.3.1.2. Môi tr
-

ng trong n

c

i u ki n t nhiên:
+ Các đi u ki n t nhiên nh ngu n tài nguyên khoáng s n, v trí đ a lý, khí
h u,… có nh h

ng t i chi phí s d ng nguyên v t li u đ u vào, nhiên

liêu, n ng l ng. Do đó nó nh h ng đ n m t hàng kinh doanh, n ng su t
c ng nh ch t l ng s n ph m, nh h ng đ n cung c u c a th tr ng.
+ Ngoài ra, tình tr ng môi tr ng, các v n đ v x lý ch t th i, các ràng bu c
xã h i v môi tr ng,… c ng đ u có tác đ ng đ n chi phí kinh doanh, n ng
su t và ch t l ng s n ph m.
+ i u ki n c s h t ng c ng góp ph n quy t đ nh s phát tri n c a kinh t
nói chung và c a doanh nghi p nói riêng. H th ng giao thông, thông tin
liên l c, đi n n c,… nh h ng đ n chi phí kinh doanh, kh n ng n m b t
thông tin, huy đ ng và s d ng v n,…
- Chính tr , pháp lu t:
+ Môi tr ng chính tr

n đ nh luôn luôn là ti n đ cho vi c phát tri n và m

r ng các ho t đ ng đ u t c a các doanh nghi p, các t ch c, cá nhân trong
và ngoài n c.
+ Môi tr ng pháp lý bao g m lu t và các v n b n d i lu t, các quy trình
quy ph m k thu t s n xu t t o ra m t hành lang cho các doanh nghi p ho t
đ ng. Các doanh nghi p ph i ch p hành các quy đ nh pháp lu t, ph i th c
hi n các ngh a v c a mình v i Nhà n
đ ng.

c, v i xã h i và v i ng

16

Thang Long University Library

i lao

- V n hóa xã h i: Tình tr ng th t nghi p, trình đ giáo d c, phong t c t p
quán,… đ u tác đ ng m t cách tr c ti p ho c gián ti p t i hi u qu ho t đ ng
kinh doanh c a doanh nghi p.
- Khoa h c công ngh : Tình hình phát tri n khoa h c công ngh , kh n ng ng
d ng khoa h c công ngh vào s n xu t nh h ng t i trình đ k thu t công
ngh và kh n ng đ i m i công nghê c a doanh nghi p, do đó nh h ng t i
n ng su t, ch t l ng s n ph m t c là nh h
doanh c a doanh ngi p.

ng t i hi u qu ho t đ ng kinh

1.3.2. Nhân t ch quan
1.3.2.1. Tình hình tài chính c a doanh nghi p hi n t i
Doanh nghi p có kh n ng tài chính m nh thì không nh ng đ m b o cho các ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p di n ra liên t c và n đ nh mà còn giúp
cho doanh nghi p có kh n ng đ u t đ i m i công ngh và áp d ng k thu t tiên ti n
vào s n xu t nh m gi m chi phí và nâng cao n ng su t và ch t l ng s n ph m. Kh
n ng tài chính c a doanh nghi p nh h ng tr c ti p t i uy tín c a doanh nghi p, t i
kh n ng ch đ ng trong s n xu t kinh doanh, t i t c đ tiêu th và kh n ng c nh
tranh c a doanh nghi p,… Vì v y, tình hình tài chính c a doanh nghi p tác đ ng r t
m nh t i hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p đó.
1.3.2.2. B máy qu n tr
V i ch c n ng và nhi m v vô cùng quan tr ng c a b máy qu n tr doanh
nghi p, ta có th kh ng đ nh r ng ch t l ng c a b máy qu n tr quy t đ nh r t l n t i
hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. N u b máy qu n tr đ c t ch c
phù h p v i nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, v i m t đ i ng qu n tr
viên có n ng l c và tinh th n trách nhi m cao s đ m b o cho ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p đ t hi u qu cao.

1.3.2.3. Ngu n nhân l c
Lao đ ng là m t y u t đ u vào quan tr ng, nó tham gia vào m i ho t đ ng, m i
giai đo n, m i quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Trình đ , n ng l c và
tinh th n trách nhi m c a ng i lao đ ng tác đ ng tr c ti p đ n t t c các giai đo n
c a quá trình s n xu t kinh doanh, tác đ ng tr c ti p đ n n ng su t, ch t l ng s n
ph m, tác đ ng đ n t c đ tiêu th s n ph m nên nó nh h ng tr c ti p đ n hi u qu
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
1.3.2.4. C s v t ch t, k thu t và công ngh
C s v t ch t k thu t trong doanh nghi p là y u t v t ch t h u hình quan
tr ng ph c v cho quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, làm n n t ng quan
17


tr ng đ doanh nghi p ti n hành các ho t đ ng kinh doanh. C s v t ch t đem l i s c
m nh kinh doanh cho doanh nghi p trên c s s c sinh l i c a tài s n, thúc đ y ho t
đ ng kinh doanh, th hi n qua h th ng nhà x ng, kho hàng, c a hàng,… C s v t
ch t k thu t càng đ
nhiêu.

c b trí h p lý bao nhiêu thì càng góp ph n đem l i hi u qu b y

Trình đ k thu t và trình đ công ngh s n xu t c a doanh nghi p nh h

ng t i

n ng su t, ch t l ng s n ph m, nh h ng t i m c đ ti t ki m hay t ng phí nguyên
v t li u, do đó nh h ng t i hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. N u
doanh nghi p có trình đ k thu t và công ngh tiên ti n, hi n đ i s đ m b o cho
doanh nghi p s d ng ti t ki m nguyên v t li u, nâng cao n ng su t và ch t l ng s n
ph m.

18

Thang Long University Library


CH

NG 2. TH C TR NG HI U QU HO Tă NG KINH DOANH
C A CÔNG TY TNHH SOMOTNET

2.1. Gi i thi u công ty
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
- Thông tin chung v công ty:
+ Tên công ty: Công ty TNHH SOMOTNET
+

a ch tr s : P1802, tòa nhà Thành Công, 57 Láng H , P. Thành Công, Ba
ình, Hà N i.

+ Hình th c s h u: Công ty TNHH
- M t s s li u c b n v v n:
+ V n đi n l : 3.000.000.000
- L ch s hình thành và phát tri n c a công ty:
c thành l p vào n m 2003 nh là m t nhà h p nh t v m t h th ng, công ty
TNHH SOMOTNET đã phát tri n thành m t công ty hàng đ u v k thu t v i ho t
đ ng kinh doanh ch y u t p trung vào vi c cung c p các gi i pháp v Internet b ng
thông r ng an toàn v i ph ng châm luôn đ m b o ch t l ng d ch v , đ thích ng,
c ng nh đ tin c y m c đ cao nh t.
Ngày 31 tháng 5 n m 2006, SOMOTNET đ

công ty c ph n vi n thông FPT.

c công nh n là đ i tác vàng c a

Ngày 14 tháng 7 n m 2006, SOMOTNET đ c b nhi m nh m t đ i lý y
quy n cho các d ch v đi n tho i Vi t Nam v i d ch v VISHIPEL 175.
Ngày 1 tháng 8 n m 2006, SOMOTNET đã khai tr ng v n phòng m i t i thành
ph à N ng đ h tr cho các khách hàng ti m n ng. Ban đ u v n phòng s cung c p
các d ch v và s n ph m cho các khách hàng
à N ng. V n phòng đ t t i: 139 Lê
L i, qu n H i Châu, thành ph

à N ng.

Ngày 28 tháng 8 n m 2006, SOMOTNET đ
ccTLD dot VN (Vi t Nam).

c công nh n là đ i lý c a VN

Ngày 26 tháng 10 n m 2007, SOMOTNET chuy n đ n v n phòng m i:
- Hà N i:

a ch : Lô 41, TT4, M ình Sông à, Qu n T Liêm, Hà N i.
i n tho i: (04) 7.875.460/1
+ Fax : (04) 7.875459

+
+

- H Chí Minh:

+
a ch : Phòng 1002, Tòa nhà Citilight, 45 Võ Th Sáu, Ph
1, H Chí Minh.
+
i n tho i: 848) 290 6106/7/8

19

ng Tân

nh, Qu n


+ Fax: (848) 290 6109

- L nh v c kinh doanh
+
i lý d ch v Internet.
+ Thi t k trang web, phát tri n ph n m m và trang ch .
+ Kinh doanh ph n m m và ph n c ng các lo i công ngh thông tin và vi n
thông.
+ D ch v b o d ng, t v n công ngh thông tin.
+ Qu ng cáo th ng m i, qu ng cáo trên báo chí, truy n hình, m ng Internet
và các ph ng ti n truy n thông đ i chúng khác.
2.1.2. C c u t ch c
Thu c lo i hình công ty TNHH nên c c u t ch c b máy c a công ty ph i tuân
theo Lu t Doanh nghi p do Nhà n
hình s n xu t c a doanh nghi p.

c ban hành đ ng th i c ng ph i phù h p v i lo i

S ăđ ă2.1.C ăc uăt ăch căc aăcôngăty TNHH SOMOTNET
Giám đ c

Phó Giám đ c

Phòng k toán

Phòng kinh
doanh

Phòng hành
chính

Phòng k thu t

(Ngu n: Phòng hành chính)
2.1.3. Ch c n ng nhi m v c a t ng b ph n
2.1.3.1. Giám đ c
- Là ng

i đ ng đ u đ i di n theo pháp lu t c a công ty v các quy t đ nh c a

mình, là ng

i đi u hành ho t đ ng kinh doanh h ng ngày c a công ty.
20

Thang Long University Library

- Nhi m v :
+ Quy t đ nh các v n đ liên quan đ n ho t đ ng kinh doanh c a công ty;
+ T ch c và đ m b o th c hi n chi n l c và k ho ch kinh doanh và
ph ng án đ u t c a công ty;
+ B nhi m, mi n nhi m, cách ch c các ch c danh qu n lý trong công ty;
+ Ký k t các h p đ ng nhân danh công ty;
+ Ch u trách nhi m qu n lý, giám sát, tuy n d ng lao đ ng và b o v quy n
l i cho ng i lao đ ng trong công ty;
+ Quy t đ nh l ng, th ng, ph c p đ i v i ng i lao đ ng.
+
m b o vi c tuân th các chính sách, quy trình và h ng d n theo quy
đ nh c a pháp lu t;
+ Ch u trách nhi m v k t qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty.
2.1.3.2. Phó Giám đ c
Là ng

i giúp Giám đ c ch đ o, x lý th

ng xuyên các l nh v c công tác c a

công ty theo s phân công c a Giám đ c. Phó Giám đ c đ c s d ng quy n h n c a
Giám đ c đ gi i quy t các công vi c đ c phân công và ch u trách nhi m tr c Giám
đ c và tr

c pháp lu t v các quy t đ nh c a mình.

2.1.3.3. Phòng k toán
Ch u trách nhi m toàn b thu chi tài chính c a công ty, đ m b o đ y đ chi phí
cho các ho t đ ng l ng, th ng, mua thi t b ,… và l p phi u thu chi cho t t c nh ng

chi phí phát sinh. L u tr đ y đ và chính xác các s li u v xu t, nh p theo quy đ nh
c a công ty.
Ch u trách nhi m ghi chép, ph n ánh chính xác, k p th i, đ y đ tình hình hi n
có, l p ch ng t v s v n đ ng c a các lo i tài s n trong công ty, th c hi n các chính
sách, ch đ theo đúng quy đ nh c a Nhà n
quý, hàng n m đ trình Giám đ c.

c. L p báo cáo k toán hàng tháng, hàng

Ph i h p v i phòng hành chính th c hi n tr l

ng, th

ng cho cán b công

nhân viên theo đúng ch đ , đúng th i h n. Theo dõi quá trình chuy n ti n thanh toán
c a khách hàng qua h th ng ngân hàng, ch u trách nhi m quy t toán công n v i
khách hàng. M s sách, l u tr các ch ng t có liên quan đ n vi c giao nh n.
2.1.3.4. Phòng kinh doanh
m b o đ u vào và đ u ra c a công ty, ti p c n và nghiên c u th tr

ng, gi i

thi u s n ph m và m r ng th tr ng c ng nh thu hút khách hàng m i. T ch c th c
hi n k ho ch kinh doanh, tính giá và l p h p đ ng v i khách hàng.

21


Cung c p thông tin, d ch thu t tài li u, phiên d ch cho ban lãnh đ o. Theo dõi,

đôn đ c ti n đ th c hi n c a các phòng ban, đ m b o đúng th i h n h p đ ng v i
khách hàng và k p th i đ xu t nh ng ph ng án kinh doanh hi u qu nh t.
L p và phân b k ho ch s n xu t kinh doanh hàng n m cho công ty.
bi n pháp nâng cao hi u qu công tác Marketing trong t ng th i đi m.

xu t các

2.1.3.5. Phòng hành chính
L p b ng báo cáo hàng tháng v tình hình bi n đ ng nhân s . Ch u trách nhi m
theo dõi, qu n lý nhân s , t ch c tuy n d ng, b trí lao đ ng đ m b o nhân l c cho
ho t đ ng c a công ty, sa th i nhân viên và đào t o nhân viên m i. Ch u trách nhi m
so n th o và l u tr các lo i gi y t , h s , v n b n, h p đ ng c a công ty và nh ng
thông tin có liên quan đ n công ty.
T ch c, tri n khai, th c hi n n i quy lao đ ng c a công ty, theo dõi qu n lý lao
đ ng, đ xu t khen th ng. Th c hi n các quy đ nh nh m đ m b o quy n l i và ngh a
v đ i v i ng i lao đ ng nh l ng, th ng, tr c p, phúc l i…
th

Ph i h p v i phòng k toán th c hi n v công tác thanh toán ti n l ng, ti n
ng và các m t ch đ , chính sách cho ng i lao đ ng, và đóng b o hi m xã h i

thành ph theo đúng quy đ nh c a Nhà n

c và c a công ty.

2.1.3.6. Phòng k thu t
Ch u trách nhi m ki m tra, theo dõi, đôn đ c và tham m u giúp Giám đ c v l nh
v c qu n lý, s d ng ph ng ti n, máy móc, thi t b , v t t trong toàn công ty. Ch trì
trong vi c xây d ng k ho ch b o d ng, s a ch a các thi t b và công tác b o hi m
cho ph ng ti n, thi t b . H

qu n lý v t t , thi t b .

ng d n và ki m tra các đ n v thành viên trong công tác

2.2. Phân tích th c tr ng ho tă đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty giaiă đo n
2012 ậ 2014
2.2.1. Tình hình ho t đ ng c a công ty giai đo n 2012 – 2014
2.2.1.1. Phân tích tình hình doanh thu – chi phí – l i nhu n

22

Thang Long University Library


B ng 2.1. Báoăcáoăk tăqu ăkinhădoanh
n v tính: VND
Chênh l ch 2014 ậ 2013
Ch tiêu

(A)
1. Doanh thu bán hàng
và cung c p d ch v
2. Các kho n gi m tr
doanh thu

N mă2014

(1)

N mă2013

(2)

N mă2012

(3)

22.264.531.640 20.195.628.151 18.433.311.535
118.597.654

92.262.568

Tuy tăđ i
(4)=(1)-(2)
2.068.903.489

T

ngăđ i
(%)

(5)=(4)/(2)

Chênh l ch 2013 ậ 2012
Tuy tăđ i
(6)=(2)-(3)

10,24 1.762.316.616

ngăđ i

(%)

(7)=(6)/(3)
9,56

69.236.013

26.335.086

3. Doanh thu thu n v
bán hàng và cung c p
d ch v

22.145.933.986 20.103.365.583 18.364.075.522

2.042.568.403

4. Giá v n hàng bán

11.267.378.645 10.419.924.221

9.702.510.240

847.454.424

5. L i nhu n g p v
bán hàng và cung c p
d ch v

10.878.555.341

9.683.441.362

8.661.565.282

1.195.113.979

6. Doanh thu ho t đ ng
tài chính

21.821.403

24.457.960

22.042.104

(2.636.557)

(10,78)

2.415.856

10,96

7. Chi phí tài chính

43.328.609

40.158.375

39.516.681

3.170.234

7,89

641.694

1,62

23

28,54

T

23.026.555

33,26

10,16 1.739.290.061

9,47

8,13

717.413.981

7,39

12,34 1.021.876.080

11,80


Chênh l ch 2014 ậ 2013
Ch tiêu
- Trong đó: Chi phí lãi
vay

N mă2014

N mă2013

N mă2012

T

Tuy tăđ i

ngăđ i
(%)

38.161.184

34.771.832

30.126.362

3.389.352

8. Chi phí qu n lý kinh
doanh

9.655.085.469

8.572.933.640

7.435.808.168

9. L i nhu n thu n t
ho tăđ ng kinh doanh

1.201.962.666

1.094.807.307

29.799.075

T

Tuy tăđ i

ngăđ i
(%)

4.645.470

15,42

1.082.151.829

12,62 1.137.125.472

15,29

1.208.282.537

107.155.359

9,79 (113.475.230)

(9,39)

30.182.931

28.603.850

(383.856)

(1,27)

1.579.081

5,52

0

0

0

0

0,00

0

0,00

29.799.075

30.182.931

28.603.850

(383.856)

(1,27)

1.579.081

5,52

1.231.761.741

1.124.990.238

1.236.886.387

106.771.503

9,49 (111.896.149)

(9,05)

14. Chi phí thu TNDN

296.277.685

266.997.422

321.338.006

29.280.263

10,97

(94.340.584)

(29,36)

15. L i nhu n sau
thu thu nh p doanh
nghi p

935.484.056

857.992.816

915.548.381

77.491.240

9,03

(57.555.565)

(6,29)

10. Thu nh p khác
11. Chi phí khác
12. L i nhu n khác
13. T ng l i nhu n k
toánătr c thu

9,75

Chênh l ch 2013 ậ 2012

(Ngu n: Phòng k toán)

24

Thang Long University Library


Phân tích doanh thu:
- Doanh thu bán hàng và cung c p ế ch v : Ch tiêu này nhìn chung đ u t ng
qua các n m. C th là, doanh thu bán hàng và cung c p d ch v n m 2012 là

18.433.311.535 VND.
n n m 2013, doanh thu đ t m c 20.195.628.151
VND, t ng 1.762.316.616 VND, t ng ng 9,56% so v i n m 2012. N m
2014 là 22.264.531.640 VND, t ng 2.068.903.489 VND, t ng ng v i
10,24% so v i n m 2013. Doanh thu c a công ty đ c hình thành ch y u là
t vi c bán hàng hóa và cung c p các d ch v m ng Internet. Nguyên nhân c a
s t ng lên này là do công ty đã kí thêm đ

c nhi u h p đ ng v bán hàng và

th c hi n thêm đ c nhi u d ch v h n. i u này ch ng t r ng công ty đang
ngày càng phát tri n, có đ c nhi u khách hàng h n, có m t th ph n r ng l n
h n trên th tr ng. Tuy nhiên, theo k ho ch đ ra, doanh thu bán hàng và
cung c p d ch v n m 2014 ph i đ t đ c 23.000.000.000 VND, còn thi u
kho ng 800.000.000 VND.
- Doanh thu thu n t bán hàng và cung c p ế ch v : Cùng v i s t ng lên c a
doanh thu bán hàng và cung c p d ch v , ch tiêu này c ng t ng theo các n m.
N m 2012 là 18.364.075.522 VND, sang n m 2013 t ng 1.739.290.061 VND,
t ng ng 9,47% so v i n m 2012. Sang đ n n m 2014 thì đ t m c
22.145.933.986 VND, t ng ng t ng 2.042.568.403 VND và 10,16% so v i
n m 2013. Nguyên nhân c a s t ng lên này là do công ty đã bán đ c nhi u
hàng h n, th c hi n cung c p đ c nhi u d ch v . Nh ng t c đ t ng c a
doanh thu thu n t bán hàng và cung c p d ch v không t ng nhi u b ng
doanh thu bán hàng và cung c p d ch v . Vi c này là do các kho n gi m tr
doanh thu n m 2013 t ng 23.026.555 VND, t ng ng 33,26% so v i n m
2012. Sang n m 2014, các kho n gi m tr doanh thu không gi m xu ng mà
còn t ng có t ng lên nhi u h n, c th là t ng 26.335.086 VND, t ng ng
28,54% so v i n m 2013. Nguyên nhân d n đ n vi c t ng các kho n gi m tr
doanh thu là do vi c t ng c a hàng hóa tr l i và hàng gi m giá, chi t kh u
th

ng m i. Công ty cho khách hàng đ

ch

ng chi t kh u th

ng m i t ng

lên do khách hàng mua nhi u h n. S hàng b tr l i và hàng gi m giá c ng
nhi u h n do hàng không phù h p v i yêu c u c a khách hàng. Vi c cho
khách hàng đ c h ng chi t kh u th ng m i khi khách hàng mua nhi u s n
ph m là t t, tuy nhiên đi u này có th d n đ n vi c công ty m t đi m t kho n
doanh thu đáng k . Vì v y có th gây nh h ng t i k t qu ho t đ ng kinh
doanh c a công ty. Công ty nên xem xét l i chính sách v chi t kh u th
m i c a mình đ không làm m t đi m t l
25

ng quá l n doanh thu.

ng