Phát triển kinh doanh ngoại hối phát sinh tại hội sở chính ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam

CH

NGă1. NH NG V Nă

C ăB N V KINH DOANH NGO I H I

PHÁI SINH C AăNGỂNăHÀNGăTH

NGăM I

Khái quát v kinh doanh ngo i h i phái sinh c aăngơnăhƠngăth

1.1.

1.1.1. Khái ni m kinh doanh ngo i h i c a ngân hàng th
Các ngân hàng th

ngăm i

ng m i

ng m i có ba nghi p v chính là nghi p v tao l p ngu n

v n (tài s n n ), nghi p v s d ng v n (nghi p v tài s n có) và nghi p v trung gian.
Nghi p v kinh doanh ngo i h i đ

c x p vào nghi p v trung gian. Theo đi u 4,

kho n 1, pháp l nh s 28/2005/PL –UBTVQH11, ngày 13/05/2005 c a y ban th
v Qu c h i n

ng

nh s 70/2014/N -CP, ngày 17/07/2014,

c CHXHCNVN, Ngh

quy đ nh chi ti t thi hành m t s đi u c a pháp l nh ngo i h i và pháp l nh s a đ i b
sung m t s đi u pháp l nh ngo i h i, khái ni m ngo i h i đ

c quy đ nh nh sau:

Ngo i h i bao g m:
ng ti n qu c gia khác ho c đ ng ti n chung Châu Âu và đ ng ti n chung
khác đ

c s d ng trong thanh toán qu c t và khu v c (sau đây g i là ngo i t )
Ph

ng ti n thanh toán b ng ngo i t bao g m séc, th thanh toán, h i phi u,

h i phi u nh n n và các ph

ng ti n thanh toán khác

Các lo i gi y t có giá khác ghi b ng ngo i t g m trái phi u chính ph , trái
phi u công ty, k phi u, c phi u và các lo i gi y t có giá khác.
Vàng thu c d tr ngo i h i nhà n
trú, vàng d

c, trên tài kho n n

i dàng kh i, th i, h t, mi ng trong tr

c ngoài c a ng

ic

ng h p mang vào và mang ra kh i

lãnh th Vi t Nam.
ng ti n c a n

c c ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam trong tr

ng h p

chuy n vào ho c chuy n ra kh i lãnh th Vi t Nam ho c s d ng trong thanh toán
qu c t
Ngày nay, do vai trò c a vàng gi m đáng k , chính vì v y khi nói đ n th tr
ngo i h i ng
tr

ng

i ta hi u đó là n i mua bán các lo i ngo i t khác nhau, ngh a là th

ng ngo i h i đ

c hiêu là th tr

ngo i h i c a ngân hàng th

ng m i đ

ng ngo i t . Nh v y, nghi p v kinh doanh
c hi u là vi c mua bán các lo i ngo i t khác

nhau nh m đ m b o cân đ i các nhu c u v ngo i t c a các ngân hàng và tìm cách thu
l i nhu n thông qua chênh l ch v t giá và lãi su t các đ ng ti n khác nhau.2
1.1.2. Khái ni m kinh doanh ngo i h i phái sinh c a ngân hàng th
Công c tài chính phái sinh đ

c hi u là nh ng công c đ

ng m i

c phát hành trên c

s nh ng công c tài chính (financial instrument) đư có nh c phi u, trái phi u, ti n t
2

Ngân hàng th

ng m i c ph n Qu c T Vi t Nam, “Tài li u đào t o n i b ‟‟, (2011)

1


ho c hàng hóa (nh ng công c này đ

c g i là tài s n c s - underlying assets) nh m

nhi u m c tiêu khác nhau nh phân tán r i ro, b o v l i nhu n ho c t o ra l i nhu n.
Giá tr c a các công c tài chính phái sinh ph thu c vào giá tr c a nh ng tài s n c
b n này, c th là t giá, th giá c phi u, trái phi u, ch s ch ng khoán hay lãi su t
ho c giá c hàng hóa.3
Trên th tr
h n, hoán đ i, t

ng ngo i h i có 5 nghi p v kinh doanh ph bi n là: giao ngay, k
ng lai và quy n ch n, trong đó, nghi p v giao ngay là nghi p v c

s , còn các nghi p v khác là phái sinh, t c đ
th tr

ng. Nghi p v giao ngay đ

các h p đ ng giao ngay đ

c b t ngu n t các thông s có s n trên

c g i là nghi p v c s b i t giá áp d ng cho

c hình thành tr c ti p t quan h cung c u trên th tr

ng,

trong khi đó, 4 nghi p v còn l i g i là phái sinh, b i vì t giá áp d ng cho các h p
đ ng này không đ
đ

c hình thành tr c ti p t quan h cung c u trên th tr

ng, mà

c b t ngu n t t giá giao ngay và chênh l ch lãi su t gi a hai đ ng ti n4.

1.1.3 Các nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh
1.1.3.1.

H p đ ng ngo i h i k h n

a) Khái ni m
Trong th c t kinh doanh ngo i h i, ngày giá tr (t c là ngày thanh toán) có th
là b t c ngày nào k t ngày ký k t h p đ ng cho đ n vài n m trong t

ng lai. Ví d ,

đó có th là ngày giá tr hôm nay, ngày mai, ngày kia hay k h n. Trong đó, ngày giá
tr giao ngay là quan tr ng nh t, nó đ

c xem là c s đ xác đ nh các ngày giá tr

khác. C n c vào m c là ngày giá tr giao ngay, ta có khái ni m giao d ch k h n nh
sau: Nh ng giao d ch ngo i h i có ngày giá tr xa h n ngày giá tr giao ngay g i là
giao d ch ngo i h i k h n
H p đ ng ngo i h i k h n là h p đ ng trong đó hai bên cam k t s mua bán
m t lu ng ngo i t theo m t m c t giá xác đ nh t i ngày kí h p đ ng và vi c thanh
toán s đ

c th c hi n trong t

H u h t các th tr

ng lai.5

ng k h n (forward) phát tri m s m h n các th tr

ngo i h i phái sinh khác. Th tr

ng

ng k h n phát tri n nhanh chóng nh vào s th n i

c a các đ ng ti n m nh vào đ u nh ng n m 1970. Th tr
hàng tr m ngân hàng kh p th gi i, h là nh ng ng

ng liên ngân hàng bao g m

i thay m t cho chính h , cho

khách hàng th c hi n các giao d ch k h n v i nhau.
b) Ngày giá tr k h n
John C.Hill (2006), “Option, Futures and other derivative”, Pearson Prentice Hall, sixth edition, New Jersyey”
Nguy n V n Ti n, (2008), “Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi
5
Nguy n V n Ti n, (2008), “Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi

3
4

2

Thang Long University Library


Là ngày đ n h n thanh toán, b ng m t s ngày k h n tính t ngày giá tr giao
ngay.
c) T giá k h n
T giá áp d ng trong mua bán k h n đ
(Forward rate) là t giá đ

c g i là t giá k h n. T giá k h n

c th a thu n hôm nay làm c s cho vi c trao đ i ti n t t i

m t ngày xác đ nh xa h n ngày giá tr giao ngay.
Không ai có th ch c ch n v t giá giao ngay vào ngày thanh toán trong t

ng

lai, v y nên, áp d ng các nghi p v k h n ph i xác đ nh trên các thông s hi n th i.
M t ph
đ

ng pháp đ

c s d ng d a trên lý thuy t ngang giá lãi su t. T giá k h n

c tính sao cho bù đ p đ

hai đ ng ti n.

c ph n chênh l ch lãi su t có th th c hi n gi a giao d ch

ô l ch gi a t giá k h n và t giá giao ngay g i là đi m k h n

(Forward points)
Công th c xác đ nh t giá k h n nh sau6:

Trong đó:
 F : T giá k h n
 S : T giá giao ngay
 Rt : M c lãi su t/n m c a đ ng ti n đ nh giá
 Rc : M c lãi su t/n m c a đ ng ti n y t giá
 t : Th i h n h p đ ng, tính theo n m
Ví d : S = USD/VND. V y, Rt là lãi su t c a đ ng VND và Rc là lãi su t c a đ ng
USD.
Thông th

ng, th i h n c a các h p đ ng ngo i h i là t

ng đ i ng n so v i

360 ngày và các m c lãi su t %/n m c a các đ ng ti n là các s nh , nên tích s Rc.t
là m t s r t nh so v i 1 đ n v . Do đó, công th c tính t giá kì h n đ

c vi t l i

d ng g n đúng nh sau:

Do vi c xác đ nh t giá k h n theo công th c g n đúng t
ph n ánh tr c quan đ

c chênh l ch lãi su t gi a 2 đ ng ti n mà không làm thay đ i

đáng k t giá k h n, cho nên th
6

ng đ i đ n gi n và

ng đ

c các NHTM s d ng đ tính t giá k h n.

Nguy n V n Ti n, (2008), „‟Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi

3


T giá k h n mua vào và t giá k h n bán ra đ

c xác đ nh nh sau7

T giá k h n mua vào (Forward bid rate)

T giá k h n bán ra (Forward offer/ask rate)

Trong đó:
 Fb: t giá k h n mua vào ( bid)
 Fo: t giá k h n bán ra (offer)

 Sb: t giá giao ngay mua vào (bid)
 So: t giá giao ngay bán ra (offer)
 Rtb: Lãi su t g i ti n c a đ ng ti n đ nh gía
 Rto: Lãi su t cho vay c a đ ng ti n đ nh giá
 Rcb: Lãi su t g i ti n c a đ ng ti n y t giá
 Rco: Lãi su t cho vay c a đ ng ti n y t giá
d)

u nh

c đi m



u đi m
H p đ ng k h n có u đi m là đáp ng đ

c yêu c u c a c hai bên mua và

bán v quy mô giao d ch, ngày ti n hành giao d ch. Do đó, h p đ ng kì h n có th
đ

c thi t k linh ho t tùy thu c vào s th a thu n c a hai bên trong h p đ ng. Hai

bên trong h p đ ng đ
kh i l

c linh ho t th a thu n v các đi u kho n trong h p đ ng nh :

ng mua bán, t giá giao d ch k h n, ngày thanh toán k h n.Ví d : Nhà xu t

kh u có dòng ti n là 319,000 USD v trong 3 tháng t i và d báo t giá s gi m, nhà
đ u t kỦ h p đ ng bán USD k h n v i t giá là 21,900 k h n 93 ngày.Nh v y, c
hai bên mua bán đ u có th th a thu n v s ti n mua bán ngo i t k h n, s ngày
thanh toán và t giá k h n c th .
 Nh

c đi m

H p đ ng kì h n có tính linh ho t và tính thanh kho n không cao. H p đ ng k
h n không linh ho t do m t khi đư tham gia h p đ ng thì c hai bên bu c ph i th c
hi n h p đ ng cho dù nh n th y có nh ng đi u ki n b t l i cho mình. Ví d đ i v i
nhà xu t kh u có dòng ti n là 319,000 USD v trong 3 tháng t i và d báo t giá s
7

Nguy n V n Ti n, (2008), „‟Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi

4

Thang Long University Library


gi m, nhà đ u t kỦ h p đ ng bán USD k h n v i t giá là 21,900 k h n 93 ngày.
Vào ngày đ n h n lúc này t giá là 21,980, ng
th tr

ng tuy nhiên ng

đ ng k h n không đ

i bán USD k h n s b l so v i giá

i bán USD k han v n ph i th c hi n h p đ ng đư kỦ. H p
c thanh lý, chuy n nh

ng tr

c h n đ h n ch thi t h i cho

doanh nghi p. Các giao d ch trong h p đ ng k h n hoàn toàn ph thu c vào ch quan
gi a hai bên mà không ch u s chi ph i c a b t k m t quy chu n nào nên không có
nhi u đi u ki n pháp lỦ đ ràng bu c ng
đ ng.

i mua ho c ng

i u này d d n đ n m t trong hai bên c tình vi ph m phá v ngh a v c a

mình, nh t là khi giá th tr

ng th c hi n h p đ ng chênh l ch quá l n so v i giá tho

thu n trong h p đ ng (giá ch t). N u giá th tr
(ng

i bán ph i th c hi n h p

i mua) s có l i và ng

Chính nh

i bán (ng

ng cao h n giá ch t thì bên nh n hàng

i th c hi n h p đ ng) s b l và ng

c l i.

c đi m này đư làm cho h p đ ng k h n mang tính r i ro. H p đ ng k

h n chi m v trí r t quan tr ng trong th tr

ng h i đoái vì ngoài m c đích b o hi m

r i ro cho v n c a doanh nghi p trong các giao d ch kinh doanh và tài chính, nó còn là
m t công c ki m l i thông qua các ho t đ ng đ u t trên th tr

ng.Tuy nhiên, vai trò

b o hi m r i ro t giá v n là m c đích ch đ o khi ng d ng h p đ ng này trên th
tr

ng ngo i h i. Ví d : nhà đ u t d báo t giá trong t

mua USD trong t

ng lai s t ng và có nhu c u

ng lai, nhà đ u t s th c hi n mua USD k h n t i th i đi m hi n

t i đ phòng tránh r i ro t giá USD s t ng trong t

ng lai, t i u hóa tài chính. Tuy

nhiên n u t giá bi n đ ng đi xu ng, nhà đ u t s g p r i ro b l đ i v i giao d ch
mua USD k h n này.
e)

ng d ng c a h p đ ng k h n
H p đ ng kì h n ra đ i nh m cung c p công c phòng ng a r i ro h i đoái, t c

là r i ro phát sinh do bi n đ ng b t th
thành viên ch u nh h

ng c a t giá gây nên. V i t cách này nh ng

ng l n do tác đ ng c a bi n đ ng t giá trên th tr

h i, nh : các NHTM, các công ty đa qu c gia, các nhà đ u t trên th tr
qu c t hay các công ty XNK là nh ng đ i t
Theo đó, h p đ ng k h n đ

ng ngo i

ng tài chính

ng ch y u s d ng lo i h p đ ng này.

c ng d ng nh m t công c có kh n ng lo i b r i ro

t giá hi u qu khi có th c đ nh kho n thu nh p hay ch tr theo m t t giá c đ nh đư
bi t tr

c cho các doanh nghi p XNK. Ví d : Doanh nghi p xu t kh u có dòng ti n

USD v trong t

ng lai và d báo t giá có d u hi u đi xu ng, doanh nghi p th c hi n

bán k h n USD t i th i đi m hi n t i đ lo i b r i ro t giá trong t
xác đ nh đ

ng lai và có th

c thu nh p ngay t i th i đi m hi n t i v i ngu n ti n USD này.Bên c nh

đó, ngoài tác d ng phòng ng a r i ro t giá, h p đ ng kì h n còn là công c giúp các
5


nhà đ u t tài chính có th l a ch n đ

c đ ng ti n đ u t c ng nh đi vay có hi u

qu . Ví d : Doanh nghi p nh p kh u có nhu c u ti n USD
t giá s t ng trong t

th i đi m hi n t i, d báo

ng lai, lãi su t vay VND là 7%/n m, lưi su t vay USD 3%,

doanh nghi p th c hi n vay ti n USD và mua k h n USD trong t
ng a r i ro t giá ti n vay USD
H p đ ng ti n t t

1.1.3.2

ng lai nh m phòng

hi n t i.

ng lai

a) Khái ni m
Th tr
đ uđ it

ng t

ng lai có th đ

ng c a các h p đ ng t

c xem xét nh đư xu t hi n t th i trung c . Lúc
ng lai trên th tr

ng là các m t hàng đ n gi n nh

lúa mì hay cà phê. Các nhà đ u t mua và bán các h p đ ng t

ng lai v i m c đích

nh m gi m b t s lo ng i x y ra nh ng bi n c khi n giá b đ y lên cao hay xu ng
th p sau đó. H p đ ng t

ng lai đ

c IMM (t ch c th tr

ng ti n t qu c t -

International Money Market) đ a ra l n đ u tiên trong n m 1972

Chicago nh m

cung c p cho nh ng nhà đ u c m t công c kinh doanh và nh ng ng

i b o h r i ro

m t công c phòng ng a r i ro t giá. T đây, các h p đ ng t
ph bi n trong các giao d ch th
H p đ ng ti n t t

ng m i qu c t .

ng lai là m t th a thu n v vi c mua bán m t s l

ngo i t đư bi t t i m t m c t giá c đ nh trong t
n đ nh tr

ng lai b t đ u n r và
ng

ng lai. Nói cách khác, t giá đ

c

c khi kí k t h p đ ng, nh ng vi c chuy n giao ngo i t và thanh toán đ

c

th c hi n t i m t th i đi m trong t
Th c ch t, nghi p v t
b n là nghi p v t

ng lai đ

ng lai đ

c xác đ nh b i s giao d ch.8

ng lai gi ng nh nghi p v k h n, đi m khác bi t c
c tiêu chu n hóa và đ

ngo i t . Ví d h p đ ng ngo i t t

ng lai đ

c giao d ch t i các sàn giao d ch

c giao d ch t i sàn Chicago v i đ c

đi m tiêu chu n hóa nh sau:
Lo i ngo i t : EUR, GBP, JPY, AUD, CAD, CHF, NZD, MXN, RUB
Kh i l

ng giao d ch c a m i h p đ ng: 100,000 CAD, 100,000AUD,

1000,000 NZD…
K h n c a m i h p đ ng: 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 12 tháng ho c 18 tháng
Th i h n thanh toán c a h p đ ng: th 4 c a tu n th 3 các tháng 3, 6,9,12
b) C ch giao d ch
Khác v i h p đ ng k h n, t t c các h p đ ng t
các s giao d ch. Các h p đ ng này đ

c th c hi n

c tiêu chu n hóa m t s đi u ki n nh : qui mô,

giá c , gi giao d ch, ngày giao hàng. Các tiêu chu n đ
8

ng lai đ u đ

c qui đ nh khác nhau t i m i

Nguy n V n Ti n, (2008), “Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi

6

Thang Long University Library


s giao d ch. Các thành viên tham gia s giao d ch có th là các cá nhân, doanh nghi p
hay các ngân hàng th
H p đ ng t

ng m i và ph i tuân theo quy ch c a s giao d ch.

ng lai th

ng có tính thanh kho n cao h n các h p đ ng k h n vì

tính r i ro c a các h p đ ng này th p h n. Sau khi đư kỦ k t m t h p đ ng t
ng

i mua và ng

i bán đ u có th d dàng tháo g ngh a v h p đ ng thông qua vi c

th c hi n m t giao d ch đ i ng khi h p đ ng đáo h n. Giá tr c a h p đ ng t
đ

ng lai,

c quy t toán hàng ngày theo giá bi n đông trên th tr

ng c a tài s n c s . Ng

v i h p đ ng k h n là m i kho n lãi hay l c a h p đ ng đ u đ
ngày đáo h n, các kho n lãi hay l c a h p đ ng tuong l i đ
vào ho c tr đi tài kho n c a các bên) theo bi n đ ng giá t

ng lai
c

c thanh toán vào

c tính hàng ngày (c ng
ng lai. M c đích c a vi c

tính toán này là đ t i thi u hóa r i ro cho t ch c thanh toán tr tr trong tr

ng h p

m t bên c a h p đ ng không có kh n ng thanh toán khi h p đ ng đáo h n.
S ăđ 1.1:ăS ăđ th hi năc ăch giao d ch h păđ ngăt

ngălai9

Ti n

Ti n
Mua h p đ ng
t ng lai

Bán h p
đ ng
t ng lai

Trung tâm thanh
toán bù tr
Hàng

Hàng

Các công ty, các cá nhân và c các ngân hàng g i các l nh đ t mua hay đ t bán
m ts l

ng c đ nh ngo i h i cho các nhà môi gi i hay thành viên c a s giao d ch.

Trên s giao d ch, các l nh đ t mua hay còn g i là tr ng thái (long positions) đ

cđ i

chi u v i các l nh bán, hay còn g i là tr ng thái đo n (short positions). Sau khi các
l nh đ

c kh p v i nhau, vi c mua bán ngo i t đ

c th c hi n qua trung tâm thanh

toán bù tr (Clearing House) nh s đ 1.1 bên trên. Trung tâm thanh toán bù tr đóng
vai trò là m t bên trung gian cho c ng
mu n mua h p đ ng t
ng

i bán và ng

i bán mu n bán h p đ ng t
i bán và ng

ng lai s bán cho trung tâm thanh toán bù tr . Trung
ng lai, và luôn công b ng cho c

i mua theo nh ng quy t c đư đ t ra.

Kí qu (margin)ăvƠă“ghiăđi m th tr
Ng

i mua

ng lai s th c hi n mua qua trung tâm thanh toán bù tr ,

tâm thanh toán bù tr là m t bên trong h p đ ng t
ng

i mua, ngh a là ng

i tham gia giao d ch ph i đ t tr

ng”ă(markătoămarket):ă

c m t kho n ti n v i trung tâm thanh toán bù

tr thông qua ngân hàng, kho n đ t c c này g i là ti n ký qu bană đ u (Initial
Margin), có th b ng ti n m t ho c trái phi u kho b c hay ch ng t có giá khác, đ
, Nguy n Minh Ki u và Nguy n Xuân Thành, (2011) “Ch

9

7

ng trình Gi ng d y Kinh t Fulbright”

c


quy đ nh t ng h ng m c v i t ng lo i và đ n v ti n t kinh doanh. N u m t trong hai
bên không th c hi n h p đ ng thì kho n ti n này đ

c dùng đ bù đ p thi t h i cho

bên kia. Ví d , vào ngày 28/2/2015, A ký m t h p đ ng t
v i giá t

ng lai là F0 = 21,400.

ng lai mua 10,000 USD

h n ch r i ro, khi ký h p đ ng, A ph i ký qu

m t kho n ti n trong tài kho n b o ch ng t i công ty thanh toán bù tr . Ví d , m c
b o ch ng (margin) là 10 tri u đ ng. Sau m i ngày, n u có lãi, thì kho n lãi s đ

c

c ng vào tài kho n, còn n u l thì c ng s b tr vào tài kho n. N u giá tr trong tài
kho n b o ch ng gi m xu ng t i m t m c gi i h n, ví d là 8 tri u đ ng, g i là m c

b o ch ng duy trì (maintenance margin) thì nhà đ u t s đ

c yêu c u ký qu thêm

ti n cho đ t m c b o ch ng 10 tri u đ ng ban đ u, còn n u không thì công ty b o
ch ng s “đóng”toàn b hay m t ph n giá tr h p đ ng t
đ m b o m c b o ch ng đ

ng lai c a nhà đ u t đ

c th a mãn.Tùy theo bi n đ ng giá c hàng ngày, ng

i

mua ho c bán h p đ ng có th lãi ho c l . Hàng ngày giá c hàng hóa và m c lãi ho c
l s đ

c phòng thanh toán bù tr ghi nh n và thanh toán.

c)

u nh



u đi m
Ng

c đi m

c v i h p đ ng h n k h n đ

d ng, các h p đ ng t
d ch theo các kh i l
th c hi n chuy n nh

c thi t k tu theo nhu c u c a ng

ng lai có m t s l

ng ngày đáo h n h n ch h n và đ

ng h p đ ng c đ nh. Tuy nhiên, h p đ ng t

is
c giao

ng lai l i có th

ng t i b t k th i đi m nào trong th i h n hi u l c c a h p

đ ng (trong khi đó, h p đ ng kì h n không th chuy n nh
thanh toán t i th i đi m h p đ ng đ n h n) do đ
này t o cho h p đ ng t

ng đ

c và ch có th

c giao d ch trên sàn niêm y t.

i u

ng lai tính thanh kho n cao h n nhi u so v i h p đ ng k

h n.
 Nh

c đi m

N u so sánh gi a h p đ ng k h n và h p đ ng t
r i ro t giá thì các h p đ ng t

ng lai t góc đ phòng ng a

ng lai v n ch a đ ng r i ro ti m tàng v t giá, trong

khi các h p đ ng k h n l i lo i b đ

c r i ro này. B i vì, thông th

phát sinh t tài kho n kí qu khi t giá bi n đ ng có l i s đ

ng, kho n lãi

c dùng đ bù đ p cho

nh ng thi t h i khi t giá bi n đ ng gây khó kh n cho nhà đ u t . Tuy nhiên, kho n lãi
này không ph i lúc nào c ng đ đ bù đ p cho chênh l ch t giá giao ngay trên th
tr

ng. H n n a, khi s d ng các h p đ ng t

t giá, s l

ng lai làm công c phòng ng a r i ro

ng tiêu chu n c a m i h p đ ng là c đ nh v kh i l

h n tiêu chu n và t giá nên trong nhi u tr

ng giao d ch, k

ng h p không phù h p v i nhu c u c a

8

Thang Long University Library


doanh nghi p, t o nên m t b ph n s l không đ
các h p đ ng t

ng lai đ

c b o hi m r i ro t giá. Do đó,

c a chu ng ng d ng cho m c đích đ u c h n là phòng

ng a r i ro t giá so v i h p đ ng k h n.Ví d kh i l

t

ng tiêu chu n c a h p đ ng

ng lai là 10,000 USD, 100,000 USD, 1000,000 USD trong khi doanh nghi p có

ngu n ti n USD v là 98,000 USD do v y không th s d ng h p đ ng t

ng lai đ

b o hi m r i ro t giá đ i v i kho n ti n 98,000 USD này.
d)

ng d ng c a h p đ ng t
Các h p đ ng t

ng lai

ng lai có th đ

c s d ng vào các m c đích phòng ng a r i

ro t giá khi các nhà b o hi m mu n bi t tr
d ch trong t
đ

c và mu n có đ

ng lai ngay t ngày hôm nay. Bên c nh đó, h p đ ng t

c các nhà đ u c

a chu ng v i hy v ng s ki m đ

c a h v bi n đ ng t giá trong t
quy đ nh nh : s l

ng lai c ng

c l i nhu n khi nh ng d tính

ng lai là chính xác. Qua nh ng phân tích trên cho

th y so sánh v i h p đ ng kì h n, h p đ ng t

ng lai t ra không linh ho t v m t s

ng h p đ ng, th i h n h p đ ng, t l kí qu và duy trì h n m c

tài kho n t i thi u, không x y ra quá trình “ghi đi m th tr
đ

c giá c hàng hóa giao

ng” do các y u t này

c tiêu chu n hóa trên sàn niêm y t. Do đó, các nhà XNK, ng

i đi vay, cho vay a

chu ng s d ng h p đ ng k h n do m c đích b o hi m r i ro ngo i h i h n là h p
đ ng t

ng lai. Trong khi đó, các h p đ ng t ong lai l i đ

c các nhà đ u c

a thích

h n b i m t s nh ng đ c đi m nh : Các kho n lưi phát sinh đ

c nh n b ng ti n m t

và ngay trong ngày, chi phí giao d ch th p và có th chuy n nh

ng đ c t l ngay mà

không c n ch đ n th i đi m đáo h n c a h p đ ng.
1.1.3.3

H p đ ng hoán đ i ngo i h i

a) Khái ni m
Nh ta đư trình bày

trên, h p đ ng k h n đ

c ng d ng ph bi n trong h at

đ ng kinh doanh xu t nh p kh u, đ u t và đi vay qu c t , nh ng chúng ta có th d

dàng nh n th y r ng h p đ ng k h n ch đáp ng đ

c nhu c u giao d ch c a doanh

nghi p khi nào doanh nghi p ch có nhu c u mua ho c bán ngo i t trong t

ng lai còn

hi n t i thì doanh nghi p không có nhu c u. Th c t cho th y đôi khi doanh nghi p
v a có nhu c u giao d ch ngo i t giao ngay
c u giao d ch ngo i t k h n

m t th i đi m nào đó trong t

đ ng k h n không th đáp ng đ
đ

th i đi m hi n t i, đ ng th i v a có nhu
ng lai. Khi y, h p

c. Trong tính hu ng này h p đ ng hoán đ i nên

c s d ng.
Ví d : Công ty A v a thu ngo i t 90.000USD t m t h p đ ng xu t kh u.

Hi n t i công ty c n VND đ chi tr ti n mua nguyên li u và l
9

ng cho công

nhân.Ngoài ra, công ty bi t r ng ba tháng n a s có m t h p đ ng nh p kh u đ n h n
thanh toán. Khi y công ty c n m t kho n ngo i t 90.000USD đ thanh toán h p đ ng
nh p kh u.

tho mãn nhu c u VND

hi n t i và USD trong t

ng lai,

th i đi m

hi n t i A có th tho thu n v i ngân hàng giao d ch hoán đ i bao g m 2 chi u nh
sau:
• Bán 90.000USD giao ngay đ l y VND chi tiêu

th i đi m hi n t i.

• Mua 90.000USD k h n đ có USD thanh toán h p đ ng nh p kh u s đ n
h n
sau ba tháng n a.
H p đ ng hoán đ i ngo i h i là m t cam k t song ph

ng v vi c đ ng th i

mua vào và bán ra m t đ ng ti n nh t đ nh trong m t th i gian xác đ nh v i t giá c a
2 giao d ch đ

c xác đ nh t i th i đi m kí k t h p đ ng, trong đó ngày giá tr mua vào

và bán ra là khác nhau.10
b) Ngày giá tr hoán đ i
M t giao d ch hoán đ i ngo i h i có th là k t h p c a m t giao d ch giao ngay
và m t giao d ch k h n (Spot-Forward Swap) ho c bao g m hai giao d ch k h n có
ngày giá tr khác nhau (Forward-Forward Swap). C hai giao d ch c u thành ph i đ

c

ký k t cùng m t lúc. Tuy nhiên, giao d ch hoán đ i d ng “forward-forward swap” ít
đ

c s d ng trong th c t
-

Ngày giao d ch giao ngay: là ngày giá tr c a giao d ch giao ngay trong h p
đ ng hoán đ i

-

Ngày giao d ch k h n: Là ngày giá tr c a giao d ch k h n trong h p đ ng
hoán đ i
Ví d :
H p đ ng hoán đ i giao ngay- k h n gi a VND và USD

c) T giá hoán đ i
T giá hoán đ i (swap rates) ph n nh đi m k h n t i đó ngân hàng y t giá s n
sàng hoán đ i hai dòng ti n nh t đ nh thông qua giao d ch giao ngay và giao d ch k
h n. Nh v y xét v b n ch t thì:
Swap rate = Forward points = t giá k h n – t giá giao ngay

10

PGS.TS Nguy n V n Ti n, 2008, “Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i”, NXB Th ng Kê, Hà Nôi

10

Thang Long University Library


d)

u nh



u đi m

c đi m

B n thân h p đ ng hoán đ i đư kh c ph c đ

c m t s nh

c đi m c a h p

đ ng giao ngay là phát sinh r i ro v t giá – th a mãn nhu c u mua bán ngo i t c a
khách hàng trong t
c a khách hàng

ng lai, và h p đ ng k h n – th a mãn nhu c u mua bán ngo i t
th i đi m hi n t i. Nh ví d đư nêu bên trên: Công ty A v a thu

ngo i t 90.000USD t m t h p đ ng xu t kh u. Hi n t i công ty c n VND đ chi tr
ti n mua nguyên li u và l

ng cho công nhân.Ngoài ra, công ty bi t r ng ba tháng n a

s có m t h p đ ng nh p kh u đ n h n thanh toán. Khi y công ty c n m t kho n
ngo i t 90.000USD đ thanh toán h p đ ng nh p kh u.
hi n t i và USD trong t

ng lai,

tho mãn nhu c u VND

th i đi m hi n t i A có th tho thu n v i ngân

hàng giao d ch hoán đ i bao g m 2 chi u nh sau:
-

Bán 90.000USD giao ngay đ l y VND chi tiêu

th i đi m hi n t i.

-

Mua 90.000USD k h n đ có USD thanh toán h p đ ng nh p kh u s đ n h n
sau ba tháng n a.

Nh v y, giao d ch hoán đ i bên trên đư th a mưn đ

c nhu c u ti n VND t i th i

đi m hi n t i c a khách hàng và b o hi m r i ro t giá đ i v i nhu c u ti n USD trong
t

ng lai.
 Nh

c đi m

Khi đáo h n, h p đ ng b t bu c ph i th c hi n, không k đ n t giá giao ngay
th i đi m đó nh th nào.

i m này có l i là b o hi m r i ro cho khách hàng, nh ng

l i đánh m t c h i kinh doanh n u t giá bi n đ ng trái v i d tính c a khách hàng.
H p đ ng hoán đ i ch quan tâm đ n t giá

2 th i đi m: hi u l c và đáo h n mà

không quan tâm đ n s bi n đ ng t giá trong su t quãng th i gian gi a 2 th i đi m
đó. Chính vì v y, nh ng h n ch này đư khi n cho h p đ ng hoán đ i thích h p v i
vai trò là công c b o hi m r i ro t giá h n, so v i vai trò đáp ng nhu c u kinh
doanh và đ u c ki m l i d a vào s bi n đ ng t giá. C ng trong ví d bên trên,
doanh nghi p s d ng giao d ch hoán đ i đ đáp ng nhu c u VND t i th i đi m hi n
t i và đ m b o r i ro t giá có th x y ra đ i v i nhu c u ti n USD trong t
N u t giá có xu h
ti n USD trong t

ng t ng, nhà đ u t có th đ m b o đ

ng lai.

c r i ro t giá c a nhu c u

ng lai tuy nhiên, doanh nghi p s b thi t h i n u t giá bi n đ ng

đi xu ng do h p đ ng hoán đ i b t bu c th c hi n ch khi đ n ngày đ n h n thanh
toán.

11


ng d ng c a h p đ ng hoán đ i

e)

Trong h p đ ng hoán đ i, các bên g m khách hàng và ngân hàng đ u đ t đ

c

nh ng l i ích nh t đ nh. V i khách hàng, đó là th a mãn nhu c u ngo i t ho c n i t
th i đi m hi n t i – ngày hi u l c, đ ng th i c ng tho mãn nhu c u mua

c a mình

ho c bán vào th i đi m đáo h n. Do đó, khách hàng có th phòng ng a đ
bi n đ ng r i ro. V i các ngân hàng, l i ích đ t đ

khách hàng, nâng cao uy tín và ch t l
ki m đ

ng th

c khi th a mãn đ

c r i ro

c nhu c u c a

ng hi u, bên c nh đó ngân hàng còn

c l i nhu n t chênh l ch giá mua và giá bán ngo i t .11
H p đ ng quy n ch n ti n t

1.1.3.4

a) Khái ni m
Giao d ch đ u tiên c a th tr

ng quy n ch n b t đ u

châu Âu và M t đ u

th k 18. Vào đ u nh ng n m 1990, m t nhóm công ty đư thành l p hi p h i nh ng
nhà môi gi i và kinh doanh quy n ch n. M c đích c a hi p h i này là cung c p k
thu t nh m đ a nh ng ng

i mua và nh ng ng

i bán l i v i nhau. Tháng 4 n m

1973, sàn giao d ch Chicago (Chicago Board of Trade) l p th tr

ng m i, sàn giao

d ch quy n ch n Chicago (Chicago Board Options Exchange), đ c bi t dành cho trao
đ i quy n ch n v c phi u. T đó th tr
đ ut .

ng quy n ch n tr lên ph bi n v i các nhà

n th p k 80 c a th k 20, th tr

ch ng khoán và h p đ ng t

ng quy n ch n đói v i ngo i t , ch s

ng l i đư phát tri n

M . Th tr

ng ch ng khoán

Philadelphia là n i giao d ch option ngo i t đ u tiên. Ngày nay, th tr
quy n ch n là m t trong nh ng phân khúc th tr

ng giao d ch

ng phát tri n nh t trong th tr

ng

h i đoái toàn c u.
H p đ ng quy n ch n ti n t là m t công c tài chính, cho phép ng

i mua h p

đ ng có quy n (ch không ph i ngh a v ), mua ho c bán m t đ ng ti n này v i m t
đ ng ti n khác t i t giá c đ nh đư tho thu n tr

cc, trong m t kho ng th i gian nh t

đ nh.12
Theo đó, quy n ch n ti n t là m t th a thu n trong đó ng
tr cho ng

i mua quy n ch n

i bán m t kho n phí quy n ch n đ có quy n mua ho c bán vào ngày đáo

h n ch không ph i là ngh a v mua hay bán m t lo i đ ng ti n v i s l
t i m t m c t giá xác đ nh tr

c vào m t th i đi m xác đ nh trong t

ng nh t đ nh
ng l i ho c b t

c lúc nào k t này ký k t h p đ ng cho đ n m t th i đi m xác đ nh trong t
b) T giá quy n ch n

11
12

Nguy n V n Ti n (2008) , „‟Giáo trình nghi p v kinh doanh ngo i h i‟‟, NXB Th ng Kê, Hà Nôi
Nguy n V n Ti n (2008), “Giáo trinh Tài chính qu c t ”, NXB Th ng Kê, Hà N i

12

Thang Long University Library

ng lai.


T giá quy n ch n là t giá thanh toán trong tr

ng h p ng

i mua đ ng ý ti n

hành giao d ch. Vi c xác đ nh t giá quy n ch n ngoài y u t cung c u ngo i t còn
ph thu c vào phí quy n ch n (Premium) ng

i mua ph i tr cho ng

i bán.

Ngang giá quy n ch n (at the money- ATM): B qua phí quy n ch n, n u t i

th i đi m ng

i mua ti n hành giao d ch mà không phát sinh l /lưi thì đ

c g i là

tr ng thái ngang giá quy n ch n (t giá hi n hành = t giá quy n ch n)
c giá quy n ch n (in the money- ITM): B qua phí quy n ch n, n u t i th i
đi m ng

i mua ti n hành giao d ch mà phát sinh lưi thì đ

ch n. Có hai tr

c g i là đ

c giá quy n

ng h p:

-

T giá call option (quy n ch n mua) < t giá hi n hành

-

T giá put option (quy n ch n bán) > t giá hi n hành
Gi m giá quy n ch n (Out the money- OTM): B qua phí, n u t i th i đi m

ng

i mua ti n hành giao d ch mà phát sinh l :
-

T giá call option (quy n ch n mua) > t giá hi n hành

-

T giá put option (quy n ch n bán) > t giá hi n hành
Ví d 1: Công ty xu t kh u Hong Kong có nhu c u 1.000.000 USD.

bi n đ ng c a t giá t ng làm nh h

tránh s

ng đ n 1.000.000 USD nhu c u, thì ngay t bây

gi công ty xu t kh u có th mua quy n ch n mua 1.000.000 USD trên th tr

ng v i

s ti n đ m b o là 0,02 HKD cho m i USD và t giá th c hi n USD/HKD = 5,6050.
Ngoài ra không có thêm b t k phí nào n a. N u 3 tháng sau t giá trên th tr

ng là:

USD/HKD = 5,6080 – Công ty A đang phát sinh lãi t giao d ch (In the money)
USD/HKD = 5,6020 - Công ty A đang phát sinh l t

giao d ch (Out the

money)
USD/HKD = 5,6050 - Công ty A đang không phát sinh lãi l t giao d ch (At
the money)
c) Phí quy n ch n (Premium)
Là kho n ti n ng
ro mà ng

i mua ph i thanh toán cho ng

i bán ph i ch u khi th tr

i bán đ bù đ p m c đ r i

ng ngo i h i bi n đ ng.

Phí quy n ch n mà ngân hàng đ t ra cao hay th p ph thu c vào r t nhi u y u
t nh : th i gian đáo h n, giá tr n i t i (intrinsic value), bi n đ ng t giá, ki u quy n
ch n, chênh l ch lãi su t gi a hai đ ng ti n.
Trong m i h p đ ng quy n ch n đ u có s tham gia c a hai bên: bên mua và
bên bán. Bên bán quy n ch n là bên bán cho ng
đ ng ti n v i m t s l

i mua quy n mua ho c bán m t

ng nh t đ nh vào m t ngày xác đ nh trong t
13

ng lai t i m t

m c t giá đ

c xác đ nh t tr

c. Khi bán quy n nh v y, ng

i bán s đ

ch

ng

m t kho n ti n g i là phí quy n ch n (Premium Option) hay là giá c a h p đ ng
quy n ch n. Phí quy n ch n ph i là l
góc đ ng

ng ti n h p lỦ, sao cho đ bù đ p r i ro xét t

i bán và không b quá đ t xét t góc đ ng

i mua. N u h p đ ng đáo h n

mà không x y ra giao d ch, thì ch có m t lu ng ti n duy nh t x y ra, đó là kho n phí
quy n ch n mà ng
đòi, và thông th

i mua tr cho ng
ng đ

nhiên, trong m t s tr

c thanh toán m t l n t i th i đi m ký k t h p đ ng. Tuy
ng h p thì vi c thanh toán có th x y ra t i th i đi m h p

đ ng đáo h n, n u nh ng
tr

ng h p này, ng

i bán. Phí quy n ch n là kho n ti n không truy

i bán có thi n chí c p tín d ng cho ng

i bán s yêu c u ng

i mua.Trong

i mua ph i ch u lãi su t c a kho n phí

quy n ch n ch m tr . Nh ví d 1 bên trên: s ti n đ m b o là 0,02 HKD cho m i
USD, vào ngày th c hi n quy n ch n, n u ng
ph i tr cho ng

i bán phí quy n ch n đ

i mua không th c hi n h p đ ng s

c quy đ nh trong h p đ ng là 0.02 HKD

cho m i USD.
Khi đư tr phí quy n ch n, ng
tr

i mua s đ

c quy n l a ch n:

Ho c là ti n hành th c hi n quy n ch n theo t giá đư tho thu n c đ nh t

c n u th y đi u đó có l i cho mình.
-

Ho c m c nhiên đ h p đ ng t đ ng h t h n mà không ti n hành b t k giao

d ch nào c n u ng
d)


u nh

i mua th y làm nh v y s ít t n kém h n.

c đi m c a h p đ ng quy n ch n

u đi m
Quy n ch n ti n t là m t lo i hình kinh doanh h p d n đ i v i c ng

và ng

i bán quy n.

i v i ng

i mua

i mua quy n ch n cho phép h phòng ng a r i ro

linh ho t, đ ng th i cho phép h ki m l i nhu n ch c ch n t s v n đ u t ngay t
th i đi m ban đ u.
n u ng

i v i ng

i bán quy n ch n, nó giúp t o ra m t kho n thu nh p

i bán d đoán chính xác s bi n đ ng c a t giá.
H p đ ng quy n ch n đ

khi h ch c ch n s đ

c thi t k cho các nhà đ u t thích c m giác an toàn,

c mua và bán v i m t m c giá xác đ nh dù l i nhu n là không

cao. Khác v i các công c tài chính khác, h p đ ng quy n ch n do c quan qu n lý
giao d ch quy n ch n phát hành theo yêu c u c a nhà đ u t . Có th nói, h p đ ng
quy n ch n v i tính ch t linh h at c a mình đư giúp ng

i s d ng đ t đ

cc 2m c

tiêu: phòng v r i ro và đ u c .Ví d : công ty nh p kh u A c n có 1,000,000 USD
thanh toán trong 3 tháng t i, ngay bây gi công ty có th mua quy n ch n mua USD
trên th tr

ng v i t giá th c hi n là 21,500 v i phí quy n ch n là 10 VND cho m i
14

Thang Long University Library


USD.Vào ngày th c hi n h p đ ng, n u t giá là 21,600, nhà nh p kh u đư th a mãn
hai m c tiêu phòng v r i ro t giá t ng và đ u c có lưi t giao d ch quy n ch n này.
 Nh
Nh

c đi m
c đi m c a h p đ ng quy n ch n là ng

quy n ch n cho dù h p đ ng có đ

i mua v n ph i b chi phí mua

c th c hi n hay không.Ví d : công ty nh p kh u A

c n có 1,000,000 USD thanh toán trong 3 tháng t i, ngay bây gi công ty có th mua
quy n ch n mua USD trên th tr

ng v i t giá th c hi n là 21,500 v i phí quy n ch n

là 10 VND cho m i USD.Vào ngày th c hi n h p đ ng, n u t giá là 21,400. Nhà
nh p kh u không th c hi n h p đ ng do giá th c hi n l n h n giá tr th tr

ng, tuy

nhiên nhà nh p kh u v n ph i tr m t kho n phí là 10 VND cho m i USD t
đ

ng

ng 10 tri u đ ng.
e)

ng d ng c a h p đ ng quy n ch n
Nh v y, h p đ ng quy n ch n v i tính ch t linh ho t đư giúp ng

đ tđ

c c 2 m c tiêu: phòng v r i ro và đ u c . Tuy nhiên, ng

luôn ph i tr phí quy n ch n cho nên giao d ch quy n ch n th

i s d ng

i mua quy n ch n
ng là ph

ng án t t

th 2 sau giao d ch giao ngay và giao d ch k h n. Do đó, n u nhà kinh doanh có ni m
tin ch c ch n và xu h

ng bi n đ ng c a th tr

giao d ch k h n h n là giao d ch quy n ch n.
1.1.4

ng thì u tiên giao d ch giao ngay hay

13

c đi m c b n c a nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh
Nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh có m t s đ c đi m c b n nh sau:
Th nh t, ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh là ho t đ ng ch a đ ng

nhi u r i ro. Ho t đ ng ngân hàng nói chung và ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái
sinh nói riêng luôn đ i m t v i r t nhi u r i ro. R i ro m t khi đư x y ra có th gây
thi t h i l n cho ngân hàng th m chí có th

nh h

ng t i c h th ng ngân hàng. Các

lo i r i ro khác trong ho t đ ng kinh doanh ngo i h i nói chung và ho t đ ng kinh
doanh ngo i h i phái sinh nói riêng nh r i ro thanh kho n, r i ro ho t đ ng, r i ro th
tr

ng…c th nh sau:

R i ro thanh kho n: Tính thanh kho n c a ngân hàng th

ng m i đ

c xem

nh kh n ng t c th i đ đáp ng nhu c u rút ti n g i và gi i ngân các kho n tín d ng
đư cam k t. Nh v y, r i ro thanh kho n là lo i r i ro khi ngân hàng không có kh
n ng cung ng đ y đ l

ng ti n m t cho nhu c u thanh kho n t c th i; ho c cung

ng đ nh ng v i chi phí cao. Nói cách khác, đây là lo i r i ro xu t hi n trong tr
13

Nguy n V n Ti n (2008), “Giáo trinh Tài chính qu c t ”, NXB Th ng Kê, Hà N i

15

ng


h p ngân hàng thi u kh n ng chi tr do không chuy n đ i k p các lo i tài s n ra ti n
m t ho c không th vay m

n đ đáp ng yêu c u c a các h p đ ng thanh toán. R i ro

thanh kho n x y ra khi n ngân hàng không có đ v n đ th c hi n các cam k t thanh
toán c a mình trong khi đ n ngày hiêu l c c a các giao d ch giao ngay ho c phái sinh
d n đ n giao d ch b h y nh h

ng đ n l i nhu n, k ho ch kinh doanh và đ c bi t là

uy tín, v th c a ngân hàng trên th tr

ng. Ví d : Ngân hàng A th c hi n h p đ ng

bán 10 tri u USD k h n cho ngân hàng B v i ngày thanh toán là 20/08/2015. Vào
ngày 20/08/2015, ngân hàng A không cân đ i đ s ti n USD đ chuy n cho ngân
hàng B và nh n ti n VND v nh đư kỦ k t. Giao d ch này b h y b do đó nh h
đ n ho t đ ng kinh doanh và uy tín c a ngân hàng A trên th tr

ng

ng.

R i ro ho t đ ng: R i ro ho t đ ng không ph i là m t khái ni m m i đ i v i
các ngân hàng. Nh ng t n th t do đư đ
hàng t nhi u th p k tr

c ph n ánh lên b ng cân đ i k toán c a ngân

c. Chúng x y ra hàng ngày trong ngành ngân hàng. Tuy

nhiên, h u h t các t n th t đ u r t nh và hoàn toàn có th d đoán tr
ng a đ

c và phòng

c. Ví d nh l i trong khi ghi s sách k toán, l i th tín d ng, hay m t s

thi t b trong ho t đ ng ngân hàng b h ng.... M t s s ki n có th gây ra t n th t r t
l n nh các ho t đ ng kinh doanh ch ng khoán trái phép, tham nh ng, làm gi s sách
hay các y u t bên ngoài nh thiên tai, h a ho n.... Nh v y, r i ro ho t đ ng là r i ro
gây ra t n th t do các nguyên nhân nh con ng

i, s không đ y đ ho c v n hành

không t t các quy trình, h th ng; các s ki n khách quan bên ngoài. R ro ho t đ ng
bao g m c r i ro pháp lỦ nh ng lo i tr v r i ro chi n l
ho t đ ng d n đ n ngân hàng không th c hi n đ

c và r i ro uy tín. R i ro

c các cam k t thanh toán c a mình

khi đ n ngày hi u l c c a các giao d ch ngo i t gây ra các t n th t v tài chính và uy
tín, v th c a ngân hàng trên th tr

ng.Ví d vào ngày thanh toán h p đ ng mua k

h n 10 tri u USD c a ngân hàng A v i công ty B, ngân hàng A x y ra h a ho n khi n
ho t đ ng kinh doanh đình tr , do đó, ngân hàng A không th th c hi n đ

c giao d ch

k h n này v i khách hàng do v y ngân hàng A s ph i ch u phí ph t h y h p đ ng
v i khách hàng gây ra t n th t v m t tài chính và uy tín đ i v i ngân hàng A.
R i ro th tr

ng: R i ro th tr

ng trong ho t đ ng ngân hàng là r i ro ti m n

gây ra tác đ ng tiêu c c đ i v i thu nh p ho c v n c a ngân hàng th
nh ng bi n đ ng b t l i c a các y u t trên th tr

ng m i do

ng nh : lưi su t, t giá, giá ch ng

khoán, giá hàng hóa... Ngân hàng không th tác đ ng làm thay đ i các y u t này, mà
ch có th d báo xu h

ng, tính toán m c đ

nh h

ng đ t đó đ a ra các bi n pháp

ch đ ng đi u ch nh quy mô, c c u tài s n có, sao cho h n ch th p nh t t n th t có
16

Thang Long University Library


th x y ra thông qua vi c k t h p mô hình hi n đ i trong vi c

cl

ng r i ro lưi su t

ng x y ra trên nhi u l nh v c ho t đ ng, nh h

ng l n đ n ho t

và s d ng linh ho t các công c tài chính phái sinh.
R i ro th tr

đ ng c a ngân hàng do h u h t các kho n m c trên b ng cân đ i c a ngân hàng đ u có
liên quan đ n các thông s c a th tr

ng. Ví d , y u t lãi su t gây r i ro th tr

ng

t i danh m c đ u t trái phi u và các công c gi y t có giá, y u t t giá gây r i ro t
giá đ n tr ng thái mua bán ngo i t mà ngân hàng đang n m gi … Chính vì th , các
NHTM Vi t Nam hi n nay không ng ng đ y m nh công tác hoàn thi n chính sách r i
ro cho t ng kh i khách hàng, t ng kh i ngành; mô hình hóa và áp d ng công ngh
thông tin trong qu n lỦ r i ro; xây d ng và c p nh t liên t c báo cáo đánh giá r i ro;
theo d i và giám sát hàng ngày, đ m b o tuân th ch t ch các t l an toàn b t
bu c…

qu n tr r i ro th tr

ng hi u qu , các ngân hàng tuân th các b

cc b n

nh :
Nh n di n r i ro: xác đ nh các lo i r i ro và đ c tính c a các lo i r i ro ngân
hàng đang ph i đ i m t
ol

ng r i ro: L

ng hóa m c đ

hàng. N u nh ngân hàng không th đo l

nh h

ng r i ro đ n thu nh p c a ngân

ng r i ro thì không th ki m soát đ

c nó

Ki m soát r i ro: Ngân hàng xác đ nh t ng lo i h n m c cho t ng lo i r i ro,
đây chính là quá trình ki m soát r i ro nh m đ m b o r i ro c a ngân hàng luôn n m
trong các gi i h n đ

c phê duy t

Lo i b r i ro: quá trình ngân hàng dùng các bi n pháp nghi p v đ r i ro đó
không l p l i
R i ro th tr

ng c ng là r i ro chính, th

ng tr c, g n li n và tr thành r i ro

đ c tr ng c a ho t đ ng kinh doanh ngo i h i c a các ngân hàng. Lo i r i ro này x y
ra khi ngân hàng đang gi m t tr ng thái ngo i t hay m t tr ng thái lu ng ti n nào đó
mà t giá và lãi su t có nh ng bi n đ ng không đúng v i d đoán d n đ n phát sinh l
t các giao d ch ngoai h i c a ngân hàng. Ví d ngân hàng đang n m gi tr ng thái
ngo i t bán USD v i t giá bình quân 21,890. T giá có xu h

ng đi lên d n đ n r i

ro cho ngân hàng b l đ i v i tr ng thái này.
Th hai, kinh doanh ngo i h i phái sinh là m t ho t đ ng ph c t p, đ c tr ng
cho n n kinh t th tr

ng hi n đ i. Ho t đ ng này đòi h i ph i có đ y đ c s v t

ch t, các thi t b hi n đ i, các ph
đ

ng ti n thông tin liên l c tân ti n m i có th đ t

c hi u qu kinh doanh cao.Th tr

ngo i h i nói chung là th tr

ng ngo i h i phái sinh nói riêng và th tr

ng bao g m nhi u đ i t
17

ng

ng tham gia và m ra ph m vi


toàn c u. Bi n đ ng t giá di n ra nhanh và sôi đ ng khi n các ngân hàng c n ph i
n mb tđ

c xu h

ng t giá nhanh chóng, các y u t kinh t v mô nhanh nh t thông

tin v mô k p th i đ đ a ra các quy t đ nh kinh doanh chính xác và k p th i. Do v y,
các phòng đ u t kinh doanh ngo i t (dealing room) c n đ
hi n đ i có th c p nh t đ

c trang b các máy móc

c tin t c nhanh và đ y đ nh t. Ngoài ra, c n trang b các

máy h tr đ nh giá các công c phái sinh, máy giao d ch đi n t …đ các giao d ch
đ

c th c hi n nhanh chóng và hi u qu .
Th 3, kinh doanh ngo i h i phái sinh là ho t đ ng đòi h i nhà kinh doanh ph i

có đ trình đ chuyên môn v nhi u l nh v c, đ

c đào t o các ki n th c chuyên sâu

v tài chính ngân hàng, ph i có đ trình đ ngo i ng và kh n ng n m b t th tr

ng

m t cách linh ho t đ xác đ nh và d báo nh ng bi n đ ng v t giá và lãi su t trên th
tr

ng đ n m b t các c h i kinh doanh k p th i, đem l i l i nhu n cho ngân hàng.

S đa d ng c a th tr

ng ngo i h i phái sinh cùng v i h i nh p toàn c u yêu c u các

giao d ch viên c n ph i n m b t nhanh nh y và k p th i các di n bi n trên th tr

ng,

các công c tài chính phái sinh theo thông l qu c t t đó xây d ng các s n ph m phù
h p v i th tr
1.1.5

ng và các quy đ nh c a Vi t Nam.

Vai trò c a nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh
T t c các l nh v c nh th

ng m i qu c t , du l ch qu c t , đ u t qu c t và

các quan h tài chính qu c t đ u làm phát sinh nhu c u mua bán các đ ng ti n khác

nhau trên th tr

ng. Chính vì th , quá trình h i nh p kinh t toàn c u càng di n ra

m nh m , s c nh tranh c a các ngân hàng càng gay g t thì vai trò c a kinh doanh
ngo i h i càng tr lên quan tr ng. Nhu c u giao d ch ngo i t phong phú và đa d ng
d n t i vi c các giao d ch ngo i h i phái sinh ngày càng chi m vai trò ch đ o trong
các ho t đ ng kinh doanh ngo i h i.
Th nh t, nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh giúp ngân hàng có th ki m
soát đ

c v n kh d ng. Các ngân hàng th

hoán đ i ngo i t v i ngân hàng nhà n

ng m i có th th c hi n các giao d ch

c đ đi u ti t l

ng ngo i t kh d ng t i

ngân hàng ph c v cho ho t đ ng kinh doanh c a mình. Ngoài ra, các ngân hàng
th

ng m i còn có th ký các h p đ ng hoán đ i ngo i t v i nhau nh m s d ng

ngu n ngo i t hi n có m t cách hi u qu . Ví d , ngân hàng đang thi u VND đ ph c
v thanh kho n và d th a ti n USD, ngân hàng có th th c hi n giao d ch hoán đ i
bán USD và mua VND v i ngân hàng nhà n

c ho c v i các ngân hàng th

ng m i

khác đ th a mãn nhu c u ti n VND cho thanh toán và s d ng hi u qu ngu n USD
d th a.
18

Thang Long University Library


Th hai, nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh thúc đ y liên k t v i khách
hàng. Nhu c u giao d ch ngo i t c a khách hàng h t s c đa d ng và phong phú, t
nhu c u cá nhân nh du l ch, du h c, mua s m t i nhu c u c a các doanh nghi p trong
ho t đ ng đ u t , thanh toán xu t nh p kh u. Các giao d ch ngo i h i phái sinh mang
l i nhi u l i ích cho khách hàng trong vi c phòng v và đ u c bi n đ ng t giá, đáp
ng k p th i các nhu c u c a khách hàng. S l

ng khách hàng giao d ch ngo i h i

phái sinh t ng t đó ngân hàng k t h p bán chéo các s n ph m v tín d ng, ti n g i,
th k t h p v i vi c qu n bá hình nh ngân hàng làm t ng quy mô và uy tín c a ngân
hàng trên th tr

ng.

Th ba, nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh làm t ng thu nh p cho ngân
hàng. Ho t đ ng mua bán đ h

ng chênh l ch t giá hay thông qua đ u c c ng đem

l i l i nhu n không nh cho các ngân hàng. Ngoài ra, nghi p v kinh doanh ngo i h i
phái sinh còn là m t d ch v mang l i cho các ngân hàng th

ng m i ngu n thu thông

qua phí ngân hàng. Ho t đ ng kinh doanh ngo i h i c a ngân hàng th

ng bao g m

hai ph n: t doanh và bán s n ph m cho khách hàng, c hai ho t đ ng này đ u mang
l i l i nhu n cho ngân hàng. Ngân hàng có th ki m l i t vi c d đoán và đ u t các
s n ph m phái sinh sinh l i, ngoài ra còn sinh l i t giao d ch v i khách hàng và các
phí khác nh : phí chuy n ti n, phí duy trì tài kho n c a khách hàng…
Th t , nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh giúp ngân hàng phòng ch ng
r i ro và t ng kh n ng c nh tranh. Th c hi n các nghi p v kinh doanh ngo i h i phái
sinh là m t cách đa d ng hóa ho t đ ng kinh doanh ngân hàng nh m phân tán r i ro.
H n n a, ngân hàng c ng có nh ng cách x lỦ linh đ ng h n tr

c nh ng bi n đ ng

c a giá tr đ ng n i t . Ngân hàng c ng có th giao d ch v i các ngân hàng n
ngoài, t đó nâng cao v th c a các ngân hàng trên th tr

ng qu c t qua ch t l

c
ng

các giao d ch qu c t . T t c các y u t đó t o thành m t chu i liên k t nhân qu giúp

nâng cao hi u qu kinh doanh cho ngân hàng. Ho t đ ng đ u t c a ngân hàng bao
g m r t nhi u l nh v c nh : kinh doanh ngo i h i, kinh doanh ti n t , kinh doanh trái
phi u và công c gi y t có giá…đa d ng hóa các ho t đ ng đ u t giúp các ngân
hàng đa d ng hóa danh m c kinh doanh và phân tán r i ro. Ngoài ra các ngân hàng có
th th c hi n kinh doanh ngo i t và ngo i t phái sinh v i các đ i tác ngân hàng n

c

ngoài trên th gi i nh : BNP Paris, JP Morgan Chase, HSBC, ANZ…thông qua h
th ng giao d ch đi n t v a đáp ng đ

c nhu c u kinh doanh, t n d ng giá c nh tranh

trên th gi i và nâng cao v th c a ngân hàng trên th tr

19

ng.


Phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh c aăngơnăhƠngăth

1.2

ngăm i

1.2.1 Khái ni m
Theo t đi n bách khoa, “Phát tri n là s bi n đ i ho c làm cho bi n đ i t ít
đ n nhi u, h p đ n r ng, th p đ n cao, đ n gi n đ n ph c t p”. Hi n nay, có r t nhi u
quan đi m khác nhau v phát tri n. Theo Gerard Crellet (2000), “phát tri n là quá trình

m t xã h i đ t đ n th a mãn các nhu c u mà xã h i đó coi là c b n”.
đ

c xem là m t quá trình và m t xã h i đ

các nhu c u c b n.

đây, phát tri n

c coi là phát tri n khi xã h i đó th a mãn

nh ngh a này không ch bao hàm n i dung kinh t mà còn có n i

dung xã h i. T các quan đi m khác nhau trên đây, theo tác gi “phát tri n là quá trình
t ng ti n, chuy n bi n v m i m t c a n n kinh t trong m t th i k nh t đ nh, trong
đó bao g m c s t ng lên v quy mô s n l
ó là s nâng cao ch t l

ng, s hoàn thi n, tiên b v n n kinh t ”.

ng, s ti n b , th nh v

ng làm cho cu c s ng còn ng

i

tr lên t t đ p h n. V i quan đi m này, tác gi đ a ra quan đi m phát tri n kinh doanh
ngo i h i phái sinh là t ng quy mô và ch t l

ng d ch v ngo i h i phái sinh đư có.

1.2.2 Ch tiêu đánh giá phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh c a ngân hàng
th

ng m i
Kinh doanh ngo i h i phái sinh ngày càng đóng vai trò quan t ng trong ho t

đ ng c a m t ngân hàng th

ng m i. Vi c đánh giá m c đ phát tri n c a nghi p vu

kinh doanh này là c n thi t đ các ngân hàng th
trong chi n l
trong t

ng m i có nh ng b

c đi đúng đ n

c c ng nh chính sách qu n lý phù h p nh m c ng c v th c a mình

ng lai.
Nh ng ch tiêu đánh giá có th chia làm hai lo i: Ch tiêu đ nh tính và ch tiêu

đ nh l

ng

1.2.2.1 Ch tiêu đ nh tính
Th nh t, ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh ph i đ

hi n t t theo các quy đ nh c a Ngân hàng Trung
thân các ngân hàng th

c đ m b o th c

ng c ng nh các quy đ nh c a b n

ng m i. Các nghi p v kinh doanh ngo i h i m t m t mang l i

thu nh p cho ngân hàng, m t khác ph i h n ch đ

c th p nh t nguy c r i ro t giá,

r i ro lãi su t. Nh v y, phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh c ng góp ph n thúc
đ y m nh m s phát tri n c các nghi p v khác nh nghi p v thanh toán qu c t ,
nghi p v tài tr th

ng m i qu c t , nghi p v tín d ng. B i l , các nghi p v trên có

m i quan h ch t ch , h tr nhau cùng phát tri n.
Th hai, m c đ phát tri n còn th hi n

kh n ng đáp ng t t nhu c u c a đ i

tác. Các quy trình th t c đ n gi n, thu n ti n. D ch v đ

c cung c p nhanh chóng

20

Thang Long University Library


k p th i. Tuy nhiên, v n ph i đ m b o đ

c nh ng nguyên t c an toàn khi c n thi t.

Qua đó, ngân hàng và đ i tác đ u ti t ki m đ

c chi phí c ng nh th i gian giao d ch

đ ng th i t o hình nh và v th c a ngân hàng trên th tr

ng.

Th ba, kinh doanh ngo i h i không ng ng phát tri n m r ng và đ t k t qu
t t t o thêm nhu c u v công n vi c làm d i v i th tr

ng vi c làm. Các cán b công

nhân viên kinh doanh ngo i h i yêu c u càng cao v trình đ chuyên môn c ng nh
đ o đ c ngh nghi p t đó s đòi h i s c n thi t c a vi c nâng cao ch t l

ng lao

đ ng trong xã h i.
Tóm l i, m c đ phát tri n c a nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh đ
đánh giá trên quan đi m c a c ba đ i t

c

ng: ngân hàng, đ i tác và n n kinh t , xã h i.

Các tiêu chí đ nh tính trên ch là nh ng c n c đánh giá m c đ phát tri n c a ngân
hàng th

ng m i m t cách khái quát. Mu n có nh ng k t lu n chính xác h n, c n ph i

d a vào các tiêu chí đ nh l
1.2.2.2 Ch tiêu đ nh l

ng đ đo l

ng c th .

ng

Ch tiêu 1: T tr ng th

ng v giao d ch ngo i h i phái sinh trên t ng s l

ng

giao d ch ngo i h i
Công th c:
á
Ý ngh và nh h

ng: Ch tiêu t tr ng đóng góp trong s l

giao d ch ngo i h i phái sinh trong t ng s các th

ng các th

ng v

ng v kinh doanh ngo i h i đánh

giá v quy mô phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh t i ngân hàng. T tr ng càng
cao ch ng minh r ng nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh đ

c phát tri n quy mô

đa d ng và là ho t đ ng kinh doanh ch đ o trong ho t đ ng kinh doanh ngo i h i c a
ngân hàng đó.
Ch tiêu 2: T l t ng tr
sinh n m sau so v i n m tr

ng khách hàng s d ng kinh doanh ngo i h i phái

c

Công th c:
á
á
Ý ngh a và nh h

à

á

ng: T l t ng tr

ng v s l

ph m ngo i h i phái sinh n m sau so v i n m tr
tr

ng khách hàng s d ng s n

c là ch tiêu ph n ánh t c đ t ng

ng quy mô khách hàng đ ng th i ph n ánh ch t l

ng d ch v khách hàng c a

ngân hàng.T l này càng cao th hi n ngân hàng đư đáp ng đ
21

c ngày m t đông đ o


h n nhu c u c a khách hàng đ ng th i ch t l

ng ph c v khách hàng t t đ t o ra

m i quan h g n bó, thân thi t v i khách hàng.
Doanh s và l i nhu n là hai tiêu chí quan tr ng tr c ti p ph n ánh m c đ phát
tri n c a nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh c a ngân hàng. Ch tiêu này cho
phép đánh giá n ng l c ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh c a t ng ngân hàng

th

ng m i so v i các ngân hàng khác, và dùng đ so sánh n ng l c ho t đ ng

t ng

th i k khác nhau trong kinh doanh.
Ch tiêu 3: T l t ng tr
sinh n m sau so v i n m tr

ng doanh s (l i nhu n) kinh doanh ngo i h i phái

c

Công th c:

Ý ngh a và nh h

ng: T l t ng tr

ng v doanh s và l i nhu n c a ho t

đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh n m sau so v i n m tr
đ phát tri n v kh i l

c ph n ánh th c t m c

ng giao d ch c ng nh l i nhu n thu đ

c. T l càng cao và

đ ng đ u qua các n m th hi n m c đ phát tri n ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái
sinh hi u qu và b n v ng.
Ch tiêu 4: T tr ng doanh s ho c l i nhu n c a ho t đ ng kinh doanh ngo i
h i phái sinh vào t ng doanh thu ho c l i nhu n c a ho t đ ng kinh doanh ngo i h i.
Công th c:
đ
Ý ngh a và nh h

á

ng : Ch tiêu t tr ng đóng góp doanh s ho c l i nhu n c a

các nghi p v phái sinh vào t ng doanh s ho c l i nhu n c a ho t đ ng kinh doanh
ngo i h i nói chung c ng là m t ch tiêu quan tr ng đ đánh giá m c đ phát tri n c a
nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh c a m t ngân hàng. T l này càng cao th
hi n nghi p v ngo i h i phát sinh là công c h u hi u và đ

c chú tr ng trong ho t

đ ng kinh doanh ngo i h i c a ngân hàng đó.
Ch tiêu 5: S l

ng nghi p v ngo i h i phái sinh đang cung c p

Công th c:
á
Ý ngh a và nh h

ng:S l

đ

ng nghi p v ngo i h i phái sinh đang cung c p

th hi n s đa d ng trong kinh doanh ngo i h i phái sinh c a ngân hàng. S l

ng

nghi p v càng l n thì s phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh t i ngân hàng càng
22

Thang Long University Library


đa d ng và phong phú. Ngân hàng đư n l c trau d i ki n th c chuyên môn, hi n đ i
hóa c s h t ng, nghiên c u th tr

ng đ đ a ra các s n ph m đa d ng đáp ng k p

th i các nhu c u ngày càng kh t khe c a khách hàng, t ng đóng góp l i nhu n t ho t
đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh đ i v i t ng th ngân hàng.
Ch tiêu 6: M c đ ki m soát r i ro khi cung ng các giao d ch ngo i h i phái
sinh
Công th c:
á

i
á

Ý ngh a và nh h

á
ch

â
á

ng: Ngân hàng ki m soát r i ro đ i v i ho t đ ng kinh

doanh ngo i h i phái sinh b ng vi c đo l

ng các t n th t ngân hàng có th g p ph i

khi cung ng các s n ph m phái sinh ngo i t đ đ a ra các h n m c c t l đ i v i
t ng s n ph m. T l s l

ng các giao d ch phái sinh gây t n th t trên t ng s các

giao d ch ngo i h i phái sinh càng th p th hi n ngân hàng đư ki m soát hi u qu y u
t r i ro đ mang l i hi u qu cao trong ho t đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh c a
ngân hàng.
Hai lo i tiêu chí đ nh tính và đ nh l

ng này có m i quan h ph thu c v i

nhau, có th b sung cho nhau. Do đó, đ đánh giá m t cách chính xác m c đ phát
tri n c a nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh t i m t ngân hàng thì ph i đánh giá
k t h p các ch tiêu đó m t cách t ng th .
1.3

Các nhân tô nhăh
cácăngơnăhƠngăth

ng t i phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh c a
ngăm i

1.3.1 Các nhân t có th ki m soát đ
1.3.1.1 Nhân t con ng
Con ng

c

i

i là nhân t không th thi u trong s phát tri n c a nghi p v kinh

doanh ngo i h i phái sinh t i các NHTM. Nh đư đ c p

các ph n trên, kinh doanh

ngo i h i nói chung và kinh doanh ngo i h i phái sinh nói riêng h t s c ph c t p và
đòi h i các ngân hàng có m t đ i ng nhân l c chuyên nghi p.
đ

có th cung c p

c các s n ph m phái sinh ti n t , các NHTM c n có đ i ng chuyên gia chuyên

nghiên c v các s n ph m phái sinh, nghiên c u v nhu c u c a th tr

hi n tri n khai các nghi p v này trên th tr

ng. Khi t c

ng s c n đ i ng nhân l c có đ o đ c

ngh nghi p và trình đ chuyên môn cao, hi u bi t v các v n b n pháp lu t h
d n, n m đ

c các quy trình và các s n ph m, am hi u th tr

ng

ng, có các k n ng

trong vi c tham gia vào các giao d ch phái sinh, đ nh giá các tài s n phái sinh. Ho t
23


đ ng kinh doanh ngo i h i phái sinh là ho t đ ng kinh doanh ph c t p d a trên bi n
đ ng c a y u t t giá và ho t đ ng tuân theo các quy đ nh và s c p phép c a ngân
hàng nhà n

c.

i ng nhân l c tri n khai c n ph i có n ng l c ki n th c sâu r ng v

tài chính ngân hàng đ có th hi u và tri n khai các s n ph m ngo i h i phái sinh, có
n ng l c nh y bén v i bi n đ ng th tr

ng n m b t các c h i kinh doanh mang l i

hi u qu cho ngân hàng. Ngoài ra, c n ph i n m v ng các quy đ nh c a nhà n

cđ

th c hi n giao d ch ngo i h i phái sinh đúng theo quy đ nh c a pháp lu t.
1.3.1.2 Nhân t v công ngh
H th ng c s h t ng c ng đóng vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n kinh
doanh ngo i h i phái sinh. Do th tr
các thông tin trên th tr

ng ngo i h i là th tr

ng có tính c nh tranh cao,

ng luôn bi n đ i không ng ng nên các nhà kinh doanh luôn

ph i c p nh p thông tin. H th ng thông tin giúp các ch th tham gia th tr

ng có

đ y đ các c h i đ ti p c n thông tin m i nh t, c p nh t nh t. Các giao d ch kinh
doanh ngo i h i đòi h i có tính chính xác cao và tính k p th i nhanh chóng. Vì th ,
công ngh hi n đ i s giúp cho các NHTM th c hi n ho t đ ng kinh doanh ngo i h i
c a mình m t cách thông su t và hi u qu .
M i giao d ch ngo i h i c a ngân hàng đ u đ
thanh toán liên ngân hàng trong n

c th c hi n thông qua h th ng

c và qu c t . Nhân t th hai v công ngh chính

là h th ng thanh toán liên ngân hàng ph i đ m nh đ ph c v cho các ho t đ ng c a
th tr

ng. H th ng thanh toán liên ngân hàng chính là c u n i giúp cho các ngân

hàng có th th c hi n đ
tr

c nh ng giao d ch bù tr , giúp t ng thanh kho n c a th

ng. H th ng thanh toán liên ngân hàng ho t đ ng thông su t và hi u qu khi n

các giao d ch đ

c th c hi n đ y đ nhanh chóng và k p th i đáp ng nhu c u kinh

doanh c a các ngân hàng.
1.3.3

Nhân t không th ki m soát đ

1.3.3.2

Nhân t th tr

c

ng

thúc đ y các kinh doanh ngo i h i phái sinh tr

c tiên ph i xu t phát t nhu

c u c a khách hàng, nhu c u c a n n kinh t . Các công c phái sinh ti n ra đ i v i
m c đích c b n là phòng ng a r i ro trên c s d tính v chi u h
tr

ng bi n đ ng th

ng c a các ch th kinh doanh nh lưi su t, t giá. T giá và lãi su t bi n đ ng

theo th tr

ng nh h

ng tr c ti p đ n tr ng thái ngo i t c a ngân hàng và xác đ nh

lãi l đ i v i danh m c đ u t . Ngoài ra bi n đ ng th tr
phòng v và đ u c c a các đ i t

ng tham gia th tr

ng phát sinh các nhu c u v
ng t đó ra đ i các s n ph m

24

Thang Long University Library


phái sinh nh m t bi n pháp đ các nhà đ u t s d ng phòng v và đ u c tr
bi n đ ng c a th tr

ng.

Nhân t môi tr

1.3.3.3

ng pháp lý

xây d ng, phát tri n đ

c th tr

ng m t cách bình đ ng, t do c nh tranh

chúng ta c n có m t c ch qu n lý các ho t đ ng c a th tr
đ ng trên th tr

cs

ng ph i đ

c quy đ nh rõ ràng, t o s

khích s tham gia c các ch th trên th tr

i v i th tr

ng, Theo đó, các ho t

n đ nh lâu dài và khuy n

ng.

ng phái sinh ngo i h i, y u t quan tr ng là tính linh ho t trong

các quy đ nh. Chính ph c n th hi n tính linh ho t trong quy đ nh đ ch th bao g m
c ngân hàng, khách hàng có th ch đ ng h n khi s d ng s n ph m ngo i h i phái
sinh. N i l ng d n và đ n gi n hóa các quy đ nh v chính sách qu n lý ngo i h i nh
quy đ nh v đ ng ti n tham gia, đ i t

ng tham gia, đi u ki n tham gia c ng nh k

h n c a h p đ ng s thúc đ y s phát tri n giao d ch ngo i h i phái sinh, gi m chi phí
c a các giao d ch ngo i h i và t o đi u ki n cho th tr

ng ngo i h i phái sinh phát

tri n. Có s ch đ ng này thì nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh m i có th m
r ng và phát tri n hi u qu .

K t lu n ch
Ch

ngă1

ng 1 đư đ c p đ n nh ng khái ni m c b n trong nghiên c u v kinh

doanh ngo i h i phái sinh t i ngân hàng th
1 t p trung

ng m i. N i dung quan tr ng c a ch

trình bày chi ti t các công c phái sinh, u nh

c đi m và ng d ng c a

các công c phái sinh trong vi c đ u c và b o hi m t giá, ngoài ra, ch
c p đ n các y u t

nh h

ng

ng 1 còn đ

ng đ n s phát tri n c a nghi p v kinh doanh ngo i h i

phái sinh và các tiêu chí đánh giá m c đ phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh.
Trên c s đó, ph n ti p theo c a khóa lu n s phân tích rõ th c tr ng phát tri n
nghi p v kinh doanh ngo i h i phái sinh h i s chính t i ngân hàng th
ph n Qu c tê Vi t Nam đ th y đ

c nh ng k t qu đ t đ

ng m i c

c c ng nh h n ch và

nguyên nhân phát tri n kinh doanh ngo i h i phái sinh h i s chính t i ngân hàng
Th

ng m i c ph n Qu c t Vi t Nam.

25