CH
NGă1.
C ăS LụăLU N V HO Tă NG XU T KH U
HẨNGăHOÁ TRONG DOANH NGHI P
1.1. Kháiăni măvƠăb n ch t c a xu t kh u
1.1.1. Kháiăni m xu t kh u
Xu t kh u là ho t đ ng đ a hàng hóa và d ch v t qu c gia này sang qu c gia
khác. Xu t kh u đ c coi là hình th c thâm nh p th tr ng n c ngoài ít r i ro và chi
phí th p. D i giác đ kinh doanh, xu t kh u là vi c bán các hàng hóa d ch v . D i
giác đ phi kinh doanh nh làm quà t ng ho c vi n tr không hoàn l i thì ho t đ ng đó
l i là vi c l u chuy n hàng hóa và d ch v qua biên gi i qu c gia (trích giáo trình k
thu t nghi p v ngo i th ng, V H u T u, 2007)
Ho t đ ng xu t kh u hàng hoá là vi c bán hàng hoá và d ch v cho m t qu c
gia khác trên c s dùng ti n t làm ph ng tiên thanh toán, v i m c tiêu là l i nhu n.
Ti n t
đây có th là ngo i t đ i v i m t qu c gia ho c v i c hai qu c gia. M c
đích c a ho t đ ng này là khai thác đ c l i th c a t ng qu c gia trong phân công lao
đ ng qu c t . Khi vi c trao đ i hàng hoá gi a các qu c gia đ u có l i thì các qu c gia
đ u tích c c tham gia m r ng ho t đ ng này. (trích giáo trình th
Th.s Tr n V n Hoè, 2007)
ng m i qu c t ,
tr
Chúng ta có th đ nh ngh a xu t kh u hàng hoá là: vi c đ a hàng hoá ra th
ng n c ngoài đ tiêu th nh m tho mưn nhu c u và mong mu n c a th tr ng
n
c ngoài và thu v ngo i t .
1.1.2. B n ch t c a xu t kh u
Xu t kh u là ho t đ ng c b n c a ho t đ ng ngo i th
ng . Nó đư xu t hi n t
r t s m trong l ch s phát tri n c a xư h i và ngày càng phát tri n m nh m c v
chi u r ng và chi u sâu. Hình th c s khai c a chúng ch là ho t đ ng trao đ i hàng
hoá nh ng cho đ n nay nó đư phát tri n r t m nh và đ c bi u hi n d i nhi u hình
th c.
Ho t đ ng xu t kh u di n ra trên m i l nh v c, trong m i đi u ki n c a n n
kinh t , t xu t kh u hàng tiêu dùng cho đ n t li u s n xu t, máy móc hàng hoá thi t
b công ngh cao. T t c các ho t đ ng này đ u nh m m c tiêu đem l i l i ích cho
qu c gia nói chung và các doanh nghi p tham gia nói riêng.
Ho t đ ng xu t kh u di n ra r t r ng v không gian và th i gian. Nó có th di n
ra trong th i gian r t ng n song c ng có th kéo dài hàng n m, có th đ
ph m vi m t qu c gia hay nhi u qu c gia khác nhau.
1
c di n ra trên
Xu t kh u hàng hoá là ho t đ ng kinh doanh buôn bán
ph m vi qu c t . Nó
không ph i là hành vi buôn bán riêng l mà là c m t h th ng các quan h mua bán
trong m t n n th ng m i có t ch c c bên trong và bên ngoài nh m bán s n ph m,
hàng hoá s n xu t trong n c ra n c ngoài thu ngo i t , qua đ y m nh s n xu t hàng
hoá phát tri n, chuy n đ i c c u kinh t o n đ nh t ng b c nâng cao m c s ng nhân
dân.
Kinh doanh xu t kh u c ng chính là ho t đ ng kinh doanh qu c t đ u tiên c a
m t doanh nghi p. Ho t đ ng này đ
hoá ho t đ ng kinh doanh c a mình.
c ti p t c ngay c khi doanh nghi p đư đa d ng
Xu t kh u hàng hoá n m trong l nh v c phân ph i và l u thông hàng hoá c a
m t quá trình tái s n xu t m r ng, nh m m c đích liên k t s n xu t v i tiêu dùng c a
n c này v i n c khác. N n s n xu t xư h i phát tri n nh th nào ph thu c r t
nhi u vào ho t đ ng kinh doanh này.
1.2. T m quan tr ngăvƠănhi m v c a ho t đ ng xu t kh uăhƠngăhóa.
1.2.1. T m quan tr ng c a ho tăđ ng xu t kh u
i v i n n kinh t th gi i:
Th gi i ngày nay là m t th th ng nh t, trong đó các qu c gia là nh ng đ n v
đ c l p, t ch , nh ng ph thu c vào nhau v kinh t và khoa h c- công ngh . S ph
thu c gi a các qu c gia b t ngu n t nh ng y u t khách quan. Do đi u ki n đ a lỦ, do
s phân b không đ u tài nguyên thiên nhiên và trong xu th toàn c u hóa, không m t
qu c gia nào có kh n ng t đ m b o các s n ph m c b n. M i qu c gia đ u ph
thu c vào n c ngoài v i nh ng m c đ khác nhau. L ch s th gi i ch ng minh
không m t qu c gia nào có th phát tri n n u th c hi n chính sách t cung t c p. Vì
v y, vi c tham gia vào ho t đ ng th ng m i qu c t là đi u ki n c n thi t cho m i
qu c gia thông qua các ho t đ ng trao đ i, mua bán nh m th a mưn nhu c u. Nh v y
ho t đ ng xu t kh u đư góp ph n quan tr ng vào s phát tri n hay suy thoái, l c h u
c a qu c gia so v i th gi i.
Thông qua ho t đ ng xu t kh u, các qu c gia tham gia vào s phân công lao
đ ng qu c t . Các qu c gia s t p trung vào s n xu t nh ng hàng hóa d ch v mà mình
không có l i th . Xét trên t ng th n n kinh t th gi i thì chuyên môn hóa s n xu t và
xu t kh u s làm cho vi c s d ng các ngu n l c có hi u qu h n và t ng s n ph m xư
h i trên toàn th gi i t ng lên. Bên c nh đó xu t kh u góp ph n th t ch t thêm quan h
qu c t gi a các qu c gia v i nhau.
i v i n n kinh t qu c dân:
2
Thang Long University Library
Ho t đ ng xu t kh u s t o ngu n v n quan tr ng, ch y u đ tích l y phát tri n
ph c v cho công cu c CNH-H H đ t n
c.
y m nh xu t kh u t o đi u ki n m
r ng quy mô s n xu t, m r ng nhi u nghành ngh m i đó là y u t quan tr ng kích
thích đ i m i trang thi t b , công ngh s n xu t là c s đ t ng tr ng kinh t .
Xu t kh u t o kh n ng m r ng th tr
ng tiêu th , cung c p đ u vào cho s n
xu t, khai thác t i đa các ngu n l c s n xu t trong n c. Bên c nh đó xu t kh u t o
ti n đ v k thu t nh m c i t o và nâng cao n ng l c s n xu t trong n c, là ph ng
ti n quan tr ng t o v n, ti p thu khoa h c k thu t và công ngh tiên ti n t th gi i
bên ngoài vào trong n c nh m hi n đ i hóa n n kinh t c a đ t n c, t o ra n ng l c
s n xu t m i.
Thông qua ho t đ ng xu t kh u, hàng hóa trong n c s tham gia vào cu c
c nh tranh trên th tr ng th gi i v giá c và ch t l ng. thông qua cu c c nh tranh
này bu c các nhà s n xu t trong n c ph i hoàn thi n công tác qu n lỦ, t ch c l i s n
xu t, hình thành c c u s n xu t phù h p v i nhu c u th tr
ng.
Xu t kh u tác đ ng tr c ti p đ n vi c gi i quy t công n vi c làm, c i thi n đ i
s ng c a nhân dân, đ ng th i là c s m r ng và thúc đ y kinh t đ i ngo i gi a các
qu c gia v i nhau. Ho t đ ng xu t kh u là ho t đ ng ch y u, c b n là hình th c ban
đ u c a ho t đ ng kinh t đ i ngo i, t đó thúc đ y các m i quan h khác nh du l ch
qu c t , b o hi m v n t i qu c t , tín d ng…Ng c l i ho t đ ng c a nh ng nghành
này là đi u ki n ti n đ cho ho t đ ng xu t kh u phát tri n.
i v i doanh nghi p
Ho t đ ng xu t kh u giúp các doanh nghi p có c h i tham gia vào cu c c nh
tranh trên th tr ng th gi i v giá c , ch t l ng, m u mư.
đ t đ c nh ng y u t
đó đòi h i doanh nghi p ph i có hình thành m t c c u s n xu t phù h p v i th
tr
ng.
V i các doanh nghi p s n xu t m t hàng xu t kh u nói chung v i Công ty C
ph n May B c Giang nói riêng, thông qua ho t đ ng xu t kh u giúp các doanh nghi p
có c h i tham gia vào cu c c nh tranh trên th tr ng th gi i v giá c , ch t l ng,
m u mư.
đ t đ c nh ng y u t đó đòi h i doanh nghi p ph i có hình thành m t c
c u s n xu t phù h p v i th tr
ng.
Xu t kh u luôn đòi h i các doanh nghi p ph i đ i m i và hoàn thi n công tác
qu n lỦ s n xu t, kinh doanh nâng cao ch t l ng s n ph m, h giá thanh, bên c nh đó
xu t kh u còn t o đi u ki n cho các doanh nghi p m r ng th tr ng, m r ng quan
h kinh doanh v i các b n hàng trên th gi i trên quan đi m hai bên cùng có l i, đ ng
3
th i cùng chia s r i ro trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh, t ng c
ng uy tín c a
doanh nghi p.
Xu t kh u còn khuy n khích phát tri n các m ng l i kinh doanh c a doanh
nghi p nh : ho t đ ng đ u t , nghiên c u m r ng và phát tri n th tr ng.
1.2.2. Nhi m v c a ho tăđ ng xu t kh uăhƠngăhóa
Xu t phát t m c tiêu chung c a xu t kh u c a n c ta là xu t kh u đ đáp ng
nhu c u c a n n kinh t , ph c v cho s nghi p CNH-H H đ t n c, cho tiêu dùng,
cho xu t kh u và t o công n vi c làm...
th c hi n t t các m c tiêu trên, ho t đ ng
xu t kh u c n h ng vào th c hi n các nhi m v .
Khai thác có hi u qu m i ngu n l c c a đ t n
c (đ t đai, tài nguyên thiên
nhiên, tri th cvà c s v t ch t). Nâng cao n ng l c s n xu t, t ng nhanh kh i l ng
và kim ng ch xu t kh u. T o hi u qu cho nh ng nhóm hàng xu t kh u ch l c đáp
ng nh ng đòi h i c a th tr ng th gi i và khu v c v ch t l ng, s l ng, có s c
h p d n và kh n ng c nh tranh cao.
1.3. Cácăph
ngăth c xu t kh u
1.3.1. Xu t kh u tr c ti p
ây là ph ng th c tham gia vào th ng m i qu c t khá ph bi n đ i v i các
doanh nghi p trên th gi i, trong đó các doanh nghi p t trao đ i hàng hoá v i các đ i
tác n c ngoài mà không qua b t c m t trung gian nào nh m nâng cao l i nhu n
trong ho t đ ng kinh doanh
K thu t ti n hành mua bán tr c ti p:
H i hàng (Inquiry): đây chính là l i m i b c vào giao d ch. N i dung c a h i
hàng không gi i h n,c th tu thu c vào ng i h i hàng, ch y u đ ng i mua th m
dò th tr ng
Chào bán hàng (Offer): là l i đ ngh kí k t h p đ ng t phía ng
i bán, đ
c
g i cho m t hay nhi u ng i xác đ nh, hay là vi c ng i bán đ a ra thông tin hàng hoá
và các đi u ki n giao d ch. Thông th ng có hai lo i chào hàng ch y u đ c s d ng
là : chào hàng c đ nh và chào hàng t do.
t hàng(Oder): là l i đ ngh kí k t h p đ ng xu t phát t phía ng
đ c đ a ra d i hình th c đ t hàng, hay là vi c ng
c p hàng hoá theo yêu c u c a mình.
i mua yêu c u ng
i mua
i bán cung
Hoàn giá(Counter oder): là m c c v giá c hay các đi u kho n giao d ch.
Hoàn giá có th di n ra nhi u l n tr c khi hai bên đ t đ c tho thu n.
4
Thang Long University Library
Ch p nh n (Aceeptance): là s đ ng Ủ hoàn toàn t t c m i đi u ki n c a chào
hàng mà phái bên kia đ a ra. Khi đó h p đ ng giao k t đ
c thành l p.
Xác nh n (Confirmation): xác nh n là vi c các bên kh ng đ nh l i v n đ đư
tho thu n giao d ch tr c đó thông qua v n ki n xác nh n.
Ph ng pháp này có r t nhi u u đi m, nó giúp cho doanh nghi p tr c ti p ti p
xúc v i th tr ng n c ngoài do v y có th n m b t đ c di n bi n tình hình th
tr ng,nhu c u tiêu dùng t đó có ph ng án thích h p v i t ng th tr ng c th
nh m nâng cao hi u qu kinh doanh.
ng th i, ti t ki m chi phí, gi m đ c chi phí
trung gian, thi t l p, m r ng m i quan h v i n c ngoài, đ n gi n, d dàng đi đ n
th ng nh t, …
Tuy nhiên, xu t kh u tr c ti p có th khó kh n đ i v i m t hàng m i, th tr
ng
m i, chi phí t n kém do v y ch th c hi n khi sô l ng hàng hoá l n, đòi h i doanh
nghi p ph i có đ ti m l c tài chính , đ i ng và kinh nghi m.
1.3.2. Xu t kh u qua trung gian
ây là ph ng th c xu t kh u mà mo vi c ki n l p quan h gi a ng
i mua và
ng i bán và vi c quy đ nh các đi u ki n giao d ch đ u qua m t bên th ba. u đi m
c a vi c s d ng trung gian trong giao d ch là s d ng đ c kinh nghi m, v n, c s
v t ch t c a ng i trung gian, t p trung v n, nhân l c c a công ty vào ho t đ ng chính
y u nh t c a công ty, h c h i đ
c kinh nghi m kinh doanh c a ng
th tr
c m ng l
ng qu c t , hình thành đ
i trung gian trên
i tiêu th thông qua trung gian, …
Tuy nhiên vi c s d ng trung gian có m t s ng c đi m nh , m t s liên k t
tr c ti p v i th tr ng do v y không g n li n s n xu t v i th tr ng, k t qu c a cu c
giao d ch ph thu c vào thi n chí c a ng i trung gian trong khi b n thân các nhà kinh
doanh không mu n ph thu c l n nhau, ph i tr m t kho n phí cho trung gian ho c l i
nhu n b chia s , …
Nhìn chung khi s d ng trung gian tham gia vào th tr
ngh k l ng.
Trên th tr
i lí: là th
ng chúng ta th
ng , chúng ta ph i suy
ng g p các lo i trung gian sau đây:
ng nhân trung gian đ ng ra ti n hành m t hay nhi u hành vi theo
s u thác c a ng i u thác nh m thu ti n thù lao g i là phí đ i lí. Quân h gi a
ng i u thác v i đ i lí là quan h h p đ ng đ i lí
Xét theo ph m vi quy n h n đ
c a ng
i lí toàn quy n: là ng
c u thác:
i th
ng nhân trung gian có th làm thay m i vi c
i u thác
5
T ng đ i lí: là th
ng nhân trung g ng
i u thác u quy n m t ph n công vi c
nh t đ nh nào đó
i lí đ c bi t: là ng
i ch làm m t vi c nh t đ nh
Xét theo m c đ u quy n:
i lí th u : là th
ng nhân trung gian làm theo s u thác c a khách hàng,
v i danh ngh a và chi phí c a ng
i lí hoa h ng: là th
ngh a c a ng
ng nhân trung gian làm vi c theo s u thác v i danh
i đ i lí, chi phí ng
i lí kinh tiêu: là th
i u thác
i u thác ch u, thù lao là kho n ti n hoa h ng
ng nhân trung gian ho t đ ng v i chi phí và danh ngh a
c a chính mình. Thù lao là kho n chênh l ch gi a giá c a ng
cho khách hàng
Xét theo sô l
ng đ i lí đ
c ch đ nh t i m t khu v c:
i lí đ c quy n: là đ i lí duy nh t c a ng
Factor: đ
c ng
i u thác v i giá bán l i
i u thác t i th tr
ng đó
i u thác giao quy n chi m h u ho c ch ng t s h u hàng
hoá.
c phép đ ng tên mình bán hay c m c hàng hoá v i giá c mình cho là có l i
nh t cho ng i u thác.
Môi gi i: là th
ng nhân trung gian gi a ng
i mua và ng
i bán, đ
bán ho c ng i mua u thác ti n hành mua ho c bán hàng hoá, giúp ng
ng i bán đ n v i nhau
c ng
i
i mua và
Môi gi i không đ i di n quy n l i cho bên nào và không ch u trách nghi m v
vi c h p đ ng không đ c th c hi n.
ng
1.3.3. Giaăcôngăxu t kh u
Gia công xu t kh u là m t ph ng th c s n xu t hàng xu t kh u. Trong đó
i đ t gia công n c ngoài cung c p: máy móc, thi t b , nguyên ph li u ho c
bán thành ph m theo m u và theo đ nh m c cho tr c. Ng i nh n gia công trong
n c t ch c quá trình s n xu t s n ph m theo yêu c u c a khách. Toàn b s n ph m
làm ra ng
i nh n gia công s giao l i cho ng
i đ t gia công đ nh n m t kho n phí
gia công theo tho thu n.
ng
u đi m c a hình th c này là giúp bên nh n gia công t o công n vi c làm cho
i lao đ ng, nh n đ c các thi t b công ngh tiên ti n đ phát tri n s n xu t.
Hình th c này đ c áp d ng khá ph bi n các n
nhân công d i dào, giá r và ngu n nguyên li u s n có.
c đang phát tri n có ngu n
6
Thang Long University Library
Xét v m t quy n s h u nguyên li u, gia công qu c t có th ti n hành theo
nh ng hình th c sau đây:
Giao nguyên li u thu s n ph m và tr ti n gia công
Mua đ t bán đo n: Bên đ t gia công bán đ t nguyên li u cho bên nh n gia công
và sau th i gian s n xu t, ch t o s mua l i s n ph m.
Hình th c k t h p trong đó bên đ t gia công ch giao nguyên li u chính còn bên
nh n gia công cung c p nguyên li u ph .
Hình th c này có l i cho bên đ t gia công vì khi giao nguyên li u gia công bên
đ t gia công d g p ph i r i ro m t mát (ch ng h n: m t tr m thành ph m, ho ho n,
bưo l t .v.v.) , đi m l i chính c a ph
v n.
ng th c này là bên đ t gia công không b đ ng
V v n đ thanh toán ti n nguyên li u, m c dù bên nh n gia công ph i thanh
toán nh ng nguyên li u ch a h n thu c quy n s h u c a hoàn toàn c a h vì khi tính
ti n s n ph m ng i ta th ng tính lưi su t cho s ti n đư thanh toán cho bên đ t gia
công khi mua nguyên li u c a h . Do v y v th c ch t thì ti n thanh toán cho nguyên
li u ch là ti n ng tr c c a bên nh n gia công và có th coi là ti n đ t c c đ đ m
b o th c hi n h p đ ng. Bên nh n gia công không có quy n bán s n ph m cho ng
khác.
i
Th c t c ng có tr ng h p bên nh n gia công mua đ t nguyên li u c a bên đ t
gia công và có quy n bán s n ph m cho ng i khác. Trong tr ng h p này thì quy n
s h u nguyên li u thay đ i t ng i đ t sang ng i nh n gia công .
Xét v giá gia công, ng
i ta chia vi c gia công thành hai hình th c:
H p đ ng th c chi, th c thanh: Chi bao nhiêu cho vi c gia công thì thanh toán
b y nhiêu c ng thêm ti n thù lao gia công .
H p đ ng khoán g n: Khoán luôn bao nhiêu ti n, xác đ nh giá đ nh m c
(Target price) cho m i s n ph m, bao g m chi phí đ nh m c và thù lao đ nh m c. Dù
chi phí th c t c a bên nh n gia công là bao nhiêu đi n a thì hai bên v n thanh toán
v i nhau theo giá đ nh m c đó.
Xét v s bên tham gia, ng
i ta có hai lo i gia công:
Gia công hai bên: Trong đó ch có m t bên đ t gia công và m t bên nh n gia
công
Gia công nhi u bên, còn g i là gia công chuy n ti p: Trong đó bên nh n gia
công là m t s doanh nghi p mà s n ph m gia công c a đ n v tr
7
c là đ i t
ng gia
công cu đ n v sau, và bên đ t gia công có th ch có m t và c ng có th nhi u h n
m t.
ng
1.3.4. Buôn bánăđ iăl u
Buôn bán đ i l u là ph ng th c giao d ch trao đ i hàng hoá đ c bi t,trong đó
i xu t kh u c ng chính là ng i nh p kh u,ng i bán chính là ng i mua, l ng
hàng hoá giao đi có giá tr t ng ng v i l ng hàng hoá nh n v . đây m c đích c a
xu t kh u không ph i nh m thu v m t kho n ngo i t , mà nh m thu v m t hàng hoá
khác có giá tr t
ng đ
ng.
Trong buôn bán đ i l u, ng i ta luôn chú tr ng đ n yêu c u cân b ng. ó là
yêu c u ph i có s cân đ i gi a ngh a v và quy n l i c a m i bên. Yêu c u cân b ng
th hi n ch : cân b ng v m t hàng, cân b ng v giá c , cân b ng v t ng giá tr
hàng giao cho nhau, cân b ng v đi u ki n giao hàng
Các lo i hình buôn bán đ i l u:
i hàng (Bater)
Bù tr (Compensation)
Mua đ i l u (Counter – purchase)
Chuy n n (Switch)
Giao d ch b i hoàn (Offset)
Mua l i s n ph m (Buy-backs)
Khi buôn bán đ i l u các bên ph i h t s c chú Ủ các bi n pháp b o đ m h p
đ ng sau: dùng th tín d ng đ i ng, dùng bên th ba kh ng ch hàng hoá hay ch ng
t s h u hàng hoá, s d ng tài kho n đ c bi t t i ngân hàng ho c ph t b ng ngo i t
m nh.
1.3.5. T m nh p,ătáiăxu t
Là hình th c các doanh nghi p xu t kh u mua hàng hóa c a m t n
c sau đó tái
xu t kh u sang m t n c khác mà không qua khâu ch bi n nào t i n c tái xu t nh m
m c đích thu v l ng ngo i t l n h n chi phí nh p kh u.
Trong giao d ch này luôn có s tham gia c a ba bên: bên xu t kh u, ng i kinh
doanh tái xu t, ng
i nh p kh u
u đi m là doanh nghi p có th thu v l ng ngo i t l n h n s b ra ban đ u,
không ph i t ch c s n xu t, đ u t vào nhà x ng, máy móc thi t b , kh n ng thu
h i v n cao.
Kinh doanh tái xu t có th th c hi n b ng m t trong ba lo i hình sau:
đ
Tái xu t đúng ngh a: hàng hoá đi t n c xu t kh u đ n n c tái xu t, r i l i
c xu t kh u t n c tái xu t đ n n c nh p kh u. Ng c chi u c i s v n đ ng
c a hàng hoá là s v n đ ng c a dòng ti n: n
và thu ti n c a n c nh p kh u.
c tái xu t tr ti n cho n
8
Thang Long University Library
c xu t kh u
Chuy n kh u: hàng hoá đi t n
N
c tái xu t tr ti n cho n
c xu t kh u tr c ti p sang n
c xu t kh u và thu ti n c a n
c nh p kh u.
c nh p kh u.
Kinh doanh quá c nh: là kinh doanh d ch v v n t i ch hàng n
m t c a kh u này đ n m t c a kh u biên gi i khác.
c ngoài t
1.3.6. MuaăbánăhƠngăhoáăt i s giao d chăhƠngăhoá
Mua bán hàng hóa qua S giao d ch hàng hóa là ho t đ ng th ng m i, theo đó
các bên th a thu n th c hi n vi c mua bán m t l ng nh t đ nh c a m t lo i hàng hóa
nh t đ nh qua S giao d ch hàng hoá theo nh ng tiêu chu n c a S giao d ch hàng hoá
v i giá đ c th a thu n t i th i đi m giao k t h p đ ng và th i gian giao hàng đ c
xác đ nh t i m t th i đi m trong t ng lai nh m n chênh l ch giá.
S giao d ch hàng hoá th hi n t p trung quan h cung c u v m t m t hàng
giao d ch trong m t khu v c, m t th i đi m nh t đ nh. Nh mua bán không mà vi c
mua bán t i s giao d ch di n ra r t nhanh, ti t ki m đ c chi phí l u thong.Ngoài ra,
các th ng gia có th s d ng s giao d ch làm n i ti p xúc trao đ i, tìm hi u v các
v n đ liên quan đ n vi c buôn bán c a mình.
Các lo i hình giao d ch th ng g p t i s giao d ch hàng hoá th ng g p là:
giao ngay, h p đ ng kì h n, h p đ ng quy n ch n, nghi p v t b o hi m.
Tóm l i,có ít nh t 6 hình th c xu t kh u k trên. Tu vào tình hình th c t c a
t ng doanh nghi p xu t kh u mà l a ch n hình th c kinh doanh xu t kh u phù h p.
i v i Công ty C ph n May B c Giang hình th c xu t kh u s d ng ch y u là hình
th c xu t kh u tr c ti p và gia công ch bi n.
1.4. Cácăn iădungăchínhăc a ho t đ ng xu t kh u hƠngăhoá
Ho t đ ng xu t kh u hàng hóa có th chia thành sáu n i dung chính :
S ăđ 1.1:ăQuyătrìnhăxu t kh uăhƠngăhoá
Nghiên c u th
tr ng và ch n
m t hàng xu t
kh u
L a ch n th
tr ng và b n
hàng xu t kh u
Th c hi n h p
đ ng xu t kh u
àm phán và kỦ
k t h p đ ng
9
L a ch n ph ng
th c xu t kh u
Xây d ng giá
hàng xu t kh u
1.4.1. Nghiênăc u th tr ngăvƠăl a ch n m tăhƠngăxu t kh u
Vi c nghiên c u th tr ng may m c t t s t o đi u ki n thu n l i cho các
doanh nghi p tìm đ c quy lu t v n đ ng c a t ng lo i hàng may m c c th thông
qua nhu c u, cung ng, giá c trên th tr ng.
Nghiên c u th tr
ng là quá trình thu th p thông tin, s li u v th tr
ng; so
sánh, phân tích nh ng thông tin s li u đó đ rút ra k t lu n v xu h ng v n đ ng c a
th tr ng. N i dung chính c a nghiên c u th tr ng là xem xét kh n ng xâm nh p
và m r ng th tr ng. Vi c nghiên c u th tr ng đ
nghiên c u khái quát và nghiên c u chi ti t th tr ng.
Vi c nghiên c u th tr
c th c hi n theo hai b
c là
ng t t s t o đi u ki n thu n l i cho các doanh nghi p
tìm đ c quy lu t v n đ ng c a t ng lo i hàng c th thông qua nhu c u, cung ng,
giá c trên th tr ng. Th c hi n nghiên c u th tr ng hàng bao g m các n i dung:
nghiên c u cung, c u, giá c , đi u ki n th tr ng, c nh tranh, khách hàng bán buôn,
bán l ...
Nghiên c u th tr
ng đ
pháp nghiên c u t i bàn và ph
c ti n hành theo hai ph
ng pháp nghiên c u t i hi n tr
ng pháp chính: ph
ng
ng.
Th c hi n nghiên c u th tr ng hàng may m c bao g m các n i dung: nghiên
c u cung, c u, giá c , đi u ki n th tr ng, c nh tranh, khách hàng bán buôn, bán l ...
Sau khi nghiên c u th tr ng, doanh nghi p th c hi n đánh giá các th tr ng,
phân đo n th tr ng, xác đ nh các th tr ng tr ng đi m t ng ng v i các lo i hàng,
m t hàng phù h p.
a ra các ph
k t qu nghiên c u th tr ng.
ng án s b và các báo cáo đánh giá th tr
ng và
Nh n bi t và l a ch n m t hàng xu t kh u:
Nh n bi t m t hàng kinh doanh tr
c tiên ph i d a vào nhu c u c a s n xu t và
tiêu dùng v quy cách ch ng lo i, kích c , giá c , th i v và th hi u c ng nh t p
quán tiêu dùng c a t ng vùng, t ng l nh v c s n xu t. T đó xem xét các khía c nh
c a hàng hoá trên th tr
ng th gi i. V khía c nh th
ng ph m ph i hi u rõ giá tr
công d ng, các đ c tính, quy cách ph m ch t, m u mư… V n đ khá quan tr ng trong
giai đo n này là xác đ nh s n l
đ
c giá cao nh m đ t đ
ng hàng hoá xu t kh u và th i đi m xu t kh u đ bán
c l i nhu n t i đa.
ây là m t trong nh ng n i dung ban đ u c b n nh ng r t quan tr ng và r t
c n thi t đ ti n hành ho t đ ng xu t kh u.
l a ch n đ c m t hàng mà th tr ng
c n, đòi h i doanh nghi p ph i có quá trình nghiên c u, phân tích có h th ng nhu c u
th tr ng t đó giúp cho doanh nghi p ch đ ng trong quá trình s n xu t kinh doanh.
10
Thang Long University Library
1.4.2. L a ch n th tr ng vƠăđ iătácăxu t kh u
Sau khi đư l a ch n đ c m t hàng xu t kh u, doanh nghi p c n ph i ti n hành
l a ch n th tr ng xu t kh u m t hàng đó. Vi c l a ch n th tr ng đòi h i doanh
nghi p phân tích t ng h p nhi u y u t bao g m c nh ng y u t vi mô c ng nh y u
t v mô và kh n ng c a doanh nghi p. ây là m t quá trình đòi h i nhi u th i gian
và chi phí.
Vi c l a ch n b n hàng luôn theo nguyên t c đôi bên cùng có l i. Thông
th ng khi l a ch n b n hàng, các doanh nghi p th ng tr c h t l u tâm đ n nh ng
m i quan h c c a mình. Sau đó nh ng b n hàng c a các doanh nghi p khác trong
n c đư quan h c ng là m t c n c đ xem xét l a ch n các n c đang phát tri n.
Các b n hàng th
ng phân theo khu v c th tr
ng mà tu thu c vào s n ph m mà
doanh nghi p l a ch n đ buôn bán qu c t mà các qu c gia u tiên. L a ch n b n
hàng có th c n c d a vào m t s đ c đi m:
-
Uy tín và m i quan h trong kinh doanh và trên th tr
-
Th i gian ho t đ ng kinh doanh;
-
Kh n ng tài chính, kh n ng thanh toán c a b n hàng;
-
M ng l
-
Ph
ng;
i phân ph i tiêu th s n ph m;
ng th c và ph
ng ti n thanh toán; ..
1.4.3. L a ch năph ngăth c xu t kh u
Ph ng th c xu t kh u là cách doanh nghi p s d ng đ th c hi n các m c tiêu
và k ho ch kinh doanh c a mình trên th tr ng th gi i. Hi n nay có r t nhi u
ph ng th c giao d ch khác nhau nh : xu t kh u tr c ti p, xu t kh u gián ti p, xu t
kh u t i ch …. Tu vào kh n ng c a m i doanh nghi p mà l a ch n ph ng th c
giao d ch sao cho đ m b o các m c tiêu c a s n xu t kinh doanh.
1.4.4. Xơyăd ngăgiáăhƠngăxu t kh u
Giá c là m t ph m trù r t quan tr ng trong n n s n xu t kh u hang hoá. Giá c
là bi u hi n b ng ti n c a giá tr hang hoá, là s th hi n t ng h p c a các quan h
cung c u, quan h đ i tác…
Vi c xác đ nh giá c th ng b tác đ ng b i các y u t : s ch p nh n giá c a
khách hàng, b n ch t c a s n ph m, đ ng ti n s d ng trong thanh toán, trách nhi m
c a các bên qua các đi u ki n th ng m i qu c t : FOB, CIF, CIP…
1.4.5. ƠmăphánăvƠăkỦăk t h păđ ng
ây là m t khâu quan tr ng trong kinh doanh xu t kh u, vì nó quy t đ nh đ n
tính kh thi hay không kh thi c a k ho ch kinh doanh c a doanh nghi p. K t qu
11
c a đàm phán s là h p đ ng đ
c kỦ k t. àm phán có th thông qua th
tín, đi n tín
và tr c ti p. Ti p theo công vi c đàm phán, các bên ti n hành kỦ k t h p đ ng xu t
kh u, trong đó qui đ nh ng
i bán có ngh a v chuy n quy n s h u hàng hoá cho
ng i mua, con ng i mua có ngh a v tr cho ng
theo các ph ng ti n thanh toán qu c t .
i bán m t kho n ti n ngang giá tr
1.4.6. Th c hi n h păđ ng xu t kh u
Sau khi đư kỦ k t h p đ ng hai bên th c hi n nh ng gì mình đư cam k t trong
h p đ ng. V i t
vi c sau :
cách là nhà xu t kh u, doanh nghi p s th c hi n nh ng công
Xinăgi yăphépă
Bên bán ph i xu t trình ba lo i gi y phép sau: gi y phép đ ng kí kinh doanh,
gi y phép đ ng kí mư s doanh nghi p xu t nh p kh u, gi y phép h n ng ch xu t
kh u.
Yêuăc uăbênămuaăm ăL/C
Sau khi kí h p đ ng và tr
c khi giao hàng, bên bán ph i đi n thúc gi c bên
mua m L/C vì n u L/C m ch m s gây khó kh n cho ng i bán trong vi c giao
hàng. Sau khi nh n đ c L/C c a ngân hàng, bên bán ph i ki m tra k l ng L/C b ng
vi c đ i chi u v i h p đ ng đư kỦ. N u có sai sót thì ph i yêu c u bên mua báo ngân
hàng tu ch nh L/C ngay.
N u thanh toán b ng CAD thì đ ngh ng
i mua m tài kho n tín d ng khác
t i ngân hàng và kỦ qu 100%.
N u thanh toán b ng T/T tr tr
c 100% thì đ ngh ng
i mua làm th t c
chuy n kho n 100% t i ngân hàng.
Chu năb ăhƠngăxu tăkh uă
i v i nh ng doanh nghi p sau khi thu mua nguyên ph li u s n xu t ra s n
ph m, c n ph i l a ch n, ki m tra, đóng gói bao bì hàng hoá xu t kh u, k kỦ mư hi u
sao cho phù h p v i h p đ ng đư kỦ và Lu t pháp c a n
c nh p kh u.
Ki m tra hƠng hoá
Tr c khi giao hàng, nhà xu t kh u ph i có ngh a v ki m tra hàng v ph m
ch t, tr ng l ng, bao bì…vì đây là công vi c c n thi t quan tr ng nh có công tác
này mà quy n l i khách hàng đ c đ m b o, ng n ch n k p th i các h u qu x u, phân
đ nh trách nhi m c a các khâu trong s n xu t c ng nh t o ngu n hàng đ m b o uy tín
cho nhà xu t kh u và nhà s n xu t trong quan h buôn bán. Công tác ki m tra hàng
xu t kh u đ
c ti n hành ngay sau khi hàng chu n b đóng gói xu t kh u t i c s
12
Thang Long University Library
hàng ki m tra t i c a kh u do khách hàng tr c ti p ki m tra ho c c quan có th m
quy n ki m tra tu thu c vào s tho thu n c a hai bên. Vi c ki m tra ph i đ
c ti n
hành hai c p c s và c a kh u nh m đ m b o quy n l i cho khách hàng va uy tín
c a nhà s n xu t. Chi phí ki m đ nh bên bán ch u.
Mua b o hi m hƠng hoáă(n uăcó)
Hàng hoá trong buôn bán qu c t th
ng xuyên đ
c chuyên ch b ng đ
ng
bi n, đi u này th ng g p r t nhi u r i ro, do đó c n ph i mua b o hi m cho hàng hoá.
Công vi c c n ph i th c hi n thông qua h p đ ng b o hi m. Có hai lo i h p đ ng b o
hi m:
+ KỦ h p đ ng b o hi m bao: Doanh nghi p c n c vào k ho ch c a mình đ kỦ
h p đ ng b o hi m ngay t đ u n m s b o hi m cho toàn b k ho ch n m đó. Khi có
hàng xu t kh u doanh nghi p g i thông báo đ n công ty b o hi m, công ty b o hi m
s c p hoá đ n b o hi m.
+ KỦ h p đ ng b o hi m chuy n: Ch hàng xu t kh u g i đ n công ty b o hi m
m t v n b n g i là “gi y yêu c u b o hi m”. Trên c s này ch hàng xu t kh u và
công ty b o hi m kỦ k t h p đ ng b o hi m, đ kỦ k t h p đ ng b o hi m, c n n m
v ng các đi u ki n b o hi m sau: B o hi m đi u ki n A - B o hi m ru ro; B o hi m
đi u ki n B- b o hi m t n th t riêng; B o hi m đi u ki n C- b o hi m mi n t n th t
riêng.
Khi mua b o hi m c n l u Ủ nh ng đi u ki n b o hi m và l a ch n Công ty b o
hi m. Vi c l a ch n đi u ki n b o hi m d a vào các c n c sau: đi u kho n ghi trong
h p đ ng, tính ch t hàng hoá, tính ch t bao bì và ph
chuyên ch .
Thuê ph
ng th c x p hàng, lo i tàu
ng ti n v n chuy nă(n uăcó)
Doanh nghi p xu t kh u có th t thuê ph
ng ti n v n chuy n ho c u thác
cho m t công ty u thác thuê tàu. i u này ph thu c vào đi u ki n c s giao hàng
trong h p đ ng. Trong quá trình th c hi n h p đ ng xu t kh u hàng hoá, vi c thuê
ph
ng ti n v n t i d a vào c n c sau đây:
D a vào nh ng đi u kho n c a h p đ ng xu t kh u hàng hoá: đi u ki n c s
giao hàng s l
ng nhi u hay ít.
+ D a vào đ c đi m hàng hoá xu t kh u: là lo i hàng gì, hàng nh cân hay hàng
n ng cân, hàng dài ngày hay hàng ng n ngày, đi u ki n b o qu n đ n gi n hay ph c
t p…
13
C s pháp lỦ đi u ti t m i quan h gi a các bên u thác thuê tàu v i bên nh n u
thác là h p đ ng u thác thuê tàu. Có hai lo i h p đ ng u thác thuê tàu: H p đ ng u
thác thuê tàu c n m và h p đ ng thuê tàu chuy n. Nhà xu t kh u c n c vào đ c đi m
c a hàng hoá đ l a ch n h p đ ng thuê tàu cho thích h p.
Tàu ch (hàng đóng gói, đóng coutainer): ng
làm th t c l u khoang (đ t ch tr c).
Tàu chuy n (hàng r i/xô/xá/tr n): ng
tàu đ th a thu n v tuy n đ
i bán liên h v i hưng tàu đ
i bán ph i kí h p đ ng thuê tàu v i ch
ng v n chuy n và phí v n chuy n.
LƠm th t c h i quan
Hàng hoá khi v t qua biên gi i qu c gia đ xu t kh u đ u ph i làm th t c h i
quan. Vi c làm th t c h i quan bao g m ba b c ch y u sau:
Khai báo h i quan: Doanh nghi p khai báo t t c các đ c đi m hàng hoá v s
l ng, ch t l ng, giá tr , tên ph ng ti n v n chuy n, n c nh p kh u. Các ch ng t
c n thi t, ph i xu t trình kèm theo là: Giây phép xu t kh u, phi u đóng gói, b ng kê
chi ti t….
Xu t trình hàng hóa
Th c hi n vi c n p thu
Giao hƠng lên tƠu: doanh nghi p c n ti n hành các công vi c sau:
L p b ng đ ng kỦ hàng chuyên ch .
Xu t trình b n đ ng kỦ cho ng
i v n t i đ l y h s x p hàng.
Trao đ i v i c quan đi u đ c ng đ n m v ng ngày gi làm hàng.
B trí ph
ng ti n v n t i đ a hàng vào c ng, x p hàng lên tàu.
L y biên lai thuy n phó, sau đó đ i biên lai, sau đó biên lai thuy n phó l y v n
đ nđ
ng bi n hoàn h o và chuy n nh
ng đ
c, sau đó l p b ch ng t thanh toán.
Xinăgi yăch ngănh năxu tăx ăhƠng hoá
Gi y ch ng nh n xu t x hang hoá là v n b n do c quan có th m quy n
n c xu t kh u c p nh m ch ng minh ngu n g c hàng hoá ph c v cho vi c áp d ng
các u đưi t i n c nh p kh u.
14
Thang Long University Library
Thanhătoán
Sau khi có v n đ n, c n nhanh chóng l p hóa đ n, h i phi u, phi u đóng gói,
gi y ch ng nh n xu t x , gi y ch ng nh n ch t l ng đ xu t trình cho ngân hàng
ho c ng i mua. Ngân hàng ki m tra ch ng t s thanh toán cho ng i bán.
Khi uăn iăhƠngăhóaă(n uăcó)
Trong quá trình th c hi n h p đ ng xu t kh u, n u phía khác hàng có s vi
ph m thì doanh nghi p có th khi u n i v i tr ng tài v s vi ph m đó, trong tr ng
h p c n thi t có th ki n ra toà án, vi c ti n hành khi u ki n ph i ti n hành th n tr ng,
t m , k p th i…d a trên c n c ch ng t kèm theo .
Trong tr ng h p doanh nghi p b khi u n i đòi b i th ng c n ph i có thái đ
nghiêm túc, th n tr ng xem xét yêu c u c a khách hàng đ gi i quy t kh n tr ng k p
th i và có tình có lỦ.
Khi u n i c a đ i tác là có c s , doanh nghi p có th gi i quy t b ng m t
trong các cách sau:
Giao hàng thi u thì có th giao bù
lô sau.
n ti n, đ i hàng khi hàng hoá b h ng, ho c s a ch a hàng hoá v i chi phí
doanh nghi p ph i ch u.
Gi m giá hàng mà s ti n gi m giá đ
vào th i gian sau đó.
c trang tr i b ng hàng hoá đ
c giao
1.5. Cácăy u t nhăh ngăđ n ho tăđ ng xu t kh u c a doanh nghi p
Vi c nghiên c u các nhân t nh h ng đ n th ng m i qu c t và ho t đ ng
xu t kh u nói riêng cho phép các nhà kinh doanh th y đ c nh ng gì h s ph i đ i
m t và có gi i pháp x lỦ khi xu t hi n nh ng tình th khó kh n. đây có th nghiên
c u nh h
ng c a các nhóm y u t ch y u sau:
1.5.1. Y u t c nh tranh
C nh tranh m t m t thúc đ y doanh nghi p đ u t máy móc thi t b nâng cao
ch t l ng và h giá thành s n ph m, m t m t d dàng đ y lùi các doanh nghi p không
có kh n ng ph n ng ho c ch m ph n ng v i s thay đ i c a môi tr ng kinh
doanh. Các y u t c nh tranh đ c th hi n qua mô hình sau:
15
S ăđ 1.2:ăMôăhìnhă5ăl căl
ng c nh tranh c a M.poter
Các đ i th
ti n n
Các nhà
cung c p
Doanh
nghi p và
đ i th
c nh tranh
hi n t i
Khách
hàng
S n ph m
và d ch v
thay th
Ngu n: giáo trình qu n tr chi n l
Các doanh nghi p có th th y đ
c(Ngô Kim Thanh, 2013)
c các m i đe d a hay thách th c c nh tranh
gi a các doanh nghi p trong ngành là trung tâm. Xu t phát t đây doanh nghi p có th
đ ra chính sách h p lỦ nh m h n ch s de d a và t ng kh n ng c nh tranh c a
doanh nghi p mình.
S đe d a c a các đ i th c nh tranh ti m n: các đ i th này ch a có kinh
nghi m trong vi c thâm nh p th tr ng qu c t song có ti m n ng l n v v n, công
ngh , lao đ ng và t n d ng đ c các l i th c a ng i đi sau, do đó d kh c ph c đ c
nh ng đi m y u c a các doanh nghi p hi n t i đ có kh n ng chi m l nh th tr ng.
Chính vì v y, doanh nghi p ph i t ng c ng đ u t v n, trang thi t b hi n đ i đ t ng
n ng su t lao đ ng, h giá thành s n ph m, nh ng m t khác ph i t ng c
cáo, áp d ng các bi n pháp h tr và khuy ch tr
t i, đ m b o l i nhu n d ki n.
ng s n ph m gi gìn th tr
ng qu ng
ng hi n
S c ép c a nhà cung c p: Nhân t này có kh n ng m r ng ho c thu h p kh i
l ng v t t đ u vào, thay đ i c c u s n ph m ho c s n sàng liên k t v i nhau đ chi
ph i th tr ng nh m h n ch kh n ng c a doanh nghi p ho c làm gi m l i nhu n d
ki n, gây ra r i ro khó l
nguy c gián đo n.
ng tr
c cho doanh nghi p. Vì th ho t đ ng xu t kh u có
16
Thang Long University Library
S c ép t khách hàng: Trong c ch th tr
ng, khách hàng đ
đ ”. Khách hàng có kh n ng thu h p hay m r ng quy mô ch t l
c coi là “th
ng
ng s n ph m mà
không đ c nâng giá bán s n ph m. M t khi nhu c u c a khách hàng thay đ i thì ho t
đ ng s n xu t kinh doanh nói chung và ho t đ ng xuât kh u nói riêng c ng ph i thay
đ i sao cho phù h p.
Các đ i th c nh tranh hi n t i: Khi ho t đ ng trên th tr ng qu c t , các
doanh nghi p th ng hi m khi có c h i dành đ c v trí đ c tôn trên th tr ng mà
th ng b chính các doanh nghi p s n xu t và cung c p các lo i s n ph m t ng t
c nh tranh gay g t. Các doanh nghi p này có th là doanh nghi p qu c gia n c s t i,
qu c gia ch nhà ho c m t n c th ba cùng tham gia xu t kh u m t hàng đó. Trong
m t s tr ng h p các doanh nghi p s t i này l i đ c Chính ph b o h do đó khó
có th c nh tranh đ c v i h .
S n ph m và d ch v thay th là nh ng s n ph m và d ch v khác có th tho
mưn cùng nhu c u cu ng i tiêu dùng. c đi m c a nó là th ng có u th h n s n
ph m b thay th b i nh ng đ c tr ng riêng bi t. e do này đòi h i doanh nghi p ph i
luôn có s phân tích, theo dõi th ng xuyên nh ng ti n b khoa h c công ngh , trong
đó liên quan tr c ti p là đ i m i công ngh , đ i m i s n ph m. H n n a, s thay đ i
nhanh chóng c a nhu c u th tr ng c ng là n i dung quan tr ng t o ra s đe do này
cho doanh nghi p.
1.5.2. Cácănhơnăt bênăngoƠiădoanhănghi p
Cácăy uăt ăkinhăt :
Các y u t kinh t nh h ng r t l n đ n ho t đ ng xu t kh u, h n n a các y u
t này r t r ng l n nên các doanh nghi p có th l a ch n và phân tích nh ng y u t
thi t th c nh t đ đ a ra các bi n pháp c th .
+ T giá h i đoái và t su t ngo i t c a hàng hóa xu t kh u
T giá h i đoái là giá c c a m t đ n v ti n t này th hi n b ng m t s đ n v
ti n t c a n c kia. T giá h i đoái và chính sách t giá h i đoái là nhân t quan tr ng
đ doanh nghi p đ a ra quy t đ nh liên quan đ n ho t đ ng mua bán hàng hóa qu c t
nói chung và ho t đ ng xu t kh u nói riêng.
C n phân bi t đ c t giá h i đoái danh ngh a và t giá h i đoái th c t đ nh n
bi t đ c s tác đ ng c a t giá h i đoái t i các ho t đ ng kinh t .
T giá h i đoái danh ngh a (t giá chính th c) là t giá do ngân hàng Nhà n c
công b hàng ngày đ c thông báo trên các ph ng ti n thông tin đ i chúng nh : báo
chí, đài phát thanh, vô tuy n, …
Tuy nhiên t giá h i đoái chính th c không ph i là y u t duy nh t nh h ng
đ n kh n ng c nh tranh c a các nhà s n xu t trong n c v các m t hàng. V n đ đ i
17
v i các nhà xu t kh u và doanh nghi p có hàng hóa c nh v i các nhà nh p kh u là có
đ
c hay không m t t giá chính th c, đ
c đi u ch nh theo l m phát trong n
c và
l m phát x y ra t i các n n kinh t c a b n hàng c a h . M t t giá h i đoái chính th c
đ c đi u ch nh theo các quá trình l m phát có liên quan g i là t giá h i đoái th c t .
N u t giá h i đoái th c t th p h n so v i n
c xu t kh u và cao h n so v i
n c nh p kh u thì l i th s thu c v n c xu t kh u do giá nguyên v t li u đ u vào
th p h n, chi phí nhân công r h n làm cho giá thành s n ph m n c xu t kh u r
h n so v i n
c nh p kh u. Còn đ i v i n
c nh p kh u thì c u v hàng nh p kh u s
t ng lên do ph i m t chi phí l n h n đ s n xu t hàng hóa trong n c. i u này đư t o
đi u ki n thu n l i cho các n c xu t kh u t ng nhanh đ c các m t hàng xu t kh u
c a mình, do đó có th t ng đ
cl
ng d tr ngo i h i.
T ng t , t su t ngo i t hàng xu t kh u c ng làm thay đ i, chuy n h
gi a các m t hàng, các ph ng án kinh doanh c a doanh nghi p xu t kh u.
M c tiêu và chi n l
ng
c phát tri n kinh t
Thông qua các m c tiêu và chi n l c phát tri n kinh t thì chính ph có th
đ a ra các chính sách khuy n khích hay h n ch xu t nh p kh u. Ch ng h n chi n
l
c phát tri n kinh t theo h
ng CNH – H H đòi h i xu t kh u đ thu ngo i t đáp
ng nhu c u nh p kh u trang thi t b máy móc ph c v s n xu t, m c tiêu b o h s n
xu t trong n c đ a ra các chính sách khuy n khích xu t kh u và h n ch nh p kh u
hàng tiêu dùng, …
Thu quan, h n ng ch
Thu quan: Trong ho t đ ng xu t kh u thu quan là lo i thu đánh vào t ng
đ n v hàng xu t kh u. Vi c đánh thu xu t kh u đ c chính ph ban hành nh m qu n
lỦ xu t kh u theo chi u h ng có l i nh t cho n n kinh t trong n c và m r ng các
quan h kinh t đ i ngo i. Tuy nhiên, thu quan c ng gây ra m t kho n chi phí xư h i
do s n xu t trong n
c t ng lên không có hi u qu và m c tiêu dùng trong n
gi m xu ng. Nhìn chung công c này th
nh m h n ch s l
cl i
ng ch áp d ng đ i v i m t s m t hàng
ng xu t kh u và b sung cho ngu n thu ngân sách.
H n ng ch: đ c coi là m t công c ch y u cho hàng rào phi thu quan, đ c
hi u là nh ng quy đ nh c a Nhà n c v s l ng t i đa m t m t hàng hay m t nhóm
hàng đ c phép xu t kh u trong m t th i gian nh t đ nh thông qua vi c c p gi y phép.
S d có công c này vì không ph i lúc nào Nhà n c c ng khuy n khích xu t kh u
mà đôi khi v quy n l i ph i ki m soát m t vài m t hàng hay nhóm hàng đ c bi t hay
nguyên li u do nhu c u trong n c còn thi u,…
18
Thang Long University Library
Cácăy uăt ăxƣăh i:
Ho t đ ng c a con ng
i luôn t n t i trong đi u ki n xư h i nh t đ nh, vì v y,
các y u t xư h i nh h ng r t l n đ n ho t đ ng c a con ng i. Các y u t xư h i là
t ng đ i r ng, do v y đ làm sáng t nh h ng c a y u t này có th nghiên c u nh
h ng c a y u t v n hóa, đ c bi t là trong kỦ k t h p đ ng.
N n v n hóa t o nên cách s ng c a m i c ng đ ng s quy t đ nh cách th c tiêu
dùng, th t u tiên cho nhu c u mong mu n đ c th a mưn và cách th a mưn c a con
ng i s ng trong đó. Chính vì v y v n hóa là y u t chi ph i l i s ng nên các nhà xu t
kh u luôn luôn ph i quan tâm tìm hi u y u t v n hóa các th tr ng mà mình ti n
hành ho t đ ng xu t kh u.
Cácăy uăt ăchínhătr ăphápălu t:
Y u t chính tr là y u t khuy n khích ho c h n ch quá trình qu c t hóa ho t
đ ng kinh doanh. Chính sách c a Chính ph có th làm t ng s liên k t các th tr ng
và thúc đ y t c đ t ng tr ng ho t đ ng xu t kh u b ng vi c d b các hàng rào thu
quan, phi thu quan, thi t l p các m i quan h trong c s h t ng c a th tr ng. Khi
không n đ nh v chính tr s c n tr s phát tri n kinh t c a đ t n
không t t cho các nhà kinh doanh.
Các y u t chính tr pháp lu t nh h
c và t o ra tâm lỦ
ng tr c ti p đ n ho t đ ng xu t kh u. Các
công ty kinh doanh xu t kh u đ u ph i tuân th các quy đ nh mà Chính ph tham gia
vào các t ch c qu c t trong khu v c và trên th gi i c ng nh các thông l qu c t :
Các quy đ nh c a lu t pháp đ i v i các ho t đ ng xu t kh u ( thu , th t c quy
đ nh v m t hàng xu t kh u, quy đ nh qu n lỦ ngo i tê,…)
Các hi p
tham gia.
c, hi p đ nh th
ng m i mà qu c gia có doanh nghi p xu t kh u
Các quy đ nh nh p kh u c a các qu c gia mà doanh nghi p có quan h làm n.
Các v n đ pháp lỦ và t p quán qu c t có liên quan đ n vi c xu t kh u ( công
c Viên 1980, Incoterms 2000,…)
Quy đ nh v giao d ch h p đ ng, ti n l
công, bưi công,…
ng, th i gian lao đ ng, ngh ng i, đình
Quy đ nh v c nh tranh đ c quy n, v các lo i thu .
Quy đ nh v v n đ b o v môi tr
hi n h p đ ng.
Quy đ nh v qu ng cáo, h
ng, tiêu chu n ch t l
ng, giao hàng, th c
ng d n s d ng, bao bì s n ph m,…
19
Ngoài nh ng v n đ nói trên Chính ph còn ph i th c hi n các chính sách ngo i
th
ng khác nh : Hàng rào phi thu quan, u đưi thu quan, …
Chính sách ngo i th ng c a Chính ph trong m i th i k có s thay đ i. S
thay đ i đó là m t trong nh ng r i ro l n đ i v i nhà làm kinh doanh xu t kh u. Vì
v y h ph i n m b t đ c chi n l c phát tri n kinh t c a đ t n c đ bi t đ c xu
h
ng v n đ ng c a n n kinh t và s can thi p c a Nhà n
c.
Cácăy uăt ăt ănhiênăvƠăcôngăngh :
Kho ng cách đ a lỦ gi a các n c s nh h ng đ n chi phí v n t i, t i th i
gian th c hi n h p đ ng, th i đi m kỦ k t h p đ ng, do v y nó nh h ng t i vi c l a
ch n ngu n hàng, l a ch n th tr ng, m t hàng xu t kh u, …
V trí c a các n c c ng nh h ng đ n vi c l a ch n ngu n hàng, th tr ng
tiêu th . Ví d nh : vi c mua hàng hóa v i các n c có c ng bi n có chi phí th p h n
so v i các n c không có c ng bi n.
Th i gian th c hi n h p đ ng xu t kh u có th b kéo dài do thiên tai, bưo l ,
đ ng đ t, …
S phát tri n c a khoa h c công ngh , đ c bi t là công ngh thông tin cho phép
các nhà kinh doanh n m b t m t cách chính xác và nhanh chóng thông tin, t o đi u
ki n thu n l i cho vi c theo dõi, đi u khi n hàng hóa xu t kh u, ti t ki m chi phí, nâng
cao hi u qu ho t đ ng xu t kh u.
ng th i y u t công ngh còn tác đ ng đ n quá
trình s n xu t, gia công ch bi n hàng xu t kh u, các l nh v c khác có liên quan nh
v n t i, ngân hàng, …
Y uăt ăh ăt ngăph căv ăchoăho tăđ ngăxu tăkh u:
Các y u t h t ng ph c v ho t đ ng xu t kh u nh h
ng tr c ti p đ n
xu t kh u nh :
H th ng giao thông đ c bi t là h th ng c ng bi n : M c đ trang b , h th ng
b c x p, kho tàng, … h th ng c ng bi n n u hi n đ i s gi m b t th i gian b c d ,
th t c giao nh n c ng đ m b o an toàn cho hàng hóa xu t kh u.
H th ng ngân hàng : S phát tri n c a h th ng ngân hàng cho phép các nhà
kinh doanh xu t kh u thu n l i trong vi c thanh toán, huy đ ng v n. Ngoài ra ngân
hàng là m t nhân t đ m b o l i ích cho nhà kinh doanh b ng các d ch v thanh toán
qua ngân hàng.
H th ng b o hi m, ki m tra ch t l ng hàng hóa cho phép các ho t đ ng xu t
kh u đ c th c hi n m t cách an toàn h n, đ ng th i gi m b t m c đ thi t h i khi có
r i ro x y ra.
20
Thang Long University Library
nhăh
ngăc aătìnhăhìnhăkinhăt -xƣăh iăth ăgi iăvƠăquanăh ăkinhăt ăqu căt :
Trong xu th khu v c hóa, toàn c u hóa thì s ph thu c gi a các qu c gia ngày
càng t ng. Vì th m i bi n đ ng c a tình hình kinh t xư h i trên th gi i đ u ít nhi u
tr c ti p ho c gián ti p nh h ng đ n n n kinh t trong n c. L nh v c xu t kh u h n
b t c m t ho t đ ng nào khác b chi ph i m nh m nh t, c ng do m t ph n tác đ ng
c a các m i quan h kinh t qu c t . Khi xu t kh u hàng hóa t n c này sang n c
khác, ng i xu t kh u ph i đ i m t v i các hàng rào thu quan, phi thu quan. M c đ
l ng l o hay ch t ch c a các hàng rào này ph thu c ch y u vào quan h kinh t
song ph ng gi a hai n c nh p kh u và xu t kh u.
Ngày nay, đư và đang hình thành nên r t nhi u liên minh kinh t gi a các n
c
các m c đ khác nhau, nhi u hi p đ nh th ng m i song ph ng, đa ph ng đ c
kỦ k t v i m c tiêu đ y m nh ho t đ ng th ng m i qu c t . N u qu c gia nào tham
gia vào các liên minh kinh t này ho c kỦ k t các hi p đ nh th ng m i thì s có nhi u
thu n l i trong ho t đ ng xu t kh u c a mình. Ng
thâm nh p vào th tr
c l i đó chính là rào c n trong vi c
ng khu v c đó.
Nhuăc uăc aăth tr
ngăn
căngoƠi:
Do kh n ng s n xu t c a n c nh p kh u không đ đ đáp ng đ c nhu c u
tiêu dùng trong n c, ho c do các m t hàng trong n c s n xu t không đa d ng nên
không th a mưn đ c nhu c u c a ng i tiêu dùng, nên c ng là m t trong nh ng nhân
t đ thúc đ y xu t kh u c a các n c có kh n ng đáp ng đ c nhu c u trong n c
và nhu c u n
c ngoài.
1.5.3. Nhơnăt bênătrongădoanhănghi p
Ti m l c tài chính:
Là y u t t ng h p ph n ánh s c m nh c a doanh nghi p thông qua ngu n v n
mà doanh nghi p có th huy đ ng và kinh doanh, kh n ng đ u t có hi u qu các
ngu n v n. Kh n ng qu n lỦ có hi u qu các ngu n v n trong kinh doanh c a doanh
nghi p th hi n qua các ch tiêu: v n ch s h u, v n huy đ ng, t l tái đ u t v l i
nhu n, kh n ng tr n ng n h n và dài h n, các t l v kh n ng sinh l i…
Ti m n ng con ng
i:
Trong kinh doanh đ c bi t trong l nh v c th ng m i d ch v , ho t đ ng kinh
doanh xu t nh p kh u, con ng i là y u t quan tr ng hàng đ u đ đ m b o c h i và
s d ng s c m nh khác mà h đư và s có: v n, tài s n, k thu t, công ngh , … m t
cách hi u qu đ khai thác và n m b t c h i.
Tài s n vô hình:
21
Ti m l c vô hình t o nên s c m nh c a doanh nghi p trong ho t đ ng
th
ng m i. Ti m l c vô hình không ph i t nhiên mà có, tuy có th hình thành m t
cách t nhiên nh ng nhìn chung ti m l c vô hình c n đ c t o d ng m t cách có Ủ
th c thông qua các m c tiêu và chi n l c xây d ng ti m l c vô hình cho doanh
nghi p và c n đ c chú Ủ đ n khía c nh này trong t t c các ho t đ ng c a doanh
nghi p. Ti m l c c a doanh nghi p có th là: hình nh và uy tín c a doanh nghi p trên
th ng tr ng, m c đ n i ti ng c a nhưn hi u hàng hóa, uy tín và m i quan h xư h i
c a lưnh đ o doanh nghi p…
Kh n ng ki m soát, chi ph i, đ tin c y c a ngu n cung c p hàng hóa và d tr
h p lỦ hàng hóa c a doanh nghi p:
Y u t này nh h ng đ n đ u vào c a doanh nghi p và tác đ ng m nh m đ n
k t qu th c hi n các chi n l c kinh doanh c ng nh
khâu tiêu th s n ph m.
Không ki m soát ho c không đ m b o đ c s n đ nh, ch đ ng v ngu n cung c p
hàng hóa cho doanh nghi p thì vi c th c hi n các h p đ ng xu t kh u không th đ m
b o, có th phá v ho c làm h ng hoàn toàn k ho ch kinh doanh c a doanh nghi p.
Trình đ t ch c qu n lỦ:
M i m t doanh nghi p là m t h th ng v i nh ng m i liên k t ch t ch v i
nhau h ng t i m c tiêu chung. M t doanh nghi p mu n đ t đ c m c tiêu c a mình
thì đ ng th i đ t đ n m t trình đ t ch c qu n lỦ t ng ng. Kh n ng t ch c, qu n
lỦ doanh nghi p d a trên quan đi m t ng h p bao quát, t p trung vào nh ng m i liên
h t ng tác c a t t c các b ph n t o thành t ng th t o nên s c m nh th c s cho
doanh nghi p.
C s v t ch t k thu t c a doanh nghi p:
C s v t ch t k thu t ph n ánh ngu n tài s n c đ nh doanh nghi p có th huy
đ ng vào kinh doanh : trang thi t b , nhà x ng, … N u doanh nghi p có c s v t
ch t k thu t càng đ y đ và hi n đ i thì kh n ng n m b t thông tin c ng nh vi c
th c hi n các ho t d ng kinh doanh xu t kh u càng thu n ti n và có hi u qu .
Ngoài ra, trình đ tiên ti n c a trang thi t b , công ngh , bí quy t công ngh c a
doanh nghi p c ng là m t trong nh ng nhân t
phí, giá thành và ch t l
ngoài n
ng hàng hóa đ
nh h
ng tr c ti p đ n n ng su t, chi
c đ a ra đ đáp ng khách hàng trong và
c.
22
Thang Long University Library
CH
NGă2.
TH C TR NG XU T KH U S N PH M MAY M C SANG TH
TR
NGăHẨNăQU C C AăCỌNGăTYăC PH N MAY B C GIANG
2.1. Gi i thi u t ng quan v CôngătyăC Ph n May B c Giang
2.1.1. L ch s hìnhă thƠnhă vƠă phátă tri n c a Côngă tyă C Ph n May B c
Giang
Tháng 7 n m 1972, xí nghi p may Hà B c, ti n thân c a công ty c ph n may
B c Giang, đ c thành l p v i t ng s v n ho t đ ng do nhà n c c p, s l ng công
nhân h n 200 ng i
Tên công ty: Công ty C ph n May B c Giang
Tên ti ng Anh: Bac Giang Garment Joint Stock Company
Tr s chính: s 349- đ
ng Giáp H i, xư D nh k , thành ph B c Giang, t nh
B c Giang.
Tên vi t t t: BAGARCO
i n tho i: (+84) 2403. 541 442
Fax: (+84) 240. 557 382
Email: bagarco@hn. vnn.vn
Website: />Ngành ngh kinh doanh: may m c xu t kh u.
Nhưn mác s n ph m: GAP, UNIQLO, ITOCHU, KOLON, GUESS,
BARBOUR, ISABEL, BONITA, CROCODILE, BIN PEOLE,…
Hìnhă2.1 Logo c aăcôngătyăc ph n May B c Giang
23
N m 1997, Công ty may B c Giang chính th c đ
c thành l p trên c s xí
nghi p may Hà B c v i kho ng 500 công nhân, b t đ u ti n hành h ch toán đ c
l p. N m 2005, công ty may B c Giang đ c c ph n hóa t doanh nghi p nhà n c
thành Công ty C ph n may B c Giang. N m 2008, công ty m r ng s n xu t kinh
doanh c s s n xu t s 2 - Xí nghi p may L c Nam t i th tr n đ i Ngô, huy n L c
Nam, t nh B c Giang. N m 2011, công ty ti p t c m r ng s n xu t kinh doanh c s
s n xu t s 3 - Xí nghi p may L ng Giang t i xư Ngh a Hòa, huy n L ng Giang, t nh
B c Giang. Tính t i th i đi m hi n t i, Công ty C ph n may B c Giang có ba c s
s n xu t: B c Giang, L c Nam, L ng Giang v i t ng s 10 xí nghi p, h n 8.500 công
nhân, n ng l c s n xu t đ t trên 650.000 s n ph m/tháng.
Công ty có b dày l ch s lâu đ i, đ i ng cán b tr , chuyên nghi p, n ng
đ ng, l ch s , cùng v i đ i ng lao đ ng tr c ti p tay ngh cao. Trong nh ng n m qua
Công ty luôn dành đ c s tin c y c a các đ i tác trong và ngoài n c. S n ph m do
Công ty làm ra luôn đáp ng đ
v y, s n ph m c a Công ty đư v
c tiêu chu n ch t l ng c a khách hàng. Chính vì
n t i các th tr ng l n và khó tính: Nh t B n, M ,
Canada, Hàn Qu c…v i các nhưn hi u n i ti ng: Wonjeon, Beanpol, Gap, Barbour,
Weather prof, GEOX…
Công ty đư đ
c Ch tich n
c trao t ng Huân ch
ng Lao đ ng hàng nhì theo
quy t đ nh 442/Q -CTN ngày 25 tháng 03 n m 2011. Ti p đó sau hai tháng công ty
đ c UBMT TQ t nh B c Giang trao t ng b ng khen. Và m t b ng khen khác vào
tháng 1 n m 2012 do UBND t nh B c Giang trao t ng.
2.1.2. Ch căn ng,ănhi m v c aăcôngăty
Ch căn ngăc aăcôngăty: công ty ho t đ ng trong các ngành ngh kinh doanh
sau:
S n xu t, kinh doanh hàng d t may trong n
c và xu t kh u
Mua bán máy móc, thi t b công nghi p
ào t o ngh may công nghi p
Mua bán nguyên ph li u may trong n
c và xu t kh u
Ngành ngh kinh doanh khác trong ph m vi pháp lu t cho phép
Nhi mă v ăc aă côngă ty: trong giai đo n hi n nay công ty đ ra m t s nhi m
v c th sau đây:
m b o ho t đ ng kinh doanh có hi u qu , hoàn thành t t các ngh a v và
tuân th các quy đ nh pháp lu t, chính sách c a Nhà n c.
24
Thang Long University Library
m b o công n vi c là m n đ nh, không ng ng nâng cao và c i thi n đ i s ng
cho cán b công nhân viên c a công ty.
Nâng cao th ph n trong n
c, n đ nh và m r ng th tr
ng xu t kh u
Ho ch đ nh Công ty C ph n May B c Giang thành m t doanh nghi p chuyên
các s n ph m may th i trang có t m vóc l n trong và ngoài n c.
m d ng hoá s n ph m, phát huy các s n ph m m i nh n, không ng ng nâng
cao ch t l ng và h th ng qu n lỦ ch t l ng.
Ho ch đ nh c s h t ng, c s v t ch t k thu t ph c v ho t đ ng s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
B o v môi tr
ng, gi gìn an toàn tr t t xư h i.
2.1.3. C ăc u t ch c c aăcôngăty
Mô hình c u trúc t ch c c a b máy qu n lỦ công ty đ c t ch c theo mô
hình qu n lỦ tr c tuy n ch c n ng th hi n s đ 2.1 bên d i. C c u này ch đ o
kinh doanh m t cách nh y bén, k p th i, b o đ m phát huy nh ng u đi m c a ch đ
m t th tr ng và th m nh c a các b ph n ch c n ng. T ch c này đ c th ng nh t
và ch đ o ch t ch t trên xu ng d i, thông tin đ c ki m tra, ki m soát ch t ch .
Vi c s lỦ nh ng thông tin c ng nhanh chóng thu n ti n đ m b o đ c các yêu c u
m c tiêu đ ra.
25