SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm

SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

MỘT VÀI HÌNH THỨC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
THI ĐUA THEO CHỦ ĐIỂM CỦA CÔNG TÁC ĐỘI
Ở TRƯỜNG
THCS SÔNG
ĐỐC 2

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của thiếu nhi Việt Nam,
là tổ chức nòng cốt trong các phong trào thiếu nhi, là lực lượng giáo dục trong
và ngoài nhà trường. Đội lấy 5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên nhi đồng làm mục
tiêu phấn đấu rèn luyện, phát triển mọi khả năng trong học tập, hoạt động và vui
chơi.
Vì vậy việc tạo ra một sân chơi mới lạ, thu hút đông đảo học sinh tham
gia tìm hiểu là một hoạt động thiết thực của tổ chức Đội thiếu niên tiền phong
Hồ Chí Minh. Có thể nói hoạt động Đội là một trong những con đường giáo dục
không thể thiếu trong quá trình giáo dục nhân cách cho học sinh, giúp các em
phát triển toàn diện. Vì vậy việc tổ chức sinh hoạt ngoài giờ lên lớp là vô cùng
quan trọng và cần thiết.
Sáng kiến kinh nghiệm “ Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo
chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2” giúp:
+ Tìm ra nội dung, hình thức tổ chức hoạt động thi đua đạt hiệu quả cao
nhất, đồng thời phù hợp với đặc điểm tình hình kinh tế xã hội ở địa phương.
+ Thông qua việc tìm hiểu những con số, ô chữ kỳ diệu về các chủ đề
mừng đất nước, Đảng cộng sản Việt Nam, truyền thống dân tộc, quân đội, tấm
gương anh hùng tiêu biểu, truyền thống Đoàn, Đội… Từ đó giúp các em có
thêm nhiều hiểu biết để xây dựng những tình cảm tốt đẹp, lòng yêu quê hương,
niềm tự hào dân tộc, lòng biết ơn các thế hệ anh hùng đã hy sinh thân mình vì
Tổ quốc.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1/ Cơ sở lý luận :
Trong thư gửi cán bộ phụ trách thiếu nhi tháng 11 năm 1949 Bác căn dặn
đội ngũ cán bộ phụ trách thiếu nhi: “....Phải giữ toàn vẹn cái tính vui vẻ, hoạt
bát, tự nhiên, tự động, trẻ trung của chúng(chớ nên làm cho chúng hóa ra
những người già sớm) ......Trong lúc học, cũng cần cho chúng vui, trong lúc
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

1


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

vui cũng cần làm cho chúng học. Ơ nhà, ở trường học, ở xã hội, chúng đều
vui, đều học”.
Lời dạy của Bác cho đến nay vẫn rất gần và sống động trong thực tiễn
công tác Đội và phong trào thiếu nhi, đòi hỏi người cán bộ phụ trách Đội phải
luôn lấy lời dạy của Bác làm kim chỉ nam cho hoạt động của mình nghĩa là bên
cạnh việc dạy chữ cần tổ chức cho các em vui chơi. Vui chơi cũng là một hình
thức giáo dục vui vẻ, nhẹ nhàng mà hiệu quả. Giáo dục cho thiếu nhi phải kết
hợp cả ba yếu tố đức dục, trí dục, thể dục mà mục tiêu cao nhất là: “Cách dạy
trẻ cần làm cho chúng biết yêu Tổ quốc, thương đồng bào, biết giữ gìn vệ
sinh, giữ gìn kỷ luật, học văn hóa”.
Hiểu được ý nghĩ sâu sắc từ câu nói đó và bằng cả tấm lòng kính trọng
Bác, tôi đã tìm hiểu để nắm bắt được yêu cầu về nội dung phưuơng pháp giáo
dục, nắm bắt được đặc điểm về tâm sinh lý lứa tuổi của các em: Hiếu động, hay
quên, ham hiểu biết, nhưng cũng chóng nhàm chán, tâm lý thích: “Học mà chơi,
chơi mà học” của các em để đưa ra những nội dung phù hợp trong mỗi chương
trình, tạo sự hấp dẫn, thu hút các em tham gia đồng thời tạo cho các em sự vui
vẻ, hoạt bát, hồn nhiên.
Qua mỗi chương trình, các em được hoà mình vào tập thể, được giao lưu

học tập, được tìm hiểu các kiến thức có nội dung phong phú để từ đó hướng các
em tới những chuẩn mực về đạo đức, những hiểu biết về văn hoá mà các cấp,
ngành làm công tác giáo dục mong muốn.
2/ Cơ sở thực tiễn :
Trong thời gian 10 năm làm công tác tổng phụ trách, thời gian đầu tôi
luôn lo lắng phải tổ chức một hoạt động sinh hoạt tập thể như thế nào để lôi
cuốn, thu hút các em tham gia nhưng vẫn thật khó. Hết chủ điểm này đến chủ
điểm khác, Hết mỗi tuần, giờ chào cờ lại đến, có lúc tôi cảm thấy “sợ”, “mệt” do
thiết kế nội dung chương trình cho các giờ sinh hoạt còn đơn điệu, thiên về kiểm
điểm, giáo huấn, không phù hợp tâm lý học sinh trung học cơ sở.
Rút kinh nghiệm cho bản thân, ngay từ đầu năm học tôi xây dựng kế
hoạch hoạt động theo đợt thi đua, tháng, tuần có sự phê duyệt của Ban giám hiệu
nhà trường. Nội dung chương trình dựa vào kiến thức các môn học với sự giúp
đỡ của hiệu phó và tổ trưởng chuyên môn nên cho đến bây giờ tôi hoàn toàn tự
tin với nội dung sinh hoạt trong các giờ chào cờ, ngày lễ kỷ niệm lớn trong năm
của mình.
3/ Biện pháp thực hiện ;
3.1. Yêu cầu chung:
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

2


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

Tổ chức các hoạt động thi đua là việc làm thường xuyên và quan trọng
không thể thiếu được của người phụ trách. Đây là yếu tố quyết định sự thành
công của phong trào Đội. Chính vì vậy để tổ chức tốt chương trình thi đua như
“Hái hoa dân chủ”, “ Trò chơi ô chữ ” trong các hoạt động chủ điểm cần:
- Nội dung chương trình phải đảm bảo đúng với đường lối, quan điểm của

Đảng; Nhà nước, bám sát vào nội dung chương trình sách giáo khoa, khoa học,
rõ ràng và thể hiện “Tính vừa sức” đối với các em.
- Hình thức tổ chức cần khoa học, gọn nhẹ, phù hợp với đặc điểm tâm
sinh lý “Học mà chơi, chơi mà học” của các em học sinh.
- Đồ dùng cần thiết phục vụ chương trình phải đảm bảo về mặt thẩm mỹ,
gây ấn tượng đối với các em.
- Động viên khen thưởng kịp thời.
3.2. Xây dựng kế hoạch chương trình:
Căn cứ vào chương trình công tác Đoàn – Hội – Đội và phong trào TTN
trường học năm học 2010 – 2011 của Hội đồng Đội huyện Trần Văn Thời.
Căn cứ vào kế hoạch năm học của trường THCS Sông Đốc 2, căn cứ vào
kế hoạch của chi đoàn, liên đội đội trường THCS Sông Đốc 2 năm học 2010 –
2011.
Căn cứ vào tình hình thực tế của trường.
3.3.Tổ chức thực hiện:
Qua các đợt tập huấn về công tác Đoàn - Đội, sự tìm tòi học hỏi, kinh
nghiệm của bản thân. Đặc biệt là các chương trình giải trí trên truyền hình như:;
“ Vui để học ” “Đường lên đỉnh Olimpia”; “Theo dòng lịch sử ”; “ Rồng vàng
”… tôi tham khảo và tổ chức các hình thức cho phù hợp với liên đội mình.
3.3.1. Hình thức: “hái hoa dân chủ”
Sử dụng hình thức này giúp các em học sinh được tham gia với số lượng
nhiều, nhanh. Qua trò chơi các em được rèn luyện về phản xạ và khả năng tư
duy cao.
- Cách thức tổ chức:

Người viết : Nguyễn Manh Hùng

3

SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

Câu hỏi được gắn vào những bông hoa theo màu sắc từ khối 6 đến khối 9
gắn trên 2 cây mai trắng của sân chơi. Các em tự chọn bông hoa cho mình, trả
lời đúng được nhận phần thưởng của ban tổ chức.
- Đồ dùng phục vụ:
Tôi sử dụng giấy màu cắt thành hình hoa, hình sao, hoặc bóng bay rồi gắn
câu hỏi vào và treo trên 2 cây mai trắng của sân chơi.
- Ví dụ cụ thể:
Chủ điểm tháng 5
BÁC HỒ KÍNH YÊU
Chương trình 1
Học sinh Tự hào truyền thống Đội.
a) Mục đích:
Thông qua cuộc chơi giúp các em có những hiểu biết về tổ chức Đội
TNTP Hồ Chí Minh. Thể hiện lòng biết ơn, niềm tự hào đối với các anh hùng
nhỏ tuổi. Từ đó các em phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành Đội viên tốt,
cháu ngoan Bác Hồ.
b) Chuẩn bị:
+ Giấy màu cắt thành hoa.
+ Hệ thống câu hỏi phù hợp.
+ Trang trí cây hoa.
+ Đàn
c) Nội dung câu hỏi:
1. Đội TNTP Hồ Chí Minh được thành lập vào ngày, tháng năm nào?
(15/5/1941).
2. Em hãy cho biết người đội trưởng đầu tiên của Đội TNTP Hồ Chí
Minh? (Nông Văn Dền hay còn gọi là Kim Đồng).
3.Em hãy điền 2 từ còn lại vào câu thơ sau:
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

4


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

“ Trung thu trăng sáng như gương
Bác Hồ ngắm cảnh nhớ thương ………” (Nhi đồng)
4. Em hãy nghe 1 đoạn nhạc sau và cho biết tên bài hát đó. Em thể hiện
bài hát cho các bạn cùng nghe.
(Giáo viên nhạc đánh bài: “Tiến lên Đoàn viên”)
5. Với 2 câu thơ sau, em hãy đoán xem tên người anh hùng nhỏ tuổi này
là ai?
“ Giữa rừng Việt Bác chiến khu
Ai làm liên lạc giấu thư tài tình” (Anh Kim Đồng)
6. Thật dũng cảm, mưu trí, gan dạ khi một mình đốt kho xăng của địch.
Anh là ngọn đuốc sống của Thành phố mang tên Bác. Em cho biết tên anh là gì?
( Anh Lê Văn Tám).
7. Em hãy hát bài: “Hành khúc Đội TNTP Hồ Chí Minh” sáng tác của
nhạc sĩ Phong Nhã.
8. Em Cho biết Anh Kim Đồng hy sinh trong hoàn cảnh nào?
(Tóm tắt: Một lần đi liên lạc, anh phát hiện ổ phục kích của địch gần nơi có bộ
đội của ta. Vì sợ chúng phát hiện nên anh đã đánh lạc hướng để bọn chúng nổ
súng về phía mình, nghe tiếng súng bộ đội ta đã trốn thoát nhưng anh Kim
Đồng đã anh dũng hy sinh, lúc đó anh vừa tròn 14 tuổi).
9. Em hãy cho biết tên người anh hùng đã hy sinh thân mình cứu hai em
nhỏ giữa làn bom đạn của địch? ( Anh Nguyễn Bá Ngọc).
10. Em hãy nêu những lần đổi tên của Đội?
( Năm 1941: Đội mang tên Đội nhi đồng cứu quốc.
Năm 1952: Đội mang tên Đội thiếu nhi tháng 8

Năm 1956: Đội mang tên Đội TNTP.
Năm 1770 đến nay: Đội mang tên Đội TNTP Hồ Chí Minh).
d) Tổ chức thực hiện:
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

5


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

+ Mỗi câu hỏi được gắn với bông hoa hoặc bóng bay theo màu sắc về các
lĩnh vực: Tìm hiểu sự kiện, âm nhạc, giáo dục truyền thống, tấm gương tiêu
biểu…
+ Học sinh lên hái hoa (bóng) theo các tĩnh vực trên. Mỗi câu trả lời đúng
được nhận tràng pháo tay của khán giả và phần thưởng của ban tổ chức. Nếu trả
lời sai bạn khác sẽ dành quyền trả lời.
+ Kết thúc cuộc thi có tổng kết đánh giá.
3.3.2 Hình thức: “Trò chơi ô chữ”:
Đây là hình thức luôn thu hút các em tham gia nhiệt tình nhất. Ở hình
thức này các em học sinh tham gia tìm hiểu những ô chữ kỳ diệu theo từng chủ
điểm giúp các em rèn luyện khả năng tư duy, óc phán đoán khi tìm tiếng, từ. Từ
đó các em được lĩnh hội, bổ sung thêm nhiều kiến thức trong học tập.
- Cách thức tổ chức:
* Đoán từ hàng ngang ra từ hàng dọc.
* Đoán từ hàng ngang tìm từ chìa khoá.
Với mỗi câu trả lời đúng từ hàng ngang, các em sẽ được nhận phần
thưởng là 1 quyển vở, (thước kẻ, bàn chải đánh răng…) tìm ra chìa khoá (hay từ
hàng dọc) sẽ được nhận phần thưởng là 2 quyển vở.
- Đồ dùng phục vụ:
Do nhà trường không có máy chiếu nên có thể sử dụng một tấm bảng lớn

để kẻ ô hàng dọc. hàng ngang sau khi học sinh trả lời người dẫn chương trình
ghi kết quả đúng vào ô tương ứng.
Có thể dùng băng keo trong để dán lên bốn tờ giấy A0 rồi ghép lại thành
một tấm. sau khi đã ghi đầy đủ nội dung trả lời vào các ô chữ hàng dọc, ô chữ
hàng ngang , rồi cắt giấy che lại.
- Ví dụ cụ thể ;
Chương trình 2
Mừng sinh nhật Bác.
a) Mục đích:
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

6


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

Giúp các em hiểu sơ lược về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ. Tự hào là
cháu ngoan của Bác, các em phấn đấu rèn luyện, học tập tốt để trở thành Đội
viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ, chủ nhân tương lai của đất nước.
b) Chuẩn bị:
* Bảng di động ( bảng phụ kẻ ô sẵn theo nội dung câu hỏi hàng ngang và
hàng dọc )
* Phấn màu đỏ để ghi từ hàng dọc.
* Phấn màu trắng để ghi chữ cái hàng ngang.
* ảnh: Chân dung Bác, cảng Bến Nhà Rồng.
c) Nội dung ô chữ:
* Ô chữ:
(1)

(3)

K

V

Ă

N

B

A

(2)

K

I

Ế

P

I

M

Đ

Ồ

N

G

(4)

N

H

Ư

N

(5)
(6)

(
9
)

N

G

Ô

H

A

B

Ạ

C

G

U

Y

Ệ

T

H

Ồ

Q

U

A

N

I

B

À

T

R

Ư

N

G

(7)

T

R

À

N

G

A

N

(8)

H

Ồ

N

G

N

G

A

N

G

Q

U

Y

Ề

N

(10)

H

À

N

G

Người viết : Nguyễn Manh Hùng

7

G


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

* Gợi ý tìm từ:
Hàng ngang thứ 1: (Từ gồm 5 chữ cái): Tên Bác Hồ ghi trong sổ lương
ngày 5/6/1911 trên con tàu La – tút –sơ - Tơ - rê – vin của Pháp.
VĂN BA xuất hiện chữ B
(Ngày 5/6/1911 Bác Hồ đã ra đi tìm đường cứu nước và trên con tàu La – tút –
sơ - Tơ - rê – vin của Pháp Bác đã lấy tên là Văn Ba).
Hàng ngang thứ 2: (Từ gồm 7 chữ cái) : Nơi có đền thờ Trần Hưng Đạo tại
HảI Dương.
KIẾP BẠC xuất hiện chữ Ê

Hàng ngang thứ 3: (Từ gồm có 7 chữ cái): Người đội truởng đầu tiên của
Đội TNTP Hồ Chí Minh.
KIM ĐỒNG xuất hiện chữ N
Hàng ngang thứ 4: (Từ gồm 7 chữ cái): Đây là tên con sông mà ngày nay
có tên là sông Cầu
NHƯ NGUYỆT xuất hiện chữ N
Hàng ngang thứ 5: (Từ gồm 7 chữ cái): Tên của Chủ tịch Hồ Chí Minh
dùng khi hoạt động ở Trung Quốc.
HỒ QUANG xuất hiện chữ H
Hàng ngang thứ 6: ( Từ gồm 10 chữ cái) : Tên 2 nữ tướng trong cuộc khởi
nghĩa chống giặc phương Bắc xâm lược.
HAI BÀ TRƯNG xuất hiện À
Hàng ngang thứ 7: (Từ gòm 7 chữ cái):
Chẳng thơm cũng thể hoa nhài
Dẫu không thanh lịch cũng người………...
TRÀNG AN xuất hiện chữ R
Hàng ngang thứ 8: ( Từ gồm 4 chữ cái) : Đây là con sông còn có tên là
Nhị Hà.
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

8


SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

HỒNG xuất hiện Ồ
Hàng ngang thứ 9: ( Từ gồm 8 chữ cái) : Tên vị vua chiến thắng quân
Nam Hán trên sông Bạch Đằng.
NGÔ QUYỀN xuất hiện N
Hàng ngang thứ 10: ( Từ gồm 9 chữ cái) : Phố có số nhà 48, nơi đây vào

năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Bản Tuyên ngôn độc lập bất hủ.
HÀNG NGANG xuất hiện G
Các chữ xuất hiện: BẾN NHÀ RỒNG.
Gợi ý từ chìa khoá: Từ gồm 3 tiếng có 10 chữ cái: Tên một bến cảng của
thành phố mang tên Bác. Nơi đây vào ngày 5/6/1911, Bác Hồ của chúng ta đã ra
đi tìm đường cứu nước.
d) Tổ chức thực hiện:
- Mỗi đội 3 học sinh.
- Mỗi đội lần lượt trả lời câu hỏi ô chữ nhưng có thể chọn ô chữ hàng
ngang bất kỳ để trả lời. mỗi câu trả lời đúng được 10 điểm, nếu sai hoặc không
trả lời được thị 0 điểm, đội khác có thể phất cờ tín hiệu nhanh nhất để trả lời,
mỗi câu đúng cộng 5 điểm. Cột hàng dọc các đội có thể trả lời bất cứ lúc nào
nếu tìm ra câu trả lời đúng thì được 30 điểm, nếu sai thì bị loại ra khỏi cuộc
chơi.
- Cuối cuộc thi đội nào dành nhiều điểm nhất là đội chiến thắng.
- Kết thúc cuộc thi có tổng kết đánh giá.
Trên đây là một số hình thức tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp của liên
đội tôi, hoạt động này đã thu hút 100% các em trong liên đội tham gia, nó tạo
cho các em sự thoải mái, không nhàm chán mà còn giúp các em chăm chỉ, hăng
say, phấn đấu, rèn luyện học tập trở thành con người phát triển toàn diện.
III. KẾT LUẬN :
Qua thời gian thực hiện nhiều hoạt động đội nhà trường, đặc biệt là hoạt
động ngòai giờ lên lớp, tôi thấy các em học sinh trang bị cho mình hiểu biết về
truyền thống của Đảng, Bác Hồ, về Đoàn, Đội......Chương trình chính là sân
chơi lành mạnh cho học sinh. Qua đó các em phát huy được tính chủ động, sáng
Người viết : Nguyễn Manh Hùng

9

SKKN Một vài hình thức tổ chức hoạt động thi đua theo chủ điểm của công tác Đội ở trường THCS Sông Đốc 2

tạo, lĩnh hội, bổ sung thêm nhiều kiến thức mới. Đồng thời nhằm nâng cao ý
thức kỷ luật và động cơ thúc đẩy học tập cho mình.
Do vậy có thể khẳng định tổ chức đội là không thể thiếu được trong nhà
trường phổ thông. Tổ chức đội không chỉ tổ chức các hoạt động vui chơi mà tổ
chức đội góp phần không nhỏ vào phong trào học tập và phát triển toàn diện cho
học sinh. Qua đó cũng khẳng định vai trò của tổ chức đội là rất quan trọng trong
nhà trường. Tổ chức đội tổ chức các hoạt động phù hợp với lứa tuổi, tâm sinh lý
lứa tuổi của các em. Với kết quả trên cũng góp phần nào nâng cao chất lượng hai
mặt giáo dục của nhà trường.
Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ trong việc tổ chức phong trào thi
đua trong nhà trường, rất mong sự góp ý chân thành của quý đồng nghiệp.
Sông Đốc, ngày 01 tháng 4 năm 2011
Người viết

Nguyễn Mạnh Hùng

Người viết : Nguyễn Manh Hùng

10