Tải bản đầy đủ (.pdf) (88 trang)

Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại công ty cổ phần tiếp vận quốc tế tiên phong

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.76 MB, 88 trang )

TR

B
NGă

GIÁO D CăVẨă ẨOăT O
I H C KINH T TP.H CHÍ MINH
-------------------------------

HU NH QU CăV

NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU KINH DOANH
T I CÔNG TY C

PH N TI P V N

QU C T TIÊN PHONG

LU NăV NăTH C S KINH T

Thành ph H Chí Minh n m 2015


B
NGă

TR

GIÁO D CăVẨă ẨOăT O


I H C KINH T TP.H CHÍ MINH
-------------------------------

HU NH QU CăV

NG

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU KINH DOANH
T I CÔNG TY C

PH N TI P V N

QU C T TIÊN PHONG
Chuyên ngành: QU N TR KINH DOANH ậ
H

NG NGH NGHI P

Mã s : 60340102

LU NăV NăTH C S KINH T
Ng

ih

ng d n khoa h c: PGS.TS. H

TI NăD NG

Thành ph H Chí Minh n m 2015



L I CAM OAN
Tôi xin cam k t lu n v n này là đ tài nghiên c u đ c l p c a riêng cá nhân
tôi d

is h

ng d n c a PGS.TS. H Ti n D ng và s h tr c a ban giám đ c và

đ ng nghi p t i công ty c ph n ti p v n qu c t Tiên Phong . Các ngu n tài li u
trích d n, các s li u s d ng và n i dung trong lu n v n này là trung th c.
th i, tôi cam đoan r ng k t qu nghiên c u này ch a t ng đ
k công trình nghiên c u nào.
Tôi xin ch u trách nhi m cá nhân v lu n v n c a mình.

ng

c công b trong b t


M CL C
Trang ph bìa ................................................................................................................
L i cam đoan .................................................................................................................
M c L c ........................................................................................................................
Danh m c các b ng bi u ...............................................................................................
Danh m c các s đ , bi u đ ........................................................................................
Danh m c các ch vi t t t .............................................................................................
M


U

1.Lý do ch n đ tài ...................................................................................................... 1
2.M c tiêu nghiên c u................................................................................................. 2
3.

it

4.Ph

ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................ 2
ng pháp nghiên c u.......................................................................................... 3

5.B c c c a Lu n v n ................................................................................................ 3
CH
C ăS

NGă1ă

LÝ LU N V HI U QU KINH DOANH
C A DOANH NGHI P

1.1.Khái ni m , b n ch t, Ủ ngh a hi u qu kinh doanh .............................................. 4
1.1.1.Khái ni m hi u qu kinh doanh ...................................................................... 4
1.1.2.B n ch t c a hi u qu kinh doanh .................................................................. 5
1.1.3.ụ ngh a c a vi c nâng cao hi u qu kinh doanh ............................................ 6
1.2.Ý ngh a và nhi m v đánh giá hi u qu kinh doanh ............................................. 6
1.2.1.ụ ngh a c a vi c đánh giá hi u qu kinh doanh ............................................. 6
1.2.2.Nhi m v c a vi c đánh giá hi u qu kinh doanh. ......................................... 7
1.3.M t s quan đi m đánh giá hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p .................... 8

1.4.Các ch tiêu đo l

ng hi u qu ho t đ ng kinh doanh ........................................ 10

1.4.1.Các ch tiêu đánh giá hi u qu kinh doanh t ng h p................................... 10
1.4.1.1.Ch tiêu t ng l i nhu n ...........................................................................10
1.4.1.2.Ch tiêu l i nhu n trên doanh thu ..........................................................10


1.4.2.Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng các y u t c b n c a ho t đ ng kinh
doanh ...................................................................................................................... 10
1.4.2.1.Hi u qu s d ng v n ch s h u ..........................................................10
1.4.2.2.Hi u qu s d ng tài s n ........................................................................12
1.4.2.3.Hi u qu s d ng chi phí .......................................................................13
1.4.3.Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng............................................... 14
1.4.3.1.N ng su t lao đ ng.................................................................................15
1.4.3.2.M c sinh l i c a lao đ ng ......................................................................15
1.5.Các ch tiêu v m t kinh t xã h i ....................................................................... 15
nh h

1.6.Các y u t

ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh ................................ 16

1.6.1.V n kinh doanh............................................................................................. 16
1.6.2.Ngu n nhân l c............................................................................................. 16
1.6.3.Trình đ qu n lỦ............................................................................................ 17
1.6.4.Trang thi t b , thông tin k thu t .................................................................. 17
1.6.5.S n ph m, d ch v ....................................................................................... 18
1.6.6.Chi phí kinh doanh ....................................................................................... 18

1.6.7.Qu n tr chi n l

c ...................................................................................... 18

1.6.8.Ho t đ ng marketing .................................................................................... 19
1.6.9.Th tr
Tóm t t ch

ng và đ i th c nh tranh .................................................................. 19

ng 1 ...................................................................................................... 21
CH

NGă2

PHÂN TÍCH TH C TR NG HI U QU KINH DOANH C A
CÔNG TY TI P V N QU C T TIÊN PHONG
2.1.Gi i thi u v ho t đ ng v n chuy n qu c t ....................................................... 22
2.1.1.Ho t đ ng v n chuy n b ng đ

ng bi n ...................................................... 22

2.1.2.Ho t đ ng v n chuy n b ng đ

ng hàng không .......................................... 23

2.2.Khái quát chung v công ty CP Ti p V n Qu c t Tiên Phong. ........................ 23
2.2.1.Quá trình hình thành và phát tri n ................................................................ 23
2.2.2.


c đi m ho t đ ng kinh doanh ................................................................... 24

2.2.3.C c u nhân s ............................................................................................. 25


2.3.Phân tích th c tr ng hi u qu kinh doanh c a công ty ....................................... 26
2.3.1.Báo cáo k t qu kinh doanh t n m 2010-2014 ........................................... 26
2.3.2.Phân tích các ch tiêu đánh giá hi u qu kinh doanh c a công ty ................ 27
2.3.2.1.Phân tích ch tiêu đánh giá hi u qu kinh doanh t ng h p ...................27
2.3.2.2.Phân tích ch tiêu ph n ánh hi u su t s d ng v n ...............................29
2.3.2.3.Phân tích hi u qu s d ng tài s n ........................................................30
2.3.2.4.Phân tích chi phí kinh doanh .................................................................31
2.3.2.5.Phân tích hi u qu s d ng lao đ ng .....................................................33
2.4.Phân tích các y u t

nh h

ng đ n hi u qu kinh doanh c a công ty. ............. 34

2.4.1. V n kinh doanh .......................................................................................35
2.4.2. Ngu n nhân l c .......................................................................................37
2.4.3. Trình đ qu n lý ......................................................................................39
2.4.4. Trang thi t b , thông tin k thu t.............................................................40
2.4.5. S n ph m , d ch v .................................................................................41
2.4.6. Chi phí kinh doanh ..................................................................................44
2.4.7. Chi n l

c kinh doanh ............................................................................45

2.4.8. Ho t đ ng marketing ..............................................................................46

2.4.9. Th tr

ng và đ i th c nh tranh ............................................................47

2.5. u đi m và h n ch c a công ty. ........................................................................ 48
2.5.1. u đi m ........................................................................................................ 48
2.5.2.H n ch ......................................................................................................... 49
2.5.2.1.V n kinh doanh .......................................................................................49
2.5.2.2.Ngu n nhân l c ......................................................................................49
2.5.2.3.T ch c qu n lý ......................................................................................50
2.5.2.4.Trang thi t b , thông tin k thu t ............................................................50
2.5.2.5.S n ph m và d ch v ...............................................................................50
2.5.2.6.Chi phí kinh doanh .................................................................................50
2.5.2.7.Chi n l

c kinh doanh ...........................................................................51

2.5.2.8.Ho t đ ng marketing ..............................................................................51


Tóm t t ch

ng 2 ...................................................................................................... 52
CH

NGă3

M T S GI I PHÁP GÓP PH N NÂNG CAO HI U QU KINH DOANH
T I CÔNG TY C PH N TI P V N QU C T TIÊN PHONG
3.1. M c tiêu ............................................................................................................ 53

3.2. Các gi i pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty. .............. 54
3.2.1. Gi i pháp v v n kinh doanh ....................................................................... 54
3.2.2. Gi i pháp v ngu n nhân l c ....................................................................... 55
3.2.4.Gi i pháp v t ch c qu n lỦ ........................................................................ 59
3.2.5.Gi i pháp v trang thi t b , thông tin k thu t .............................................. 60
3.2.6.Gi i pháp v d ch v ..................................................................................... 60
3.2.7.Gi i pháp v chi phí kinh doanh ................................................................... 62
3.2.8.Gi i pháp v chi n l

c kinh doanh ............................................................. 64

3.2.9.Gi i pháp v ho t đ ng Marketing ............................................................... 66
Tóm t t ch

ng 3 ...................................................................................................... 70

K T LU N ............................................................................................................... 71
TÀI LI U THAM KH O
PH L C 1
PH L C 2
PH L C 3


DANH M C CÁC B NG BI U
STT
1
2
3
4


5

6

7
8
9

10

11

12

13

14

TÊN B NG BI U
B ng 2.1: Th ng kê tình hình nhân s c a công ty
B ng 2.2: Tình hình kinh doanh c a PI LOGISTICS trong giai
đo n 2010-2014
B ng 2.3: T su t l i nhu n trên doanh thu giai đo n 2010-2014
B ng 2.4: T su t l i nhu n trên doanh thu c a các công ty cùng
ngành n m 2014
B ng 2.5: Hi u qu s d ng v n c a PI LOGISTICS giai đo n
2010-2014
B ng 2.6: Hi u qu s d ng v n c a các công ty cùng ngành n m
2014
B ng 2.7: Hi u qu s d ng tài s n c a PI LOGISTICS giai đo n

2010-2014
B ng 2.8: Hi u qu s d ng tài s n c a các công ty cùng ngành
B ng 2.9: Hi u qu s d ng chi phí c a PI LOGISTICS giai đo n
2010-2014
B ng 2.10: Hi u qu s d ng tài s n c a các công ty cùng ngành
n m 2013
B ng 2.11: Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng giai đo n
2010-2014
B ng 2.12: Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng c a các
công ty cùng ngành n m 2013
B ng 2.13: B ng cân đ i k toán c a PI LOGISTICS t n m 20102014
B ng 2.14: K t qu kh o sát đánh giá ngu n v n kinh doanh c a
công ty

Trang
26
26
27
28

29

29

30
30
31

32


33

33

35

36


15
16

17

18

19

20

B ng 2.15: K t qu kh o sát đánh giá ngu n nhân l c c a công ty
B ng 2.16: K t qu kh o sát đánh giá trình đ qu n lý-quy trình
công vi c
B ng 2.17: K t qu kh o sát đánh giá v trang thi t b , thông tin
k thu t
B ng 2.18: T tr ng doanh thu bán hàng và cung c p d ch v t
n m 2010-2014
B ng 2.19: K t qu kh o sát đánh giá v nh ng d ch v công ty
cung c p
B ng 2.20: C c u chi phí ho t đ ng s n xu t kinh doanh t n m

2010-2014

21

B ng 2.21: K t qu kh o sát đánh giá v chi n l

22

B ng 2.22: K t qu kh o sát đánh giá v ho t đ ng marketing

23

24

25

26

c kinh doanh

B ng 2.23: K t qu kh o sát đánh giá tác đ ng c a th tr

ng và

đ i th c nh tranh
B ng 3.1: M c tiêu c th v doanh thu và l i nhu n trong giai
đo n 2015-2020
B ng 3.2: T ng h p doanh thu, chi phí sau khi th c hi n các gi i
pháp
B ng 3.3: D ki n hi u qu kinh doanh sau khi th c hi n các gi i

pháp

38
39

40

41

43

44
45
46
47

53

58

69


DANH M C CÁC S ă
TểNăS ă

STT

, BI Uă


, BI Uă

Trang

1

S đ 2.1: S đ t ch c c a PI LOGISTICS

2

Bi u đ 2.1Tình hình kinh doanh c a PI LOGISTICS trong giai
đo n 2010-2014
Bi u đ 2.2: T tr ng doanh thu bán hàng và cung c p d ch v t

3

n m 2010-2014

DANH M C CÁC T

STT

25
27

42

VI T T T

T ăVI TăT T


DI NăGI I

1

BCTC

Báo cáo tài chính

2

FIATA

Hi p h i giao nh n kho v n qu c t

3

GEMADEPT

Công ty c ph n Gemadept

4

IATA

Hi p h i hàng không qu c t

5

LPI


Ch s đánh giá phát tri n logistics

6

PI LOGISTICS

Công ty c ph n ti p v n qu c t Tiên Phong

7

ROA

T su t l i nhu n trên t ng tài s n

8

ROE

T su t l i nhu n trên v n ch s h u

9

SOTRANS

Công ty c ph n kho v n mi n Nam

10

SXKD


S n xu t kinh doanh

11

VIFFAS

Hi p h i giao nh n kho v n Vi t Nam

12

VNT

Công ty c ph n giao nh n v n t i ngo i th

13

WB

Ngân hàng th gi i

14

WTO

T ch c th

ng m i th gi i

ng



1

M ă

1. Lý do ch năđ tài
Ngày nay, xu h

U

ng h i nh p kinh t qu c t là m t trong nh ng xu h

c a b t k qu c gia nào c ng đ u h

ng t i đ góp ph n phát tri n đ t n

mình. B i v y, m t trong nh ng con đ
qu c t đó chính là ngo i th

ng đ a đ t n

ng

cc a

c đ n v i h i nh p kinh t

ng, m t ho t đ ng đóng vai trò quan tr ng trong vi c


phát tri n kinh t , góp ph n nâng cao v th qu c gia trên tr

ng qu c t . n u ví n n

kinh t nh c máy thì giao thông v n t i chính là ch t d u dùng đ bôi tr n các
ho t đ ng c a n n kinh t di n ra trôi ch y và suôn s h n, góp ph n thúc đ y và
phát tri n kinh t b n v ng c a qu c gia.
Vi t Nam là qu c gia có nhi u ti m n ng phát tri n trong l nh v c giao thông
v n t i qu c t do nh v th đ a lý c a mình. Cùng v i đó, Vi t Nam đang d n hòa
nh p v i n n kinh t toàn c u thông qua vi c t ng c

ng h p tác kinh t - xã h i v i

các qu c gia khác thông qua vi c tham gia các t ch c qu c t nh : WTO, APEC,
ASEANầT t c các y u t trên h a h n Vi t Nam tr thành qu c gia m nh v
th

ng m i, đó c ng là c h i phát tri n các ho t đ ng giao thông v n t i, logistics

r t c n thi t cho các ho t đ ng kinh t .
Nhìn th y c h i c ng nh ti m n ng này, ngành giao thông v n t i c a Vi t
Nam đư phát tri n m nh m h n bao gi h t. N u tr

c đây, các hưng tàu, hưng

hàng không gi v tr th ng ch t trong l nh v c giao nh n thì s ra đ i c a các công
ty giao nh n (Forwarder) mang đ n nhi u s l a ch n c ng nh giá tr gia t ng cho
khách hàng. Tuy nhiên, Các công ty giao nh n còn g p ph i quá nhi u khó kh n: s
c nh tranh c a các v i nhau, c nh tranh gi a hãng tàu v i Forwarder và s tin t


ng

c a khách hàng đ i v i các Forwarder còn th p
Vi c ra đ i trong b i c nh n n kinh t th gi i r i vào kh ng ho ng tài chính
toàn c u n m 2008 c ng gây ra nhi u khó kh n c ng nh c h i cho công ty c
ph n ti p v n qu c t Tiên Phong, tên giao d ch qu c t là Pioneer International
Logistics JSC (vi t t t là PI LOGISTICS). Tuy nhiên khó kh n l n nh t mà PI


2

LOGISTICS g p ph i là th

ng hi u, kinh nghi m non tr khi n cho kh n ng c nh

tranh c a PI LOGISTICS còn th p.
N m 2015 PI LOGISTICS đ i m t v i thách th c c nh tranh gay g t: Theo
cam k t gia nh p WTO, Vi t Nam s cho phép các công ty d ch v hàng h i,
logistics 100% v n n

c ngoài ho t đ ng bình đ ng t i Vi t Nam. Áp l c c nh

tranh r t l n t vi c h i nh p qu c t , s l n m nh không ng ng c a th tr

ng

c ng nh nh ng đòi h i ngày càng t ng t phía khách hàng c ng đang đ t ra nh ng
thách th c không nh cho công ty. Bên c nh nh ng lý do mang tính ch t vi mô thì
PI LOGSITCIS c ng đang g p ph i các v n đ n i t i nh chi phí t ng cao, l i
nhu n các n m không t ng t

h iđ

ng, m t s khách hàng l n đư r i b công ty ầCâu

c đ t ra là làm th nào đ nâng cao hi u qu kinh doanh c a công ty đ giúp

công ty v

t qua giai đo n khó kh n hi n nay c ng nh

tri n b n v ng trong t

th c hi n m c tiêu phát

ng lai. Mu n th c hi n đi u này, tr

c h t ph i xác đ nh

m t cách có khoa h c. có h th ng và mang tính đ c thù ngành các y u t , tiêu
chu n, ch tiêu đ đánh giá hi u qu kinh doanh c a công ty. Trên c s đó đ ra các
gi i pháp đ nâng cao hi u qu ho t đ ng c a công ty.
Xu t phát t yêu c u c p thi t trên, b ng ki n th c c a mính và kinh nghi m
công tác t i công ty c ph n ti p v n qu c t Tiên Phong, tác gi ch n đ tài “Gi i
pháp nâng cao hi u qu kinh doanh c a công ty c ph n ti p v n qu c t Tiên
Phong” làm đ tài lu n v n th c s c a mình.
2. M c tiêu nghiên c u
-

H th ng l i c s lý lu n v hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p


-

Phân tích th c tr ng hi u qu kinh doanh c a Công ty c ph n Ti p V n
Qu c T Tiên Phong

-

a ra m t s gi i pháp nh m kh c ph c và nâng cao hi u qu kinh
doanh c a Công ty c ph n Ti p V n Qu c T Tiên Phong.

3.

iăt
-

ng và ph m vi nghiên c u
i t

ng nghiên c u: Lu n v n nghiên c u hi u qu ho t đ ng kinh

doanh t i Công ty c ph n Ti p V n Qu c T Tiên Phong.


3

Ph m vi nghiên c u:

-

ánh giá hi u qu kinh doanh c a công ty d a trên


phân tích s li u thu th p trong giai đo n t n m 2010-2014
Không gian nghiên c u: t i phòng kinh doanh công ty c ph n Ti p v n

-

qu c t Tiên Phong
4. Ph

ng pháp nghiên c u
Trong quá trình nghiên c u, tác gi s d ng các ph

b n nh : Ph

ng pháp kh o sát, ph

ng pháp th ng kê, ph

ng pháp nghiên c u c
ng pháp so sánh trong

phân tích ho t đ ng kinh doanhầ trên c s v n d ng các ki n th c đư h c c a
ngành kinh t đ làm sáng t n i dung nghiên c u v lý lu n phân tích, trình bày
hi n tr ng, c ng nh xác l p các gi i pháp c th trong vi c th c hi n m c tiêu c a
đ tài.
Ph

ng pháp thu th p s li u :

+ S d ng các s li u th c p nh


b ng cân đ i k toán, báo cáo t ng k t, báo

cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh, báo cáo tài chính 2010-2014, các s li u t
báo chí, internet, các báo cáo khoa hoc, phân tích ngành, các lu n v n khácầ
+ S li u s c p: t p h p t vi c kh o sát các thành viên trong công ty v các
y ut

nh h

ng đ n hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty.

5. B c c c a Lu năv n
Ch

ngă 1: C s lý lu n v hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh

nghi p
Ch

ngă 2: Phân tích th c tr ng hi u qu kinh doanh c a công ty c ph n

Ti p V n Qu c t Tiên Phong.
Ch

ngă 3: M t s gi i pháp góp ph n nâng cao hi u qu kinh doanh t i

công ty c ph n Ti p V n Qu c t Tiên Phong.



4

CH
C ăS

NGă1

LÝ LU N V HI U QU KINH DOANH
C A DOANH NGHI P

1.1. Khái ni m, b n ch t,ăỦăngh aăhi u qu kinh doanh
1.1.1. Khái ni m hi u qu kinh doanh
Quan đi m th nh t cho r ng “Hi u qu kinh doanh là quan h t l gi a
ph n t ng thêm c a k t qu và ph n t ng thêm c a chi phí, hay quan h t l gi a
k t qu b sung và chi phí b sung” .Trong th c t , k t qu kinh doanh đ t đ
h qu c a các chi phí s n có công v i chi phí b sung.

c do

các m c chi phí s n có

khác nhau thì hi u qu c a chi phí b sung c ng s khác nhau. (Nguy n V n Công,
2009, trang 281)
Quan đi m th hai cho r ng “Hi u qu kinh doanh là hi u s gi a k t qu đ t
đ

c và các chi phí b ra đ đ t đ

c k t qu đó”. Quan đi m th hai xem xét hi u


qu kinh doanh kinh doanh trong s v n đ ng c a t ng th các y u t . Quan đi m
này đư g n k t đ

c hi u qu v i chi phí, coi hi u qu kinh doanh là s ph n ánh đ

s d ng chi phí c a doanh nghi p. Tuy nhiên n u ch đánh giá hi u qu kinh doanh
khía c nh l i nhu n thu n túy chúng ta ch a xác đ nh đ

c n ng su t lao đ ng xư

h i và ch a so sánh kh n ng cung c p s n ph m c a nh ng doanh nghi p có hi u
s k t qu kinh doanh và chi phí nh nhau. Bên c nh đó, m i quan h gi a k t qu
và chi phí th hi n b ng giá tr tuy t đ i c a l i nhu n ch a cho chúng ta th y đ

c

đ thu m t đ ng k t qu ph i b ra bao nhiêu đ ng chi phí. (Nguy n V n Công,
2009, trang 281).
Quan đi m th ba cho r ng “Hi u qu kinh doanh là m t ph m trù kinh t ,
ph n ánh trình đ s d ng các ngu n l c s n có c a doanh nghi p đ đ t đ

ck t

qu cao nh t trong kinh doanh v i chi phí th p nh t”. (Nguy n V n Công, 2009,
trang 282). Quan đ m này mang tính t ng quát và th hi n b n ch t hi u qu kinh
doanh c a doanh nghi p.
góc đ doanh nghiêp.

ây c ng là quan đi m tác gi c m th y phù h p nh t



5

Không ng ng nâng cao hi u qu kinh doanh là m i quan tâm hàng đ u c a
b t k doanh nghi p nào khi ti n hành ho t đ ng kinh doanh. Nâng cao hi u qu
kinh doanh c ng là v n đ bao trùm xuyên su t m i ho t đ ng kinh doanh, th hi n
ch t l

ng c a toàn b công tác qu n lỦ kinh t . T t c nh ng c i ti n, nh ng đ i

m i v n i dung ph

ng pháp và bi n pháp trong qu n lỦ ch th c s có Ủ ngh a khi

và ch khi làm t ng đ

c k t qu kinh doanh mà qua đó làm t ng hi u qu kinh

doanh.
Hi u qu kinh doanh càng cao, doanh nghi p càng có đi u ki n đ m r ng
qui mô, càng có đi u ki n đ u t trang thi t b , áp d ng các ti n b k thu t và quy
trình công ngh m i vào ho t đ ng kinh doanh, c i thi n và nâng cao đ i s ng
ng

i lao đ ng.

1.1.2. B n ch t c a hi u qu kinh doanh
Khái ni m v hi u qu s n xu t kinh doanh đư cho th y b n ch t c a hi u
qu s n xu t kinh doanh là ph n ánh m t ch t l


ng c a các ho t đ ng kinh doanh

c a doanh nghi p, ph n ánh trình đ l i d ng các ngu n l c đ đ t đ

c các m c

tiêu c a doanh nghi p.
Th c ch t c a hi u qu kinh doanh là s so sánh gi a các k t qu đ u ra v i
các y u t đ u vào c a m t t ch c kinh t đ

c xem xét trong m t k nh t đ nh,

tùy theo yêu c u c a các nhà qu n tr kinh doanh. Các ch tiêu tài chính ph n ánh
hi u qu kinh doanh, là c s khoa h c đ đánh giá trình đ c a các nhà qu n lý,
c n c đ a ra quy t đ nh trong t

ng lai. Song đ chính xác c a thông tin t các ch

tiêu hi u qu phân tích ph thu c vào ngu n s li u th i gian và không gian phân
tích.
Các ch tiêu ph n ánh hi u qu kinh doanh th

ng th hi n m t k phân tích,

do v y s li u dùng đ phân tích các ch tiêu này c ng là k t qu c a m t k phân
tích. Nh ng tùy theo m c đích c a vi c phân tích và ngu n s li u s n có, khi phân
tích có th t ng h p các s li u t thông tin k toán tài chính và k toán qu n tr khi
đó các ch tiêu phân tích m i đ m b o chính xác và Ủ ngh a.



6

1.1.3. ụăngh aăc a vi c nâng cao hi u qu kinh doanh
Ngày nay ngu n tài nguyên thiên nhiên phong phú càng ngày b khan hi m
do v y vi c tìm ki m nguyên v t li u đ s n xu t ph c v nhu c u đ i s ng con
ng

i b h n ch . T đó b t bu c các nhà kinh doanh, nhà s n xu t ph i ngh đ n

vi c l a ch n kinh t , l a ch n s n xu t kinh doanh, s n ph m t i u, s d ng lao
đ ng c ng nh chi phí đ hoàn thành s n ph m m t cách nhanh nh t, t n ít ti n
nh t. S l a ch n đúng đ n đó s mang l i cho doanh nghi p hi u qu kinh t cao,
thu đ
th

c nhi u l i nhu n. Không ch vì ngu n tài nguyên khan hi m mà ngay trên

ng tr

ng s c nh tranh gi a các s n ph m ngày càng gay g t do v y doanh

nghi p nào có công ngh cao, s n xu t s n ph m v i giá th p h n, ch t l

ng h n

thì doanh nghi p đó s t n t i và phát tri n, ch ng t hi u qu kinh t kinh doanh
c a h là cao.
Vi c nâng cao hi u qu kinh t c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh chính là
đi u ki n t n t i và phát tri n c a các doanh nghi p.


có th nâng cao hi u qu

ho t đ ng s n xu t kinh doanh thì doanh nghi p ph i luôn nâng cao ch t l

ng hàng

hoá, gi m chi phí s n xu t nâng cao uy tín,... nh m đ t m c tiêu l i nhu n. Vì v y
đ t hi u qu kinh doanh và nâng cao hi u qu kinh doanh là v n đ quan tâm c a
doanh nghi p tr thành đi u ki n s ng còn đ doanh nghi p có th t n t i và phát
tri n trong n n kinh t th tr

ng.

1.2. ụăngh aăvƠănhi m v đánhăgiáăhi u qu kinh doanh
1.2.1. ụăngh aăc a vi căđánhăgiáăhi u qu kinh doanh
Thông tin t các ch tiêu phân tích hi u qu kinh doanh cung c p cho m i đ i
t

ng quan tâm đ có c s khoa h c đ a ra các quy t đ nh h u ích cho các đ i

t

ng khác nhau.
i v i các nhà qu n tr kinh doanh nh Giám đ c, Ch t ch H i đ ng qu n

tr và Tr

ng các b ph n, thu nh n các thông tin t vi c phân tích đ đánh giá hi u

qu s d ng tài s n, ngu n v n, chi phí, t đó phát huy nh ng m t tích c c và đ a

ra các bi n pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng các y u t s n xu t đ khai thác


7

ti m n ng s d ng c a t ng y u t góp ph n nâng cao hi u qu s d ng v n cho
doanh nghi p.
i v i các nhà đ u t nh các c đông, các công ty liên doanh thông qua
các ch tiêu ph n ánh hi u qu kinh doanh, hi u qu s d ng v n, l i nhu n, c
t cầ đ ti p thêm s c m nh đ a ra các quy t đ nh đ u t thêm, hay rút v n nh m
thu l i nhu n cao nh t và đ m b o an toàn cho v n đ u t .
i v i các đ i t

ng cho vay nh ngân hàng, kho b c, công ty tài chính

thông qua các ch tiêu phân tích hi u qu kinh doanh đ có c s khoa h c đ a ra
các quy t đ nh cho vay ng n h n, dài h n, nhi u hay ít v n nh m thu h i đ

cv n

và lãi, đ m b o an toàn cho các công ty cho vay.
Các c quan ch c n ng c a Nhà n
n

c nh c quan thu , ki m toán Nhà

c, c quan th ng kê thông qua các ch tiêu ph n ánh hi u qu kinh doanh, hi u

qu s d ng v n ngân sách đ ki m tra tình hình th c hi n ngh a v c a doanh
nghi p đ i v i Ngân sách Nhà n


c, th c hi n lu t kinh doanh, các ch đ tài chính

có đúng không, đánh giá t c đ t ng tr

ng c a các doanh nghi p, các ngành.

Thông qua phân tích đ ki n ngh v i các c quan ch c n ng góp ph n hoàn
thi n ch đ tài chính nh m thúc đ y ho t đ ng kinh doanh phát tri n. Thông tin
phân tích hi u qu kinh doanh còn cung c p cho cán b công nhân viên c a doanh
nghi p bi t đ
chi n l

c th c ch t hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p nh th nào,

c kinh doanh c a doanh nghi p trong t

ng lai, t đó h an tâm công tác,

tâm huy t v i ngh nghi p. Tóm l i, thông tin phân tích hi u qu kinh doanh r t
h u ích cho nhi u đ i t
có l i cho t ng đ i t

ng khác nhau, đ t đó đ a ra các quy t đ nh kinh doanh

ng.(Nguy n V n D ng, 2010, trang 8)

1.2.2. Nhi m v c a vi căđánhăgiáăhi u qu kinh doanh.
Xu t phát t m c tiêu và nhu c u qu n tr c a các nhà qu n lý, khi phân tích
hi u qu kinh doanh c n ph i xây d ng ch tiêu và h th ng ch tiêu cho phù h p

nh m cung c p các thông tin chính xác cho các đ i t
phù h p. S d ng ph

ng đ đ a ra các quy t đ nh

ng pháp phân tích phù h p cho t ng m c tiêu và n i dung c

th nh v y m i đ m b o quá trình phân tích đ t hi u qu cao và ti t ki m chi phí


8

cho doanh nghi p. M i m t ph

ng pháp th

ng phù h p v i nh ng m c tiêu và

n i dung phân tích hi u qu kinh doanh khác nhau.
kinh doanh, các chuyên gia phân tích th

đánh giá khái quát hi u qu

ng s d ng ph

ng pháp so sánh và phân

tích các ch tiêu hi u qu kinh doanh trên các góc đ nh s c sinh l i kinh t c a tài
s n, s c sinh l i c a v n ch s h u, lưi c b n trên c phi u, t su t l i nhu n
tr


c thu so v i doanh thu thu n, t su t l i nhu n sau thu so v i chi phíầ M t

khác khi phân tích hi u qu kinh doanh c a t ng n i dung c n k t h p nhi u
ph

ng pháp phân tích nh ph

pháp lo i tr m i xác đ nh đ
b ng đ nh l

ng pháp so sánh và ph
c nh h

ng pháp lo i tr . Ph

ng

ng c a t ng nhân t đ n ch tiêu phân tích

ng c th . T đó xem xét m c đ

nh h

ng c a m i nhân t , đâu là

nhân t tích c c, tiêu c c, đâu là nhân t bên trong và bên ngoài, t đó đ a ra các
bi n pháp t

ng ng, nh m nâng cao hi u qu c a ho t đ ng kinh doanh.


Tài li u ph c v cho phân tích hi u qu kinh doanh ch y u là báo cáo k t
qu kinh doanh, B ng cân đ i k toán, thuy t minh báo cáo tài chính, báo cáo l u
chuy n ti n t . Bên c nh đó còn k t h p các s chi ti t, s t ng h p c a k toán tài
chính và k toán qu n tr . Nhi m v phân tích hi u qu kinh doanh đ

c xét trên

m i góc đ nh phân tích hi u qu s d ng tài s n, hi u qu s d ng ngu n v n,
hi u qu s d ng chi phí. Tùy theo m c tiêu các nhà qu n tr kinh doanh có th
phân tích chi ti t, đánh giá khái quátầ sau đó t ng h p đ đ a ra các nh n xét.
(Nguy n V n D ng, 2010, trang 9)
1.3. M t s quanăđi măđánhăgiáăhi u qu kinh doanh c a doanh nghi p
Vi c ti n hành đánh giá hi u qu kinh doanh ph i ti n hành xem xét m t các
toàn di n. do v y khi phân tích hi u qu kinh doanh c n l u Ủ các yêu c u sau:
-

Ph i đ m b o tính toàn di n và tính h th ng trong vi c xem xét hi u qu

kinh doanh c a doanh nghi p: Chúng ta c n chú Ủ đ n các m t, các khâu, các y u
t trong quá trình s n xu t kinh doanh; ph i xem xét các góc đ không gian và th i
gian; các gi i pháp nâng cao hi u qu kinh t hi n t i ph i phù h p v i chi n l
phát tri n lâu dài c a doanh nghi p.

c


9

-


Khi đánh giá hi u qu kinh doanh chúng ta ph i đánh giá v m t đ nh tính

và đ nh l

ng:

ánh giá hi u qu v m t đ nh tính cho chúng ta bi t t ng quát v

trình đ và kh n ng s d ng các ngu n l c trong quá trinh kinh doanh, s k t h p
gi a các y u t kinh t và các y u t khác. V m t đ nh l
là m i t

ng quan gi a k t qu đ t đ

kinh doanh v m t đ nh l

ng, hi u qu kinh doanh

c và chi phí b ra. Vi c đánh giá hi u qu

ng thông qua h th ng các ch tiêu đ nh l

ng và bi u

hi n b ng con s c th .
-

Ph i đ m b o k t h p gi a hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p v i l i


ích c a ng

i lao đ ng và gi gìn đ

c b n s c v n hoá dân t c. Xu t phát t vi c

l y con ng

i làm trung tâm, coi con ng

i là ngu n l c và v n quý nh t c a doanh

nghi p, b i vì suy cho cùng thì nh ng thành công hay th t b i trên th tr
nguyên nhân t con ng

i và y u t con ng

ng đ u có

i v a là đi u ki n v a là m c tiêu ho t

đ ng kinh doanh. S k t h p gi a ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p v i vi c
ch m lo đ i s ng v t ch t và tinh th n c a ng

i lao đ ng t o đi u ki n cho h tái

s n xu t s c lao đ ng, yên tâm công tác t đó nâng cao n ng xu t lao đ ng, nâng
cao hi u qu kinh doanh cho doanh nghiêp.
-


Ph i xem xét các y u t không gian và th i gian: Các ch tiêu hi u qu kinh

doanh th

ng g n li n v i m t b i c nh v i không gian và th i gian c th .

không gian có môi tr

m i

ng kinh doanh khác nhau thì m c đ tác đ ng đ n ho t

đ ng c a doanh nghi p là khác nhau. V th i gian, các ch tiêu hi u qu kinh doanh
th

ng là k t qu c a m t quá trình th c hi n trong m t kho n th i gian nh t đ nh.

Do v y khi phân tích các ch tiêu th
-

ng g n v i th i gian c th đ d so sánh.

Ph i đ m b o s th ng nh t gi a hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p v i

l i ích xã h i. Doanh nghi p là m t t bào c a n n kinh t do v y nó ho t đ ng c a
nó s có nh h

ng tích c c hay tiêu c c đ n ngành nói riêng và n n kinh t nói

chung. Do đó khi xem xét hi u qu kinh doanh không ch đánh giá hi u qu mang

l i cho doanh nghi p mà còn chú tr ng đ n l i ích xã h iầ


10

1.4. Các ch tiêuăđoăl

ng hi u qu ho tăđ ng kinh doanh

1.4.1. Các ch tiêuăăđánhăgiáăhi u qu kinh doanh t ng h p
Các ch tiêu đánh giá hi u qu kinh doanh t ng h p đánh giá m t cách chung
nh t v hi u qu kinh doanh c a m t doanh nghi p, ph n ánh toàn b ho t đ ng
kinh doanh c a doanh nghi p
1.4.1.1. Ch tiêu t ng l i nhu n
T ng l i nhu n c a m t doanh nghiêp là kho n chênh l ch gi a t ng doanh
thu và t ng chi phí c a doanh nghi p trong m t th i k nh t đ nh
T ng l i nhu n = T ng doanh thu ậ T ng chi phí
Ch tiêu t ng l i nhu n g i là hi u qu tuy t đ i c a ho t đ ng kinh doanh
c a doanh nghi p.
1.4.1.2. Ch tiêu l i nhu n trên doanh thu
Chi tiêu này cho bi t trong m t k phân tích, doanh nghi p thu đ

c bao

nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghiêp trên m t đ ng doanh thu
ho c doanh thu thu n. Chi tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng chi phí càng
t t và ng

c l i.


L i nhu n sau thu
T su t l i nhu n trên doanh thu =
T ng doanh thu

1.4.2. Các ch tiêuăđánhăgiá hi u qu s d ng các y u t c ăb n c a ho t đ ng
kinh doanh
1.4.2.1. Hi u qu s d ng v n ch s h u
-

T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE)
Ch tiêu này cho bi t, c m t đ ng v n ch s h u t o ra bao nhiêu đ ng l i

nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p. Ch tiêu này càng cao, càng bi u hi n xu
h

ng tích c c. Ch tiêu này cao th

đ ng v n m i trên th tr

ng giúp cho các nhà qu n tr có th đi huy

ng tài chính đ tài tr cho t ng tr

ng doanh nghi p.


11

Ng


c l i n u ch tiêu này nh và v n ch s h u d

i m c v n đi u l thì hi u qu

kinh doanh th p, doanh nghi p s g p khó kh n trong vi c thu hút v n. Tuy nhiên
s c sinh l i c a v n ch s h u cao không ph i lúc nào c ng thu n l i vì có th do
nh h

ng c a v n ch s h u nh mà v n ch s h u càng nh thì m c đ m o

hi m càng l n. Do v y khi phân tích ch tiêu này c n k t h p v i c c u c a v n
ch s h u trong t ng doanh nghi p c th .
L i nhu n sau thu
ROE =
V n ch s h u bình quân

-

Vòng quay c a v n ch s h u
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích, v n ch s h u quay đ

c bao

nhiêu vòng, ch tiêu này càng cao ch ng t s v n đ ng c a v n ch s h u nhanh,
góp ph n nâng cao l i nhu n và hi u qu c a ho t đ ng kinh doanh
Doanh thu thu n
Vòng quay c a v n ch s h u =
V n ch s h u bình quân

-


Su t hao phí c a v n ch s h u
Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p có m t đ ng doanh thu thu n thì m t bao

nhiêu đ ng v n ch s h u, ch tiêu này càng th p hi u qu s d ng v n ch s h u
càng cao, đó là nhân t mà các nhà kinh doanh huy đ ng v n vào ho t đ ng kinh
doanh nh m t ng l i nhu n.
V n ch s h u bình quân
Su t hao phí v n ch s h u =
Doanh thu thu n


12

1.4.2.2. Hi u qu s d ng tài s n
Khi đánh giá hi u qu s d ng tài s n, c n ph i nghiên c u m t cách toàn
di n c v th i gian, không gian, môi tr

ng kinh doanh và đ ng th i đ t nó trong

m i quan h v i s bi n đ ng giá c c a các y u t s n xu t. Do v y, khi đánh giá
hi u qu s d ng tài s n tr

c h t ph i xây d ng đ

c h th ng các ch tiêu tài

chính t ng h p và chi ti t phù h p v i đ c đi m c a t ng nhóm tài s n s d ng
trong các doanh nghi p, sau đó ph i bi t v n d ng ph
Vi c đánh giá ph i đ


ng pháp đánh giá thích h p.

c ti n hành trên c s phân tích t ng ch tiêu sau đó t ng h p

l i, t đó đ a ra các bi n pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n, nh m khai thác
h t công su t các tài s n đư đ u t . Các ch tiêu th

ng s d ng đánh giá hi u qu

s d ng tài s n nh sau:
-

T su t l i nhu n trên tài s n (ROA)
Ch tiêu này cho bi t kh n ng t o ra l i nhu n sau thu c a tài s n mà doanh

nghi p s d ng cho ho t đ ng kinh doanh, trong m t k phân tích doanh nghi p đ u
t m t đ ng tài s n, thì thu đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu nh p doanh

nghi p. Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p
là t t, góp ph n nâng cao kh n ng đ u t c a ch doanh nghi p.
L i nhu n sau thu
T su t l i nhu n trên tài s n =
Tài s n bình quân
-

S vòng quay tài s n
Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích các tài s n quay đ


c bao nhiêu

vòng. Ch tiêu này càng cao, ch ng t các tài s n v n đ ng nhanh, góp ph n t ng
doanh thu và là đi u ki n nâng cao l i nhu n cho doanh nghi p. N u ch tiêu này
th p, ch ng t các tài s n v n đ ng ch m làm cho doanh thu c a doanh nghi p
gi m.
Doanh thu thu n
S vòng quay tài s n

=
Tài s n bình quân


13

-

Su t hao phí c a tài s n
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích, doanh nghi p thu đ

c m t đ ng

doanh thu thu n thì c n bao nhiêu đ ng tài s n đ u t , ch tiêu này càng th p hi u
qu s d ng tài s n càng t t, góp ph n ti t ki m tài s n và nâng cao doanh thu thu n
trong k c a doanh nghi p.
Tài s n bình quân
Su t hao phí tài s n

=

Doanh thu thu n

1.4.2.3. Hi u qu s d ng chi phí
Chi phí trong k c a doanh nghi p th

ng bao g m: Giá v n hàng bán, chi

phí bán hàng, chi phí qu n lý doanh nghi p, chi phí tài chính, chi phí qu n lý khác.
ó là các kho n chi phí b ra đ thu l i nhu n trong k .
d ng chi phí th
-

đánh giá hi u qu s

ng xác đ nh các ch tiêu sau:

T su t l i nhu n so v i giá v n hàng bán
Ch tiêu này cho bi t b ra m t đ ng giá v n hàng bán thì thu đ

c bao nhiêu

đ ng l i nhu n, ch tiêu này càng cao ch ng t m c l i nhu n trong giá v n hàng
bán càng l n, th hi n các m t hàng kinh doanh l i nh t, do v y doanh nghi p càng
đ y m nh kh i l

ng tiêu th .

T su t l i nhu n so v i

L i nhu n thu n t HDKD

=

Giá v n hàng bán

-

Giá v n hàng bán

T su t l i nhu n so v i chi phí bán hàng
Ch tiêu này cho bi t b ra m t đ ng chi phí bán hàng thì thu đ

c bao nhiêu

đ ng l i nhu n, ch tiêu này càng cao càng ch ng t m c l i trong chi phí bán hàng
càng l n, doanh nghi p đư ti t ki m chi phí bán hàng. Ch tiêu này đ
sau:

c tính nh


14

T su t l i nhu n so v i

L i nhu n thu n t HDKD
=

Chi phí bán hàng

-


Chi phí bán hàng

T su t l i nhu n so v i chi phí qu n lý doanh nghi p
Ch tiêu này cho bi t b ra m t đ ng chi phí qu n lý doanh nghi p thì thu

đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n, ch tiêu này càng cao ch ng t m c l i nhu n trong

chi phí qu n lý doanh nghi p càng l n, doanh nghi p ti t ki m đ

T su t l i nhu n so v i

c chi phí qu n lý.

L i nhu n thu n t HDKD
=

chi phí qu n lý DN

-

T su t l i nhu n k toán tr

Chi phí qu n lý DN

c thu so v i t ng chi phí

Ch tiêu này cho bi t b ra m t đ ng chi phí thì thu đ

nhu n k toán tr

c bao nhiêu đ ng l i

c thu , ch tiêu này càng cao ch ng t m c l i nhu n trong chi

phí càng l n, doanh nghi p đư ti t ki m đ
T

su t l i nhu n tr

thu so v i t ng chi phí

c các kho n chi phí chi ra trong k .
c

L i nhu n tr

c thu

=
T ng chi phí

1.4.3. Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng lao đ ng
Trong quá trình s n xu t kinh doanh, lao đ ng đ

c đánh giá là m t y u t

đ c bi t quan tr ng, xuyên su t trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Phân
công lao đ ng thích h p ch c ch n mang l i hi u qu cao. Lao đ ng là y u t không

kém ph n quan tr ng so v i v n và c ng góp ph n mang l i hi u qu cho quá trình
kinh doanh. Hi u qu s d ng lao đ ng là ch tiêu ph n ánh s tác đ ng c a m t s
bi n pháp đ n lao đ ng v m t s l

ng và ch t l

ng v i m c đích cu i cùng là


15

t ng k t qu và hi u qu s n xu t kinh doanh. Hi u qu s d ng lao đ ng đ

c đánh

giá thông qua m t s ch tiêu sau:
1.4.3.1. N ng su t lao đ ng
ây là ch tiêu th

ng đ

c đ c p, quy t đ nh s phát tri n c a m t đ n v

s n xu t kinh doanh, ch tiêu này th

ng đ

c tính nh sau:
Doanh thu thu n


N ng su t lao đ ng

=
T ng s lao đ ng bình quân

1.4.3.2. M c sinh l i c a lao đ ng
Ch tiêu này cho bi t trong m t th i gian kinh doanh trung bình m t lao đ ng
có th làm đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này càng l n, hi u qu s d ng

lao đ ng càng cao. Ch tiêu này đ

c tính nh sau:
L i nhu n tr

M c sinh l i c a lao đ ng

c thu

=
T ng s lao đ ng bình quân

1.5. Các ch tiêu v m t kinh t xã h i
Hi u qu kinh t -xã h i d a dianh nghi p đ
ích c a n n kinh t -xã h i đ

c coi là k t qu gi a các l i

c so v i chi phí mà n n kinh t -xã h i đư b ra thông


qua ho t đ ng s n xu t kinh Doanh c a doanh nghi p.
Vi c đóng góp cho ngân sách nhà n
thu , đây là ngu n thu quan tr ng c a nhà n

c bao g m các kho n đóng góp v
c ph c v cho ho t đ ng c a mình.

Khi ti n hành các ho t đ ng kinh doanh, doanh nghi p ph i s d ng lao đ ng, đi u
này góp ph n gi m t l th t nghi p c a n n kinh t . S ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p s góp ph n c i thi n n ng l c c a c s h t ng c a c n n kinh t .
Khi doanh nghi p ti n hành ho t đ ng kinh doanh c ng nh h
tr

ng, tác đ ng đó có th là tích c c, có th tiêu c c.

ng l n đ n môi


×