ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG CỦA KĨ NĂNG MỀM ĐỐI VỚI HỌC TẬP VÀ CÔNG VIỆC CỦA SINH VIÊN ĐẠI HOC KINH TẾ QUỐC DÂN

1
M CăL Că
DANHăM CăB NG ............................................................................................ 4 
1.ăTínhăc păthi tăc aăđ ătƠi ............................................................................. 5 
2.ăT ngăquanăv ănghiênăc u ........................................................................... 6 
3.ăM căđíchănghiênăc u .................................................................................. 8 
4.ăPh măvi,ăđ iăt
5.ăPh
CH

ngănghiênăc u .................................................................. 8 

ngăphápănghiênăc u ........................................................................... 8 

NGă1:ăC ăS ăLụăLU NăV ăK ăN NGăM M ................................ 11 

1.1.ăM tăs ăkháiăni măc ăb n ....................................................................... 11 
1.1.1. Khái ni m k n ng ........................................................................... 11 
1.1.2. Khái ni m v k n ng m m ............................................................. 11 
1.2.ăCácăk ăn ngăm măc năthi t ................................................................... 13 
1.3.ăT măquanătr ngăc aăk ăn ngăm măđ iăv iăsinhăviên ......................... 19 
1.3.1. Trong h c t p ................................................................................... 19 
1.3.2. Trong cu c s ng ............................................................................... 21 
1.3.3. Trong công vi c hi n t i và sau này................................................ 23 
CH
NGă2:ă ÁNHăGIÁăM Că ăQUANăTR NGăC AăK ăN NGă
M Mă
IăV IăSINHăVIểNăKTQD ............................................................... 27 
2.1.ăT ngăquanăcu căđi uătra ........................................................................ 27 
2.2.ăTh cătr ngăk ăn ngăm măc aăsinhăviênăKTQDăhi nănay .................. 28 
2.2.1. Nh n th c các k n ng đ c cho là k n ng m m c a sinh viên

H KTQD ................................................................................................... 28 
2.2.2. ánh giá m c đ thành th o các k n ng m m c a sinh viên H
KTQD .......................................................................................................... 30 
2.2.3. Kh o sát v s c n thi t c a k n ng m m ..................................... 32 
2.2.4. Các y u t

nh h

ng đ n k n ng m m c a sinh viên ................ 33 

2.3.ăM căđ ăquanătr ngăc aăk ăn ngăm măđ iăv iăh căt p ....................... 34 
2.3.1. ánh giá v các k n ng m m quan tr ng đ i v i h c t p ............ 35 
2.3.2. nh h

ng c a k n ng m m đ n h c t p c a sinh viên .............. 37 


2
2.3.3. H u qu c a vi c thi u đi k n ng m m......................................... 38 
2.4.ăM căđ ăquanătr ngăc aăk ăn ngăm măđ iăv iăcôngăvi c .................... 39 
2.4.1. ánh giá nh n th c c a sinh viên nh ng v k n ng m m c n cho
công vi c ..................................................................................................... 39 
2.4.2. Nh ng k n ng m m đ
2.4.3. nh h

c nhà tuy n d ng đánh giá cao............. 41 

ng c a k n ng m m đ n xin vi c, tuy n d ng................ 42 

2.4.4. M c đ đòi h i k n ng m m đ i v i t ng l nh v c ...................... 44 

CH
NGă3:ăK TăLU NăVÀă ăXU TăGI IăPHÁPăNỂNGăCAOăK ă
N NGăM MăCHOăSINHăVIểNăKTQD ......................................................... 46 
3.1.ăXuăh ngăphátătri năk ăn ngăm măc aăsinhăviênătrongăgiaiăđo nă
2015ă-2020 ...................................................................................................... 46 
3.2.ăM tăs ăv năđ ăcònăt năt iătrongăphátătri năk ăn ngăm măchoăsinhă
viên .................................................................................................................. 47 
3.3.ă ăxu tăcácăgi iăphápănơngăcaoăk ăn ngăm măchoăsinhăviênătr ngă
đ iăh căkinhăt ăqu cădơn ............................................................................... 49 
3.3.1. V phía nhà tr

ng .......................................................................... 49 

3.3.2. V phía đoàn đ i và câu l c b thanh niên tình nguy n ............... 52 
3.3.3. V phía b n thân sinh viên .............................................................. 53 
K TăLU N ........................................................................................................ 54 
TÀIăLI UăTHAMăKH O ................................................................................ 55 
PH ăL C ........................................................................................................... 57 
ă
ă

ă


3
DANHăM CăT ăVI TăT Tă
DN

Doanh nghi p

HăKTQD

i h c Kinh t Qu c dân

GD- T

Giáo d c và ào t o

KTQD

Kinh t Qu c dân

NSL

ă

N ng su t lao đ ngă


4
DANHăM CăB NGă
B ng 2.1: Nh n th c các k n ng đ

c cho là k n ng m m ............................ 28

B ng 2.2: M c đ kh n ng thành th o k n ng c a sinh viên .......................... 31
B ng 2.3: K t qu đánh giá sinh viên v m c đ c n thi t c a các k n ng trong
h c t p ................................................................................................................. 36
B ng 2.4: ánh giá nh h

ng c a k n ng m m đ n h c t p .......................... 37

B ng 2.5: Nh n th c c a sinh viên v h u qu thi u k n ng m m ................... 39
B ng 2.6: Nh n th c c a sinh viên v k n ng m m c n thi t cho công vi c ... 39
B ng 2.7: M c đ đòi h i đ i v i các yêu c u c b n mà doanh nghi p dành cho
sinh viên kh i ngành Kinh T ............................................................................. 42
B ng 2.8: M c đ đòi h i k n ng m m đ i v i t ng l nh v c ......................... 45

DANHăM CăBI Uă

ă

Bi u đ 2.1: T l thành ph n sinh viên tham gia nghiên c u ........................... 28
Bi u đ 2.2: M c đ s c n thi t c a k n ng m m .......................................... 32
Bi u đ 2.3: Các y u t

nh h

ng đ n k n ng m m c a sinh viên ................. 34

Bi u đ 2.4: Nh ng k n ng m m đ

c nhà tuy n d ng đánh giá cao .............. 41


5
PH NăM ă

Uă

1.ăTínhăc păthi tăc aăđ ătƠiă
Hi n nay, toàn c u hóa, h i nh p kinh t qu c t là m t xu th không th
c

ng l i đ i v i t t c các qu c gia. Vi t Nam càng ngày càng nâng cao v th

c a mình. Song đ có th “sánh ngang v i các c
s phát tri n c a các n

ng qu c n m châu”, b t k p đà

c l n m nh thì c n s đoàn k t đ ng lòng c a toàn th

dân t c, trong đó thanh niên là l c l

ng nòng c t mang trong mình s m nh

nhi m v này.
Thanh niên chính là ngu n sinh l c c a đ t n
là m t ngu n sinh l c r t quan tr ng cho đ t n

c, và sinh viên kinh t c ng

c, b i vì kinh t chính là m i

nh n đ đánh giá trình đ phát tri n c a m t qu c gia.
phát tri n đ

có th đ a đ t n

c

c thì thanh niên nói chung hay sinh viên nói riêng c n có đ y đ

nh ng ki n th c và k n ng c n thi t đ có th chi n th ng cu c ch i v

n ra

bi n l n.
Ki n th c chuyên ngành mà các tr

ng đ i h c cung c p cho sinh viên

trong quá trình h c t p là y u t quy t đ nh giúp các sinh viên có th l p nghi p
trong t

ng lai. Tuy nhiên câu h i đ t ra là nh ng ki n th c chuyên ngành đó đã

đ đ giúp sinh viên có th v
t

t qua nh ng khó kh n và th thách trong m t

ng lai mà không ai có th nói tr

đ i t ng ngày. Chính vì th các tr

cđ

c đi u gì trong m t th gi i đang thay

ng đ i h c ph i chu n b cho sinh viên c a

mình nh ng hành trang, k n ng m m ngoài nh ng ki n th c chuyên ngành, và
m t trong nh ng hành trang đó chính là s hi u bi t.
Trong xã h i hi n đ i, K n ng m m ngày càng đ

c đánh giá cao. Qu

th c, trình đ h c v n và b ng c p ch là đi u ki n c n, nh ng ch a ph i là đi u
ki n đ đ m t con ng

i có th ra đ i và s ng t t. Trong cu c s ng, các k n ng

s ng, s nh y bén trong x lý công vi c và ngh thu t giao ti p… c a m i ng

i


6
đóng vai trò quan tr ng, các y u t này đ

c ng

i ta g i là “K n ng m m” hay

còn g i là “Soft skills” theo ngh a ti ng Anh.
Nh ng giáo d c hi n nay c a n

c ta còn nhi u b t c p, s l

ng sinh viên

t t nghi p đ i h c song ch a có vi c làm không h nh . M t trong nh ng nguyên
ch y u là vi c sinh viên thi u k n ng m m, m t ph n là do s đào t o đ i h c
hi n nay còn n ng v tính lý thuy t, chuyên môn ch a chú tr ng đ n vi c k t h p
gi a ki n th c và k n ng trong đào t o, m t m t khác t phía chính b n thân m i
sinh viên ch a nh n th c đúng và hi u rõ v k n ng m m. Xu t phát t th c
tr ng đó chúng tôi l a ch n đ tài: “ ánh giá m c đ quan tr ng c a k n ng
m m đ i v i h c t p và công vi c sau t t nghi p c a sinh viên

i h c Kinh t

Qu c dân” v i mong mu n s góp ph n nào đó phát tri n k n ng m m cho sinh
viên kinh t hi n nay.
2.ăT ngăquanăv ănghiênăc uă
K n ng m m đang là m t v n đ dành đ

c nhi u s quan tâm trong th i

gian v a qua cho th y và c ng đã có m t s công trình nghiên c u liên quan đ n
v v n đ nay nh :
1.

tài “K n ng m m c a Sinh viên n m cu i Tr
C nhân Lê Th H ng H nh.
nh ng đ nh h

tài nh m giúp Tr

ng
ng

i h c An Giang” c a
i h c An Giang có

ng, k ho ch đào t o và nâng cao n ng l c v k n ng m m

(nh ng k n ng ph c v cho công vi c) cho sinh viên, góp ph n cung c p
ngu n nhân l c ch t l
2.

ng và đáp ng yêu c u c a th tr

tài “Kh o sát k n ng m m c a sinh viên
sinh viên

inh Th Ph

ng Liên,

i h c Th

ng Th Ph

ng lao đ ng.
ng M i” c a nhóm

ng Th o, Nguy n Th Lan.

Nhóm nghiên c u đã đ a ra ch ra s c n thi t c a k n ng m m và th c tr ng
k n ng m m hi n nay c a sinh viên tr

ng Th

ng M i hi n nay, yêu c u

nh ng k n ng m m c b n mà m i sinh viên c n có trong vi c h c t p, trong


7
cu c s ng và yêu c u v k n ng m m c a các công ty hi n nay, các gi i pháp
nh m t ng c
3.

ng th c hành k n ng m m cho sinh viên tr

ng Th

ng M i.ă

tài “Gi i pháp đ nâng cao k n ng m m cho sinh viên kh i kinh t và qu n
tr kinh doanh
Th y.

Vi t Nam trong nh ng n m g n đây”c a sinh viên Lê Th

tài đã đi sâu phân tích nghiên c u nêu ra th c tr ng nh c nh i hi n

nay trong vi c h c t p và phát tri n k n ng m m c a sinh viên, t đó giúp

h c nh n th c đ

c s c n thi t c a v n đ và thay đ i cách nhìn v chính b n

thân mình. Song song v i đó đ nêu b t đ

c t m quan tr ng c a ki n th c,

k n ng và đ a ra các gi i pháp đ i v i xã h i, nhà tr

ng và gia đình có th

làm cho sinh viên có ý th c h n trong vi c h c c ng nh t c i thi n k n ng
c a mình.ă
4.

tài “Yêu c u c a nhà tuy n d ng v nh ng k n ng đ i v i sinh viên m i
t t nghi p các ngành qu n lý – kinh t :

ng d ng ph

ng pháp phân tích n i

dung” c a TS. V Th D ng – Tr n Thanh Tòng (Khoa Qu n Lý Công Nghi p
–

i H c Bách Khoa Thành Ph HCM), Bên c nh các ki n th c chuyên môn

c n có đ

c trang b trong tr

ng đ i h c, các sinh viên m i t t nghi p th

ng

khó ki m vi c làm vì thi u đi các k n ng trong công vi c. Có r t nhi u nhóm
k n ng mà m t ng

i lao đ ng tri th c c n có. Tuy nhiên đâu là các k n ng

chính mà các nhà tuy n d ng Vi t Nam đang yêu c u đ i v i nhóm ng viên
m i t t nghi p đ i h c? Nghiên c u đã tr l i câu h i nêu trên. K t qu c a
nghiên c u s giúp các sinh viên có đ nh h

ng t t h n trong vi c trang b các

nhóm k n ng phù h p v i yêu c u c a nhà tuy n d ng. M c khác nó c ng
cung c p các thông tin tham kh o quan tr ng cho các đ n v đào t o trong quá
trình thi t k ch

ng trình đào t o g n v i th c ti n nhu c u xã h i và nhu c u

h c c a sinh viên. K t qu c a nghiên c u c ng có nhi u h u ích cho các nhà
tuy n d ng trong vi c thi t k ch
và phát tri n nhân viên c a mình.ă

ng trình tuy n d ng, đào t o, hu n luy n

8
3.ăM căđíchănghiênăc uă
M t là, T ng k t h th ng hóa ki n th c lý thuy t c s v k n ng m m
và các nhân t t nh h

ng đ n k n ng m m.

Hai là, đánh giá th c tr ng k n ng m m c a sinh viên Kinh t Qu c dân
hi n nay .
Ba là, đánh giá t m quan tr ng c a k n ng m m đ i v i sinh viên kh i
ngành kinh t , s

nh h

ng c a k n ng m m đ i v i h c t p và công vi c sau

t t nghi p c a sinh viên.
B n là, m t s đ xu t ki n ngh nh m phát tri n k n ng m m c sinh viên
kinh t nói riêng và sinh viên nói chung.
4.ăPh măvi,ăđ iăt

ngănghiênăc uă

4.1. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi không gian:ăTr

ngă

i h c Kinh T Qu c dân

Ph m vi th i gian:ăT 1/3 đ n ngày 30/3 n m 2015.ă
Ph m vi n i dung:ăT m quan tr ng c a k n ng m m đ i v i h c t p và
công vi c sau t t nghi p c a sinh viên
4.2.

it

i h c Kinh t Qu c dână

ng nghiên c u

T m quan tr ng c a k n ng m m đ i v i sinh viên Kinh t Qu c dân, nh
h

ng c a k n ng m m đ n sinh viên Kinh t Qu c dân nói riêng và đ i v i sinh

viên nói chung trong quá trình h c t p c ng nh trong công vi c, cu c s ng.
5.ăPh

ngăphápănghiênăc uă

 Nghiên c u t ng quan
Tìm hi u các đ tài có liên quan đã đ
ra nh ng h

ng nghiên c u m i.

c nghiên c u t tr

c đó nh m tìm

9
 Nghiên c u đ nh tính
Nhóm đã ti n hành thi t k b ng ph ng v n chuyên sâu 12 b n sinh viên
c a

H KTQD bao g m các b n sinh viên t n m nh t đ n n m b n vào

10/3/2015. T đó hoàn thi n b ng h i.
 Nghiên c u đ nh l

ng

ki m nghi m các nh h

ng c a k n ng m m s

nh h

ng đ n h c

t p và công vi c sau này c a sinh viên KTQD nh th nào, nhóm nghiên c u ti n
hành đi u tra th c t v i m u đi u tra là 200 sinh viên g m n m nh t, n m hai,
n m ba, n m b n. T ng s phi u đi u tra là 230 trong đó có 200 phi u h p l .
 Ch n m u nghiên c u
- Xác đ nh t ng th : T t c sinh viên đang h c t i tr

ng

i h c Kinh t Qu c

dân.
- Cách xác đ nh c m u:
-

bi n đ ng d li u: V=p(1-p)

-

tin c y ( )

- Sai s e
Trong th c t nhà nghiên c u th

ng s d ng đ tin c y 95% ( = 5% => Z

/2 =

Z 2.5% = -1.96), và sai s cho phép là 0,05, v y v i giá tr p = 0,5 ta có c m u n
đ

c xác đ nh

n=Z

/2 .

p(1-p)/e2 = 196

d dàng nghiên c u, c m u chúng tôi ch n là 200. Vì c m u này thu c m u
l n đ m b o tính suy r ng nên chúng tôi ch n c m u là 200 b n sinh viên.
- Ph

ng pháp thu th p d li u: S li u s c p thu th p qua ph ng v n tr c ti p

các b n sinh viên thông qua b ng h i.


10
 K t qu nghiên c u đ

c phân tích và x lý trên ph n m m SPSS 16.

6.ăK tăc uăđ ătƠiă
tài nghiên c u g m 3 ch

ng:ă

Ch

ngă1:ăC ăS ăLụăLU NăV ăK ăN NGăM Mă

Ch

ngă2:ă ÁNHăGIÁăM Că

ăQUANăTR NGăC AăK ăN NGăM Mă

IăV IăSINHăVIểNăKTQDă

Ch

ngă3:ăK TăLU NăVÀă

ăXU TăGI IăPHÁPăNỂNGăCAOăK ăN NGă

M MăCHOăSINHăVIểNăKTQDă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă
ă

ă


11
CH

NGă1:ăC ăS ăLụăLU NăV ăK ăN NGăM Mă

1.1.ăM tăs ăkháiăni măc ăb nă
1.1.1. Khái ni m k n ng
K n ng là n ng l c hay kh n ng chuyên bi t c a m t cá nhân v m t
ho c nhi u khía c nh nào đó đ

c s d ng đ gi i quy t tình hu ng hay công vi c

nào đó phát sinh trong cu c s ng.
N u xét chung nh t thì k n ng phân ra làm 3 lo i: K n ng chuyên môn,
k n ng s ng và k n ng làm vi c. N u xét theo liên đ i g n v i chuyên môn: k
n ng c ng, k n ng m m và k n ng h n h p. Theo tính h u ích c ng đ ng: h u
ích và ph n l i ích xã h i. Có th hi u r ng k n ng m m hay k n ng s ng c ng
ch là m t nhóm k n ng v i tên g i khác nhau. Chúng ta c ng nh n th y r ng k
n ng m m hay k n ng s ng là nh ng nhóm k n ng thi t y u giúp cho ch th
t n t i và th ng hoa trong cu c s ng.
Ngân hàng Th gi i g i th k 21 là k nguyên c a kinh t d a vào k n ng
– Skills Based Economy ( N ng l c
c a con ng

iđ

c đánh giá trên c 3 khía c nh: ki n th c, k n ng và thái đ .

Các nhà khoa h c th gi i cho r ng: đ thành đ t trong cu c s ng thì k n ng
m m (trí tu c m xúc) chi m 85%, k n ng c ng (trí tu logic) ch chi m 15%
( />Tóm l i, k n ng “m m” ch y u là nh ng k n ng thu c v tính cách con
ng

i, không mang tính chuyên môn, không th s n m, không ph i là k n ng

cá tính đ c bi t, chúng quy t đ nh kh n ng b n có th tr thành nhà lãnh đ o,
thính gi , nhà th
ngh a trái ng

ng thuy t hay ng
c th

i hòa gi i xung đ t. Nh ng k n ng “c ng”

ng xu t hi n trên b n lý l ch-kh n ng h c v n c a b n,

kinh nghi m và s thành th o v chuyên môn.
1.1.2. Khái ni m v k n ng m m


12
Trong th c ti n, đi u mà các b n sinh viên m i ra tr
các nhà tuy n d ng m i vào làm vi c là b n hãy th hi n đ

ng c n có đ đ

c

c kh n ng c a mình

ch trong vài phút ít i ti p xúc v i ph ng v n viên. i u quan tr ng quy t đ nh
b n có đ

c ch n hay không là nh ng khi n th c chuyên môn, k n ng nghi p

v mà b n đã g t hái đ

c trên gi ng đ

ng

giúp b n m ra cánh c a thành công và v

i h c. Bên c nh đó thì chìa khóa
t qua nh ng ng viên khác chính là

k n ng m m, k n ng này s giúp b n phát huy h t nh ng ki n th c chuyên môn
và k n ng nghi p v đ nhà tuy n d ng th y r ng b n x ng đáng đ
d ng. V y k n ng m m là gì?

c tuy n

ã có nhi u đ nh ngh a v k n ng m m.

nh

ngh a thông d ng nh t : k n ng m m(hay còn g i là K n ng th c hành xã h i)
là thu t ng liên quan đ n trí tu xúc c m dùng đ ch các k n ng quan tr ng
trong cu c s ng con ng

i nh : k n ng s ng, giao ti p, lãnh đ o, làm vi c theo

nhóm, k n ng qu n lý th i gian, th giãn, v

t qua kh ng ho ng, sáng t o và

đ i m i...
K n ng m m (soft skills) – trí tu c m xúc: là thu t ng dùng đ ch các
k n ng quan tr ng trong cu c s ng con ng
nhà tr

i - th

ng không đ

c h c trong

ng, không liên quan đ n ki n th c chuyên môn, không th s n m, càng

không ph i là k n ng cá tính đ c bi t mà ph thu c ch y u vào cá tính c a t ng
ng

i. Nh ng, k n ng m m l i quy t đ nh b n là ai, làm vi c th nào, là th

c

đo hi u qu cao trong công vi c.
Ng

c l i, k n ng c ng (hard skills) – trí tu logic: chính là kh n ng h c

v n c a b n, kinh nghi m và s thành th o v chuyên môn. Nh ng ki n th c đó
dù h c t t t i đâu trong 4 - 5 n m đ i h c thì nó c ng ch là m t ph n nh trong
cái đ i d

ng mênh mông ki n th c sau này c a đ i con ng

Có nhi u ng

i th

i.

ng hay nh m l n gi a k n ng m m và k n ng s ng

nh : K n ng s ng và k n ng m m không ph i là hai th khác nhau, và càng
không ph i là hai th gi ng nhau, mà k n ng m m chính là m t ph n c a k
n ng s ng, hay k n ng s ng bao g m k n ng m m và c ng thêm nh ng k n ng


13
giúp chúng ta ph n ng hi u qu tr
v

c nh ng thách th c c a cu c s ng, và t đó

n lên m nh m đ thành công h n.

1.2.ăCácăk ăn ngăm măc năthi tă
Ngày x a, nhà tr

ng là n i duy nh t đ ta có th ti p c n v i ki n th c.

Th gi i ngày càng ph ng h n, nh internet m i ng

i đ u có th ti p c n đ

c

thông tin, d li u m t cách bình đ ng, m i lúc, m i n i. Ki n th c ngày càng
nhi u và t vi c có ki n th c đ n th c hi n m t công vi c đ có k t qu c th

không ph i ch có ki n th c là đ

c. T bi t đ n hi u, đ n làm vi c chuyên nghi p

v i n ng su t cao là m t kho ng cách r t l n. V y câu h i đ t ra là:“K n ng nào
là c n thi t cho m i con ng

i đ thành công trong công vi c và cu c s ng?”

Hi n nay trên th gi i các qu c gia, các t ch c l i có nh ng nh n đ nh riêng c a
mình v nh ng k n ng m m nào là c n thi t.
T ng h p các nghiên c u c a các n

c và th c t Vi t Nam, 10 k n ng

sau là c n b n và quan tr ng hàng đ u cho ng

i lao đ ng trong th i đ i ngày

nay:
 K n ng h c và t h c (Learning to learn)
Là kh n ng ti p thu bài gi ng trên l p và t nghiên c u thêm c a b n. B n
ph i bi t cách nào mang l i hi u qu h c t p t t nh t cho b n thân b n, b n ph i
h c nh th nào đ có th m mang ki n th c ch không ph i đ đ i phó v i k
thi.
K n ng h c và t h c là m t trong nh ng k n ng c n thi t giúp chúng ta
đ tđ

c k t qu h c t p t t. N ng t h c không ch quan tr ng trong quãng th i

gian ng i trên gh nhà tr
đ i ng

ng, mà nó c n thi t cho su t th i gian lao đ ng c a c

i. Nh t là ngày nay, khi mà th gi i bi n đ i quá nhanh - M i ngày, m i

t báo đ u đ ng t i nh ng phát minh m i, s n ph m m i, ph

ng pháp m i, công

c m i. N u b n không có k n ng h c và t h c đ ti p thu liên t c nh ng đ i
m i này, b n s mãi là ng

i đ ng sau.


14
 K n ng lãnh đ o b n thân và hình nh cá nhân (Self leadership &
Personal branding)
K n ng lãnh đ o đ

c xem nh m t nhân t quan tr ng trong l nh v c

qu n lý. M t nhà qu n lý gi i c ng có th là m t nhà lãnh đ o gi i và ng
Nhà lãnh đ o c ng gi ng nh ng
gi i s d n d t con tàu v
m i ng

c và hi u đ

xây d ng th

ki n th c, kinh nghi m.

ng c a con tàu, m t thuy n tr

ng

t qua sóng c đ v đ n b n an toàn.

i phân bi t đ

h n n a đ h nh đ
nh cá nhân,

i thuy n tr

c l i.

c chúng ta trong s đông đã khó và càng khó
c giá tr b n thân ta. K n ng xây d ng hình

ng hi u b n thân c n ph i luôn trau d i và chia s

m i ng

khó và càng khó h n n a đ h nh đ

i phân bi t đ

c và hi u đ

c chúng ta trong s đông đã
c giá tr b n thân ta.

 K n ng t duy sáng t o và m o hi m (Initiative and enterprise skills)
Tính sáng t o và l i suy ngh thông minh đ

c đánh giá cao

b t c công

vi c nào. Th m chí công vi c mang tính k thu t nh t c ng đòi h i kh n ng suy
ngh thoát ra kh i khuôn kh . Vì v y đ ng bao gi đánh giá th p s c m nh c a
vi c gi i quy t v n đ theo cách sáng t o.
B n có th đang ph i làm m t công vi c chán ng t, bu n t , hãy c g ng
kh c ph c nó theo cách hi u qu h n. Khi m t v n đ khi n ng
c

i ta ph i mi n

ng b t tay vào làm, hãy ngh ra m t gi i pháp sáng t o h n. N u không đ

c,

ít ra b n đã t ng th nó.Không ai d y b n cách sáng t o trong công vi c, n u có
ch là h

ng d n b n nên làm nh th nào đ công vi c đ t hi u qu cao nh t.

V y k n ng sáng t o trong công vi c do chính b n n m b t và kh i ngu n. M t
công vi c quen thu c, làm hàng ngày theo m t cách d p khuôn ch mang l i cho
b n k t qu nh nh ng l n tr

c. Hãy th tìm cách khác đ th c hi n công vi c

đó nhanh h n, sáng t o h n và cho k t qu t t h n.
 K n ng l p k ho ch và t ch c công vi c (Planning and organising skills)


15
Khi công vi c ngày càng áp l c, c ng th ng và ph c t p thì phong cách
làm vi c và s p x p công vi c m t cách ng u h ng không còn phù h p n a,
nh

ng ch cho vi c l p k ho ch và t ch c công vi c hi u qu ngày càng tr

nên quan tr ng. K n ng l p k ho ch và t ch c công vi c là m t k n ng c n
thi t không ch v i các c p lãnh đ o mà còn v i toàn th nhân viên trong công ty.
L p k ho ch là m t quá trình n đ nh nh ng m c tiêu và xác đ nh bi n
pháp t t nh t đ th c hi n nh ng m c tiêu đó. R t c n thi t trong vi c đ nh h
công vi c và kinh doanh c a công ty. Nó liên h v i nh ng ph
v i nh ng m c đích. T t c nh ng ng

ng

ng ti n c ng nh

i qu n lý đ u làm công vi c ho ch đ nh.

 K n ng l ng nghe (Listening skills)
Là kh n ng nghe, ti p thu và sàng l c thông tin c a b n. B n không n n
b o th gi v ng ý ki n c a mình nh ng c ng không nên ba ph i theo ý ki n c a
ng

i khác. B n ph i bi t l ng nghe nh ng gì có l i cho b n, cân nh c suy ngh

đ tìm ra h

ng gi i quy t t t nh t. L ng nghe c ng là m t cách gây c m tình cho

b n khi ti p xúc v i ng

i khác vì l ng nghe ng

i nói là b n cho h bi t h và

tôn tr ng nh ng gì h nói.
K n ng l ng nghe vô cùng quan tr ng đ i v i t t c chúng ta. D nhiên ai
c ng bi t l ng nghe, nh ng l ng nghe nh th nào cho hi u qu thì không ph i ai
c ng làm đ
ng

c. Vì th , đ thành công b n c n ph i rèn luy n k n ng l ng nghe

i khác nh th nào cho hi u qu nhé.
Trong cu c s ng và công vi c không ch có nh ng l i khen mà còn có

nh ng l i phê bình.

ng t ái vì đi u này mà hãy xem đó nh nh ng bài h c

h u ích, b i nh ng l i phê bình là nh ng l i góp ý chân thành nh t, giúp b n nhìn
th y nh ng khuy t đi m c n ph i thay đ i c a b n thân.
 K n ng thuy t trình (Presentation skills)


16
Là kh n ng nói tr
loát nh ng đ ng tr

c đám đông. Dù bình th

ng b n là ng

c đám đông ch c ch n b n s b nh h

i n nói l u

ng tâm lý, hi u qu

trong cách nói chuy n c a b n s b gi m sút.
V i h u h t các nhóm công vi c hi n đ i, thì b t c khi nào chúng ta mong
mu n trình bày k ho ch, ý ki n cá nhân tr

c đám đông, k n ng thuy t trình

c ng là m t k n ng m u ch t c n có. Thuy t trình không còn là "trình bày, thuy t
minh", mà đã tr thành m t ngh thu t đ
tâm, t o đ ng l c cho nh ng ng

c s d ng trong vi c thu ph c nhân

i xung quanh.

K n ng thuy t trình y u kém s khi n b n m t đi nhi u c h i ngh
nghi p, th ng ti n và ch ng t n ng l c c a mình v i ng
n ng b n hoàn toàn có th rèn luy n đ

i khác. Và đây là k

c.

 K n ng giao ti p và ng x (Interpersonal skills)
Là kh n ng nói chuy n và hành đ ng gây đ
b n ti p xúc. Khi b n giao ti p v i ng
sát xem b n là ng
c a ng

c c m tình cho ng

i khác thì c ng là lúc ng

i ta có th quan

i nh th nào. K n ng n y giúp b n chi m đ

i khác, t o cho ng

i khác lòng t tin

i mà

c c m tình

b n, giúp b n thành công h n

trong công vi c.
K n ng giao ti p t t là m t th m nh đ i v i b t c ai trong công vi c.
Giao ti p là ph
ph c ng

ng ti n cho phép b n xây d ng c u n i v i đ ng nghi p, thuy t

i khác ch p nh n ý ki n c a b n và bày t đ

c nhu c u c a b n. Nhi u

đi u nh nh t b n đã t ng th c hi n hàng ngày - có th có nh ng đi u b n không
t ng ngh đ n l i có m t s

nh h

Giao ti p đ i v i nhi u ng

ng r t l n t i k n ng giao ti p c a b n.
i th t s r t d dàng, nh ng v i m t s ng

đó l i là n i s hãi, lo l ng. Nh ng n u b n là ng
l i nói không có tr ng l

thành công s r t khó đ n.

ng, không t o đ

i

i không gi i trong giao ti p,

c ni m tin cho đ i tác thì ch c ch n


17
 K n ng gi i quy t v n đ (Problem solving skills)
Là kh n ng x lý tình hu ng c a b n tr
có l

ng tr

cđ

c hay không.

giúp cho b n đ ng v ng tr

c nh ng bi n c x y ra dù b n

ây c ng là m t k n ng khá quan tr ng, nó

c nh ng tình hu ng x u x y đ n v i b n trong công

ci c c ng nh trong cu c s ng. Nó đòi h i b n ph i bình t nh, bi t t duy và t
tin vào quy t đ nh c a mình.
K n ng gi i quy t v n đ là m t trong nh ng k n ng r t c n thi t trong
h c t p và làm vi c b i cu c s ng là m t chu i nh ng v n đ đòi h i chúng ta
ph i gi i quy t mà không v n đ nào gi ng v n đ nào và c ng không có m t
công th c chung nào đ gi i quy t m i v n đ . i u quan tr ng là chúng ta ph i
t trang b cho mình nh ng hành trang c n thi t đ khi v n đ n y sinh thì chúng
ta có th v n d ng nh ng k n ng s n có đ gi i quy t v n đ đó m t cách hi u
qu nh t.
Trong công vi c h ng ngày, khi có m t v n đ nào đó x y ra, ch c h n b n
th

ng phân vân không bi t gi i quy t theo h

ng nào. C ng có khi b n th y m t

m i và b stress vì c ph i g p nh ng v n đ l p đi l p l i, t nh ng v vi c đ n
gi n đ n ph c t p. N u b n đã và đang trong hoàn c nh v a nêu, thì đã đ n lúc
b n ph i nhìn l i mình và hãy trang b cho mình k n ng gi i quy t v n đ c n
thi t.
 K n ng làm vi c đ ng đ i (Teamwork)
Là kh n ng b n có th làm vi c và đ t hi u qu cao v i t t c m i ng
đ

c giao cùng nhi m v v i b n b t k ng

i

i đó là ai và tính cách c a h nh

th nào. K n ng này đòi h i b n ph i xem công vi c và hoàn thành nhi m v là
m c tiêu hàng đ u, không nên đ tình c m chi ph i.
x p và phân công vi c h p lý sao cho m i ng

ng th i b n ph i bi t s p

i đ u hài lòng và tuân theo s s p

x p và phân công công vi c c a b n. B n ph i hi u tính cách và kh n ng c a
t ng cá nhân trong nhóm đ giao phó công vi c phù h p, có nh v y m i có th


18
t ng đ

c hi u qu . B n còn ph i hòa đ ng v i m i ng

cho m i ng

i và ph i bi t gi ng hòa

i khi trong nhóm x y ra xung đ t.

Kh n ng làm vi c đ ng đ i ngày nay có th nói là m t trong s nh ng k
n ng quan tr ng nh t c a ng

i làm vi c. M i công ty trong th i gian g n đây

đ u luôn nh c đ n k n ng này và coi đó là m t yêu c u quan tr ng trong vi c
thâu nh n nhân viên..

Xây d ng tinh th n đ ng đ i là y u t quan tr ng hàng đ u khi làm vi c
theo nhóm. Tinh th n đó chính là bí quy t đ công vi c hi u qu . ây là m t nét
v n hóa m i n i công s , mang giá tr g n k t các cá nhân r t cao. Trong môi
tr

ng làm vi c t p th , m i cá nhân hi u và tin r ng vi c t duy, l p k ho ch,

quy t đ nh và hành đ ng s đ

c th c hi n t t h n khi t t c cùng h p tác.

 K n ng đàm phán (Negotiation skills)
àm phán là ph
ng

ng ti n c b n đ đ t đ

c cái mà ta mong mu n t

i khác. ó là quá trình giao ti p có đi có l i đ

c thi t k nh m th a thu n

trong khi gi a ta và bên kia có nh ng quy n l i có th chia s và có nh ng quy n
l i đ i kháng. Trong kinh doanh, doanh nghi p nào c ng mu n đ t k t qu , l i
nhu n cao nh t. Ði u đó ph thu c r t nhi u
th o h p đ ng c a nhà kinh doanh trên th
c b nđ đ tđ
có đi có l i đ

tài ngo i giao, đàm phán, th

ng tr

c cái mà ta mong mu n t ng

ng. àm phán là ph

ng

ng ti n

i khác. ó là quá trình giao ti p

c thi t k nh m th a thu n trong khi gi a ta và bên kia có…Thuy t

ph c, đàm phán là k n ng quan tr ng d n đ n s thành công đ c bi t là trong
kinh doanh. Thuy t ph c đ

c xem là ngh thu t s m t mà nh ng ng

ic ck

giàu có s h u.
Nh v y ngoài nh ng ki n th c chuyên môn, ng
trang b thêm các k n ng hành ngh đ đ m b o có đ

i lao đ ng c n ph i đ

c

c vi c làm mà còn đ ti n

b trong t ch c thông qua vi c phát huy ti m n ng cá nhân và đóng góp vào đ nh


19
h

ng chi n l

hóa đ t n

c c a t ch c góp ph n vào s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i

c.

Lâu nay chúng ta ch ngh đ n xu t kh u lao đ ng, nh ng m t th c t m i
đang thách đ ng

i lao đ ng VN là trong th i k kh ng ho ng ng

in

c ngoài

đang đ n tranh ch làm vi c c a ta. Chúng ta có th b thua ngay trên sân nhà.
Rõ ràng 10 k n ng m m thi t y u này không nh ng ch giúp ng

i lao

đ ng nâng cao n ng su t, hi u qu công vi c mà th c ch t là giúp ích r t nhi u
trong m i khía c ch cu c s ng gia đình ngoài xã h i t i công s , nâng cao đáng
k ch t l

ng cu c s ng và v n hóa xã h i, góp ph n thay đ i di n m o con ng

i

Vi t Nam.
H c h i kinh nghi m t các n
xây d ng m t ch

c công nghi p tiên ti n, nhà n

ng trình qu c gia v k n ng m m, thành l p m t c quan

chuyên trách xây d ng h th ng k n ng, đào t o và giám sát ch t l
c al cl

c c n ph i

ng lao đ ng. Chúng ta đã b

ng n ng l c

c vào k nguyên kinh t tri th c. Trong

k nguyên kinh t tri th c thì ngu n v n con ng

i là quan tr ng nh t. “Không

th gi i quy t v n đ m i b ng chu n m c c ” Không th ng i hô hào v c i cách
giáo d c mà ph i có bi n pháp c th đ nâng cao n ng l c c a m i ng

i dân,

nâng cao n ng l c c nh tranh c a Vi t Nam.
1.3.ăT măquanătr ngăc aăk ăn ngăm măđ iăv iăsinhăviênăă
1.3.1. Trong h c t p
Qua kh o sát th c t m t s b n
tr

ng

thu đ

các khóa khác nhau trong ký túc xá

i h c Kinh t qu c dân v quá trình h c t p trên tr

ng l p thì đã ti p

c m t s ý ki n nh : khi làm bài t p chung v i nhóm thì n i lên nh ng

b t hòa không gi i quy t đ

c d n đ n bài t p nhóm hi u qu không cao hay nh

vi c làm vi c nhóm m i ng

i ch quan tâm đ n bài làm c a mình mà không quan

tâm đ n bài c a các thanh viên nhóm, vi c di n đ t trong nhóm hay vi c trình bày
các bài làm c a nhóm g p nhi u khó kh n, lúng túng ho c đ n gi n là vi c h c


20
đ ng ký theo tín ch d n đ n các l p chuyên ngành h c chung v i nhau nên khi
nhóm có nh ng b n

các l p chuyên ngành khác nhau thì l i khó hòa nh p và

làm vi c chung... đ y là m t s trong r t nhi u nh ng v n đ đã và đang x y ra
trong các c p h c, các tr

ng đ i h c nói chung và tr

ng

i h c Kinh t Qu c

dân nói riêng vi c thi u k n ng m m nh làm vi c nhóm, giao ti p, thuy t trình...
làm cho vi c h c t p tr nên khó kh n h n r t nhi u.

th i h c sinh vi c giáo

viên gi ng h c sinh ghi chép là chuy n quá quen thu c, đây là m t cách h c thu
đ ng đã di n ra kinh niên t i Vi t Nam, nh ng khi lên đ i h c, m t b c h c m i
cao h n, đ c bi t t i tr

tín ch , h c theo ph

ng

i h c Kinh t qu c dân chuy n sang theo h

ng pháp ch đ ng v i ch tr

ng

ng “l y sinh viên làm trung

tâm” thì thói quen h c c a các sinh viên c n ph i chuy n sang theo m t chi u
h

ng khác h n v i th i h c sinh. N u v n áp d ng theo ph

ng pháp c th i

h c sinh mà không có b t c sáng t o nào thêm thì vi c đ t k t qu cao là đi u
khó có th .

đ t k t qu cao thì ngoài vi c ti p thu nh ng ki n th c mà các

gi ng viên đã gi ng trên l p thì vi c tìm tòi h c h i thêm, sáng t o thêm là đ c
bi t c n thi t kh n ng h c và t h c c n đ

c đ cao, đây là m t k n ng quan

tr ng c a các b n sinh viên trong quá trình h c t p c a mình. Môi tr

ngoài vi c ti p thu nh ng ki n th c tr

ng đ i h c

ng thì sinh viên c ng ph i c n có nh ng

chính ki n c a b n thân, t tin trong giao ti p, kh n ng di n đ t t t c ng nh là
s m nh d n, t tin thì m i có th đ t đ

c k t qu nh mong mu n, đ n c nh

làm vi c nhóm vi c sinh viên Vi t Nam làm vi c cá nhân t t còn làm vi c nhón
còn nhi u h n ch k n ng làm vi c đ ng đ i t

ng đ i th p, đ có nh ng bu i

ph n bi n, nh ng bu i thuy t trình sôi n i và b ích trên gi ng đ

ng thì vi c c n

ph i có nh ng k n ng m m là vô cùng quan tr ng. N u sinh viên không có các
k n ng m m, không t tin, không dám làm vi c v i nhi u ng
m nh d n thuy t trình, nói tr

i, không dám

c đám đông hay lãnh đ o nhóm thì kh n ng đ t

k t qu cao là vô cùng khó kh n.

21
n

c ta hi n nay, b Giáo d c và đào t o c ng đã nhi u l n đ c p đ n

nh ng v n đ v k n ng m m và t m quan tr ng c a k n ng mêm.

ã có r t

nhi u h i th o c ng nh t a đàm v nh ng v n đ liên quan đ n k n ng m m..
T i các tr

ng h c, g n ch c n m tr l i đây, k n ng m m đã đ

c đ a vào

gi ng d y nhi u h n trong các ho t đ ng ngoài gi c a h c sinh tr

ng Trung

h c Ph thông. Ho t đ ng này càng m nh h n

gi ng đ

ng

i h c.

i u đó

cho th y vi c nh n th c t m quan tr ng c a K n ng m m c a ngành giáo d c
n

c ta. Vi c đào t o k n ng m m t i các tr

ch a đ

ng tuy có nhi u thay đ i song v n

c quan tâm dúng m c vi c gi ng d y v k n ng m m cho sinh viên còn

h n ch . V y thi t ngh vi c k n ng m m có nên đ a vào thành m t môn h c b t
bu c trong

i h c Kinh t Qu c dân?

1.3.2. Trong cu c s ng
Trong xã h i hi n đ i này nay vi c giao ti p ngày càng tr nên quan tr ng
h n bao gi h t, vi c giao ti p t o ra nh ng truy n th ng, nh ng m i quan h ,
nh ng nguyên t c... t o nên nh ng c s c a xã h i. Giao ti p xã h i là m t trong
nh ng đ c đi m riêng bi t c a loài ng
con ng

i, t o ra s t

ng tác gi a con ng

iv i

i, t o ra nh ng m i liên k t trong cu c s ng c a m i chúng ta. Vi c kh

n ng di n đ t, giao ti p t t s t o ra nhi u ni m vui c ng nh c h i, kh n ng
thành công trong cu c s ng. V i s phát tri n không ng ng c a khoa h c k
thu t, m ng đi n tho i và internet phát tri n mãnh li t thì vi c kh n ng giao ti p
càng tr nên quan tr ng h n, nó t o ra s liên k t. K t n i ngày càng m r ng, s
t

ng tác ngày càng t ng phát tri n không ch theo chi u r ng mà còn theo c

chi u sâu. Ngoài k n ng giao ti p thì vi c m t lo t các k n ng k t h p v i nhau
nh là m t đi u t t y u nh : k n ng làm vi c nhóm, k n ng gi i quy t v n đ ,
lãnh đ o b n thân, đàm phán....
Trong xã h i hi n đ i ngày càng ph c t p, n y sinh nhi u v n đ r c r i
khó l

ng tr

c vì v y các k n ng m m s giúp ích r t nhi u trong cu c s ng


22
hi n nay. Khi còn nhà đ
đ trong cu c s ng t

c b m chu c p lo cho t ng b a n gi c ng m i v n

n m c cái gì ng ngh ra sao nên các b n không lo ngh ,

quan tâm gì nhi u đ n cu c s ng bên ngoài, các b n vô t tho i mái không lo

ngh gì nhi u. Lên đ i h c, tr thành sinh viên nh t là các b n sinh viên ph i h c
xa nhà thì các b n l i ph i tr i qua m t cu c s ng hoàn toàn m i v i nh ng đi u
ki n khác h n khi các b n nhà, m i vi c các b n ph i t lo li u t
ngh , ph i giao ti p nhi u v i xã h i, làm quên v i nhi u ng

n, m c, ng ,

i m i t nhi u vùng

mi n khác nhau đ n lúc này t m quan tr ng c a k n ng m m ngày càng đ

c

th y rõ. V n đ giao ti p v i b n bè, th y cô, vi c x lý các v n đ g p ph i, vi c
đàm phán v nh ng giao d ch vi c ph i t qu n lý th i gian và b n thân, ng x
v i nh ng ng

i xung quanh..... t t c đòi h i các b n ph i có nh ng k n ng

m m c n thi t đ x lý t t. X lý t t đ

c nh ng v n đ giao ti p xã h i này s

r t có ích cho b n thân trong h c t p và công vi c sau này, nh ng m i quan h s
giúp ích r t nhi u. K n ng m m trong cu c s ng đ

c hình thành t ng ngày,

t ng gi trong đ i s ng c a b n. Tuy nhiên, có nh ng ng
nh ng ng

i không rèn luy n, có

i không th c s ng và tr i nghi m nên s không có đi u gì đ ng l i đ

suy ng m và tr

ng thành th c s . Có nh ng ng

i phát tri n k n ng s ng tr

thành m t ngh thu t, ví d nh Dale Carnegie v i thu t “
th , có ng

c nhân tâm”. B i

i có k n ng s ng t t, có k n ng s ng kém và có nhi u c p đ khác

nhau trong k n ng này. K n ng khác h n v i n ng khi u b m sinh nên chúng
ta có th h c h i, ti p thu và rèn luy n đ đ t đ

c.

Trong gia đình, có nh ng lúc “c m ch ng lành, canh ch ng ng t” thì k
n ng m m nh

ng x , di n đ t l i nh là m t công c hi u qu đ hóa gi i nh ng

xung đ t, b t đ ng đó, vi c có kh n ng gi i quy t v n đ , giao ti p, di n đ t t t
có th tránh đ

c nh ng h u qu không đáng có trong nh ng cu c xung đ t.

i

v i các b n sinh viên vi c có nh ng xung đ t trong cu c s ng là đi u khó tránh
kh i và h u qu c a các cu c xung d t đó s đi đ n đâu s ph thu c r t nhi u
và kh n ng và nh ng k n ng m m c a các b n. Cu c s ng hi n đ i đòi h i m i


23
cá nhân ph i không ng ng c p nh t giá tr và hoàn thi n giá tr c a mình.

t n

t i và phát tri n, v i b t k ai, vi c có công vi c làm đ đ m b o s t n t i c a
cu c s ng là vô cùng quan tr ng.

ng th i v i đó là yêu c u h c t p, b i d

rèn luy n không ng ng đ nâng cao ch t l

ng,

ng đ i s ng đó, đ đ i s ng th c s

là “s ng” ch không là “t năt i”.
1.3.3. Trong công vi c hi n t i và sau này
K n ng m m c a cá nhân là ph n quan tr ng c a cá nhân đó đóng góp
vào s thành công c a m t t ch c.

c bi t là đ i v i các t ch c trong l nh c c

kinh doanh, quan h khách hàng,… thì s thành công s đ t đ

c cao h n r t

nhi u khi h đào t o nhân viên c a h s d ng nh ng k n ng này. Trình chi u,
hay đào t o các thói quen cá nhân hay các đ c đi m nh đ tin c y có th mang
l i lòng t n tâm trong công vi c c a nhân viên, đó là m t cách đ u t đáng k cho
t ch c. Vì lý do này, k n ng m m là m t trong các y u t hàng đ u mà nhà
tuy n d ng nhìn vào đ tìm ra ng viên th c s bên c nh trình đ chu n. Trong
xã h i ngày nay, m t s nghiên c u cho th y trong m t s ngành ngh , k n ng
m m quan tr ng h n so v i k n ng c ng.
1.3.3.1. Trong quá trình tuy n d ng
Có m t th c trang th t hi n nay là các nhà tuy n d ng đ u than phi n
sinh viên Vi t Nam thi u h t r t nhi u k n ng m m nhi u ng
song v n không đ

i b ng c p r t t t

c tuy n d ng vì ngoài k n ng c ng c a h t t ra thì k n ng

m m đ c bi t kém.
Theo m t nghiên c u c a L&A thì có kho ng 70% s l
tr

ng sinh viên ra

ng thi u kinh nghi m và các k n ng c n thi t trong công vi c vì v y kh

n ng tìm đ

c nh ng công vi c t t c a h th

trên gh nhà tr

ng th

ng ch ch h c đ l y đ

ng r t th p. Các sinh viên khi ng i
c đi m s cao ra tr

ng v i t m

b ng khá gi i mà l i ít quan tâm trau d i nh ng k n ng m m c n thi t d n đ n


24
vi c ra tr

ng h ch bi t nh ng k n ng c ng mà nhà tr

ng đào t o còn nh ng

k n ng m m đ ph c v t t cho công vi c c a h thì l i b t hi u h t tr m tr ng.
Các nhà tuy n d ng bây gi không ch quan tâm vào nh ng k n ng c ng,
nh ng k n ng chuyên nghành c a sinh viên mà còn quan tâm r t nhi u vào k
n ng m m, nh ng k n ng đ ph c v t t h n cho công vi c sau này. Ta l y m t

ví d đ n gi n là nh ng sinh viên ra tr

ng có nh ng k n ng c ng, k n ng

chuyên nganh nh : k toán thì bi t tính toán, ghi chép s sách, nhân viên l p trình
thì ph i hi u nh ng v n đ c a ph n m m, bi t s d ng ph n m m pascal, C++....
v y cùng nh ng ng

i có nh ng k n ng chuyên ngành đó nh nhau thì n u

vai trò là m t nhà tuy n d ng thì b n s ch n m t cô k toán, m t anh l p trình
su t ngày l m lì ch bi t nh ng công vi c đó hay là ch n nh ng con ng
làm đ

i c ng

c công vi c đó và thêm vào đó h có kh n ng di n đ t, kh n ng giao

ti p, qu n lý th i gian t t....? không khó đ có th nh n ra câu tr l i là đa ph n
m i ng

i s ch n nh ng ng

i v a có ki n th c chuyên môn v a có k n ng

m m ph i không nào. M t ví d khá n i ti ng n a v nhà tuy n d ng là Trong
bu i ph ng v n thi tuy n vào công ty Unilever, đang trao đ i v nghi p v kinh
doanh, b t ng nhà tuy n d ng h i: “Theo em, n u phi m t con dao v a dùng đ
ph t b thì m t nào s ti p đ t, m t ph t b hay không ph t b ?”. Tr
b t thình lình nh th , b n s lúng túng hay b n s m m c

c câu h i

i và đáp l i câu h i

b ng m t câu tr l i đ y thuy t ph c? Th t ra, ý đ c a các nhà tuy n d ng chính
là n m

nh ng câu h i "vu v " này là nh m ki m tra k n ng "m m" c a các

ng viên. V i nh ng câu h i này, không có m t đáp án c th nào c mà quan
tr ng là ng viên ph i thuy t ph c đ

c nhà tuy n d ng tin vào đáp án c a mình.

Các k n ng v ph ng v n hay vi t CV là các k n ng giúp b n đi qua nh ng
cánh c a đ u tiên c a nhà tuy n d ng. K n ng này giúp b n “ti p th ” b n thân
th t t t đ nhà tuy n d ng bi t nhi u v các đi m m nh c a b n và h s ch n
b n thay vì các ng viên khác. B n còn rút đ

c nhi u kinh nghi m làm th nào

đ tr l i các câu h i ph ng v n nhà tuy n d ng th

ng h i. T nh ng đi u trên


25
ta có th th y k n ng m m th c s quan trong nh th nào đ i v i sinh viên, đ c
bi t là sinh viên m i ra tr

ng. Nh ng k n ng giao ti p, k n ng ng x hay s

t tin v chính b n thân có th giúp b n l t vào m t xanh c a nh ng nhà tuy n
d ng
1.3.3.2. Trong quá trình làm vi c
Trong công vi c k n ng c ng mà b n đ

c đào t o là m t đi u vô cùng

c n thi t đ b n hoàn thành công vi c ví d nh : bác s thì ph i bi t khám ch a
b nh, d

c s thì ph i bi t các lo i thu c, phiên d ch ti ng anh thì ph i thông

thu c ti ng anh...... nh ng vi c vi c có nh ng k n ng đó ch giúp b n có th
hoàn thành m t ph n công vi c hay là ch là m t công c đ b n có th b

c qua

cánh c a c b n nh t đ vào làm vi c, còn đ duy trì công vi c và hi u qu công
vi c cao h n thì b n c n ph i có nhi u k n ng khác ngoài k n ng m m ví d :
c p trên c a b n s ngh sao khi b n là m t nhân viên bán hàng và bán thu hút
khách hàng r t t t song kh n ng gi khách c a b n l i vô cùng kém? Hay b n là
m t nhân viên marketing có kh n ng đ ra các ch

ng trình mà kh n ng giao

ti p và ng x kém? Ch c h n đó s là m t nh n xét v b n không máy kh quan
cho l m.

Trong công vi c b n ph i c n nhi u s giúp đ t các đ ng nghi p và làm
vi c nhóm r t là nhi u vì v y nh ng k n ng m m là r t quan tr ng đ t o ra các
m i liên k t, môi tr

ng làm vi c tinh th n c i m trong công vi c, vi c ng x

khéo léo, giao ti p thân thi n, đ o đ c cá nhân... t t c s t o ra m t môi tr

ng

tho i mái th n thi n đ b n phát huy t t nh t kh n ng làm vi c c a mình.
Các k n ng m m giúp b n: Có m t quan đi m l c quan trong công vi c.
T ng c h i thành công khi xin vi c và ph ng v n vi c làm. Thành công trong
công vi c nh vào phong cách làm vi c chuyên nghi p, hi u qu và đáp ng t t
đ

c yêu c u c a nhà qu n lý và t hoàn thi n b n thân