Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho học sinh năm lớp 12 trường THPT yên lạc vĩnh phúc

1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngày nay đứng trước sự phát triển rất nhanh của các nước trên thế
giới, hướng tới mục tiêu “toàn cầu hóa” Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra nhiệm
vụ làm thế nào để phát triển và phát triển cao hơn nữa? Để đất nước ta sánh
vai cùng các cường quốc năm châu, cũng như các nước trong khu vực, yếu tố
quyết định sự phát triển đó chính là con người. Con người không chỉ phát
triển về trí tuệ, mà còn phát triển về sức khỏe. Chính vì vậy việc nâng cao
sức khỏe cho mọi người nói chung, cho lứa tuổi trung học phổ thông nói riêng
cực kỳ quan trọng.
Thể dục thể thao là một hoạt động không thể thiếu được đối với nền
văn hóa của mỗi dân tộc, cũng như nền văn minh của nhân loại. Ngay từ khi
mới ra đời thể dục thể thao đã là một bộ phận hữu cơ của nền văn hóa xã hội,
là phương tiện giáo dục. Thể dục thể thao còn mang đầy đủ tính lịch sử, tính
kế thừa, tính giai cấp và tính dân tộc. Vì vậy thông qua nền thể dục thể thao ta
có thể đánh giá được phần nào sự phát triển của mỗi quốc gia, dân tôc…Mặt
khác thể dục thể thao còn tạo mối quan hệ giao lưu thắt chặt tinh thần đoàn
kết hữu nghị giữa các quốc gia, dân tộc trên thế giới, không phân biệt trình độ
phát triển cao hay thấp, chế độ chính trị xã hội. Nhận thức được vai trò quan
trọng của thể dục thể thao đối với sức khỏe nhân dân, đối với sự nghiệp xây
dựng của đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “… Giữ gìn dân chủ,
xây dựng nhà nước, gây đời sống mới việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành
công. Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần, mỗi
một người dân khỏe mạnh là góp phần cho cả nước mạnh khỏe. Vậy luyện tập
thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người dân yêu nước…”[1]f
Hơn nữa tập luyện thể thao còn giúp con người phát triển một cách toàn diện:
đức, chí, thể, mỹ, hình thành kỹ năng, kỹ xảo phong phú, phát triển các tố


2
chất thể lực cần thiết, giáo dục các phẩm chất ý trí, đạo đức, nếp sống lành

mạnh, ý thức tổ chức kỷ luật, tình cảm tập thể, bồi dưỡng tư thế tác phong
đúng đẹp óc thẩm mỹ tinh tế. Góp phần giáo dục con người trở thành những
công dân yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, học tập lao động và bảo vệ tổ quốc
với hiệu quả cao.
Nhìn lại lịch sử nước nhà từ buổi ra đời tới nay, thể thao Việt Nam đã
trải qua bao bước thăng trầm và từ đây thể thao Việt Nam đã xác định được
những bước đi đúng đắn và vai trò của nó trong thời kỳ đổi mới. Dù muộn
màng so với bạn bè năm châu do nhiều nguyên nhân: Chiến tranh liên miên,
nền kinh tế nghèo nàn lạc hậu v.v...song nhiều thế hệ đàn anh trước đây và thế
hệ trẻ bây giờ cũng đã góp sức làm rạng danh cho Đất nước, cho nền Thể thao
nước nhà, khẳng định nền TDTT của chúng ta đang có nhiều bước đi lên. Để
hoàn thành được sứ mệnh của mình, toàn ngành TDTT không ngừng phấn
đấu về mọi mặt: Từ xây dựng cơ sở vật chất đến nâng cao thành tích ở các
môn thể thao như: Điền kinh, bóng đá, bóng bàn, cầu lông, cờ vua, võ thuật
và môn bóng chuyền.
Cũng như các môn thể thao khác môn Bóng chuyền là môn thể thao
được nhiều giới và lứa tuổi ưa chuộng và tham gia tập luyện rất nhiều. Tuy
nhiên môn thể thao này ra đời muộn hơn các môn thể thao khác: xuất hiện từ
năm 1895 do một giáo viên thể dục tên là Uylyam Moócgân (ngưòi Mỹ) sáng
lập. Sau hai năm, các điều luật đã được biên soạn, lúc đầu cũng rất đơn giản.
Qua thời gian dài phát triển, môn bóng chuyền được đưa vào thi đấu và được
hoàn thiện hơn. Năm 1913 giải bóng chuyền đầu tiên được tổ chức tại Praguer
và Mỹ là nước đầu tiên dành được ngôi vô địch. Từ đó môn Thể thao này đã
có sự thi đua mạnh mẽ giữa các quốc gia: rất nhiều quốc gia đã thành lập Hiệp
hội bóng chuyền.Năm 1947 Liên đoàn bóng chuyền Thế giới được thành lập
với tên gọi Federation Internationnal Volleyball (gọi tắt là FIVB). Sự kiện này


3
là động lực lớn thúc đẩy môn bóng chuyền phát triển. Năm 1957 sau một giải

thi đấu trình diễn tại Sofia bóng chuyền được công nhận là môn thể thao
Olimpic. Năm 1964 giải bóng chuyền Olimpic đầu tiên được tổ chức tại
Tokyo. Môn bóng chuyền đã Trải qua qúa trình dài phát triển từng bước được
sửa đổi, điều chỉnh các điều luật, hình thành khả năng kỹ- chiến thuật thi đấu
như ngày nay.
Ở Việt Nam Bóng chuyền xuất hiện vào năm 1922, du nhập bằng con
đường quân đội. Mới đầu môn bóng chuyền không phát triển rộng khắp do
chiến tranh liên tục, sự đầu tư cơ sở vật chất cũng như đội ngũ VĐV hạn chế.
Khi nước nhà thống nhất, môn bóng chuyền được phát triển rộng khắp từ
nông thôn đến thành thị, trong các nghành, các lĩnh vực, ở mọi lứa tuổi đều
tham gia tập luyện và thi đấu.
Hơn 30 năm qua, môn bóng chuyền nước ta đã đạt được một số kết qủa
cả hai phương diện: Bóng chuyền quần chúng và bóng chuyền thành tích
cao.Những năm gần đây, môn bóng chuyền không ngừng phát triển và được
coi là môn thể thao mũi nhọn. Được đầu tư và phát triển nâng cao thành tích
thi đấu. Trong mấy năm qua, đội bóng chuyền nước ta đã tham gia giải bóng
chuyền Đông Nam Á cùng giải bóng chuyền Châu Á và đã đạt được thành
tích đáng khích lệ. Đặc biệt là chiếc huy chương đồng đầu tiên của đội bóng
chuyền nữ nước ta tại Đại hội TDTT Đông Nam Á (Segames) 19 tổ chức tại
Inđônêxia. Đã góp phần vào tiếng nói chung bóng chuyền Việt Nam trên đấu
trường Đông Nam Á.
Ngoài những tác dụng giống các môn thể thao khác nói trên, thì bóng
chuyền còn là môn thể thao có tính hấp dẫn cao, dễ tập, thích hợp với mọi lứa
tuổi, giới tính. Ngoài ra bóng chuyền còn được coi như một phương tiện hồi
phục sức khỏe sau ngày làm việc mệt nhọc. Trong bóng chuyền, sự hoàn hảo
của vận động viên phải hội đủ các tố chất: Nhanh, mạnh, bền, khéo léo, kết


4
hợp với kỹ thuật điêu luyện.Phong trào lụyện tập TDTT nói chung và phong

trào tập luyện môn bóng chuyền nói riêng ở nước ta đang phát triển mạnh mẽ.
Nhu cầu tập luyện, thi đấu bóng chuyền ngày càng cao, đòi hỏi phải xây dựng
một hệ thống giảng dạy, huấn luyện nhằm đào tạo đội ngũ giáo viên, vận
động viên là vấn đề được coi trọng.
Mỗi kỹ thuật động tác thể thao khi thực hiện đều là một tổ hợp những
thành phần hoạt động khác nhau. Để hoàn thành nhiệm vụ nội dung động tác,
chất lượng và hiệu quả động tác biểu hiện sự phối hợp nhịp nhàng, ổn định,
hợp lý đã vận dụng trong thi đấu có hiệu qủa cao.Hoạt động thi đấu bóng
chuyền là là tổ hợp của mọi tư thế kỹ thuật cơ bản như phát bóng, đệm bóng,
đập bóng,đánh bóng,chắn bóng tạo nên hệ thống chiến thuật. Trong đó kỹ
thuật chuyền bóng thấp tay là một trong những kỹ thuật cơ bản và quan trọng
trong bóng chuyền.Nó là khâu đầu tiên tạo tiền lề cho kỹ thuật tấn công đạt
hiệu quả cao. Đặc biệt hơn,kỹ thuật chuyền bóng thấp tay còn là kỹ thuật
phòng thủ chắc chắn nhất khi đối phương tấn công…
Công tác đào tạo nhằm nâng cao kỹ thuật, thể lực cho học sinh là nhiệm
vụ quan trọng, là quá trình lâu dài cần được quan tâm. Tuy nhiên trong môn
bóng chuyền nói riêng và trong các môn thể thao khác nói chung thì kỹ thuật
cơ bản là yếu tố vô cùng quan trọng đối với người tập, do đó khi hướng dẫn
tập cho sinh viên đòi hỏi giáo viên phải tìm tòi biện pháp nhằm tạo cho người
tập nắm vững được yếu lĩnh kỹ thuật khi bắt đầu tập luyện. Vừa tập luyện,
vừa tư duy động tác nhằm nâng cao năng lực kỹ thuật tới mức điêu luyện.
Trong thời gian gần đây có rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học
tìm hiểu về môn bóng chuyền đặc biệt là kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng
hai tay trước mặt, nhưng vẫn chưa được hoàn chỉnh và còn nhiều thiếu xót.
Các công trình nghiên cứu hầu hết chỉ áp dụng cho các trường chuyên nghiệp,


5
các trường đại học, cao đẳng, trong trường THPT thì rất ít. Với sự hiểu biết
của mình tôi quyết tâm đến với đề tài này.

Môn bóng chuyền được đưa vào ở tất cả các trường trung học phổ
thông nói chung, trường trung học phổ thông Yên Lạc nói riêng đang ngày
càng được quan tâm và phát triển.
Trong quá trình dạy học, chúng tôi thấy học sinh mới học môn bóng
chuyền, thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay còn nhiều hạn chế. Phần lớn
học sinh chưa đạt được kỹ thuật hoàn thiện. Các học sinh mắc sai lầm khi
thực hiện động tác còn khá phổ biến. Chính từ thực tế đó trong qúa trìng dạy
học chúng tôi đã đúc kết, tìm ra những nguyên nhân dẫn đến việc tiếp thu và
hình thành kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt (bước 1)
chưa cao.
Từ đó chúng tôi tìm ra một số bài tập, vận dụng một số biện pháp
nhằm nâng cao khả năng luyện tập của học sinh.Trong phạm vi đề tài này,
chúng tôi bước đầu đề xuất ứng dụng một số bài tập nhằm góp phần nâng cao
chất lượng hiệu quả kỹ thuật chuyền bóng thấp tay.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên tôi tiến hành chọn nghiên cứu đề
tài: “Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền
bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho học sinh nam lớp 12 trường
THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc.”
Mục đích nghiên cứu: Qua việc tìm hiểu thực trạng công tác giảng
dạy, huấn luyện môn bóng chuyền nói chung và kỹ thuật chuyền bóng thấp
tay nói riêng, chúng tôi “lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao kỹ thuật
chuyền bóng thấp tay cho học sinh nam lớp 12 trường trung học phổ thông
Yên Lạc - Vĩnh Phúc”, giúp các em có khả năng nâng cao chất lượng các
cuộc thi đấu trong trường và ở các cấp cao hơn.


6
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi học sinh THPT

1.1.1. Đặc điểm tâm lý học sinh THPT
Ở lứa tuổi này các em đã có những bước phát triển nhảy vọt về thể chất lẫn
tinh thần. Biểu hiện đã có những bước phát triển qua tuổi thơ ấu đến tuổi trưởng
thành.
Ở giai đoạn này các em đã hình thành những phẩm chất mới về chí tuệ,
tình cảm, đạo đức, phong cách và thái độ trước công việc được giao. Sự phát
triển của các em trong giai đoạn này tương đối phức tạp, tâm lý của các em có
những mâu thuẫn biến đổi khác nhau, xuất hiện nhiều đột biến. Biểu hiện cơ
bản nhất ở độ tuổi này là tuổi dậy thì. Các chức năng sinh lý mới hoàn toàn
xuất hiện. Tuyến sinh dục hoạt động, biểu hiện ra bên ngoài bằng các dấu
hiệu như giọng nói, tính cách có nhiều thay đổi.
Sự phát triển này làm ảnh hưởng phần nào đến trạng thái tình cảm, dễ
bị kích động, học tập hăng say nhưng hay chán nản khi không hoàn thành
nhiệm vụ.
Sự phát triển thân thể của các em về chiều cao, hệ xương có bước đột
biến và phát triển mạnh, hệ thần kinh cũng được phát triển và hoàn thiện,
trong quá trình học tập, hệ thống tín hiệu thứ 2 của các em được nâng cao, sự
biến đổi mạnh mẽ về thể chất dẫn tới sự mất cân bằng của các bộ phận chức
năng cơ thể. Sự mất cân bằng trái tim và mạch máu, dung tích của tim tăng
lên gấp đôi so với lứa tuổi trước đó, nhưng dung tích mạch máu chỉ tăng lên
gấp 1,5 lần. Hệ tuần hoàn tạm thời vị rối loạn gây lên hiện tượng thiếu máu
cục bộ trên vỏ não ở các em, trong quá trình tập luyện sẽ bị mệt mỏi chán nản
thần kinh không ổn định,dễ bị xúc động, dễ bị kích động làm cho các quá
trình giữa hưng phấn và ức chế không ổn định dẫn đến mất tự chủ bản thân.


7
Cùng với sự phát triển sức nhanh sức mạnh của cơ bắp, quá trình hoạt
động của các em còn có nhiều động tác thừa sai lệch về biên độ, kỹ thuật
động tác. Nhưng đó chỉ là khó khăn tạm thời của sự phát triển. Trong công

việc các em rất thích được giao các công việc cụ thể, thích được khen ngợi,
biểu dương và có xu hướng bắt chước, học tập người lớn.
1.1.2. Đặc điểm sinh lý học sinh THPT
Ở lứa tuổi này cơ thể các em đã phát triển tương đối hoàn chỉnh, cơ thể
phát triển theo chiều ngang nhiều hơn, chiều cao vẫn tiếp tục phát triển.
Ở lứa tuổi này có sự phát triển rõ rệt về tầm vóc, sức chịu đựng và tâm
lý,vì vậy chúng ta cần đưa ra phương pháp tập luyện và lượng vận động hợp
lý để có điều kiện phát triển một cách toàn diện cân đối. Có ý nghĩa nhất đối
với công tác giáo dục và huấn luyện là sự phát triển mạnh mẽ của các hệ cơ
quan cũng như thể lực đang dần đạt tới hoàn thiện.
1.1.2.1. Hệ thần kinh
Kích thước não và tủy đạt tới mức của người trưởng thành. Khả năng tư
duy, khả năng phân tích, tổng hợp và trìu tượng hóa được phát triển tạo điều
kiện cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện. Đây là đặc điểm
thuận lợi để các em nhanh chóng tiếp thu và hoàn thành kỹ thuật động tác.
Tuy nhiên, đối với một số bài tập mang tính đơn điệu thiếu hấp dẫn sẽ
làm cho học sinh chóng mệt mỏi. Do đó cần thay đổi nội dung, hình thức tập
luyện theo hướng đa dạng, phong phú. Đặc biệt tăng cường hình thức thi đấu
và trò chơi vận động để gây hứng thú và tạo điều kiện hoàn thành tốt các bài
tập đề ra. Cần lưu ý, khi sử dụng những bài tập này phải tính đến đặc điểm
của học sinh.
1.1.2.2. Hệ vận động
Hệ vận động bao gồm hệ xương khớp và hệ cơ


8
Lứa tuổi học sinh THPT, hệ xương bắt đầu giảm tốc độ phát triển. Các
xương như xương bàn tay, xương cổ tay hầu như đã hoàn thiện nên các em có
thể tập luyện một số động tác treo, chống, mang, vác nặng mà không làm tổn
hại hoặc không tạo ra sự phát triển lệch lạc của cơ thể. Do vậy, trong quá trình

GDTC có thể sử dụng các bài tập có lượng vận động lớn.
Hệ cơ phát triển chậm so với hệ xương, tuy vậy các hệ cơ bắp phát triển
tương đối nhanh (cơ đùi, cơ cánh tay). Cùng với sự phát triển của cơ thể, tiết
diện sinh lý cơ tăng lên nhanh chóng, thần kinh chi phối các cơ tăng lên tập
chung hơn nên sức mạnh của các cơ cũng tăng lên rõ rệt. Ở lứa tuổi này cấu
tạo của các cơ và cơ năng của cơ vận động phát triển nhanh nhưng chưa cân
đối. Do đó tính nhịp điệu trong vận động phần nào bị ảnh hưởng, động tác rời
rạc, thiếu nhanh nhẹn, linh hoạt. Do đó huấn luyện cần phải lựa chọn nội dung
cho phù hợp.
1.1.2.3. Hệ tuần hoàn
Hệ tuần hoàn đang phát triển và đi đến hoàn thiện, trọng lượng và sức
chứa của tim phát triển tương đối hoàn chỉnh. Phản ứng của hệ tuần hoàn
trong vận động tương đối rõ rệt nhưng sau vận động mạnh, sự phục hồi tương
đối nhanh chóng nên lứa tuổi này có thể tập các bài tập có lượng vận động
tương đối lớn.
1.1.2.4. Hệ hô hấp
Hệ hô hấp đã phát triển tương đối hoàn thiện. Dung lượng phổi tăng lên
nhanh chóng. Lứa tuổi này đã có sự thay đổi rõ rệt về độ dài của chu kì hô
hấp. Dung tích sống và thông khí phổi tối đa tăng, khả năng hấp thụ oxy lớn,
phổi phát triển mạnh. Tuy nhiên, các cơ hô hấp vẫn còn yếu nên sự co giãn
của lồng ngực nhỏ, chủ yếu là co giãn cơ hoành. Do đó, giáo viên và huấn
luyện viên cần hướng dẫn cho học sinh khi tập luyện phải thở sâu và tập
chung chú ý thở bằng ngực.


9
1.2. Những vấn đề chung của bóng chuyền hiện đại
1.2.1. Đặc điểm của tập luyện và thi đấu bóng chuyền
Bóng chuyền là một môn thể thao tập thể, vận động viên được sử dụng
tất cả các bộ phận cơ thể để đánh bóng đi trong khuân khổ của luật bóng

chuyền.
Trong điều kiện phát triển của bóng chuyền hiện đại, đòi hỏi vận động
viên có chiều cao và thể lực chuyên môn tốt. Cao trong bóng chuyền chỉ chiều
cao đứng, cao với tay, bật cao, cao thể hiện năng lực khống chế không gian
cao, xa tạo điều kiện cho vận đông viên khống chế tầng cao, không gian chiều
cao theo chiều thẳng đứng và chiều ngang. Đặc trưng của thể lực chuyên môn
đối với vận động viên bóng chuyền đó là: Sức mạnh tốc độ; Sức nhanh phản
ứng động tác; Sức bền tốc độ và Sức bền bật nhảy. Ngoài ra còn có các tố
chất thể lực như: Mềm dẻo, khéo léo, khả năng phối hợp vận động cũng rất
cần thiết để nâng cao thành tích thi đấu của vận động viên.
Sức mạnh là khả năng con người chống lại những lực cản trở bên ngoài
bằng sự nỗ lực cơ bắp. Trong bóng chuyền sức mạnh được thể hiện ở các
động tác như: Bật nhảy đập bóng, phát bóng, lăn ngã cứu bóng… Sức mạnh là
cơ sở để phát triển sức nhanh.
Nhanh trong bóng chuyền là khả năng thực hiện nhanh các hoạt động
đánh bóng như: Đỡ phát, đỡ đập, yểm hộ, di chuyển lăn ngã cứu bóng…
Trong bóng chuyền Nhanh chính là điều kiện để thực hiện được sự biến hóa.
Biến hóa chỉ sự điều khiển cao nhất đối với trình độ kỹ năng, kỹ xảo
vận dụng trong điều kiện biến đổi của thi đấu. Biến hóa phải thể hiện trên cơ
sở nhịp điệu tốc độ biến điểm, biến tầm, biến phương, biến chiều, biến hình
động tác, biến lực…Trong bóng chuyền VĐV phải vận động đến bóng, tiếp
xúc bóng trong thời gian rất ngắn, bóng lại luôn chuyển động trên không,


10
không dừng lại nên biến hóa là mục tiêu cao nhất mang tính nghệ thuật sáng
tạo cao, tức tài năng bóng chuyền cần có năng lực linh hoạt.
1.2.2. Xu thế hiện đại của môn bóng chuyền
Do thành tích không đo đếm được, mà chỉ xác định được chuẩn mực
quy định mang tính quan sát chủ quan, nên sự phát triển của môn bóng

chuyền chủ yếu bằng phương pháp xây dựng mô hình vận động viên tương
ứng với nó và là mô hình của từng tuyến chơi.
Có thể khái quát một số xu thế chính phát triển của môn bóng chuyền
trong thời gian hiện nay là:
Sự phát triển nhanh mang tính phổ cập, làm cho bóng chuyền trở thành
một môn thể thao không thể thiếu trong đời sống văn hóa xã hội của con
người hiện đại.
Tập trung tuyển chọn vận động viên có chiều cao lý tưởng, có sức bật
tốt và chỉ số hình thái phù hợp với đặc trưng của bóng chuyền.
Tăng cường sức mạnh tấn công cả ba tuyến với kĩ thuật đệm, đỡ bóng
và chuyền 2 chính xác phù hợp với từng vận động viên trên cơ sở chuyên môn
hoá sâu với các chức năng thi đấu.
Trong công tác huấn luyện và thi đấu bóng chuyền, nâng cao lượng vận
động tối đa và các tố chất chuyên môn đặc thù được chú trọng, chuyên môn
hóa từng cầu thủ, phát huy các kỹ thuật sở trường của vận động viên để thích
ứng nhanh với nhịp độ thi đấu cao luôn luôn biến đổi.
Theo xu thế hiện đại thì môn bóng chuyền toàn diện hóa lối chơi và
chức năng cầu thủ. Huấn luyện toàn diện các lối chơi trong giai đoạn thi đấu
khác nhau, chú ý chức năng thi đấu của từng cầu thủ cùng với việc phối hợp
nhuần nhuyễn với một lượng vận động ngày càng lớn, chất lượng cao hoạt
động thi đấu của toàn đội.


11
Sự tri thức, nghệ thuật hóa lối chơi chức năng của các cầu thủ được đặc
biệt quan tâm: Vận động viên phải nắm vững nhanh và chính xác diễn biến
trận đấu cùng những tình huống phát triển của nó. Có suy nghĩ độc lập, sáng
tạo ứng phó nhanh, linh hoạt phối hợp toàn đội một cách nhip nhàng. Trong
huấn luyện phải kết hợp chặt chẽ giữa trí tuệ bẩm sinh với tiếp thu, bổ sung
hình thành nhanh các kỹ năng vận động, kinh nghiệm thi đấu của đội thông

qua các cuộc thi đấu lớn.
Nói tóm lại, xu thế phát triển của môn bóng chuyền biểu hiện ở tính
năng vận động và tích cực của từng cầu thủ, chất lượng hiệu quả của các hành
động thi đấu của họ.
1.3. Đặc điểm kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trƣớc mặt
(đệm bóng) trong bóng chuyền
Trong thi đấu bóng chuyền hiện đại, với uy lực tấn công nhanh, mạnh
từ các quả phát bóng, đập bóng của đối phương, thì kỹ thuật chuyền bóng thấp
tay bằng hai tay trước mặt được ứng dụng phổ biến và có hiệu quả cao, do đó kỹ
thuật này là một trong những yếu tố rất quan trọng.
Kỹ thuật là biện pháp thực hiện một động tác nào đó, thông qua những
hoạt động cụ thể, có chủ định, nhằm hoàn thành nhiệm vụ vận động với hiệu quả
cao nhất.
Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay (đệm bóng) là kỹ thuật sử dụng chủ yếu
phần cẳng tay để đỡ và đẩy bóng đi ở tầm ngang hoặc thấp hơn trọng tâm cơ thể.
Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay có diện tiếp xúc giữa tay và bóng rộng,
nhưng điểm tiếp xúc lại ít hơn chuyền bóng cao tay, do đó ít bị phạm lỗi kỹ
thuật như dính bóng hoặc bóng hai tiếng.
Chuyền bóng thấp tay là phương tiện chính và là biện pháp cơ bản
dùng để chuyền một trong phòng thủ, đỡ phát, đỡ đập và lăn ngã cứu bóng.
Cấu trúc kỹ thuật động tác đơn giản hơn chuyền tay cao. Kỹ thuật này thường


12
được sử dụng rộng rãi trong thi đấu bởi vì Phạm vi khống chế rộng đỡ được
những đường bóng ở xa thân người.
Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt có thể chia thành
các giai đoạn sau:
- Tư thế chuẩn bị
Người tập đứng ở tư thế trung bình, hai chân đứng rộng bằng vai hoặc

hơn vai một chút, hai tay co tự nhiên ở hai bên thân, mắt quan sát bóng. Khi
xác định được điểm rơi của bóng ở tầm thích hợp thì đưa hai tay ra đón bóng.
Hai cánh tay duỗi thẳng, hai bàn tay đặt chéo nhau và nắm lại, hai ngón cái
song song và kề nhau (hoặc hai bàn tay để sát nhau và duỗi tự nhiên).
- Giai đoạn đánh bóng
Bóng đến ngang tầm thắt lưng, cách xa thân một cánh tay thì thực hiện
đánh bóng đi, lúc này hai chân đạp đất duỗi khớp gối nâng trọng tâm cơ thể
và nâng tay. Hai tay được chuyển động từ dưới lên trên và dùng phần giữa
cẳng tay đệm vào giữa sau và dưới bóng, kết hợp với nâng tay ở mức độ cần
thiết. Khi hai tay chạm bóng là lúc ấn cổ tay xuống dưới làm căng các nhóm
cơ cẳng tay, kết hợp hóp bụng, giữ bả vai và khớp khửu tay. Hai tay thẳng
chắc bóp chặt vào nhau, toàn thân hơi lao về phía trước.
Khi thực hiện cần chú ý: Nếu đường bóng đến với lực vừa phải và
chậm thì chỉ cần phối hợp đạp chân, nâng tay để bóng đi. Còn nếu bóng đến
nhanh, mạnh thì phải ghìm vai thẳng tay và hạn chế nâng tay để bóng bật đi
theo ý muốn.
Chuyền bóng thấp tay là một hoạt động có tính chất cơ học trong không
gian và tuân theo những quy luật hoạt động của vật lý, do đó góc độ đường
bóng đi phụ thuộc vào góc độ tay chuyền.
Nếu góc độ đường bóng lớn thì góc độ của tay chuyền bóng nhỏ và
ngược lại (góc độ tay chuyền là góc tạo bởi cánh tay và mặt đất). Song tùy


13
vào đặc điểm góc độ đường bóng đến và độ cao của đường bóng muốn
chuyền đi, người chuyền có thể quyết định góc độ tay chuyền cho phù hợp.
- Kết thúc động tác
Khi bóng rời tay, hai chân tiếp tục duỗi, tay theo đà nâng theo hướng đi của
bóng một đoạn ngắn rồi nhanh chóng trở về tư thế chuẩn bị để thực hiện động tác
tiếp theo.

1.4. Một số yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả chuyền bóng thấp tay bằng
hai tay trƣớc mặt (đệm bóng)
Bóng chuyền là một môn thể thao hoạt động không có chu kỳ, do đó
các hoạt động thi đấu thường diễn ra rất đa dạng, tình huống trận đấu không
dự báo được chính xác, do vậy chỉ có tập luyện lâu dài và có trình độ cao mới
có thể xử lý đạt hiệu quả cao ở các phương án tấn công cũng như phòng thủ.
Sức mạnh của một đội bóng phụ thuộc vào sự gắn bó đoàn kết của các
cá nhân, nhóm và toàn đội mới tạo thành hình thái phong cách chiến thuật độc
đáo, biến hóa.
Trong một đội bóng chuyền việc chuẩn bị kỹ thuật , chiến thuật, thể lực
chuyên môn cho mỗi vận động viên là rất cần thiết và phải đạt tới trình độ
điêu luyện, đồng thời có tâm lý vững vàng mới đáp ứng được yêu cầu và hiệu
quả thi đấu trong thời gian dài.
Thi đấu bóng chuyền có tính đối kháng cao nhưng có lưới ngăn cách,
do vậy để thi đấu có kết quả cao thì việc giải quyết các mâu thuẫn nội bộ của
một đội bóng là yếu tố quan trọng.
Trong thi đấu vận động viên có thể sử dụng nhiều kỹ thuật chuyền
bóng khác nhau như: Chuyền bóng bằng hai tay trước mặt, chuyền bóng bằng
một tay, chuyền bóng nghiêng (bên cạnh) bằng hai tay… Dùng kỹ thuật nào
để chuyền trong thi đấu cuối cùng cũng tính đến hiệu quả của nó và hiệu quả
của kỹ thuật chuyền bóng thấp tay chịu ảnh hưởng của một số yếu tố sau:


14
1.4.1. Các yếu tố về kỹ thuật
Yếu tố kỹ thuật có tầm quan trọng đặc biệt đối với hiệu quả chuyền
bóng. Nếu kỹ thuật chưa đạt tới kỹ năng, kỹ xảo thì động tác chuyền bóng sẽ
rất nhiều sai lầm.
Ví dụ: Khi tiếp xúc bóng hai cẳng tay bên cao bên thấp.
Khi trình độ kỹ thuật thấp thì kỹ năng vận động thể hiện động tác phải

tập chung chú ý cao vào các thành phần động tác. Còn nhiều cử đông thừa.
Nếu được lặp lại nhiều lần thì động tác càng trở nên thành thục, các cơ sở
phối hợp động tác dần dần được tự động hóa và kỹ năng trở thành kỹ xảo.
Vận động viên khó có thể đạt được thành tích nếu họ không có vốn dự
chữ các kỹ xảo vận động riêng lẻ phong phú. Mỗi vận động viên phải luôn tập
chung vào từng chi tiết động tác trong hành vi chiến thuật của mình, khi đã
thành kỹ xảo thì tính liên tục của động tác thể hiện ở tính nhẹ nhàng liên kết
và tính nhịp điệu bền vững của động tác. Sự hình thành một kỹ xảo hoàn thiện
có liên quan đến tri giác chuyên môn về động tác và môi trường xung quanh
như cảm giác với bóng.
1.4.2. Các yếu tố thể lực
Huấn luyện thể lực nhằm nâng cao hệ thống chức năng cơ thể, phát
triển các tố chất thể lực cần thiết giúp cho người học nhanh chóng tiếp thu và
hoàn thiện kỹ thuật, chiến thuật thi đấu, nâng cao thành tích thể thao. Trình độ
thể lực không cao sẽ không đáp ứng được quá trình thi đấu căng thẳng liên tục
trong thời gian dài.
Các môn thể thao tập thể nói chung và môn bóng chuyền nói riêng
trong thi đấu phải thực hiện các kỹ thuật khác nhau trong thời gian dài. Do
vậy ở cuối các hiệp đấu, trận đấu vận động viên sẽ bị giảm sút về thể lực dẫn
đến việc thực hiện các kỹ thuật kém hiệu quả.


15
Như vậy, trong tập luyện và thi đấu môn bóng chuyền đòi hỏi mỗi cá nhân
phải có trình độ kỹ thuật cao, muốn vậy phải tạo được một nền móng thể lực
chuyên môn tốt để phục vụ cho việc phát triển các kỹ chiến thuật, tâm lý và
thành tích sau này.
1.4.3. Các yếu tố tâm lý
Môn thể thao bóng chuyền có ảnh hưởng nhất định đến việc phát triển
các mặt tâm lý của người tập: Tri giác, sự quan sát, trí nhớ, sự tư duy, trí

tưởng tượng, cảm xúc và các phẩm chất ý chí. Tâm lý thi đấu của vận động
viên bóng chuyền xuất hiện trong những hoàn cảnh khác nhau của trận đấu,
hiệp đấu, từng giai đoạn của điểm số khác nhau, có khi xuất hiện tức thời vận
động viên có thể điều chỉnh được. Tâm lý có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả
chuyền bóng. Trạng thái tinh thần, đạo đức của một tập thể đội bóng phụ
thuộc trực tiếp vào tính chất, mối quan hệ lẫn nhau trong nội bộ. Do vậy tinh
thần tập thể, mối quan hệ tinh thần tập thể, mối quan hệ tôn trọng lẫn nhau,
giúp đỡ lẫn nhau, sự đoàn kết nhất trí của từng thành viên trong tập thể là
những điều kiện cần thiết cho sự thành công.
1.5. Tìm hiểu một số công trình nghiên cứu về giảng dạy - huấn luyện kỹ
thuật môn bóng chuyền
Bóng chuyền là môn thi đấu mang tính tập thể hoạt động rất đa dạng
trong một giải thi đấu lớn, vận động viên thường phải thi đấu liên tục trong
vòng 7-10 ngày, mỗi trận đấu thường phải thi đấu 3-5 hiệp với cường độ lớn,
trung bình mỗi trận đấu, một vận động viên phải bật nhảykhoảng 100-120 lần,
càng đến cuối càng căng thẳng, nên yêu cầu sức bền chuyên môn phải cao.
Hay nói cách khác loại sức bền này phải đáp ứng được đến ngày thi đấu cuối
cùng, trận thi đấu cuối cùng và hiệp thi đấu cuối cùng.
Qua tìm hiểu việc sử dụng các bài tập huấn luyện kỹ chiến thuật và thể
lực cho vận động viên bóng chuyền của các huấn luyện viên, giáo viên trong


16
nhà trường và các trường THPT lân cận trong tỉnh, chúng tôi có một số nhận
xét như sau:
- Bằng phương pháp quan sát sư phạm trên các nội dung và tiêu chí
đánh giá kỹ chiến thuật bóng chuyền được tính bằng % hoặc quy ra điểm
theo thang điểm 10.
- Hầu hết các giáo viên, huấn luyện viên đều cho rằng, huấn luyện
chiến thuật phải gắn với kỹ thuật và thể lực. Ngay từ giai đoạn đầu của quá

trình huấn luyện kỹ thuật đã phải huấn luyện cả chiến thuật mặc dù ở mức độ
đơn giản nhằm hình thành cho người tập một tư duy chiến thuật nhất định.
- Có sự đồng nhất của hầu hết giáo viên, huấn luyện viên trong việc sử
dụng các hệ thống bài tập huấn luyện chiến thuật cho vận đông viên bóng
chuyền, hệ thống các bài tập này bao gồm các bài tập sau: Huấn luyện kỹ thuật,
chiến thuật, thể lực chung, thể lực chuyên môn, khả năng phối hợp vận động,
khéo léo, sức bền…
Về nhóm các bài tập huấn luyện kỹ thuật bóng chuyền:
Nhóm các bài tập không bóng; nhóm các bài tập sửa sai kỹ thuật, nhóm
các bài tập bổ trợ kỹ thuật.
1.6. Nhận xét
Từ các kết quả phân tích, tổng hợp nêu trên cho phép đi đến một số nhận
xét sau:
Bóng chuyền hiện đại phát triển theo xu thế các yếu tố thể chất cùng
kết hợp cùng phát triển, phát triển đồng đều như: kỹ thuật kết hợp với chiến
thuật, kỹ thuật với chiến thuật và thể lực, tăng cường huấn luyện thể lực cũng
chiếm một vị trí quan trọng.
Kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt phụ thuộc vào rất
nhiều yếu tố: Kỹ thuật, thể lực, tâm lý, sự phối hợp của đồng đội, trình độ của
đối phương… Khi giảng dạy kỹ thuật cần chú ý và theo dõi các giai đoạn


17
trong quá trình tập luyện để đánh giá được mức độ phát triển, đặc biệt chú ý
đến thời kỳ ban đầu là chuẩn bị kỹ thuật cơ bản.
Các bài tập chuyên môn trong giảng dạy huấn luyện kỹ thuật là các bài
tập mang tính chuẩn bị, tính dẫn dắt, tính chuyển đổi và tính thể lực cho từng
kỹ thuật chuyên biệt và cho từng chuyên môn thể thao khác nhau. Dựa vào lý
luận chung của bài tập thể chất, xác định các loại bài tập thể chất để phát triển
kỹ thuật cơ bản và thể lực chuyên môn cho học sinh nam lớp12.

Đánh giá kỹ thuật phải đi đôi với đánh giá về tố chất thể lực, trong đó
kỹ thuật cơ bản chiếm phần quan trọng để đảm bảo phù hợp với mục đích
huấn luyện.


18
CHƢƠNG 2
NHIỆM VỤ - PHƢƠNG PHÁP -TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2.1 Nhiệm vụ nghiên cứu
Để giải quyết mục đích nghiên cứu, chúng tôi đề ra các nhiệm vụ sau:
2.1.1 Đánh giá thực trạng việc tập luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay
bằng hai tay trước mặt của học sinh nam lớp 12 trường trung học phổ thông
Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
2.1.2 Lựa chọn, ứng dụng và đánh giá một số bài tập nhằm nâng cao
kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho học sinh nam lớp
12 trường THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết những nhiệm vụ nghiên cứu chúng tôi đã sử dụng những
phương pháp nghiên cứu sau:
2.2.1 Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu
Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi đã đọc, tham khảo, phân tích tổng
hợp các tài liệu có liên quan đến đề tài, nhằm xác định những cơ sở chung và
chuyên môn để giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
2.2.2. Phương pháp phỏng vấn, tọa đàm
Chúng tôi đã kết hợp phiếu hỏi với phỏng vấn trực tiếp các thầy, cô giáo
bộ môn, các huấn luyện viên, các vận động viên bóng chuyền. Đưa ra các câu
hỏi cụ thể về việc nâng cao khả năng chuyền bóng thấp tay của học sinh, làm
cơ sở thực tiễn để xác định những sai lầm và các bài tập được lựa chọn để
tăng cường khả năng chuyền bóng thấp tay.
2.2.3. Phương pháp quan sát sư phạm

Chúng tôi đã tiến hành quan sát các buổi học chính khóa của các lớp
học sinh trong tiết học, theo dõi các biện pháp giáo viên sử dụng nhằm nâng
cao khả năng chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt của học sinh, làm


19
cơ sở thực tiễn để xác định những mặt sai lầm trong các bài tập được chọn để
tăng cường hiệu quả kỹ thuật.
2.2.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm
Trong quá trình nghiên cứu chúng tôi tiến hành kiểm tra sư phạm. Mục
đích của quá trình này nhằm kiểm nghiệm trong thực tiễn độ tin cậy, thông
báo của hệ thống các tes đánh giá trình độ kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cho
học sinh nam lớp 12 trường THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
2.2.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Là phương pháp được sử dụng trong quá trình nghiên cứu đề tài để
đánh giá hiệu quả của hệ thống các bài tập được lựa chọn trong ứng dụng
giảng dạy -huấn luyện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt
cho học sinh nam lớp 12 trường THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
2.2.6. Phương pháp sử dụng toán học thống kê
Chúng tôi sử dụng phương pháp này trong quá trình nghiên cứu để xử
lý sô liệu và đánh giá kết quả thông qua sự vận dụng các công thức sau:
- Giá trị trung bình cộng:
n

x
Trong đó
x : giá trị trung bình
xi : giá trị từng cá thể

n : số lượng đối tượng

 :kí hiệu tổng hợp

-Phương sai:

x
i 1

n

i


20

( xi  x) 2
 
(n  30)
n 1
2

-Độ lệch chuẩn:

  2

-So sánh 2 số trung bình quan sát(t)

x A  xB

t

 A2
nA

Trong đó : 

2



 (x  x


 B2

A

nB
) 2  ( x  xB ) 2

n A  nB  2

Trong đó:
x A : là số trung bình của nhóm A
xB : là số trung bình của nhóm B

 2 : là phương sai
nA : kích thước tập hợp mẫu nhóm A
nB : kích thước tập hợp mẫu nhóm B

- Phương pháp tự đối chiếu(t)

t

xd

d
n

x d : là trung bình của các hiệu số.

 d : độ lệch chuẩn của các hiệu số
n: là số lượng đối tượng

(nA>30 và nB>30)


21
2.3. Tổ chức nghiên cứu
2.3.1 Thời gian nghiên cứu
Giai đoạn

1

Thời gian

11/2011đến
1/2012

Sản phẩm thu đƣợc

Nội dung công việc

- Xác định tên đề tài nghiên- Đề cương nghiên cứu
khoa học

cứu
- Xác định đề cương
- Bảo vệ đề cương

-Thu thập tài liệu có liên - -Thông tin số liệu về
quan, viết tổng quan của đề

học sinh nam Trường

tài

THPT Yên Lạc -

- Hoàn thành tổng quan đề

Vĩnh Phúc

tài
1/2012

2

- -Tổng quan đề tài

- Điều tra đánh giá kỹ thuật- Thực trạng kỹ thuật

đến

chuyền bóng thấp tay bằng

bóng thấp tay của

4/2012

hai tay trước của học sinh

học sinh THPT Yên

nam lớp 12 trường THPT

Lạc - Vĩnh Phúc

Yên Lạc - Vĩnh Phúc

- -Hệ thống bài tập

- Lựa chọn hệ thống các bài- -Kết
tập

quả

của

hệ

thống các bài tập

- Ứng dụng và đánh giá hệ
thống bài tập
4/2012
3

đến
5/2012

Xử lý số liệu và hoàn thành- Khoá luận tốt nghiệp
bài nghiên cứu.


22
2.3.2. Địa điểm nghiên cứu
-Trường THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc.
-Trường ĐHSP Hà Nội 2.
2.3.3 Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng chủ thể: Một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật
chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt cho học sinh nam lớp 12 trường
THPT Yên Lạc – Vĩnh Phúc.
- Đối tượng khách thể: Là các em học sinh nam lớp 12 trường THPT
Yên Lạc


23
CHƢƠNG 3
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng công tác giảng dạy- huấn

luyện môn bóng chuyền ở trƣờng THPT Yên Lạc - Vĩnh Phúc, làm cơ sở
để lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật chuyền
bóng thấp tay cho học sinh lớp 12
3.1.1. Cơ sở lý luận của việc thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng
hai tay trước mặt
Trong bóng chuyền hiện đại, huấn luyện chiến thuật cá nhân điêu luyện
đã trở thành mục đích để đi đến chiến thắng. Tuy nhiên chiến thuật cá nhân
chỉ là cơ sở ban đầu để tiến hành huấn luyện khả năng phối hợp nhóm và
đồng đội trong tấn công cũng như trong phòng thủ. Tấn công và phòng thủ là
hai mặt mâu thuẫn của một thể thống nhất. Chúng có mối quan hệ biện chứng:
Cái này là cơ sở, là tiền đề của cái kia. Hai mặt ấy dựa vào nhau, thúc đẩy
nhau phát triển. Vì vậy trong việc bố trí các bài tập kỹ thuật, chiến thuật
người giáo viên, huấn luyện viên phải đặc biệt quan tâm tới việc thúc đẩy các
mối quan hệ giữa tấn công và phòng thủ. Phải lấy các bài tập tấn công để
nâng cao hiệu quả phòng thủ và ngược lại nâng cao trình độ phòng thủ là tiền
đề đưa khả năng tấn công lên một bước cao hơn. Vì vậy khi hình thành hệ
thống tấn công cũng đồng thời phải có phương án phòng thủ tương ứng và
ngược lại.
Đối với môn bóng chuyền, bốn dạng kỹ thuật đặc trưng đó là: Phát bóng,
đón đỡ bóng bước 1, chuyền bóng bước 2, đập bóng , chắn bóng. Những loại
hình kỹ thuật này có mối quan hệ biện chứng với nhau như mối quan hệ giữa
chuyền bóng và đập bóng; chuyền bóng thấp bằng hai tay trước mặt (đệm bước
1) với chuyền bóng cao tay bằng hai tay (bước 2) nhưng đồng thời nó cũng có


24
mặt mâu thuẫn với nhau, đối kháng và thúc đẩy nhau phát triên như: Phát bóng
với đón đỡ bước 1; Đập bóng với chắn bóng.
Những loại hình kỹ thuật trong bóng chuyền bao hàm những hình thái
động tác khác nhau. Song kỹ thuật đỡ bóng (bước 1) là kỹ thuật tưởng như dễ

học, dễ thực hiện, nhưng mức độ chuẩn, chính xác cao thì khó. Vì vậy kỹ
thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt không nên thực hiện ở
trạng thái tĩnh mà phải thực hiện ở trạng thái động (thường xuyên di chuyển);
ngoài ra còn phải có nhiều người phối hợp tập luyện.
Chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước mặt là một kỹ thuật cơ bản
trong bóng chuyền, nó đóng vai trò quan trọng, vừa là hạt nhân trên sân, vừa
là người chỉ huy điều hành để đưa bóng lên vị trí tấn công. Khi chuyền bóng
từ dưới lên cao phải phối hợp lực toàn thân: Chân đạp đất duỗi các khớp,
dùng sức đẩy hông, vai, cánh tay, cẳng tay.
Xu thế bóng chuyền hiện đại cho thấy: Khi vận động viên thực hiện kỹ
thuật chuyền bóng thấp tay chuẩn, yêu cầu vận động viên phải di chuyển
nhanh, linh hoạt, nhạy cảm, có sự phán đoán bóng tốt. Điều quan trọng hơn
hết khi thực hiện hoàn thiện động tác vận động viên phải nắm vững kỹ thuật,
biết cảm giác dùng sức tốt, phán đoán chính xác đường bóng của đối phương
di chuyển tới.
Thi đấu môn bóng chuyền khác với các môn thể thao khác là vận động
viên khi phối hợp với đồng đội không được giữ bóng lâu trong tay. Đặc điểm
này đặt ra cho người tập phải thực hiện động tác chuyền bóng trong thời gian
ngắn và tuyệt đối không được mắc lỗi kỹ thuật như dính bóng, bóng lăn tay.
Thời gian thi đấu mỗi hiệp, mỗi trận không cố định có thể kéo dài hoặc ngắn
tùy thuộc vào sự cân bằng hay chênh lệch trình độ giữa hai đội. Trong suốt
thời gian trận đấu VĐV phải thực hiện động tác liên tục, lượng vận động rất
lớn, nhịp độ trận đấu luôn tăng. Các tình huống thi đấu thay đổi liên tục trên


25
sân làm cho trận đấu thực sự gay cấn, quyết liệt tạo cho vận động viên tập
trung chú ý cao độ, hoạt động của thần kinh căng thẳng.
Từ những đặc điểm trên đòi hỏi VĐV bóng chuyền phải có sự chuẩn bị
toàn diện về thể lực, tâm lý tổng hợp. Sự di chuyển nhanh từ các tư thế xuất

phát khác nhau để thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay cũng như thực
hiện các kỹ thuật khác trong bóng chuyền đều có ý nghĩa rất lớn. Đòi hỏi
người tập phải chú ý nhận định nhanh tình huống trong trận đấu.
Cơ sở để thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bằng hai tay trước
mặt có hiệu qủa cao là dựa trên một số yếu tố như: Di chuyển nhanh linh hoạt,
xử lý kịp thời tình huống trận đấu như: bóng di chuyển trên không, sự di
chuyển, phối hợp của đồng đội và của đối phương, luôn quan sát, chú ý trong
thi đấu, biết duy trì trạng thái tâm lý của đội bằng những hoạt động cá nhân,
động viên các cầu thủ trên sân để tăng cường sự phối hợp nhịp nhàng để
giành thắng lợi. Khi hàng trên tham gia tấn công, hàng dưới phải nhanh chóng
bọc lót phòng thủ cho vững vàngHoạt động của vận động viên chuyền bóng
thấp tay luôn liên quan mật thiết tới sự phân tích tình huống thi đấu và xác
định phương thức thực hiện kỹ thuật tối ưu. Từ đó nâng cao chất lượng thực
hiện của người đỡ bóng. Quá trình quyết định nhiệm vụ kỹ - chiến thuật liên
quan chặt chẽ tới tốc độ và hoạt động tư duy. Tổ hợp các đặc diểm chất lượng
của vận động viên khi thực hiện kỹ thuật chuyền bóng thấp tay bao gồm
những thông số chuyên môn, các thông số về tâm, sinh lý như sự thực hiện
của chức năng cơ quan phân tích, vận động và tư duy. Hoạt động và tư duy
của vận động viên bao gồm:
- Phân tích và đánh giá tình huống.
- Xác định tình huống trận đấu.
- Dự định phương án giải quyết.
- Tối ưu hóa.