Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam trường THPT xuân hoà phúc yên vĩnh phúc

1
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

NGÔ VIỆT ANH

LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP
NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ
THUẬT ĐÁNH ĐẦU CHO ĐỘI TUYỂN
BÓNG ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT XUÂN
HÒA - PHÚC YÊN VĨNH PHÚC

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

HÀ NỘI, 2012


2

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

NGÔ VIỆT ANH

LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP
NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KỸ
THUẬT ĐÁNH ĐẦU CHO ĐỘI TUYỂN
BÓNG ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT XUÂN
HÒA - PHÚC YÊN VĨNH PHÚC
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: CNKHSP TDTT - GDQP

Hƣớng dẫn khoa học
Th.S. LÊ TRƢỜNG SƠN CHẤN HẢI

HÀ NỘI, 2012


3

LỜI CAM ĐOAN

Tên tôi là: Ngô Việt Anh
Sinh viên lớp K34 Khoa Giáo dục thể chất Trường ĐHSP Hà Nội 2.
Tôi xin cam đoan đề tài “ Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao
hiệu quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam Trƣờng THPT
Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc” là công trình nghiên cứu của riêng tôi,
đề tài không trùng với kết quả nghiên cứu của các tác giả khác. Các kết quả
nghiên cứu này mang tính thời sự cấp thiết đúng thực tế khách quan của
Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc.
Hà Nội , ngày……tháng……năm 2012
Sinh viên

Ngô Việt Anh


4

CÁC KÝ TỰ VIẾT TẮT
1. GDTC

: Giáo dục thể chất

2. THPT

: Trung học phổ thông

3. TDTT

: Thể dục thể thao

4. VĐV

: Vận động viên

5. HLV

: Huấn luyện viên

6. HLKT

: Huấn luyện kỹ thuật

7. ĐHSP

: Đại học sư phạm

8. LVĐ

: Lượng vận động

9. TT

: Thể thao

10. CNH

: Công nghiệp hóa

11. HĐH

: Hiện đại hóa

12. TW

: Trung ương


5

DANH MỤC BẢNG
Bảng
Bảng 3.1

Nội dung

trang

Phân chia thời gian huấn luyện kỹ thuật bóng đá
trong chương trình huấn luyện bóng đá của đội

23

bóng đá nam Trường THPT Xuân Hòa - Phúc
Yên - Vĩnh Phúc
Bảng 3.2

Thực trạng việc sử dụng các bài tập kỹ thuật đánh
đầu của đội bóng đá nam Trường THPT Xuân
Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc

Bảng 3.3.

24

Kết quả kiểm tra một số kỹ thuật đánh đầu của đội
tuyển bóng đá nam Trường THPT Xuân Hòa -

25

Phúc Yên - Vĩnh Phúc
Bảng 3.4

Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập nâng cao hiệu

.

quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam

28

Trường THPT Xuân Hòa Phúc Yên - Vĩnh Phúc
Bảng 3.5

Kết quả phỏng vấn lựa chọn các test đánh giá
trình độ kỹ thuật đánh đầu của đội bóng đá nam

31

Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc
Bảng 3.6

Kết quả kiểm tra đánh giá của hai nhóm trước

33

thực nghiệm.
Bảng 3.7

Tiến trình thực nghiệm.

35

Bảng 3.8

Kết quả kiểm tra đánh giá của 2 nhóm sau thực

36

nghiệm

6

MỤC LỤC

Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1
6

1.1. Quan điểm của Đảng, Nhà Nước về TDTT và GDTC

6

1.2. Đặc điểm tâm - sinh lý lứa tuổi THPT

9

1.2.1. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi THPT

9

1.2.2. Đặc điểm sinh lý lứa tuổi THPT

10

1.3. Cơ sở tâm lý, sinh lý trong HLKT bóng đá

12

1.3.1. Cơ sở sinh lý trong HLKT bóng đá

12

1.3.2. cơ sở tâm lý trong HLKT bóng đá

12

1.4. Kỹ - chiến thuật và vai trò của kỹ thuật đánh đầu trong bóng
đá

13

1.4.1.Kỹ - chiến thuật trong bóng đá

14

1.4.2. Vai trò của kỹ thuật đánh đầu trong thi đấu

14

CHƢƠNG 2: NHIỆM VỤ, PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC

16

NGHIÊN CỨU

2.1.Nhiệm vụ nghiên cứu

16

2.2 Phương pháp nghiên cứu

16

2.2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu có liên quan

16

2.2.2. Phương pháp quan sát sư phạm

16

2.2.3. Phương pháp phỏng vấn

17

2.2.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm

17

2.2.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm

17

2.2.6. Phương pháp toán học thống kê

18

7
2.3.Tổ chức nghiên cứu

19

2.3.1. Thời gian nghiên cứu

19

2.3.2. Đối tượng nghiên cứu

19

2.3.3. Địa điểm nghiên cứu

19

CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

20

3.1. Đánh giá thực trạng khả năng thực hiện kỹ thuật đánh đầu của
đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh
Phúc

20

3.1.1. Thực trạng sự phát triển môn bóng đá tại Trường THPT

Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc

20

3.1.2. Thực trạng tập luyện của đội tuyển bóng đá nam trường
THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc
3.1.3. Hiệu quả sử dụng kỹ thuật đánh đầu của đội tuyển bóng đá

21
24

nam Trường THPT Xuân Hòa
3.2. Lựa chọn, ứng dụng và đánh giá hiệu quả của một số bài tập
nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá
nam Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc

26

3.2.1. Những căn cứ để lựa chọn bài tập

26

3.2.2. Lựa chọn bài tập nhằm nâng cao hiệu quả khi thực hiện kỹ

27

thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Xuân
Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc
3.2.3. Tổ chức thực nghiệm và đánh giá hiệu quả

30

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

37

TÀI LIỆU THAM KHẢO

38

PHỤ LỤC


8

ĐẶT VẤN ĐỀ
Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước của bất kỳ quốc gia
nào, ngoài các mặt như kinh tế, chính trị, văn hóa... thể dục thể thao cũng là
bộ phận quan trọng không thể thiếu được trong nền giáo dục xã hội chủ nghĩa.
Tập luyện TDTT là mơ ước vươn tới hoàn thiện hơn về thể chất con
người, đối với học sinh thì tập luyện TDTT giúp nâng cao khả năng tiếp thu
bài học, đối với người lao động tập luyện TDTT mang tới cho họ sức khỏe tốt
để làm tăng năng suất lao động và có khả năng lao động lâu dài.
Từ thuở niên thiếu đến lúc đi tìm đường cứu nước và sau này trở về lãnh
đạo phong trào giải phóng dân tộc thành công, đem lại độc lập tự do cho nhân
dân, Bác không chỉ tìm hiểu về văn hóa thể chất phương Đông, phương Tây
mà còn tự mình rèn luyện thân thể thường xuyên, kiên định, đồng thời nắm
vững bản chất của TDTT đối với sức khỏe con người và ý nghĩa của nó đối
với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kể từ ngày giữ chức vụ Chủ tịch
nước, Bác Hồ đã khuyến khích kêu gọi toàn dân rèn luyện thân thể, tập luyện

TDTT. Chính Người đã khai sinh nền TDTT cách mạng khi ký sắc lệnh thành
lập nha thể dục TW nằm trong Bộ Thanh niên ngày 30/1/1946 và gần 2 tháng
sau, ngày 27/3/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh lại ký tiếp sắc lệnh số 38 chỉ rõ
thiết lập trong Bộ quốc gia giáo dục một nha thanh niên và thể dục trong đó
có phòng thể dục TW, tiền thân của tổ chức TT sau này phát triển thành một
ngành lớn mạnh. Cũng trong ngày này, Bác Hồ đã viết bài thể dục và sức
khỏe, kêu gọi đồng bào cả nước hăng hái luyện tập TDTT giữ gìn sức khỏe và
ngày đó đã trở thành ngày truyền thống của ngành Thể thao Việt Nam. Người
nói: “gìn giữ dân chủ, xây dựng nước nhà, xây dựng đời sống mới việc gì cần
cũng có sức khỏe mới thành công. Mỗi người dân yếu ớt tức là làm cho cả
nước yếu ớt một phần, mỗi người dân khỏe mạnh tức là làm cho cả nước khỏe


9
mạnh. Việc rèn luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người
dân yêu nước. Việc đó không tốn kém, khó khăn gì. Gái trai, già trẻ cũng nên
làm và ai cũng làm được. Mỗi ngày tập một ít thể dục, ngày nào cũng tập thì
khí huyết lưu thông, tinh thần đầy đủ, như vậy là sức khỏe. Bộ giáo dục có
nhà thể dục, mục đích là để khuyên và dạy cho đồng bào tập thể dục, giữ gìn
và bồi dưỡng sức khỏe. Dân cường nước thịnh. Tôi mong đồng bào ta ai cũng
gắng tập thể dục - tự tôi ngày nào tôi cũng tập thể dục” [1].
Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục của Bác đã trở thành di sản quý báu của
ngành TDTT. Học tập và làm theo lời dạy của Người, dưới sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của nhà nước, sự ủng hộ của nhân dân, 66 năm qua, ngành
TDTT đã phát triển lớn mạnh không ngừng và đã đóng góp tích cực vào sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế...
Ngày nay, chiến tranh không còn nữa, Đảng và Nhà Nước ta càng chú
trọng đến sự nghiệp phát triển TDTT - khẩu hiệu “khỏe để xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc” đã được nêu lên trên khắp mọi miền tổ quốc. TDTT không chỉ
dừng lại ở việc giáo dục thể chất cho con người mà nó còn vươn xa hơn thế

nữa. TDTT là cầu nối cho sự phát triển tinh thần, tình hữu nghị giữa các dân
tộc, thông qua TDTT có thể tìm hiểu, học tập và giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc
sống.
Chỉ thị 36 CT/TW ngày 24/03/1994 của ban bí thư trung ương Đảng đã
nêu rõ: “Phát triển TDTT là một bộ phận quan trọng trong chính sách phát
triển kinh tế xã hội của Đảng và Nhà nước, nhằm bồi dưỡng và phát huy nhân
tố con người; Công tác TDTT phải góp phần tích cực nâng cao sức khỏe, thể
lực, giáo dục nhân cách đạo đức, lối sống lành mạnh làm phong phú đời sống
văn hóa tinh thần cho nhân dân; Nâng cao năng xuất lao động, xã hội và sức
chiến đấu của lực lượng vũ trang” [3].
Để phong trào TDTT quần chúng được phát triển rộng rãi và được các
tầng lớp xã hội hưởng ứng thì cần phải dành sự quan tâm đặc biệt đến hoạt


10
động TDTT trường học và đây cũng là vấn đề cốt lõi của chiến lược phát triển
TDTT nước ta. Bởi lẽ, đây là nơi có điều kiện thuận lợi nhất để áp dụng
những nội dung, hình thức và phương pháp tập luyện TDTT phong phú và đa
dạng, đem lại hiệu quả cao. Chính vì lẽ đó, Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự
quan tâm đặc biệt cho công tác GDTC trường học.
Thực hiện chủ chương quan điểm của Đảng và Nhà nước trong chương
trình GDTC trường học nhiều môn thể thao đã được đưa vào giảng dạy cho
học sinh, sinh viên như: Điền kinh, Cầu lông, Bóng đá, Bóng rổ …
Trong đó, Bóng đá là môn thể thao ra đời sớm cùng sự phát triển nhu cầu
đời sống, nó có lịch sử lâu đời cũng như các môn thể thao khác. Nếu nói Điền
kinh là môn thể thao “nữ hoàng” thì Bóng đá là môn thể thao “vua”. Hiện
nay, bóng đá đã phát triển thành một trong những môn thể thao mang tính
nghệ thuật cao, phổ biến ở khắp các quốc gia, ở đâu bóng đá cũng được rất
nhiều người hâm mộ và số lượng người tham gia tập luyện đông đảo.
Bóng đá là môn thể thao có tính nghệ thuật, tính tập thể, tính đối kháng

cao, là môn thể thao phức tạp, không những vậy bóng đá còn có tác dụng giáo
dục người tập về nhiều mặt, về ý chí, phẩm chất lẫn thể chất con người. Trong
những năm gần đây với sự quan tâm, đầu tư của Đảng và Nhà Nước, bóng đá
Việt Nam đã gặt hái được những thành quả đáng khích lệ cùng với sự khởi
sắc chung của nền thể thao nước nhà. Bóng đá Việt Nam đã dần chiếm được
vị thế qua các sự kiện thể thao trong khu vực và châu lục như: Đứng thứ nhì ở
SEA Game 23, đứng thứ nhất ở AFF cup năm 2008, tại SEA Game 26 tuy
không có thành tích gì đáng kể nhưng đội tuyển bóng đá Việt Nam bất ngờ
tăng 35 bậc, xếp thứ 99 trong bảng xếp hạng FIFA… bóng đá đã làm nức
lòng người dân Việt Nam vốn có sự đam mê môn thể thao “vua” này, đã tạo
cho họ niềm tin mạnh mẽ về tương lai tươi sáng của bóng đá nước nhà.
Để có được nền bóng đá hiện đại, tiến tiến trước hết phải có trình độ thể
lực sung mãn, phải có chiến thuật sắc bén, trình độ tâm lý mà trong đó cần


11
phải có yếu tố quan trọng là trình độ kỹ thuật chuyên môn điêu luyện. Đây là
một trong những yếu tố có ý nghĩa cơ bản để quyết định chiến thắng của một
trận đấu bóng đá.
Bóng đá là một môn thể thao đối kháng trực tiếp, các tình huống trong
thi đấu bóng đá đòi hỏi các cầu thủ phải biết vận dụng sáng tạo các kỹ thuật,
chiến thuật vào từng hoàn cảnh cụ thể một cách hợp lý.
Kỹ - chiến thuật đặc biệt quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến thành
tích thi đấu của VĐV. Trong bóng đá kỹ thuật được phân loại thành: Kỹ thuật
đá bóng, kỹ thuật khống chế bóng, kỹ thuật dẫn bóng, kỹ thuật đánh đầu …
Trong thi đấu bóng đá các cầu thủ không những xử lý các tình huống
bóng lăn dưới đất, các hình thức và các tính chất khác nhau mà còn xử lý các
tình huống bóng bay trên không, khi đó kỹ thuật đánh đầu được vận dụng. Vì
vậy, cầu thủ cần nắm vững và hoàn thiện kỹ thuật đánh đầu thì có lợi rất
nhiều khi thi đấu, nhất là các tình huống tranh chấp bóng bổng.

Bóng đá hiện đại đòi hỏi các cầu thủ phải biết cách sử dụng thành thạo
tất cả các kỹ thuật. Đặc biệt kỹ thuật đánh đầu là kỹ thuật khó nhưng nó được
sử dụng khá nhiều trong thi đấu.
Thực tế cho thấy có rất nhiều bàn thắng đẹp mắt, những lối chơi hay
được thực hiện bằng kỹ thuật đánh đầu. Với cách tiếp xúc bóng đá dạng như
sử dụng trán giữa, trán bên và đỉnh đầu các cầu thủ luôn tạo ra sự bất ngờ với
những góc độ bay của bóng theo ý mình làm đối phương khó phán đoán.
Trong thi đấu, kỹ thuật này còn đặc biệt hiệu quả với các lối chơi phòng thủ
phản công, tấn công biên lật cánh đánh đầu, hay giải quyết những bế tắc của
trận đấu khi mà những đường bóng thấp bị hậu vệ đối phương hóa giải …
đồng thời nó cũng có khả năng phá vỡ thế phòng thủ theo khu vực của đối
phương bằng những đường chuyền bổng và dài tạo điều kiện cho đồng đội
dứt điểm bằng đầu có hiệu quả.


12
Biết chơi bóng bằng đầu không chỉ là yêu cầu đối với các tiền đạo mà để
có thể cản phá chuyền bóng giải nguy cho đội nhà từ những đường chuyền
bổng của đối phương thì yêu cầu các cầu thủ trên mọi tuyến phải thành thạo
kỹ thuật này.
Bóng đá là môn thể thao được các em học sinh Trường THPT Xuân HòaPhúc Yên - Vĩnh phúc ưa thích và luôn tích cực tham gia tập luyện ở những
giờ học ngoại khóa, nhằm hoàn thiện và nâng cao trình độ kỹ thuật. Qua thực
tiễn nghiên cứu và khảo sát tại các giải phong trào cũng như các trận thi đấu
giao lưu với các trường khác, tôi nhận thấy thành tích thi đấu của các em chưa
cao do còn hạn chế về kỹ thuật và thể lực đặc biệt là kỹ thuật đánh đầu.
Xuất phát từ đòi hỏi nâng cao chất lượng giảng dạy và huấn luyện môn
bóng đá nói chung và kỹ thuật đánh đầu nói riêng của đội tuyển bóng đá nam
Trường THPT Xuân Hòa tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đánh đầu
cho đội tuyển bóng đá nam Trƣờng THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh

Phúc”.
 Mục đích nghiên cứu:
Mục đích nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu tìm ra một số bài tập nhằm
nâng cao được hiệu quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam Trường
THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc.


13
Chƣơng 1
TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Quan điểm của Đảng, Nhà Nƣớc về TDTT và GDTC
Ngay từ ngày đầu giành được chính quyền Bác Hồ đã nhận thấy tầm
quan trọng của TDTT và quan tâm đặc biệt đến nền TDTT nước nhà. Ngày
30/1/1946 Bác Hồ ký sắc lệnh số 14 về việc thành lập tại Bộ Thanh Niên một
Nha Thể Dục.
Ngày 1/3/1946, các khóa huấn luyện các bộ môn thể dục đầu tiên cho 62
nam, nữ thanh niên trên khắp các tỉnh toàn quốc. Những hướng dẫn viên trở
thành hạt giống gây dựng phong trào “khỏe vì nước”.
Ngày 19/05/1955 phát biểu tại lễ khai giảng trường đại học Nhân Dân
Việt Nam, Hồ Chủ Tịch đã nói : “… trong vui chơi cũng có giáo dục, cần có
những thứ vui chơi có văn hóa, thể dục có tính chất tập thể văn hóa và quần
chúng …” [1].
Ngày 2/10/1958 ban bí thư TW đảng ra chỉ thị số 106/CT/TW về công
tác TDTT, trong đó khảng định: “dưới chế độ chúng ta, việc chăm sóc sức
khỏe của nhân dân, tăng cường thể chất của nhân dân, được coi là nhiệm vụ
quan trọng của Đảng và Chính Phủ” [2].
Tháng 8 năm 1961 Bộ Giáo dục đề nghị Nhà nước ra Quyết định thành
lập Trường Trung cấp thể dục thể thao.
Chỉ thị số 36 CT/TW ngày 24/03/1994 của Ban bí thư TW Đảng Cộng
sản Việt Nam đã xác định mục tiêu cơ bản, lâu dài của công tác TDTT là hình

thành nền TDTT phát triển và tiến bộ, góp phần nâng cao sức khoẻ, thể lực,
đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần của nhân dân… để làm được điều đó
ngành TDTT cần đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ
trong lĩnh vực TDTT, nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ quản lí, cán bộ
khoa học [3].


14
Sau quá trình thực hiện Chỉ thị 36 CT/TW về “thực hiện GDTC trong tất
cả các trường học”, sự nghiệp TDTT nước ta đã có nhiều bước phát triển, góp
phần tích cực vào thành tựu chung của đất nước. TDTT được mở rộng tới mọi
đối tượng trong xã hội, mọi địa phương trong cả nước với nhiều hình thức,
phương pháp. Đã có “13% dân số thường xuyên tập luyện TDTT, TDTT
trong trường học được chú trọng, thành tích các môn thể thao được nâng cấp,
xây mới, quan hệ quốc tế về thể thao được mở rộng” [6].
Ngày 23/10/2010, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đã kí
Quyết định số 2198/QĐ-TTg phê duyệt chiến lược phát triển TDTT Việt Nam
đến năm 2020 với mục tiêu tổng quát “chiến lược phát triển thể thao Việt
Nam đến năm 2020 nhằm xây dựng và phát triển nền TDTT nước nhà để
nâng cao sức khoẻ nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước và tăng tuổi thọ của người Việt Nam
theo tinh thần vì sự nghiệp dân cường, nước thịnh hội nhập và phát triển”[14].
Một trong những nội dung quan trọng của chiến lược là khuyến khích
học sinh tham gia hoạt động thể thao. Phát triển TDTT cho mọi người, chiến
lược đặt mục tiêu đến năm 2015 đạt 28%, năm 2020 đạt 33% dân số luyện tập
TDTT thường xuyên.
Để phong trào TDTT quần chúng phát triển rộng rãi, cần đặc biệt quan
tâm tới phát triển TDTT trường học, đây là cốt lõi của chiến lược phát triển
TDTT nước ta, vì đó là đối tượng chiến lược, vừa là nơi có điều kiện thuận lợi
nhất để áp dụng những hình thức, nội dung, phương pháp hoạt động thể thao

phong phú, đa dạng đem lại hiệu quả lớn. Chính vì lẽ đó, Đảng và Nhà nước
đang dành sự quan tâm đặc biệt cho công tác GDTC trong trường học. GDTC
trong nhà trường là một bộ phận hết sức cần thiết, nó gắn liền vào mục tiêu
giáo dục. GDTC là quá trình tác động để hình thành cho người tập những
phẩm chất tốt về thể chất và tinh thần, tạo cho người tập một sức khỏe tốt để
sống hạnh phúc để tham gia vào cuộc sống lao động xã hội. Như vậy, GDTC


15
có liên quan đến tất cả các mặt của giáo dục, bởi sức khỏe là vốn quý nhất của
con người, có sức khỏe tốt con người mới có thể học tập tốt, lao động tốt…
Do đó GDTC là cơ sở để giáo dục con người toàn diện. Hệ thống GDTC cho
học sinh THPT hiện nay bao gồm các môn Điền kinh, Bóng đá, Bóng chuyền,
Bóng rổ, Cầu lông, Đá cầu… Trong đó Bóng đá là môn thể thao giàu tính
nghệ thuật và có tính chất đối kháng mạnh mẽ, có kỹ thuật đa dạng, chiến
thuật phong phú dễ khai triển… và vì vậy nó luôn được gọi là “môn thể thao
của những người dũng cảm” hay “môn thể thao số một hành tinh”. Với hoạt
động ngoài trời là chủ yếu, bóng đá giúp con người gần gũi với thiên nhiên,
làm tăng khả năng về tâm lực và trí lực.
Nằm trong hệ thống các phương tiện GDTC, cũng như các môn thể thao
khác Bóng đá được coi là môn thể thao có giá trị rất lớn để phát triển thể chất
và sức khỏe con người đặc biệt là thanh thiếu niên. Tập luyện bóng đá một
cách khoa học và có hệ thống sẽ giúp cho các em khỏe mạnh, cơ thể phát triển
cân đối. Trong nhiệm vụ giáo dục thể chất cho thanh thiếu niên bóng đá luôn
phát huy được hiệu quả cao bởi nó được tuổi trẻ yêu thích và tập luyện một
cách chủ động, tự giác và thường xuyên. Tuổi trẻ thích chơi bóng đá để thỏa
mãn niềm đam mê ham thích vận động là để chứng tỏ khả năng làm chủ quả
bóng tròn của mình và để so tài với bạn bè. Nhưng trên tất cả là để tăng cường
sức khỏe, sảng khoái tinh thần, thư giãn đầu óc sau những giờ học tập căng thẳng.
Tập luyện và thi đấu bóng đá là hoạt động có cường độ cao, đối kháng

trực tiếp, là hoạt động đòi hỏi sự chuẩn mực của các kỹ năng điều khiển quả
bóng tròn (đôi chân ít khéo léo hơn đôi tay)… do đó cần sự tập luyện chuyên
cần, để thành tài thì cần sự khổ luyện nhiều hơn là năng khiếu bẩm sinh, đó là
đặc điểm của bóng đá. Các cầu thủ trong đội tuyển bóng đá nam trường
THPT Xuân Hòa rất cần được sự quan tâm để phát triển thể chất nói chung và
phát triển kỹ thuật bóng đá nói riêng. Các em vừa bước từ tuổi thiếu niên lên
thanh niên, cơ thể mới bước đầu hoàn thiện. Vì vậy, cần có sự quan tâm, tìm


16
ra những phương pháp GDTC phù hợp giúp các em hoàn thiện bản thân mình
hơn nữa.
1.2. Đặc điểm tâm - sinh lý lứa tuổi THPT
1.2.1. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh THPT
- Về mặt tâm lý, các em thích chứng tỏ mình là người lớn, muốn để cho
mọi người tôn trọng mình, đã có một trình độ hiểu biết nhất định, có khả năng
phân tích tổng hợp, muốn hiểu biết nhiều, có hoài bão, nhưng còn nhiều
nhược điểm và thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống.
- Tuổi này chủ yếu là hình thành thế giới quan, tự ý thức, hình thành tính
cách và hướng về tương lai, Đó cũng là tuổi lãng mạng, mơ ước độc đáo và
mong cho cuộc sống tốt đẹp hơn, đó là tuổi đầy nhu cầu sáng tạo, nảy nở
những tình cảm mới. Thế giới quan không phải là một niềm tin lạnh nhạt, khô
khan, trước hết nó là sự say mê nhiệt tình.
- Hứng thú: các em có thái độ tự giác tích cực trong học tập xuất phát từ
động cơ học tập đứng đắn và hướng tới việc lựa chọn nghề nghiệp sau này khi
đã học xong THPT song những hứng thú học tập còn do nhiều động cơ học
tập khác nhau: giữ lời hứa với bạn, đôi khi do tự ái, hiếu danh. Cho nên giáo
viên cần định hướng cho các em xây dựng động cơ đúng đắn để cho các em
có hứng thú bền vững trong học tập nói chung và trong GDTC nói riêng.
- Tình cảm: So với học sinh tiểu học và trung học cơ sở, học sinh THPT

biểu lộ rõ rệt hơn tình cảm gắn bó và yêu quý mái trường mà các em sắp từ
giã, đặc biệt đối với giáo viên giảng dạy các em (yêu, ghét rõ ràng). Việc gây
được thiện cảm và sự tôn trọng là một trong những thành công. Điều đó giúp
giáo viên thuận lợi trong quá trình giảng dạy, nó thúc đẩy các em tích cực, tự
giác trong tập luyện và ham thích môn TDTT. Do vậy, giáo viên phải là người
mẫu mực, công bằng, biết động viên kịp thời và quan tâm đúng mực tới học
sinh, tôn trọng kết quả học tập cũng như tình cảm của học sinh.


17
- Trí nhớ: Ở tuổi này, hầu như không còn tồn tại việc ghi nhớ máy móc
do các em đã biết cách ghi nhớ có hệ thống, đảm bảo tính logic, tư duy chặt
chẽ hơn và lĩnh hội được bản chất của vấn đề cần học tập.Do đặc điểm của trí
nhớ đối với lứa tuổi học sinh THPT khá tốt nên giáo viên có thể sử dụng
phương pháp trực quan kết hợp với giảng giải, phân tích sâu sắc các chi tiết
kỹ thuật động tác và vai trò, ý nghĩa cũng như các sử dụng các phương tiện,
phương pháp trong giáo dục thể chất để các em có thể tự tập một cách độc lập
trong thời gian nhàn rỗi.
- Các phẩm chất ý trí đã rõ ràng hơn và mạnh mẽ hơn so với các lứa tuổi
trước đó. Các em có thể hoàn thành được những bài tập khó và đòi hỏi sự
khắc phục khó khăn trong tập luyện.
1.2.2. Đặc điểm sinh lý lứa tuổi học sinh THPT
Giai đoạn này hệ thần kinh tiếp tục phát triển đi đến hoàn thiện, khả năng
tư duy, khả năng phân tích tổng hợp và trìu tượng hóa tạo điều kiện thuận lợi
cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện, giúp các em nhanh
chóng tiếp thu và hoàn thiện kỹ thuật động tác. Khi giảng dạy, huấn luyện TT
nói chung và bóng đá nói riêng thì cần phải quan tâm đến đặc điểm sinh lý
của từng lứa tuổi. Đây là giai đoạn mà các em có đặc điểm sinh lý cơ thể đang
phát triển.
+ Hệ thần kinh:

Hệ thần kinh tiếp tục đi đến phát triển toàn diện, khả năng tư duy, khả
năng phân tích, tổng hợp và trìu tượng hóa được phát triển tạo điều kiện thuận
lợi cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện. Đây là đặc điểm
thuận lợi để các em nhanh chóng tiếp thu và hoàn thiện kỹ thuật động tác. Tuy
nhiên, đối với một số bài tập mang tính đơn điệu, không hấp dẫn cũng làm
cho các em nhanh chóng mệt mỏi. Cần thay đổi nhiều hình thức tập luyện một
cách phong phú, đặc biệt tăng cường các hình thức thi đấu, trò chơi để gây


18
hứng thú và tạo điều kiện hoàn thành tốt bài tập chính, nhất là các bài tập về
sức bền
+ Hệ hô hấp:
Hệ hô hấp phát triển tương đối hoàn thiện, vòng ngực trung bình của
nam từ 67 - 72 cm. Diện tích tiếp xúc phổi khoảng 100 - 120 cm 2 . Các chỉ số
hô hấp đã tương đối ổn định, khả năng hấp thụ oxy thấp hơn người lớn 1 chút
tần số đạt 16 -18 lần/ phút trong điều kiện yên tĩnh. Tuy nhiên cơ hô hấp còn
yếu nên sự co giãn của lồng ngực nhỏ, chủ yếu là co giãn cơ hoành.
+ Hệ tuần hoàn:
Hệ tuần hoàn của học sinh THPT đang phát triển và đi đến hoàn thiện.
buồng tim phát triển tương đối hoàn chỉnh. Tần số co bóp của tim và mạch
đập khoảng 60 - 80 lần/ phút, tim hoạt động tinh tế hơn, ở lứa tuối này công
suất hoạt động ở mức độ cao. Khả năng hồi phục vận động đặc biệt là lượng
vận động cao gần với người trưởng thành. Phản ứng của hệ tuần hoàn trong
vận động tương đối rõ rệt, khi sử dụng bài tập có khối lượng vận động và
cường độ vận động lớn hoặc các bài tập phát triển sức bền, cần phải thận
trọng và thường xuyên kiểm tra, theo giõi sức khỏe của học sinh.
+ Hệ vận động:
Xương đã phát triển ở mức độ cao và bắt đầu giảm tốc độ phát triển, nữ
cao thêm 0,5 - 1 cm, nam cao thêm từ 1 - 3 cm, tập luyện thể dục thường

xuyên làm cho hệ xương khỏe mạnh hơn, riêng đối với nam xương cứng hơn nữ.
Sự phát triển thể lực không đồng đều sức mạnh các nhóm cơ phát triển
không đều, cần đặc biệt chú ý đến tập luyện. các tổ chức cơ phát triển muộn
hơn xương nên sức co cơ vẫn còn tương đối yếu,các cơ bắp và cơ nhỏ phát
triển chậm hơn, các cơ co phát triển sớm hơn cơ duỗi, cơ lớn phát triển tương
đối nhanh, do vậy cần tập các bài tập phát triển sức mạnh để góp phần thúc
đẩy sự phát triển các cơ. Sức bền chung của các nhóm cơ tăng lên,về sức
nhanh thì thời gian phản ứng vận động đơn giản đạt mức độ cao, về sự khéo


19
léo thì khả năng định hướng trong không gian tốt, ở lứa tuổi này đặc điểm
sinh lý có đủ điều kiện để đạt được thành tích thể thao cao nếu được đào tạo
một cách toàn diện, có kỹ chiến thuật cũng như thể lực đạt mức độ cao, sự
chuẩn bị tốt.
1.3. Cơ sở tâm lý, sinh lý trong HLKT bóng đá
1.3.1. Cơ sở sinh lý trong HLKT bóng đá
Khoa học đã chứng minh các kỹ năng kỹ xảo vận động cần thiết trong
cuộc sống con người: Lao động, chạy nhảy, săn bắn… Được hình thành do
quá trình lặp đi lặp lại nhiều lần trong hoạt động đó. Trong quá trình sống nhờ
tập luyện, lao động khả năng vận động các kỹ năng, kỹ xảo chủ yếu của con
người được hình thành. Trong TT cũng vậy, các kỹ năng, kỹ xảo chủ yếu của
con người được hình thành do quá trình tích lũy các phản xạ có điều kiện,
nghĩa là các phản xạ có điều kiện lặp đi lặp lại nhiều lần tạo thành định hình
trên vỏ não. Dựa trên cơ sở này mà quá trình huấn luyện được hình thành từ
dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp… Nghĩa là các bài tập trước phải là tiền
đề cho các bài tập sau, và các bài tập phải dựa trên cơ sở kế thừa các bài tập
trước đó.
Khi nghiên cứu về quá trình hình thành các phản xạ có điều kiện các nhà
sinh học cho rằng việc hình thành các định hình hành động của hệ thần kinh

trung ương. Đó là chuỗi phản xạ có điều kiện được lặp đi lặp lại nhiều lần.
Quá trình tiếp thu kỹ thuật những động tác mới có liên quan đặc biệt đến đặc
điểm lứa tuổi, giới tính ở mỗi giai đoạn cần có sự thích ứng. Việc học kỹ thuật
động tác chính là quá trình củng cố hệ thần kinh trung ương. Bóng đá là một
môn thể thao vì thế việc huấn luyện kỹ chiến thuật động tác cần có sự lặp lại
cho thuần thục. Có khi nhanh, có khi chậm tùy thuộc vào bản thân người tập.
1.3.2. Cơ sở tâm lý trong HLKT bóng đá
Tâm lý con người rất phong phú, đa dạng và sự biểu hiện của nó cũng rất
sinh động muôn hình muôn vẻ. Trong bóng đá cũng vậy khi tham gia các hoạt


20
động tập luyện và thi đấu. Tâm lý con người cũng có những biểu hiện khác
nhau: Có người có trạng thái tâm lý tốt, có người có trạng thái tâm lý yếu, có
những người ở thời điểm này tốt, nhưng ở thời điểm khác lại không tốt… Vì
thế trong quá trình huấn luyện đòi hỏi HLV bóng đá phải nắm được các quy
luật của quá trình tâm lý, đặc điểm tâm lý lứa tuổi từ đó xác định đặc điểm và
quy luật hoạt động tâm lý của VĐV mà mình trực tiếp huấn luyện để có biện
pháp điều chỉnh quá trình huấn luyện cho phù hợp.
Hoạt động TT là một hoạt động thi đấu ganh đua quyết liệt không chỉ về
trình độ kỹ chiến thuật thể lực mà còn là sự ganh đua căng thẳng về mặt tâm
lý. Bóng đá là một môn thể thao thi đấu đối kháng trực tiếp và các VĐV cần
phải được trang bị đầy đủ về kỹ chiến thuật, thể lực và đặc biệt phải huấn
luyện chu đáo về mặt tâm lý. Bởi vì dù VĐV hai đội bóng có trình độ kỹ
chiến thuật, thể lực tốt nhưng sự chuẩn bị tâm lý không tốt thì hiệu quả thi
đấu cũng sẽ không cao, các bài phối hợp đồng đội cũng như khi sử dụng các
kỹ thuật cá nhân và dẫn tới hiệu quả thực hiện cũng không cao và tiếp xúc
bóng thiếu chính xác. Vì vậy trong quá trình HLKT bóng đá cần chú ý đến
yếu tố tâm lý của người tập.
1.4. Kỹ - chiến thuật và vai trò của kỹ thuật đánh đầu trong bóng đá

1.4.1. Kỹ - chiến thuật trong bóng đá
Kỹ thuật bóng đá có vai trò hết sức quan trọng, vì khi thi đấu bóng đá đội
nào có trình độ kỹ thuật tốt hơn thì đội đó chiếm ưu thế trên sân.
Kỹ thuật bóng đá là tất cả những động tác, mọi hoạt động hợp lý của
VĐV vận dụng trong thi đấu. Trong quá trình thi đấu kỹ thuật bóng đá dần
dần được hình thành theo thời gian và phát triển không ngừng để đi đến hoàn thiện.
Cùng với đà phát triển không ngừng của bộ môn bóng đá, kỹ thuật bóng
đá không những được phong phú thêm về nội dung mà độ khó của động tác
cũng ngày càng được nâng cao. VĐV bóng đá phải nắm chắc đến thuần thục
kỹ thuật mới có thể xử lý bóng một cách chính xác trong thi đấu.


21
Kỹ thuật bóng đá là cơ sở cho việc hoàn thiện chiến thuật sự phát triển
của chiến thuật sẽ nâng cao trình độ kỹ thuật. Do vậy trong công tác huấn
luyện phải tăng cường và nắm vững toàn diện kỹ thuật bóng đá. Có như vậy
mới nâng cao được trình độ bóng đá nước nhà. Đồng thời từng bước đưa bóng
đá nước ta có thể hội nhập, sánh vai với các nước trong khu vực, châu lục và
thế giới trong tương lai.
1.4.2. Vai trò của kỹ thuật đánh đầu trong bóng đá
Môn bóng đá là một nội dung trong chương trình GDTC cho học sinh
THPT nó đóng một vai trò rất quan trọng. Trong công tác Đoàn, Đội, bóng đá
luôn là nội dung được hoạt động tích cực được lựa chọn với nhiều mục đích,
bóng đá luôn thu hút được số lượng lớn các em học sinh. Chính vì vậy mà các
em luôn nhiệt tình và chăm chỉ trong tập luyện cũng như trong thi đấu. Phong
trào tập luyện của học sinh trong các nhà trường rất sôi nổi vì tuổi trẻ thích
bóng đá vừa là nhiệm vụ học tập vừa là niềm đam mê ham thích vận động, là
để chứng tỏ bản thân. Nhưng trên tất cả là được tăng cường sức khỏe do cuộc
chơi mang lại. Bóng đá là một nội dung thi đấu chính thức trong các kỳ Hội
Khỏe Phù Đổng. Rất nhiều các phong trào được tổ chức ở địa phương, trong

các Trường THPT trên cả nước hàng năm thường xuyên tổ chức các giải bóng
đá. Đây là cơ hội tốt để các em học hỏi lẫn nhau trong bóng đá cũng như các
lĩnh vực khác làm tăng thêm kho tàng kiến thức của các em. Tuy nhiên hiện
nay ở hầu hết các Trường THPT cơ sở vật chất cho môn bóng đá còn thiếu
nên muốn đẩy mạnh phong trào bóng đá tại các Trường THPT cần được sự
quan tâm đầu tư hơn nữa. Đồng thời cũng cần bồi dưỡng nâng cao chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên HLV bóng đá ở các trường THPT.
Bóng đá hiện đại đòi hỏi các cầu thủ phải biết cách sử dụng thành thạo
tất cả các kỹ thuật. Đặc biệt kỹ thuật đánh đầu là kỹ thuật khó nhưng nó được
sử dụng khá nhiều trong thi đấu. Thực tế cho thấy có rất nhiều bàn thắng đẹp
mắt, những lối chơi hay được thực hiện bằng kỹ thuật đánh đầu. Với cách


22
tiếp xúc bóng đá dạng như sử dụng trán giữa, trán bên và đỉnh đầu các cầu thủ
luôn tạo ra sự bất ngờ với những góc độ bay của bóng theo ý mình làm đối
phương khó phán đoán. Trong thi đấu bóng đá các tình huống trên sân luôn
biến đổi nên tùy từng vị trí, từng tư thế và tình huống cụ thể của mỗi cầu thủ
có thể sử dụng các kỹ thuật đánh đầu khác nhau. Cũng như các kỹ thuật chơi
bóng dùng chân, kỹ thuật đánh đầu luôn phát huy tốt trong cản phá, chuyền
bóng tấn công và tấn công cầu môn.
Đánh đầu trán giữa có thể cản phá, chuyền bóng hay trực tiếp tấn công
cầu môn với đường bóng bay đầy uy lực và có độ chính xác cao. Bên cạnh đó,
để tạo ra sự bất ngờ bằng những đường bóng bay lệch một góc tùy ý so với
hướng bóng đến khiến đối phương khó phán đoán, ở tư thế thuận lợi cầu thủ
có thể chuyền bóng hay tấn công bằng chán bên. Ngoài ra trong thi đấu còn
xuất hiện những đường chuyền chiến thuật hay trực tiếp ghi bàn thắng về sau
bằng đỉnh đầu rất hiệu quả. Trong những trận đấu đỉnh cao cần những đường
bóng bất ngờ và hiểm hóc. Chính kỹ thuật đánh đầu nói chung và kỹ thuật
đánh đầu bằng trán bên, đỉnh đầu luôn là một vũ khí lợi hại cho cầu thủ tấn

công cầu môn đối phương.


23

Chƣơng 2
NHIỆM VỤ, PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU

2.1. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu của đề tài, tôi đã xác định 2 nhiệm vụ
chính sau:
* Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng khả năng đánh đầu của đội tuyển bóng
đá nam Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc.
* Nhiệm vụ 2: Lựa chọn, ứng dụng và đánh giá hiệu quả của một số bài
tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật đánh đầu cho đội tuyển bóng đá nam
Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc.
2.2 Phƣơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết được các nhiệm vụ trên tôi đã sử dụng các phương pháp
nghiên cứu sau:
2.2.1. Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp tài liệu có liên quan
Đây là phương pháp sử dụng rộng rãi trong quá trình nghiên cứu khoa
học, trong đề tài tôi sử dụng phương pháp này để tổng hợp và phân tích tài
liệu có liên quan nhằm tìm hiểu sâu hơn về cơ sở lý luận, các kỹ thuật, các
phương pháp, các bài tập sử dụng trong giảng dạy và huấn luyện Bóng đá.
Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu còn giúp người viết hình
thành về kết cấu nội dung trình bày. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu của mình
và tư liệu tích lũy được.
2.2.2. Phƣơng pháp quan sát sƣ phạm
Phương pháp quan sát sư phạm là phương pháp được sử dụng rộng rãi
trong các công trình nghiên cứu khoa học về huấn luyện và giảng dạy thể

thao. Để việc lựa chọn các bài tập được tốt hơn tôi tiến hành quan sát gián
tiếp các buổi huấn luyện của một số đội tuyển trẻ, một số câu lạc bộ nhằm rút


24
ra thông tin cần thiết trong huấn luyện kỹ thuật đánh đầu. Mặt khác, sử dụng
phương pháp quan sát trực tiếp để thu thập các số liệu về việc sử dụng các bài
tập trong quá trình HLKT đánh đầu của đội tuyển bóng đá nam Trường THPT
Xuân Hòa - Phúc Yên - Vĩnh Phúc.
2.2.3. Phƣơng pháp phỏng vấn
Trong các công trình nghiên cứu về TDTT phương pháp phỏng vấn được
sử dụng khá rộng rãi nhằm trao đổi kinh nghiệm vốn hiểu biết sâu sắc của các
chuyên gia về các lĩnh vực có liên quan đến vấn đề nghiên cứu và trao đổi
kinh nghiệm với các đối tượng nghiên cứu. Trong quá trình nghiên cứu đề tài
đã sử dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp và gián tiếp:
* Phương pháp phỏng vấn trực tiếp:
Đối tượng phỏng vấn là các giáo viên TT của trường THPT Xuân Hòa và
17 sinh viên K34 khoa GDTC trường ĐHSP Hà Nội 2.
Nội dung phỏng vấn là các vấn đề có liên quan đến việc tập luyện của
đội bóng đá nam trường THPT Xuân Hòa.
* Phương pháp phỏng vấn gián tiếp:
Dùng phiếu hỏi để phỏng vấn các đối tượng có liên quan đến đề tài
nghiên cứu đó là giáo viên TT trong trường và 17 sinh viên K34 khoa GDTC trường
ĐHSP Hà Nội 2.
Nội dung phỏng vấn là các vấn đề có liên quan đến kỹ thuật đánh đầu của đội
tuyển bóng đá nam Trường THPT Xuân Hòa.
2.2.4. Phƣơng pháp kiểm tra sƣ phạm
Phương pháp này nhằm mục đích đánh giá thực trạng khả năng đánh đầu
của đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Xuân Hòa một cách chính xác
thông qua các tets thử nghiệm (đánh đầu vào ½ cầu môn và đánh đầu xa trong

hành lang 5m).
2.2.5. Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm


25
Thực nghiệm khoa học là phương pháp có tính khoa học và khách quan
đồng thời có giá trị thuyết phục cao nếu thực nghiệm được tổ chức chặt chẽ
và sát thực. Phương pháp thực nghiệm có nhiều loại thực nghiệm như: Thực
nghiệm đơn, thực nghiệm so sánh, thực nghiệm trong phòng thí nghiệm, thực
nghiệm trong giảng dạy và huấn luyện… Đề tài này tiến hành thực nghiệm sư
phạm, theo hình thức thực nghiệm kép hay còn gọi là thực nghiệm so sánh.
Đối tượng tham là 20 nam học sinh Trường THPT Xuân Hòa - Phúc Yên
- Vĩnh Phúc.
2.2.6. Phƣơng pháp toán học thống kê
Để có cơ sở đánh giá hiệu quả của việc áp dụng các bài tập còn phải sử
dụng một số công thức toán học thống kê như sau:
n

- Số trung bình cộng : x 

- Phương sai chung:



2

x
i 1

i

n


 X

A

 XA

   X
2

nA  nB  2

- So sánh 2 số trung bình ở mẫu bé (t): t =

XA  XB



2

n



A

X

X



2

X

 XB



2

( n  30 )

|  |  2

- Độ lêch chuẩn:

Trong đó:

B

A

B

n

:Là số trung bình của nhóm A
:Là số trung bình của nhóm B

: Phương sai
i



: Là giá trị từng cá thể

n : Số lượng
 : Dấu hiệu tổng

( n  30 )
2

B