Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển bóng đá nam trường THPT cao bá quát gia lâm hà nội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

NGUYỄN NGỌC LONG

LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP NHẰM
NÂNG CAO HIỆU QUẢ SÚT BÓNG BẰNG
MU CHÍNH DIỆN CHO ĐỘI TUYỂN BÓNG
ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT CAO BÁ QUÁT
GIA LÂM - HÀ NỘI
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

HÀ NỘI, 2012


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA GIÁO DỤC THỂ CHẤT

NGUYỄN NGỌC LONG

LỰA CHỌN MỘT SỐ BÀI TẬP NHẰM
NÂNG CAO HIỆU QUẢ SÚT BÓNG BẰNG
MU CHÍNH DIỆN CHO ĐỘI TUYỂN BÓNG
ĐÁ NAM TRƢỜNG THPT CAO BÁ QUÁT
GIA LÂM – HÀ NỘI
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: CNKHSP TDTT – GDQP
Hƣớng dẫn khoa học
TS. LÊ TRƢỜNG SƠN CHẤN HẢI

HÀ NỘI, 2012

LỜI CAM ĐOAN

Tên tôi là: Nguyễn Ngọc Long
Sinh viên : K34 Khoa GDTC - GDQP
Tôi xin cam đoan khoá luận tốt nghiệp với đề tài: “Lựa chọn một số bài
tập nhằm nâng cao hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển
bóng đa nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội” là công trình
nghiên cứu của riêng tôi, kết quả không trùng với kết quả của các tác giả nào.
Đề tài được thực hiện từ tháng 11/2011 đến tháng 5/2012. được nghiên cứu
trên đối tượng là nam học sinh Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội.
Xuân Hoà, ngày

tháng

năm 2012

Sinh viên

Nguyễn Ngọc Long


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

GDTC

: Giáo dục thể chất

THPT

: Trung học phổ thông

TDTT

: Thể dục thể thao

VĐV

: Vận động viên

HLV

: Huấn luyện viên

HLKT

: Huấn luyện kỹ thuật

GD& ĐT

: Giáo dục & Đào tạo


DANH MỤC BẢNG
STT Bảng

Nội dung

Trang

Phân chia thời gian HLKT bóng đá trong chương
1

Bảng 3.1 trình huấn luyện bóng đá của đội bóng đá nam

23

Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm – Hà Nội
Kết quả kiểm tra một số kỹ thuật sút bóng vào cầu
2

Bảng 3.2

môn (2x3) của 30 học sinh trong đội tuyển bóng đá
nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm – Hà Nội

23

(n =30)
Kết quả phỏng vấn 12 bài tập của 6 giáo viên TDTT
3

Bảng 3.3 của Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm và 14 giáo

26

viên TDTT trong Quận Long Biên.(n=20)
Kết quả phỏng vấn lựa chọn các test đánh giá sút
4

Bảng 3.4

bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển bóng đá
nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội

28

(n=20).
So sánh kết quả kiểm tra các test trước thực nghiệm

5

Bảng 3.5

6

Bảng 3.6 Tiến trình thực nghiệm.

7

Bảng 3.7

của nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm. (n=30)
So sánh kết quả kiểm tra các test sau thực nghiệm
của nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm. (n=30)

35
36
37

MỤC LỤC

Trang
Đặt vấn đề

1

Chƣơng 1: Tổng quan vấn đề nghiên cứu

4

1.1. Quan điểm của Đảng, Nhà nước, Bộ GD&ĐT về
TDTT và GDTC

4

1.2. Cơ sở tâm, sinh lý HLKT động tác

6

1.2.1. Cơ sở sinh lý HLKT động tác

6

1.2.2. Cơ sở tâm lý HLKT động tác

7

1.3. Đặc điểm tâm, sinh lý học sinh THPT

7

1.3.1. Đặc điểm tâm lý học sinh THPT

7

1.3.2. Đặc điểm sinh lý học sinh THPT

8

1.4. Cơ sở thực tiễn

10

1.4.1. Đặc điểm bóng đá hiện đại

10

1.4.2. Đặc điểm HLKT trong bóng đá

11

1.4.3. Tình hình học tập và tập luyện môn bóng đá của
học sinh THPT

14

Chƣơng 2: Nhiệm vụ, phƣơng pháp, tổ chức, tổ chức

nghiên cứu

15

2.1. Nhiệm vụ nghiên cứu

15

2.2. Phương pháp nghiên cứu

15

2.3. Tổ chức nghiên cứu

18

Chƣơng 3: Kết quả nghiên cứu

20

3.1. Đánh giá thực trạng sự phát triển môn bóng đá tại
Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội

20


3.1.1. Thực trạng tập luyện và kết quả thi đấu của
đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát
Gia Lâm - Hà Nội.

20

3.1.2. Sự phát triển môn bóng đá tại Trường THPT Cao
Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội phát triển môn bóng đá tại
Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội

21

3.2. Lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ
thuật đá bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển bóng đá
nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội.
3.2.1. Những căn cứ để lựa chọn bài tập

24
24

3.2.2. Phỏng vấn lựa chọn một số bài tập để nâng cao
hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển
bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà
Nội.

25

3.2.3. Lựa chọn test kiểm tra đánh giá

27

3.2.4. Tiến hành thực nghiệm

29

Kết luận và kiến nghị

38

Tài liệu tham khảo

40

Phụ lục


PHỤ LỤC 1
Kết quả kiểm tra trƣớc thực nghiệm của nhóm thực nghiệm

TT

Họ và tên

Đá bóng

Điểm sút bóng

xa(mét)

5 quả (điểm)

Sút 10 quả
liên tiếp
(điểm)

1

Nguyễn Hoàng Anh

27

8

6

2

Trần Việt Anh

21

7

7

3

Nguyễn Văn Bách

25

7

5

4

Đoàn Mạnh Cường

28

8

6

5

Nguyễn Văn Đoàn

23

8

6

6

Đỗ Văn Hiệp

26,5

7

7

7

Nguyễn Quốc Hoàng

29

8

4

8

Nguyễn Văn Hùng

31

7

8

9

Đỗ Tiến Minh

28

7

4

10 Hoàng Thái Sơn

27

8

6

11 Đỗ Mạnh Tài

24

7

5

28,6

7

4

28

7

6

14 Nguyễn Hữu Tuấn

29,5

8

5

15 Nguyễn Văn Tùng

25

7

5

26,706

7,4

5.27

12 Nguyễn Chí Thanh
13 Đỗ Mạnh Thắng

X


PHỤ LỤC 2
Kết quả kiểm tra trƣớc thực nghiệm của nhóm đối chứng
TT

Họ và tên

Đá bóng

Điểm sút bóng Sút 10 quả liên

xa(mét)

5 quả (điểm)

tiếp (điểm)

1

Nguyễn Hoàng An

26

6

4

2

Cao Việt Cường

26

7

5

3

Nguyễn Hoàng Chung

25,5

7

5

4

Nguyễn Anh Dũng

30

8

5

5

Lê Văn Đăng

27,5

7

6

6

Nguyễn Ngọc Hân

25

7

7

7

Nguyễn Đức Hoàng

26

8

4

8

Hoàng Hùng Khanh

31

7

8

9

Ngô Bá Tuấn Minh

28

7

4

10 Hoàng Văn Sơn

27

8

7

11 Nguyễn Hồng Thái

31

8

5

12 Trần Mạnh Toàn

29

7

3

13 Nguyễn Đức Tuấn

27

6

6

28,5

7

5

27

8

5

27,633

7,2

5.6

14 Hàn Viết Tùng
15 Phạm Văn Xiêm
X


PHỤ LỤC 3
Kết quả kiểm tra sau thực nghiệm của nhóm thực nghiệm
TT

Họ và tên

Đá bóng
xa(mét)

Điểm sút bóng 5
quả (điểm)

Sút 10 quả
liên tiếp
(điểm)

1

Nguyễn Hoàng Anh

32

9

8

2

Trần Việt Anh

28

10

8

3

Nguyễn Văn Bách

30

8

8

4

Đoàn Mạnh Cường

31

11

8

5

Nguyễn Văn Đoàn

29

10

9

6

Đỗ Văn Hiệp

30.5

9

8

7

Nguyễn Quốc Hoàng

30

12

9

8

Nguyễn Văn Hùng

33

10

8

9

Đỗ Tiến Minh

29.5

9

9

10 Hoàng Thái Sơn

29

11

9

11 Đỗ Mạnh Tài

28

8

8

29.5

10

8

13 Đỗ Mạnh Thắng

30

9

8

14 Nguyễn Hữu Tuấn

32

13

8

15 Nguyễn Văn Tùng

29

10

8

30.033

9.93

8.26

12 Nguyễn Chí Thanh

X


PHỤ LỤC 4
Kết quả kiểm tra sau thực nghiệm của nhóm đối chứng
TT

Họ và tên

Đá bóng Điểm sút bóng Sút 10 quả liên
tiếp (điểm)
xa(mét)

5 quả (điểm)
7
28
7

1

Nguyễn Hoàng An

2

Cao Việt Cường

29

8

7

3

Nguyễn Hoàng Chung

28

7

8

4

Nguyễn Anh Dũng

30.5

9

8

5

Lê Văn Đăng

28

8

8

6

Nguyễn Ngọc Hân

29

7

8

7

Nguyễn Đức Hoàng

28

10

7

8

Hoàng Hùng Khanh

29.5

9

8

9

Ngô Bá Tuấn Minh

29

9

7

10 Hoàng Văn Sơn

28

9

8

11 Nguyễn Hồng Thái

31

9

8

12 Trần Mạnh Toàn

29

8

7

13 Nguyễn Đức Tuấn

28

7

7

29.5

8

6

27

7

8

28.767

8.13

7.46

14 Hàn Viết Tùng
15 Phạm Văn Xiêm
X


PHỤ LỤC 5
Kết quả kiểm tra một số kỹ thuật sút bóng vào cầu môn(2x3m) của 30 học sinh
trong đội tuyển bóng đá nam Trƣờng THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội

S
T

Họ và tên

T

Đá bóng bằng mu

Đá bóng bằng lòng

Đá bóng bằng mu

Đá bóng bằng mu

trong bàn chân

bàn chân

ngoài bàn chân

chính diện bàn

( sút 5 quả)

( sút 5 quả)

( sút 5 quả)

chân (sút 5 quả)

Thành

Tỉ

tích

lệ

(quả)

%

Kỹ
thuật

Thành

Tỉ

tích

lệ

(quả)

%

Kỹ
thuật

Thành

Tỉ

tích

lệ

(quả)

%

Kỹ
thuật

Thành

Tỉ

tích

lệ

(quả)

%

Kỹ
thuật

1

Nguyễn Hoàng An

4

80

T

3

60

K

2

40

TB

3

60

K

2

Nguyễn Hoàng Anh

2

40

TB

2

40

TB

3

60

K

2

40

TB

3

Trần Việt Anh

3

60

K

4

80

T

2

40

TB

3

60

K

4

Nguyễn Văn Bách

4

80

T

2

40

TB

1

20

TB

1

20

TB

5

Nguyễn Hoàng Chung

5

100

T

2

40

TB

5

100

T

2

40

TB

6

Đoàn Mạnh Cường

3

60

K

3

60

K

2

40

TB

1

20

TB


7

Cao Việt Cường

3

60

K

1

20

TB

3

60

K

2

40

TB

8

Lê Văn Đăng

4

80

T

3

60

K

3

60

K

2

40

TB

9

Nguyễn Văn Đoàn

2

40

TB

2

40

TB

4

80

T

3

60

K

10

Nguyễn Anh Dũng

3

60

K

1

20

K

4

80

T

2

40

TB

11

Nguyễn Ngọc Hân

3

60

K

4

80

T

2

40

TB

0

0

Y

12

Đỗ Văn Hiệp

1

20

TB

4

80

T

2

40

TB

2

40

TB

13

Nguyễn Quốc Hoàng

2

40

TB

2

20

TB

5

100

T

2

40

TB

14

Nguyễn Đức Hoàng

3

60

K

3

60

K

1

20

TB

3

60

K

15

Nguyễn Văn Hùng

2

40

TB

2

40

TB

3

60

K

1

20

TB

16

Hoàng Hùng Khanh

3

60

K

4

80

K

3

60

K

1

20

TB

17

Đỗ Tiến Minh

1

20

TB

1

20

TB

4

80

T

3

60

K

18

Ngô Bá Tuấn Minh

2

40

TB

4

80

T

2

40

TB

2

40

TB

19

Hoàng Thái Sơn

4

80

T

3

60

K

5

100

T

1

20

TB

20

Hoàng Văn Sơn

1

20

TB

2

40

TB

2

40

TB

0

0

Y

21

Đỗ Mạnh Tài

3

60

K

1

20

K

2

40

TB

2

40

TB

22

Nguyễn Hồng Thái

3

60

K

2

40

TB

3

60

K

2

40

TB


23

Đỗ Mạnh Thắng

2

40

TB

4

80

T

0

0

Y

1

20

TB

24

Nguyễn Chí Thanh

1

20

TB

3

60

K

1

20

TB

2

40

TB

25

Trần Mạnh Toàn

4

80

T

1

20

TB

4

80

T

1

20

TB

26

Nguyễn Đức Tuấn

3

60

K

3

60

K

3

60

K

3

60

K

27

Nguyễn Hữu Tuấn

3

60

K

3

60

K

2

40

TB

0

0

Y

28

Nguyễn Văn Tùng

3

60

K

1

20

TB

2

40

TB

2

40

TB

29

Hàn Viết Tùng

4

80

T

5

100

T

1

20

TB

2

40

TB

30

Phạm Văn Xiêm

2

40

TB

2

40

TB

0

0

Y

3

60

K

2.76

43.2

2.56

41.2

2.66

43.2

1.96

29.2


15
TRƯỜNG ĐHSP HÀ NỘI 2
KHOA GDTC

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

----------

PHIẾU PHỎNG VẤN
Kính gửi:

Họ và tên:………………………………………………………………….
Đơn vị công tác:……………………………………………………………
Trình độ học vấn:…………………………………………………………..
Với mục đích tìm ra những bài tập nâng cao trình độ chuyên môn cho đội
tuyển bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội. Chúng tôi
nghiên cứu đề tài:
“ Lựa chọn bài tập nâng cao hiêu quả sút bóng bằng mu chính diện cho
đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội”.
Vậy chúng tôi xin quý vị vui lòng trả lời một số câu hòi sau:
Ý kiến của qú vị là những đóng góp quý báu để chúng tôi hoàn thành đề
tài này và thiết thực góp phần nâng cao trình độ bóng đá của Trường THPT
Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội.
Với các câu hỏi sau đây quý vị chỉ cần đánh dấu (+) vào các ô vuông bên
cạnh ý kiến các nhân của quý vị.
Câu 1: Theo quý vị với đối tượng nghiên cứu của đề tài là đối tuyển
bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội thì các bài tập
nào sau đây mang lại hiệu quả cao trong giảng dạy và huấn luyện ?
Bài tập 1: Bài tập mô phỏng kỹ thuật đá bóng bằng mu chính diện
(không có đà và có đà).
Bài tập 2: Dẫn bóng luồn cọc sút vào cầu môn.





16
Bài tập 3: Phối hợp chiến thuật 3 đánh 2 sút vào cầu môn.



Bài tập 4: Quay người đột ngột sút bóng vào cầu môn.



Bài tập 5: Đá phạt hàng rào.



Bài tập 6: Sút bóng 10 quả liên tục vào cầu môn.



Bài tập 7: Phát triển thể lực bổ trợ.



Bài tập 8: Sút bóng động có đà vào cầu môn



Bài tập 9: Di chuyển sút cầu môn.



Bài tập 10: Phối hợp tập tường sút cầu môn.



Bài tập 11: Khống chế bóng sút vào cầu môn.



Bài tập 12: Hoàn thiện kỹ thuật động tác thông qua thi đấu



Câu 2: Theo quý vị với đối tượng nghiên cứu đề tài. Test đánh giá nào
để đánh giá được hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển bóng
đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội:
Test 1: Quay người đột ngột sút bóng vào cầu môn.



Test 2: Chạy đà sút phạt 11m bằng mu chính diện
vào cầu môn (6x 2,2m).



Test 3: Phối hợp tập tường sút cầu môn.



Test 4: Sút 10 quả liên tục vào cầu môn.



Test 5: Dẫn bóng 3 -5 m sút bóng bằng mu chính diện.



Xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các quý vị!


17

ĐẶT VẤN ĐỀ
Thể thao là một hoạt động không thể thiếu trong đời sống văn hoá, xã hội
loài người. Ngay từ khi ra TDTT là một bộ phận hữu cơ của nền văn hoá xã
hội và là một phương tiện hữu hiệu của giáo dục các tố chất thể lực. TDTT
còn mang đầy đủ tính lịch sử, giai cấp và còn mang đậm sắc thái dân tộc.
Tập luyện TDTT còn mang lại sức khoẻ, phát triển thể lực cân đối, hoàn
thiện về thể lực, trí sáng tạo, đạo đức, thẩm mỹ và ý trí. Bác Hồ đã nói: “Mỗi
người dân yếu ớt tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần, mỗi một người dân
mạnh khoẻ tức là góp phần làm cho cả nước mạnh khoẻ. Vậy nên tập thể thao
là bổn phận của người dân yêu nước…” [6].
Thế hệ trẻ là một bộ phận đông đảo, lực lượng hùng hậu của xã hội là
nguồn lực đã và sẽ tham gia xây dựng đất nước, đại biểu cho thế hệ này là học
sinh - sinh viên những chủ nhân của đất nước trong tương lai. Môi trường để
đào tạo thế hệ trẻ chính là môi trường giáo dục trong đó có GDTC.
Chúng ta đã giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống xâm lược bảo vệ
đất nước, nhiệm vụ, mục tiêu trước mắt và lâu dài là xây dựng đất nước ngày
một giàu mạnh, văn minh theo con đường Chủ nghĩa xã hội. Muốn làm được
điều này phải tạo ra một lực lượng lao động có trình độ chuyên môn cao,
phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, lập trường chính trị vững vàng, mặt
khác nữa cần trang bị cho họ vốn thể lực thật cường tráng đáp ứng nhịp độ
của công cuộc Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa, tạo ra đội ngũ lao động phát
triển toàn diện về cả trí lực và thể lực. Đó cũng là trách nhiệm của nhiều
ngành trong đó có TDTT.
Nhà nước rất coi trọng công tác TDTT trong trường học, nhằm phát triển
hoàn thiện thể chất cho tầng lớp thanh - thiếu niên, nhi đồng. GDTC là nội

dung bắt buộc với học sinh - sinh viên được thực hiện trong hệ thống giáo dục


18
quốc dân từ mầm non cho đến đại học, TDTT trường học bao gồm việc tiến
hành chương trình GDTC bắt buộc và tổ chức hoạt động TDTT chính khóa
cho người học. Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh được
tập luyện TDTT phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và điều kiện cơ sở vật chất
từng nơi. GDTC là một bộ phận để thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, góp
phần nâng cao dân trí, làm cho “dân sinh dũng” và bồi dưỡng nhân tài đáp
ứng yêu cầu của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong các môn thể thao, bóng đá được coi là môn thể thao “vua”, thu hút
được sự đam mê của hàng triệu người trên hành tinh. Nó đã đi sâu vào tâm tư
tình cảm của người dân, cuốn hút nhiều người tham gia tập luyện. Bóng đá là
môn thể thao rất phức tạp, ngoài việc trang bị về kỹ thuật chiến thuật, thể lực,
tâm lý, còn đòi hỏi vận động viên phải có tính tổ chức, tính kỷ luật cao.
Trong những năm gần đây, phong trào TDTT nói chung và bóng đá nói
riêng đã bắt đầu có những thành tích đáng khích lệ, mang đầy tính thuyết
phục. Đó là tấm huy chương vàng, bạc, đồng mà các nam nữ VĐV đã giành
được qua các kỳ SEAGAMES 21, 22, 23, 24, 25, 26 và một số giải khác. Tuy
nhiên, thành tích đó chỉ là trong khu vực. Tham gia các giải bóng đá lớn khác,
đội bóng đá nước ta luôn chịu thất bại nặng nề, nguyên nhân chính do các
VĐV chưa được đào tạo một cách cơ bản, khoa học. Về các mặt: Thể lực, tâm
lý, kỹ thuật, chiến thuật…, đồng thời trong thi đấu phải nỗ lực hết mình biết
vận dụng triệt để những cơ hội để ghi bàn thắng. Có rất nhiều tình huống kỹ
thuật ghi bàn thắng những kỹ thuật được các cầu thủ sử dụng nhiều trong
những tình huống tấn công sút cầu môn, đó là kỹ thuật đá bóng bằng mu
chính diện. Bởi kỹ thuật này có ưu điểm tạo cho đường bóng đi căng, chính
xác và bất ngờ và có thể ghi được những bàn thắng ở cự ly xa.
Hà Nội có phong trào phát triển bóng đá rất mạnh của cả nước. Trong đó

phong trào bóng đá tại các Trường THPT luôn được chính quyền thành phố,


19
sở TDTT Hà Nội và Sở GD&ĐT quan tâm, đầu tư. Hàng năm Sở GD&ĐT tổ
chức giải Hội khỏe Phù Đổng, và một số giải khác cho các Trường THPT
nhằm tạo sân chơi bổ ích cho các em học sinh, đồng thời tìm kiếm các tài
năng trẻ cho Hà Nội cũng như cho Việt Nam.
Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội phát triển phong trào
TDTT rất phát triển nhất là môn bóng đá. Đội tuyển bóng đá trường Cao Bá
Quát Gia Lâm - Hà Nội luôn đạt thành tích cao trong các giải hội khỏe phù
đổng cấp cụm và cấp thành phố. Tuy nhiên qua nghiên cứu thực tế, khả năng
thực hiện các kỹ thuật bóng đá chưa được tốt, nhất là kỹ thuật sút bóng bằng
mu chính diện ở đội tuyển bóng đá nam Trường THPT Cao Bá Quát Gia
Lâm- Hà Nội.
Qua nghiên cứu thực tế như vậy, việc lựa chọn các bài tập nhằm nâng
cao hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện cho đội tuyển bóng đá nam Trường
THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội là rất cần thiết. Xuất phát từ yêu cầu
đó tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện
cho đội tuyển bóng đá nam Trƣờng THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội”.
*Mục đích nghiên cứu:
Mục đích nghiên cứu đề tài là tìm ra những bài tập phù hợp nhất nhằm
nâng cao hiệu quả sút bóng bằng mu chính diện đội tuyển bóng đá nam
Trường THPT Cao Bá Quát Gia Lâm - Hà Nội, tạo tiền đề cho đội tuyển đạt
thành tích cao trong tập luyện và thi đấu


20
Chƣơng 1

TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Quan điểm của Đảng , nhà nƣớc, Bộ GD&ĐT về TDTT và GDTC
GDTC cho học sinh tại các Trường THPT là vấn đề được Đảng và Nhà
nước quan tâm chỉ đạo và được coi là vấn để rất quan trọng. Trong lời kêu gọi
toàn dân tập thể dục được Bác viết 26/03/1946, chỉ với 6 câu. 148 chữ Bác
khẳng định: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới việc gì
cũng cần đến sức khỏe mới thành công”; “Mỗi người dân yếu ớt tức là làm
cho cả nước mạnh khoẻ, mỗi người dân khoẻ mạnh tức là góp phần cho cả
nước mạnh khoẻ. Vậy nên tập thể dục bồi dưỡng sức khoẻ là bổn phận của
mỗi người dân yêu nước”. Bác kêu gọi: “Tôi mong muốn đồng bào ai cũng cố
gắng tập thể dục, tự tôi ngày nào cũng tập”[6]
Ngày 24/03/1994, chỉ thị 36 CT/TW của Đảng về công tác TDTT và mới
đây nhất là chỉ thị 17 CT/TW về phát triển TDTT đến năm 2010. Trong chỉ
thị Đảng ta đã nêu lên những thành tích đã đạt được của nghành, đồng thời
cũng chỉ ra mặt yếu kém về sự phát triển của TDTT quần chúng và sự yếu
kém về công tác tổ chức của thể thao thành tích cao cũng phát triển về cơ sở
vật chất phục vụ cho tập luyện TDTT.
Chỉ thị 36/CT-TW ngày 24/03/1994 của Ban Bí thư Trung ương Đảng
khoá VII đã nêu: “Giao trách nhiệm cho Bộ GD&ĐT và Tổng cục TDTT
thường xuyên phối hợp chỉ đạo tổng kết công tác GDTC, cải tiến chương
trình giảng dạy, tiêu chuẩn rèn luyện thân thể, đào tạo giáo viên TDTT cho
trường học các cấp,tạo điều kiện cần thiết về cơ sở vật chất và kinh phí để
thực hiện dạy và học thể dục bắt buộc ở tất cả các trường học, làm cho việc
tập luyện TDTT trở thành nếp sống hàng ngày của hầu hết học sinh, sinh viên
qua đó phát hiện và tuyển chọn được nhiều tài năng thể thao cho quốc
gia…”[2].


21
Trong giai đoạn mới sự nghiệp TDTT cần được tiếp tục phát triển theo

những quan điểm đã nêu trong Chỉ thị 36/CT-TW và phương hướng nhiệm vụ
đã được đại hội Đảng IX xác định: “Đẩy mạnh hoạt động thể dục thể thao,
nâng cao thể trạng và tầm vóc của người Việt Nam. Phát trển phong trào thể
dục thể thao quần chúng với mạng lưới cơ sở rộng khắp; Đào tạo bồi dưỡng
đội ngũ vận động viên thể thao thành tích cao, đưa thể thao Việt Nam lên
trình độ chung trong khu vực Đông Nam Á và có vị trí cao trong nhiều bộ
môn. Đẩy mạnh xã hội hóa, khuyến khích nhân dân và các tổ chức tham gia
tích cực có hiệu quả các hoạt động văn hóa thể thao”[1].
Công tác thể dục thể thao phải góp phần tích cực thực hiện các nhiệm vụ
kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, và mở rộng quan hệ đối ngoại của đất
nước, trước hết là gúp phần nâng cao sức khoẻ, rèn luyện ý chí, giáo dục đạo
đức, nhân cách, lối sống và nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân
dân; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; nâng cao lòng tự hào dân tộc và
đẩy lùi tệ nạn xã hội ở từng địa phương. Phấn đấu đến năm 2010 toàn quốc
đạt tỉ lệ 18 - 20% dân số tập luyện thể dục thể thao thường xuyên; 80 - 90%
học sinh, sinh viên đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể theo quy định; giữ vị trí
là một trong ba nước đứng đầu về thể thao ở khu vực Đông Nam Á, một số
môn có thứ hạng cao tại các giải thể thao châu Á và thế giới [2].
Trong giai đoạn hiện nay, dưới sự quan tâm của Đảng và Nhà nước,
ngành thể thao nước ta những năm gần đây có nhiều nỗ lực trong việc tổ
chức và phát triển sự nghiệp TDTT. Có thể nói rằng sự nghiệp TDTT đã gặt
hái nhiều thành công, được chứng minh qua các số lượng huy chương tại các
đại hội TDTT như: Olympic, seagames, asia châu Á…
Cũng như các môn thể thao khác, Bóng đá là một trong các môn thể thao
được phát triển rộng rãi và phổ biến nhất thế giới, nó chiếm vị trí khá quan
trọng trong giáo dục đạo đức cho con người, vì nó là môn thể thao tập thể tính


22
đối kháng cao. Tập luyện và thi đấu bóng đá có tác dụng nâng cao các tố chất

thể lực như sức mạnh, sức bền, khéo léo, đặc biệt phát triển tính linh hoạt và
trí thông minh.
Hệ thống chương trình GDTC ở các trường phổ thông hiện nay bao gồm
các môn: điền kinh, cầu lông, bóng chuyền, bóng đá, đá cầu…Bóng đá chỉ là
một nội dung giảng dạy trong số các môn học GDTC nhưng nó có vai trò
quan trọng, tác dụng rất lớn đối với sự phát triển thể chất cho học sinh.
1.2. Cơ sở tâm, sinh lý HLKT động tác
1.2.1. Cơ sở sinh lý HLKT động tác
Khoa học đã chứng minh các kỹ năng kỹ xảo cần thiết trong cuộc sống
con người: Lao động, chạy nhảy, săn bắn,…Được hình thành do quá trình lặp
đi lặp lại nhiều lần trong hoạt động đó. Trong quá trình sống nhờ tập luyện,
lao động khả năng vận động các kỹ năng, kỹ xảo chủ yếu của con người được
hình thành. Trong thể thao cũng vậy kỹ năng, kỹ xảo thực hiện động tác được
hình thành do quá trình tích luỹ các phản xạ có điều kiện, nghĩa là các phản xạ
có điều kiện được thiết lập lặp đi lặp lại nhiều lần động tác tạo thành định
hình trên vỏ não.
Khi nghiên cứu về quá trình hình thành các phản xạ có điều kiện các nhà
sinh học cho rằng việc hình thành các định hình hành động của hệ thống của
hệ thần kinh trung ương đó là chuỗi phản xạ có điều kiện được lặp đi lặp lại
nhiều lần. Quá trình tiếp thu kỹ thuật những động tác mới có liên quan đến
đặc điểm lứa tuổi, giới tính ở mỗi giai đoạn cần có sự thay đổi mới thích ứng.
Việc học lỹ thuật động tác chính là quá trình củng cố hệ thần kinh trung ương.
Bóng đá là một môn thể thao vì thế việc huấn luyện kỹ, chiến thuật động tác
cần có sự lặp lại cho thuần thục. Có khi nhanh có khi chậm tuỳ thuộc vào bản
thân người tập, thành công của độ khó động tác đánh giá phương pháp tập
luyện của người tập có tốt hay không.


23
1.2.2. Cơ sở tâm lý HLKT động tác

Tâm lý con người rất phong phú, đa dạng và sự biểu hiện của nó cũng rất
sinh động. Trong thể thao cũng như vậy khi tham gia các hoạt động tập luyện
và thi đấu tâm lý của mỗi người tập cũng có biểu hiện rất khác nhau: có
những người có trạng thái tâm lý tốt và có những người có trạng thái tâm lý
xấu; Có những người thời điểm này tốt nhưng thời điểm khác lại không
tốt…Vì thế trong quá trình giảng dạy và huấn luyện đòi hỏi người giáo viên,
HLV thể dục phải nắm được các quy luật hoạt động tâm lý của học sinh mà
mình đang trực tiếp giảng dạy, huấn luyện để có biện pháp điều chỉnh quá
trình huấn luyện cho phù hợp.
Bóng đá là môn thể thao thi đấu đối kháng trực tiếp các VĐV cần phải
được trang bị đầy đủ về kỹ, chiến thuật, thể lực và đặc biệt là huấn luyện chu
đáo về mặt tâm lý. Bởi vì dù VĐV hai đội bóng có trình độ kỹ, chiến thuật,
thể lực tốt nhưng sự chuẩn bị tâm lý không tốt thì hiệu quả thi đấu cũng sẽ
không cao, các miếng phối hợp đồng đội cũng như sử dụng các kỹ thuật cá
nhân và dẫn tới hiệu quả thực hiện cũng không cao và đá bóng thiếu chính xác.
1.3. Đặc điểm tâm, sinh lý học sinh THPT
1.3.1. Đặc điểm tâm lý học sinh THPT
Về mặt tâm lý, các em thích chứng tỏ mình là người lớn, muốn để cho
mọi người tôn trọng mình, đã có một trình độ hiểu biết nhất định, có khả năng
phân tích tổng hợp, muốn hiểu biết nhiều, có hoài bão, nhưng còn nhiều
nhược điểm và thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống.
- Tuổi này chủ yếu là hình thành thế giới quan, tự ý thức, hình thành tính
cách và hướng về tương lai. Đó cũng là tuổi lãng mạng, mơ ước độc đáo và
mong cho cuộc sống tốt đẹp hơn, đó là tuổi đầy nhu cầu sáng tạo, nảy nở
những tình cảm mới. Thế giới quan không phải là một niềm tin lạnh nhạt, khô
khan, trước hết nó là sự say mê nhiệt tình.


24
Hứng thú: Các em có thái độ tự giác tích cực trong học tập xuất phát từ

động cơ học tập đứng đắn và hướng tới việc lựa chọn nghề nghiệp sau này khi
đã học xong THPT song những hứng thú học tập còn do nhiều động cơ học
tập khác nhau: giữ lời hứa với bạn, đôi khi do tự ái, hiếu danh. Cho nên giáo
viên cần định hướng cho các em xây dựng động cơ đúng đắn để cho các em
có hứng thú bền vững trong học tập nói chung và trong GDTC nói riêng.
- Tình cảm: So với học sinh tiểu học và trung học cơ sở, học sinh THPT
biểu lộ rõ rệt hơn tình cảm gắn bó và yêu quý mái trường mà các em sắp từ
giã, đặc biệt đối với giáo viên giảng dạy các em (yêu, ghét rõ ràng). Việc gây
được thiện cảm và sự tôn trọng là một trong những thành công. Điều đó giúp
giáo viên thuận lợi trong quá trình giảng dạy, nó thúc đẩy các em tích cực, tự
giác trong tập luyện và ham thích môn TDTT. Do vậy, giáo viên phải là người
mẫu mực, công bằng, biết động viên kịp thời và quan tâm đúng mực tới học
sinh, tôn trọng kết quả học tập cũng như tình cảm của học sinh.
- Trí nhớ: Ở tuổi này, hầu như không còn tồn tại việc ghi nhớ máy móc
do các em đã biết cách ghi nhớ có hệ thống, đảm bảo tính logic, tư duy chặt
chẽ hơn và lĩnh hội được bản chất của vấn đề cần học tập. Do đặc điểm của trí
nhớ đối với lứa tuổi học sinh THPT khá tốt nên giáo viên có thể sử dụng
phương pháp trực quan kết hợp với giảng giải, phân tích sâu sắc các chi tiết
kỹ thuật động tác và vai trò, ý nghĩa cũng như các sử dụng các phương tiện,
phương pháp trong giáo dục thể chất để các em có thể tự tập một cách độc lập
trong thời gian nhàn rỗi.
- Các phẩm chất ý trí đã rõ ràng hơn và mạnh mẽ hơn so với các lứa tuổi
trước đó. Các em có thể hoàn thành được những bài tập khó và đòi hỏi sự
khắc phục khó khăn trong tập luyện.
1.3.2. Đặc điểm sinh lý học sinh THPT
Giai đoạn này hệ thần kinh tiếp tục phát triển đi đến hoàn thiện, khả năng
tư duy, khả năng phân tích tổng hợp và trìu tượng hóa tạo điều kiện thuận lợi


25

cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện, giúp các em nhanh
chóng tiếp thu và hoàn thiện kỹ thuật động tác. Khi giảng dạy, huấn luyện thể
thao nói chung và bóng đá nói riêng thì cần phải quan tâm đến đặc điểm sinh
lý của từng lứa tuổi. Đây là giai đoạn mà các em có đặc điểm sinh lý cơ thể
đang phát triển.
+ Hệ thần kinh:
Hệ thần kinh tiếp tục đi đến phát triển toàn diện, khả năng tư duy, khả
năng phân tích, tổng hợp và trìu tượng hóa được phát triển tạo điều kiện thuận
lợi cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện. Đây là đặc điểm
thuận lợi để các em nhanh chóng tiếp thu và hoàn thiện kỹ thuật động tác. Tuy
nhiên, đối với một số bài tập mang tính đơn điệu, không hấp dẫn cũng làm
cho các em nhanh chóng mệt mỏi. Cần thay đổi nhiều hình thức tập luyện một
cách phong phú, đặc biệt tăng cường các hình thức thi đấu, trò chơi để gây
hứng thú và tạo điều kiện hoàn thành tốt bài tập chính, nhất là các bài tập về
sức bền
+ Hệ hô hấp:
Hệ hô hấp phát triển tương đối hoàn thiện, vòng ngực trung bình của
nam từ 67 - 72 cm. Diện tích tiếp xúc phổi khoảng 100 – 120 cm 2 . Các chỉ số
hô hấp đã tương đối ổn định, khả năng hấp thụ oxy thấp hơn người lớn 1 chút
tần số đạt 16 -18 lần/ phút trong điều kiện yên tĩnh. Tuy nhiên cơ hô hấp còn
yếu nên sự co giãn của lồng ngực nhỏ, chủ yếu là co giãn cơ hoành.
+ Hệ tuần hoàn:
Hệ tuần hoàn của học sinh THPT đang phát triển và đi đến hoàn thiện.
buồng tim phát triển tương đối hoàn chỉnh. Tần số co bóp của tim và mạch
đập khoảng 60 - 80 lần/ phút, tim hoạt động tinh tế hơn, ở lứa tuối này công
suất hoạt động ở mức độ cao. Khả năng hồi phục vận động đặc biệt là lượng
vận động cao gần với người trưởng thành. Phản ứng của hệ tuần hoàn trong