Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao khả năng chắn bóng cho sinh viên chuyên ngành khoa GDTC trường đại học vinh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (258.13 KB, 41 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

Trờng đại học vinhKhoa giáo dục thể chất

---Khoá luận tốt nghiệp

Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao khả năng chắn bóng cho sinh viên chuyên ngành

khoa gdtc - trờng đại học vinh

Ngành s phạm giáo dục thể chất

Giáo viên hớng dẫn: ThS. Trần Đức Thành

Sinh viên thực hiện : Bùi Đăng Khoa

Lớp : 47A - GDTC

ĐẶT VẤN ĐỀ

Thể dục thể thao (TDTT) là một hoạt động khụng thể thiếu trong đời sống xó hội, được coi như là mún ăn tinh thần trong đời sống hàng ngày của mọi người. Đặc biệt TDTT cũn là phương tiện hoàn thiện con người một cỏch toàn diện nhất mà khụng một loại hỡnh nghệ thuật nào cú được.

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Tập luyện bóng chuyền thường xun con người sẽ có được sự phát triển tồn diện các năng lực thể chất như sức nhanh, sức mạnh, sức bền, khéo léo, mềm dẻo và các phẩm chất ý chí như thơng minh, sáng tạo, dũng cảm…

.Bóng chuyền được nhiều người ưa thích và tập luyện, khơng chỉ nó là mơn thể thao dễ tập, trang thiết bị đơn giản, mà cịn do bóng chuyền là mơn thể thao có sức hấp dẫn cao, góp phần cho người chơi rèn luyện thể lực và nâng cao sức khỏe.

Trong thi đấu, bóng chuyền lấy tấn cơng làm chính về việc vận dụng kỹ chiến thuật linh hoạt, đa dạng và có hiệu quả. Cùng với sự phát triển của kỹ chiến thuật đó thì các kỹ thuật phịng thủ cũng khơng ngừng phát triển và cũng có ý nghĩa quyết định tới sự thắng hay thua trong một trận đấu. Khả năng chắn bóng sẽ giảm bớt rất nhiều sức tấn công của đối phương, cũng có thể ghi điểm trực tiếp. Vì vậy khả năng chắn bóng trong mơn bóng chuyền cũng đóng một vai trị hết sức quan trọng trong xu thế bóng chuyền hiện đại ngày nay.

Trường Đại học Vinh là cái nôi đào tạo cán bộ thể dục thể thao và giáo viên thể thao cho toàn đất nước cho nên việc trang bị đầy đủ các tri thức về các môn thể thao là rất quan trọng.

Bóng chuyền được đưa vào giảng dạy trong trường từ khá sớm, ngay từ ngày mới thành lập Khoa và ngày càng phát triển. Ngày nay, trình độ của các sinh viên chuyên ngành khoa Giáo dục thể chất trường Đại học Vinh đã phát triển một cách rất đáng mừng. Song bên cạnh những mặt mạnh thì cịn nhiều khuyết điểm cần phải khắc phục đặc biệt là trong kỹ thuật chắn bóng.

Qua quan sát các trận thi đấu bóng chuyền của nam sinh viên chuyên ngành khoa Giáo dục thể chất trường Đại học Vinh chúng tơi thấy hiệu quả chắn bóng của các sinh viên chưa đáp ứng được với thực tế thi đấu. Từ

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

thực tế đó địi hỏi phải có các bài tập hợp lý, gây được hứng thú cho người tập góp phần nâng cao hiệu quả chắn bóng cho sinh viên.

Mặc dù vấn đề này đã được nhiêu chuyên gia trong ngành nghiên cứu và đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, để nghiên cứu sâu hơn về đỡ phát bóng cho đối tượng là nam sinh viên chuyên ngành khoa Giáo dục thể chất trường Đại học Vinh thì chưa có ai nghiên cứu.

Chính vì những lý do trên cùng với mong muốn làm phong phú thêm nền khoa học nước nhà, làm phong phú thêm đời sống tinh thần thể chất cho sinh viên, đồng thời làm phong phú thêm phương pháp, phương tiện giảng dạy ở khoa Giáo dục thể chất trường Đại học Vinh chúng tôi mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề tài:

“Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao khả năngchắn bóng cho sinh viên chuyên nghành khoa GDTC - Trường Đại họcVinh”.

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:

Mục tiêu 1: Lựa chọn được một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả

chắn bóng trong q trình học tâp mơn bóng chuyền cho sinh viên chun ngành khoa GDTC - Trường Đại học Vinh.

Mục tiêu 2: Đánh giá tác dụng của các bài tập đã lựa chọn trong

việc nâng cao khả năng chắn bóng trong mơn bóng chuyền cho sinh viên chun ngành khoa GDTC - Trường Đại học Vinh.

CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Xu hướng phát triển của Bóng chuyền hiện đại

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Bóng chuyền xuất hiện đầu tiên ở Mĩ 1895, trải qua hơn 1 thế kỉ hình thành và phát triển Bóng chuyền đã khơng ngừng được thay đổi và có những bước phát triển vận động. Hiện nay, thi đấu bóng chuyền diễn ra quyết liệt với tốc độ nhanh, biến hoá đa dạng đồng thời đã xuất hiện nhiều xu hướng mới trong huấn luyện và thi đấu. Có thể tóm tắt một số xu thế phát triển mới trong môn bóng chuyền như sau:

- Tuyển chọn VĐV có chiều cao về sức bật tốt.

- Trong thi đấu, lấy tấn cơng làm chính về việc vận dụng kỹ chiến thuật linh hoạt, đa dạng và có hiệu quả như: Tấn công xa lưới, tận dụng tối đa chiều dài cũng như tầm cào, tầm xa trên lưới để tránh tay chặn đối phương, đặc biệt là tấn công từ hàng sau, đã và đang được nhiều VĐV tấn cơng bằng việc tạo ra uy lực phát bóng bằng nhảy phát gây khó khăn cho chuyền một tổ chức tấn cơng ảnh hưởng của đối phương và có thể giành điểm trực tiếp.

- Xu thế nhảy chuyền hai cũng đang thực sự đem lại hiệu quả trong việc đánh lừa hàng chắn đối phương tạo điều kiện thuận lợi cho đồng đội tấn công dứt điểm.

Cùng với sự phát triển của kỹ chiến thuật tấn cơng thì các kỹ chiến thuật phịng thủ cũng khơng ngừng được phát triển. Để cân bằng giữa tấn công và phịng thủ tăng tính hấp dẫn trong thi đấu Bóng chuyền người ta đã sử dụng các biện pháp. Sử dụng Libero chun mơn hố trong phịng thủ, giành nhiều thời gian cho huấn luyện phòng thủ ...

Ở nước ta trong những năm gần đây Bóng chuyền đã được chú trọng và phát triển mạnh mẽ. Thông qua giải vô địch quốc gia hàng năm, giải vô địch Đơng Nam Á, khu vực ... các đội bóng Việt Nam đã dần khẳng định trong làng thể thao quốc tế. Hàng năm đã có rất nhiều giải thi đấu (quốc tế)

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

được tổ chức thông qua các giải tạo điều kiện cho các VĐV có nhiều cơ hội cọ sát, nâng cao trình độ chun mơn. Đồng thời, là động lực thúc đẩy phong trào tập luyện bóng chuyền phát triển, là cơ hội phát hiện ra những nhân tài bóng chuyền cho đất nước.

Bóng chuyền Việt Nam so với khu vực và quốc tế cịn khá chênh lệch về trình độ chưa đáp ứng xu hướng phát triển của bóng chuyền hiện đại.

Do vậy trong giai đoạn hiện nay cần thiết phải quan tâm tới công tác tuyển chọn và đào tạo VĐV trẻ tập trung huấn luyện kỹ chiến thuật thể lực chung và chuyên môn đồng thời tăng cường thi đấu giao lưu học hỏi kinh nghiệm, tiếp cận với trình độ bóng chuyền hiện đại.

1.2. Đặc điểm thi đấu của kỹ thuật chắn bóng

Bóng chuyền là mơn thể thao hoạt động khơng có chu kỳ các tình huống ln ln biến đổi phức tạp, đặc biệt là tính bất ngờ của các tình huống làm cho các VĐV phần lớn trong trạng thái bị động và xử lý các tình huống đó trong nhiều tư thế khó khăn và phức tạp.

Trong Bóng chuyền hiện đại trình độ VĐV đã phát triển và đạt tới đỉnh cao của nghệ thuật, chiến thuật và tâm lý thi đấu đặc biệt là chiều cao, sức bật, sức bền của VĐV được nâng cao rõ rệt. Cho nên xu hướng của bóng chuyền hiện đại là ngày càng phổ biến chiến thuật tấn công cả 2 tuyến trước và sau. Các VĐV sử dụng kỹ chiến thuật cá nhân phối hợp nhiều miếng chiến thuật tập thể khác nhau làm cho người phịng thủ gặp khó khăn, khó phán đốn được hướng tấn cơng và điểm rơi của bóng. Chính vì thế chắn bóng là kĩ thuật phịng thủ tốt nhất làm hạn chế sức tấn công của đối pưhơng tạo điều kiện cho đồng đội phòng thủ tốt hơn.

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Chắn bóng có nhiều hình thức: chắn bóng cá nhân, chắn bóng tập thể (nhóm 2 hoặc 3 người). Khi chắn bóng địi hỏi sự phán đốn tốt khả năng linh hoạt cơ bắp, khéo léo của VĐV. Sự phối hợp ăn ý của tập thể.

Chắn bóng khơng chỉ mang tính chất phịng thủ trên lưới mà cịn mang tính phản cơng ghi điểm trực tiếp cho nên chắn bóng có vai trị rất quan trọng trong thi đấu kỹ thuật chắn bóng gồm 4 giai đoạn: Giai đoạn chuẩn bị, giai đoạn bật nhảy, giai đoạn trên không và giai đoạn tiếp đất.

Động tác chắn bóng được thực hiện hầu hết sau khi di chuyển VĐV đứng sát lưới, mặt hướng lưới, 2 chân ngang nhau, rộng bằng vai và hơi khuỵu ở khớp gối. VĐV thực hiện di chuyển đến vị trí để đón chắn bóng bằng các kỹ thuật khác nhau. Những yếu tố quan trọng để hồn thành động tác chắn bóng gồm: chọn vị trí, thời điểm bật nhảy chắn bóng và động tác vươn tay trên lưới chắn bóng.

1.2.1. Sức mạnh chuyên mơn

Đa số các động tác kỹ thuật bóng chuyền địi hỏi phải có sức mạnh chun mơn biểu hiện đáng kể ở các pha nhảy, đập bóng, phát bóng, sức mạnh thực hiện động tác khác nhau và có ý nghĩa đối với việc thể hiện sức bền và khéo léo.

VD: Phát bóng là sức mạnh cơ bàn tay, cơ tay, bả vai. Đập bóng là sự phát triển đồng bộ sức mạnh của cơ bàn tay.

1.3. Cơ sở huấn luyện kỹ thuật chắn bóng

Chắn bóng là một đợt phòng thủ đầu trên lưới trong một trận đấu, một hiệp đấu, một pha bóng. Nó có hiệu quả trong thành tích tồn đội. Chắn bóng có uy lực đạt hiệu quả cao có thể ghi điểm, giành quyền phát bóng. Chắn bóng cịn gây khó khăn cho đối phương trong hoạt động chiến

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

thuật làm giảm sút sự tấn công hơn nữa chắn bóng có hiệu quả cịn nâng cao tinh thần thi đấu nhiệt tình, ý chí quyết tâm, vững vàng cho đồng đội.

Hiệu quả của chắn bóng phụ thuộc vào mức độ hồn thiện kỹ thuật chắn bóng của VĐV nhưng với xu thế phát triển của bóng chuyền hiện đại thì yếu tố quyết định đến hiệu quả của chắn bóng là trình độ chuẩn bị thể lực chun mơn trong chắn bóng của VĐV.

Các tố chất thể lực có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả chắn bóng.

1.3.1. Sức mạnh

Sức mạnh của VĐV là khả năng vượt qua những cản trở chống đối

bên ngoài bằng sự gắng sức của cơ. Sức mạnh chuyên môn trong chắn bóng là sức mạnh bột phát (sức bật tại chỗ của VĐV, sức mạnh của cánh tay khi nhảy lên chắn bóng)

Sức mạnh bột phát là khả năng hệ thần kinh - cơ khắc phục sức cân bằng tốc độ co cơ cao.

1.3.2. Sức nhanh

Là khả năng thực hiện động tác với thời gian ngắn nhất trong điều kiện nhất định. Sức nhanh trong bóng chuyền biểu hiện ở ba dạng cơ bản.

- Sức nhanh phản xạ.

- Sức nhanh tối đa khi thực hiện các động tác riêng lẽ. - Sức nhanh di chuyển.

Đặc trưng của sức nhanh trong chắn bóng là khả năng phản ứng,di chuyển đến vị trí chắn bóng của VĐV. Như vậy huấn luyện sức nhanh trong chắn bóng là huấn luyện khả năng phản ứng,sức nhanh di chuyển cho vận động viên.

1.3.3. Sức bền

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Là khả năng của cơ thể chống lại sự mệt mỏi hay khả năng vận động trong thời gian dài mà khơng giảm hiệu quả. Bóng chuyền là mơn thể thao có sự biến đổi cường độ vận động trong thời gian dài (1,5 - 3h), phải phản ứng nhanh và khơng ngừng trong tình huống ln thay đổi, nên địi hỏi VĐV phải có sức bền rất cao. Vì vậy sức bền như một trong những tố chất thể lực quan trọng nhất cần thiết đảm bảo cho hiệu quả thi đấu.

Sức bền chuyên môn bao gồm: sức bền tốc độ, sức bật nhảy và sức bền thi đấu.

- Sức bền tốc độ trong chắn bóng là khả năng của VĐV di chuyển tốc độ đến vị trí chắn bóng trong suốt cả trận đấu.

- Sức bền bật trong chắn bóng là khả năng thực hiện động tác bật nhảy chắn bóng nhiều lần trong thi đấu với sự nỗ lực co cơ tốt nhất.

- Sức bền thi đấu trong chắn bóng là biểu hiện của 2 dạng sức bền (sức bền tốc độ và sức bền bật) trong thi đấu.

1.3.4. Các tố chất mềm dẻo, khéo léo

Biểu hiện tố chất mềm dẻo, khéo léo trong chắn bóng chính là khả năng linh hoạt của hệ thần kinh - cơ, khả năng thực hiện kĩ thuật phối hợp chiến thuật với đồng đội.

Như vậy huấn luyện các tố chất mềm dẻo, khéo léo cần huấn luyện, hoàn thiện kĩ thuật chắn bóng cho VĐV với khả năng linh hoạt của hệ thần kinh - cơ cho VĐV.

1.4. Đặc điểm tâm - sinh lý lứa tuổi 19 - 22

Ở lứa tuổi này các bộ phận cơ thể tiếp tục phát triển và hoàn thiện, cơ thể phát triển cả về chiều cao lẫn chiều ngang. Chức năng sinh lý tương đối ổn định khả năng hoạt động các hệ cơ quan của cơ thể cũng được nâng cao hơn. Vì vậy giáo viên, huấn luyện viên cần căn cứ vào đặc điểm tâm

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

sinh lý để đưa ra những bài tập có cường độ, khối lượng sao cho đảm bảo tính hợp lý, tạo sự phát triển một cách toàn diện.

1.4.1. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi 19 - 22

Ở giai đoạn lứa tuổi sinh viên là giai đoạn của lứa tuổi thanh xuân, họ đang ngồi trên ghế nhà trường chuẩn bị hành trang lập nghiệp cho bản thân.

Sự phát triển về trí tuệ mang tính nhạy bén. Tư duy của sinh viên trở nên sâu sắc và khái quát hóa. Tư duy trừu tượng hóa phát triển cao, ngôn ngữ của sinh viên gắn liền với tư duy, trí nhớ có chất lượng, thiên về nhớ có ý nghĩa, khơng máy móc. Họ sáng tạo, khống đạt, nhưng gắn liền với hiện thực. Đó cũng là cơ sở hoạt động sáng tạo của sinh viên.

Sự hình thành thế giới quan ở sinh viên được phát triển, cơ bản. Họ đã hình thành hệ thống quan điểm về xã hội, tự nhiên, về các nguyên tắc, quy tắc cư xử. Từ đó tạo thành niềm tin cho sinh viên trong cuộc sống.

Đời sống tình cảm của sinh viên phong phú và sâu sắc, tình cảm của họ rộng lớn hơn và có cơ sở lý trí vững chắc. Họ rất nhạy cảm về đạo đức, phát hiện nhanh sự dối trá, bất công và ngược lại với đó là sự cơng bằng và trung thực.

Tính độc lập là nét đực trưng tiêu biểu của lớp trẻ nói chung. Nó được biểu hiện ở sự tìm hiểu , đào sâu và giải quyết mọi vấn đề theo kiến thức riêng của mình. Họ cịn biết kiềm chế và tự kiểm tra mình một cách chặt chẽ.

Tính quả cảm cũng là nét tiêu biểu ở lứa tuổi này, nó gắn liền với tính độc lập, nhờ đó sinh viên có thái độ dứt khốt trong hành động, tăng cường nổ lực ý chí vượt qua mọi khó khăn,thử thách trong bước đường đi lên của mình.

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

1.4.2. Đặc điểm giải phẫu sinh lý lứa tuổi 19 - 22

Ở lứa tuổi sinh viên cơ thể phát triển gần như hoàn thiện, nhất là chiều cao. Bộ máy vận động đang phát triển ở mức độ cao cho phép hoàn thiện cơ thể bằng vận động, lao động chân tay, đặc biệt là hoạt động thể dục thể thao. Sự hoàn thiện các chức năng vận động được thể hiện qua các đặc điểm sinh lý của lứa tuổi đang hoạt động vận động. Quá trình phát triển của cơ thể theo lứa tuổi và các đặc điểm sinh lý cơ bản theo lứa tuổi, có những đặc điểm sinh lý cơ bản phát triển khơng đồng đều xen kẽ thời kì phát triển nhanh và phát triển tương đối chậm và ổn định. Quá trình phát triển của cơ thể khơng đồng thời, có cơ quan phát triển sớm, có cơ quan phát triển muộn. Lứa tuổi sinh viên có chiều cao chững lại, trong khi cơ, xương còn phát triển muộn hơn nhiều.

Đặc điểm chức năng sinh lý và hệ cơ quan ở lứa tuổi sinh viên được biểu hiện qua các mặt sau:

Hệ thần kinh được hình thành và phát triển cao, trong đó sự phát triển về ngơn ngữ, tư duy và các kỹ xảo vận động trong hoạt động thể thao có ý nghĩa quan trọng. Ở lứa tuổi này khả năng hoạt động của nó rất cao, thể hiện qua giao tiếp, tư duy nhận thức phong phú, làm cho sức mạnh và độ linh hoạt của quá trình thần kinh đạt mức độ cao.

Quá trình trao đổi chất và năng lượng ở lứa tuổi sinh viên, cơ thể đang ở tuổi sung sức phát triển, rất cần nhiều đạm, mỡ, đường, nước và khoáng chất. Tập luyện thể dục thể thao tăng nhu cầu về đạm, đẩy mạnh q trình đồng hóa, dị hóa, giữ được ổn định hàm lượng mỡ và đường cho cơ thể.

Đặc điểm tâm – sinh lý được xem xét một cách hữu cơ trong tồn bộ q trình tập luyện và huấn luyện thể dục thể thao cho sinh viên. Trong tập luyện cần chú ý đến lượng vận động trong tập luyện và thi đấu cho phù hợp với đặc điểm tâm – sinh lý sinh viên. Lượng vận động cực đại đảm bảo các phản ứng thích nghi cần thiết cho sự phát triển thể chất của cơ thể. Ngược

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

lại lượng vận động quá sức có khả năng làm cạn kiệt lượng dự trữ của cơ thể, dẫn đến sự rối loạn sinh lý. Việc tập luyện thể dục thể thao khơng nên nóng vội, rút ngắn giai đoạn. Tập luyện không phù hợp có thể gây nên hậu quả xấu, vì vậy các bài tập phải phù hợp, lượng vận động tối ưu phải được ưu tiên sử dụng trong quá trình giáo dục thể chất. Khả năng vận động của sinh viên cũng phải tuân theo đặc điểm lứa tuổi.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU2.1. Phương pháp nghiên cứu

Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài, quá trình nghiên cứu đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:

2.1.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu

Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu chúng tơi sử dụng trong q trình nghiên cứu nhằm tìm hiểu cơ sở lý luận và thực tiễn trong quá trình giảng dạy và huấn luyện mơn bóng chuyền. Thơng qua các tài liệu chuyên môn chúng tôi tổng hợp các bài tập đã được các Giáo viên, Huấn luyện viên thường sử dụng trong quá trình giảng dạy và huấn luyện sức mạnh bật nhảy cho VĐV bóng chuyền.

2.1.2. Phương pháp phỏng vấn tọa đàm

Để có những cơ sở thực tiễn, chính xác khách quan hơn, trong phương pháp này chúng tôi đã sử dụng để tìm hiểu nghiên cứu thu thập thơng tin qua hỏi - trả lời giữa nhà nhiên cứu với các cá nhân khác nhau về những vấn đề đáng quan tâm.

Về hình thức phỏng vấn chúng tơi tiến hành hai phương pháp: - Phỏng vấn trực tiếp.

- Phỏng vấn gián tiếp.

2.1.3. Phương pháp quan sát sư phạm

Phương pháp quan sát sư phạm là phương pháp nghiên cứu khoa học người nghiên cứu tiếp cận trực tiếp với thực tế khách quan (với đối tượng thực nghiệm, đối tượng nghiên cứu).

Trong nghiên cứu khoa học quan sát sư phạm được thực hiện ở hai nhóm chính:

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

- Quan sát sư phạm trực tiếp: nhà nghiên cứu tiếp cận hiện tượng bằng giác quan của mình.

- Quan sát sư phạm gián tiếp: nhà nghiên cứu tiếp cận các hiện tượng thông qua phương tiện kỹ thuật (Quay phim, chụp ảnh)

Đối với đề tài này chúng tôi sử dụng phương pháp quan sát sư phạm để tiếp thu các số liệu giúp cho việc đánh giá kết quả.

2.1.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm

Phương pháp kiểm tra sư phạm là một phương pháp nghiên cứu sử dụng các test kiểm tra được thực tiễn thừa nhận, được tiêu chuẩn hóa về nội dung và hình thức cũng như điều kiện thực hiện nhằm đánh giá các khả năng khác nhau của người tập luyện.

2.1.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm

Sử dụng phương pháp này trong quá trình nghiên cứu đề tài, chúng tơi nhằm mục đích kiểm nghiệm và đánh giá hiệu quả ứng dụng của các bài tập chúng t ôi đã lưa chọn trong quá trình huấn luyện và giảng dạy.

Trong đề tài này, với mục đích của đề tài là lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao khả năng chắn bóng cho nam sinh viên chuyên ngành khoa GDTC trường Đại học Vinh. Chúng tôi đã sử dụng phương pháp thực nghiệm sư phạm trong điều kiện tự nhiên nhằm kiểm định tính khoa học, tính thực tiễn và tính hiệu quả của các bài tập đã lựa chọn, thực nghiệm được sử dụng trong đề tài là thực nghiệm so sánh.

Kết quả q trình thực nghiệm được chúng tơi trình bày ở phần kết quả nghiên cứu của luận văn.

2.1.6. Phương pháp toán học thống kê

Các số liệu thu thập được kể cả nhám thực nghiệm và nhóm đối chứng cũng như việc kiểm chứng kết quả lựa chọn các nguyên tắc xây dựng bài tập.

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Chúng tơi đã sử dụng phương pháp tốn học thống kê để đánh giá chính xác số liệu liên quan. Từ đó kiểm chứng lại và đưa ra kết luận tránh được tính chủ quan trong q trình nghiên cứu và làm tăng độ tin cậy cho quá trình nghiên cứu.

Các cơng thức được sử dụng bao gồm:

- Cơng thức tính số trung bình thống kê: __ n ixi

xA Là giá trị trung bình của nhóm đối chứng xB Là giá trị trung bình của nhóm thực nghiệm nA , nB là số người của 2 nhóm

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

2.2. Tổ chức nghiên cứu

2.2.1. Thời gian nghiên cứu

Đề tài này được tiến hành nghiên cứu từ tháng 09/2009 đến tháng 05/2010 và được chia làm 4 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Từ tháng 9 đến tháng 10 năm 2009, viết đề cương và

- Giai đoạn 4: Từ tháng 04 đến tháng 05năm 2010, hoàn thành đề tài

và chuẩn bị báo cáo.

2.2.2. Đối tượng ngiên cứu:

Nam sinh viên khóa 49A chuyên ngành khoa Giáo dục thể chất -Trường Đại học Vinh.

2.2.3. Địa điểm nghiên cứu:

- Sân tập bóng chuyền Trường Đại học Vinh

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

CHƯƠNG 3

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN

3.1. Cơ sở để lựa chọn một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quảchắn bóng trong mơn bóng chuyền của sinh viên chuyên ngành khoaGDTC Trường Đại học Vinh

3.1.1. Cơ sở lý luận để lựa chọn các bài tập

Huấn luyện kỹ thuật bóng chuyền dựa trên cơ sở và phương pháp huấn luyện thể thao nói chung, bài tập thể chất là phương tiện chủ yếu trong giáo dục thể chất và huấn luyện thể thao.

Huấn luyện kỹ thuật thể thao bao gồm tất cả các phương tiện, phương pháp đào tạo giáo dục cũng như mọi mặt hoạt động, những hoạt động đó được tiến hành với mục đích hồn thiện ổn định và giữ vững kỹ thuật thể thao.

Huấn luyện kỹ thuật Bóng chuyền phải dựa trên cơ sở trình độ thể lực toàn diện, khuynh hướng phát triển mạnh hiện nay là nâng cao hiệu quả quá trình huấn luyện bằng cách lựa chọn bài tập chuyên môn phù hợp với phát triển các tố chất thể lực một cách toàn diện, chú ý tới các yêu cầu về khả năng phối hợp vận động trong q trình hồn thiện kỹ năng kỹ xảo vận động.

Trên cơ sở tham khảo một số tài liệu chuyên môn và thực tế quan sát quá trình giảng dạy huấn luyện muốn nâng cao hiệu quả chắn bóng cần phải có những yếu tố:

+ Kỹ thuật hoàn thiện kết hợp với khả năng phối hợp vận động cao, phán đoán nhanh, di chuyển và thực hiện động tác chính xác.

+ Trình độ thể lực toàn diện biểu hiện.

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Sức bền chuyên mơn chắn bóng là sức bền bật nhảy chắn bóng trong suốt thời gian thi đấu.

Tố chất khéo léo mềm dẻo chun mơn được biểu hiện chính ở mức độ hồn thiện kỹ thuật chắn bóng.

Ngồi các yếu tố trên qua tìm hiểu, thu thập tài liệu chuyên mơn chúng tơi cịn thấy một số yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả chắn bóng như:

+ Yếu tố vệ sinh dinh dưỡng. + Yếu tố nghỉ ngơi hồi phục. + Yếu tố môi trường.

+ Yếu tố tự nhiên.

Bóng chuyền là môn thể thao đối kháng gián tiếp và hoạt động khơng có chu kỳ. Nhiều tình huống phức tạp diễn ra liên tục, luôn thay đổi và khiến VĐV phải ứng phó kịp thời trong khoảng thời gian ngắn suốt quá trình thi đấu VĐV phải thực hiện nhiều kỹ thuật khác nhau tuỳ theo vị trí cụ thể của từng đấu trên sân như: đập bóng, chắn bóng, nhảy chuyền trên lưới, phịng thủ dưới lưới ... Những hoạt động đó diễn ra liên tục và qua lại nhiều lần. Đồng thời VĐV còn phải thực hiện ý đồ chiến thuật cá nhân và đồng đội trong thời gian thi đấu kéo dài. Như vậy đòi hỏi VĐV phải có thể lực bền bỉ, trình độ kỹ thuật điêu luyện trạng thái tâm lý tốt thì mới đáp ứng được yêu cầu thi đấu liên tục và đạt hiệu quả cao.

Ngoài các kỹ thuật tấn cơng như: đập bóng, chuyền bóng, phát bóng ... thì chắn bóng lại là kỹ thuật phịng thủ đầu tiên nhằm hạn chế sức

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

tấn công của đối phương, tạo điều kiện thuận lợi cho đồng đội phịng thủ. Chắn bóng tốt sẽ có tác động rất lớn tới tinh thần thi đấu cả đội, nâng cao ý chí quyết tâm, tinh thần thi đấu vững vàng cho đồng đội.

3.1..2. Thực trạng chắn bóng trong mơn bóng chuyền của sinhviên chun ngành khoa GDTC - Trường Đại hoc Vinh.

Để đánh giá hiệu quả chắn bóng so với các kỹ thuật khác chúng tôi đã quan sát và thống kê số liệu qua kết quả của 10 trận thi đấu bóng chuyền sinh viên tồn quốc của 5 đội tham dự sau: ĐH sư phạm TP Hồ Chí Minh, ĐH Huế, ĐH Hàng Hải, ĐH Vinh, ĐH Tây Nguyên vào tháng 12 năm 2009 tại nhà thi đấu của trường Đại học Vinh. Kết quả thu được như sau:

Bảng 3.1. Kết quả thống kê mức độ sử dụng và hiệu quả của các kỹthuật trong thi đấu. Tại giải Bóng chuyền sinh viên tồn quốc tháng 12

năm 2009 tại nhà thi đấu trường ĐH Vinh

Ngồi ra trong q trình quan sát học tâp mơn bóng chuyền của các khóa trước chúng tơi thấy trong q trình học tập mơn bóng chuyền tính tự giác học của sinh viên chưa cao, thời gian tập ngoài giờ chưa nhiều, các bài tâp bổ trợ đưa vào học cịn hạn chế. Vì vậy hiệu quả cũng như thành tích

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

học tâp chắn bóng trong mơn bóng chuyền của sinh viên chuyên ngành khoa GDTC - Trường Đại học Vinh chưa cao.

Qua những kết quả thống kê ở bảng 3.1 cùng với việc quan sát thực tiễn trong q trình học mơn bóng chuyền, chúng tơi thấy hiệu quả chắn bóng so với mức độ sử dụng trong thi đấu còn rất thấp so với các kỹ thuật khác. Đây là một vấn đề đang được quan tâm hiện nay. Vì vậy trong quá trình giảng dạy và huấn luyện đòi hỏi phải đảm bảo tốt những năng lực chun mơn cũng như trình độ chun mơn. Việc sử dụng các bài tập trong huấn luyện nâng cao hiệu quả chăn bóng có ý nghĩa quan trọng trong đánh giá những sai lầm thường mắc. Trong công tác huấn luyện dẫn đến hiệu quả xấu.

Trong quá trình theo dõi đánh giá thực trạng, chúng tơi thấy rằng khi thực hiện chắn bóng các vận động viên còn tồn tại những sai lầm thường

- Khi tay chắn bóng chạm bóng hay bị bung do cơ cánh tay cịn yếu. - Hay chắn xa lưới để bóng lọt theo tay.

- Trình độ thể lực bị giảm sút nhanh chóng đặc biệt là những trận đấu kéo dài dẫn đến dễ bị mắc lỗi kỹ thuật.

- Sự ổn định kỹ thuật kém nên VĐV chưa tự tin, nhiều lúc hay nóng vội, sự quyết liệt thể hiện khơng đúng lúc, nhìn nhận tình huống chưa linh hoạt dẫn đến chắn bóng khơng tốt.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Trên đây là một số những sai lầm mà trong quá trình thi đấu mắc phải. Đó là cơ sở chung để chúng tơi nghiên cứu, xác định những yếu tố ảnh hưởng và có phương hướng lựa chọn những bài tập phù hợp khắc phục những sai lầm đó.

Song để đảm bảo có tính khách quan chúng tôi đã tiến hành trao đổi tọa đàm với các VĐV, giáo viên bóng chuyền và các chuyên gia y học để tìm ra các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả chắn bóng.

Qua trao đổi toạ đàm chúng tôi đã xác định được các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả chắn bóng như sau:

+ Mức độ hoàn thiện kỹ thuật là quá trình hồn thiện các động tác kỹ thuật để dùng làm phương tiện thi đấu thể thao. Nhiệm vụ chung của huấn luyện kỹ thuật là nắm vững kỹ thuật bóng chuyền mà trong đó q trình VĐV hiểu được các quy luật sinh cơ học của động tác, nắm vững kỹ năng vận động phù hợp với thực tế để hồn thiện nó ở mức độ cao nhất. Việc đạt thành tích thể thao cao phụ thuộc chủ yếu vào trình độ chuẩn bị kỹ thuật tồn diện của VĐV Bóng chuyền, bởi vì nói chung trình độ huấn luyện kỹ thuật có ảnh hưởng lớn đến sự điêu luyện chiến thuật của toàn đội. Yếu tố mỹ thuật có vai trị quan trọng đặc biệt trong kỹ thuật chắn bóng. Khi đạt được trình độ kỹ thuật cao, nắm vững nguyên lý kỹ thuật động tác, kỹ thuật ổn định thì khi thực hiện kỹ thuật sẽ đem lại hiệu quả cao và ngược lại khi chưa nắm vững được nguyên lý kỹ thuật động tác kỹ thuật chưa ổn định thì thực hiện sẽ khơng chánh khỏi những sai lầm. VD: Trong khi chắn bóng tuỳ thuộc chắn đơn, hay chắn tập thể những nguyên lý kỹ thuật cơ bản là sau khi di chuyển chọn vị trí, xác định thời điểm bật nhảy, ở giai đoạn trên khơng hóp bụng tay vươn duỗi (bàn tay x rộng tự nhiên, ơm trịn bóng) sau đó thu tay và tiếp đất gối hơi khuỵu để hoãn xung. VĐV có kỹ thuật hồn hảo kỹ năng phối hợp vận động phán đoán

</div>