Phương Pháp Đánh Giá Hoạt Động Y Tế – Dương Phúc Lam

Dương Phúc Lam


Mục tiêu
Khái niệm, mục đích, phân loại
Phương pháp đánh giá
Các bước cơ bản của đánh giá
Nhóm chỉ số chính


Khái niệm và vai trò
 1 trong 3 chức năng chính quản lý.
 Biết tiến độ hoạt động, hiệu quả, kết quả
 Định kỳ hay đột xuất
 Các công trình NCKH cung cấp thông tin

cho biết nguyên nhân thành công và tồn
tại đề giải pháp trong tương lai.


Khái niệm chung về đánh giá
 Đánh giá là đo lường kết quả đạt được so với

mục tiêu, và xem xét giá trị, hiệu quả của hoạt
động, chương trình y tế. Nhằm rút ra bài học
kinh nghiệm, cung cấp thông tin cho các nhà
quản lý ra quyết định đúng đắn cho kế hoạch
hoạt động tiếp theo.


Mục đích của đánh giá

 Xem xét kết quả và hiệu quả đạt được cụ thể
 Tiến độ hoạt động đảm bảo theo kế hoạch

không?
 Phát hiện và giải quyết các vướng mắc, khó
khăn, điều chỉnh KH
 Bài học kinh nghiệm, ra quyết định mới tốt hơn
 Chia sẻ kinh nghiệm tránh sai sót.
 Đáp ứng nhu cầu nhà lãnh đạo. Tài trợ.


Phân loại đánh giá
 Đánh giá ban đầu:
 Trước khi thực hiện hoạt động
 Thu thập thông tin cần thiết cho LKH (xác định điểm xuất phát, lập mục tiêu,

LKH, phân bố nguồn lực
 Đánh giá tức thời
 Trong khi thực hiện (tiến độ)
 Chỉ tiêu đạt so với kế hoạch, điều chỉnh
 Đánh giá sau cùng
 Sau kết thúc
 Kết quả đạt được so mục tiêu, thành công thất bại và hiệu quả.
 Đánh giá dài hạn
 Sau một thời gian nhất định
 Không dễ do nhiều tác động


Chỉ số trong đánh giá
 Khái niệm chỉ số

 Công cụ, thức đo (theo dõi, giam sát-tỷ lệ, tỷ số, số

trung bình)
 Chỉ số, pp thu thập, địa điểm
 Thực hiện ngay từ đầu
 Các chỉ số đầu vào (nguồn lực)
 Các chỉ số về quá trình hoạt động
 Các chỉ số đầu ra (Số được đào tạo, số được tiêm
chủng)


Chỉ số trong đánh giá
 Tiêu chuẩn cơ bản khi chọn tỷ số
 Tính giá trị: Đúng cái cần đánh giá
 Tính tin cậy: Đúng thực trạng (đo giống

nhau)
 Tính nhạy: phản ảnh kịp thời do tác động
 Khả thi: phù hợp khả năng thực tế nguồn lức


Chỉ số trong đánh giá
Các nhóm chỉ số chung
Nhóm chỉ số dân số
Nhóm chỉ số kt-vh-xh-mt
Nhóm chỉ số sức khỏe bệnh tật
Nhóm chỉ số nguồn lực, dịch vụ y tế


Phương pháp thu thập thông tin

Định lượng
 Qua sổ sách (thứ cấp, không theo ý muốn, tin cậy thấp,

không biết nguyên nhân)
 Qua phỏng vấn (sơ cấp, bộ công cụ, chính xác, tốn kém)
 Quan sát (bảng kiểm, tốn kém)

Định tính
 Thảo luận nhóm
 Phỏng vấn sâu


Các bước cơ bản của đánh giá
 Chuẩn bị trước khi đánh giá
 Xác định các vấn đề và mục tiêu đánh giá


Vấn đề chăm sóc trước sanh, yếu tố ảnh hưởng, giải pháp để tăng
cường.

 Xác định phạm vi đánh giá (cơ sở, địa bàn, đối tượng, thời





gian)
Xác định các chỉ số đánh giá (công cụ, phương pháp )
Xác định mô hình đánh giá (đối chứng, không đối chứng)
Chọn pp thu thập thông tin đánh giá (sơ cấp, thứ cấp)

LKH cho đánh giá (ai, kinh phí, phương tiện, thời gian)


Các bước cơ bản đánh giá
Thực hiện thu thập thông tin
 Chính xác kịp thời đầy đủ
 Thử nghiệm cung cụ.
 Giám sát chặt chẽ.

Xử lý thông tin, trình bày kết quả đánh giá.
 Phần mềm
 Bảng, biểu đồ, đồ thị.

Sử dụng kết quả đánh giá
 Xác định vấn đề tồn tại LKH tiếp
 Ra chính sách, quyết định mới
 Lưu trữ làm cơ sở dữ liệu


Thiết kế đánh giá, Để đánh giá cần tuân thủ theo
các bước sau
 Xác định nhu cầu đánh giá là gì và chọn những chỉ

báo đánh giá
 Thu thập những thông tin cần thiết và đo lường các
kết quả đã thu thập được.
 So sánh kết đạt được với các mục tiêu đã định
 Xác định giá trị các hoạt động đã thực hiện được
 Xác định những nguyên nhân thành công và thất bại
(những kinh nghiệm nhằm tăng hiệu quả; xác định

được biện pháp để đạt được mục tiêu).


Kết luận
Công tác QLYT không thể thiếu hoạt

động đánh giá
Một trong 3 khâu quan trọng trong
chi trình quản lý
LKH có nguồn lực cho đánh giá
Thực hiện đánh giá theo KH.