Kiểm Soát Đối Với Hành Chính Nhà Nước _ www.bit.ly/taiho123

CHƯƠNG 6: KIỂM SOÁT ĐỐI VỚI
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC




Tổng quan về kiểm soát đối với HCNN
Kiểm soát bên ngoài đối với HCNN
Kiểm soát bên trong đối với HCNN

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


I. Tổng quan về kiểm soát đối với
HCNN
1. Khái niệm
2. Sự cần thiết phải tiến hành kiểm soát
đối với HCNN
3. Các hình thức kiểm soát đối với HCNN

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


1. Khái niệm






1.1. Kiểm soát:
- Theo dõi, xem xét, đánh giá hoạt động
của các cá nhân, tổ chức có đúng mục
tiêu và quy định có sẵn;
- Phát hiện sai lệch, vi phạm;
- Áp dụng các biện pháp cần thiết nhằm
tối thiểu hoá sai lệch, vi phạm, đảm bảo
thực hiện mục tiêu
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC





1.2. Kiểm soát đối với HCNN
Khái niệm:
Kiểm soát đối với HCNN là loại hoạt
động đặc biệt thuộc chức năng của Nhà
nước và xã hội nhằm đảm bảo hiệu lực,
hiệu quả trong quản lý hành chính nhà
nước

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC












Các yếu tố cấu thành quá trình kiểm soát đối
với HCNN:
- Chủ thể kiểm soát: cá nhân, tổ chức bên
trong và bên ngoài hệ thống HCNN
- Đôi tượng kiểm soát: Chủ thể quản lý hành
chính nhà nước
- Khách thể kiểm soát: Hành vi và quyết định
QL HCNN
- Mục tiêu: đảm bảo tính pháp chế, hiệu lực,
hiệu quả trong quản lý HCNN, công bằng xã hội
và quyền con người
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


2. Sự cần thiết phải tiến hành kiểm
soát đối với HCNN








Đảm bảo pháp chế xã hội chủ nghĩa;
Đảm bảo chủ thể HCNN thực hiện đúng
thẩm quyền, tránh tình trạng lạm
quyền;
Đảm bảo giữ vững bản chất của NN;
Giữ vững bản chất của chế độ chính trị;
Đảm bảo thu chi ngân sách nhà nước
của chủ thể quản lý HCNN theo đúng
quy định pháp luât.
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


3. Hình thức của kiểm soát đối với
HCNN







Hình thức kiểm soát là những biểu hiện
ra bên ngoài của hoạt động kiểm soát,
gồm:
- Giám sát
- Thanh tra
- Kiểm tra

- Kiểm toán

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


3.1. Giám sát


Giám sát là theo dõi, xem xét và đánh
giá hoạt động của đối tượng trong việc
thực hiện các quy định và đưa ra các
biện pháp tác động tích cực để buộc
hoặc hướng đối tượng theo đúng quy
định nhằm đạt được mục tiêu đã định
sẵn.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC










Chủ thể giám sát đối với HCNN:

- Cơ quan quyền lực nhà nước (Quốc hội, Hội
đồng nhân dân các cấp),
- Các cơ quan tư pháp
- Các tổ chức xã hội
- Công dân
Quan hệ giám sát chủ yếu được thực hiện
ngoài quan hệ trực thuộc theo chiều dọc của hệ
thống các cơ quan hành chính nhà nước

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC










Hình thức giám sát:
- Theo dõi việc thực hiện chính sách, pháp luật,
nhiệm vụ, các chương trình, kế hoạch của đối
tượng giám sát;
- Xem xét các báo cáo của đối tượng giám sát;
- Xem xét các văn bản do các đối tượng giám
sát ban hành;
- Xem xét việc trả lời chất vấn của đối tượng
giám sát.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


3.2. Kiểm tra


Kiểm tra là xem xét, đánh giá, kết
luận về hoạt động của đối tượng trong
việc tuân thủ các quy định và áp dụng
các biện pháp để phòng ngừa, ngăn
chặn, và xử lý những vi phạm.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Kiểm tra là khái niệm rộng được hiểu
theo hai góc độ.




Kiểm tra là hoạt động thường xuyên của cơ
quan HCNN cấp trên đối với cơ quan HCNN cấp
dưới (trong mối quan hệ trực thuộc) nhằm xem
xét, đánh giá mọi mặt hoạt động của cấp dưới
khi thấy cần thiết;
Kiểm tra là hoạt động của các tổ chức chính trị

như kiểm tra của Đảng đối với hành chính NN
(ko mang tính quyền lực NN, tác động tích cực
để điều chỉnh sai sót)

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


3.3. Thanh tra


Thanh tra là xem xét, đánh giá hoạt
động của đối tượng trong việc thực hiện
các quy định và đưa ra kết luận, kiến
nghị và áp dụng các biện pháp xử lý
vi phạm.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC




Mục đích của hoạt động thanh tra là “nhằm
phòng ngừa, phát hiện, xử lý vi phạm pháp
luật; phát hiện những sơ hở trong cơ chế quản
lý, chính sách, pháp luật để kiến nghị với cơ
quan nhà nước có thẩm quyền các biện pháp
khắc phục; phát huy nhân tố tích cực; góp
phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt

động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của Nhà
nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan,
tổ chức, cá nhân.” (Điều 3, Luật Thanh tra
2004).
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Hình thức thanh tra








Thanh
tra
hành
chính:
- Theo cấp hành chính
- Lĩnh vực: việc thực
hiện chính sách, pháp
luật, nhiệm vụ của đối
tượng thanh tra
- Đối tượng thanh tra là
cơ quan, cá nhân thuộc
quyên quản lý trực tiếp
- Thanh tra Chính phủ,

thanh tra tỉnh, thanh
tra huyện.\









Thanh
tra
chuyên
ngành:
- Theo ngành, lĩnh vực
- Lĩnh vực: việc chấp hành
pháp luật, những quy định
về chuyên môn - kỹ thuật,
quy tắc quản lý của ngành,
lĩnh vực thuộc thẩm quyền
quản lý.
- Cơ quan thanh tra và đối
tượng thanh tra không có
quan hệ trực thuộc về tổ
chức.
- Thanh tra Bộ, thanh tra
Sở

LeHuong/Hanhchinhhoc/H

VHC




Trong quá trình tiến hành hoạt động
thanh tra, cơ quan thanh tra có thể áp
dụng các biện pháp cưỡng chế để bảo
đảm công tác thanh tra, kể cả các biện
pháp trách nhiệm kỷ luật (như đình chỉ
công tác) và xử lý vi phạm hành chính.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


II. Kiểm soát bên ngoài đối với HCNN

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Các chủ thể tiến hành kiểm soát
đối với HCNN:





Quốc Hội

HĐND
Cơ quan tư pháp
Kiểm toán Nhà nước







Đảng
Tổ chức chính trị - xã
hội
Công dân
Công luận

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


1. Giám sát của Quốc hội






Vị trí của QH: là cơ quan quyền lực NN
cao nhất
Giám sát của Quốc hội đối với HCNN là

chức năng Hiến định.
QH “thưc hiện quyền giám sát tối cao
đối với toàn bộ hoạt động của NN” đối
với việc “tuân theo HP, Luật và Nghị
quyết của QH” - Điều 83, 84 HP92

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Hình thức giám sát của QH






Nghe, thảo luận và đánh giá báo cáo,của
CP, Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan
thuộc CP;
Đại biểu QH chất vấn các thành viên của
Chính phủ;
Đại biểu QH giám sát và có quyền yêu
cầu các cơ quan HCNN áp dụng các biện
pháp khắc phục những hành vi vi phạm;

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC





Đại biểu QH tiếp xúc trức tiếp cử tri,
nghe yêu cầu, kiến nghị, khiếu nại, tố
cáo của cử tri… hoặc tham dự kỳ họp
của HĐND;
Trong trường hợp đặc biệt, QH có thể
thành lập những đoàn kiểm tra đặc biệt;
những UB lâm thời để kiểm tra, xem xét
những vụ việc đặc biệt

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Tính quyền lực của QH đối với BMHCNN
thể hiện:







Về tổ chức:
- Quyết định thành lập, bãi bỏ các Bộ, cơ
quan ngang Bộ, cơ quan thuộc CP;
- Thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh

địa giới tỉnh, TP trực thuộc trung ương
- Bãi bỏ các văn bản của Chính phủ trái
với HP, Luật, NQ của QH trên các lĩnh
vực quản lý nhà nước
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC







Về nhân sự:
- Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức
danh cao nhất của bộ máy NN, trong đó
có Thủ tướng CP;
- Phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng về
việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cáhc chức
Phó TTg, Bộ trưởng và các thành viên
khác của CP.

LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


Ở một số nước phát triển, sự giám sát
của QH thể hiện ở các quyền:








Quyền bỏ phiếu bất tín nhiệm CP
Quyền chất vấn
Quyền điều tra
Quyền khởi kiện các quan chức cấp cao
(tổng thống hoặc Thẩm phán Toà án ND
tối cao)
Quyền điều trần (với các nước theo chế
độ tổng thống)
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC


2. Giám sát của HĐND






Vị trí: là cơ quan quyền lực nhà nước ở
địa phương
Vai trò: HĐND các cấp thực hiện giám
sát đối với hoạt động của UBND, các cơ
quan chuyên môn của UBND, các cơ
quan, tổ chức trực thuộc mình cũng như

trực thuộc cấp trên đóng tại địa phương.
Phạm vi: giám sát hoạt động của các cơ
quan trên mọi ngành, lĩnh vực trong địa
bàn.
LeHuong/Hanhchinhhoc/H
VHC