tác động của việc gia nhập wto tới một số ngành kinh tế chủ chốt của trung quốc

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

L IM
Nh chỳng ta ó bi t, cỏc n

U

c thnh viờn ASEAN, Nh t B n, Hn Qu c v

OBO
OK S
.CO
M

Trung Qu c u l nh ng th c th a qu c gia v qu c gia cú v trớ, vai trũ ngy
cng l n h n trong s phỏt tri n chung c a khu v c
do v th ngy cng cao trờn tr

ụng v c th gi i. Chớnh

ng qu c t v khu v c Chõu - Thỏi Bỡnh D

nờn t nhi u n m qua ASEAN ó

ng

c Nh t B n v trong kho ng h n th p niờn

g n õy, nh t l t gi a nh ng n m 1990 n nay c ng ó

c c Hn Qu c v

Trung Qu c c bi t quan tõm trong chớnh sỏch i ngo i v h p tỏc cựng phỏt
tri n v nhi u l nh v c. Nh t B n v a tr i qua h n th p niờn kh ng ho ng suy thoỏi
nh ng v n gi

c v trớ l n n kinh t l n th hai trờn th gi i v l n nh t

. Trung Qu c thỡ n i tr i l c

ng qu c s m t th gi i cú di n tớch lónh th v

dõn s , song kinh t n u xột theo GDP thỡ c ng v n l
gi i v th hai
v th ba

Chõu , cũn cao c Hn Qu c

Chõu .

Chõu

i v i cỏc n

v trớ l n th sỏu trờn th

v trớ th m

i hai trờn th gi i

c ASEAN, n u tớnh riờng t ng thnh viờn, ta

th y so v i Nh t B n, Trung Qu c v k c Hn Qu c GDP c a cỏc n
u thua kộm xa, song n u tớnh chung GDP c a c 10 n

c ASEAN thỡ l i l s c

m nh ỏng k , cũn l n h n c Hn Qu c. V do ú trong t
ASEAN +3 tr thnh m t c ng ng kinh t

c ASEAN

ng lai, n u nh

ụng v i s c m nh kinh t Nh t

Trung l hai u t u cựng v i kinh t Hn Qu c l c ng l c h tr cho hai u t u
ú h p tỏc ch t ch v i nhau trong m t khu v c th

ng m i t do ụng vo lo i

h

KIL

r ng l n nh t nhỡ th gi i thỡ ch c ch n cỏc n n kinh t ASEAN s nh n

c nh

ng h tr tớch c c, ngy cng l n m nh nhanh chúng.

Trong b i c nh chung ú, d

i õy, chỳng ta s xem xột riờng v th c a Vi t

Nam trong ti n trỡnh h i nh p v i cỏc n

c

thỏch th c i v i Vi t Nam trong ti n trỡnh ú.
I. C

H I

1. V m t kinh t
1

ụng B c cựng nh ng c h i v



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
õy

c coi l l nh v c sụi ng nh t khi Vi t Nam h i nh p v i cỏc n

thnh viờn c a ASEAN + 3. Rừ rng l ba n
l nh ng i tỏc th

ng quan h v i cỏc n

c v n, vi n tr , cụng ngh , th tr

ng v.v... C ba n

ụng

c trong khu v c, tranh th

KIL
OBO
OKS
.CO
M



c Nh t B n, Trung Qu c, Hn Qu c

ng m i v u t l n nh t c a Vi t Nam. H i nh p v i

s giỳp Vi t Nam t ng c

c

c Nh t B n, Trung Qu c,

Hn Qu c u l ba n n kinh t l n, ũi h i nhu c u tiờu th a d ng v v i kh i
l

ng l n. Cho n nay, Nh t B n v n l b n hng th

tr ODA l n nh t i v i vi t Nam. Trong lo i u t n
Nh u t ng
hi n

ng m i v c ng l nh ti
c ngoi, tuy Nh t B n l

v trớ th ba song n u xột v s v n c a cỏc d ỏn u t

c thỡ Nh t B n l i nh u t l n nh t

th c

Vi t Nam v i t ng s v n ó th c

hi n cú hi u qu l 3,95 t USD.T ng kim ng ch buụn bỏn hai chi u n m2004 ó
t trờn 7 t USD.

u t tr c ti p c a Nh t B n vo Vi t Nam, tớnh n thỏng 3

n m nay ó t 5,42 t USD v i 500 d ỏn. Nh t B n v n luụn
qu c gia u t hi u qu nh t t i Vi t Nam v c ng l n

c ỏnh giỏ l

c cung c p vi n tr ODA

nhi u nh t cho Vi t Nam. N m qua, trong s ph c h i chung c a u t tr c ti p
n

c ngoi(FDI) vo Vi t Nam, FDI t Nh t B n ó t ng ỏng k , t 810 tri u

USD, trong ú cú nh ng d ỏn u t m i ho c u t m r ng s n xu t giỏ hng
ch c tri u USD. Tớnh n th i i m ny, ó cú trờn 30 t p on xuyờn qu c gia c a
Nh t B n u t vo cỏc d ỏn quy mụ l n trong nhi u l nh v c quan tr ng c a
Vi t Nam nh l p rỏp ụtụ, xe mỏy, b u chớnh vi n thụng, cụng ngh thụng tin,s n
xu t xi m ng, phõn bún v phỏt tri n c s h t ng. Hai n

c ó ký Hi p nh

khuy n khớch v b o h u t v Sỏng ki n chung Vi t- Nh t v thu hỳt u t
nh m t ng c

ng kh n ng c nh tranh c a Vi t Nam. Chỳng ta ang ti p t c c i

thi n mụi tr

ng u t nh m t o i u ki n t i a cho cỏc nh u t Nh t B n v

n

c ngoi núi chung. Bờn c nh ú, Vi t Nam l m t trong b n qu c gia

nh u t Nh t B n ỏnh giỏ l cú mụi tr
Vi t Nam cú b

c cỏc

ng u t h p d n nh t. Nh t B n v

c ti n tri n r t quan tr ng, ú l Hi p nh v t do xỳc ti n v

b o h u t gi a hai n

c. Bờn c nh ú, trong m i quan h v i Trung Qu c
2



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
chỳng ta v n duy trỡ

c truy n th ng h p tỏc h u ngh gi a hai n

c lỏng gi ng

g n g i. Vi t Nam v Trung Qu c ó ký nh ng tho thu n h p tỏc kinh t v i t ng
giỏ tr h n 1 t USD. Kim ng ch th

ng m i hai chi u ó t ng lờn t 266 tri u USD

KIL
OBO
OKS
.CO
M

n m 1992 lờn 4,6 n 4,8 t USD vo n m 2003, v k v ng s nõng lờn t i 10 t
USD vo n m 2010. Trung Qu c hi n cú 267 d ỏn u t vo Vi t Nam v i s

v n h n 545 tri u USD. N m 2004, Trung Qu c ó t ng thờm 61 d ỏn u t vo
Vi t Nam v i tr giỏ h n 147 tri u USD, ng th 5 trong t ng s nh ng nh u
t n
th

c ngoi vo Vi t Nam. Hai n
ng m i gi a hai n

c c ng by t mong mu n thỳc y kinh t

c phỏt tri n h n n a, th c hi n b sung u th cho nhau v

cựng cú l i. Trờn tinh th n tớch c c, th c t , hai bờn nh t trớ m r ng h n n a quy
mụ th

ng m i, ng th i cựng cú bi n phỏp thỳc y th

ng m i song ph

ng

phỏt tri n cõn i; hai bờn ph i h p ch t ch , tớch c c thỳc y nh ng d ỏn h p
tỏc kinh t l n gi a hai n


c. Hai bờn by t hi lũng tr

c nh ng ti n tri n t

c trong vi c nghiờn c u v h p tỏc kinh t hai hnh lang, m t vnh ai v h t

s c tin t

ng vo tri n v ng h p tỏc c a d ỏn ny. Phớa Trung Qu c by t kiờn

quy t ng h Vi t Nam s m gia nh p WTO. Hai bờn ng ý t ng c
trong cỏc v n kinh t th

ng h p tỏc

ng m i khu v c v qu c t ; cựng nhau thỳc y ti n

trỡnh xõy d ng Khu m u d ch t do ASEAN- Trung Qu c. T
i tỏc Hn Qu c chỳng ta c ng cú nhi u d

ng t nh v y v i

ỏn hi u qu . Hng lo t cỏc cụng ty

Hn Qu c u t vo Vi t Nam trờn r t nhi u l nh v c. Theo ụng Ock Yee- ho,
Tr

ng i di n v n phũng t i Vi t Nam c a KOICA- c quan h p tỏc qu c t th c

hi n cỏc ho t ng h p tỏc k thu t v vi n tr khụng hon l i c a Chớnh ph Hn
Qu c i v i cỏc n

c ang phỏt tri n t n m 1991-2004, KOICA ó vi n tr

khụng hon l i cho Vi t Nam trờn 50 tri u USD v chỳng tụi luụn x p Vi t Nam

v trớ hng u trong s cỏc n

c nh n vi n tr c a Hn Qu c. V k ho ch h tr

s p t i cho Vi t Nam, Hn Qu c cho bi t s p t i s vi n tr ODA cho Vi t Nam s
t ng g p 2-3 l n, v nh v y m i n m Vi t Nam s nh n

c kho ng 20-30 tri u

USD. C 3 qu c gia cú th c l c kinh t m nh nh t Chõu A nay u ang thỳc y
3



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
h p tác kinh t v i Vi t Nam. Vi c thành l p các kh i th

ng m i s là b

cđ m

đ Vi t Nam có th ti n xa h n n a trong ti n trình h i nh p v i ASEAN+3, góp
ph n nâng cao th và l c c a Vi t Nam trong h th ng th

ng m i đa bên tồn c u,

KIL
OBO
OKS
.CO

M

h tr Vi t Nam trong ti n trình gia nh p WTO.
2. V m t an ninh – chính tr

Vì quy n l i kinh t nên v n đ an ninh chính tr c ng s đ
dàng h n. Liên quan đ n các v n đ lãnh th ,

c gi i quy t d

Hi p d nh biên gi i trên đ t

li n(1999), Hi p đ nh phân v nh B c B và Hi p đ nh h p tác ngh cá (2000) đã
đ

c kí k t và có hi u l c th c hi n gi a hai n

c Vi t- Trung, đã đi vào cu c

s ng, t o ra nh ng thu n l i m i trong m r ng h p tác h u ngh gi a hai n
Hai n

c.

c c ng tho thu n ti p t c u tiên phân gi i c m m c t i các khu v c c a

kh u, trong q 1/2006 th c hi n thí đi m t i m t s c a kh u, thúc đ y phân gi i
c m m c t i các khu v c sơng su i biên gi i, h tr đ a ph
ph

ng hai bên th ng nh t

ng án h p tác khu v c Thác B n D c. V các v n đ trên bi n

s nh n th c chung và tho thu n đã đ t đ

ơng, trên c

c gi a lãnh đ o c p cao hai n

c, hai

bên đã trao đ i ý ki n m t cách th ng th n và sâu r ng v các bi n pháp duy trì hồ
bình, n đ nh trên Bi n

ơng, khơng có b t k hành đ ng nào làm ph c t p ho c

m r ng thêm tranh ch p, t ng b

c ti n t i m t gi i pháp c b n, lâu dài mà hai

bên có th ch p nh n, phù h p v i lu t pháp và th c ti n qu c t , đ c bi t là Cơng
oc Lu t bi n 1982 và Tun b v cách ng x

Bi n

ơng (DOC). Hai phía

Vi t Nam và Trung Qu c đ u đánh giá tích c c vi c tri n khai “Tho thu n 3 bên
v cơng tác đ a ch n bi n chung trong khu v c tho thu n t i Bi n ơng” và thơng

nh t ti p t c th c hi n tho thu n này. Hai bên c ng nh t trí s m tri n khai nh ng
d án h p tác m i trong các l nh v c ít nh y c m, phù h p v i DOC đ t ng c

ng

s hi u bi t và tin c y l n nhau. Vi c h p tác v i ASEAN+3 s góp ph n nâng cao
v th chính tr c a Vi t Nam

khu v c và trên th gi i, vì nh ta đã bi t Vi t Nam

là qu c gia có v trí ti n đ n v an ninh chính tr đ i ngo i
3. V m t v n hố - xã h i
4

ơng Nam Á.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Vi c giao l u trao i v n hoỏ gi a Vi t Nam v i cỏc qu c gia ụng Nam
ang di n ra ngy m t a d ng v phong phỳ. Tr l i ph ng v n c a phúng viờn
TTXVN, ụng Ock Yee- ho, Tr

ng i di n v n phũng t i Vi t Nam c a KOICA
t cỏn b Vi t Nam ó

KIL
OBO
OKS
.CO

M

cho bi t t n m 1991- 2004, kho ng 1642 l

c KOICA

m i sang Hn Qu c h c t p v tỡm hi u th c t . KOICA c ng ó c 157 tỡnh
nguy n viờn sang Vi t Nam ho t ng trong nhi u l nh v c nh d y ti ng Hn, d y
Takewondo v y t ; c 37 chuyờn gia trong m t s l nh v c nh dỏnh giỏ th m
nh cỏc cụng trỡnh khoa h c, thu s n v d y ngh sang trao i kinh nghi m v i
cỏc i tỏc Vi t Nam. 28 d ỏn v giỏo d c, y t v d y ngh ó v ang
hi n
tr

c th c

Vi t Nam v i s tr giỳp c a KOICA, trong ú cú d ỏn xõy d ng 40

ng h c v 5 b nh vi n t i mi n trung v h tr trng thi t b cho 12 b nh vi n

trong c n

c. KOICA cũn giỳp xõy d ng m t tr

trang thi t b cho m t tr

ng d y ngh

ng d y ngh

H N i, cung c p

Quy Nh n, xõy d ng tr

ng Cụng nhõn

K thu t Vi t- Hn tr giỏ 5 tri u USD t i Vinh. Hn Qu c cũn h tr chỳng ta
thnh l p th tr

ng ch ng khoỏn v ang xỳc ti n d ỏn t ng c

ng n ng l c cho

C quan i u ph i phũng ch ng ma tuý tr c thu c B Cụng an Vi t Nam, d ỏn
giỳp Vi t Nam d th o Lu t v Cụng ngh thụng tin. Ngy nay Vi t Nam

c bi t

n khụng ph i m t n i c a chi n tranh, c a bom n v ch t chúc n a m

c

b n bố qu c t bi t n nh m t mi n t cú m t n n v n hoỏ lõu i, m b n
s c dõn t c. Bờn c nh ú, ASEAN+3 , m tiờu bi u l Nh t B n ang giỳp chỳng ta
ph c h i cỏc chõu b n xa x a, ho c trong cụng ngh v i Trung Qu c, Vi t Nam
xỏc nh l i nh ng giỏ tr v n hoỏ truy n th ng. Hng lo t cỏc ch
l u v n hoỏ Vi t Nh t, Vi t Hn ó
hai n

c t ng c

gi a hai n

c.

ng trỡnh giao

c t ch c r t tr ng th nh m giỳp nhõn dõn

ng hi u bi t l n nhau, b sung cho nhau nh ng nột p v n hoỏ

Trờn õy l nh ng thu n l i m Vi t Nam cú

c khi h i nh p v i ụng .

Tuy nhiờn, luụn luụn l nh v y, c h i v thỏch th c luụn l b n ng hnh.

5



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
II. THÁCH TH C
Bên c nh nh ng thu n l i trên c ng ph i nh n th c đúng đ n nh ng khó
kh n thách th c c a Vi t Nam v i trình đ phát tri n th p nh v y trong ti n trình

KIL
OBO
OKS
.CO

M

liên k t và h i nh p ơng Á

M c a và t do hố kinh t khơng có s ch đ o và đi u ti t c a nhà n

cs

làm cho ta càng b thua thi t h n trong c nh tranh v i nh ng n n kinh t m nh
trong khu v c. Ta nên khéo léo ph i h p ý ki n v i nh ng n
tri n gi ng Vi t Nam, ch tr

c có trình đ phát

ng ti n trình h i nh p h p tác c n ph i đi t ng b

khơng nên đi q nhanh so v i m c sàn chung, đ ng th i kêu g i nh ng n

c

c có

trình đ phát tri n cao h n có nh ng u đãi và tr giúp trong m t s l nh v c nh t
đ nh. R i là s t n t i m t h th ng c s h t ng kinh t , k thu t còn nhi u l c
h u, n ng l c c nh tranh c a chúng ta còn th p, ch m đ
nghi p nhà n

c còn t n t i đ

c c i thi n. Nhi u doanh

c là nh có s b o h , tr c p c a nhà n

c. T l

doanh nghi p làm n thua l còn l n. Xét v tiêu chí c nh tranh c a s n ph m hàng
hố nh giá c , ch t l

ng, m ng l

i t ch c tiêu th và uy tín doanh nghi p thì

s c c nh tranh c a hàng hố Vi t Nam c ng đã thua kém h n so v i ba n

c

ơng

Nam Á. N u chúng ta khơng n l c ph n đ u nâng cao n ng l c c nh tranh c a các
doanh nghi p Vi t Nam thì ch c ch n chúng ta s g p ph i nhi u khó kh n thách
th c, ph i tr giá đ t cho s y u kém thua thi t .

M t s khó kh n thách th c l n n a đ i v i Vi t Nam là v n đang t n t i ít
nhi u nh ng nét khơng t

ng đ ng v đ i s ng v n hố, th ch chính tr xã h i và

nh t là v n đang còn nh ng mâu thu n, xung đ t riêng dù là đã x y ra trong q
kh hay còn ti p di n trong hi n t i gi a vi t Nam và các n

c

ơng Nam Á. Vi t

Nam r t d tr thành tâm đi m c a s lơi kéo gi a hai th c th đang đ
m nh nh t

c coi là

ơng Nam Á là Nh t B n và Trung Qu c . Và khi gia nh p vào sân

ch i chung, Vi t Nam r t d b các n

c l n áp đ t, nh ng lu t l th ch chung mà

khơng phù h p v i đi u ki n , hồn c nh xã h i c a ta. Bên c nh đó, nh ng mâu
thu n, xung đ t qn s t l ch s xa x a và c g n đây trong quan h Trung Qu c
6



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
– Vi t Nam đ c bi t là v n đ tranh ch p lãnh th , h i đ o, vùng bi n, khơng ph n
gi a hai n

c v n ch a gi i quy t xong. Ngun t c c b n c a chúng ta là tơn

tr ng ch quy n lãnh th và ch đ chính tr , qn đi q kh khơng hay đã x y ra,
c, duy trì quan h cân

KIL
OBO
OKS
.CO
M

t m gác nh ng b t đ ng hi n t i n u ch a gi i quy t đ
b ng, tranh th c ba, khéo léo l ng ghép s
th chính sách đ i ngo i, cùng h

ng t i t

ng h c a ta v i t ng n

ng lai c a s

c trong t ng

h p tác và phát tri n.

Khơng nh ng th chúng ta còn q nhi u n i lo v m t xã h i mà nh ng giá
tr v n hố truy n th ng đang ngày b mai m t. Vi c các b phim Trung Qu c, Hàn
Qu c đang đ

c cơng chi u trên các ph

m t b ph n ng

ng ti n thơng tin đ i chúng đã khi n cho

i Vi t tr còn thu c làu làu s Tàu h n l ch s n

n m đơ h khơng b ng m t b phim Tàu ”, r i là nh ng xu h

c nhà “ Nghìn

ng th i trang c a

Hàn Qu c đã đi vào cu c s ng c a các b n tr m t cách r t t nhiên và nhanh
chóng. Nói nh v y khơng ph i là chúng ta bài ngo i, mà chúng ta c n ph i bi t “
g n đ c kh i trong, hồ nh p ch khơng hồ tan ”, đ làm sao v a ti p nh n đ

c

nh ng nét đ p c a v n hố n

ó

c b n v a gi gìn đ

m i đi u đáng q.

7

c b n s c riêng c a mình .



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

K T LU N

KIL
OBO
OKS
.CO
M

Nói tóm l i, c h i và thách th c ln ln t n t i và song song v i nhau.
Nh ng, v i s lãnh đ o sáng su t c a
đi đúng h

c nâng cao. Con đ

Làm th nào đ

c: đ u t n

c ngồi

c ngồi ch còn 32% (m t con s an tồn cho n n kinh

c nhà), l m phát duy trì

càng đ

c Vi t Nam, chúng ta đang

ng thơng qua nh ng k t qu kh quan đã đ t đ

tr c ti p t ng nhanh, n n
t n

ng và Nhà n

m c th p và uy tín qu c t c a Vi t Nam ngày

ng phía tr

c s còn đ t ra r t nhi u bài tốn khó.

ta có th t n d ng h t nh ng c h i mà ASEAN+3 mang l i đ ng

th i h n ch đ n m c th p nh t nh ng thách th c ln ln là câu h i đ t ra cho
Vi t Nam trong ti n trình h i nh p v i các n

8

c ơng B c Á.



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

TI LI U THAM KH O
1.

Tr n Anh Ph

ng, ASEAN+ 3 v v th c a Vi t Nam trong ti n trỡnh

2.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

h i nh p, T p chớ nh ng v n Kinh t th gi i s 12(104) 2004.
V V n H - Tr n Anh Ph

ng, Quan h kinh t Vi t Nam - Nh t B n

trong b i c nh qu c t m i nh ng n m g n õy v tri n v ng, T p chớ Nghiờn c u
kinh t s 10 (317) - 2004.
3.
tr

Tr n

ỡnh Bỳt , Nhỡn l i g n 20 n m i m i c a Vi t Nam: T ng

ng kinh t nhanh, nh ng n i lo ch t l

ng v t t h u xa h n cũn ú, Bỏo cỏo

khoa h c t i H i th o qu c t t i Vi t Nam h p l n th hai, thnh ph H Chớ
Minh, 14-16/7/2004.
4.

Trang Web: www.mofa.gov.vn

M CL C

L IM
U ........................................................................................................ 1
I. C H I .............................................................................................................. 1
1. V m t kinh t ................................................................................................. 1
2. V m t an ninh chớnh tr ............................................................................... 4
3. V m t v n hoỏ - xó h i ................................................................................... 4
II. THCH TH C ................................................................................................ 6
K T LU N ............................................................................................................ 8
TI LI U THAM KH O..................................................................................... 9
M C L C ............................................................................................................. 9

9