Bài giảng hệ thống thông tin quản trị chương 5 khởi tạo việc phát triển hệ thống thông tin

2011-2012

HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN TRỊ
CHƯƠNG 5

Khởi tạo việc phát triển
hệ thống thông tin
1

MỤC TIÊU HỌC TẬP
Sau khi học xong chương này, sinh viên có thể:
• Giải thích tầm quan trọng của việc viện dẫn một giai
đoạn khởi tạo có cấu trúc cho một dự án hệ thống
thông tin.
• Nhận diện các đặc trưng về chi phí và lợi ích vô hình
cũng như hữu hình kết hợp với giai đoạn đầu của một
hệ thống thông tin.
• Áp dụng các kỹ thuật khác nhau để lựu chọn giải pháp
thích hợp nhất từ các nguồn phần cứng, phần mềm và
nhà cung cấp.
• Mô tả tầm quan trọng của việc ký kết hợp đồng để đạt
được kết quả thành công cho các dự án hệ thống
thông tin.
2

CÁC VẤN ĐỀ QUẢN TRỊ
•

Làm thế nào để đánh giá được tính khả thi của
một dự án?

•

Các giai đoạn và kỹ thuật nào có thể được áp
dụng để đánh giá tính khả thi ?

•

Làm thế nào để đánh giá được lợi ích đầu tư
(ROI - Return On Investment) của một dự án hệ
thống thông tin?

•

Làm thế nào để quản lý các rủi ro lên quan đến
các dự án hệ thống thông tin?
3

1


2011-2012

NỘI DUNG CHÍNH
1. Khởi tạo hệ thống thông tin
2. Nghiên cứu tính khả thi của hệ thống thông tin
3. Phương pháp lựa chọn hệ thống thông tin

4

1. Khởi tạo hệ thống thông tin

1.1 Khởi tạo và tính khả thi
1.2 Các hoạt động khởi tạo
1.3 Lý do của việc khởi tạo HTTT

5

1.1 Khởi tạo và tính khả thi
o Bước khởi tạo (Initiation phase): Là bước đầu
tiên trong qui trình phát triển dự án hệ thống thông
tin, mục tiêu của nó là để đánh giá tính khả thi của
dự án và đảm bảo cho dự án được thành công.
o Nghiên cứu khả thi (Feasibility study): Là bước
đầu tiên khi khởi đầu dự án đảm bảo cho dự án có
thể thực hiện được. Qui trình này bao gồm việc
phân tích các nhu cầu và ảnh hưởng của hệ thống
mới đồng thời xem xét các phương pháp khác nhau
trong việc triển khai phần mềm.
6

2


2011-2012

1.2 Các hoạt động khởi tạo
1. Đánh giá tính khả thi: Đây là bước quan trọng nhất của
qui trình khởi tạo. Bao gồm việc phân tích chi phí - lợi
nhuận và dự đoán các khía cạnh khác.
2. Xác định các mục tiêu và yêu cầu khái quát của hệ
thống: Kiểm tra hệ thống có đáp ứng được yêu cầu của

doanh nghiệp không ?
3. Đánh giá các phương án triển khai: Đánh giá chi phí,
tính thích hợp, hiệu suất của hệ thống từ các nhà cung
cấp khác nhau.
4. Xác định phạm vi: Xác định các đơn vị nào của tổ chức
chịu ảnh hưởng của hệ thống, liệu hệ thống có tương
tác với môi trường ngoài hay không ?
7

1.2 Các hoạt động khởi tạo (tt)
5. Xác định trách nhiệm: Xác định thời gian và trách
nhiệm của những người có liên quan trong hệ thống
(kiểm tra, viết yêu cầu, viết chương trình)
6. Phân tích rủi ro: Xác định các vấn đề có thể dẫn đến
sự thất bại của dự án, chẳng hạn thiếu kỹ năng hay sự
thay đổi của môi trường… Các công việc cần tiến hành
để hạn chế hay loại trừ rủi ro
7. Xác định các ràng buộc và kế hoạch dự án: Ước
lượng và phác thảo sơ lược dự án. Bao gồm việc xem
xét kích cỡ và độ phức tạp của dự án để xác định ngân
sách và thời gian
8

1.3 Lý do của việc khởi tạo HTTT
o
o
o
o
o
o

o
o
o
o

Mở rộng khả năng
Tiết kiệm chi phí
Tăng cường luồng thông tin nội bộ
Tăng cường luồng thông tin bên ngoài
Tăng cường dịch vụ khách hàng
Môi trường pháp lý thay đổi
Năng lực phản ứng
Tiếp nhận
Điều khiển
Lợi thế cạnh tranh
9

3


2011-2012

2. Nghiên cứu tính khả thi
của Hệ thống thông tin
2.1 Khả thi về tổ chức
2.2 Khả thi về kinh tế
2.3 Khả thi về kỹ thuật
2.4 Khả thi về vận hành
2.5 Rủi ro trong dự án

10

2.1 Khả thi về tổ chức
• Định nghĩa: Đánh giá giải pháp có
doanh nghiệp và giải quyết được các
(ví dụ như sự chống đối đối với hệ
không kỹ, xem xét ảnh hưởng của sự
chính sách của công ty như thế nào)

đáp ứng các nhu cầu của
vấn đề trước đó hay không
thống mới nếu huấn luyện
thay đổi lên văn hóa và các

• Trả lời các câu hỏi:
o Liệu hệ thống có đáp ứng được các nhu cầu của doanh nghiệp
và giúp nâng cao hiệu suất ?
• Các kỹ thuật dùng để điều khiển:
o Các hệ số đánh giá thành công then chốt
(CSF - Critical success factors)
o Các chỉ dẫn đánh giá thực hiện chủ chốt
(KPI - Key performance indicators)
o Quản lý sự thay đổi (Change management).
11

2.2 Khả thi về kinh tế
• Định nghĩa: Đánh giá chi phí và lợi nhuận của các giải
pháp khác nhau để lựa chọn phương án mang lại giá trị
tốt nhất (Chi phí của hệ thống mới có vượt qua giá trị lợi
nhuận hay không ?)

• Trả lời các câu hỏi:
o Chi phí có cao hơn lợi nhuận ?
• Các kỹ thuật dùng để điều khiển:
o Phân tích chi phí, lợi nhuận.
o Lợi nhuận đầu tư (ROI) và tính toán thời gian hoàn
vốn (Payback Period).
12

4


2011-2012

Chi phí và lợi nhuận
• Chi phí hữu hình.
• Chi phí vô hình.
• Lợi nhuận hữu hình.
• Lợi nhuận vô hình.

13

Các chi phí hữu hình của HTTT
• Chi phí mua phần mềm và phần cứng.
• Chi phí cho nhân viên khi tự phát triển hay
hiệu chỉnh phần mềm.
• Chi phí cài đặt bao gồm chi phí kéo dây, vận
chuyển thiết bị, mua sắm bàn ghế.
• Chí phí chuyển đổi dữ liệu từ hệ thống cũ
sang hệ thống mới hay chi phí vận hành song
song 2 hệ thống cho cũ và mới cho đến khi hệ

thống mới hoạt động ổn định.
14

Các chi phí hữu hình của HTTT (tt)
• Chi phí hoạt động.
o Chi phí bảo dưỡng phần cứng hay nâng
cấp lên phiên bản mới của phần mềm.
o Chi phí cho nhân viên trong việc bảo dưỡng
phần cứng và phần mềm cũng như giải
quyết các sự cố.
o Chi phí điện và các chi phí tiêu thụ khác.

• Chi phí huấn luyện.
• Chi phí mở rộng tổ chức.
15

5


2011-2012

Lợi ích của Hệ thống thông tin
• Lợi ích hữu hình: Parker và Benson(1988) đề
xuất so sánh chi phí hệ thống hiện hành với
chi phí của hệ thống mới sau khi triển khai.
• Lợi ích vô hình:
Tăng tính chính xác.
Tăng tính đáp ứng và tính kịp thời.
Tăng tính sử dụng (dễ hiểu và hành động trên
thông tin).

Tăng cường an toàn thông tin.

16

2.3 Khả thi về kỹ thuật
• Định nghĩa: đánh giá mức độ của các giải pháp trong
dự án sẽ thực hiện theo yêu cầu và có hay không các
nguồn nhân lực và công cụ sẵn sàng cho việc thực hiện
các giải pháp đó.
• Trả lời câu hỏi:
o Liệu nó có hoạt động hiệu quả (hiệu suất, tính đáp
ứng, tính ổn định) ?
• Các kỹ thuật dùng để kiểm soát:
o Phân tích rủi ro.
o Phân tích tính đáp ứng.
o Phân tích hiệu suất.
17

2.4 Khả thi về vận hành
• Định nghĩa: Đánh giá hệ thống mới sẽ ảnh hưởng đến
hoạt động hàng ngày bên trong tổ chức như thế nào.
• Trả lời các câu hỏi:
o Hệ thống có khả năng hoạt động theo qui trình hàng
ngày hay không ?
o Liệu hệ thống có được chấp nhận bởi người dùng
cuối hay không ?
• Các kỹ thuật dùng để kiểm soát:
o Phân tích rủi ro.
o Quản trị sự thay đổi.
o Phân tích tính khả dụng.

18

6


2011-2012

2.5 Rủi ro trong dự án
• Nhận diện rủi ro là nhằm đoán trước các rủi ro trong tương
lai của dự án hệ thống thông tin. Từ đó thiết lập các cơ chế
đo lường nhằm ngăn chặn hay loại trừ các rủi ro.
• Baccarini, Salm và Love(2004) đã đưa ra 7 nhóm rủi ro trong
dự án CNTT.
o Mối quan hệ thương mại và pháp luật.
o Các điều kiện kinh tế.
o Hành vi của con người.
o Các điều kiện chính trị.
o Công nghệ và các vấn đề về kỹ thuật.
o Các hoạt động quản trị và điều khiển.
o Các hoạt động cá nhân.
19

3. Phương pháp lựa chọn
Hệ thống thông tin
3.1 Bản mời thầu (RFP)
3.2 Kỹ thuật so sánh hệ thống
3.3 Tiêu chí lựa chọn hệ thống

20

3.1 Bản mời thầu (RFP)
•

Bản mời thầu (Request for proposals - RFP):
là một đặc tả giúp cho việc chọn lựa nhà cung
cấp và phần mềm.
o Khả thi về mặt kinh tế, kỹ thuật và vận hành
cần được đánh giá cho mỗi nhà cung cấp sau
khi một bản mời thầu được gởi đến cho các
nhà cung cấp.

21

7


2011-2012

3.2 Kỹ thuật so sánh hệ thống
Có ba phương pháp cơ bản được sử dụng để
đánh giá nhà cung cấp và sản phẩm:

o Danh sách các tính năng.
• Sơ loại đầu tiên.

o Danh sách các tính năng.
• Xem xét chi tiết trọng số.

o Chọn lựa cuối cùng.
• Sử dụng benchmarking.

22

3.3 Tiêu chí lựa chọn hệ thống
i.

Tính năng: Phần mềm có đầy đủ các tính năng theo yêu
cầu của doanh nghiệp ?

ii.

Dễ sử dụng: Dễ dàng cài đặt, quản trị và sử dụng cho
người dùng cuối.

iii. Hiệu suất: Cho các tính năng khác nhau như nhận về dữ
liệu và hiển thị trên màn hình. Đối với các tính năng giao
tiếp trực tiếp với khách hàng, đây là yêu cầu rất quan trọng.
iv. Tính tương thích: Giải pháp có tương thích tốt với các sản
phẩm khác hay không ? Điều này bao gồm các sản phẩm
đang sử dụng và các sản phẩm sẽ sử dụng ở mức cơ bản
theo định hướng chiến lược của doanh nghiệp.

23

3.3 Tiêu chí lựa chọn hệ thống (tt)
v. Tính bảo mật: phân quyền và kiểm soát khả năng truy
cập thông tin cho các loại người dùng khác nhau.
vi. Tính ổn định và tin cậy: Các phiên bản đầu tiên
thường xảy ra lỗi.
vii. Triển vọng về khả năng hỗ trợ dài hạn của sản

phẩm.
viii.Khả năng mở rộng: Các thành phần khác nhau của hệ
thống dễ dàng mở rộng và tương tác với nhau theo nhu
cầu trong tương lai.

24

8


2011-2012

TÓM TẮT CHƯƠNG
• Đọc Giáo trình Trang 155

CÂU HỎI
• ?
• ?
• ?

25

9