Bài giảng kinh tế học vi mô i chương 1 ths phan thế công

KINH TẾ HỌC VI MÔ I

MICROECONOMICS

CHỦ BIÊN: THS. PHAN THẾ CÔNG
THAM GIA: TÂÂP THỂ GIẢNG VIÊN BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ
1
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2005). Kinh tế học vi mô. (tái bản lần thứ
6). Hà Nội: Nhà xuất bản Giáo dục.
2. Vũ Thị Minh Phương (2006). Bài tập Kinh tế vi mô. Hà Nội: Nhà
xuất bản Thống kê.
3. Frank, R.H. (2003). Microeconomics and Behavior. New York:
McGraw-Hill.
4. Perloff, J.M. (2004). Microeconomic. (Ed.). Pearson Education Inc.
5. Phạm Văn Minh. (2005). Bài tập Kinh tế vi mô. Hà Nội: Nhà xuất
bản Lao động-Xã hội.
6. Pindyck, R.S. & Rubinfeld, D.L. (1999). Kinh tế học vi mô. (Đại học
Kinh tế Quốc dân dịch). Nhà xuất bản Thống kê.
7. Ragan, J.F. & Thomas, L.B. (1993). Principles of Microeconomics.
(Ed.). Florida: Harcourt Brace Jovanovic.
8. Walstad, W.B. & Bingham, R.C. (1999). Study Guide to Accompany
McConnel and Brue Microeconomics. (Ed.) New York: McGraw-Hill.
2
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


• />

3


CHƯƠNG I

CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT VỀ
KINH TẾ HỌC VI MÔ

CHỦ BIÊN: THS. PHAN THẾ CÔNG
THAM GIA: TÂÂP THỂ GIẢNG VIÊN BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ
4
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

NỘI DUNG CỦA CHƯƠNG I
• Đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu
Kinh tế học vi mô.
• Doanh nghiệp và những vấn đề kinh tế cơ bản
của doanh nghiệp.
• Sự lựa chọn kinh tế tối ưu của doanh nghiệp
• Tác động của một số quy luật đến việc lựa chọn
kinh tế tối ưu.
• Ảnh hưởng của mô hình kinh tế đến việc lựa
chọn các vấn đề kinh tế cơ bản của doanh
nghiệp.
5
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

CHƯƠNG I

KHÁI NIỆM KINH TẾ VI MÔ
• Kinh tế học vi mô là một bộ phận của kinh
tế học chuyên nghiên cứu và phân tích
các hành vi của các tác nhân trong nền
kinh tế, bao gồm: người tiêu dùng, doanh
nghiệp và chính phủ.
• Kinh tế học vi mô là khoa học về sự lựa
chọn kinh tế tối ưu trong điều kiện nguồn
lực khan hiếm.
6
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

KHÁI NIỆM KINH TẾ VĨ MÔ
• Kinh tế học vĩ mô là một bộ phận của kinh
tế học chuyên nghiên cứu các vấn đề kinh
tế tổng hợp của cả nền kinh tế như: tăng
trưởng, lạm phát, thất nghiệp, các chính
sách vĩ mô,…

7
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

CHƯƠNG I

Kinh tế học thực chứng
• Liên quan đến cách lý giải khoa học, các
vấn đề mang tính nhân quả và thường liên
quan đến các câu hỏi đó là gì? Tại sao lại
như vậy? Điều gì sẽ xảy ra?,…
• Ví dụ: Nhà nước quy định phải đội mũ bảo
hiểm khi ngồi trên xe có động cơ trên địa
bàn TP Hà Nội, lại gây ra nhiều bất lợi cho
người sử dụng nó.
8
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Kinh tế học chuẩn tắc
• Liên quan đến việc đánh giá chủ
quan của các cá nhân.
• Ví dụ: cần phải cho sinh viên thuê
nhà với giá rẻ,…

9
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Đối tượng và nội dung nghiên cứu

• Cung và cầu về hàng hóa và dịch vụ.
• Giá cả thị trường.
• Sự can thiệp của chính phủ vào nền kinh
tế thị trường.
• Hành vi lựa chọn của người tiêu dùng.
• Hành vi lựa chọn của nhà sản xuất.
• Cạnh tranh, độc quyền, doanh thu, lợi
nhuận,…
10
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Phương pháp nghiên cứu
• Phương pháp so sánh tĩnh
• Phương pháp phân tích thống kê và
mô hình kinh tế lượng
• Phương pháp cân bằng tổng quát
• Quan hệ nhân quả

11
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Công cụ nghiên cứu
• Đại số: Thiết lập mô hình, xây dựng
phương trình để tìm các điểm tối ưu.

TC = aQ3 + bQ2 + cQ + d
• Hình học: Một trong những công cụ
trực quan được sử dụng để mô tả sự
vận động của các biến số kinh tế.

12
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Công cụ đồ thi
• Đường dốc lên:
biểu thị mối quan
hêê cùng chiều
giữa hai biến
• Đường dốc
xuống: biểu thị
mối quan hêê
ngược chiều giữa
2 biến

P

s0

P0

E0

D0
0

Q0

Q1

Q
13

 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Khái niệm doanh nghiệp
• Là đơn vị kinh doanh hàng hóa, dịch vụ
theo nhu cầu thị trường và xã hội để đạt
lợi nhuận tối đa và đạt hiệu quả kinh tế xã hội cao nhất.

14
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Phân loại doanh nghiệp
• Phân theo ngành kinh tế - kỹ thuật
• Phân theo cấp quản lý
• Phân theo hình thức sở hữu về tư liệu

sản xuất
• Phân theo quy mô sản xuất kinh doanh

15
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Quá trình kinh doanh của doanh nghiệp
• của DN sản xuất của cải vật chất
• của DN thương mại – dịch vụ
• của DN kinh doanh tiền tệ

16
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Chu kì kinh doanh của doanh nghiệp
• Thời gian: thời gian nghiên cứu thị trường, thời
gian chuẩn bị các loại đầu vào hoặc mua-bán và
thời gian tổ chức quá trình sản xuất hoặc bao
gói, chế biến và mua bán.
• Quá trình kinh doanh
• Các biện pháp để rút ngắn chu kì kinh doanh:
Các biện pháp về kinh tế, về tổ chức kỹ thuật
công nghệ và về kĩ năng quản lý.

17
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

NHỮNG VẤN ĐỀ KINH TẾ CƠ BẢN CỦA DN
• Quyết định sản xuất cái gì?
• Quyết định sản xuất như thế nào?
• Quyết định sản xuất cho ai?

18
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Lựa chọn kinh tế tối ưu của DN
•
•
•
•

Lý thuyết về sự lựa chọn
Mục tiêu của sự lựa chọn
Bản chất của sự lựa chọn kinh tế tối ưu
Phương pháp tiến hành lựa chọn kinh tế

19
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI

Sự khan hiếm nguồn lực
(Scarcity Resources)

CHƯƠNG I

• Theo David Begg, một nguồn lực khan hiếm là
nguồn lực mà tại điểm giá bằng không thì lượng
cầu về nó lớn hơn lượng cung sẵn có.
• Hầu hết các loại nguồn lực xung quanh chúng ta
đều là những nguồn lực khan hiếm.
• Tài nguyên để thoả mãn nhu cầu con người là
có hạn, khan hiếm như: Lao động, đất đai,
khoáng sản, hải sản, lâm sản,…
20
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Giả đinh để xây dựng đường giới hạn
khả năng sản xuất (PPF)
• Khảo sát một nền kinh tế với giả
định sản xuất 2 loại hàng hoá là
lương thực và quần áo với điều
kiêên chỉ có 4 lao đôêng làm viêêc.
• Mỗi lao đôêng có thể làm việc
hoặc trong ngành lương thực
hoặc trong ngành quần áo.

21
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Khảo sát khả năng sản xuất lương
thực và quần áo
Lương thực

Quần áo

Phương
án

Lao
động

X

Lao
động

Y

0

0

4

32

A

1

11

3

27

B

2

19

2

19

C

3

24

1

12

D

4

27

0

0

E
22

 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF)
• Đường PPF là một tập hợp các phối hợp
tối đa số lượng các sản phẩm mà nền kinh
tế có thể sản xuất được.
• Đường PPF cho biết các mức phối hợp tối
đa của sản lượng mà nền kinh tế có thể
sản xuất được khi sử dụng toàn bộ nguồn
lực sẵn có.

23
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Đồ thi đường PPF
Y
A
32
27

B

H
C

19

D

12

G
E

0

11

19

24 27

X
24

 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI


CHƯƠNG I

Phân tích các điểm trên đường
giới hạn khả năng sản xuất (PPF)
• Tại G, xã hội sản xuất ra 12 đơn vị lương thực
và 19 đơn vị quần áo, mất nguồn lực là 3 lao
đôêng, còn có khả năng sản xuất thêm 1 mặt
hàng mà không cắt bớt mặt hàng khác.
• Nếu đưa thêm 1 LĐ làm việc trong ngành quần
áo (điểm C), điều gì xảy ra?
• Nếu thêm một người làm việc ở ngành lương
thực (điểm D), điều gì xảy ra?

25
 BÔÂ MÔN KINH TẾ HỌC VI MÔ - ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI