Những giải pháp đào tạo nâng cao chất lợng nguồn
lao động để phát triển kinh tế hiền quan - huyện
Tam nông theo hớng sản xuất hàng hoá
Lời mở đầu
Hiền Quan là một xã miền núi thuộc huyện Tam Nông tỉnh Phú Thọ.
Phía bắc giáp với xã Vực Trờng, phía Nam giáp với xã Thanh Uyên, phía
Tây giáp với xã Hơng Nha huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
Trải qua những năm tháng thăng trầm của lịch sử vùng đất nơi đây
có nhiều tên gọi khác nhau. Hiền quan từ đời Trần( thế kỷ 13 14) thuộc
huyện Cẩm Nông Chân đã giang lộ Tam giang. Thời Hậu lê ( Lê Vĩnh
Thịnh 1972) Hiền Quan thuộc Cẩm nông Phủ Lâm Thao Trấn Sơn Tây.
Sau 33 năm sâm lợc và thống trị của thực dân pháp ( 1958 1891)
tới ngày 8 tháng 8 năm 1891 thành lập Tỉnh Hng Hoá, ngày 5 tháng 5 năm
1963 Tỉnh Hng Hoá đổi tên là Tỉnh Phú Thọ thì xã Hiền quan thuộc huyện
Tam Nông tỉnh Phú Thọ.
Trớc năm 1945 Hiền Quan đợc gọi là Tổng Hiền gồm có 6 thôn( xã
Hơng Nha, Gia áo, Gia Dụ, Thu Trờng, Vực Trờng và Hiền Quan.
Sau cách mạng thành công năm 1954 Hiền Quan đợc lấy tên là xã
Bình Bắc Cộng gồm có 3 thôn ( Bình Dân, Cộng hoà, Bắc Sơn)
Tháng 7 năm 1957 cắt thôn Bình Dân về xã Thanh Uyên cắt Hơng
Nha về xã Hơng Nha cắt cộng hoà về xã Vực Trờng và đợc đổi tên cũ lại là
xã Hiền Quan huyện Tam Nông- tỉnh Phú Thọ. Theo quyết định của
Thủ tớng Chính phủ ngày16/3/1968 2 tỉnh Phú Thọ và tỉnh Vĩnh Phúc sát
nhập và tỉnh Vĩnh Phú thì xã Hiền Quan thuộc huyện Tam Nông tỉnh Vĩnh
Phú. Tháng 10 năm 1978 huyện Tam Nông và huyện Thanh Thuỷ sát nhập
là huyện Tam Thanh thì xã Hiền Quan thuộc huyện Tam Thanh tỉnh Vĩnh
Phú.
1
Đến tháng 9 năm 1987 tỉnh Vĩnh Phú đợc tách làm 2 là Tỉnh Phú
Thọ và tỉnh Vĩnh Phúc thì xã Hiền quan là thuộc huyện Tam Thanh, tỉnh
Phú Thọ.
Đến tháng 9 năm 1989 huyện Tam Thanh lại tách làm 2 là huyện
Tam Nông và Thanh Thuỷ thì xã Hiền Quan lại chuyển về vị trí cũ là xã
Hiền Quan huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ cho đến ngày nay. Xã Hiền
Quan hiện nay gồm 20 khu hành chính và 5 thôn là ( Khu Trung , Khu Bắc,
Khu Đông, Khu Nam). Hiền Quan có diện tích tự nhiên là 555,7ha bao
gồm cả đất ở và đất nông nghiệp đất chuyên dùng. Trong đó đất trồng lúa 2
vụ là 120ha, đất trồng màu là 90ha, một số đất ao, hồ, đầm diện tích 5%.
Bình quân đất nông nghiệp 12 thớc trên 1 ngời theo nghị định 64 của Chính
Phủ và 5 thớc đất trồng luân canh, đất đồi và đất bãi phù sa sông hồng của
địa phơng chiếm 100%. Một phần đất chiếm không lớn hàng năm thờng
xuyên biến động theo dòng chảy. Phần lớn là cát trắng do vậy có thể trồng
tranh thủ các loại rau màu vào mùa nớc cạn.
Hiền Quan là một xã có vị trí thuận lợi là giao điểm của huyện Tam
Nông với thị xã Phú Thọ, đồng thời là nơi đầu nối giao thông quan trọng
giữa tỉnh lộ 315a, 315b, 315C. Đồng thời giao thông đờng thuỷ thuận lợi
với 4km đờng thuỷ là Sông Hồng giáp với bên kia là huyện Lâm Thao thị
xã Phú Thọ trải dài đến Thành Phố Việt Trì, Sơn Tây, Hà Nội và ngợc lên
Tỉnh Yên bái, Lào Cai địa hình xã Hiền Quan khá đa dạng phong phú bao
gồm: Gò, đồi, đầm, hồ.....tạo thành phong cảnh sơn thuỷ hữu tình.
Khí hậu xã Hiền Quan nằm trong vùng đông bắc bộ chịu ảnh hởng
một phần của Tây Bắc bộ, một năm có 4 mùa rõ rệt nhiệt độ trung bình
khoảng từ 12,2
0
C đến 17
0
C, lợng ma trung bình trong năm khoảng từ
220mm đến 250mm, mùa ma thờng tập trung từ tháng 4 đến tháng 8 hàng
năm, độ ẩm trung bình70 80%, nhìn chung thời tiết khí hậu tự nhiên t-
ơng đối phù hợp cho đặc thù sản xuất nông nghiệp nhất là sản xuất theo h-
ớng hàng hoá nh cơ chế thị trờng hiện nay.
2
Dân số xã Hiền Quan có 1349 hộ với 6230 nhân khẩu sống chủ yếu
là nghề làm ruộng, ngoài ra còn một số bộ phận nhỏ sống bằng dịch vụ
buôn bán trạng thái nhỏ gần đây.
Hiền Quan lại là địa phơng có 2 tôn giáo đó là đạo phật và đạo thiên
chúa giáo. trong đó đạo thiên chúa giáo chiếm 53% dân số trong toàn xã và
là địa phơng có đông đồng bào công giáo nhất huyện Tam Nông, vì tính
đặc thù riêng của Hiền Quan nên địa phơng có cụm di tích lịch sử quốc gia
gồm Đình, Đền và Chùa Phúc Khánh Tự , lại là địa phơng có hội đồng
giáo xứ của ngời công giáo có một nhà xứ với 3 nhà thời của ngời công
giáo và có ba họ giáo. Về tôn giáo nói chung nhân dân chấp hành tốt các
chủ trơng chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nớc và những nội quy
quy định của địa phơng đề ra có một nhà s trụ trì Chùa, có 1 linh mục phụ
trách sứ, nhà S và Linh Mục có nhiệm vụ ngoài tuyên truyền còn là những
ngời tuyên truyền chủ trơng chính sách pháp luật của nhà nớc đến từng tín
đồ, tín hữu của tôn giáo.
Tình hình phát triển kinh tế xã hội của xã Hiền Quan trong những
năm gần đây có nhiều chuyển biến phát triển đáng kể, nhịp đỗ tăng trởng
kinh tế luôn ở mức ổn định từ 15 20%, đời sống vật chất tinh thần của
nhân dân đợc nâng lên , các cơ sở vật chất hạ tầng ngày càng đợc quan tâm
đầu t phát triển văn hoá xã hội có phần đợc khởi sắc. Tình hình an ninh
chính trị quốc phòng đợc giữ vững, tuy là địa phơng có giàu truyền thống
dựng nớc và giữ nớc song về phát triển giáo dục và đào tạo ở xã Hiền Quan
còn hạn chế, trình độ dân chí còn thấp, việc áp dụng khoa học kỹ thuật
công nghệ còn hạn chế dẫn đến nhân dân lao động còn thiếu việc làm chủ
yếu lao động là sản xuất nông nghiệp, nhng do không hiểu biết nên năng
xuất cây trồng vật nuôi còn thấp ảnh hởng đến bình quân thu nhập của nhân
dân vì ngời dân là lao động nông nghiệp không có nghề nghiệp gì khác hơn
nữa việc đào tạo nghề lại không đợc chú trọng, trình độ văn hoá thấp không
hiểu biết về khoa học kỹ thuật dẫn đến đời sống của một số bộ phận dân
còn gặp nhiều khó khăn.
3
Chính vì những thuận lợi và khó khăn của xã Hiền Quan hiện nay vì
vậy tính cấp thiết của xã Hiền Quan cần phải có những giải pháp để nâng
cao đào tạo chất lợng nguồn lao động để phát triển kinh tế xã Hiền Quan
theo hớng sản xuất hàng hoá.
4
1- Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu của chuyên đề.
Tuy xã Hiền Quan là xã miền núi của huyện Tam Nông, tỉnh Phú
Thọ, lại là địa phơng có 2 tôn giáo là đạo phật và đạo thiên chúa giáo với
diện tích đất tự nhiên là 555,7ha. Trong đó đất sản xuất nông lâm ng nghiệp
là 210ha, với diện tích đất bình quân nhân khẩu theo nghị định 64/CP của
Chính phủ năm 1993, thì mỗi nhân khảu có 12 thớc đất ruộng 2 mùa lúa và
5 thớc đất trồng rau xanh và cây công nghiệp với giá cả thị trờng nh hiện
nay thì không đáp ứng đợc nhu cầu đời sống của nhân dân. trong khi đó
nhân dân lao động lại không có nghề nghiệp đợc đào tạo cơ bản cho nên
khu công nghiệp phát triển thì ngời lao động sẽ không đợc nhận vào làm
việc ở các nhà máy, xí nghiệp vì không đợc đào tạo, hơn nữa có đợc nhận
vào nhà máy xí nghiệp thì công lao động chỉ là công phổ thông thu nhập
thấp và nếu các cơ quan xí nghiệp có nhận vào làm việc thì sẽ không đáp
ứng đợc số lao động hiện đang có ở xã Hiền Quan.
Hiền Quan với sự phát triển kinh tế của đất nớc thì việc giao thông
thuận lợi và cơ sở hạ tầng là cơ bản quan trọng, chính vì vậy theo quy định
của nhà nớc trong xã Hiền Quan đã có 3 tuyến tỉnh lộ 315a, 315b, 315c,
nhng sự phát triển giao thông lại càng phát triển hơn. Theo quy hoạch của
Nhà nớc thì từ năm 2008 đến 2010 thì sẽ mở đờng xuyên á đờng mòn Hồ
Chí Minh và sẽ xây dựng cây cầu Ngọc Tháp vào quý II năm 2008 và nh
vậy diện tích đất canh tác sản xuất nông nghiệp của xã Hiền Quan phải rút
đi nhờng cho giao thông và cầu Ngọc Tháp 82ha, thì đất sản xuất nông
nghiệp chỉ còn lại là 128ha với 1349 hộ, 6320 nhân khẩu và 2844 lao động
của năm 2007 sẽ bị chịu ảnh hởng lớn về kinh tế việc làm, hơn nữa lại là
địa phơng không có nhà máy xí nghiệp để giải quyết việc làm cho lao động.
Chính vì sự biến động của đất đai cũng nh việc giao thông thuận tiện
nh vậy cần phải đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao động để phát triển
kinh tế xã Hiền Quan theo hớng sản xuất hàng hoá.
2. Mục đích yêu cầu của chuyên đề:
5
Nhằm nâng cao chất lợng cuộc sống lao động nông nghiệp nông
thôn trong xã Hiền Quan.
Nhằm tăng trình độ đào tạo nghề chuyển biến, nhận thức trong lĩnh
vực nông thôn, nhất là trong cơ chế thị trờng hiện nay và hội nhập kinh tế
quốc tế.
Nhằm giải quyết lao động trong xã Hiền Quan, tạo việc làm để đảm
bảo đời sống nhân dân địa phơng hiện nay.
Nhằm tạo nguồn cán bộ, có trình độ chuyên môn về khoa học, kỹ
thuật để chuyển biến trong công tác quản lý cũng nh những chuyển biến về
khoa học kỹ thuật để đáp ứng đợc sản xuất hàng hoá, nâng cao trình độ
khoa học kỹ thuật cũng nh nhân dân ngời lao động xã Hiền Quan.
3. Đối tợng phạm vi nghiên cứu chuyên đề:
+ Đối tợng:
Là lao động trong độ tuổi hiện nay và từ nay đến năm 2010
+ Phạm vi nghiên cứu chuyên đề:
Xã Hiền Quan huyện Tam Nông tỉnh Phú Thọ.
Trên đây là những đặc điểm tình hình và quá trình hình thành của xã
Hiền Quan, kính mong đợc sự đóng góp phê bình của Thầy giáo cũng nh
các sinh viên trong trờng Đại học kinh tế Quốc Dân để cho chuyên đề đợc
hoàn thiện hơn.
Kết cấu của chuyên đề:
Chơng I
Cơ sở lý luận về đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao động để đáp ứng
yêu cầu phát triển kinh tế theo hớng sản xuất hàng hoá ở xã Hiền
Quan.
I- Sự cần thiết phải đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao động.
1. Đặc điểm nguồn lao động nông nghiệp nông thôn:
6
Là tổng thể sức lao động nông nghiệp nông thôn bao gồm cả những
ngời đang trong độ tuổi, ngoài độ tuổi có tham gia lao động, bao gồm cả
những ngời có trình độ, văn hoá , trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ
nghề nghiệp về tình trạng, sức khoẻ có ý thức chấp hành pháp luật của ngời
lao động nông nghiệp nông thôn.
Trong nông thôn hiện nay ngời lao động không cứ phải là trong độ
tuổi hay ngoài độ tuổi vì tính chất của nông thôn là có thể giúp đợc bất cứ
việc gì cho gia đình mà mình có thể làm đợc là lao động chỉ có khác là lao
động chính hay lao động phụ. Chính vì vậy tổng lao động sẽ nâng cao trong
lao động nông nghiệp nông thôn.
Chất lợng nguồn lao động trong nông nghiệp nông thôn.
+ Về trình độ văn hoá:
Hiền Quan là địa phơng tuy đã đóng góp trong công cuộc xây dựng
và bảo vệ tổ quốc nhng về trình độ văn hoá tuy đã đợc chú trọng trong công
tác đào tạo giáo dục những năm gần đây, song từ những năm 1995 của thế
kỷ trớc công tác giáo dục đào tạo cha đợc chú trọng đúng mức cho nên về
trình độ văn hoá còn hạn chế không đợc nh các vùng thành thị. Hơn nữa
những năm về trớc vì điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn nên trình độ
văn hoá trong nhân dân cha đợc quan tâm kể cả về gia đình và xã hội.
Chính vì vậy, việc tiếp nhận khoa học kỹ thuật, công nghệ mới để áp dụng
vào nông nghiệp nông thôn để sản xuất hàng hoá theo hớng nông nghiệp
hoá nông thôn không đợc đáp ứng theo nhu cầu của cơ chế thị trờng hiện
nay, nhất là trong giai đoạn hiện nay, đất nớc ta đã là thành viên thứ 150
của tổ chức thơng mại thế giới WTO và hội nhập kinh tế quốc tế. Vì vậy
cần phải chú trọng đào tạo về văn hoá để cho ngời lao động xã Hiền Quan
nói riêng và ngành nông nghiệp Việt nam nói chung , đào tạo để nâng cao
trình độ hiểu biết để đáp ứng khoa học kỹ thuật vào sản xuất trong nông
nghiệp cũng nh đào tạo các ngành nghề truyền thống mà địa phơng hiện có
và các xã lân cận có để nâng cao đợc chất lợng lao động tạo nhiều nguồn
lao động để đáp ứng đợc phát triển kinh tế nông nghiệp của xã Hiền Quan.
7
Hơn nữa khi ngời nông dân có trình độ văn hoá thì họ sẽ nhận thức đợc và
sẽ phá vỡ đợc các tập tục canh tác lạc hậu tự cung, tự cấp nh những năm tr-
ớc đây.
+ Về trình độ chuyên môn nghề nghiệp, nghiệp vụ.
Do thiếu về trình độ văn hoá dẫn đến trình độ chuyên môn nghiệp vụ
và nghề nghiệp còn hạn chế; những ngời đợc đào tạo cơ bản về chuyên môn
thì lại đi công tác ở các cơ quan, xí nghiệp các nông trờng, lâm trờng có
mức thu nhập cao. Do vậy ở Hiền Quan về công tác nông, lâm, ng nghiệp
cán bộ chủ yếu là trình độ sơ cấp, trung cấp không có Đại học cho nên việc
hớng dẫn khoa học kỹ thuật trong trồng trọt, chăn nuôi khuyến nông,
khuyến lâm, khuyến ng nhân dân chủ yếu là qua các lớp tập huấn củ cơ
quan khuyến nông và học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, dẫn đến việc áp dụng
khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế, khi đã không có trình độ
chuyên môn của cán bộ địa phơng thì việc sản xuất cây và con đã hạn chế
lại còn hạn chế hơn là khi có bệnh dịch ở cây trồng và vật nuôi xảy ra
không sử lý kịp thời sẽ làm thiệt hại đến việc đầu t của nhân dân .
Về nghề nghiệp: Ngoài việc sản xuất nông nghiệp ra địa phơng xã
Hiền Quan cơ bản không có ngời có nghề chính đã qua đào tạo mà chủ yếu
các nghề nh nghề xây, nghề mộc, nghề đan lát chủ yếu dạy qua tay các tay
thợ với nhau và các gia đình dạy nhau không có lớp đào tạo chính quy, vì
vậy việc tiếp cận khoa học kỹ thuật mới không tiếp cận đợc nên các sản
phẩm không tạo ra đợc thẩm mỹ theo thời đại mới theo cơ chế thị trờng hay
sản xuất hàng hoá.
Về nghiệp vụ: Chính vì không đợc đào tạo về mọi mặt cho nên việc
quản lý còn sơ hở không biết tính toán để đến lúc thay đổi giá cả dẫn đến bị
thu lỗ trong kinh doanh hay sản xuất hàng hoá.
* Tóm lại: Về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nếu không đợc đào
tạo cơ bản thì việc thâm canh tăng năng xuất trong nông nghiệp lâm
nghiệp, ng nghiệp, trong sản xuất hàng hoá, các nghề truyền thống và trong
việc quản lý ngời lao động sẽ không sản xuất đợc hàng hoá tăng sản phẩm
8
chất lợng mà lại còn phải thua lỗ dẫn đến thu nhập thấp ảnh hởng lớn đến
phát triển kinh tế hộ gia đình cũng nh xã hội.
Chính vì vậy muốn phát triển đợc thì cần phải chú trọng đến đào tạo
nguồn nhân lực ngay từ ở địa phơng, mỗi cán bộ và gia đình lao động cần
quan tâm hơn nữa đến đào tạo để nâng cao chất lợng sản phẩm, chất lợng
lao động ngay từ năm 2008 để đến năm 2010 khi xã Hiền Quan giảm diện
tích đất sản xuất nông nghiệp chuyển sang sản xuất hàng hoá để theo kịp sự
phát triển kinh tế xã hội của các xã lân cận cũng nh sự phát triển của đất n-
ớc khi hội nhập kinh tế quốc tế.
+ Về sức khoẻ:
Trong những năm gần đây đợc sự quan tâm của Nhà nớc và sự nỗ lực
phấn đấu của địa phơng đã xây dựng đợc trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia
giai đoạn 2001 2005. Song việc đào tạo y, bác sĩ chuyên ngành còn hạn
chế, đội ngũ y bác sỹ tuy đã nhiệt tình trong việc chăm sóc sức khoẻ ban
đầu cho nhân dân nhng vẫn còn thiếu y, bác sỹ so với dân số của địa phơng.
Tuy đã có các lớp tập huấn tuyên truyền về sức khoẻ cho nhân dân, song
tuy nhân dân còn chủ quan trong việc giữ gìn sức khoẻ của bản thân cũng
nh cộng đồng, còn coi việc ăn uống là tự cấp tự túc cho nên không gây nên
bệnh tật đó cũng là một bệnh chủ quan lớn trong nhân dân vì không có
trình độ hiểu biết về sức khoẻ cho nên từ việc vệ sinh môi trờng, dùng các
loại thuốc hoá học cho cây trồng vật nuôi còn lơ là có khu dùng cả thuốc
trừ sâu xuống ao hồ nuôi thả cá, có khi dùng thuốc không đúng với chỉ dẫn
của y, bác sĩ dẫn đến tổn hại cho sức khoẻ, cho bản thân những ngời lao
động trong gia đình. Chính vì vậy cần có sự phối kết hợp của ngành y tế
tuyên truyền mở lớp sâu rộng đến nhân dân để nhân dân hiểu rõ về sức
khoẻ nh các lớp phòng chống các bệnh dịch, sức khoẻ cộng đồng, sức khoẻ
sinh sản, bệnh suy dinh dỡng ở trẻ em, hay tác hại của cúm gia cầm
H5N1và các cách dùng thuốc nh thế nào cho có hiệu quả, giải quyết đợc
vấn đề sức khoẻ cộng đồng hiện nay cần phải đào tạo, bồi dỡng đội ngũ y,
bác sĩ , đội ngũ y tế thôn bản, cộng tác viên dân số vì chính bản thân họ là
9
những ngời sống trực tiếp, sinh hoạt hàng ngày tại khu dân c và họ biết
cách tuyên truyền vào lúc nào cho phù hợp.
+ Về ý thức pháp luật:
Hiền Quan tuy dân số đông trình độ văn hoá lại thấp nhng trong
những năm gần đây nhân dân chấp hành tốt các chủ trơng, chính sách pháp
luật của Nhà nớc, song trong hiểu biết về pháp luật còn hạn chế một phần là
do không có trình độ nhận thức, một phần là do biết nhng vẫn cứ làm hơn
nữa, một số bộ phận làm kinh tế không biểu biết pháp luật cho nên khi làm
hợp đồng kinh tế hay bị đối tác xoá hợp đồng khi ngời ta học hỏi đợc kinh
nghiệm nh nghề mộc, nghề đang lát truyền thống, vì vậy đối tác chỉ nhận
hàng sản xuất ra từ 2 đến 3 lần đầu. Hơn nữa một số ngời cha hiểu biết về
các luật nh Luật di sản Văn hoá, luật bảo vệ môi trờng, tuy nhiên trong địa
phơng một số cán bộ làm công tác tuyên truyền về luật pháp cho nhân dân
còn hạn chế về trình độ chuyên môn nghiệp vụ trong việc tuyên truyền phổ
biến pháp luật cho nhân dân, hơn nữa cũng cha đợc đào tạo cơ bản mà chỉ
thông qua các lớp tập huấn ngắn ngày rồi về phục vụ cho nhân dân địa ph-
ơng. Chính vì vậy việc đào tạo cán bộ nguồn làm công tác pháp luật và
tuyên truyền pháp luật là vấn đề cơ bản của xã Hiền Quan, hiện nay cũng
nh các xã vùng nông thôn nói chung. Ngoài việc đào tạo cán bộ của địa ph-
ơng cũng cần có những hội nghị, hay lớp tập huấn tại địa phơng gồm toàn
thể nhân dân đến khu dân c thì nhân dân mới hiểu rõ thấu đáo về pháp luật
những việc phải chấp hành và những quyền lợi nhân dân đợc hởng.
* Đặc điểm của nguồn lao động nông nghiệp nông thôn.
+ Về số lợng:
Hiền Quan là xã chuyên sản xuất nông nghiệp hơn nữa công tác đào
tạo cha đợc quan tâm, vì vậy về số lợng lao động dồi dào, lao động nông
thôn chịu khó có sức khoẻ nhng chỉ quen lao động theo thời vụ, còn lại thời
gian nhàn dỗi đáng ra tập chung vào chăn nuôi hay tăng năng xuất cây
trồng bằng cách luân canh nhng do trình độ thấp không đợc đào tạo nghề
cho nên thời gian nhàn dỗi quá nhiều, hơn nữa trên địa bàn địa phơng cũng
10
nh các địa phơng lân cận không có xí nghiệp, nhà máy nên việc làm của lao
động không có, ảnh hởng đến thu nhập từ đó khó khăn về đời sống kinh tế.
Mặt khác các hợp tác xã ngành nghề truyền thống của địa phơng không có
cho nên lao động ở địa phơng nhiều nhng không tận dụng đợc hết khả năng
lao động của họ.
+Về chất lợng lao động:
Chất lợng lao động ở xã Hiền Quan vì không có đào tạo trình độ
nhận thức thấp cho nên chất lợng lao động thấp, khi có đợc tạo công ăn việc
làm lại hay chán nản vì lao động nông nghiệp thuần tuý nhàn mà lại theo
vụ mùa, nếu có điều kiện tạo điều kiện để lao động thì mức thù lao cho lao
động đợc trả ở mức thấp mà lại thời gian ngắn cho nên tự bản thân ngời lao
động lại chán nản không muốn lao động, lao động ở xã Hiền Quan hiện nay
thờng biến động theo di chuyển của cơ học vì không có nơi đào tạo mà đào
tạo lại không giải quyết đợc việc làm cho họ thì bản thân họ cũng phải đi
làm ăn ở nơi xa để phát triển kinh tếgia đình. Tuy là lao động phổ thông
nhng có mức thu nhập cao hơn ở địa phơng, một số ngời muốn đợc đi đào
tạo nh lại không có trình độ văn hoá, hơn nữa tuổi lại cao cho nên không đ-
ợc tiếp nhận đào tạo theo các nghề mình muốn cho nên đây cũng là vấn đề
cần quan tâm.
+ Chính vì điều kiện lao động ở xã Hiền Quan nh vậy để phát triển
kinh tế trong nông nghiệp nông thôn từ năm 2008 đến năm 2010 tính cấp
thiết của xã Hiền Quan là phải đào tạo để nâng cao trình độ chất lợng của
lao động từ chăn nuôi, trồng trọt đến các ngành nghề truyền thống và các
ngành nghề chuyên môn kỹ thuật khác để khi có các nhà máy, xí nghiệp
đóng trên địa bàn thì ngời lao động có thể tham gia đợc ngay. Trớc mắt đào
tạo các ngành nghề sản xuất hàng hoá trong nông nghiệp, nông thôn để hội
nhập phát triển theo cơ chế kinh tế hiện nay khi đào tạo các ngành nghề cần
phải tập chung nên phân loại độ tuổi để cho ngời lao động tiếp cận đồng
đều và hoạt động đợc tốt hơn, nhất là lứa tuổi hết học cấp 2 mà gia đình
không có khả năng nuôi ăn học cấp 3. Nếu đào tạo nghề cho lao động mới
11
trơng thành địa phơng quan tâm liên kết với các cơ sở dạy nghề của Tỉnh
mở lớp dạy nghề ngay tại địa phơng để tạo điều kiện cho mọi lứa tuổi ở địa
phơng đợc tham gia giảm mức chi phí cho lao động học nghề tại địa phơng
thì mới nâng cao trình độ và chất lợng của lao động khi tham gia các lớp
các chơng trình đào tạo nghề.
2. Yêu cầu sự phát triển của nông nghiệp nông thôn.
Đặc điểm của nông nghiệp nông thôn.
Là địa phơng chuyên sản xuất nông nghiệp nông nghiệp, song xã
Hiền Quan lại chậm tiến bộ về các ngành sinh học dẫn đến việc tăng năng
xuất cây trồng, vật nuôi còn hạn chế, nguyên nhân cơ bản là việc đa tiến bộ
khoa học kỹ thuật sinh học vào giống cây và con còn chậm việc áp dụng
còn hạn chế, cũng từ việc trình độ văn hoá kém phát triển đến việc đa cây
trồng, vật nuôi vào áp dụng có năng xuất không cao hơn nữa khi áp dụng
sinh học vào địa phơng không đợc thử nghiệm tại chỗ cho nên một số loại
giống mới không chịu đợc thời tiết khí hậu tự nhiên khắc nghiệt của vùng
Tây Bắc và có phần của Đông Bắc cho nên nhân dân rất khó nắm bắt đợc
thời tiết khí hậu ở địa phơng nên phát triển cây nào, con nào,khi trình độ
nhân dân còn hạn chế về khoa học kỹ thuật mà thực hiện ngay các loại cây
và con mới không phù hợp mà lại không đợc hớng dẫn cụ thể để cho nhân
dân lao động nhìn thấy thì việc đa giống mới vào gặp nhiều khó khăn. Vì
vậy muốn phát triển công nghệ sinh học vào địa phơng phải mở nhiều lớp
tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật phải đa nhân dân lao động đến những vùng
có cùng điều kiện tự nhiên nh ở Hiền Quan để thăm quan mô hình sản xuất
và có thể đa các giống về làm mô hình trình diễn tại địa phơng, đào tạo
nguồn nhân lực ở địa phơng để trực tiếp họ tham gia lao động trình diễn
khi đạt kết quả thì chính bản thân họ những ngời lao động phổ biến kiến
thức lại cho nhân dân trong địa phơng, từ đó nhân dân trong địa phơng học
hỏi và làm theo tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ thì sẽ đạt đợc năng
xuất chất lợng sản phẩm hàng hoá nông nghiệp nông thôn.
12
Nông nghiệp nông thôn trong quá trình sản xuất hàng hoá trong điều
kiện phát triển sản xuất hàng hoá nh hiện nay về điều kiện cơ bản chúng ta
phải làm thế nào và làm nh thế nào để cho nhân dân hiểu biết về sản xuất
hàng hoá nhất là nớc ta đang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, trong
kinh tế thị trờng hiện nay việc sản xuất hàng hoá là vấn đề cơ bản nhng sản
xuất hàng hoá không còn nh thời kỳ bao cấp của nớc ta về trớc mà sản xuất
hàng hoá cũng không phải là mang tính tự cấp, tự túc mà là phải mang tính
trao đổi mua bán, mang tính xuất khẩu, nhng muốn sản xuất hàng hoá
mang tính trao đổi mua bán và xuất khẩu đợc thì hàng hoá phải đảm bảo số
lợng, chất lợng và đảm bảo tính mỹ thuật của hàng há. Muốn đảm bảo đợc
nh vậy thì lao động những ngời sản xuất hàng hoá phải hiểu biết về thị tr-
ờng thị hiếu, sản xuất hàng hoá gì vào thời điểm nào, trồng cây gì, nuôi con
gì có giá trị kinh tế cao đó là vấn đề cần thiết để sản xuất hàng hoá, nhng
muốn sản xuất đợc hàng hoá theo kinh tế thị trờng hiện nay thì cần phải có
sự vận dụng và cần phải đợc đào tạo theo hớng chuyên môn hoá để hoà
nhập cùng hội nhập kinh tế quốc tế.
Khi hội nhập kinh tế quốc tế thì cần phải hiểu biết về pháp luật quốc
tế cũng nh các lề luật của các nớc khi hàng hoá của mình đợc xuất khẩu
sang đất nớc của họ, đồng thời nếu không hiểu biết đợc luật pháp của họ thì
các đối tác của ta sẽ từ chối hàng hoá của ta khi xuất khẩu sang họ, và nh
thế chính bản thân chúng ta sẽ bị suy thoái về kinh tế trong chính chúng ta
vì không hiểu biết.
+ Nông nghiệp nông thôn hiện nay:
Trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay đất nớc chúng ta
đã hội nhập kinh tế quốc tế và là thành viên thứ 150 của tổ chức thơng mại
thế giới WTO mà khi ra nhập kinh tế quốc tế thì có tính cạnh tranh thơng
mại cao, chính vì vậy việc sản xuất hàng hoá và nhận thức về sản xuất hàng
hoá là những vấn đề rất quan trọng của lao động hiện nay, chính vì vậy
chúng ta cần phải chuyên môn hoá đội ngũ lao động, quản lý để hiểu biết
đợc các luật pháp quốc tế và nh thế thì lại càng phải đào tạo đội ngũ cán bộ
13
và đội ngũ lao động mang tính chuyên môn hoá cao của xã Hiền quan từ
nay đến năm 2010 để đáp ứng đợc phát triển nâng cao chất lợng lao động
trong việc sản xuất hàng hóa trong kinh tế hội nhập quốc tế hiện nay.
II- Nội dung đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao
động nông nghiệp nông thôn
Về điều kiện nông nghiệp nông thôn hiện nay nguồn lao động dồi
dào nhng chất lợng lao động thấp cho nên phải đào tạo toàn diện.
1. Đào tạo để nâng cao trình độ văn hoá:
Cho đến nay năm 2007 xã Hiền quan đã đào tạo phổ cập cấp 1 và
cấp 2 nhng so với các địa phơng khác thì phổ cập giáo dục đã phổ cập hết
cấp 3 mà trong khi đó Đảng và Nhà nớc ta đang yêu cầu công việc cấp bách
là phổ cập giáo dục phổ thông nhng trên thực tế thì việc đào tạo hiện nay ở
các trờng phổ thông nhất là các xã miền núi việc đào tạo còn gặp không ít
khó khăn nh thiếu giáo viên , thiếu cơ sở vật chất mà chất lợng đào tạo lại
cha cao. Một số muốn đi học nhng do độ tuổi quá cao cho nên có phần e
ngại khi đi học, một số muốn đi học hết cấp 3 nhng về trung tâm giáo dục
thờng xuyên của huyện lại ở cách Hiền Quan hơn 20km trong khi đó phơng
tiện đi lại lại không có cho nên dẫn đến bỏ học để làm công. Chính vì vậy
không nâng cao đợc trình độ hiểu biết trong khi học kỹ thuật, không nâng
cao đợc nhận thức trong có chế thị trờng hiện nay mà là trong nền kinh tế
hội nhập quốc tế.
Chính vì vậy, việc nâng cao đào tạo văn hoá của địa phơng cần phải
đợc chú trọng hơn nữa để đáp ứng yêu cầu hiện nay. Huyện Tam Nôn
Phòng giáo dục kết hợp cùng với xã Hiền quan tập chung xây dựng cơ sở
hạ tầng liên kết các cụm xã thành lập các phân hiệu trờng trung tâm giáo
dục thờng xuyên để đào tạo văn hoá cho nhân dân, từ đó nâng cao nhận
thức trong nhân dân để tạo điều kiện cho đào tạo nghề phát triển kinh tế
văn hoá xã hội ở địa phơng hoặc địa phơng liên kết với các trờng đào tạo và
dạy nghề cho học sinh học hết cấp 2 khi độ tuổi lao động còn thấp, vừa đào
tạo văn hoá cấp 3 vừa đào tạo nghề để khi ra trờng các em vừa đủ tuổi lao
14
động lại vừa có bằng nghề khi đó các em tự tạo dựng lên cơ nghiệp và việc
đó cũng khẳng định khi trong tay các lao động có bằng đào tạo nghề thì
việc phát triển của các khu công nghiệp, khu chế xuất khi đầu t xây dựng
xong không còn phải sợ thiếu công nhân vào làm việc trong nhà máy không
có bằng nghề, hơn nữa đó cũng là việc làm giảm thiểu lao động trong nông
nghiệp nông thôn góp phần xây dựng kinh tế gia đình và làm nâng điều
kiện cuộc sống trong gia đình mà làm tăng nguồn thu nhập góp phần vào
phát triển kinh tế xã hội ở địa phơng.
2. Đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật nghiệp vụ:
Trong nông nghiệp nông thôn hiện nay nhất là đối với xã Hiền Quan
huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ việc đào tạo trình độ chuyên môn kỹ
thuật còn rất hạn chế trong khi đó nền kinh tế thị trờng hiện nay nhất là
kinh tế hội nhập quốc tế đang rất cần những ngời có trình độ chuyên môn
kỹ thuật, vì trong hội nhập quốc tế không những ngời sản xuất có trình độ
chuyên môn mà tất cả những ngời lao động đều phải có trình độ thì việc sản
xuất ra hàng hoá theo yêu cầu của khách hàng mà cần phải có kỹ thuật để
đảm bảo đợc hàng hoá nhất là trong xuất khẩu mà khách hàng hay đối tác
của nớc ngoài họ có trình độ chuyên môn hoá cao, nhng ở Việt Nam chúng
ta nhất là các vùng miền núi nh xã Hiền Quan huyện Tam Nông trình độ
văn hoá đã thấp về khoa học chuyên môn kỹ thuật nghiệp vụ lại yếu cho
nên việc sản xuất hàng hoá lại là vấn đề quan trọng vì sản xuất hàng hoá
hiện nay không phải sản xuất trợ cấp tự túc hoặc sản xuất để giữ sản phẩm
trong thôn bản làng xã địa phơng của mình mà sản xuất hàng hoá để đem lu
thông và xuất khẩu, mà sản xuất không đào tạo những ngời có trình độ
chuyên môn kỹ thuật để đảm bảo quyền lợi của mình, kinh tế của mình thì
công ty, xí nghiệp, hợp tác xã sẽ bị suy thoái và sẽ không có khả năng chi
trả lao công cho công nhân. Vì vậy chúng ta phải cần đào tạo cho đội ngũ
công nhân, ngời quản lý có trình độ về chuyên môn, quản lý nghiệp vụ mới
đảm bảo đứng vững trên thị trờng trong nớc và quốc tế.
3. Đào tạo nâng cao trình độ về ý thức pháp luật:
15
Trong cơ chế thị trờng hiện nay và kinh tế hội nhập việc cạnh tranh
trong cơ chế, trong sản xuất hàng hoá, cạnh tranh về thơng hiệu, cạnh tranh
về sản phẩm hơn nữa quan hệ với đối tác nớc ngời là rất quan trọng là ngời
Việt Nam bản thân cũng cha hiểu hết luật Việt Nam , nhng lại cũng phải
quan tâm đến lệ luật của nớc ngoài thì mới chiếm u thế cả về xuất khẩu và
nhập khẩu, có hiểu hiết đợc luật pháp thì mới hiểu hết đợc mình phải sản
xuất mặt hàng nào và thơng hiệu của mình là gì thì mới có sự bảo hộ của
Nhà nớc, nhng trên thực tế hiện nay bản thân ngời lao động về trình độ văn
hoá còn hạn chế kể chi đến hiểu biết về pháp luật. Chính vì vậy, mỗi địa
phơng, mỗi doanh nghiệp cần phải đào tạo cán bộ Luật để họ là những ngời
tuyên truyền luật pháp đến từng ngời dân để ngời dân hiểu biết về luật pháp
những nghĩa vụ của họ ngời lao động mà họ phải làm và tuân thủ theo pháp
luật và còn những quyền lợi mà họ đợc hởng theo pháp luật, nhất là những
ngời quản lý họ cần phải hiểu biết về pháp luật Việt Nam nói chung và
pháp luật quốc tế nói riêng, pháp luật, luật lệ của các nớc mà là đối tác với
họ nếu họ không hiểu luật lệ của đối tác thì sẽ bị đối tác ngời ta dựa thu
luật lệ của nớc họ sẽ cắt giảm hợp đồng hay phá giá hàng hoá xuất khẩu
của doanh nghiệp xuất khẩu sang nớc họ, nh ở Việt Nam chúng ta đã có
nhiều công ty bị phá giá, bị kiện lên quốc tế vì không có hiệp hội không
hiểu luật pháp của họ.
Chính vì vậy, cần phảo đào tạo cán bộ quản lý đào tạo nguồn nhân
lực đào tạo ngời lao động tham gia hiểu biết về luật pháp của nớc Việt Nam
cũng nh luật pháp quốc tế, luật pháp của các nớc mà ngời lao động có thể
đi lao động hợp tác đi xuất khẩu lao động để xoá đói, giảm nghèo mà mục
tiêu của nhà nớc đã đề ra.
4. Đào tạo, nâng cao trình độ kinh tế thị trờng kinh tế hội nhập.
Trong nền kinh tế thị trờng và hội nhập kinh tế hiện nay của đất nớc
ta nói chung, các địa phơng nhất là địa phơng miền núi nông nghiệp nh xã
Hiền Quan huyện Tam Nông, bản thân một số cán bộ cha hiểu thế nào là
kinh tế thị trờng, kinh tế hội nhập. Chính vì vậy sản xuất theo hớng hàng
16
hoá cha đáp ứng đợc thị trờng trong nớc không nói đến kinh tế hội nhập,
cho nên việc sản xuất hàng hoá ở địa phơng chủ yếu là thuần tuý vì họ cha
hiểu biết thế nào là kinh tế thị trờng, thế nào là kinh tế hội nhập, vì vậy
muốn nâng cao đợc nhận thức của ngời lao động về kinh tế thị trờng, kinh
tế hội nhập thì ngay cấp cơ sở cấp địa phơng phải đợc đào tạo để nâng cao
sự hiểu biết và từ đó họ chính là những ngời tuyên truyền vận động cho ng-
ời lao động, ngời sản xuất hàng hoá định hớng đợc mình sản xuất loại hàng
hoá gì và sản xuất nh thế nào để phát triển đợc doanh nghiệp để có vốn đầu
t tái sản xuất và chính các chủ doanh nghiệp định hớng đầu t và chính họ
cũng đào tạo cho lao động của doanh nghiệp , xí nghiệp, hợp tác xã, làng
nghề truyền thống, phơng thức sản xuất có thu nhập nâng cao cuộc sống
ngời lao động.
III- phơng thức đào tạo:
1. Đào tạo chính quy qua từng lớp:
Là địa phơng tuy đã có cán bộ có trình độ đại học và trung học nhng
đào tạo chủ yếu là thông qua các lớp học tại chức của các cơ sở trờng học
liên kết với các trờng Đại học và trung học để đào tạo trong những năm từ
năm 2005 trở về trớc cha có cán bộ đợc đào tạo chính quy hơn nữa ở địa
phơng xã Hiền Quan nói riêng và các xã vùng nông thôn miền núi nói
chung, cán bộ chủ yếu là cao tuổi nếu đến năm 2011 thì số cán bộ công tác
hiện nay đã đợc qua đào tạo để làm công tác cán bộ cơ sở thì đại đa số nghỉ
chế độ. Vì vậy việc đào tạo cán bộ cơ sở là vấn đề quan trọng vì nếu cán bộ
không có trình độ thì sẽ khó có thể hiểu biết đợc, nắm bắt đợc cơ chế mới
và công tác đào tạo cán bộ hiện nay để về làm cán bộ xã lại càng khó khăn
hơn khi các trờng Đại học, cao đảng đào tạo thì sau khi tốt nghiệp lứa tuổi
trẻ lại không muốn về công tác tại cấp xã, chính vì vậy công tác đào tạo
chính quy cho cán bộ cơ sở cần phải đợc u tiên hàng đầu cho thế hệ kế cận
làm cán bộ địa phơng, muốn làm đợc nh vậy thì ngay từ năm 2008 địa ph-
ơng phải có kế hoạch cụ thể để đào tạo cán bộ nguồn vào các trờng Đại học
chính quy, địa phơng nên u tiên những lao động có trình độ văn hoá cao để
17
đi đào tạo sau đó về công tác tại địa phơng. Nhng trên thực tế hiện nay địa
phơng cha liên kết đợc với các trờng để đào tạo nh trờng Đại học kinh tế
quốc dân, trờng đại học Luật, và các trờng khác.
Địa phơng nên dành một phần quỹ đào tạo để động viên cán bộ cơ sở
trẻ lao động có trình độ văn há cao đi đào tạo sau đó về công tác tại địa ph-
ơng vì họ là những ngời còn trẻ sau khi đợc đào tạo trở về địa phơng tiếp
cận đợc nhanh những sự thay đổi của cơ chế tiếp cận và học hỏi đợc những
kinh nghiệm sản xuất hàng hoá và họ tìm hiểu ddợc những thị trờng mới,
để sản xuất hàng hoá và cách thức đào tạo lao động trong địa phơng những
ngành nghề phù hợp và địa phát triển kinh tế bền vững để làm tăng thu
nhập trong thời kỳ kinh tế hội nhập.
2. Đào tạo thông qua các lớp ngắn hạn.
Việc tiếp cận với cơ chế mới hiện nay là vấn đề rất quan trọng trong
việc sản xuất hàng hoá phát triển kinh tế hội nhập và kinh tế quốc tế, để
tiếp cận đợc những cơ chế mới trong quản lý cơ chế mới trong sản xuất
hàng hoá là vấn đề rất quan trọng trong tình trạng hiện nay là địa phơng lao
động có trình độ văn hoá thấp không đáp ứng về kinh tế để đi học các lớp
dài hạn. Chính vì vậy, cần tập chung đào tạo các lớp ngắn hạn cho cán bộ
cơ sở tuổi đã cao, lao động có trình độ trung bình đa đi đào tạo các lớp
ngắn hạn để cán bộ ngời lao động nắm bắt đợc những quan hệ kinh tế mới
trong nền kinh tế hội nhập, đào tạo để nâng cao tay nghề sản xuất hàng hoá
đào tạo để quan hệ đối tác, đào tạo để nâng cao trình độ quản lý chuyên
môn nghiệp vụ thông qua đào tạo để phát triển kinh tế địa phơng. Muốn
làm đợc việc đào tạo thông qua các lớp ngắn hạn, các địaphơng nói chung
và xã Hiền Quan nói riêng cần phải liên kết với các trờng của Tỉnh nh trờng
đào tạo nghề, trờng trung cấp nông lâm và các trờng Đại học nh Trờng đại
học kinh tế quốc dân để đào tạo tại chỗ cho cán bộ và lao động có trình độ
nâng cao đợc cách quan hệ, lao động trong việc sản xuất hàng hoá nhất là
xã Hiền Quan cần phải nâng cao công tác đào tạo các lớp ngắn hạn vì từ
nay đến năm 2010 diện tích đất tự nhiên của địa phơng sẽ thu hẹp lại giành
18
cho Cầu Ngọc Tháp và các tuyến đớng xuyên á đờng mòn Hồ Chí Minh.
Nếu không đào tạo các lớp ngắn hạn thì khi các tuyến đờng và cầu Ngọc
Tháp xây dựng xong cán bộ và ngời lao động sẽ bỡ ngỡ khi cơ chế mới thay
đổi và cũng từ đó không kịp phát triển ngành nghề, không kịp quan hệ sản
xuất nông nghiệp theo hớng sản xuất hàng hoá, dịch vụ và từ đó ngời lao
động lại càng thiếu việc làm hơn, kéo theo sự tụt hậu về phát triển tế địa
phơng.
3. Đào tạo thông qua các lớp khuyến nông, khuyến lâm, khuyến
ng và các tổ chức quần chúng nhân dân.
Trong cơ chế thị trờng hiện nay thì việc sản xuất nông nghiệp theo h-
ớng sản xuất hàng hoá thì việc nuôi con gì, trồng cây gì có năng xuất cao
để có thu nhập và đảm bảo đợc nguồn vốn là địa phơng nông nghiệp ở xã
Hiền Quan cha mạnh dạn đa các loại giống mới vào sản xuất và chăn nuôi,
hơn nữa một số đoàn thể nhân dân phát huy hiệu quả còn hạn chế trong
việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào cuộc sống. Những lao động muốn có
nguồn thu nhập về trồng trọt, chăn nuôi vì trình độ hiểu biết của họ còn hạn
chế cho nên việc mạnh dạn đầu t vào sản xuất chăn nuôi theo hớng sản xuất
còn hạn chế. Hơn nữa sự hoạt động động viên của họ cha đợc kịp thời từ
các đoàn thể, quần chúng nh Hội nông dân, hội phụ nữ, đoàn thanh niên,
Hội cựu chiến binh, HTX Nông nghiệp. Vì vậy muốn nâng cao đợc nhận
thức về chăn nuôi, trồng trọt trong sản xuất nông nghiệp địa phơng cần phải
kết hợp với các trung tâm khuyến nông của tỉnh Phú Thọ, huyện Tam Nông
và liên kết với các trại giống cây trồng vật nuôi nh trung tâm giống cây
trồng tỉnh Phú Thọ, Ba Vì Hà Tây, trung tâm giống vật nuôi của tỉnh mở
các lớp tập huấn kỹ thuật về cây trồng và vật nuôi cho lao động nông
nghiệp nông thôn để lao động và nhân dân nắm bắt kịp thời sản xuất và
chăn nuôi những cây gì, con gì để phát triển kinh tế gia đình trong điều
kiện kinh tế xã hội hiện nay, muốn làm đợc những vấn đề nh vậy, các đoàn
thể nhân dân phải tập chung động viên kịp thời nhân dân tham gia các lớp
tập huấn đầy đủ và thờng xuyên để cho nhân dân nắm đợc về phát triển
19
nông nghiệp, chăn nuôi áp dụng theo khoa học công nghệ mới vào sản xuất
hàng hoá, địa phơng quan tâm đào tạo mang điều kiện về cơ sở vật chất để
mở lớp học, tập huấn ở ngay tại địa phơng mời các chơng trình nh các tổ
chức Plan tổ chức MCC về tập huấn kỹ thuật và tạo nguồn kinh phí về vốn
và vật t cho các lớp tập huấn , các lớp tập huấn này phải đợc thờng xuyên
liên tục và phải đợc tập huấn ngay tại địa phơng để tránh việc đi lại cho
nhân dân vì điều kiện nhân dân đi lại không có phơng tiện cũng nh kinh tế
để đi tập huấn ở nơi khác và các lớp dài ngày.
Ngoài sự kết hợp của địa phơng ra các đoàn thể quần chúng nhân
dân tranh thủ cấp trên của mình khi có điều kiện mở lớp nh Hội nông dân
tỉnh, Tỉnh đoàn thanh niên, Hội cựu chiến binh, hội phụ nữ hàng năm có tổ
chức tập huấn cho các hội viên cơ sở về kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt để
phát triển kinh tế hộ gia đình trong thời kỳ đổi mới hiện nay nhất là đoàn
thanh niên , vì đoàn thanh niên là lớp kế cận trong tơng lai vậy đoàn thanh
niên phải gơng mẫu đi đầu trong các phong trào nh học nghề, học văn hoá,
học khoa học kỹ thuật để giảm thiểu trong thanh niên không có việc làm, từ
đó sẽ gây ra nhiều các tai tệ nạn xã hội vì không có việc làm.
4. Đào tạo truyền nghề trong doanh nghiệp và gia đình.
Trong điều kiện hiện nay lực lợng lao động trong nông nghiệp nông
thôn dồi dào nhng việc đào tạo nghề tập chung lại hạn chế hơn nữa, trình
độ văn hoá trong lao động lại có hạn. Chính vì vậy việc đào tạo nghề lại
gặp rất nhiều khó khăn, vì vậy khi các doanh nghiệp đợc mở nhng lao động
lại không đáp ứng đợc theo yêu cầu của doanh nghiệp vì lao động nông
thôn chủ yếu là làm nông nghiệp lao động không có nghề là khi nghỉ việc
lao động sản xuất nông nghiệp họ chỉ là lao động phổ thông, lao động thời
vụ, cho nên việc doanh nghiệp sản xuất hàng hoá thì lao động lại không có
điều kiện về vào làm trong doanh nghiệp nếu đợc vào làm trong doanh
nghiệp thì mức lơng của lao động chỉ đợc trả theo mức lơng lao động phổ
thông. Vì vậy khi doanh nghiệp thành lập thì trớc khi xây dựng doanh
nghiệp hay xây dựng thơng hiệu doanh nghiệp cần phải có hớng đầu t phát
20
triển công nhân lao động đó là đào tạo cho lao động ngành nghề mà doanh
nghiệp đã có định hớng sản xuất để khi doanh nghiệp xây dựng và đi vào
hoạt động đợc ngay từ đó lao động gắn bó với doanh nghiệp để đi vào sản
xuất hàng hoá. Địa phơng nơi có doanh nghiệp đóng trên địa bàn cần u tiên
cho doanh nghiệp về lao động về đất đai về nơi đào tạo để cho lao động của
địa phơng có nghề nghiệp ổn định cũng nh có điều kiện để phát triển kinh
tế xã hội. Còn việc đào tạo nghề trong gia đình ở địa phơng xã Hiền Quan
có nghề truyền thống là nghề mộc và nghề đan lát, đây là nghề truyền
thống lại là địa phơng có đông lao động nhng trình độ văn hoá hạn chế chủ
yếu truyền nghề là truyền theo lý thuyết miệng, truyền bằng tay không có
văn bản nào mà nghề truyền thống trớc kia chỉ là sản xuất để tiêu dùng
mang tính tự cấp tự túc .
Vậy muốn phát triển đợc ngành nghề truyền thống phải có ngời yêu
nghề đồng thời phải có ngời có trình độ chuyên môn để đi học hỏi các địa
phơng nơi có những làng nghề để từ đó ngành nghề phát triển và có đối tác
để giao lu văn hoá hàng hoá, từ đó mới phát triển đợc làng nghề truyền
thống.
IV- Các điều kiện đào tạo nâng cao chất lợng nguồn
lao động đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế.
1. Hệ thống cơ sở đào tạo:
Là địa phơng có đông lao động còn thiếu việc làm nhiều lao động
chủ yếu lại là lao động phổ thông cha qua đào tạo, các ngành nghề để đáp
ứng đợc sản xuất hàng hoá khi nền kinh tế hội nhập quốc tế. Việc đào tạo
nguồn nhân lực trong lao động nông nghiệp nông thôn hiện nay là vấn đề
rất cần thiết của xã Hiền Quan. Vì nếu đến năm 2010 khi Hiền Quan chỉ
còn ruộng đất canh tác ít thì số lao động có việc làm để đạt đợc mục tiêu
phát triển kinh tế xã hội mà nghị quyết của Đảng bộ và Hội đồng nhân dân
đã đề ra. Hiện nay các cơ sở đào tạo nghề, đào tạo nhiều ngành nghề từ
trung ơng đến địa phơng, muốn cho lao động có việc làm khi chuyển đổi cơ
cấu kinh tế thì địa phơng không thể làm theo cách làm cũ là chỉ có trung
21
tâm học tập cộng đồng mà địa phơng phải có định hớng phát triển đào tạo
ngành nghề cho lao động địa phơng. Phải sớm quy hoạch giành quỹ đất,
giành nguồn vốn đầu ta , đầu t liên kết với các cơ sở đào tạo để liên kết
cùng xây dựng một quy mô đào tạo nh xây ựng trờng đào tạo nghề, đào tạo
khoa học kỹ thuật công nghệ, đào tạo để nâng cao tay nghề, đào tạo tốt các
nghề để khi các doanh nghiệp các khu chế xuất, khu công nghiệp đợc mở
rộng thì nguồn lao động sẵn có của địa phơng có thể tham gia vào lao động
sản xuất trong các khu công nghiệp, khu chế xuất các doanh nghiệp đợc
ngay và ngay từ đầu năm 2008 địa phơng thành lập một hệ thống cơ sở hạ
tầng kỹ thuật cho trung tâm đào tạo nguồn nhân lực ở địa phơng để cho
nguồn lao động tin tởng vào sự đào tạo tay nghề cũng nh sự hiểu biết của
họ nhằm nâng cao tầm nhìn để họ đợc đào tạo một cách khoa học, nâng cao
trình độ phát triển tay nghề trong các ngành nghề đào tạo.
2. Các tổ chức khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ng.
Là địa phơng sản xuất nông nghiệp với sự dồi dào của lao động trong
những năm gần đây công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ng cũng đã
đợc trung tâm khuyến nông tỉnh Phú Thọ và huyện Tam Nông quan tâm
đến công tác khuyến nông đến địa phơng đã đa vào nhiều giống cây trồng,
vật nuôi mới, đã mở đợc nhiều lớp tập huấn đến với lao động nông nghiệp
nông thôn đã hớng dẫn cách quay vòng cây trồng từ 2 vụ lúa trên năm
bằng 3 vụ; 2 lúa 1 màu, 1 lúa 3 màu nhng tình hình cải thiện đời sống trong
nhân dân vẫn cha đợc cải thiện vì nếu chỉ làm nông nghiệp thì đời sống
nhân dân lao động cha thể tăng đợc kinh tế. Hơn nữa Hiền Quan lại không
có đất trồng cây Lâm nghiệp mà chỉ có chăn nuôi có thể làm tăng thu nhập,
song điều kiện chăn nuôi do giá cả biến động thất thờng nên việc đầu t vào
chăn nuôi nh lợn lai, bò lai sin, bò sữa, bò hớng sữa không đợc thành công
vì do các trung tâm nghiên cứu tại địa phơng thì chỉ nghiên cứu về dân số
đông đủ điều kiện để chăn nuôi, nhng trên thực tế thì lại không đạt đợc vì
địa phơng đất đai còn hạn chế, chất đất lại không phù hợp với việc đầu t
chăn nuôi, vì vậy khi nghiên cứu một vấn đề phát triển kinh tế cha nghiên
22
cứu phù hợp với điều kiện kinh tế địa phơng. Chính vì vậy, địa phơng cần
phối hợp với các trung tâm khuyến nông mở nhiều lớp đào tạo đến lao động
nông thôn nh tận dụng ao hồ, đầm để nuôi thả cá, nuôi tôm kết hợp với
chăn nuôi gia súc, gia cầm, hơn nữa kết hợp với trung tâm khuyến nông đào
tạo cho những lao động có độ tuổi cao từ 40 tuổi trở lên tập chung vào làm
công tác sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi còn độ tuổi từ 30- 40 tuổi nên
đào tạo nghề sản xuất hàng hoá tại chỗ, ở độ tuổi dới 30 tuổi nên đào tạo tất
cả các nghề, vì đây là điều kiện để phát triển sản xuất hàng hoá nhanh nhất
tiếp cận khoa học kỹ thuật nhanh nhất và mang tính hiểu biết xã hội hơn
các lứa tuổi cao và tiếp cận thị trờng nhanh, đạt đợc những vấn đề trên thì
công tác khuyến nông mới đảm bảo đợc tính thờng xuyên liên tục sau khi
đợc đào tạo.
3. Điều kiện cơ sở, vật chất, tiền vốn:
Để đáp ứng đợc yêu cầu phát triển kinh tế ở địa phơng thì điều kiện
cơ sở là vấn đề quan trọng vì nếu không có cơ sở vật chất thì việc phát triển
kinh tế khó có thể đạt đợc chỉ tiêu vì cơ sở vật chất là nền tảng để phát triển
kinh tế, nếu không có cơ sở vật chất thì không có nền tảng để đạt đợc yêu
cầu đặt ra, cơ sở vật chất tạo điều kiện cho vấn đề đào tạo có cơ sở đào tạo
nguồn lao động đào tạo khoa học kỹ thuật công nghệ cho lao động, đào tạo
công tác khuyến nông, khuyến ng để sản xuất ra hàng hoá đáp ứng với nhu
cầu phát triển kinh tế xã hội hiện nay.
Song để có đủ cơ sở vật chất đã đào tạo lao động nhng vấn đề đầu t
nh vậy cha đủ, nếu nhà nớc không đầu t tiền vốn, thì việc đầu t đào tạo lao
động, đào tạo về khoa học kỹ thuật công nghệ cũng không thể làm cho có
hàng hoá phát triển để giao lu phù hợp với hội nhập kinh tế. Vì vậy nhà nớc
cần đầu t tiền vốn cho nhân dân bằng nhiều cách, trích một phần ngân sácg
nhà nớc hay vốn cho nhân dân vay bằng vốn ngân hàng chính sách xã hội,
ngân hàng nông nghiệp hay các hợp tác xã tín dụng giúp cho nhân dân vay
vốn để phát triển sản xuất hàng hoá, phát triển ngành nghề hay xuất khẩu đi
hợp tác lao động nớc ngoài để phát triển kinh tế xã hội ở địa phơng, nhất là
23
từ nay đến năm 2010. Kịp thời thay đổi với sự thay đổi ngành kinh tế nông
thôn sau khi các tuyến đờng và cầu Ngọc Tháp đợc hoàn thành.
4. Các điều kiện khác:
Ngoài việc đầu t hệ thống đào tạo và sự kết hợp với công tác khuyến
nông, khuyến lâm, khuyến ng kết hợp với sự hỗ trợ của các trung tâm
khuyến nông và tạo điều kiện cơ sở vật chất ra địa phơng cần tranh thủ các
điều kiện nh các tổ chức quần chúng, các tổ chức kinh tế, tổ chức phi chính
phủ để tạo mọi điều kiện phát triển ngành nghề cơ sở vật chất lao động việc
làm cho nhân dân địa phơng để địa phơng phát triển kinh tế văn hoá xã hội.
Chơng II
Thực trạng đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao động đáp ứng yêu cầu
phát triển kinh tế xã Hiền Quan -huyện Tam Nông tỉnh Phú Thọ.
I- Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của xã hiền quan,
ảnh hởng đến đào tạo nâng cao chất lợng nguồn lao
động.
1. Điều kiện tự nhiên.
Về vị trí địa lý:
Xã Hiền Quan có vị trí địa lý thuận lợi, là nơi giao điểm của huyện
Tam Nông với thị xã Phú Thọ là nơi có đầu mối giao thông quan trọng giữa
các tỉnh lộ 315a, 315b, 315c, đồng thời có đờng giao thông, đờng thuỷ
thuận lợi với 4km đờng sông là Sông Hồng để giao tiếp với các vùng trong
khu vực nhng vì điều kiện dân số đông, đất đai để sản xuất nông nghiệp lại
ít , hơn nữa đất đai để sản xuất nông nghiệp chủ yếu là vùng chiêm chũng
cha nắng đã hạn, cha ma đã úng. Tuy giao thông thuận tiện nh vậy nhng
quốc lộ không có mà chỉ có tỉnh lộ đờng giao thông liên xã ( các xã trong
24
vùng), tuy có đờng giao thông thuỷ thuận tiện nhng đặc điểm của đờng
thuỷ lại không có bến bãi để neo đậu tàu thuyền và để khai thác tài nguyên
thiên nhiên, tuy có dòng sông chảy qua nhng để sang Phú Thọ giao lu
thông thờng lại không có cầu bắc qua mà chỉ có bến đò ngang. Chính vì
vậy việc giao lu thông thờng càng khó khăn đã ảnh hởng không nhỏ đến
việc sản xuất nông nghiệp, đào tạo nhân lực ở địa phơng vì nếu sản xuất ra
hàng hoá sẽ không tiêu thụ sản phẩm, vì vậy trong những năm qua tuy địa
phơng đã cố gắng đào tạo nguồn nhân lực nhng thành công ít vì điều kiện
đào tạo song không có việc làm.
- Về khí hậu:
Khí hậu của xã Hiền quan nằm trong vùng Đông Bắc chịu ảnh hởng
một phần của khí hậu Tây bắc bộ, một năm có bốn mùa rõ rệt nhiệt độ
trung bình từ 12
0
C đến 17
0
C, lợng ma trung bình trong năm từ 200mm đến
250mmm, mùa ma thờng tập chung từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm độ
ẩm trung bình từ 70 80% nhìn chung điều kiện khí hậu thời tiết tơng đối
ổn định phù hợp cho đặc thù sản xuất nông nghiệp nhng tuy là điều kiện tốt
nh vậy sản xuất nông nghiệp và đào tạo nghề lại gặp nhiều khó khăn do
chịu ảnh hởng của cả hai vùng cho nên thờng hay gặp thời tiết thiệt hại có
thời gian ma rét kéo dài , ảnh hởng nắng miền tây làm cho cây cối chậm
phát triển nhất là trong sản xuất nông nghiệp. Tuy lợng ma trung bình nh
vậy nhng lại ma bão thất thờng ảnh hởng đến ma lũ của miền tây cho nên
về mùa ma lúa mùa hoặc các loại hoa màu thuộc vụ hè thu gặp rất nhiều
khó khăn , từ những việc đó cho nên việc đào tạo nghề cho lao động khó
khăn lại càng khó khăn hơn.
- Về tài nguyên:
Tài nguyên của xã Hiền Quan huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ có
555,7ha cả đất ở và đất trồng trên ao, hồ nuôi thả cá địa phơng lại không có
đất rừng để trồng cây.
Diện tích ao hồ lại ít gọi là ao hồ nhng diện tích nhỏ hẹp chỉ có 5%
quỹ đất cho đấu thầu giao khoán theo nghị định 64/CP của Chính phủ nên
25