văn tế nghĩa sĩ cần giuộc lớp 11

V ăn t ếngh ĩa s ĩ c ần Giu ộc là đ
ỉ nh cao sáng tác c ủa nhà
th ơNguy ễn Đì nh Chi ểu và c ũng là tác ph ẩm bi ểu hi ện t ập
trung nh ất, sâu s ắc nh ất t ưt ư
ở n g yêu n ư
ớ c , th ư
ơ n g dân
c ủa ông. V ới lòng th ư
ơ n g c ảm và khâm ph ục chân thành,
nhà th ơđã d ựng nên m ột t ư
ợ n g đà i ngh ệthu ật b ất h ủv ề
ng ư
ờ i anh hùng ngh ĩa s ĩ nông dân trong th ời kì l ịch s ử
chi ến đ
ấ u ch ống ngo ại xâm c ủ
a dân t ộc. Có th ểnói bài
V ăn t ếlà khúc ca bi tráng v ềng ư
ờ i ngh ĩa s ĩ nông dân
dám x ảthân vì s ựs ố
V ẻđ
ẹp đ
ầ u tiên ở h ọlà tinh th ần t ựnguy ện đá nh gi ặc,
v ốn là nh ững ng ư
ờ i dân cày quanh n ăm côi cút làm ăn ,
đi ều lo toan h ằng ngày c ủa h ọlà làm sao cho đủ ăn đủ
m ặc, đ
ừ n g đó i kh ổ, rách r ư
ớ i . H ọbi ết thân ph ận mình là
hèn m ọn trong xã h ội, ngoài s ưu thu ếphài n ộp cho đ
ủ, h ọ
đâ u dám ngh ĩ đến công to vi ệc l ớn. Qu ốc gia đại s ựlà c ủa

vua quan và tri ều đì nh. V ậy mà gi ờđây, gi ặc Lang Sa tràn
sang c ư
ớp n ư
ớ c , gieo r ắc tanh hôi (tinh chiên) đã ba n ăm
mà m ặt m ũi quan quân ch ẳng th ấy ở đâ u, có ch ăng n ữa
thì chi là l ũhèn nhát ch ạy dài. C ảnh t ư
ợ n g ấy khi ến h ọ
không th ểb ưng tai b ịt m ắt làm ng ơ. Lòng yêu n ư
ớ c hun
đú c t ừnghìn x ưa trong huy ết qu ản sôi s ục, h ọt ựnguy ện
đứn g lên đá nh gi ặc:ng còn c ủa đất n ước .
Nào đ
ợ i ai đò i ai b ắt, phen này xin ra s ức đo ạn kình;
ch ẳng thèm tr ốn ng ư
ợ c tr ốn xuôi, chuy ến này d ốc ra tay
b ộh ổ.


H ọnh ận v ềmình công vi ệc c ực kì khó kh ăn, to l ớn: đo ạn
kình, b ộh ổ, t ức là đá nh l ại quân gi ặc m ạnh h ơn mình g ấp
bao l ần.
V ẻđẹp tinh th ần c ủa h ọlà dám đá nh, dám hi sinh; m ột
lòng xin ra s ức, ra tay, c ống hi ến s ức mình cho T ổqu ốc.
T ịnh th ần dám đá nh, dám hi sinh ấy càng đẹp bi ết bao
nhiêu khi h ọchi là nh ững ng ười dân ấp dân lân, t ựliên k ết
thành đội ng ũđể chi ến đấu ch ứkhông ph ải là quân lính
c ủa tri ều đì nh. T ừc ửa n ếp nhà tranh c ủa mình, h ọxông
th ẳng vào tr ận, không h ềđượ c luy ện t ập m ảy may. T ỉnh
th ần ấy l ại thêm l ớn lao khi nhìn vào v ũkhí trong tay h ọ.
Có th ểnói, trang b ị s ắc bén c ủa h ọchính là t ấm lòng yêu

n ước và ngh ĩa l ởn vì n ước , ch ứr ơm con cúi, l ưỡi dao
phay, g ậy t ầm vông làm sao đe m đối ch ọi được v ới súng
song tâm, v ới tàu thi ếc tàu đổn g. Cái s ắc bén, cái s ức gi ết
gi ặc c ủa nó chi là ở trái tim, ở d ũng khí c ủa ng ười c ầm
dao, c ầm g ậy v ẻđẹp c ủa h ọth ật hào hùng, nh ưng bên
c ạnh cái hào hùng ấy l ại là n ỗi đa u, n ỗi th ươn g mu ốn r ơi
n ước m ắt!
V ậy mà ta hãy xem h ọxung tr ận. Bao nhiêu l ời v ăn là b ấy
nhiêu ch ất hùng ca, h ừng h ực khí phách, r ực l ửa chi ến
đấu c ủa m ột tr ận đá nh quy ết li ệt và anh d ũng:
Ho ảmai đá nh b ằng r ơm con cúi, c ũng đốt xong nhà d ạy
đạo kia; g ươm đe o dùng b ằng l ưỡi dao phay, c ũng chém
r ớt đầu quan hai n ọ.


K ẻ đâm ngang, ng ườ i chém ng ượ c, làm cho mã tà ma ni
h ồn kinh , b ọn hè tr ướ c, l ũ ó sau, tr ối k ệ tàu s ắt tàu đồng
súng n ổ.
Qu ả là tuy ệt v ời! Ai đó đã dùng m ột cách nói r ất đắc (ch ứ
không ph ải đắt) là hình t ượ ng ng ườ i ngh ĩa s ĩ nông dân
c ực nh ọc, nghèo khó đã hi ện lên thành m ột hình ảnh anh
hùng l ồng l ộng gi ữa chi ến tr ườ ng, làm ch ủ tr ận chi ến, áp
đảo t ất c ả. L ưỡi dao phay, ng ọn t ầm vông c ủa h ọ đâm
ngang chém ng ượ c, tung hoành, hiên ngang chi ếm l ĩnh c ả
không gian tr ận địa, làm cho gi ặc h ồn kinh phách l ạc.
Ti ếng hè, ti ếng ó c ủa h ọ át c ả ti ếng đại bác c ủa tàu thi ếc
tàu đồng. R ơm con cúi, l ưỡ i dao phay c ũng đốt xong đồn
gi ặc, c ũng chém r ớt đầu quan hai gi ặc. Đo ạn v ăn đầy
nh ững động t ừ, nh ững c ụm động t ừ miêu t ả hành động
mãnh li ệt, hào khí b ừng b ừng. Tr ướ c nh ững con ng ườ i

anh hùng ấy, quân gi ặc hung d ữ v ới súng đạn nghênh
ngang đều nh ư co rúm l ại , th ấp bé, t ồi tàn đến th ảm h ại.
Có th ể nói hình bóng ng ườ i ngh ĩa s ĩ nông dân c ần Giu ộc
n ổi lên trên n ền tr ời r ực l ửa, s ừng s ững nh ư m ột t ượ ng
đài kì vĩ.