quản lý nguyên vật liệu tại nhà máy thức ăn chăn nuôi dabaco công ty cổ phần dabaco viêt nam

TR
NG
I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
KHOA K TOÁN & QU N TR KINH DOANH


LU N V N T T NGHI P
QU N LÝ NGUYÊN V T LI U T I NHÀ MÁY S N
XU T TH C N CH N NUÔI DABACO C A CÔNG TY
C

NG

PH N DABACO VI T NAM

I TH C HI N:

SV. NGUY N TH PH

NG DUNG

L p: K TOÁN DOANH NGHI P B - K50
NG

IH

NG D N

TS. BÙI B NG OÀN

HÀ N I - 2009

L IC M

N

Trong su t 4 n m h c t p và rèn luy n

tr

ng

H Nông Nghi p

Hà N i ngoài s n l c ph n đ u c a b n thân tôi còn nh n đ
quan tâm giúp đ c a nhi u t p th , cá nhân trong và ngoài tr

cs

ng.

Nhân d p này cho phép tôi g i l i c m n chân thành t i Ban
giám hi u Nhà tr

ng, Ban ch nhi m Khoa K Toán và Qu n Tr Kinh

Doanh, các th y cô giáo đã t n tình gi ng d y và truy n đ t cho tôi
nh ng ki n th c quý báu.
c bi t tôi xin bày t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo h
d n, Ti n s Bùi B ng

oàn, ng

i đã quan tâm, ch b o h

ng

ng d n

nhi t tình và dành nhi u th i gian quý báu giúp tôi trong su t quá trình
nghiên c u đ tài đ tôi có th hoàn thành lu n v n này.
Tôi c ng xin đ c g i l i c m n chân thành t i toàn th ban lãnh
đ o, các anh ch trong phòng ban, đ c bi t là phòng K toán tài chính,
phòng K ho ch-V t t c a Công ty C ph n DABACO Vi t Nam, đã t o
đi u ki n thu n l i cho tôi, giúp tôi ti p c n tình hình th c t đ nghiên
c u đ tài này.
Cu i cùng, tôi xin g i l i c m n chân thành t i gia đình, b n bè
và ng

i thân, nh ng ng

i đã t o đi u ki n cho tôi h c t p, quan tâm ,

đ ng viên giúp đ tôi trong su t quá trình h c t p v a qua.
Do th i gain có h n nên Lu n v n không tránh kh i thi u sót. V y
kính mong đ c s đóng góp ý ki n và ch đ o c a các th y giáo, cô giáo
và các b n đ Lu n v n c a tôi đ c hoàn thi n h n.
Tôi xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 25 tháng 05 n m 2009
Sinh viên

Nguy n Th Ph

ng Dung

i


M CL C
L i c m n........................................................................................................... i
M c l c............................................................................................................... ii
Danh m c b ng .................................................................................................. iv
Danh m c s đ .................................................................................................. v
Danh m c các ch vi t t t .................................................................................. vi
U................................................................................................. 1

I.

M

1.1.

Tính c p thi t c a đ tài ........................................................................... 1

1.2.

M c tiêu nghiên c u................................................................................. 2

1.2.1. M c tiêu chung ........................................................................................ 2
1.2.2. M c tiêu c th ......................................................................................... 3

1.3.

it

ng và ph m vi nghiên c u ............................................................ 3

1.3.1.

it

ng nghiên c u............................................................................... 3

1.3.2. Ph m vi nghiên c u .................................................................................. 3
II.

T NG QUAN TÀI LI U VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ........... 4

2.1.

T ng quan tài li u .................................................................................... 4

2.1.1. Khái ni m, đ c đi m, vai trò c a nguyên v t li u. .................................... 4
2.1.2. Phân lo i, đánh giá NVL .......................................................................... 5
2.1.3. Qu n lý và yêu c u qu n lý NVL ........................................................... 14
2.1.4. N i dung công tác qu n lý NVL ............................................................. 17
2.1.5. Qu n lý v i hi u qu s d ng NVL ........................................................ 24
2.1.6. Phân tích đánh giá tình hình qu n lý và s d ng NVL ............................ 24
Ph

ng pháp nghiên c u ........................................................................ 27

2.2.1. Ph

ng pháp thu th p tài li u ................................................................. 27

2.2.3. Ph

ng pháp phân tích s li u ................................................................ 27

2.2.

III.

K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .................................... 29

3.1.

c đi m đ n v nghiên c u ................................................................... 29

3.1.1.

c đi m c a Công ty DABACO ........................................................... 29

3.1.2.

c đi m ho t đ ng c a Nhà máy s n xu t TACN DABACO Công ty C ph n DABACO Vi t Nam ................................................... 39
ii

3.2.
3.3.

c đi m nguyên v t li u t i Nhà máy s n xu t TACN DABACO ............ 43
nh h

ng c a n n kinh t th tr

ng đ n ho t đ ng c a Công ty

và Nhà máy s n xu t TACN DABACO ................................................. 44
3.4.

Phân lo i và đánh giá NVL t i Nhà máy................................................. 46

3.4.1. Phân lo i NVL s d ng t i Nhà máy ...................................................... 46
3.4.2.
3.5.

ánh giá NVL t i Nhà máy .................................................................... 47
Th c tr ng qu n lý, s d ng NVL t i Nhà máy TACN DABACO ......... 49

3.5.1. Công tác xây d ng đ nh m c tiêu hao NVL: .......................................... 49
3.5.2. Công tác l p k ho ch thu mua s d ng d tr NVL .............................. 49
3.5.3. T ch c th c hi n quá trình thu mua-nh p xu t t n kho NVL ................ 55
3.5.4. T ch c ghi chép quá trình thu mua-nh p xu t t n kho nguyên v t ............ 69
3.5.5.

ánh giá chung tình hình công tác qu n lý NVL t i Nhà máy ................ 74

3.5.6. Phân tích tình hình qu n lý, s d ng NVL t i Nhà máy .......................... 76
3.7.
3.8.

ánh giá tình hình qu n lý, s d ng NVL .............................................. 87
M t s ý ki n đ xu t nh m t ng c

ng công tác qu n lý, s

d ng NVL t i công ty ............................................................................ 89
IV.

K T LU N VÀ KI N NGH .............................................................. 92

4.1.

K t lu n ................................................................................................. 92

4.2.

Ki n ngh ............................................................................................ 93

iii


DANH M C B NG
B ng 3.1

Tình hình ngu n v n c a Công ty qua 3 n m (2006-2008) .......... 36

B ng 3.2

K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty qua 3
n m (2006-2008)......................................................................... 38

B ng 3.3

Tình hình lao đ ng c a Nhà máy trong 3 n m ( 2006-2008) ........ 40

B ng 3.4

K t qu ho t đ ng SXKD c a Nhà máy qua 3 n m ..................... 43

B ng 3.5

Danh m c m t s nguyên v t li u s d ng t i Nhà máy ............. 47

B ng 3.6

nh m c tiêu hao m t s nguyên v t li u cho 1,000 kg
th c n ........................................................................................ 50

B ng 3.7

K ho ch s d ng m t s nguyên v t li u dùng đ s n xu t
m t s s n ph m n m 2008 ......................................................... 51

B ng 3.8

K ho ch thu mua, s d ng, d tr NVL tháng 10/2008.............. 54

B ng 3.9

M t s nhà cung c p NVL quen c a n

c ngoài ......................... 56

B ng 3.10 Tình hình m t s NVL tháng 12 n m 2008 ................................. 76
B ng 3.11 Tình hình th c hi n đ nh m c tiêu hao m t s lo i NVL
tháng 10/2008 c a Nhà máy ........................................................ 78
B ng 3.12 Chi phí m t s lo i nguyên li u tr

c và sau khi thay đ i

đ nh m c ..................................................................................... 79
B ng 3.13 T ng h p s n ph m s n xu t c a Nhà máy n m 2008 ................. 80
B ng 3.14 Tình hình s d ng kh i l

ng m t s NVL n m 2008 ................. 81

B ng 3.15 Phân tích tình hình s d ng chi phí m t s lo i NVL n m
2008 ............................................................................................ 83
B ng 3.16

Phân tích m c đ

nh h

ng các nhân t đ n chi phí NVL ....... 84

B ng 3.17 T p h p chi phí s n xu t qua 2 n m (2007-2008) ....................... 86

iv


DANH M C S
S đ 2.1

Ch c n ng c a qu n lý .................................................................... 14

S đ 2.2

N i dung công tác qu n lý NVL ..................................................... 17

S đ 3.1

B máy qu n lý c a Công ty C ph n DABACO Vi t Nam ........ 34

S đ 3.2

Quy trình công ngh ch bi n TACN c a Nhà máy ...................... 41

S đ 3.3

Quy trình qu n lý đ i v i quá trình thu mua-nh p kho NVL
t i Nhà máy ....................................................................................... 59

S đ 3.4

Chu trình qu n lý quá trình xu t kho NVL dùng cho Nhà máy .......... 67

S đ 3.5

Trình t ghi s NVL t i Nhà máy ................................................... 74

v


DANH M C CÁC CH

VI T T T

BCTC

Báo cáo tài chính

BTC

B tài chinh

KKD

ng ký kinh doanh

GCCB

Gia công ch bi n

GTGT

Giá tr gia t ng

H QT

H i đ ng qu n tr

KH & T

K ho ch và đ u t

KH-VT

K ho ch-v t t

L PT

Lao đ ng ph thông

SXKD

S n xu t kinh doanh

TACN

Th c n ch n nuôi

TA

Th c n đ m đ c

TAHH

Th c n h n h p

TATS

Th c n th y s n

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

UBCK

y ban ch ng khoán

UBND

y ban nhân dân

vi


I. M

U

1.1. Tính c p thi t c a đ tài
N n kinh t n

c ta đã và đang chuy n d n t c ch t p trung quan liêu

bao c p sang c ch th tr

ng có s đi u ti t c a Nhà n

c theo đ nh h

ng

xã h i ch ngh a. S đ i m i sâu s c c a c ch qu n lý tài chính đã có tác
đ ng r t l n đ n các doanh nghi p s n xu t kinh doanh. Các doanh nghi p Vi t
Nam đang có nh ng b

c phát tri n m nh m c v quy mô và lo i hình kinh

doanh. V i nhi u hình th c đa d ng, lo i hình ho t đ ng phong phú, thay đ i
linh ho t, các doanh nghi p đã góp ph n quan tr ng trong vi c thi t l p m t
n n kinh t th tr

ng n ng đ ng trên đà n đ nh và phát tri n m nh m .

Tuy nhiên, bên c nh đó các doanh nghi p c ng luôn ph i đ i m t v i r t
nhi u khó kh n b i quy lu t c nh tranh kh c li t.
thì các doanh nghi p ph i tìm cho mình m t h

t n t i và phát tri n đ

ng đi riêng, m t ph

c

ng th c

qu n lý phù h p. L i nhu n luôn là m c đích cu i cùng c a quá trình s n xu t
kinh doanh nên m i quan h t l ngh ch gi a chi phí và l i nhu n càng đ
quan tâm.

ng tr

c

c s c nh tranh gay g t c a các doanh nghi p s n xu t

cùng ch ng lo i s n ph m, các doanh nghi p đ u ra s c tìm ki m chi n l

c

kinh doanh đ gi m chi phí s n xu t, h giá thành s n ph m, t ng kh n ng
c nh tranh, thu hút ng

i tiêu dùng trên th tr

ng.

làm đ

c đi u đó,

doanh nghi p c n qu n lý t t t t c các kho n m c chi phí trong quá trình s n
xu t mà kh i đ u là chi phí các y u t đ u vào nh : nguyên v t li u, máy móc
thi t b , nhân công… Chi phí NVL là m t trong ba y u t c b n và chi m t
tr ng l n trong quá trình s n xu t kinh doanh và giá thành s n ph m c a doanh
nghi p. Nó ngày càng tr nên quan tr ng trong đi u ki n hi n nay khi mà ch t
l

ng và giá thành có tính ch t quy t đ nh t i s s ng còn c a doanh nghi p.

M i doanh nghi p đ u không ng ng ph n đ u ti t ki m chi phí, h giá thành
s n ph m, trong đó ti t ki m chi phí NVL là đi u mà các doanh nghi p đ u
quan tâm, đ c bi t là trong đi u ki n các ngu n tài nguyên dùng làm nguyên
li u đ u vào đang ngày càng tr nên khan hi m do s khai thác b a bãi nh

1


hi n nay. Chính vì v y đòi h i các nhà qu n lý c n có nh ng bi n pháp t ng
c

ng công tác qu n lý trong t t c các khâu t thu mua, s d ng, b o qu n, d

tr l u kho… đ vi c s d ng NVL th c s hi u qu , góp ph n nâng cao s c
c nh tranh cho doanh nghi p.
Trong h n 10 n m tr l i đây, ngành ch n nuôi n
tri n khá nhanh và đ

c ta có t c đ phát

c xác đ nh là ngành s n xu t có ti m n ng và l i th

trong ngành nông nghi p. Cùng v i s phát tri n c a ngành ch n nuôi thì đòi
h i ngành s n xu t TACN c ng ph i phát tri n đ đáp ng k p th i cho nhu c u
c a ngành ch n nuôi.
th tr

ng tr

c th c tr ng chung nói trên, s c nh tranh v

ng tiêu th c ng nh tìm ki m ngu n nguyên li u cho s n xu t càng tr

lên khó kh n, ph c t p và c ng là v n đ nan gi i đ i v i công ty c ph n
DABACO Vi t Nam. Là m t đ n v hàng n m đóng góp m t ph n không nh
vào thu nh p c a Công ty, Nhà máy s n xu t TACN DABACO v i nhi m v
chính là s n xu t, ch bi n các lo i th c n cho gia súc, gia c m thì ngu n NVL
đ u vào là y u t quan tr ng, có tính ch t quy t đ nh đ n ho t đ ng c a Nhà
máy. H n th n a, NVL dùng trong quá trình s n xu t t i Nhà máy ch y u là
s n ph m c a ngành nông nghi p v i tính ch t th i v cao, ch u nh h
ph thu c nhi u vào y u t t nhiên. Chính vì v y, t ng c

ng và

ng công tác qu n lý

và h ch toán NVL đ m b o s d ng hi u qu , ti t ki m nh m h th p chi phí
s n xu t và giá thành có ý ngh a quan tr ng và là vi c làm c n thi t trong giai
đo n hi n nay đ i v i Công ty.
Xu t phát t th c t trên, tôi ti n hành nghiên c u đ tài:
“ Qu n lý NVL t i Nhà máy s n xu t th c n ch n nuôi DABACO c a Công

ty C ph n DABACO Vi t Nam”
1.2. M c tiêu nghiên c u
1.2.1. M c tiêu chung
ánh giá th c tr ng qu n lý, s d ng NVL thông qua vi c phân tích u,
nh

c đi m, t đó đ xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao ch t l

ng công tác

qu n lý, hi u qu s d ng NVL s n xu t TACN DABACO c a Công ty C
ph n DABACO Vi t Nam.
2


1.2.2. M c tiêu c th
- H th ng hoá c s lý lu n v qu n lý và qu n lý NVL trong s n xu t.
- Th c tr ng công tác qu n lý, s d ng NVL t i Nhà máy s n xu t th c
n gia súc DABACO-Công ty C ph n DABACO Vi t Nam.
a ra m t s gi i pháp nh m t ng c

-

ng công tác qu n lý, s d ng có

hi u qu NVL t i Công ty.
1.3.

it
it

1.3.1.

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u

Công tác qu n lý, s d ng NVL t i t ng b ph n, t ng khâu trong quá
trình s n xu t TACN DABACO c a Công ty C ph n DABACO Vi t Nam.
1.3.2. Ph m vi nghiên c u
1.3.2.1. Ph m vi n i dung
T p trung nghiên c u tình hình qu n lý, s d ng NVL t i Nhà máy s n xu t
th c n gia súc DABACO c a Công ty C ph n DABACO Vi t Nam.
1.3.2.2. Ph m vi không gian
T i Nhà máy s n xu t TACN DABACO thu c Công ty C

ph n

DABACO Vi t Nam.
1.3.2.3. Ph m vi th i gian
-

tài s d ng s li u nghiên c u c a 3 n m (2006, 2007 và 2008).

- Th i gian th c hi n đ tài: t 15/01/2008 đ n 15/05/2008.

3


II. T NG QUAN TÀI LI U VÀ PH

NG PHÁP

NGHIÊN C U
2.1. T ng quan tài li u
2.1.1. Khái ni m, đ c đi m, vai trò c a nguyên v t li u.
* Khái ni m
NVL là đ i t

ng lao đ ng - m t trong ba y u t c b n trong quá trình

s n xu t, là c s v t ch t c u thành nên th c th s n ph m và là y u t đ u vào
không th thi u trong doanh nghi p s n xu t.
*

c đi m

Trong các doanh nghi p s n xu t, NVL là tài s n d tr s n xu t thu c
nhóm hàng t n kho, nh ng NVL có nh ng đ c đi m riêng khác v i các lo i tài
s n khác c a doanh nghi p là khi tham gia vào quá trình ho t đ ng s n xu t
kinh doanh NVL b tiêu hao toàn b , không gi nguyên hình thái v t ch t ban
đ u và chuy n toàn b giá tr m t l n vào chi phí s n xu t kinh doanh trong k .
Tuy nhiên giá tr chuy n d ch l n hay nh còn tu thu c vào t ng lo i hình
doanh nghi p v s n xu t t o ra giá tr s n ph m.
* Vai trò c a NVL
B t k m t doanh nghi p nào khi ti n hành s n xu t kinh c ng ph i đ u
t nhi u lo i chi phí khác nhau, trong đó NVL chi m t tr ng l n trong t ng
chi phí s n xu t nh trong giá thành s n xu t công nghi p c khí t 50% đ n
60%, trong giá thành s n xu t công nghi p nh chi m 70%, trong giá thành s n
xu t công nghi p ch bi n chi m t i 80%. Do v y, c s l

ng và ch t l

ng

s n ph m đ u b quy t đ nh b i s NVL t o ra nó nên yêu c u NVL ph i có
ch t l

ng cao, đúng quy cách ch ng lo i, chi phí NVL đ

c h th p, gi m

m c tiêu hao NVL thì s n ph m s n xu t ra m i đ t yêu c u, giá thành h , s
l

ng s n ph m nh m th a mãn nhu c u c a khách hàng.
NVL là tài s n th

ng xuyên bi n đ ng, nó đ m b o cho dây chuy n s n

xu t di n ra liên t c, góp ph n nâng cao hi u qu s n xu t. M t khác, trong
doanh nghi p s n xu t chi phí NVL th

ng chi m t tr ng l n trong toàn b

4


chi phí s n xu t và giá thành s n ph m. Vì th t ng c

ng công tác k toán,

công tác qu n lý NVL t t nh m đ m b o vi c s d ng ti t ki m và hi u qu
NVL đ gi m b t chi phí s n xu t, giá thành s n ph m có ý ngh a quan tr ng
đ i v i các doanh nghi p.

2.1.2. Phân lo i, đánh giá NVL
2.1.2.1. Phân lo i
Trong m i doanh nghi p, do tính ch t đ c thù trong ho t đ ng s n xu t
kinh doanh nên s d ng nhi u NVL khác nhau. M i NVL có n i dung kinh t ,
công d ng, tính n ng lý, hoá h c khác nhau trong quá trình s n xu t. Do đó,
vi c phân lo i NVL có c s khoa h c là đi u ki n quan tr ng đ có th h ch
toán m t cách chi ti t và qu n lý m t cách ch t ch ph c v cho công tác qu n
tr doanh nghi p.
Th nh t, c n c vào n i dung kinh t và yêu c u qu n tr doanh nghi p,
NVL c a doanh nghi p bao g m:
- NVL chính: Là nh ng NVL đóng vai trò quy t đ nh, là đ i t
đ ng ch y u c u thành nên th c th v t ch t c a s n ph m.

ng lao

các doanh

nghi p khác nhau thì s d ng NVL chính không gi ng nhau, có th s n ph m
c a doanh nghi p này là NVL cho doanh nghi p khác, vì v y đ i v i bán thành
ph m mua ngoài v i m c đích đ ti p t c quá trình s n xu t s n ph m c ng
đ

c coi là NVL chính.
- NVL ph : Là nh ng lo i v t li u khi s d ng ch có tác d ng ph trong

s n xu t, không c u thành nên th c th s n ph m nh ng đ
v i NVL chính nh m nâng cao ch t l

c s d ng k t h p

ng, hoàn thi n s n ph m.

- Nhiên li u: Bao g m các lo i
c i, gas…có tác d ng cung c p nhi t l

th l ng, khí, r n nh x ng, d u, than,
ng, ph c v cho các ph

ng ti n máy

móc thi t b ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
- Ph tùng thay th : Là các lo i ph tùng, chi ti t dùng đ thay th , s a
ch a máy móc, thi t b s n xu t, ph

ng ti n v n t i.

- V t li u và thi t b xây d ng c b n: Bao g m nh ng v t li u, công c ,
ph ng ti n, thi t b , v t k t c u dùng cho công tác xây d ng c b n c a doanh nghi p.

5


- V t li u khác (Ph li u): là nh ng lo i v t li u ch a đ
các lo i trên, th

c s p x p vào

ng là nh ng lo i v t li u lo i ra t quá trình s n xu t ho c là

ph li u thu h i trong quá trình thanh lý tài s n c đ nh.
Tu thu c vào yêu c u qu n lý và h ch toán chi ti t mà trong t ng lo i
v t li u nêu trên l i đ

c chia thành t ng nhóm v i nh ng quy cách, ph m ch t

riêng. M i lo i trong nhóm đ

c quy đ nh m t ký hi u riêng tu thu c vào

doanh nghi p sao cho thu n l i trong vi c theo dõi. Cách phân lo i này có tác
d ng làm c s xác đ nh m c tiêu hao, đ nh m c d tr cho t ng lo i NVL
dùng s n xu t s n ph m.
Th hai, c n c vào ngu n hình thành NVL trong doanh nghi p s n
xu t, NVL có th đ

c chia thành:

-

NVL mua ngoài

-

NVL t gia công ch bi n

-

NVL thuê ngoài gia công ch bi n

-

NVL do đ n v khác góp v n liên doanh

-

NVL đ

-

NVL t các ngu n khác.

c c p phát, bi u t ng

Phân lo i theo cách này thu n l i cho vi c ki m tra, theo dõi và xây
d ng k ho ch v NVL cho quá trình thu mua d tr , là c s xây d ng k
ho ch s n xu t và tính giá v n NVL nh p kho.
Th ba, c n c vào m c đích, công d ng c a NVL c ng nh n i dung
quy đ nh ph n ánh chi phí NVL trên các tài kho n k toán, NVL g m:
- NVL tr c ti p dùng cho nhu c u s n xu t s n ph m: Là NVL dùng tr c
ti p cho s n xu t ch t o s n ph m, là b ph n chính c u thành nên th c th s n
ph m.
- NVL dùng cho nhu c u khác:
+ NVL dùng cho qu n lý

các phân x

ng, dùng cho b ph n bán

hàng, qu n lý doanh nghi p
+ Nh

ng bán

+ em góp v n liên doanh
+ em bi u t ng…

6


Cách phân lo i này giúp cho quá trình s n xu t, qu n lý NVL trong
doanh nghi p đ t hi u qu cao.
Tác d ng c a vi c phân lo i:
Tu vào m i c n c khác nhau, doanh nghi p phân chia NVL thành các
lo i khác nhau. Vi c phân chia NVL giúp cho k toán t ch c các tài kho n
t ng h p, chi ti t đ ph n ánh tình hình hi n có và s bi n đ ng c a các lo i
NVL trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, giúp
cho doanh nghi p nh n bi t rõ n i dung kinh t , vai trò, ch c n ng c a t ng
lo i NVL trong s n xu t, t đó có bi n pháp tích c c trong vi c t ch c, qu n
lý và s d ng có hi u qu các lo i NVL.

2.1.2.2. ánh giá NVL
NVL là m t b ph n c a tài s n l u đ ng đ

c ph n ánh trong s k

toán và trên báo cáo tài chính theo tr giá v n th c t .
đ nh giá tr c a NVL

ánh giá NVL là xác

nh ng th i đi m nh t đ nh theo nh ng ph

ng pháp c

th và nh ng nguyên t c nh t đ nh đ m b o yêu c u chân th c và th ng nh t.
D

i tác đ ng c a quy lu t th tr

đ i liên t c.

ng, tr giá b ng ti n c a NVL thay

c bi t trong doanh nghi p s n xu t, chi phí NVL chi m m t t

tr ng khá l n trong t ng chi phí s n xu t và nh h

ng tr c ti p đ n l i nhu n

cu i cùng c a doanh nghi p. Vì v y, bên c nh vi c qu n lý v s l

ng, doanh

nghi p c n quan tâm qu n lý c v m t giá tr c a NVL. Vi c đánh giá nguyên
vât li u trong doanh nghi p s giúp doanh nghi p theo dõi đ

c giá tr c a s

NVL nh p-xu t-t n, làm c s cho vi c ra quy t đ nh trong s n xu t.
a/ Nguyên t c đánh giá:
Khi đánh giá NVL ph i tuân th theo nguyên t c sau:
- Nguyên t c giá g c:
Theo chu n m c s 02-Hàng t n kho, NVL ph i đ

c đánh giá theo giá

g c. Giá g c hay còn g i là giá tr giá v n th c t c a NVL, đó là toàn b các
chi phí mà doanh nghi p b ra: chi phí thu mua, chi phí ch bi n và các chi phí
liên quan tr c ti p khác phát sinh đ đ

c hàng t n kho

đ a đi m và tr ng

thái hi n t i.

7


-

Nguyên t c th n tr ng:

Áp d ng đi u 04 chu n m c k toán Vi t Nam s 02 v hàng t n kho
đ

c ban hành theo Quy t đ nh s 149/2001/Q -BTC ngày 31 tháng 12 n m

2001 c a B Tài chính: " Hàng t n kho đ
tr thu n có th th c hi n đ
có th th c hi n đ

c tính theo giá g c. Tr

ng h p giá

c th p h n giá g c thì ph i tính theo giá tr thu n

c".

Giá tr thu n có th th c hi n là giá bán
xu t kinh doanh tr đi chi phí

c tính c a NVL trong k s n

c tính đ hoàn thành s n ph m và chi phí

c

tính c n thi t cho vi c tiêu th chúng.
Giá tr thu n có
th th c hi n

Giá bán

c tính c a

Chi phí

c

Chi phí

= hàng t n kho (trong - tính đ hoàn đk sxkd bình th

ng)

hành s n ph m

c tính c n
thi t cho tiêu th

Th c hi n nguyên t c th n tr ng b ng cách trích l p d phòng gi m giá
hàng t n kho, k toán đã ghi s theo giá g c và ph n ánh kho n d phòng gi m
giá hàng t n kho. Do đó, trên báo cáo tài chính tình bày thông qua hai ch tiêu :
-

Tr giá v n th c t NVL

-

D phòng gi m giá hàng t n kho (đi u ch nh gi m giá)

- Nguyên t c nh t quán
Các ph

ng pháp k toán áp d ng trong đánh giá NVL ph i đ m b o tính

nh t quán t c là k toán đã l a ch n ph

ng pháp nào thì ph i áp d ng ph

ng

pháp đó trong su t m t niên đ k toán. Doanh nghi p có th thay đ i ph

ng

pháp đã ch n, nh ng ph i đ m b o ph

ng pháp thay th cho phép trình b y

thông tin k toán m t cách trung th c, h p lý h n, đ ng th i ph i gi i thích
đ

c s thay đ i đó.

b/ Các ph

ng pháp đánh giá NVL

b1/ ánh giá NVL theo giá v n th c t nh p kho
Tính giá c a NVL nh p kho tuân th theo nguyên t c giá phí. NVL nh p
kho trong k bao g m r t nhi u ngu n nh p khác nhau. Tu theo t ng ngu n
nh p mà c u thành giá tr th c t c a NVL nh p kho đ

c xác đ nh khác nhau.

C th :
*

i v i NVL mua ngoài

8


Giá th c t
c a NVL

=

nh p kho

Các kho n

Giá mua ghi
Trên hoá đ n

+ thu tính vào +
giá

Chi phí
thu mua

-

Các kho n
gi m tr

Trong đó:
- Chi phí thu mua: bao g m chi phí v n chuy n, b c d , hao h t trong
đ nh m c.
- Các kho n thu tính vào giá: nh thu nh p kh u, thu GTGT (n u
doanh nghi p tính thu GTGT theo ph
*

i v i NVL do doanh nghi p t gia công ch bi n
Giá th c t c a NVL

=

t gia công nh p kho
*

ng pháp tr c ti p)...

Giá th c t NVL
xu t kho gia công

+

Chi phí
ch bi n

i v i NVL thuê ngoài gia công ch bi n (gccb)

Giá th c t

Giá th c t

Chi phí

Chi phí

c a VL thuê = c a NVL xu t thuê + thuê ngoài + v n chuy n
ngoài gccb
*

ngoài gccb

gccb

(n u có)

i v i NVL do nh n v n góp liên doanh: thì giá th c t NVL nh p

kho là giá do h i đ ng liên doanh đánh giá.
*

i v i NVL đ

c c p phát: thì giá th c t nh p kho đ

c tính theo

giá ghi trong biên b n giao nh n.

*

i v i NVL đ

tính theo giá th tr

c bi u t ng, viên tr : thì giá th c t nh p kho đ

c

ng t i th i đi m nh n.

b2/ ánh giá NVL theo giá v n th c t xu t kho
NVL đ

c nh p t nhi u ngu n khác nhau,

th i đi m khác nhau nên

có nhi u giá khác nhau. Do đó, khi xu t NVL tu thu c vào đ c đi m ho t
đ ng, yêu c u, trình đ qu n lý và đi u ki n tính toán
l a ch n m t trong các ph

t ng doanh nghi p mà

ng pháp tính cho h p lý. Vi c l a ch n ph

ng

pháp tính giá th c t NVL xu t kho ph i c n c vào đ c đi m t ng doanh

nghi p v s l

ng danh đi m, s l n nh p xu t NVL, trình đ c a nhân viên

k toán, đi u ki n kho tàng c a doanh nghi p…
Theo đi u 13 chu n m c s 02- Hàng t n kho nêu ra 4 ph

ng pháp tính

giá xu t kho.
9


1 - Ph

ng pháp tính theo giá th c t đích danh
Theo ph

s l
Ph

ng pháp này thì giá v n NVL xu t kho đ

c tính c n c vào

ng NVL xu t kho và đ n giá th c t nh p kho c a chính NVL đó.
ng pháp này th

ng đ

c áp d ng cho nh ng doanh nghi p có ít lo i m t

hàng ho c m t hàng n đ nh và nh n di n đ
Tr giá v n th c t
NVL xu t kho
*

S l

=

c.

ng NVL

xu t kho

x

n giá th c t
t ng lô hàng

u đi m:
+ Nh p theo giá nào xu t theo giá đó
+

m b o nguyên t c phù h p chi phí, doanh thu

+ Theo dõi chính xác giá lúc nh p và xu t c a t ng lô hàng, giúp h ch
toán k toán chính xác, k p th i, làm cho chi phí hi n t i phù h p v i doanh thu

hi n t i.
* Nh

c đi m:

+ Khó theo dõi n u doanh nghi p có nhi u m t hàng, nhi u ch ng lo i
NVL, nh p xu t th

ng xuyên thì khó theo dõi và công vi c c a k toán chi ti t

NVL s ph c t p
* i u ki n áp d ng:
Ph

ng pháp này áp d ng cho các doanh nghi p có ch ng lo i NVL ít

và nh n di n đ
2 - Ph

c lô hàng.

ng pháp tính theo giá bình quân

Theo ph

ng pháp này, trong k khi các NVL xu t kho thì k toán t m th i

không tính giá trên phi u xu t kho mà ch ghi s l

ng. Cu i k sau khi k t

th c nghi p v nh p, xu t kho NVL k toán m i tính giá bình quân cho c k
và giá bình quân đó đ

c dùng làm c n c đ tính giá xu t kho.

Giá th c t
NVL xu t kho

=

S l

ng NVL

xu t kho

*

n giá
bình quân

Trong đó đ n giá bình quân có th xác đ nh theo 1 trong 3 cách sau :
M t là: Giá bình quân cu i k tr
n giá bình quân
cu i k tr

c

=

c
Tr giá NVL t n đ u k
S l

ng NVL t n đ u k

10


*
l

u đi m: Ph

ng pháp này tính khá đ n gi n cho phép gi m nh kh i

ng tình toán c a k toán, cung c p thông tin k p th i v tình hình bi n đ ng

NVL trong k
* Nh

c đi m:

chính xác c a vi c tính giá ph thu c vào tình hình

bi n đ ng giá c NVL nên s d ng ph
chính xác khi th tr

ng pháp này thì vi c tính giá thi u

ng giá NVL bi n đ ng.

Hai là: Giá bình quân c k d tr
n giá bình quân
c k d tr
Ph

=

Tr giá NVL t n K + Tr giá NVL nh p trong k
S l

ng NVL t n K + S l

ng NVL nh p trong k

ng pháp này thích h p v i nh ng doanh nghi p ít danh đi m v t t

nh ng s l n nh p xu t c a m i danh đi m nhi u.
*

u đi m:
n gi n, d làm, gi m nh vi c h ch toán chi ti t NVL không ph

thu c vào s l n nh p xu t c a t ng danh đi m v t t .
* Nh

c đi m:

D n công vi c tính giá NVL xu t kho vào cu i k h ch toán nên nh
h

ng đ n ti n đ c a các khâu k toán khác.

Ba là: Giá bình quân liên hoàn (bình quân sau m i l n nh p)
n giá bình quân
liên hoàn
Theo ph

=

Tr giá NVL l n n-1 + Tr giá NVL nh p l n n
S l

ng NVL l n n-1 + S l

ng NVL nh p l n n

ng pháp này, sau m i l n nh p NVL k toán tính đ n giá bình

quân sau đó c n c vào đ n giá bình quân và l

ng NVL xu t đ tính giá NVL

xu t kho.
Ph

ng pháp này nên áp d ng

nh ng doanh nghi p ít danh đi m v t t

và s l n nh p c a m i lo i không nhi u.
*

u đi m:
Ph

ng pháp này cho giá NVL xu t kho chính xác nh t ph n ánh k p

th i s bi n đ ng giá c , công vi c tính giá đ
* Nh

c ti n hành đ u đ n.

c đi m:
Công vi c tính toán nhi u và ph c t p, ch thích h p v i nh ng đ n v

s d ng k toán máy.

11


3 - Ph

ng pháp nh p tr
Theo ph

c xu t tr

c (FIFO)

ng pháp này, NVL đ

gi đ nh NVL nào nh p tr
nh ng l n nh p tr

c tính giá th c t xu t kho trên c s

c thì xu t dùng tr

c. Áp d ng ph

c và tính theo đ n giá c a

ng pháp này đ i v i nh ng doanh nghi p

ít danh đi m v t t nh ng s l n xu t nh p nhi u.
Nh v y, n u giá c có xu h

ng t ng lên thì giá tr hàng t n kho cao và

giá tr v t li u xu t dùng nh nên giá thành s n ph m gi m, l i nhu n t ng.
Ng

c l i giá c có xu h

ng gi m thì chi phí v t li u trong k s l n d n đ n

l i nhu n trong k gi m.

*

u đi m
Cho phép k toán có th tính giá NVL xu t kho k p th i, ph

này cung c p m t s
l m phát ph

ng pháp

c tính h p lý v giá tr v t li u cu i k . Trong th i k

ng pháp này s cho l i nhu n cao do đó có l i cho các công ty c

ph n khi báo cáo k t qu ho t đ ng tr

c các c đông làm cho giá c phi u c a

công ty t ng lên.
* Nh

c đi m
Các chi phí phát sinh hi n hành không phù h p v i doanh thu phát sinh

hi n hành. Doanh thu hi n hành có đ

c là do các chi phí NVL nói riêng và

hàng t n kho nói chung vào kho t tr
doanh nghi p không ph n

c. Nh v y chi phí kinh doanh c a

ng k p th i v i giá c

th tr

ng c a NVL.

* i u ki n áp d ng:
Áp d ng thích h p khi doanh nghi p theo dõi đ
nh p, s l
4 -Ph

ng các nghi p v nh p, xu t không quá nhi u.

ng pháp nh p sau xu t tr
Theo ph

ng pháp này, NVL đ

đ nh NVL nào nh p sau đ
*

c đ n giá c a t ng l n

c dùng tr

c (LIFO)
c tính giá th c t xu t kho trên c s gi

c và tính theo đ n giá c a l n nh p sau.

u đi m:
m b o nguyên t c doanh thu hi n t i phù h p v i chi phí hi n t i.

Chi phí NVL ph n ánh k p th i v i giá c thì tr

ng làm cho thông tin v thu

nh p và chi phí c a doanh nghi p tr nên chính xác h n. Tính theo ph
pháp này doanh nghi p có l i v thu n u giá c NVL có xu h

ng

ng t ng (vì lúc

12


đó giá xu t l n nên chi phí t ng d n đ n l i nhu n gi m).
* Nh

c đi m:
Ph

ng pháp này làm cho thu nh p thu n c a doanh nghi p gi m trong

th i k l m phát và giá tr NVL có th b đánh giá gi m trên b ng cân đ i k
toán so v i giá tr th c c a nó.
Do đ c thù và yêu c u qu n lý riêng c a m i doanh nghi p, ngoài 4 ph

ng

pháp đ đánh giá NVL xu t kho theo chu n m c quy đ nh nh trên, doanh
nghi p có th s d ng ph
Theo ph

ng pháp h ch toán (ph

ng pháp h s giá).

ng pháp này vi c h ch toán chi ti t nh p xu t NVL s d ng

theo m t đ n giá c đ nh g i là giá h ch toán, cu i k đi u ch nh giá h ch toán
theo giá th c t d a trên c s h s giá th c t và giá h ch toán c a NVL.
Tr giá th c t NVL
xu t kho trong k

=

S l

ng

NVL xu t kho

x

n giá
h ch toán

x H s giá

Trong đó:
H s giá
NVL

=

Giá th c t NVL t n K + Giá th c t NVL nh p trong k
Giá h ch toán NVL t n K + Giá h ch toán NVL nh p trong k

Và giá h ch toán ch có tác d ng trong s chi ti t đ qu n lý v m t giá
tr t m tính c a NVL xu t kho trong k s n xu t, không có tác d ng trong s
t ng h p. Ph

ng pháp này thích h p v i doanh nghi p có nhi u lo i NVL v i

nhi u m c giá, nghi p v nh p xu t th

ng xuyên và đ i ng k toán có trình

đ chuyên môn cao.
*

u đi m:
Ph

ng pháp này cho phép k t h p ch t ch h ch toán chi ti t và h ch

toán t ng h p v NVL trong công tác tính giá nên công vi c tính giá đ
hành nhanh chóng và không b ph thu c vào s l

c ti n

ng danh đi m NVL, s l n

nh p, xu t c a m i lo i NVL nhi u hay ít.
* Nh

c đi m:

Giá không chính xác vì không tính đ n s bi n đ ng giá c NVL, ch
nên áp d ng khi th tr

ng giá c ít bi n đ ng.

13


2.1.3. Qu n lý và yêu c u qu n lý NVL
2.1.3.1. Qu n lý và ch c n ng qu n lý
* Khái ni m v qu n lý
Qu n lý là m t khái ni m r t đa d ng và phong phú. Xung quanh khái
ni m v qu n lý có r t nhi u ý ki n khác nhau. Có th nói “qu n lý là s tác
đ ng có tính h ng đích c a ch th qu n lý đ n đ i t ng qu n lý nh m đ t
đ c k t qu cao nh t v i m c tiêu đã đ nh tr c”. Hay nói cách khác, qu n lý
là m t lo i hình ho t đ ng xã h i quan tr ng c a con ng i trong c ng đ ng
nh m t ch c th c hi n đ c m c tiêu mà con ng i ho c xã h i đ t ra. Ho t
đ ng này đ c th hi n qua s tác đ ng qua l i gi a ng i lãnh đ o, qu n lý và

cá nhân, t p th d i quy n, ch u s lãnh đ o qu n lý. Qu n lý v a mang tính
khoa h c v a mang tính ngh thu t.
Có th nói qu n lý là m t khoa h c, ngh thu t và ph i g n li n v i m t
t ch c và m c tiêu c a nó. Quá trình qu n lý bao g m nhi u b c t xác đ nh
m c tiêu, d đoán, l p k ho ch tri n khai th c hi n và ghi chép k t qu th c
hi n đ ki m tra đánh giá. T t c các công vi c đó cu i cùng đ u đ ph c v
cho vi c ra quy t đ nh.
* Ch c n ng c a qu n lý
Ch c n ng c a qu n lý đ c th hi n nh là m t t p h p nhi m v
ho t đ ng đ c thù và tính ch t c a nó trong qu n lý.
Quá trình qu n lý là m t chu k khép kín và l p đi l p l i. Quá trình này
l iđ

c đ t trong m t môi tr

ng nh t đ nh. Trong quá trình qu n lý có th

chia thành nhi u ch c n ng khác nhau nh ng có th chia ra các ch c n ng qu n
lý ch y u là l p k ho ch, t ch c th c hi n, ki m tra th c hi n và phân tích
đánh giá k t qu . Các ch c n ng này đ

c th hi n rõ trong s đ sau:

Môi tr

ng

L p k ho ch
Th c hi n
Ghi chép th c hi n

Phân tích đánh giá
S đ 2.1: Ch c n ng c a qu n lý

14


2.1.3.2. Qu n lý NVL trong quá trình s n xu t
Qu n lý NVL c ng có các ch c n ng nh qu n lý chung nh ng các ch c
n ng s đ
l u đ ng đ

c c th hóa, chi ti t
c s d ng th

t ng lo i hình doanh nghi p. NVL là tài s n

ng xuyên trong SXKD, vì v y các ch c n ng qu n

lý NVL c ng bao g m:
+ L p k ho ch NVL:
- K ho ch đ nh m c tiêu hao NVL cho 1 đ n v s n ph m
- K ho ch thu mua
- K ho ch d tr
- K ho ch xu t dùng
K ho ch đ

cl p c v s l

ng và giá tr cho t ng lo i NVL, c

th cho t ng lo i s n ph m s n xu t.
+ T ch c th c hi n v NVL:
- Th c hi n đ nh m c tiêu hao nguyên li u
- Thu mua – nh p kho
- B o qu n, d tr trong kho
- Xu t dùng-s d ng
+ Ghi chép, theo dõi tình hình th c hi n v NVL thông qua 2 công c : K toán
tài chính và k toán qu n tr .
- K toán tài chính theo dõi vi c th c hi n thu mua, nh p-xu t-t n
kho NVL trên h th ng ch ng t , tài kho n, s sách, dùng đ báo cáo NVL
b ng cân đ i k toán và báo cáo chi phí NVL

báo cáo k t qu s n xu t

kinh doanh, cung c p thông tin cho c trong và ngoài doanh nghi p ph c v
cho vi c ra quy t đ nh.
- K toán qu n tr dùng đ qu n lý NVL thông qua vi c theo dõi, ki m
tra, giám sát ch t ch theo t ng khâu, t ng công đo n trong quá trình s n xu t,
t đó phân tích đánh giá th c tr ng nh m cung c p thông tin k p th i trong n i
b doanh nghi p ph c v cho vi c ra quy t đ nh trong s n xu t-kinh doanh.
+ Phân tích đánh giá
- So k ho ch và th c hi n nguyên vât li u (v đ nh m c, kh i l

ng

cung ng, d tr , s d ng, chi phí NVL… )
- Hi u su t s d ng NVL
- T tr ng chi phí NVL trong t ng chi phí s n xu t.

15

Nh chúng ta đã bi t, NVL là y u t quan tr ng không th thi u đ

cđ i

v i quá trình s n xu t. NVL chi m t tr ng l n trong t ng chi phí s n xu t s n
ph m. Vì v y, doanh nghi p ph i cung c p NVL đ y đ , k p th i, s d ng ti t
ki m, h p lý đ s n xu t đ

c liên t c, không b gián đo n. Các doanh nghi p ph i

th c hi n t t t khâu l p k ho ch đ n th c hi n và ki m tra, giám sát. T đó giúp
cho doanh nghi p không b th t thoát và gi m đ

c chi phí trong s n xu t. Qu n

lý NVL càng khoa h c thì c h i đ t hi u qu kinh t càng cao. Vì v y, yêu c u
qu n lý NVL c n ch t ch trong t t c các khâu c a quá trình s n xu t.
qu n lý t t NVL thì trong t ng khâu c a quá trình s n xu t ph i đ m
b ođ

c nh ng yêu c u nh t đ nh:
Khâu l p k ho ch: Trong doanh nghi p s n xu t, NVL gi vai trò quan

tr ng, nh h

ng tr c ti p đ n tình hình s n xu t kinh doanh. Vì v y, đ có th

ch đ ng v ngu n NVL nh m đ m b o cho quá trình s n xu t di n ra đ

c

liên t c, doanh nghi p c n xây d ng t t k ho ch v NVL, bao g m: k ho ch
thu mua, s d ng, d tr c v s l

ng và giá tr cho t ng tháng, quý và c

n m. C n nghiên c u k m c tiêu phát tri n trong k t i, cân đ i v i kh n ng
có th th c hi n c a doanh nghi p đ k ho ch l p ra không quá chênh l ch v i
th c t s d ng d n đ n tình tr ng d th a ho c thi u h t quá l n cho s n xu t.
Khâu thu mua: NVL là tài s n d tr s n xu t th
các doanh nghi p ph i th

ng xuyên bi n đ ng,

ng xuyên ti n hành mua NVL đ đáp ng k p th i

cho quá trình s n xu t, ch t o s n ph m và các nhu c u khác trong doanh
nghi p.

khâu này, đòi h i ph i qu n lý ch t ch v kh i l

ng, ch t l

ng,

quy cách ch ng lo i, giá mua, chi phí mua c ng nh vi c th c hi n k ho ch
mua theo đúng ti n đ th i gian phù h p v i tình hình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p.

Khâu b o qu n: C n đ m b o đúng ch đ quy đ nh phù h p v i t ng
tính ch t lý hoá c a m i lo i v t t . M t khác ph i t ch c t t kho hàng, b n
bãi, trang b đ y đ ph

ng ti n cân đo, th c hi n t t ch đ b o qu n t ng lo i

NVL, tránh h h ng, m t mát, đ m b o an toàn.
Khâu d tr : Xác đ nh và ph n ánh chính xác s l

ng và giá tr v t li u

t n kho, ki m tra vi c ch p hành các đ nh m c d tr v t li u, phát hi n k p
th i nguyên nhân th a thi u,

đ ng, h h ng, m t ph m ch t c a v t li u, b o

đ m cho quá trình s n xu t không b gián đo n và đ ng v n.

16


Khâu s d ng: T p h p và ph n ánh đ y đ , chính xác s l

ng, giá tr

v t li u khi xu t kho, v t li u th c t tiêu hao trong s n xu t, phân b cho các
đ it

ng s d ng, góp ph n ki m tra tình hình th c hi n các đ nh m c tiêu hao

s d ng v t li u, sao cho s d ng h p lý và ti t ki m nh t.
Khâu thu h i ph li u: B t c m t doanh nghi p hay m t đ n v s n xu t
nào c ng có ph li u, ph ph m có th chia thành nhi u lo i khác nhau, m i
lo i có th s d ng hay đ a vào tái s n xu t ho c có th thanh lý hay bán cho
các đ n v có th tái s n xu t, ch bi n thành s n ph m khác. Do v y vi c t
ch c thu h i ph li u, ph ph m c n ph i đ
ti t ki m đ

c t ch c t t và ch t ch nh m

c chi phí NVL đ ng th i có th gi m giá thành.

2.1.4. N i dung công tác qu n lý NVL
Công tác qu n lý s n xu t nói chung và công tác qu n lý NVL nói riêng
c ng bao g m đ y đ các n i dung trong quá trình qu n lý t b

c xây d ng

đ nh m c tiêu hao NVL, l p k ho ch mua s m, xu t dùng, d tr , t ch c th c
hi n, ghi chép tình hình nh p xu t t n đ n ki m tra phân tích đánh giá và ra
quy t đ nh.
t ng c

ng công tác qu n lý NVL c n th c hi n t t quá trình qu n lý

thông qua các n i dung công tác qu n lý.
Xây d ng đ nh m c
tiêu hao NVL
L p k ho ch thu mua,
s d ng, d tr NVL

Phân tích, đánh giá

Quy t đ nh

Th c hi n thu mua,
s d ng, d tr NVL

T ch c ghi chép th c
hi n thu mua-NXT kho
Thông

qua

Ch ng t , tài kho n, s sách
S đ 2.2 : N i dung công tác qu n lý NVL
17


2.1.4.1. Công tác xây d ng đ nh m c tiêu hao NVL
* S c n thi t xây d ng và qu n lý đ nh m c tiêu hao NVL
NVL t n t i d

i d ng hình thái v t ch t c th , đ u có th cân, đong,

đo, đ m… Xây d ng đ nh m c tiêu hao NVL là xác đ nh đ n v NVL thích
h p tham gia vào quá trình s n xu t m t đ n v thành ph m.

nh m c tiêu hao

NVL s là m t c n c quan tr ng đ đ m b o vi c l p và th c hi n k ho ch v

thu mua, s d ng, d tr v t t cho s n xu t c a doanh nghi p.
Vi c xây d ng và th c hi n đ nh m c tiêu hao NVL góp ph n quan
tr ng đ s d ng NVL h p lý, hi u qu , đ ng th i ki m tra đ

c vi c th c hi n

ti t ki m trong s d ng NVL c a doanh nghi p.
M t khác, ngu n l c tài nguyên thiên nhiên n

c ta có h n, r t nhi u

lo i NVL ph i nh p ngo i nên v n đ xây d ng đ nh m c tiêu hao là m t yêu
c u c n thi t giúp doanh nghi p ch đ ng v ngu n cung ng c ng nh kh
n ng đáp ng nhu c u v NVL cho s n xu t, t đó có nh ng đi u ch nh phù
h p v i tình hình c a doanh nghi p.
V i s c n thi t và vai trò c a b ng đ nh m c tiêu hao NVL trong công
tác th c hành ti t ki m, gi m giá thành, nâng cao hi u qu s n xu t trong doanh
nghi p thì qu n lý t t NVL trong doanh nghi p c n thi t ph i qu n lý ch t ch
ngay t quá trình xây d ng đ nh m c tiêu hao NVL.
Th c t , có r t nhi u ph

ng pháp khác nhau đ

c các doanh nghi p áp

d ng đ xây d ng b ng đ nh m c tiêu hao NVL cho m t đ n v thành ph m,
trên c s cân nh c nh ng đi u ki n th c t , kh n ng th c hi n và yêu c u
qu n lý riêng t i m i doanh nghi p. D
đ

ng pháp c b n

c áp d ng t i các doanh nghi p:
- Ph

ng pháp th ng kê: Là d a vào s li u v m c tiêu dùng NVL cho

1 đ n v s n ph m c a nh ng n m tr
- Ph
hao v t t
Ph

i đây là m t s ph

c đ đ nh m c tiêu hao cho n m sau.

ng pháp th nghi m – thí nghi m: Là vi c xác đ nh m c tiêu
cho 1 đ n v s n ph m trong đi u ki n c a phòng thí nghi m.

ng pháp này s d ng cho nh ng s n ph m m i đ a vào s n xu t l n đ u

ch a có s li u th ng kê. Trong quá trình s n xu t ng

i ta s s a đ i đi u

ch nh phù h p v i th c t .

18