Sáng kiến kinh nghiệm xây dựng đội nhạc kèn ttrong trường tiểu học

Sáng kiến kinh nghiệm
XÂY DỰNG ĐỘI NHẠC KÈN THIẾU NHI Ở LỨA TUỔI TIỂU HỌC
Người viết: Võ Đình Thắng- TPTĐ
1. Đặt vấn đề:
Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị xã hội của thiếu nhi
Việt Nam được Bác Hồ và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập vào ngày 15 tháng 5 năm 1941.
Trải qua 64 năm, tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh không ngừng phát triển,
luôn là môi trường tốt để lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng phấn đấu, rèn luyện và để xứng đáng
với niềm tin yêu và trọng trách được Đảng và Bác Hồ giao phó tổ chức Đội không ngừng được
xây dựng hoàn thiện về bộ máy cũng như về hệ thống tổ chức các quy định, điều lệ, các
chương trình hoạt động.
Cũng theo điều lệ của tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh có quy định đội
viên phải biết thực hiện nghi thức Đội, nghi lễ đội và theo “Hướng dẫn nghi thức Đội” ở mục
số 9 quy định về đội nghi lễ phải có trống và kèn đồng. Nhưng xây dựng đội trống kèn chỉ để
phục vụ nghi lễ Đội sẽ gây nhàm chán, khô khan không phong phú. Thực tế tại Liên Đội
trưởng tiểu học Kim Đồng đã mạnh dạn xây dựng, phát triển đội nghi lễ thành đội nhạc kèn
thiếu nhi vừa có thể phục vụ nghi lễ Đội vừa có thể biểu diễn các bài nhạc bằng nhạc cụ trống,
kèn. Chính vì thế trong khả năng của mình tôi xin trình bày một số kinh nghiệm trong việc
“xây dựng đội nhạc kèn thiếu nhi ở lứa tuổi tiểu học”
2. Nội dung:
2.1 Thực trạng vấn đề:

Tổng phụ trách Đội

1

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm
Hiện nay các đội trống kèn ở các Liên Đội đa số được xây dựng chủ yếu để phục vụ các

nghi lễ của Đội chưa mang tính biểu diễn nhiều và thường chỉ có các Liên Đội Trung học cơ
sở mới xây dựng đội trống kèn vì đa phần các Tổng phụ trách đội luôn nghĩ trống, kèn chỉ phù
hợp với lứa tuổi học sinh từ 12 tuổi trở lên vì ở lứa tuổi đó các em mới đủ sức và đủ khả năng
tiếp thu các bài tập về trống kèn; còn ở các đơn vị tiểu học nếu có chỉ là một hoặc hai bộ trống,
có nhạc cụ khác thay thế kèn hoặc không có; điều đó tạo nên sự không đồng bộ, không trang
trọng khi tổ chức các nghi lễ cũng như phục vụ các hoạt động khác tại nhà trường.
2.2 Nội dung và các biện pháp thực hiện:
2.2.1 Định hướng:
Từ thực tế trên, tôi nghĩ làm thế nào để xây dựng đội trống kèn phù hợp với lứa tuổi tiểu
học, nhưng không chỉ dừng lại việc phục vụ các nghi lễ, đội trống kèn phải được phát triền
thành đội nhạc kèn mang tính biểu diễn nghệ thuật góp phần vào hoạt động văn hóa, văn nghệ,
công tác tuyên truyền tại trường tiểu học.
Việc xây dựng đội nhạc kèn cũng nhằm mục đích tạo thêm một sân chơi mới cho đội viên
học sinh, giúp các em có thêm điều kiện để phát triền phẩm chất, năng khiếu của mình và
thông qua hoạt động, luyện tập, biểu diễn giúp các em trở nên đoàn kết, tự tin, mạnh dạn trước
đám đông
2.2.2 Chọn lựa lứa tuổi, phong cách trình diễn:
Đặc điểm chung của bộ môn nhạc kèn đòi hỏi cá tham gia tập luyện phải có sức khỏe (kể
cả chơi trống, hoặc chơi kèn), có sự cần cù, siêng năng, yêu thích và đặc biệt là phải có một
chút năng khiếu về âm nhạc. Nói về năng khiếu thì ở lứa tuổi tiểu học năng khiếu của các em
đã dần dần biểu hiện quan trọng là chúng ta có quan tâm, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu

Tổng phụ trách Đội

2

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm

ấy hay không, và sau khi tìm hiểu, tham khảo thêm một số ý kiến từ những nhạc công chuyên
nghiệp tôi đã chọn lứa tuổi từ 8 đến 10 tuổi (lớp 3 đến lớp 5) để tham gia tập luyện trống kèn.
Do là đội nhạc kèn thiếu nhi nên ngoài việc thực hiện các nghi lễ của Đội thì phong cách
biểu diễn tôi chọn là vui tươi, sôi nổi, hồn nhiên gắn liền với lứa tuổi thiếu nhi, ngoài ra còn
định hướng thêm trong phong cách biểu diễn là các bài nhạc cách mạng, truyền thông dân tộc,
các bài nhạc dân ca các miền, các bài nhạc mang âm hưởng dân gian.
2.2.3 Kế hoạch tập luyện:
Sau khi định hướng được mục đích, hướng xây dựng, phát triển đội nhạc kèn thiếu nhi
cũng như chọn lựa lứa tuổi để tập luyện và phong cách biểu diễn tôi đã xây dựng kế hoạch tập
luyện cho đội nhạc kèn (bao gồm cả trống và kèn) sao cho phù hợp với thời gian biểu sinh
hoạt, học tập của các em đội viên, học sinh, thời gian tập luyện không trùng vào giờ học tập
của các em tại trường, không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt chung của cả trường. Trong kế
hoạch tập luyện phải có những mốc thời gian kiểm tra đánh giá, phải có kế hoạch để hòa âm
cho cả hai nhóm trống và kèn.
2.3 Các phương pháp hoạt động thực tiễn:
2.3.1 Trang bị nhạc cụ:
Nhạc cụ của bộ nhạc kèn chủ yếu là kèn đồng, trống không định âm và một vài nhạc cụ
khác trong bộ gõ như chũm chọe, tambourine, mõ gỗ… Những nhạc cụ này phải được chọn
lựa sao cho phù hợp với thể trạng các em đội viên học sinh, dễ thao tác, không gây khó khăn
trong quá trình sử dụng, tập luyện, trình diễn và tôi đã chọn những loại kèn đồng cơ bản như
kèn trumpet, kornet, trumpone, baritone, đây là những loại kèn cơ bản, dễ sử dụng, phù hợp
lứa tuổi thiếu nhi và giá cả cũng phải chăng.

Tổng phụ trách Đội

3

Võ Đình Thắng

Sáng kiến kinh nghiệm
Để trang bị được những nhạc cụ này tôi đã tham mưu, đề xuất với Ban giám hiệu nhà
trường về việc mua sắm trang bị nhạc cụ cho đội nhạc kèn, đồng thời để thể hiện tính xung
phong của tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, cũng như thể hiện trách nhiệm
vai trò của lứa tuổi đội viên tôi đã phát động toàn thể đội viên, học sinh trong toàn trường cùng
tham gia xây dựng công trình măng non nhằm trang bị một phần nào nhạc cụ cho đội nhạc kèn
Hiện nay số lượng nhạc cụ của đội nhạc kèn đã đảm bảo về số lượng, chất lượng, chủng
loại cho việc tập luyện, biểu diễn với gần 20 kèn trumpet và kornet, 2 kèn baritone, 2 kèn
trumpone, hơn 4 bộ trống không định âm và một vài nhạc cụ khác thuộc bộ gõ.
2.3.2 Xây dựng và phát triển lực lượng:
Thành viên tham gia tập luyện, biểu diễn được tuyển chọn từ các em có năng khiếu, có
khả năng tiếp thu âm nhạc, đặc biệt là sự yêu thích với môn nhạc kèn. Đa phần là các em học
sinh lớp 4, 5 một số ít là học sinh lớp 3.
Công việc tuyển chọn là một việc hết sức quan trọng để xây dựng được đội nhạc kèn chất
lượng tuy nhiên cũng không quá khắt khe mà vẫn tiếp nhận các em có nhu cầu muốn tham gia
đội nhạc kèn và cũng không phân biệt nam nữ.
Một khía cạnh nữa cũng cần phải chú ý là thời gian tập luyện và biểu diễn của các em
chỉ trong khoảng từ một đến hai năm học vì các em đến lớp 5 là phải hoàn thành chương trình
tiểu học và ra trường thì cần phải có lực lượng kế thừa, do đó công tác tuyển sinh luôn được
thực hiện thường xuyên trong năm để không bị thiếu hụt lực lượng.
Sau quá trình xây dựng và phát triền, hiện nay đội nhạc kèn thiếu nhi của nhà trường đã
có hơn 30 em tham gia tập luyện, sinh hoạt.
2.3.3 Công tác tập luyện:

Tổng phụ trách Đội

4

Võ Đình Thắng

Sáng kiến kinh nghiệm
Xây dựng được lực lượng, được trang bị nhạc cụ thì phải có giáo viên hướng dẫn. Tôi đã
mạnh dạn đứng ra tập luyện cho các em ở bộ môn trống và tham mưu đề xuất với ban giám
hiệu mời một thành viên từ khoa kèn gõ Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh về cùng cộng tác
để luyện tập cho các em.
Muốn có được cách luyện tập hay hiệu quả, đội ngũ giáo viên hướng dẫn phải xây dựng
quy trình tập luyện sao cho phù hợp, từ dễ tới khó, từ cơ bản đến nâng cao, phải cho các em
làm quen dần với những bài tập nhỏ vừa sức, sau đó nâng dần độ khó của các kỹ thuật, của bài
tập, duy trì cường độ tập luyện tạo cho các em sức bền để có thể biểu diễn trong một khoảng
thời gian tương đối từ 20 đến 30 phút.
Giữa trống và kèn phải có sự phối hợp hòa âm, vì vậy giữa trống và kèn cần phải có sự
phối hợp sao cho nhuần nhuyễn, ráp nối cẩn thận trong từng nhịp phách, chuyển tải được ý
nghĩa bài nhạc cũng như thể hiện được phong cách biểu diễn đã được định hướng ban đầu; và
cũng biểu hiện được phong cách biểu diễn sao cho phù hợp thi phần chọn bài, chọn tác phẩm
biểu diễn cũng phải kỹ lưỡng sao cho vừa sức, phù hợp với từng hoàn cảnh biểu diễn, đối
tượng khan giả.
Bên cạnh đó việc xây dựng lịch tập luyện phải phù hợp với thời gian biểu học tập, sinh
hoạt tại trường của các em sao cho không trùng vào các giờ học tại lớp cũng như các hoạt
động khác và lịch tập luyện phải linh động để các em có thể chủ động sắp xếp để tham gia tập
luyện. Cụ thể như lịch tập luyện trải dài 7 ngày trong tuần vào các giờ chiều sau các giờ học
tại lớp.

Tổng phụ trách Đội

5

Võ Đình Thắng

Sáng kiến kinh nghiệm
Trong quá trình tập luyện cũng không quên bảo dưỡng, bảo trì các loại nhạc cụ không để
hư hỏng đáng tiếc xảy ra nhằm đáp ứng nhu cầu luyện tập của đội viên, học sinh cũng như
không ảnh hưởng đế kế hoạch tập luyện chung của cả đội.
2.3.3 Động viên, khuyến khích, khen thưởng:
Bộ môn nhạc kèn là một bộ môn khó, đòi hỏi phải có quyết tâm, sự kiên trì luyện tập của
học sinh, đội viên tham gia tập luyện. Vì vậy việc động viên, khuyến khích các em là một việc
cần được chú ý. Theo dõi quá trình tập luyện gắn liền với vie5c nắm bắt những suy nghĩ, tâm
tư của các em để động viên các em kịp thời. Tổ chức các buổi liên hoan, “khao quân” sau
những buổi tập luyện để bồi dưỡng cho các em, tạo không khí vui tươi, giao lưu gắn kết các
thành viên trong đội lại với nhau tạo sự đoàn kết thân thiện. Đồng thời phải tuyên dương cá
nhân các em chăm chỉ tập luyện, có hiệu quả; khen thưởng kịp thời những thành tích mà các
em đã mang lại sau những hội thi, hội diễn, liên hoan ở các cấp Quận và Thành phố.
2.4 Hiệu quả:
Sự có mặt của đội nhạc kèn thiếu nhi đã thổi luồng gió mới vào các hoạt động lễ hội tại
nhà trường, tạo nên sự phong phú trong các loại hình biểu diễn văn hóa, nghệ thuật tại trường;
có thêm một sân chơi bổ ích và cũng là nơi các em tìm đến để phát huy năng khiếu, sở trường
của mình, giúp các em thể hiện mình trước bạn bè, thầy cô, gia đình.
Hiện nay tính chuyên nghiệp của đội nhạc kèn cũng đã được nâng cao rõ rệt, đội nhạc kèn
sẵn sàng phục vụ tại các buổi lễ của nhà trường như lễ chào cờ đầu tuần, các đợt khai giảng,
tổng kết, đại hội Liên Đội….. biểu diễn phục vụ trong các ngày hội, sẵn sang tham gia các liên
hoan, hội thi do cấp Quận hoặc Thành phố tổ chức.

Tổng phụ trách Đội

6

Võ Đình Thắng

Sáng kiến kinh nghiệm
Nhờ sự định hướng đúng đắn, có kế hoạch tập luyện và phương pháp đúng đắn đội nhạc
kèn đã mang về một số thành tích nhất định như hai lần dẫn đầu tại liên hoan trống kèn cấp
Quận, một giải B liên hoan Tiếng kèn Đội ta cấp Thành phố góp phần vào thành tích chung
cao nhất của tập thể Liên Đội.
3. Kết luận:
Việc xây dựng đội nhạc kèn và đưa vào hoạt động tại nhà trường là một việc làm đúng
đắn, nâng đội trống kèn chỉ chuyên phục vụ nghi lễ lên một tầm mới đó là biểu diễn nghệ
thuật. Có thêm hình thức biểu diễn nghệ thuật góp phần làm đẹp thêm “bộ mặt” của nhà
trường trong các dịp lễ hội.
Học sinh, đội viên có thêm sân chơi, có thêm điều kiện để trải nghiệm và thể hiện mình
trong quá trình tập luyện và biểu diễn, hiệu quả của các buổi biểu diễn nhạc kèn đã điểm thêm
nét đẹp tâm hồn cho các em học sinh đội viên, tạo thêm sự gắn kết, lòng tin của cha mẹ học
sinh đối với các hoạt động của nhà trường.
Cần tiếp tục duy trì và có các biện pháp để đáp ứng kịp thời các yêu cầu của nhà trường
trong các dịp lễ hội, đổi mới phương pháp tập luyện tạo sự ham thích tập luyện đối với học
sinh, đội viên, làm mới nội dung hình thức biểu diễn tạo sự phong phú thu hút mọi đối tượng
khán giả, giữ vững các thành tích đã đạt được trong các kỳ liên hoan, các hội thi do cấp Quận
và Thành phố tổ chức.

Tổng phụ trách Đội

7

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm

MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG CỦA ĐỘI NHẠC KÈN

Tổng phụ trách Đội

8

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm

Đội nhạc kèn trình diễn phần thi tại Liên hoan tiếng kèn Đội ta cấp Thành phố

Đội nhạc kèn trình diễn phần thi tại Liên hoan tiếng kèn Đội ta cấp Thành phố

Tổng phụ trách Đội

9

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm
Nhận cờ tại Liên hoan Tiếng kèn Đội ta cấp Quận

MỤC LỤC
1. Đặt vấn đề

……………………………………

Trang 1

2. Nội dung

……………………………………

Trang 1

2.1 Thực trạng của vấn đề …………………………………

Trang 1

Nhậnvà
cờcác
tại biện
Liênpháp
hoanthực
Tiếng
kèn Đội ta cấp Quận
2.2 Nội dung
hiện
…………………………… Trang 2– 3
2.3 Các phương pháp hoạt động thực tiễn ……………………Trang 3 – 6
2.4 Hiệu quả
3. Kết luận

Tổng phụ trách Đội

……………………………

Trang 6 – 7

……………………………………

Trang 7 – 8

10

Võ Đình Thắng


Sáng kiến kinh nghiệm

Tổng phụ trách Đội

11

Võ Đình Thắng