Đoàn thanh niên xã bính xá huyện đình lập, với chương trình xoá đói giảm nghèo

Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập và rèn luyện tại Học viện Thanh thiếu niên
Việt Nam bản thân em luôn được các thầy cô giáo quan tâm tạo mọi điều kiện
giúp đỡ, trang bị cho em những kiến thức về lý luận chính trị - Hành chính và
nghiệp vụ đoàn, hội, đội để giúp em trưởng thành như ngày hôm nay.
Đến nay em đã hoàn thành thời gian học tập nghiên cứu về lý luận và thực
tập khảo sát tình hình thực tế tại địa phương để viết đề tài tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn các đồng chí công tác tại các cơ quan ban ngành
đoàn thể, các anh chị trong Ban Thường vụ đoàn xã Bính Xá, đã quan tâm giúp
đỡ em hoàn thành đề tài tốt nghiệp của mình.
Qua đây em xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới các thầy cô giáo và các bạn
đã giúp đỡ em trong thời gian học tập và rèn luyện tại Học viện. Đặc biệt em xin
trân thành cản ơn cô giáo An Thị Mai đã quan tâm giúp đỡ em hoàn thành đề tài
tốt nghiệp.
Em xin nguỵên đem hết sức mình, cống hiến tất cả các kỹ năng nghiệp vụ
đã được học tại Học viện để góp phần xây dựng cho công tác đoàn và phong
trào thanh thiếu nhi tại huyện Đình Lập nói chung tại xã Bính Xá nói riêng ngày
càng vững bước trên con đờng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn .
Cuối cùng em xin chúc các thầy cô giáo, luôn mạnh khoẻ, gia đình hạnh
phúc và thành đạt trong công tác.
Em xin trân thành cảm ơn!
Hà nội, ngày 15 tháng 04 năm 2012
Học viên

Hoàng Thị Thảo
Hoàng Thị Thảo

1

Lớp KI-CTXH


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN......................................................................................................1
MỤC LỤC............................................................................................................2
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................5
1.............................................................................................................................5
KHKT...................................................................................................................5
Khoa học kỹ thuật...............................................................................................5
2.............................................................................................................................5
LHTNVN..............................................................................................................5
Liên hiệp thanh niên Việt Nam..........................................................................5
3.............................................................................................................................5
TNCS....................................................................................................................5
Thanh niên cộng sản............................................................................................5
4.............................................................................................................................5
XHCN...................................................................................................................5
Xã hội chủ nghĩa..................................................................................................5
MỞ ĐẦU...............................................................................................................5

1. Lý do chọn đề tài..............................................................6
2. Mục đích và nhiệm vụ chuyên đề...................................7
2.1. Mục đích:Trên cơ sở nghiên cứu và làm rõ cơ sở lý luận về xóa đói

giảm nghèo ...................................................................................................7
2.2. Nhiệm vụ chuyên đề:..............................................................................8

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ...............................8
3.1. Đối tượng: ..............................................................................................8
3.2. Khách thể nghiên cứu:...........................................................................8
- Các hộ gia đình. .........................................................................................8

4. Phạm vi chuyên đề ..........................................................8
5. Phương pháp nghiên cứu ...............................................8
2


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

6. Bố cục của chuyên đề ......................................................9
NỘI DUNG .......................................................................................................10
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CÔNG TÁC XÓA ĐÓI
GIẢM NGHÈO CHO THANH NIÊN HIỆN NAY........................................10

1.1. Một số khái niệm ........................................................10
1.1.1. Nghèo đói ..........................................................................................10
1.1.2. Tiêu chí nghèo: .................................................................................10

1.2.1. Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xóa đói
giảm nghèo..........................................................................10
1.1.2. Quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam về
xoá đói giảm nghèo.............................................................11

* Trước cách mạng tháng tám 8/1945 ......................................................11
* Trong thời kỳ chống Pháp.......................................................................12
* Thời kỳ bao cấp.......................................................................................13
* Thời kỳ đổi mới........................................................................................13

1.3.Xóa đói giảm nghèo là điều kiện phát triển kinh tế xã
hội........................................................................................16
1.4. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh về xóa đói
giảm nghèo..........................................................................17
1.4.1. Vai trò của Đoàn thanh niên về công tác xóa đói giảm nghèo. .....18

2.1. Đặc điểm tình hình chung của xã Bính Xá...............23
2.1.1. Vị trí địa lý:........................................................................................23
2.1.2. Tình hình tổ chức Đoàn - Hội - Đội của ĐTN xã Bính Xá ............25
2.2.2. Thực trạng hoạt động của ĐTN xã Bính Xá với công tác xóa đói
giảm nghèo..................................................................................................29

3


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

3.1. giải pháp.......................................................................34
3.1.1. Tạo điều kiện cho thanh niên lao động sản xuất, phát triển kinh tế,
xoá đói giảm nghèo, làm giàu ngay chính trên quê hương mình.............34
3.1.2. Thành lập, đẩy mạnh hoạt động của câu lạc bộ thanh niên làm
kinh tế giỏi, câu lạc bộ gia đình trẻ............................................................35
3.1.3. Triển khai có hiệu quả phong trào "4 mới" trong thanh niên ......36

3.1.4. Tổ chức Đoàn đứng ra vay vốn tín chấp cho thanh niên thiếu vốn
......................................................................................................................36
3.1.5. Đầu tư cho kết cấu hạ tầng cơ sở.....................................................37

3.2. Những đề xuất.............................................................37
3.2.1. Đối với Đảng......................................................................................37
3.2.2. Đối với Nhà nước..............................................................................38
3.2.3. Đối với ban ngành đoàn thể..............................................................38
3.2.4. Đối với Đoàn cấp trên.......................................................................39

4


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
1
2
3
4

KHKT
LHTNVN
TNCS
XHCN

Khoa học kỹ thuật
Liên hiệp thanh niên Việt Nam

Thanh niên cộng sản
Xã hội chủ nghĩa

MỞ ĐẦU

5


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

1. Lý do chọn đề tài
Nghèo đói là một vấn đề kinh tế xã hội mang tính toàn cầu, nó không chỉ là
một vấn đề xã hội ở các nước lạc hậu kém phát triển, mà tồn tại ngay cả ở những
nước công nghiệp phát triển. Đói nghèo thường gắn liền với túng thiếu, khổ cực
do địa vị thấp kém trong xã hội. Đây là một vấn đề nóng bỏng và bức xúc của
nhiều quốc gia dân tộc. Chính vì thế đói nghèo đã được các nhà lãnh đạo, các tổ
chức quam tâm và nỗ lực tìm ra những giải pháp cụ thể nhằm hạn chế mức thấp
nhất và tiến tới xoá bỏ nạn đói nghèo trên phạm vi toàn cầu.
Nghèo đói đặt ra cho mỗi quốc gia một nhiệm vụ vô cùng to lớn, một
nhiệm vụ nặng nề và thách thức. Nếu vấn đề nghèo đói không giải quyết được
thì các mục tiêu an ninh xã hội như công bằng xã hội, ổn định, hoà bình …
không bao giờ thực hiện được. Từ nghèo đói sẽ kéo theo hàng loạt vấn đề nảy
sinh, như kìm hãm sự phát triển kinh tế, môi trường thiên nhiên bị tàn phá, bất
bình đẳng xã hội … Nếu giải quyết các vấn đề nghèo đói thì sẽ có thuận lợi vô
cùng to lớn đến nhiều mặt của xã hội như thúc đẩy phát triển kinh tế, làm cho
kinh tế tăng trưởng xã hội và từ đó nó sẽ tác động ngược trở lại đối với công tác
xoá đói giảm nghèo.
Đất nước ta đang là một nước đang phát triển, vẫn còn nghèo nàn và lạc

hậu. Chính vì thế Đảng ta luôn coi trọng vấn đề xoá đói giảm nghèo coi đó là
một vấn đề chiến lược lâu dài và thường xuyên. Trong những năm gần đây, nhờ
chính sách kinh tế mới, nền kinh tế nước ta giữ được mức tăng trưởng cao, đời
sống nhân dân cải thiện và nâng lên rõ rệt. Đảng, Nhà nước ta tích cực làm tốt
công tác xoá đói giảm nghèo và đã đạt được nhiều thành tựu to lớn được tổ chức
Liên hợp quốc đánh giá cao và lấy làm gương cho các nước học tập. Song bên
cạnh những mặt đạt được trong công tác xoá đói giảm nghèo của Đảng, Nhà nước, một bộ phận lớn nhân dân vẫn còn đang sống trong cảnh nghèo đói, chưa
đảm bảo được những điều kiện của cuộc sống… Tình trạng phân hoá giàu nghèo
ngày càng diễn ra mạnh mẽ và đã trở thành vấn đề xã hội quan tâm.
Chính vì thế, xoá đói giảm nghèo trong tình hình mới, thời đại mới được
Đảng và Nhà nước quan tâm sâu sắc và là một mục tiêu xuyên suốt trong quá
6


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

trình phát triển kinh tế, là nhiệm vụ quan trọng, góp phần phát ổn định triển đất
nước, tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội thành công.
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị xã hội của
thanh niên, là người đại diện cho quyền lợi chính đáng của thanh niên, thanh
niên là lực lượng xung kích đi đầu trong mọi lĩnh vực xã hội, là lực lượng kế
thừa sự nghiệp cách mạng, là nguồn nhân tố quan trọng quyết định thành công
trong sự nghiệp đổi mới của đất nước… Đoàn thanh niên phải có nhiệm vụ
hướng dẫn thanh niên trong chương trình xoá đói giảm nghèo thông qua các
chương trình xoá đói giảm nghèo của Đảng, chính quyền, tổ chức Đoàn là người
hướng dẫn thanh niên trưởng thành phát triển nhanh chóng, tiếp bước cha anh,
góp phần sức lực của mình cho công tác xoá đói giảm nghèo của đất nước trong
thời kỳ đổi mới. Đoàn là người đưa ra các chương trình, phong trào trên khắp

mọi miền đất nước để làm cho thanh niên luôn tích cực tham gia xoá đói giảm
nghèo.
Xã Bính Xá là một xã có 8120 người/1324 hộ với 5 dân tộc sinh sống, dân
tộc Tày, dân tộc Nùng, dân tộc Dao, dân tộc Kinh, dân tộc Thái trong đó dân tộc
Tày chiếm 75%. Nhưng còn gặp rất nhiều khó khăn về mọi mặt. Đời sống kinh
tế còn nghèo nàn lạc hậu, thiếu thốn, cuộc sống nhân dân chưa cao, vẫn còn tình
trạng nghèo đói thường xuyên.
Là một thanh niên sống ở nông thôn, tận mắt thấy và chứng kiến quê hương
của mình đang còn nghèo đói về cuộc sống, khó khăn về mọi mặt. Tôi luôn tự
cảm thấy rằng mình phải có một chút trách nhiệm với quê hương, muốn góp
được chút công sức nhỏ của mình góp phần vào công tác xoá đói giảm nghèo của
địa phương, nghiên cứu, khảo sát… tìm ra nguyên nhân, đưa ra những ý kiến, kiến
nghị, giải pháp cụ thể để góp phần hữu ích trong công tác xoá đói giảm nghèo của
xã nhà. Chính vì lẽ đó, tôi đã chọn đề tài: "Đoàn thanh niên xã Bính Xá - huyện
Đình Lập, với chương trình xoá đói giảm nghèo" để làm chuyên đề tốt nghiệp.
2. Mục đích và nhiệm vụ chuyên đề
2.1. Mục đích:Trên cơ sở nghiên cứu và làm rõ cơ sở lý luận về xóa đói
giảm nghèo
7


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

Khảo sát nghiên cứu đánh giá thực trạng xoá đói giảm nghèo trên địa bàn
xã, tìm ra nguyên nhân của thực tiễn và đề xuất giải pháp mang tính khả thi
nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác xoá đói giảm nghèo trên địa bàn xã,
đưa ra những kiến nghị phù hợp với cấp uỷ Đảng, chính quyền, đoàn thể, Đoàn
cấp trên với công tác xoá đói giảm nghèo.

2.2. Nhiệm vụ chuyên đề:
_ Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn vấn đề xóa đói giảm nghèo
- Khảo sát tình hình đói nghèo và công tác xóa đói giảm nghèo trên địa bàn
xã.
-Tình trạng đói nghèo và công tác xóa đói giảm nghèo tìm ra nguyên nhân
của thực trạng và rút ra bài học kinh nghiệm.
- Đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác xoá đói
giảm nghèo trên địa bàn xã Bính Xá- Huyện Đình Lập- Tỉnh Lạng Sơn.
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng:
- Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Xã Bính Xá- Huyện Đình LậpTỉnh Lạng Sơn với công tác tham gia xóa đói giảm nghèo.
3.2. Khách thể nghiên cứu:
- Các hộ gia đình.
- Lãnh đạo Đảng uỷ, chính quyền
- Cán bộ đoàn viên thanh niên xã Bính Xá.
4. Phạm vi chuyên đề
- Thời gian: từ 2006 đến 2010.
- Không gian: địa bàn xã Bính Xá

5. Phương pháp nghiên cứu
- Đọc và phân tích tài liệu
- Điều tra xã hội học

8


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

- Phương pháp biện chứng duy vật
- phương pháp logic – lịch sử
- Phân tích, thống kê.
6. Bố cục của chuyên đề
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn vấn đề Đoàn thanh niên cọng sản Hồ
Chí Minh tham gia xóa đói giảm nghèo cho thanh niên.
Chương 2: Thực trạng công tác tham gia xóa đói giảm nghèo của ĐTNCS
Hồ Chí Minh trên địa bàn xã Bính Xá- Huyện Đình Lập- Tỉnh Lạng Sơn.
Chương 3: Đề xuất, giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công
tác tham gia xóa đói giảm nghèo của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh Xã
Bính Xá- Huyện Đình Lập- Tỉnh Lạng Sơn.

9


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

NỘI DUNG
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CÔNG TÁC XÓA ĐÓI
GIẢM NGHÈO CHO THANH NIÊN HIỆN NAY
1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Nghèo đói
Nghèo đói là một phạm trù chỉ mức sống của một cộng đồng, hay một
nhóm dân cư là thấp, không đảm bảo được những nhu cầu tối thiểu của cuộc
sống con người, mà những nhu cầu này được xã hội thừa nhận.
1.1.2. Tiêu chí nghèo:
- Xã nghèo là hệ thống điện, đường, trường, trạm đang ở thời kỳ cấp 4,
(Nhà ở, Trạm xã và Trường học phần đa là cấp bốn nhà đang lợp ngói, tranh tre,

plô,hoặc đang dựng tạm chưa cố định,đường liên thôn chủ yếu là đường lối mòn
chưa bê tông hoá.
- Chuẩn nghèo năm 2009:
Nông thôn dưới 400000đ/người/tháng
Thành thị dưới 500000đ/người/tháng
2. 1Một số vấn đề lý luận về xóa đói giảm nghèo
1.2.1. Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xóa đói giảm nghèo
Khi đặt vấn đề: "Vấn đề nghèo đói và xóa đói giảm nghèo", Chủ tịch Hồ
Chí Minh tự trả lời là “làm cho đời sống nhân dân ngày càng sung sướng, ăn no,
mặc ấm, được học hành, ốm đau có thuốc’’. Người xem đói nghèo cũng là một
thứ giặc nguy hiểm như giặc dốt, giặc ngoại xâm.
Trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ ngày 3/9/1945, Người đã nói sáu
vấn đề cấp bách trong đó cứu đói là một trong sáu nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.
Người kêu gọi toàn dân đoàn kết phát huy tinh thần nhân ái, giá trị truyền thống
của dân tộc “lá lành đùm lá rách’’ để giúp đỡ nhân dân vượt qua đói nghèo.
Người đã đề xuất và gương mẫu thực hiện phong trào hũ gạo cứu đói, với
nghĩa cử cao đẹp mỗi tuần nhịn ăn một bữa, cùng với phong trào ‘’Tuần lễ
vàng’’, huy động sức mạnh to lớn của toàn thể đồng bào vào cuộc vận động đầy
10


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

ý nghĩa này, để cứu giups dân nghèo và xây dựng đất nước. Người chỉ dẫn phải
đẩy mạnh tăng gia sản xuất đi liền với tiết kiệm.
Điều mới mẻ trong tư tưởng của Người về xóa đói giảm nghèo đó là, đi
kèm với tăng gia sản xuất phải thực hành tiết kiệm, có như vậy mới đảm bảo
chắc chắn lâu dài công cuộc xóa đói. Về lâu dài phải hướng dẫn họ cách thức

làm ăn, trợ giúp về vốn, kỹ thuật... để họ tự vươn lên phát triển sản xuất mới có
thể xóa đói giảm nghèo một cách hiệu quả.
Theo Người, xóa đói giảm nghèo là: ‘’Làm cho người nghèo thấy đủ ăn,
người đủ ăn thấy khá giàu, người giàu thấy giàu thêm”. Người quan niệm xã hội
mà chúng ta xây dựng là ‘’Ai ai cũng có cơm ăn, ai ai cũng có áo mặc, ai ai cũng
được học hành’’. Nó xa lạ với đói nghèo bần cùng, lạc hậu, là xã hội giàu về
kinh tế, lành mạnh về văn hóa xã hội, quan niệm này hàm chứa ý nghĩa to lớn
trong việc giải phóng sức sản xuất, hướng đến phát triển toàn diện con người.
Người chỉ ra rằng: ăn no mặc ấm phải đi liền với học hành tiến bộ, xã hội
phải ngày càng tiến, vật chất ngày càng tăng phải đi liền với tinh thần ngày càng
tốt. Qua đó chúng ta thấy rằng ý nghĩa sâu xa trong tư tưởng xóa đói giảm nghèo
của Người là bên cạnh xóa đói giảm nghèo về vật chất phải chú ý cả xóa đói
giảm nghèo về tinh thần, không phiến diện một chiều chỉ tập trung về kinh tế,
mà bỏ quên văn hóa tinh thần, lúc ấy sẽ xuất hiện nguy cơ, lực cản nguy hiểm
ảnh hưởng đến sự phát triển.
Tư tưởng này đến nay vẫn thể hiện rõ tính thời sự của nó: Phát triển bền
vững phải bao hàm cả vật chất và tinh thần. Đó là giá trị to lớn trong tư tưởng
của Chủ tịch Hồ Chí Minh về xóa đói giảm nghèo mà chúng ta cần vận dụng
sáng tạo trong điều kiện tình hình mới, phấn đấu đạt mục tiêu chung: Dân giàu,
nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng văn minh.
1.1.2. Quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam về xoá đói giảm nghèo
* Trước cách mạng tháng tám 8/1945
Ngay từ khi thành lập Đảng (1930) Đảng ta đã xác định rõ mục tiêu là lãnh
đạo nhân dân ta thực hiện cuộc cách mạng cho dân tộc, dân chủ, nhân dân.
Mục tiêu của cách mạng là đem lại hạnh phúc ấm no cho nhân dân, giải
phóng cho nhân dân nghèo khỏi sự bóc lột của chế độ thực dân phong kiến, thực
11


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

hiện người cày có ruộng, nhà máy có công nhân.
Trong Chính cương vắn tắt của Đảng về phương diện kinh tế đã nêu rõ:
- Tiêu thủ hết thứ quốc trái
- Thâu hết các sản phẩm lớn (nhựa công nghiệp, vận tải, ngân hàng....) của
tư bản đế quốc chủ nghĩa Pháp để giao cho Chính phủ công nông binh quản lý
- Thu hết ruộng đất của đế quốc chủ nghĩa làm của công chi dân cày.
- Bỏ sưu thuế cho dân cày nghèo
- Mở ruộng công cho công nghiệp và nông nghiệp
- Thi hành luật ngày làm 8 giờ
Nhân ngày thành lập Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có lời kêu gọi ''Quốc
hữu hoá toàn bộ đồn điền và đất đai của bọn đế quốc và địa chủ phản cách mạng
An Nam chia cho nông dân nghèo. Huỷ bỏ mọi thứ quốc trái và thuế thân, miễn
thuế cho dân nghèo''.
* Trong thời kỳ chống Pháp
- Thực hiện giảm tô cho nông dân: Khi nông dân còn phải lĩnh canh đất đai
địa chủ, phú nông, Đảng ta có chủ trương chính sách giảm tô buộc địa chủ, các
đoàn thể có ruộng đất phát canh thu tô đều phải giảm tô.Phú nông có ruộng cho
phát canh thu tô cũng phải giảm tô (sắc lệnh 149 ngày 12/4/1953 của Chủ tịch nước).
- Mục đích chính sách này là để bồi dưỡng cho nông dân về mặt vật chất và
tinh thần để đẩy mạnh sản xuất, đẩy mạnh kháng chiến.
- Tiếp đó Đảng ta thực hiện cuộc cải cách ruộng đất một cách toàn diện và
sâu sắc với mục đích: thủ tiêu chiếm hữu ruộng đất của thực dân Pháp, của đế
quốc xâm khác ở Việt Nam. Xoá bỏ chế độ phong kiến chiếm hữu ruộng đất
của giai cấp địa chủ, thực hiện chế độ sở hữu ruộng đất của nông dân. giải
phóng sức sản xuất ở nông thôn, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp mở đường cho
thương nghiệp phát triển, công nghiệp phát triển. Cải thiện đời sống nhân dân,
bồi dưỡng lực lựơng cho nông dân , lực lượng của kháng chiến.

- Nội dung của cải các ruộng đất: Tịch thu toàn bộ ruộng đất và tài sản của
thực dân Pháp và đế quốc xâm lược .Tịch thu toàn bộ hoặc một phần ruộng đất
12


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

trâu bò, nông cụ, lương thực thừa, nhà cửu và tài sản khác của địa chủ Việt gian
phản động, ác bá cường hào… trưng mua toàn bộ ruộng đất hiến có trâu bò và
nông cụ của nông sĩ dân chủ, địa kháng chiến, địa chủ thường, trưng mua công
điền, công thổ, ruộng xóm... của các đoàn thể. Toàn bộ ruộng đất đem chia cho
dân nghèo, bần cố nông thiếu ruộng.
* Thời kỳ bao cấp
- Đường lối chung của cách mạng XHCN trong giai đoạn mới là ''… xây
dựng một nền sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa, xoá chế độ người bóc lột người,
xoá bỏ nghèo nàn và lạc hậu....''. Ra sức phấn đấu để giảm dần những khó khăn
trong đời sống của nhân dân lao động thành thị và nông thôn, đặc biệt chú trọng
các vùng bị chiến tranh tàn phá, các vùng dân tộc ít người, các vùng xa xôi hẻo
lánh, biên giới hải đảo…
- Thời kỳ bao cấp là thời kỳ đất nước ta còn gạp nhiều khó khăn, nền kinh
tế còn kém phát triển, nhưng Đảng ta vẫn quan tâm đến việc giải quyết vấn đề
đời sống cho nhân dân, chăm lo đời sống cho dân nghèo, người nghèo ở cũng
như ở nông thôn.
* Thời kỳ đổi mới
- Đảng ta chủ tưrơng từng bớc xây dựng chich sách bảo trợ XHCN đối với
toàn dân theo phương châm ''Nhà nước và nhân dân cùng làm'' mở rộng và phát
triển các công trình sự nghiệp bảo trợ xã hội, tạo lập nhiều hệ thống bảo trợ xã
hội cho những người có công với cách mạng và những người gặp khó khăn.

Nghiên cứu bổ sung chính sách, chế độ bảo trợ xã hội phù hợp với thời kỳ đổi
mới cơ chế quản lý kinh tế, quản lý xã hội.
- Thực hiện công cuộc đổi mới, nền kinh tế nhà nước bước đầu đã có sự
phát triển và đạt được những thành tựu mới, nhất là về sản xuất nông nghiệp,
sản xuất lương thực phát triển nhanh, đảm bảo nhu cầu lương thực cho nhân
dân, đời sống nhân dân nói chung được cải thiện, người nông dân người nghèo
bớt được khó khăn…
- Quan điểm đổi mới của Đảng ta đối với công tác xoá đói giảm nghèo tiếp
13


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

tục được khẳng định trong cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ
lên chủ nghĩa xã hội . Với mục tiêu đảm bảo và không ngừng nâng cao đời sống
vật chất cho mọi thành viên trong xã hội về ăn, mặc, ở, đi lại, nghỉ ngơi… Nhà
nước tạo điều kiện và môi trường cho người lao động có việc làm, chăm lo cải
thiện điều kiện lao động. Có chính sách thích đáng đối với gia đình liệt sĩ,
thương binh, cán bộ lão thành, những người về hưu , chăm lo đời sống cho
người già, neo đơn, tàn tật, mất sức lao động và trẻ mồ côi. Gia đình liệt sĩ, thương binh, người già… là những người, những gia đình thuộc diện dễ bị tổn
thương. Những gia đình này thường là thiếu các lao động trụ cột, do đó sản xuất
thường gặp khó khăn, tiền lương thấp thu nhập từ lao động sản xuất kinh doanh
hạn chế, do vậy họ thường là người nghèo, hộ nghèo. Đảng ta luôn quan tâm đến
gia đình chính sách, đó là đạo lý uống nước nhớ nguồn, đạo lý vì người nghèo, vì
mục tiêu làm cho con người được ấm no hạnh phúc.
- Tháng 9/ 2000 tại Hội nghị thượng đỉnh của các nguyên thủ quốc gia, Chủ
tịch nước Trương Tấn Sang đã tham dự và phát biểu cam kết thực hiện ''Mục
tiêu thiên niên kỷ '' do Liên hợp quốc khởi xýớng, trong ðó có mục tiêu giảm

một nửa số ngýời nghèo vào nãm 2015. Với việc tuyên bố ''Mục tiêu thiên niên
kỷ '' một lần nữa Ðảng và Nhà nýớc ta ðã thể hiện cam kết mạnh mẽ hơn nữa
trong việc cải thiện phúc lợi nhân dân, đặc biệt chú ý đến người nghèo.
- Đến đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng xác định mục tiêu
xoá đói giảm nghèo trở thành quốc sách, một chương trình mục tiêu quốc gia
quan trọng. Đảng ta đó là một nhiêm vụ trọng tâm, quan trọng của Đảng, Nhà
nước và nhân dân ta. Nghị quyết đó chỉ rõ:
Thực hiện chương trình xoá đói giảm nghèo thông qua những biện pháp cụ thể,
sát với tình hình từng địa phương, xoá nhanh các hộ đói, giảm nhanh các hộ nghèo.
Tiếp tục tăng nguồn vốn xóa đói giảm nghèo, mở rộng các hình thức tín
dụng phục vụ người nghèo sản xuất kinh doanh.
Có chính sách trợ giá nông sản, phát triển việc làm và nghề phụ làm tăng
thu nhập của các hộ nông thôn. Thực hiện chính sách xã hội đảm bảo an toàn
14


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

cuộc sống cộng, bao gồm bảo hiểm xã hội đối với người nghèo, với người lao
động trong mọi thành phần kinh tế, cứu tế xã hội với nhưng người rủi ro, bất
hạnh".
- Tháng 5/ 2001 Thủ tướng Chính phủ đã thông qua "Chiến lược toàn diện
tăng trưởng và giảm nghèo'' trong đó xoá đói giảm nghèo, an sinh xã hội được
xách định là một phần quan trọng của chiến lược.
Về mục tiêu chiến lược xoá đói giảm nghèo Nghị quyết Đại hội X chỉ rõ:
"Bằng nguồn lực của Nhà nước và của toàn xã hội, tăng đầu tư kết cấu hạ tầng,
cho vay vốn, trợ giúp đào tạo nghề. Cung cấp thông tin chuyển giao công nghệ,
giúp đỡ tiêu thụ sản phẩm đối với vùng nghèo và nhóm dân cư nghèo, phấn đấu

đến năm 2015 về cơ bản không có hộ đói. Thường xuyên củng cố thành quả xoá
đói giảm nghèo''.
- Ngày 23/9/2004 Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị số 33/2004/CT- TTg về
xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2010 - 2015. Trong đó ghi rõ
''Đảm bảo xoá đói giảm nghèo, giảm nhanh số hộ nghèo theo chuẩn quốc tế nhất
là những vùng khó khăn, phát triển mạng lưới an sinh xã hội để trợ giúp người
nghèo, xây dựng kết cấu xã hội bền vững".
- Từ chủ trương và chiến lược xoá đói giảm nghèo của Đảng và Nhà nước,
có thể hình dung một số quan điểm cụ thể trong chỉ đạo thực tiễn:
Xoá đói giảm nghèo phải dựa trên cơ sở tăng trưởng kinh tế nhanh hiệu,
quả, bền vững đồng thời chủ động tạo các nguồn lực cho các hoạt động trợ giúp
người nghèo đói.
Xoá đói giảm nghèo không những là nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước, của
toàn xã hội, mà trước hết là bộ phận người nghèo, phụ thuộc vào sự tự giác vận
động của bản thân người nghèo.
Triển khai có hiệu quả chương trình, dự án xoá đói giảm nghèo, bằng các
nguồn tài chính trợ giúp của đất nước.
Việc hỗ trợ và cho vay vốn hộ nghèo phải gắn liền với công tác tư vấn,
hướng dẫn sự dụng vốn có hiệu quả, căn cứ vào từng hoàn cảnh của từng gia
15


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

đình.
- Đến Đai hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X vừa qua của Đảng, Nghị quyết
của Đảng đã được nêu: ''Khuyến khích mọi người làm giàu theo pháp luật của
Nhà nước, thực hiện có hiệu quả các chính sách xoá đói giảm nghèo, tạo điều

kiện và cơ hội tiếp cận bình đẳng các nguồn lực phát triển, hưởng thụ và các
dịch vụ cơ bản, vươn lên thoát khỏi đói nghèo vững chắc các vùng nghèo và các
bộ phận dân cư nghèo, khắc phục tư tưởng ỷ lại".
Trong báo cáo về phương hướng nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội 5 năm
2010 - 2015 xác định: Đa dạng hoá các nguồn lực và phương thức xoá đói giảm
nghèo theo hướng phát huy cao độ nội lực và kết hợp sử dụng có hiệu quả các
nguồn lực trợ giúp quốc tế. Nhà nước tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng
kinh tế, xã hội, trợ giúp điều kiện sản xuất, nâng cao kiến thức để hộ nghèo,
người nghèo, vùng nghèo vươn lên thoát nghèo và cải thiện mức sống bền vững,
kết hợp chính sách của Nhà nước với sự giúp đỡ của toàn xã hội, của những
người khá giả với ngời nghèo, ngăn chặn tình trạng tái nghèo.
Đẩy mạnh việc thực hiện chính sách đặc biệt về trợ giúp đầu tư và phát
triển sản xuất nhất là đầu tư sản xuất, trợ giúp đất ở nhà ở, nước sạch, đào tạo
nghề và đào tạo việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo. Có chính sách
khuyến khích mạnh doanh nghiệp, trước hết là doanh nghiệp nhỏ và vừa, các hộ
giàu đầu tư vốn phát triển sản xuất ở nông thôn, nhất là vùng núi. Phát huy hơn nữa
vai trò của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể nhân dân tham gia công việc xoà đói
giảm nghèo.
1.3.Xóa đói giảm nghèo là điều kiện phát triển kinh tế xã hội.
Nếu nghèo đói không được giải quyết sẽ kèm theo hàng loạt vấn đề theo
như vấn đề phát triển kinh tế, xây dựng bảo vệ tổ quốc, an ninh chính trị, công
bằng xã hội, văn hoá… Và nếu chúng ta làm được điều đó thì vấn đề xóa đói
giảm nghèo có một vai trò rất lớn.
- Đối với địa phương: nếu nghèo đói được giải quyết thì đời sống nhân dân
được nâng cao, cơ sở vật chất ở địa phương như hệ thống điện, đường, trường,
16


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

trạm được đầu tư xây dựng, nhu cầu chăm sóc sức khỏe, giải quyết bệnh tật
ngày càng được đảm bảo, đời sống văn hóa của nhân dân ngày càng được nâng
cao. khi cơ hội kiếm việc làm nhiều hơn đem lại thu nhập cho nhu cầu cuộc
sống, đó là nền tảng cơ bản để xây dựng địa phương vững mạnh phát triển hơn.
- Đối với đất nước: vai trò của công tác xóa đói giảm nghèo chính là xây
dựng và bảo vệ tổ quốc. tục ngữ có câu "Có thực mới vực được đạo" quả đúng
như vậy nên con người, đồng bào nhân dân mà đói rách, nghèo khổ thì lấy sức
đâu mà chiến đấu bảo vệ xây dựng tổ quốc, mà tư tưởng lúc đó của họ chính là
làm sao ăn no, không đói là được không cần quan tâm vấn đề khác. Vì vậy, toàn
dân mà có đời sống ăn no, mặc ấm, có sức khỏe lúc đó mới có tinh thần xây
dựng, bảo vệ tổ quốc được và có bảo vệ được tổ quốc thì mới giữ vững được an
ninh chính trị. Đất nước ta đã có nhiều trường hợp xảy ra liên quan đến vấn đề
nông nghiệp khiến người dân biểu tình chống đối
Cũng chỉ vì chính sách ruộng đất không hợp lý để dân đói ăn kéo dài dẫn đến
nông dân chống đối, dẫn đến không ổn định chính trị và nếu trường hợp này xảy ra
toàn quốc thì nguy cơ mất nước rất cao.
Vì thế xóa đói giảm nghèo có vai trò rất lớn trong bảo vệ xây dựng tổ quốc,
chính trị, xã hội. Khi không còn đói nghèo thì lúc đó dân giàu, dân có giầu thì
nước mới mạnh, nước có mạnh thì mới có tiếng nói và có vị thế tầm khu vực.
Tỷ lệ nghèo đói còn chiếm tỷ lệ khá cao trong các vùng sâu và vùng xa,
vùng núi cao
Đói nghèo mang tính chất vùng rõ rệt, các vùng núi cao, vùng sâu vùng đồi
núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số ít người sống có tỷ lệ đói nghèo cao. Có tới
64% số ngời nghèo tập tại miền núi phía Bắc, bắc Trung Bộ, Tây Nguyên,
Duyên Hải miền Trung. Đây là vùng có điều kiện sống khó khăn, địa lý cách
biệt, khả năng tiếp cận các điều kiện sản xuất và dịch vụ còn nhiều hạn chế, hạ
tầng cơ sở kém phát triển, điều kiện thiên nhiên khắc nhiệt, thiên tai thường
xuyên xảy .

1.4. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh về xóa đói giảm nghèo.
17


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

Để khẳng định vai trò của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong công cuộc xoá
đói giảm nghèo tại Việt Nam, cần phân tích tình hình và nhiệm vụ mới của Đoàn
thanh niên, những yêu cầu xuất phát từ tính chất, chức năng của tổ chức Đoàn và
từ đòi hỏi của thanh niên, phong trào thanh niên và xã hội. Đó là những cơ sở để
xuất các nhiệm vụ của Đoàn thanh niên, những mô hình hoạt động của Đoàn cần
chú ý xây dựng, phát triển trong công cuộc xoá đói giảm nghèo ở Việt Nam.
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của
thanh niên Việt Nam do Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh
sáng lập lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, tự
nguyện phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam độc lập, dân chủ, giàu
mạnh, công bằng và văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đoàn là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động theo trong khuôn khổ
hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Đoàn phối hợp với cơ quan nhà nước, ban ngành đoàn thể và tổ chức xã hội,
các tập thể lao động và chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi, tổ chức
cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào việc quản lý nhà nước và xã hội.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên của Mặt trận tổ quốc Việt Nam,
một liên minh chính trị rộng lớn, tập hợp, xây dựng lực lượng đại đoàn kết toàn
dân trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đoàn phối hợp và thống nhất
hành động với các tổ chức khác trong mặt trận tổ quốc Việt Nam, góp phần thực
hiện chiến lược đại đoàn kết toàn dân tộc, vì sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, xã
hội công bằng, dân chủ và văn minh.

Đối với Đảng cộng sản Việt Nam, Đoàn là đội dự bị tin cậy, ngời kế tục
trung thành sự nghiệp cách mạng đi theo lý tưởng của Đảng, phấn đấu vì mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh.
Đối với Nhà nớc, Đoàn là chỗ dựa vững chắc trong công cuộc xây dựng và
bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN. Đoàn thanh niên tham gia quản lý Nhà nước,
quản lý xã hội, rèn luyện, giáo dục thanh thiếu nhi trở thành những công dân tốt,
gương mẫu, những công dân có ích cho xã hội.
1.4.1. Vai trò của Đoàn thanh niên về công tác xóa đói giảm nghèo.
18


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

Thanh niên Việt Nam, chiếm một tỷ trọng lớn trong dân số chiếm khoảng
40%, chiếm 60% lực lượng lao động xã hội và phân bố chủ yếu ở khu vực nông
thôn (chiếm 75% tổng số thanh niên). Việt Nam là một quốc gia dân số trẻ. Hơn
một nửa dân số Việt Nam dưới 25 tuổi và 1/3 nằm trong độ tuổi từ 10 đến 24.
Như vậy, tỷ trọng thanh niên nông thôn nước ta chiếm 75% so với tổng số
thanh niên. Trong khi đó 90% người nghèo ở nước ta phân bố ở nông thôn. Do
vậy, đối tượng thanh niên nghèo chiếm một tỷ trọng lớn trong dân số nghèo ở
nước ta, nhất là các gia đình trẻ do mới tách hộ, thiếu đất canh tác, tiếp các các
nguồn vốn còn có nhiều khó khăn do thiếu tài sản thế chấp, kinh nghiệm sản
xuất kinh doanh còn ít ỏi, chi phí lại gia tăng do phải xây dựng gia đình, giải
quyết vấn đề nhà ở, sinh con, nuôi con nhỏ, và chi phí học tập... Như vậy, một
đòi hỏi bức xúc hiện nay là cần chú ý tới hoạt động xoá đói giảm nghèo trong
một bộ phận rất động đảo ở nông thôn đó chính là thanh niên, nhất là những gia
đình trẻ sống ở nông thôn.
- 1.4.1.1. Mục tiêu và nội dung của mô hình Đoàn thanh niên tham gia

xoá đói giảm nghèo.
* Mục tiêu:
Giảm nhanh tỷ lệ đói nghèo trong thanh niên, thiếu niên và trong xã hội
(xoá xóm nghèo, xã nghèo, tỉnh nghèo, vùng nghèo, nước nghèo). Nâng cao chất
lượng cuộc sống của thanh niên, các hộ gia đình trẻ, và cộng đồng dân cư (đảm
bảo an toàn dinh dưỡng, chống ô nhiễm môi trường, chống suy dinh dưỡng,
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, xây dựng nếp sống văn
minh).
Phấn đấu trở thành lực lượng tiên phong trong công cuộc tiến công đói
nghèo, đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nghèo và chậm phát triển.
* Nội dung:
Xoá bỏ khoảng cách về thông tin và tri thức, nâng cao dân trí, đào tạo nhân
lực, bồi dưỡng phát triển nhân tài, tạo cơ hội thuận lợi cho mọi ngời dân có năng
lực tiếp cận, sáng tạo và ứng dụng KHKT nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả
19


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

kinh doanh, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, xoá đói giảm nghèo.
Trên cơ sở nâng cao dân trí, nâng cao năng lực tiếp cận thông tin, tri thức
KHCN mà đổi mới đẩy mạnh phương thức sản xuất, xây dựng đời sống văn hoá
tinh thần mới (theo 3 mục tiêu xoá đói giảm nghèo, xoá dốt, xoá ô nhiễm môi
trường).
Phát huy dân chủ tại cơ sở, tại cộng đồng làm cho người nghèo, thanh niên
nghèo tự tin hơn trong cuộc sống, tiếng nói của người nghèo được xã hội lắng
nghe, trân trọng, nhu cầu chính đáng của họ được Đảng, chính quyền các cấp,
các đoàn thể nhân dân quan tâm giải quyết. Nội lực của ngời nghèo được phát

huy kết hợp với ngoại lực nhằm phát triển cộng đồng bền vững theo hướng xoá
đói giảm nghèo, tăng khối lượng trung lưu trong xã hội Việt Nam.
- 1.1.4.2. Các hoạt động của Đoàn đã thực hiện trong chương trình xoá
đói giảm nghèo
Để góp phần xoá đói giảm nghèo trong nhiều năm qua, Ban bí thư Trung
ương Đoàn đã chỉ đạo các cấp bộ Đoàn trong cả nước tổ chức nhiều chương
trình hoạt động đẩy mạnh phong trào “Thanh niên lập nghiệp”. Kết quả của
phong trào đã góp phần tích cực giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo cho
thanh niên ở nhiều địa phương trong cả nước. Các cơ sở Đoàn, Hội đã tích cực
khai thác vốn từ dự án kinh tế, xã hội để giải quyết việc làm, tạo điều kiện nâng
cao thu nhập, cải thiện đời sống.
Năm 1998, Trung ương Đoàn đã có chương trình phối hợp với Ngân hàng
người nghèo làm thí điểm cho vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh xoá đói
giảm nghèo. Với phương châm đưa vốn tới vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn,
trong hai năm 1998-1999 với tổng số 11 tỷ đồng đã có gần 7.000 hộ thanh niên
nghèo được vay vốn sản xuất kinh doanh xoá đói giảm nghèo vươn lên làm giàu.
Hàng năm nhận được chỉ tiêu Nhà nước, Trung ương Đoàn tiến hành phân
bổ cho các địa phương, ban hành các văn bản hướng dẫn, tập huấn cho cán bộ
địa phương, thường xuyên kiểm tra các địa phương thực hiện dự án đúng mục
đích, đúng nội dung, và đúng đối tượng. Việc triển khai thực hiện các chương
20


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

trình, dự án luôn được gắn với tập huấn kỹ thuật khuyến nông, khuyến lâm,
khuyến ngư.
Đoàn đã phối hợp với các nghành nông lâm, ngư nghiệp, các trung tâm

KHKT tổ chức tập huấn chuyển giao tiến bộ KHKT, tổ chức các cuộc thi về
nghề nông, lâm, ngư nghiệp và tuyên truyền hướng dẫn nhân dân cùng áp dụng
KHKT trong sản xuất, 16/3/1996 Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Bộ
nông nghiệp và phát triển nông thôn đã ký nghị quyết liên tịch số 01/NQLT về
việc phát huy vai trò của tuổi trẻ trong sự nghiệp phát triển nông nghiệp nông
thôn trong giai đoạn 1996- 2000 với mục tiêu.
Phát huy nguồn nhân lực trẻ, vai trò xung kích sáng tạo của thanh niên
nông thôn vì một nền nông nghiệp sinh thái phát triển toàn diện và bền vững
theo định hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá và xây dựng nông thôn mới
XHCN giàu bản sắc văn hoá dân tộc.
Góp phần đáp ứng nhu cầu vươn lên lập thân, lập nghiệp vì tiền đồ của đất
nước và tương lai của thanh niên góp phần bồi dưỡng, đào tạo chuẩn bị hành
trang cho một lớp nông dân bước vào thế kỷ 21 thông qua tập hợp và đoàn kết
thanh niên, củng cố tổ chức Đoàn, Hội, Đội. Góp phần xây dựng Đảng và chính
quyền ở nông thôn.
Trung ương Đoàn đã phát triển và đẩy mạnh các hoạt động dạy nghề, giới
thiệu việc làm cho thanh niên và bộ đội xuất ngũ. Số trung tâm dạy nghề và dịch
vụ việc làm đã tăng lên trong nhiều năm qua. Các trung tâm dạy nghề và văn
phòng giải quyết việc làm là cầu nối giữa thanh niên và nơi có nhu cầu tuyển việc
làm nhu cầu tuyển việc làm, ghóp phần hạn chế thất nghiệp và xoá đói giảm nghèo.
Xây dựng và phát triển mô hình “Làng thanh niên”, “Trang trại thanh
niên” “Khu kinh tế thanh niên”, tham gia phát triển kinh tế xã hội và đi đầu
trong việc thực hiện xoá đói giảm nghèo ở Tây nguyên và các tỉnh miền núi. Với
10 làng thanh niên xây dựng thí điểm năm 1990 đến nay đã có 400 làng thanh
niên được xây dựng trên nhiều nơi (Tập trung nhất là ở Tây Nguyên, có khoảng
287 làng thanh niên) và khoảng 15.000 trang trại thanh niên. Thông qua “Làng
21


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

thanh niên”, “trang trại thanh niên”, “khu kinh tế thanh niên” tổ chức Đoàn., Hội
đã đa kỹ thuật canh tác mới về lúa nước, cây công nghiệp, cây ăn quả, giống
con, làm thuỷ lợi.... tạo điều kiện và khả năng cho thanh niên, tiếp nhận các dự
án kinh tế, vận động thanh niên góp vốn giúp nhau sản xuất. Xây dựng cuộc
sống văn hoá trong các gia đình trẻ, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc,
góp phần xoá đói giảm nghèo.
Một số chương trình dự án tác động trực tiếp đến xoá đói giảm nghèo được
triển khai trong năm 2000 năm thanh niên.
Chương trình thanh niên tham gia xoá cầu khỉ ở đồng bằng sông Cửu Long,
trong 5 năm 2010- 2015 phong trào thanh niên tình nguyện sẽ xoá hết cầu khỉ ở
đồng bằng sông Cửu Long thay bằng cầu chắc chắn hơn với nguồn nguyên liệu
địa phương và nguồn nhân lực tại chỗ. Chương trình này thu hút trên 5 triệu
ngày công lao động chủ yếu là thanh niên.
Tham gia xây dựng đường Hồ Chí Minh thông qua việc tuyển dụng lao
động cho các đơn vị thi công, tổ chức thi đua toàn tuyến, đảm nhận trồng rừng
hai bên đường và xây dựng các làng thanh niên dọc tuyến nhất là các khu vực
khó khăn.
Triển khai dự án 500 trí thức trẻ tình nguyện xây dựng nông thôn miền núi
tại 125 xã đặc biệt khó khăn ở 12 tỉnh với số tiền 5,7 tỷ đã được phê duyệt và
được thực hiện trong 2 năm từ năm 2010- 2011 Năm 1995 - 1997 đã thực hiện
dự án 200 trí thức trẻ tình nguyện phát triển kinh tế xã hội miền núi đạt kết quả
tốt, được chính phủ và các địa phương, vùng với các chiến dịch “Mùa hè xanh”
đa hàng ngàn trí thức trẻ tới vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn góp phần đ a tiến
bộ khoa học kỹ thuật tới các vùng nghèo và bà con nông dân. Song song với dự
án Kiến trí thức trẻ tình nguyện, thực hiện quyết định số 1169/QĐ-TTg ngày
30/8/2001 của Thủ tướng chính phủ, Trung ương đoàn đã phối hợp với Bộ Y tế
và cán bộ ngành liên quan chỉ đạo 28 tỉnh, thành, đoàn triển khai dự án đa 500 y,

bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại các xã đặc biệt khó khăn. Qua quá trình
triển khai dự án, các y, bác sĩ trẻ đã được nhân dân và chính quyền địa phương
hoan nghênh.

22


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

Chương 2: THỰC TRẠNG ĐOÀN THANH NIÊN THAM GIA
CÔNG TÁC XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO
2.1. Đặc điểm tình hình chung của xã Bính Xá
2.1.1. Vị trí địa lý:
Xã Bính Xá là một xã vùng III của Huyện Đình Lập, vị trí nằm cách trung
tâm huyện 15km,có tổng diện tích 8.925,3 ha, địa hình chủ yếu là đồi núi. Là xã
thuần túy sản xuất nông nghiệp, trong đó trồng lúa và chăn nuôi là chủ yếu. Phía
Bắc giáp với huyện Châu Sơn, phía đông giáp với Xã Bắc Xa, phía tây giáp với
Xã Kiên Mộc , phía nam giáp với Bắc Lang. Xã có 33 bản, trong đó có 26 bản là
dân tộc tày, 2 bản dân tộc Nùng, 2 bản dân tộc Dao, 2 bản là dân tộc Thái, 1 bản
dân tộc Kinh. Có đường quốc lộ 31 đi qua giao thông thông suốt thuận tiện cho
việc giao lưu phát triển kinh tế , xã hội của địa phương.
- Về tài nguyên thiên nhiên: Diện tích đất tự nhiên của xã là 8.925,3ha,
trong đó đất canh tác là 189,1ha, nuôi trồng thủy sản 32 ha, đất nương các loại
453,3 ha, đất trồng cây công nghiệp 9 ha diện tích rừng 30 ha độ che phủ của
rừng đạt 40%.
- Về chăn nuôi.
Tổng đàn gia súc ( Trâu, bò, dê)/ 6.300 con, tổng đàn gia cầm khoảng
38.000 con.Thu nhập bình quân đầu người đạt 3.650.000đ/ người / năm. Đời

sống vật chất tinh thần của nhân dân đang được quan tâm cải thiện: số hộ có
mức sống trung bình trở lên chiếm 50% tổng số hộ.
-Về lĩnh vực xã hội.
Số trường học thuộc các bậc trên địa bàn xã. Gồm 1 trường THCS với 19
lớp có 480 học sinh: 01 trường tiểu học với 31 lớp với 700 học sinh, 01 trường
mầm non với 14 lớp có 404 học sinh. Theo đánh giá hết năm 2009 số học sinh
được huy động trong độ tuổi đến trường đạt 98%. Xã có một trạm y tế với 4
giường bệnh đạt chuẩn quốc gia. Có 26/31 bản đạt tiêu chuẩn 4 không về ma
túy.

23


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

- Về lĩnh vực quốc phòng an ninh:
Luôn đảm bảo ổn định giữ vững an ninh chinh trị, trật tự an toàn xã hội.
- Về hiện trạng nguyên nhân nghèo.
- Về hiện trạng nghèo.
Tổng số hộ nghèo toàn xã năm 2008 là 474 hộ chiếm 42% tổng số hộ
nghèo toàn xã: năm 2009 có 555 hộ chiếm 40%: năm 2010 có 556 hộ
chiếm 41,5%: năm 2011 có 575 chiếm 41,5%% năm.
- Nguyên nhân tình trạng nghèo.
Xã Bính Xá là một xã có địa bàn rộng, dân cư ở phân tán, cơ sở hạ tầng
kinh tế chưa phát triển nhất là các điều kiện phục vụ kinh tế - xã hội như: điện,
giao thông, thủy lợi, nước sinh hoạt, trường học gặp nhiều khó khăn. Theo số
liệu năm 2010 tổng số nhà đang ở tạm 40 hộ chiếm 2,95 % tổng số hộ dân. Số
hộ chưa được sử dụng điện lưới quốc gia 280 hộ chiếm 20,5%; số hộ được sử

dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh chiếm 90%. Có 13/33 bản trong xã chưa được
đầu tư nhà văn hóa đúng quy mô kiểu mẫu, giao thông đi lại, giao thương giữa
các vùng đơn cận còn gặp nhiều khó khăn.
Kinh tế của xã chủ yếu là nông nghiệp, dich vụ phát triển còn rất manh
mún, nhỏ lẻ. Đời sống nhân dân phụ thuộc chủ yếu vào hoạt động sản xuất nông
nghiệp, do tác động thiên tai, dịch bệnh, diễn biến phức tạp hàng năm đã tác
động trực tiếp đến kết quả sản xuất của người dân. Giá trị thu nhập thấp, theo số
liệu thống kê năm 2010, tổng sản lượng lương thực toàn xã năm 2010 đạt
2.21,83 tấn bình quân 373kg/người/năm.
- Số hộ gia đình tách trên địa bàn xã tăng nhanh, năm 2007 có 1.124 hộ
đến năm 2010 có 1.293 hộ tăng 169 hộ chiếm 15,03% (Gồm hộ mới xây dựng
gia đình và các hộ ở chung theo phong tục tập quán trước đây nay tách ra).
Là một xã có cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở hạ tầng còn yếu kém đời sống nhân
dân còn gặp nhiều khó khăn, nhưng với sự đoàn kết đồng tâm hợp lực, phát huy
tinh thần yêu quê hương đất nước, quyết chí đi lên, phát huy vận dụng mọi
nguồn lực bên trong và bên ngoài, khai thác để và hiệu quả các nguồn lực chắc
24


Học viện TTN Việt Nam

Tiểu luận tốt nghiệp

chắn xã Bính Xá, sẽ trở thành một xã phát triển mạnh trong thời gian không xa.
2.1.2. Tình hình tổ chức Đoàn - Hội - Đội của ĐTN xã Bính Xá .
- 2.2.1.1. Tình hình thanh niên
Toàn xã có 396 đoàn viên trong đó có 1600 thanh niên trong độ tuổi trong
tổng số 34 chi đoàn, chiếm 70% dân số và 41,7% lực lượng lao động xã hội.
Kết quả phân loại cuối năm 2010 có 15 cơ sỏ đạt loại tốt, 16 đạt loại khá, 3 chi
đoàn trung bình, không có chi đoàn đạt yếu kém.

Tuy vậy, thanh niên xã nhà còn bộc lộ những hạn chế: Một bộ phận thanh
thiếu niên thiếu chí tiến thủ, trông chờ ỷ lại, đang bị lối sống ích kỷ, thực dụng
chi phối, thiếu ý thức vươn lên để nâng cao trình độ học vấn, trình độ tay nghề,
nhận thức về nghề nghiệp, việc làm còn lúng túng, thiếu tự chủ, chưa được sự
năng động và sáng tạo, chậm tiếp thu cái mới, thiếu nhạy cảm với tình hình phát
triển kinh tế xã hội. Cá biệt có một số đối tượng buông thả không chịu rèn luyện
sa vào các tệ nạn xã hội như: mại dâm, cờ bạc, ma túy…
Một số bộ phận thanh niên nhất là thanh niên nông thôn có trình độ văn hóa
còn thấp tỷ lệ thiếu việc làm và việc làm không ổn định chiếm 40%.
2.2.1.2 Những hoạt động Đoàn - Hội - Đội của ĐTN xã Bính Xá
* Công tác giáo dục chính trị tư tởng
Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống cho đoàn viên thanh
niên là nhiệm vụ quan trọng then chốt của công tác Đoàn và phong trào thanh
thiếu niên. Nhận thức được sâu sắc vấn đề trên, tuổi trẻ xã Bính Xá, đã đổi mới
nội dung, phương thức hoạt động, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước, triển khai các đợt học tập, sinh hoạt chính trị
đạo đức lối sống, nâng cao trình độ nhận thức cho thanh thiếu nhi về pháp luật
và lòng tự hào dân tộc, về truyền thống cách mạng của Đảng, Bác Hồ và quê
hương đất nước.
Công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đoàn viên thanh niên được đặt lên
vị trí hàng đầu. Tổ chức cho đoàn viên, thanh thiếu nhi học tập chủ trương của
Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của Đảng và “6 bài học lý luận chính
25