Bài giảng bài anken hóa học 11 (10)

11/12/2013

BÀI GIẢNG HÓA HỌC 11

ANKEN

1


11/12/2013

Mục tiêu bài học
• Biết khái niệm, công thức chung của
dãy đồng đẳng anken, biết phân loại và gọi
tên một số anken đơn giản.
• Cấu tạo, tính chất hóa học đặc trưng
của anken, điều chế và một số ứng dụng
của anken.
• Cách phân biệt ankan với anken bằng
phương pháp hóa học.
• Hiểu nội dung qui tắc Mac-côp-nhi-côp
2


11/12/2013

BÀI 29

ANKEN

I – ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP

II – TÍNH CHẤT VẬT LÍ
III – TÍNH CHẤT HÓA HỌC
IV – ĐIỀU CHẾ
V – ỨNG DỤNG

3


11/12/2013

NHẮC LẠI CẤU TẠO CỦA ANKEN
mạch hở
Anken: là hiđrocacbon


C

C



có một liên kết đôi C = C
Liên kết  bền vững.
Liên kết  linh động
DỰ ĐOÁN
TÍNH CHẤT
HÓA HỌC

Phản ứng
cộng

Phản ứng
trùng hợp

Phản ứng oxi
hóa
4


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
a. Cộng hiđro
CH2

CH2 + H H

Ni
t0

H

Anken

CH32

H

Etan

Etilen

CnH2n +

C H32

H2

Ni, t0

CnH2n+2
Ankan tương ứng

5


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
a. Cộng hiđro
b. Cộng halogen
CH2

CH2 + Br Br

CH2

CH2

1,2-đibrometan

CnH2n +

Br2

Màu nâu đỏ



CnH2nBr2
Không màu

 Dùng để phân biệt anken với anken
6


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
a. Cộng hiđro
b. Cộng halogen

c. Cộng HX (X là OH, Cl, Br,…)
CH2

CH2 + H Br

H

Etilen
CH2 = CH2 + H- OH
Etilen

C H23

CH2

Br

Brometan
H+

CH3-CH2 -OH
Ancol etylic

7


11/12/2013

Bài 29. Anken
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
a. Cộng hiđro
b. Cộng halogen
c. Cộng HX (X là OH, Cl, Br,…)
CH3 –CH – CH2
|
|

(SP chính)

CH3 –CH =CH2 + HBr
H Br
2-brompropan
CH3 –CH –CH2
|
|

(SP phụ)

1-brompropan
8


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP

II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
a. Cộng hiđro
b. Cộng halogen
c. Cộng HX (X là OH, Cl, Br,…)
Quy tắc Mac-cốp-nhi-cốp:
Trong phản ứng cộng HX vào liên kết đôi, nguyên tử H
(hay phần mang điện dương) chủ yếu cộng vào nguyên tử
cacbon bậc thấp hơn (có nhiều H hơn), còn nguyên tử hay
nhóm nguyên tử X (phần mang điện tích âm) cộng vào
nguyên tử cacbon bậc cao hơn (có ít hiđro hơn).

9


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT

VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
2. Phản ứng trùng hợp
Xét phản ứng trùng hợp của Etilen

2. Phản ứng
trùng hợp

10


Trùng

toC
P
hợpXúc
2 phân
tác

tử Etilen thì

toC
P

sản
phẩm
Xúc
tác

11/12/2013

là….

H

H H

H

H

H H

H

11


11/12/2013

Trùng hợp 3 phân tử Etilen thì sản phẩm là …

CH2

CH2 + CH2

CH2 + CH2

CH2

12


Trùng hợp n phân tử
H

(
H

toC
P
Etylen
Xúc
tác

11/12/2013

thì sản phẩm là …
H

)
H

n

13


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng
2. Phản ứng
trùng hợp

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
2. Phản ứng trùng hợp

Thế nào là phản ứng
Phản ứng trùng hợp là quá trình kết hợp
hợp
?
liên tiếp nhiều phântrùng
tử nhỏ
(monome)

giống
nhau hoặc tương tự nhau tạo thành những phân
tử lớn (gọi là polime).

n CH2
Etilen

CH2

Trùng hợp
P ,xt , t0

CH2

CH2

n

Polietilen
(nhựa P.E )
14


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT

VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng
2. Phản ứng
trùng hợp

3. Phản ứng
oxi hóa

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
2. Phản ứng trùng hợp
3. Phản ứng oxi hóa
a. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn :
CnH2n +

3n
2

O2

0
t
→

n 2↑+
CO

Hn2O

Phản ứng đốt cháy anken: số mol CO2 = số mol H2O

15


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng
2. Phản ứng
trùng hợp

3. Phản ứng
oxi hóa

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

1. Phản ứng cộng
2. Phản ứng trùng hợp

3. Phản ứng oxi hóa
a. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn :
b. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn :
3CH2 =CH2 + 4H2O + 2KMnO4  3CH2 –CH2 + 2MnO2 + 2KOH
OH

OH

Etilen glycol

 Dùng để phân biệt anken với ankan
16


11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng
2. Phản ứng
trùng hợp

3. Phản ứng

oxi hóa

IV. ĐIỀU CHẾ

1. Trong phòng thí nghiệm
C2H5OH

H2SO4(đặc), 1700C

CH2 = CH2 + H2O

2. Trong công nghiệp

CnH2n + 2
ankan

t0, P
xt

CnH2n + H2
anken

IV. ĐIỀU CHẾ

1.Trong phòng
thí nghiệm
2. Trong công
nghiệp
17

11/12/2013

Bài 29. Anken
I. ĐỒNG ĐẲNG,
ĐỒNG PHÂN,
DANH PHÁP
II. TÍNH CHẤT
VẬT LÝ
III. TÍNH CHẤT
HÓA HỌC
1. Phản ứng
cộng
2. Phản ứng
trùng hợp

V. ỨNG DỤNG

3. Phản ứng
oxi hóa
IV. ĐỀU CHẾ

1.Trong phòng
thí nghiệm
2. Trong công
nghiệp
V. ỨNG DỤNG
18

V. ỨNG DỤNG

ETILEN

GIẤM ĂN

60O

Axit Axetic
Rượu etylic
Polietilen (PE)
Kích thích quả
mau chín

Poli(Vinyl clorua)
(PVC)

Đicloetan


Một số sản phẩm làm từ PE


11/12/2013

Củng cố

Tính chất
hóa học
3

1

Phản ứng oxi hóa

Phản ứng cộng
2
Cộng HX (X là OH,
Cộng H2, X2
Cl, Br,…)
(halogen) (theo quy tắc Maccốp-nhi-cốp)

Đi từ ankan
(phản ứng
tách)

Phản ứng
trùng hợp

Điều chế

Hoàn toàn
(pư cháy)

Không hoàn
toàn
(mất màu dd
KMnO4)

Đi từ ancol

(phản ứng tách
nước)

21


11/12/2013

Bài tập!

22


11/12/2013

Ô chữ bí mật.

P

M

A

C

1

R

O

P

I

L

E

N

T

H

U

Ố

C

T

Í

M

C

Ô

P

N

H

I

C

Ô

P

3

P

O

L

I

M

E

4

O

M

E

T

A

N

5

A

N

K

A

N

6

B

R

2

23


11/12/2013

Ô chữ bí mật.

Câu 1: Đây là nguyên liệu được dùng để
tổng hợp PP (Polipropilen)?

24


11/12/2013

Ô chữ bí mật.

Câu 2: Đây là thuốc thử được dùng để
oxi hóa không hoàn toàn anken?

25