Một số quan điểm về huy động vốn trong dân cho đầu tư phát triển

OOAnH
nGHItp
vOl

JIlM~qtUlItiI1f"" J.huq.
.

~

lIB Th, San *

rN

Ngfin hang "Citibank" qui dinh
muc s6 du th{(p nMt la 10.000
USD, d~ d6ng m(>t tai khoan ho~t
d(>ngphai chiu muc phi la 50USD.
1\fCcua xii h(>i duqc sit dlplg t61 1IIl
D61 vro Credit Lyonnaise, ap d\lDg
va c6 hi~u qua. d cae nuac d6,
muc s6 du t6i thi~u la 1000 USD,
ngum dAnc6 ti~n thuang c6 nhi~u
muc ph~t la 10 USD m6i thang cho
each11!achQn kMc Dbau:
du th{(p hoo qui dinh, muc phi
- Girl tien c6 leY h;p1. vao ngfin s6
d6ng tai khoan ho~t d(>ng duro 1
hang.du~ huang liii su{(t tMp
nam la 35 USD. Tuy nhi~n Ngfin
nhung ehAc an.
hang nay mien phi pMt hanh sec.

- Mua tIiii phi~u Chfnh phil,
- EO v6n ra 1\1 d:iu tu kinh
thl,fchi~n qua thi tnIang chUng
doanh, lam an. Truang hgp nay doi
khoan.H'1nh thuc nay c6 liii su{(t
hOi nguai c6 ti~n phai c6 d:iu 6c
caohon tien gm ngfin hang, nhung
kinh doanh, phai b6 c6ng sue lao
kYh(lllthuang lift dai.
d(>ngva hi~u qua dem l~i tuy thu(>c
- Mua c6 phi~u !ren thi tnIang
vao tai nang kinh doanh cila anh ta.
chUngkhoan.lfmh thuc d:iu tu nay
Trang cac hlnh thuc n6i tr~n, thi
c6c6 tUeeao oMt, nhung cfing c6
pM bi~n la nguai dfin gm ti~n vao
dQnii ro 1611nh{(t, n6 tuy thu(>c vao
19inhu~ cna Cfing ty ma nha d:iu tai khoan t~i ngfin hang, d~ tit d6
ll!a chQn phuoog thuc thanh toan
IUsa hiiu cd phie'u.
thich .hgp, chil y~u la the thanh
- Ma titi khoan ti~n gm kMng
toan, nen ngfin hang can dukYh(lll.Nhin chung, hlnh thuc nay
la "thn quY" cna toan xii h(>i.Ti~p
khOngc6 liii cho s6 du ti~n gm,
Mn, nguai dfin d:iu tu vao chUng
ho~cliii kMng dang k~, nhung
khoan. Hay n6i each We, c6 tai
dugchuang m(>t s6 dich VIJ cila

ngfinhang, Dbu the thanh toan, khoan t~i ngfin hang ~-va sO hftu chUng IP'
pMthanh see... c6 m{(t phi ho~c
khoan la d~ tnmg tai
khOng
phai tra chi phi. D6ng thai,
chinh ciIa m6i c6ng
nganhangcan thuang xuy~n dfin
nhieu
0 cae nuac c6 n~n
quydinhkMch hang phai duy trl
kinh t~ pMt tri~n.
s6 du a muc t61 thi~u, n~u th{(p
D6ng thai, do cae
dummuequi dinh. thi phai bi p~t.
khoan
ti~n, lu6ng v6n
Khid6ngtitikh01m,cfing phili m{(t
d~u
chu
chuy~n trong
phi.Songnha ti~n lch cila dich VIJ
cae dinh cM iai
ngfin hang, do th6i quen ciIa cu(>c
chinh, it~n c:in ~o ra
s6nge()ngnghi~p, n~n Mu Mt
m(>t c{(u tnic t6 chUc
cOngdAncae nuac d6 d~u c6 tai
khoantrong ngan hang. TI$n chi tai chinh ch~t che,
ngumqu6cgia Wc ~n nuac d6 vi~c thu th~p th6ng tin
cOng

tac,hQC~p tit vai !hang tro va di~u hanh chinh
sach ti~n te c6 hieu
l~nding phai mo titi khoan ~i
qua
theo mvc tieu d~
ngfinhang. Ngay nhu cac chi
ra.
nhanhnganhang nuac ngoai, ngfin
Can d61 vro cac
hanglien doanh 0 nuac ta cfing
th1!chi~n cae qui dinh nhu v~y. ngfin hang, sau khi
Ching~ nhu chi nhanh Ngfin gm dl! trii"biit bu(>cva
hang"Bankof America" cila My 0
gm vao tai khoan bao
.

Ha NQiqui dinh s6 du t61 thi~u

la

2000USD,th{(phoo mUcqui dinh
nay bj p~t 25USD. Chi nhanh
H<;>c

?

TRONG
DANCHODAuTVpHArTRIEN

6i tm m(>tn~n kinh t~ pMt

l~ tri~n, thuang n6i tro m(>t
thj truang v6n pMt tri~n;
ffi!!llg
lum ngfin hang hi~n
~. heanhio va ti~n lQi; cae ngu6n

.

oKn

NGAN kANG

vl~n Ngan hang

T~ CIIiNGANMNG 8.>61+'2NXM'2000

dam khil nang thanh
toan tai NHI1f, de
v6n kh~ d1;1ng,thi s6
v6n can l~i ngoai vi~c

.

d:iu tu va cho vay duho~t tham gia tren thi tnIang lien
ngftn hang, ngay ca gm qua d~m d~
huoog liii, v6n d4d~ sinh lai, nen kh6ng c6 tinh tr~g
dQng v6n.

d nuoc ta,trong nhi~u nam g:in
day va cho d~n hi~n nay, nguai dfin
c6 ti~n thuang c6 cac each sit dlplg
sau day:
Mua Dollar My, mua vang-c{(t
trii".each nay dutrong cae thai di~m tY gia bie'n
d(>nglan, l~ pMt cao.
- D:iu tu kinh doanh, ngay ca
mua d{(t dai, xay d1!DgWch s~
mini... each thuc nay duqc l~ chQn
nhi~u trong cac giai do~ 1989.
1996.

-

- Mua c6 phi~u cila cae c6ng ty
c6 ph:in,NHTM c6 ph:inhay c6ng
ty tai chinh c6 ph:in.. Tuy nhien,
hlnh thuc nay kh6ng mang tfnh
cMt pM bi~n, chi t~p trung 0 mQt
ph~ vi h~p nao d6, do s6 luqng
cac t6 chUc c6 ph:in nay chua
nhi~u, lam an chua c6 uy tIn va

au~y giaod!chNHNO&PTNThuy~nT!nhBien - An Giang
\...:-

Anh: TranTrongTrl~t
107

OOAnHnGHltp
VOl NGAN HANG

va may nam gan dt\y la mua tnli
phi€u kho b1,lchm'mg liii cao. Nguai
dftn thu nhi!-ptll cac loai liii suat

nhAntrong doanh nghi~p c6 pMn

nay kh6ng phiiinQpthud thu nhi!-p.' nuac, n~n vOn huy dQng trongd

hoa, ho~c .nh~g ngum, c6 thu nhi!-J?
cao, nguai Vu~t Nam a nuac ngoal
gm ti~n v~ cho thAn nhftn trong
nuac dUng t~n mua theo hinh thuc
dau tu kinh doanh,...

Dft~ la",di~udin? khac vro th6ng l~
qu6c te, ngay ca Trung QuOc hi~n
nay cling danh thu€ thu nhftp v~o
ti~n gm. Do chua c6 thi truphat tri~n, vro cac 19 do n6i tr~n,

-

.

hang Dau tu va pMt trieD,NI

hang Ngo1,li thuang... do ngubil

n&uai.dftn chua quen vro vi~c mua
c6 phl€U~on~ cac doanh nghi~p c6
phftn. Chu y~u la can bQ va c6ng

Mua trai phi€u Kho b1,lCNha

c~ng vro mQt sO nguy~n nhftn Wc

nuac. Hinh thuc nay mro xuat hi~n
nuac ta tll nam 1992 d€n nay.

a

nua n~n ,?Dng n~I? 1~?9 vira. qua,
m~c du lal suat Mn gill va liil suat

Lo1,litrai phi€u nay c6 liii suat cao
nhat, cao han d liii suat ti~n gm
ngAnhang cung ky h1,lnl1,lidam bao
nhat. Dily la di~u khac hAnso vro
cac nuac va th6ng l~qu6c t€. D6ng
thai, trai phi€u kh6ng phiii la phat
hanh qua sa giao dich chUngkhoan
ma do Kho bac Nha nu6c truc ti€p
ban Ie ra c6ng chUng.Do d6, dily
cling la hlnh thuc duqc d6ng diio
nguai dftnh;rachQn.
- Om ti~n ti€t ki~m, gm ti~n

kh6ng kY h1,ln,mua kt phi€u, trai
phi€u cila cac t6 chuc tm dl,mgvro
cac muc liiisuat Wc nhau va cling
kha hap dan, thuang la cao han
m~c l1,lmphat va mro dfty la gm
ti~n vao Quy ti€t ki~m bUll di~n.
Do d6, dAyla hlnh thuc duac iua

huy dQngvOncila cac NHTMgiiim
thap, nhung nguai dAnvan gm vao
ngftnhang, lam cho ngu6n vOnhuy
dQngtang nhanh han t6c dQ tang
d~ nq;cho yay, ~Qt sO luqng 100
v6n cua NHTMb! dQngkh6ng cho
yay ra ,?uq~:-buQc phai ~u thau
mua tral phleu kho b1,lcNha nuac,
mua c6ng trai quOcgia va thi!-mchi
dem gm a nuac ngoai.
Thi truang nQit~ li~nngftnhang
thl kh6ng h01,ltdQng, thi truang
ngo1,lit~ Mn ngftnh'ang h01,ltdQng
k~m hi~u qua, nhi~~ khi nhu cau
ban 100 han nhu cftu mua... TInh
hlnh d6 cang lam cho vi~c lUll
c~uy~?vO~,trongxii ~Qin:an~n bi
can tra nhl~Uhan: V6n nam trong
dftn, vOndQng l1,litrong cac ngftn

tin tuang vao ngAn hang ciIa~
cu chi€m ty trQng 100 nhdt ciIa~

h~ thOng ngftn liang, c6 t6c dQ~

nhanh nhat tll 18% - 25%SOl
cuOi nam 1998.
Ba

fa: VOn huy dQng ,
t~ tang nhanh han v6n
dQng bAng nQi t~. d hai thanh
100 la Ha NQi va Thanh ph6H6

ngo1,li

Minh, tOc dQ tang vOnhuy
ngo1,li t~ gap tll 1,5 - 2,0 Mn t6;
tang vOn huy dQng nQi t~, ty

,

,

ngu6n vOn huy dQng ngo~i
chi€m tir 30 38% t6ng ngu6n

-

huy dQng. Nguy~n nhiln cM y~
do

ty

gia 6n dinh, trong ca nam

tang c6 1%, thap nhdt trong
nam qua. Trong khi liii su~ttien
ngo1,li t~ tra n~n thap dan vaco
han ~m ~Qi. t~., Luqng ki~u
chuy~n v~ Vl~t Nam tang tUI'
1,8 Ian so vro nam 1998. Con
ho~c nguai thAn di du hQc6
ngoai, b6 my hay ngum th~
trong nu6c phiii thubng xuy~n
trl mQt muc sO du ti~n gm ngo,

nhat dinh iren iai khoan t~i~
hang
Vi~t Nam d~ chuyln!

a

nuac ngoai clap Ung yeu ciu~
chQn ph6 bi€n va rQng riii riliat' a
h~ng, vOn kyt trong hang "dOng"
nuac ta. Ri~ng ti~n gm kh6ng kY t~l san th€ cMp bi d6ng bang, vOn hQc phi va chi ti~u sinh ho~t...
B6n fa: Trong m6i h~ilil
h1,lnbAng nQi t~ hay ngo1,lit~ d~u b! kh~, ~Qn~ do duqc khoanh ~6c
NHTM, vOn duqc chuyen tir,
duqc huang liii. Nguai ma iai
dfty bm hang 101,ltdoanh nghl~p
khoan kh6n& bfit buQc phiii duy trl

lam an c6 hi~u qua, va vOn dQng Bfic vao cac tinh pilla Nam,
thanh thi chuy~n v~ cho vay111
~Odu t6~thi~u, nhung pMi chiu,phi .!fong l1ang hoa t6n dQng chua ti~u
n6ng th6n, d~c bi~t la vnngG
d9ng tai khoan. Ri~ng<16i v(1i,;):lla ,th1,lduqc...
j~i khoan ngo~it~?" Ngftn' hang
~, Khai quat cac xu huOOgthu hUt bAng s6ng dru Long va khu
Tfty Nguy~n. Trang bang eM
N~o1,li..thu?pg Vi~rNarn. qui, qinfi"c:.vOn!I"q~g'dftn ~u iren.tp.€ g,iro, d~
wuc t61 thi~u la 50USD.,;
ci!-p'd€n.mQt s6 ~c dl~m sU d1,lllg vOn cila nhi~u chi nhanh NH
, , -

Hun yOnkinh dcia.nh'hoacchef
nhau vaY~tr0I!-gdftn cu, trong'd6,<:;6.:~::Vi~t Nam; chUng ~ ~Un&?Oi chi€~
d<.mgchm ,~1,1Fh9'
..:.':. "v~ xem xet IJ1Qt~6 ~c dl~~ C1,lthe
- D~ ti~n t{oIlg nha cho ti~ni~1ii
v~l~ chuy~n v6p trong na~ 1999
ti~u'siid\lng."Day
la hlnh thuc pM
vua qua;. co the th~y nhung xu
bi€n.a.
Nam , nhat la nhitn g
huOOg n91 bi!-tsau dAy.
'0
'0 Vi~t
'.
,

nguai kinhdoanh bu6n ban. Hay
ri6i cach khac~, mQt sO luqng 100
ti~n m~t lUll thong ngoai h~ thOng
ngftn hang, mQt sO luqng vOn kha
100 dQng l1,litrong diln cu. Do d6,
dii c6 nhi~u sO li~u u6c tinh khac
pllau v~ sO ngo1,lit~ va nQi t~ nAm
ti,"ongxii hQi chua duqc huy dQng
vao ngftn hang, nhu 1,0 tYUSD hay
1;,51'yUSD thi!-mcm c6 nguai cho
rAng con sO d6 l~n tro 2' - 2,5 tY
USD.,

d

nuac ta, hang ch1,lc nam qua,

nguai dAn c6 th6i quen la gm ti~n
ti€t ki~m vao ngAn hang huang liii,
108

MQ! fa: Nam 1999, k~ ca khOi
luqng trai phi€u do kho b1,lcNha
nuac trI1cti€p ban Ie va khOi luqng
c6ng tcii nguai diln mua thl t6ng tri
gia cila hai 101,linay chi bAng 50%
khOiluqng trai phi€u KBNN ban Ie
trong 1:1am1998, l1,lidi~n ra kh6ng
thuang xuy~n, chi khoang 1/2 sO

thai gian cuOi nam qua, n~n gm
ti~n vao ngftn hang la k~nh cM y€u

cila nguai dAntrong nam qua.
Hai

fa:

cac

NHTM

qu6c

doanh, d~c bi~t la c~c NHTM c6

m1,lngluro chil y€u 8\(16 thi, nhu:
NgAn hang C6ng thubng,~ NgAn

nhi~u hQi sa NHTM a Ha N~\1
du vOn huy dQng tir 1.100 tY

4.500 ty d6ng, nhung dunq
yay chi tll 300 ty d6ng den10
d6ng. Nguqc l1,li,nhi~u chin
NHTM a vilng d6ng bang
dru Long, Uy Nguyen,...du
cho yay tll 450-1100 ty &
nhung

ngu6n

vOn huy dQng ~

chi tir 160 ty

- 480 ty, s6d

l~ch phiii sir d1,lng vOn dieu hoa

NHTM Trung uang.
Nam la: Ty trQngvOnhuyi
trung dai h1,lntrbng cac Nt

tang nhanh han vOnhuydQng
I

h1,ln.
Do dac di~m Hnh hlnh kinh
xii hQi ciia nu6c ta hi~n nay,c~
la Trung tftm giao dich ch
khoan chua di vao ho~t dQng,
chi trong nam 2000, thl cMn

T~ CII1NGANIIANGro 1+'2
NAM


OOAnH~p
VOl

van ehua c6 !hi tnlang
ehnng
khoanthucSUoTrinh d6 dan eu con
tMp,th6i'quen sinh ho~t va chi tieu
chuade gl thay d6i dugc... Do d6,
chuathf m6ts6m
m6t ehi~u c6
duqcmQtth!' truang v6n OOu nhi~u
nucretrongkhu

V1;Ce.
Song d~ e6 tM
khaitMc t6t cae ngu6n v6n trong
xahQicho dau tu pMt tri~n, theo
chUngt6i dn pluU:

- Th6ng nh1lt eao quan di~m,
kh6ngphai mQingu6n v6n trong
xahQicu phiii duqc t~p trung vao
caeNHTM,ma phai khuye'n khfeh
ngum
dantI!dautu, b6 v6n ra kinh
doanh,ma ra nhi~u hinh thue d1u
tIrWc nhau. Nha nuac cln ~o
m6i!rUangthu$n lqi, ra rang va
nh!t quan d~ mQi ngum dan an
toanbOv6nra n.rd1u tu kinh doanh
nhungi\ncl$1 cae tnlang hgp h~i
hQe6 dQng 00 x1lu, n~em

tIi
nhiIngke Iii'a diio v6n yay trong
dAneu, c6 chfnh saeh thue' va t6
chuethuthue nh1ltquan... M6i dAy,
00Hi chinh tham mUll eho Chinh
phild~ ngh! Qu6c hQi giam thue'
su!tthue chuy~n quy~n sic d~ng
d!t xu6ng roUe th1lp nhD:t, dAy efing

lAgiiii phap hfun n6ng I~i !hi
truangnay. Ho~e I~p Quy pMt
triennh3.a, hay phuong cham Nha
nucrevanhandan eung

d1u tu xay

dlJllgnha a,... dAy cfing la each

khuye'n khfeh dau tu v6n va sic
d~ng v6n trong dan cu.
- NHNN tie'n t6i d6i m6i them
m6t buac co eM di~u hanh Iii su1lt
theo huang n.rdo hoa, d~ Iii su1lt
th1;CeS1;C
Ia e6ng e~ di~u tie't eung
du v6n tren !hi truang. D6ng thm,
s6m khAc ph~e mQt s6 b1lt hgp Iy
v~ cae mue trfu Iii su1lt eho yay
hi~n nay.
- cae NHTM khan truong nng

d~ng rQng rii dieh ~ ngan hang
di~n tic, hi~n d~i hoa e6ng ngh~
ngan hang, truac Mt th1;Cehi~n n61
m~g v6i cae T6ng c6ng ty 90, 91,
OOD:tla

NGAN

HANG

ooiie. Ma efu e6 phuong~hamdi~u
hanh va chi dao liOOhoat theo
huang, nm nao c6 the'm~'v~ huy

.

cae nganh: xi mang, xang

d1u, buu'di~n,... d~ giup eho hQi sa
cae T6ng e6ng ty e6 th~ di~u hoa
ngu6n v6n ti~n gill, thanh toan, ti~n
yay linh ho~t giii'a cae don vi thanh
vien th6ng qua h~ th6ng tai khoiin
trong cae ngan hang. M6i dAy,
Ngan hang Ngo~i thuong Vi~t Nam
di th1;Cehi~n n6i m~ng v61 T6ng
e6ng ty d1u khf Vi~t Nam, da dem
I~i hi~u qua thie't th1;Ce,
OOD:t
la trong

vi~e di~u hoa v6n.
- cae NHTM cln linh hoat hon
trong vi~ di~u hoa ngu6n v6n giii'a
cae chi nMOOtrong toan h~ th6ng,
kh6ng nen di~u hanh theo hinh
thue giao chi tieu huy dQng v6n t~i
eM, hay ke' ho~eh di~u hoa v6n
eho tUng chi nhanh mQt each enng

dQng v6n, thi huy dQng v6n ehuy~n
eho nm e6 di~u ki~n ma r()ng eho
yay, th6ng qua 00 eM Iii su1ltlinh
ho~t va nng d~ng e6ng ngh~ th6ng
tin hi~n d~i. Tir nam 1990, Ngan
hang C6ng thuong Vi~t Nam, sau
d6 la Ngan hang Ngo~i thuong va
NHDT &Pf da th1;Cehi~n ehuy~n
ti~n di~n tic qua m~g vi tinh, song
eho Mn nay, NHNo&PfNT VN
van th1;Cehi~n ehuy~n ti~n lien
hang. ctn e6 co eM, ehinh saeh va
giai pMp dam bao tinh h~ th6ng
trong di~u hoa v6n e6 hi~u qua,
OOanh OO~yeua h~ th6ng quy tm
d~ng OOandan.

- cae NHTM cln c6 ehie'nluac
tie'p e~ OOanhv61nghi~p ~ ti~n
gill ngiin ~ v6i cae ngan hang
nuae ngoai tren !hi tnlang ti~n t~

qu6e te'.
- C6 giai pMp e~ th~ d~ dam
bao tinh hi~u qua va tinh Iinh ho~t
eua !hi tnlang tnii phie'u KBNN,
mua ban I~i e6ng trai, !hi tnlang
lien ngan hang va giao dieh ehu
ehuy~n v6n thaOOtoan tn!e tie'p
giii'a cae NHTM. NHDT&Pf Vi~t
Nam va NHCT Viet Nam di n61
m~g ~ thanh toan tn!e tie'p v6i
OOau..
THI

TRU'ONG

Titl

CHiNH

Quac

ToE

\j7~~~~~

.'"

{

Ia'."

{ .'

.

UN Df 11AI~BINB. UfN Iff OUO~n NOIBAf
,

.'.

"

r

u sau

D~i ehie'n the' gi61 thu

hai Mn nay, OOD:tla trong
vong 2 th~p nien gfu dAy,
ciingnhu n~n kinh te' the' gi6i n6i

- ti~n

t~ qu6c
t~ da va dang chUng kie'n OOii'ng
bi~nd6i sau siie ell !ren e1lp dQ khu
VIleIan loan e1u. C6 th~ quy tI,1
chungI~i thanh 10 v:fu d~ n6i b~t
dumday:

chung, n~n t1ii ehfnh

-

1. TI1do boa tal chinh
tien t~
tren cac tbt truang qu6c gia, khu
VIlC
va qu6c te

M~eeMudien ra kh6ng d6ng
Mugifi'acac nu6c, song dAy la xu
~hP CIIi NGANIlANG &61+2

NAM 2000

TS. Nghiem Xuan D.t *
TS. Nguy~n Minh Phong **
the' Iau dai, ehu ~o, bao quat va
chi pM1 toan bQ dm s6ng kiOOte'tai ehinh - ti~n t~ qu6c gia va qu6c
te' su6t nica the' IcYqua va se con
tie'p dien trong tuong Iai.
Tren th1;Cete", qua trlnh t1;Cdo hoa

ho~tdQng tai ehfOO-ti~nt~, OO1ltla
luu ehuy~n v6n dau tu, a cae nuae
pMt tri~n dien ra OOanhva eao hon
so v6i b cae nuac dang pMt tri~n.
Ngay ti:reu61 th~p IcY50, da s6 cae
nuOc pMt tri~n d~u da d~ t61 kba

nAng ehuy~n d6i can can vaug,Jai.

M~e d1luv~y, khA nang ehuy~n d6i
can can t1ii khoiin v6n (mue bi~u
hi~n cao OOD:teua t1;Cdo hoa !hi
tnlang t1iiehinh nQi dia) ngay b cae
nuOc e6ng nghi~p hang d1u OOu
Hoa Ky, Canada, Anh, Due cling
chi dugc th1;Cehi~n vao th~p IcY70,

Nh~t vao nam 1980, con Phap va
Italia phai mii Mn nam 1990 m61
hoan thanh.
Trong 10-15 nam tra I~i dAy,
nhi~u nuac dang pMt tri~n va cae

. Vi$n truong

VI$n Nghlen cOu.

phat tri~n kinh t~ - XQ hQi Ha NQI.

..VI$n NghiEm cOu ph6t

tri~n kinh

t~ - XQ hQi Ha NQI.

109