Bài giảng bài các hiện tượng bề mặt của chất lỏng vật lý 10 (7)

VẬT LÝ 10




















 


Tại sao?


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Thí nghiệm

Tại sao lưỡi lam lại nổi trên mặt nước?Có

phải do lực đẩy Acsimet không?


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Thí nghiệm

Tại sao có một lỗ trịn ở giữa? Đã có lực
nào đã căng màng xà phịng?


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Thí nghiệm

Kết quả:
Chứng tỏ trên bề mặt màng xà phịng đã có các
lực nằm tiếp tuyến với bề mặt màng và kéo căng
đều theo mọi phương vng góc với vịng dây chỉ,
làm cho vịng dây chỉ có dạng một đường tròn.
Lực kéo căng bề mặt chất lỏng gọi là lực

căng bề mặt của chất lỏng.


Tại sao có lực căng bề mặt chất lỏng?

Trên mặt thống các phân tử có xu hướng bị hút vào
trong chất lỏng -> Làm cho mặt thống chất lỏng có xu
hướng giảm đi và căng ra

Em hãy hoàn thành câu hỏi C1 sgk

 Trên bề mặt phần màng
xà phịng có lực tác dụng.
Lực này nằm tiếp tuyến với
bề mặt màng xà phịng,
vng góc với dây chỉ, chiều
tác dụng làm giảm diện tích
màng xà phịng.

Hình trịn là hình có diện
tích lớn nhất trong số các
hình có cùng chu vi, do đó
phần màng xà phịng cịn
lại có diện tích nhỏ nhất có
thể.
Khi chọc thủng màng xà
phòng, bề mặt phần màng
xà phòng còn đọng trên
khung dây giống như một
màng đàn hồi đang bị kéo
căng, nó ln có xu hướng
tự co lại để giảm diện tích
tới mức nhỏ nhất có thể.


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Thí nghiệm
2. Lực căng bề mặt

Vậy lực căng bề mặt của chất lỏng có
đặc điểm ( điểm đặt, phương chiều và
độ lớn ) gì?


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
1. Thí nghiệm
Các em hãy xem thí nghiệm kiểm
2. Lực căng bề mặt
chứng phương của lực và cho biết

phương của lực


I. HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG
* Đặc điểm của lực căng bề mặt của chất lỏng

 Đặc điểm lực căng mặt ngồiù:
Phương: tiếp tuyến với mặt
thống chất lỏng & vng góc với C
đường giới hạn mặt thống
sao cho lực có tác
Chiều:
dụng thu nhỏ diện tích mặt ngồi
của chất lỏng
Điểm đặt: Trên đường giới A
hạn của mặt thoáng chất lỏng.
Độ lớn:

???

D
F

B

F


 Làm sao xác định được độ lớn của lực căng bề mặt?

 P = 2F

 Độ lớn: tỉ lệ với chiều dài l của đường giới hạn mặt
ngoài của chất lỏng

f= l

 là hệ số căng mặt ngoài của chất lỏng phụ
thuộc bản chất, nhiệt độ của chất lỏng (N/m)


* Hệ số căng bề mặt của một số chất lỏng:

Chất lỏng  (N/m)
ở 200C

Nước
73.10-3
Rượu, cồn 22.10-3

Thủy ngân 465.10-3
Nước xà
phòng

25.10-3

Nước ở
t0 C
0
10
20
30
100

 (N/m)

75,5.10-3
74.10-3
73.10-3
71.10-3
59.10-3


I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG

3. Ứng dụng
*Căng vải trên ô dù hoặc trên mui bạt ô tô tải.
*Dùng nước xà phòng để giặt quần áo vải.
*Ống nhỏ giọt chất lỏng.

b,XÁC ĐỊNH HỆ SỐ CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG.

 Các lực tác dụng lên vòng xuyến :
Trọng lực P; Lực kéo F; Lực căng bề mặt Fc.
 Để chiếc vòng bức ra khỏi mặt nước
F = FC + P  FC = F - P Chiếc vòng

F
Dây treo
Màng nước

 Lực căng bề mặt chất lỏng là :

FC =  (L1 + L2)
 =

FC
L1 + L2

 Hệ số
căng bề
F-P
mặt của   =  (D + d)
chất lỏng

f

f

Với L1 , L2 là chu vi
ngồi,chu vi trong của vịng
xuyến.
Với D, d là đường kính
ngồi, đường kính trong của
vịng xuyến.


























