Bài giảng bài các hiện tượng bề mặt của chất lỏng vật lý 10 (8)

BÀI GIẢNG VẬT LÝ 10
Hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng


Nội Dung Khảo Sát
I.cấu trúc của chất lỏng
II.Chuyển động nhiệt ở chất lỏng
III.Hiện tượng căng bề mặt ở
chất lỏng


I.CẤU TRÚC CỦA CHẤT LỎNG:
a) Mật độ phân tử:
Mật độ phân tử ở chất lỏng lớn gấp nhiều
mật độ phân tử chất khí
lần………………………………………………….
và gần
rắn tử………………….
bằng mật chất
độ phân
b) Cấu trúc trật tự gần
Tương
tự
như
cấu
trúc
của………………………………………….
Nhưng
khác ở
chất rắn vơ
định hình

chỗ
vị
trí
các
phân
tử
chất
khơng cố định, chúng thường xuyên dời chỗ.
lỏng…………………………………………………………
…………………………….



II.CHUYỂN ĐỘNG NHIỆT Ở CHẤT LỎNG
Mỗi phân tử chất lỏng ln tương tác với các phân tử
khác,
do
đó
chúng
chỉ
dao
động
………………………………………………….một thời
quanh một vị trí cân bằng
gian
ngắn
rồi
mới
nhảy
sang

một vị trí mới
…………………………..và tiếp tục dao động quanh vị
trí cân bằng mới này.

=>đó chính là hình thức chuyển động
nhiệt của chất lỏng


III.Hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng
a,thí nghiệm:

Dùng một khung hình chữ nhật làm bằng dây
thép mảnh có cạnh CD di chuyển dễ dàng dọc A
theo hai cạnh BC và AD.
Nhúng thẳng đứng khung này vào nước xà
phòng rồi lấy ra nhẹ nhàng ta được một màng
xà phịng hình chữ nhật. Màng xà phòng là mộtD
khối dẹt dung dịch xà phòng.

B

C


Nếu bây giờ ta nâng khung cho nó dần dần nằm ngang thì
sẽ quan sát thấy thanh CD bị kéo về phía cạnh AB do
màng xà phịng thu bé diện tích lại

D

C

A

B


b,lực căng bề mặt
Là lực đặt lên

đường
giới hạn của bề mặt và
....................................................
vng
góc
..........................với
nó,
có
phương tiếp tuyến
…………………………………
….với bề mặt của khối chất lỏng
và hướng về
có phía màngchiều
………………………………..
…bề mặt khối chất lỏng gây ra
lực căng đó

A

B

F
D

C



Bằng thực nghiệm, người ta rút ra kết luận: Độ lớn của
lực căng bề mặt F tác dụng lên một đoạn thẳng có độ
dài l của đường giới hạn bề mặt tỉ lệ với độ dài l.

F =  .l
 : Hệ số căng mặt ngoài (suất căng mặt ngoài) của chất
lỏng.
F : Lực căng mặt ngoài.
l : độ dài thanh CD.



Tính chất thu nhỏ diện tích bề mặt của chất lỏng:


Giải thích
Do lực tương tác giữa các phân tử ở lớp bề mặt với các
phân tử khác trong lòng chất lỏng.Nên một phân tử ở bề
mặt
chất
lỏng
sẽ

chịu
một
hợp
hướng vào trong lòng khối chất lỏng
lực……………………………..…………………………
Chính
vì thế diện tích bề mặt của khối chất
…………………
có xu hướng giảm đến nhỏ nhất có thể được
lỏng…………………………………………………………
……………………………
Và
ra những
như trên.
Khigây
khơng
có tác hiện
dụngtượng
của ngoại
lực, các khối chất
Đều có dạng hình cầu vì hình cầu là hình có diện
lỏng……………………………………………………
tích
mặt ngồi nhỏ nhất
……………………………………………………………………
………………
. ứng với một
thể tích nhất định.

Ví dụ
Giọt nước rơi tự do
Giọt anilin lơ lửng
trong dung dịch muối
Giọt dầu lơ lửng trong
dung dịch cồn pha nước.


Đặt một que diêm nổi trên mặt nước nguyên chất. Nếu nhỏ nhẹ
vài giọt nước xà phòng xuống mặt nước gần một cạnh của que
diêm thì que diêm sẽ đứng yên hay chuyển động ? Vì sao ?

A _Đứng yên. Vì nước xà phịng khơng làm giảm lực căng mặt
ngồi của nước.

B _Chuyển động quay trịn. Vì nước xà phịng hoà tan trong nước
sẽ gây ra các lực làm quay que diêm.

C _Chuyển động về phía nước xà phịng. Vì nước xà phịng có
lực căng mặt ngồi lớn hơn so với nước nguyên chất.

D _Chuyển động về phía nước nguyên chất.Vì nước xà phịng có lực
căng mặt ngồi nhỏ hơn so với nước nguyên chất.