Về lãi suất cho vay đối với người nghèo

Nganhangyoi st! nghi~pphat tri~n
8\X'''X

_x~'""" .,X,"X..." ""...
sila mUc phi nay cho cac vung

vung co dieu ki~n chenh I~ch nhau.

Banh rang ho~t d9ng kinh doanh
cua NHNo&PTNTla ho~t d9ng
NHTM,phai tl! Il!c "lam lay ma an",

khong bao cap, khOng t~o 51! y I~i.

Song trong thl!C te, ngoai dC1ngia
tien ll1dng dl1qc phe duy~t chung,
thi v~n co nhftng Cd che d~c thu
kMc dl1qc xil Iy rieng cho
NHNo&PTNT

Viet Nam, ma no co

tac d9ng CI,Jth~ den thu nh~p, den
tinh hinh tai chinh. Do do, y kien
chung la can thiet phai chinh sila
Cd che khoan, dieu chinh ddn gia
tien ll1dng, it ra la cung can ndi
r9ng cho cac tinh co dieu ki~n kho
khan do khach quan.
Tl1dngtl!, phi giai ngan cho yay
cua NHNg ap dl,Jngchung la 0,35%

cho toan quoc. Song cac chi phi
cho ho~t d9ng tin dl,Jng 6 vung
mien nui,nhat la vung mien nui cao
ra rang la gap b9i so vdi cac vung
kMc. Do do, mUc phi ap dl,Jngbinh
quan chung la khong phu hgp vdi
cac vung kho khan, ma ,Ia ho~t
d9ng co tinh chat chinh sach thi
dl1dng nhien phai lam, phai cho
yay. Nen can thiet cung phai chinh

'.

khac nhau.
Nganh Ngan hang dang xuc
tien thanh I~p Ngan hang chinh,
sach. Thl1c te 6 tinhmiennui B~c
K~ri cang cho thay tinh buc thiet
hdn trong van de thanh I~p mo hinh
ngan hang nay. Nhung cac bl1dc
tri~n khai nhl1the nao cung la van
de can ban. Khao sat 6 B~c Kan
chung toi thay 06 3 quan di~m S8U
day:
M(Jt la, chuy~n NHNo&PTNT
huy~n sang Ngan hang chinh sach,
chu yeu thl!C hi~n nhi~m VI,J,chuc
nang cua Ngan hang chinh sach.
Bong thc1i,Ngan hang chinh sach
huy~n lam d~i Iy cho yay doi vdi

NHNo&PTNT,doi vdi nhu cau yay
von kinh doanh san xuat binh
thl1c1ngtren dia ban. Quan di~m
nay xuat hi~n tlt ban than phan Idn
can b9, nhan vien ngan hang
huy~n.
Hai la, neu Nha nl1dc t~p trung
dl1gc tat ca cac nguon von l1Udai,
cac ho~t d9ng tin dl,Jngchinh sach,
cac dl! an tai trc;1,...cua cac nganh,

cac doan th~ W Trung l1dng den
dja phl1dng,... vao Ngan hang
chinh sach, thi nen thanh I~p Ngan
hang chinh sach co m~ng 1l1C1i
xuong t~n cap huy~n. Con neu
khong, thi trl1dCm~t chi thanh I~p
tdi cap tinh. Quan di~m nay xuat
phat W m9t so dong chi can b9
lanh d~o NHNg tinh.
Ba la, Ngan hang chinh sach
trl1dc m~t chi nen thanh I~p tdi cap
tinh, con NHNo&PTNT huy~n v~n
phai lam d~i Iy cho Ngan hang
chinh sach. Quan di~m nay xuat
pMt tlt lanh d~o NHNN tinh.
Bay la van de Idn, con tiep tl,JC
dl1gc trao d6i sau r9ng hdn, Nhl1ng
chung tei nghieng ve quan di~m
thu ba. Bong thc1ide nghi can chinh

sila sdm cd che khoan cua
NHNo&PTNT Vi~t Nam, cung nhl1
mUc phi d~i Iy cho yay NHNg, sac
cho phu hgp vdi thl!C te 6 vung
mien nui. Hai giai phap dl1gc de
c~p chinh la hl1dng quan trc;mgd~
thuc d§y ho~t d9ng tin dl,Jng6 vung
mien nui theo cac ml,Jctieu va phat
huy vai tro dich thl!Ccua no..

VE LAISUAT CHO VAY 001 Val NGUOiNGHEO

''
1

in

dl,Jng phl,Jc vl,J ngl1c1i

ngheo la m9t lo~i tin dl,Jng
d~c thu vi doi tl1qngcho yay
la h9 ngheo doi. Do do, can phai co
sl! l1Udai ve thu tl,JCyay Yon, lai
suat cho yay va cac chinh sach he>trg
d~ ~o Cd h9i lam an cho ngl1c1ingheo.

Nguy~n

quan tam va chu trc:mgden cac van

Thl Thu DB *

Theo kinh nghi~m hauhet

cac

de sau: thu tl,JCyay phai ddn gian,
ti~n Igi, phu hgp vdi ngl1c1ingheo;

chl1dngtrinh tin dl,Jng ngl1c1ingheo

cac chinh sach he>trg cho ngl1c1i

thanh cong 6 cac nl1dc tren the
gidi, trong chinh sach tin dl,Jngdoi
vdi ngl1c1ingheo, ngl1c1ita thl1c1ng

ngheo

va vung

ngheo (dau tl1 Cd s6

h~ tang, nfmg cao dfm tri, khuyen
neng...). B~ t~O dieu ki~n cho von
tin dl,Jngphal huy tot hi~u qua, cac
nl1dc rat h~n che va thl1c1ngkhong
ap dl,Jngchinh sach lai suat l1Udai

vi ho cho rat,g, lai suat l1Udi3isa

~

"..
.: ..-

'

\1.:

...,:;.,'

~.'

. ,.'~-

.l2iun l1w.lt,1e dW CllLlJil£i. odi cll.e It? mPrRfl

42

d~11den bao cap, lam suy yeu va
giam vai tro don b§y tin dl,Jng,d~n
den hi~u qua sil dl,Jng dong von
thap, lam cho thl!C hi~n ml,Jctieu
xoa doi giam ngheo kern hi~u qua.
Boi vdi Vi~t Nam, 6 giai do~n
dau, ngl1c1ingheo co d~c di~m va
dieu ki~n hoan canh rieng:
- Ngl1c1ingheo doi thl1c1ngt~p
trung 6 nhftng vung sau, vung xa,

nhlJng ndi kinh te kern phat tri~n,
co 56 h~ tang thap kern.
- Do trinh d9 dan tri thap, kinh
nghi~m lam an chl1a co; do do,
\HoC vien Ngan hOng
T~ CIIf NGANlIANG s6 6 NAM2000


Nganhangvuisif nghi~pphattri~n
IF'[,}.~ ,..,~>j: IHi UI'~~I~'''''':

nguai ngheo san xuat kinh doanh
bu(jc dau thuang gif\p phai nhiing
trd ng~i kh6 khan nhu: chi phi cao,
l<;Iinhu~n thap so v(jicac hi?khac
Vi v~y, neu ngay W ban dau
thljC hi~n cho yay nguai ngheo
theo lai suat thi truang, thi nguai
ngheo kh6 c6 dieu ki~n d~ tiep thu
von yay va se gif\p kh6 khan trong
hoan tra du von va lai. Do d6, may
nam qua NHNg thljC hi~n lai suat
cho yay L1Udai doi voi nguai ngheo
la hoan toan phu hgp.

cho yay va huy di?ng am). Muon
huy dong nguon von trong dan CL1,
Ngan sach phai bu 16. Mi?t thljC te
d~ huy di?ng 1.050 ty dong ky
phieu cua NHNg nham t~o nguon

cho yay hi? ngheo, Ngan sach Nha
nu(jc phai cap bu chenh I~ch lai
suat nam 1999 la 117 ty dong,
trong khi Ngan sach Nha nuoc con
han hE?Pthi day la mot van de kh6.
Vi v~y, ho~t di?ng Ngan hang ph~c
vu nguai ngheo thieu Unh ben
viing.

- Thieu sUc thuyet ph~c d~ thu
hut cac nguon von cua cac t6 ch\ic
quoc te b6 sung nguon von cho
yay nguai ngheo vi cac t6 chUc
quoc te cho rang, day la kenh Un
d~ng bao cap, thieu cd Sd phat
tri~n ben viing. Bay la mi?t trong
nhiing nguyen nhan chinh ma hdn
3 nam nay, NHNg chua nh~n dU<;1c
khoan yay l(jn W cac t6 chUc tai
chinh quoc te nhu WB, ADB...
- Mot so tlnh c6 thu hut dudC
mi?t so dlj an cua cac t6 chUc qu6c
te cho yay nguai ngheo voi lai suat
thi truang thi nay sinh van de: Tren
cung mi?t dia ban, cho yay cung
Uu di~m cua cho yay lai suat L1U mi?t doi tU<;1nghi? ngheo nhung v(ji
mUc lai suat khac nhau (von NHNg
dai trong thai gian qua la da giup
cho yay theo lai suat L1Udai, nhung
nguai ngheo khik

ph~c dugc
von cac dlj an t6 chUc qlloc te thi
nhiing kh6 khan, giam chi phi san
cho yay theo lai suat thi truang)
xuat kinh doanh, khuyen khich
gay ra hien tU<;1ngmat binh d~ng,
dugc cac hi? ngheo m~nh d~n Unh
so bi va kh6 thljc hiEim.
toan yay von dE!phat triE!nsan xuat
ThljC te trong thai gian qua,
kinh doanh, t~p dLJgtlam quen v(ji
san xuat hang hoa, d€ln d€ln vudn
cung v(ji kenh von NHNg cho yay
hi? ngheo theo lai suat L1Udai thi d
len hoa nh~p v(ji ci?ng dong trong
mi?t so dia phudng, da c6 mi?t so
Cd che thi truang.
du an thi diE!m cua cac t6 chUc
Tuy nhi{m, qua thtfc hi~n cho
quoc te nhu: dlj an IFAD "Bao ton
vay /ai suet I1Uaai aoi v{ji hi? ngheo
va
phat tri~n tai nguyen nong
trong thi:1igian qua aa bi?c Ii? mi?t
nghi~p" (trong d6 c6 phan cho yay
so ton tai:
hi? ngheo) thljC hi~n trong hai tinh
- Cho yay lai suat L1Udai da nay
c6 du ng cho yay khoang 35 ty
sinh tu tudng "y I~i" la tien I~ d~ trb

dong; dlj an KFW: "Cho yay xoa
I~i bao cap qua con dUC1ngUn
d6i giam ngheo" cua Ngan hang
d~ng, d~n den hi~u qua slJ d~ng
Tai thiet B((c tai trd thuc hien b 11
von thap.
tlnh v(ji du ng tren. 78 .ty d6ng; Dl/
- C6 tu tubng von "ban phat"
an NAPA "T~o thu nh~p va vi~c
nen d~ xay ra hi~n tugng binh quan
lam cho ph~ nii ngheo" do T6 chUc
chia deu, tieu cljc trong phan chia
phat tri~n Ha Lan SNV tai tr<;1,thljc
cho yay, nay sinh nhu c8U gia t~o
hi~n d 8 tinh, c6 du ng cho yay
d~ sa d~ng von sai m~c dich.
khoang 20 ty dong; DIj an SUSC
"Tin d~ng tiet ki~m khong bao cap
- Kh6 phat huy ni?i IljC, huy
c6 ki~m soat" do Rabobank Ha Lan
di?ng von trong ni?i bi? dan cu d~ b6
sung nguon von cho yay nguai
tai trg ky thu~t, thljc hi~n d 8 tinh,
c6 dLJng tren 78 ty dong. Cac dlj
ngheo (vi huy di?ng cao theo lai
suat thi truang, nhung cho yay theo
an tren thljC hi~n cho yay Qguai
ngheo v(ji lai suat th! truang blj(jc
lai suat L1Udai,chenh I~ch lai suat

ThljC te, W khi NHNg ra dai va
di vaG ho~t di?ng den nay da thljc
hi~n cho yay ngLJai ngheo v(ji lai
suat L1Udai (Iai suat thap hcm nhieu
so v(ji lai suat thi truang, chi bang
khoang 60% - 80% lai suat cua
NHNo&PTNT cung thai ky). C~ th~,
khi
NHNo&PTNT
cho
yay
1,45%/thang thi NHNg cho yay
1,2%/thang; khi NHNo&PTNT cho
yay 1,2%/thang thi NHNg tho yay
1,0%/thang; khi NHNo&PTNT cho
yay 1,05%/thang thi NHNg cho yay
0,8%/thang
va
den
nay
NHNo&PTNT cho yay 1% thi
NHNg cho yay la 0,7%/thang.

'-

T~ on NGANIIANG86 6 NXM'2000

(1).'8

dau da mang I~i mi?t so ket qua

kha quan, chltng to ngLJaingheo c6
th~ tiep nh~n von yay theo cd che
lai suat thi truang va kh~ng dinh
mi?t dieu: Cai quan trc;mg kh6ng
phai la lai suat I1Uaai ma ph8i co

stf giup ad quan tam cua toan xa
hi?i aoi v{ji nglliJi ngheo, phai co
nhilng stf aau tll can thiet khac ai
kem phu hgp, aong thi:1iv{ji von tin
dl.jng thi m{ji phat huy tot hi~u qua
tin dl.jng aoi v{jinglliJingheo.
Trong thai gian t(ji, d~ phat huy
hi~u qua cho yay hi? ngheo nham
khik phl,]c nhiing ton t~i neu tren,
dam bao cho NHNg phat tri~n ben
viing, theo chung toi, can thiet phai
chuyen cho vay hi? ngheo sang lai
suet thi tnJiJngtheo hll{jng:
+ ThljC hi~n thong nhat mi?tlai
suat cho yay hi? ngheo theo lai suat
thi truang thee tUng thai ky nhung
c6 giam lai 30% doi v(ji vuog nui
cao hai dao (vung III) nhu lai suat
cho yay cua NHNo&PTNT.
+ B~ khuyen khich nhiing hi? sa
dl,]ng von c6 hi~u qua, nen ap d~ng
chinh sach thubng lai suat W 10% 20% lai suat cho yay khi hi? yay tra
ng tot (ca goc va lai).
+ B~ thljC hi~n tot cd che cho

yay hi? ngheo thee lai suat thj
truang, cung v(ji nguon von Un
d~ng Nha nu(jc c€ln tang cLJangcac
chinh sach h6 trg nguai ngheo mi?t
cach kip thai va dong bi? nhl/: quan
tam dau tu xay dlfh9 cd Sd h~ tang
d nong than nhat la cac vung
ngheo, nang cao dan tri, chuy~n
giao khoa hQc ky thu~t, khuyen
nong, khuyen ngu, djnh huong san
xuat, tim kiem dl/ an sim xuat kinh
doanh c6 hi~u qua, giai quyet tot
khau tieu th~ san ph§m cho ngLJai
ngheo... thong qua cac dlj an d€lu
tu bang nguon von ngan sach va
cac nguon von chi djnh cua Nha
nu(jc khong c6 lai hoif\c lai suat L1U
dai.
Vai slj thay d6i Cd che lai suat
cho yay nguai ngheo theo hLJang
neu tren, cung vai slj thay d6i Cd
che t6 chUc cua NHNg sap tai va
sl/ quan tam, hO tr<;1cac chinh sach
khac doi vai ngLJaingheo, Un d~ng
phl,]c vI,] ngLJai ngheo se mang I~i
hi~u qua cao, g6p phan Xltng dang
vao slj nghi~p xoa d6i giam ngheo
cua Bang va Nha nuac da dif\t ra.-

43