Đánh giá công tác tiếp dân sử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại sở tài nguyên và môi trường vĩnh phúc giai đoạn 2007-2011
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (970.81 KB, 94 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
TRƢƠNG THỊ THUÝ
ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC TIẾP DÂN XỬ LÝ ĐƠN THƢ,
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO VÀ TRANH CHẤP
VỀ ĐẤT ĐAI TẠI SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƢỜNG
VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 2007 - 2011
Chuyên ngành : Quản lý đất đai
Mã ngành : 60 85 01 03
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Ngọc Nông
Thái Nguyên, năm 2012
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
i
LỜI CAM ĐOAN
- Tôi xin cam đoan rằng những số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận
văn này là trung thực và chƣa hề đƣợc sử dụng để bảo vệ ở một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận
văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn này
đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả luận văn
Trƣơng Thị Thuý
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài, Tôi đã nhận đƣợc sự quan
tâm giúp đỡ nhiệt tình, sự đóng góp quý báu của nhiều cá nhân và tập thể, đã
tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn Thạc sỹ này.
Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Nông,
giáo viên Trƣờng Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã trực tiếp hƣớng dẫn tôi trong suốt
thời gian nghiên cứu thực hiện đề tài.
Tôi xin cảm ơn sự góp ý chân thành của Thầy, Cô giáo Khoa Tài nguyên
và Môi trƣờng, Phòng Quản lý đào tạo Sau Đại học, Trƣờng Đại học Nông
Lâm Thái Nguyên đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài này.
Tôi xin chân thành cám ơn Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh
Phúc, Thanh tra Sở, phòng Tài chính – Kế hoạch, Chi cục Quản lý đất đai,
Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất tỉnh Vĩnh Phúc, Lãnh đạo Thanh tra
Sở và các đồng nghiệp đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian nghiên cứu
thực hiện đề tài tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc.
Tôi xin cám ơn gia đình, những ngƣời thân, cán bộ, đồng nghiệp và bạn bè
đã tạo điều kiện về mọi mặt giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài này.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn./.
Tác giả luận văn
Trƣơng Thị Thuý
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
iii
MỤC LỤC
Lời cam đoan ....................................................................................................... i
Lời cảm ơn ......................................................................................................... ii
Mục lục ............................................................................................................. iii
Danh mục các từ viết tắt ................................................................................... vii
Danh mục các bảng ......................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1.1. Đặt vấn đề ................................................................................................... 1
1.2. Mục đích của đề tài ...................................................................................... 3
1.3. Yêu cầu của đề tài ........................................................................................ 3
1.4. Ý nghĩa ........................................................................................................ 3
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .............................................................. 4
1.1. Cơ sở khoa học và pháp lý công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo
và tranh chấp về đất đai ...................................................................................... 4
1.1.1. Cơ sở khoa học ......................................................................................... 4
1.1.2. Cơ sở pháp lý ............................................................................................ 5
1.1.2.1. Khái niệm về tiếp dân, xử lý đơn thƣ ..................................................... 6
1.1.2.2. Khái niệm về khiếu nại, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ
khiếu nại, tố cáo, tranh chấp ............................................................................... 6
1.1.2.3. Khái niệm về khiếu nại, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ tố
cáo .................................................................................................................... 10
1.1.2.4. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai ........ 13
1.1.2.5. Trình tự giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai .................................... 19
1.2. Tình hình tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai
trên cả nƣớc ...................................................................................................... 23
1.2.1. Tình hình khiếu nại, tố cáo ..................................................................... 23
1.2.2. Nội dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu ......................................................... 24
1.2.3. Kết quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thƣ, giải quyết khiếu nại, tố cáo.................24
1.2.4. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến khiếu nại, tố cáo ....................................... 26
1.2.5. Đánh giá kết quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo trong
giai đoạn 2007 đến 2011 trên cả nƣớc................................................................ 29
1.2.5.1. Ƣu điểm ............................................................................................... 29
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
iv
1.2.5.2. Những hạn chế, yếu kém....................................................................... 31
1.2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém........................................... 32
1.2.6. Phƣơng hƣớng nhiện vụ công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong thời gian tới ...................................................................................... 34
1.2.6.1. Dự báo về tình hình khiếu nại, tố cáo ................................................... 34
1.2.6.2. Về chủ trƣơng trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo .................... 35
1.2.6.3. Nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong năm 2012 và những năm tiếp theo ............. 35
1.2.6.4. Môt số kiến nghị, đề xuất ..................................................................... 40
CHƢƠNG 2. ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU41
2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 41
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu .............................................................. 41
2.3 Nội dung nghiên cứu .................................................................................. 41
2.3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ........... Error! Bookmark not defined.
2.3.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ....................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất đai của tỉnh Vĩnh Phúc ........................... 41
2.3.2.1. Tình hình quản lý đất đai ....................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2.2. Tình hình sử dụng đất nói chung ............ Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Đánh giá công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai
tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 - 2011 ........................... 41
2.3.3.1. Công tác tiếp dân, xử lý và phân loại đơn thƣError! Bookmark not defined.
2.3.3.2 Tình hình tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất
đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh PhúcError! Bookmark not defined.
2.3.3.3. Kết quả công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp
về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 –
2011 ................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3.4. Tổng hợp kết quả công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và
tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn
2007– 2011 ......................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3.5. Nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, tranh chấp, thuận lợi khó khăn
trong công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai tại
Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc .......................................................... 41
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
v
2.3.4. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh
Phúc thời gian tới ............................................................................................. 41
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................... 42
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................... 43
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hôi tỉnh Vĩnh Phúc ...................................... 43
3.1.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................. 43
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ........................................................................ 45
3.1.2.1. Tình hình sản xuất nông nghiệp ........................................................... 45
3.1.2.2. Tình hình phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp .................... 45
3.1.2.3. Tình tình xây dựng cơ sở hạ tầng ......................................................... 46
3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội tỉnh Vĩnh Phúc ...... 48
3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất................................................................... 51
3.2.1. Tình hình quản lý đất đai của tỉnh Vĩnh Phúc những năm gần đây .......... 51
3.2.2. Tình hình sử dụng đất của tỉnh Vĩnh Phúc .............................................. 53
3.3. Đánh giá công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về
đất đai tại sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011 ...... 54
3.3.1 Công tác chi đạo của Sở tài nguyên và môi trƣờng về công tác tiếp dân, xử
lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai ........................................ 54
3.3.2. Quy trình Công tác tiếp dân, xử lý và phân loại đơn thƣ ......................... 56
3.3.3. Tình hình tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai
tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 - 2011 ........... 58
3.3.2.1. Tình hình tiếp dân và xử lý đơn thƣ khiếu nại về đất đai tại Sở Tài
nguyên và Môi trƣơng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007– 2011 ................................. 62
3.3.2.2. Tình hình tiếp nhận đơn thƣ tố cáo về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi
trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011 .......................................................... 64
3.3.2.3. Tình hình tiếp nhận đơn thƣ tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên Môi
trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007– 2011 ........................................................... 66
3.3.3. Kết quả công tác tiếp dân, giải quyết đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai
tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011.............................. 67
3.3.3.1. Kết quả công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại về đất đai tại Sở Tài
nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011 ................................. 68
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
vi
3.3.3.2. Kết quả công tác tiếp dân, giải quyết đơn thƣ tố cáo về đất đai tại sở Tài
nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011 ................................. 69
3.3.3.3. Kết quả công tác tiếp dân, giải quyết đơn thƣ tranh chấp về đất đai tạ Sở
Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011 ........................... 71
3.3.4. Tổng hợp tình hình tiếp dân, giải quyết đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh
chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc từ
năm 2007 – 2011 .............................................................................................. 73
3.3.5. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và các giải pháp cho công tác tiếp
dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại sở Tài nguyên
Môi trƣờng Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 - 2011 ................................................... 76
3.3.5.1. Thuận lợi ............................................................................................. 76
3.3.5.2. Những khó khăn .................................................................................. 77
3.3.5.3. Những tồn tại ....................................................................................... 78
3.3.5.4. Những giải pháp nâng cao chất lƣợng công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại sở Tài nguyên và Môi trƣờng trong
thời gian tới ...................................................................................................... 79
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ .............................................................................. 81
1. Kết luận ........................................................................................................ 81
2. Đề nghị ......................................................................................................... 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 84
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
vii
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
- ĐGHC:
: Địa giới hành chính
- GCN
: Giấy chứng nhận
- GCNQSDĐ
: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- GPMB
: Giải phóng mặt bằng
- QH - KHSDĐ
: Quy hoạch - kế hoạch sử dụng đất
- STT
: Số thứ tự
- UBND
: Ủy ban nhân dân
- BĐS
: Bất động sản
- CTBCVT
: Công trình bƣu chính viễn thông
- TS, CQ, CTSNNN
: Trụ sở, cơ quan, công trình, sự nghiệp Nhà nƣớc
- V/v
: Về việc
- VBQPPL
: Văn bản quy phạm pháp luật
- TN & MT
: Tài nguyên và Môi trƣờng
- HĐND
: Hội đồng nhân dân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Tình hình dân số và lao động của tỉnh Vĩnh Phúc năm 2011 ............. 48
Bảng 3.2: Hiện trạng sử dụng đất đai của tỉnh Vĩnh Phúc năm 2011 ............ 54
Bảng 3.3: Tổng hợp đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại Sở
Tài nguyên và Môi trƣơng Vĩnh Phúc qua các năm 2007 – 2011 .. 59
Bảng 3.4: Tổng hợp đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại Sở
Tài nguyên và Môi trƣơng giai đoạn 2007 – 2011 trên địa bàn tỉnh
Vĩnh Phúc........................................................................................ 61
Bảng 3.5: Tổng hợp đơn thƣ khiếu nại về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi
trƣơng giai đoạn 2007 – 2011 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc............ 62
Bảng 3.6: Tổng hợp đơn thƣ tố cáo về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi
trƣờng giai đoạn 2007 – 2011 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc............ 64
Bảng 3.7: Tổng hợp đơn thƣ tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi
trƣờng giai đoạn 2007 – 2011 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc............ 66
Bảng 3.8: Tổng hợp kết quả đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai
tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng giai đoạn 2007 - 2011 trên địa
bàn tỉnh Vĩnh Phúc.......................................................................... 68
Bảng 3.9: Tổng hợp kết quả đơn thƣ tố cáo về đất đai tại Sở Tài nguyên và
Môi trƣờng giai đoạn 2007 - 2011 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc ......... 70
Bảng 3.10: Tổng hợp kết quả giải quyết tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và
Môi trƣờng giai đoạn 2007 – 2011 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc ......... 72
Bảng 3.11: Tổng hợp kết quả đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất
đai tại sở Tài nguyên Môi trƣờng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc từ
năm 2007 – 2011 ............................................................................. 75
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Đất đai là tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá, là tƣ liệu sản xuất
đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trƣờng sống, là địa bàn
phân bố dân cƣ, các cơ sở kinh tế - xã hội và an ninh, quốc phòng và các công
trình phúc lợi công cộng. Đất đai là nguồn nội lực không thể thiếu trong sự
phát triển của mỗi quốc gia. Nhƣ william Petti đã nói:“ Lao động là cha, đất
đai là mẹ, cả hai đều sản sinh ra mọi của cải vật chất cho xã hội”.
Sự phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia đang kéo theo nhu cầu sử
dụng đất ngày càng cao. Thêm vào đó là sự gia tăng dân số đã làm cho mâu
thuẫn giữa con ngƣời và đất đai ngày càng trở nên căng thẳng. Nhu cầu về các
loại đất của con ngƣời ngày một tăng lên. Đất đai trở thành bất động sản có
giá trị cực lớn cho nên việc sủ dụng và quản lý nó đƣợc chú ý nhiều hơn. Từ
đó các quyền lợi và nghĩa vụ khi sử dụng đất thay đổi nhiều đi phát sinh ra
nhiều mâu thuẫn giữa con ngƣời và con ngƣời trong việc sử dụng đất thông
qua các vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai.
Khiếu nại, tố cáo và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo là vấn đề luôn
đƣợc nhiều cấp, nhiều ngành quan tâm. Có nhiều trƣờng hợp, vụ việc có tính
chất điển hình, thu hút sự quan tâm của toàn xã hội. Những năm qua, công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan Nhà nƣớc đã thu đƣợc nhiều kết
quả khả quan. Qua công tác này đã từng bƣớc khôi phục, bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp cho công dân, cơ quan, tổ chức; đồng thời thông qua công tác
xét giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, nhiều cấp, nhiều ngành đã kịp
thời uốn nắn, chấn chỉnh những sơ hở trong quản lý kinh tế, yếu kém trong
quản lý Nhà nƣớc.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
2
Tuy nhiên, theo đánh giá tổng kết của Chính phủ, tình hình khiếu nại,
tố cáo hiện nay vẫn còn những diễn biến phức tạp, số ngƣời đi khiếu nại, tố
cáo còn nhiều; nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo còn tồn đọng và vƣợt cấp. Việc
giải quyết còn chậm, chƣa đáp ứng yêu cầu bức xúc. Nguyên nhân của tồn tại
nói trên chủ yếu là do việc tổ chức thực hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo và
giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân còn nhiều thiếu sót, hạn chế.
Vĩnh Phúc là tỉnh thuộc đồng Bằng châu thổ sông Hồng là cửa ngõ phía
Tây Bắc của thủ đô Hà Nội. Trong những năm qua công tác quản lý đất đai
đã đƣợc các cấp chính quyền từ cấp xã đến tỉnh đặc biệt trú trọng vì vậy đã
đạt đƣợc những kết quả nhất định trong công tác quản lý. Song do rất nhiều
nguyên nhân nên công tác quản lý đất đai vẫn còn nhiều bất cập. Vì thế các
vụ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai trong nhân dân vẫn đƣợc xem là
những điểm nóng khó giải quyết.
Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc là cơ quan chuyên môn
giúp việc cho UBND tỉnh Vĩnh Phúc trong lĩnh vực Tài nguyên và Môi
trƣờng, trong đó thực hiện công tác tiếp dân và xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố
cáo trong lĩnh vực mình quản lý. Nhằm phục vụ tốt hơn công tác quản lý nhà
nƣớc về đất đai, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực tài nguyên và môi
trƣờng. Sở Tài nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc thực hiện công tác tiếp dân
và xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực tài nguyên và môi trƣờng
theo quy định của pháp luật ngay từ bƣớc đầu giúp cho viêc giải quyết các vụ
khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai dứt điểm và kịp thời.
Xuất phát từ những vấn đề trên, đƣợc sự đồng ý của Ban giám hiệu nhà
trƣờng, Ban chủ nhiệm khoa Tài nguyên và Môi trƣờng, Trƣởng khoa Sau
Đại học, dƣới sự hƣớng dẫn của Thầy PGS.TS: Nguyễn Ngọc Nông và sự
giúp đỡ của Sở Tài nguyên Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc, tôi tiến hành thực
hiện đề tài: “Đánh giá công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu
nại, tố cáo và tranh chấp đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh
Phúc giai đoạn 2007 – 2011”.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
3
1.2. Mục đích của đề tài
- Đánh giá đƣợc tình hình hoạt động công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng
Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hoạt động tiếp dân, xử lý
đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai.
1.3. Yêu cầu của đề tài
- Nắm vững các văn bản theo quy định của Luật Đất đai năm 2003, Luật
khiếu nại năm 2011, Luật tố cáo năm 2011, Luật Thanh tra năm 2011 và các
văn bản pháp luật có liên quan.
- Khi đƣa ra số liệu phải chính xác, trung thực, khách quan và có nguồn.
- Nêu rõ biện pháp khắc phục cụ thể và đƣa ra kiến nghị và đề xuất phải
có tính khả thi, phải phù hợp với điều kiện thực tế của địa phƣơng và phù hợp
với quy định của pháp luật.
- Tổng hợp đƣợc kết quả tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và
tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng tỉnh Vĩnh Phúc giai
đoạn 2007 – 2011.
1.4. Ý nghĩa
- Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học:
Thành lập quy trình, trình tự thủ tục công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai.
- Ý nghĩa trong thực tiễn:
+ Đánh giá đƣợc những kết quả trong công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng
tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2007 – 2011.
+ Đƣa ra phƣơng án tối ƣu nhất trong công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ
khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai tại Sở Tài nguyên và Môi trƣờng
Vĩnh Phúc.
+ Hƣỡng dẫn công dân trình tự thủ tục khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực
đất đai.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
4
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Cơ sở khoa học và pháp lý công tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ khiếu nại,
tố cáo và tranh chấp về đất đai
1.1.1. Cơ sở khoa học
- Công tác tiếp công dân và xử lý đơn thƣ là công việc bƣớc đầu của quá
trình tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo và những bức súc của công dân về
quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính hoặc những thắc mắc, tranh
chấp… của ngƣời dân mà cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền xem xét giải quyết.
- Giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai là một trong 13
nội dung của công tác quản lý Nhà nƣớc về đất đai, là hoạt động của các cơ
quan Nhà nƣớc có thẩm quyền nhằm giải quyết những bất đồng, mâu thuẫn
trong nội bộ các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân tham gia vào quan hệ đất đai
để tìm ra các giải pháp đúng đắn trên cơ sở pháp luật nhằm phục hồi lại các
quyền lợi bị xâm phạm, đồng thời truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với các
hành vi vi phạm pháp luật đất đai.
- Với chế độ sở hữu toàn dân đối với đất đai thì tranh chấp, khiếu nại, tố
cáo về đất đai thƣờng chỉ là vấn đề quyền sử dụng đất hoặc là quyền sử dụng liên
quan đến địa giới hành chính hoặc quyền sử dụng liên quan đến tài sản.
- Giải quyết mọi trƣờng hợp tranh chấp về đất đai phải đảm bảo nguyên
tắc đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nƣớc làm đại diện chủ sở hữu và
thống nhất quản lý; kiên quyết bảo vệ những thành quả cách mạng về ruộng
đất, đồng thời sửa lại theo đúng pháp luật những trƣờng hợp xử không đúng.
- Giải quyết các tranh chấp về đất đai phải nhằm mục đích phát triển
sản xuất, ổn định và từng bƣớc cải thiện đời sống của nhân dân.
- Gắn việc giải quyết các vấn đề về đất với tổ chức lại sản xuất, bố trí
lại cơ cấu sản xuất hàng hóa mở mang ngành nghề, phân bố lại lao động, dân
cƣ phù hợp với đặc điểm và quy định của địa phƣơng.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
5
1.1.2. Cơ sở pháp lý
- Căn cứ Luật Đất đai 2003 ngày 26/11/2003[1];
- Căn cứ Luật khiếu nại năm 2011[2];
- Căn cứ Luật tố cáo năm 2011[3];
- Căn cứ vào Luật Thanh tra 2011[4];
- Căn cứ Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/04/2004 của Chính phủ
về hƣớng dẫn thi hành luật đất đai 2003[5];
- Căn cứ Nghị định 182/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ
về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai[6].
Căn cứ Nghị định 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11/2009 của Chính phủ về
xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai[7];
- Căn cứ Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/05/2007 của Chính phủ về
việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử
dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi
đất và giải quyết khiếu nại về đất đai[8];
- Căn cứ Thông tƣ 01/2005/TT-BTNMT ngày 13/04/2005 của Bộ Tài
nguyên và Môi trƣờng về hƣớng dẫn thi hành một số điều Nghị định
181/2004/NĐ-CP ngày 29/1-/2004 của Chính phủ về hƣớng dẫn thi hành luật
đất đai 20039[9];
- Căn cứ Luật khiếu nại, tố cáo ngày 02/12/1998; Luật sửa đổi bồ sung
một số điều của Luật khiếu nại, tố cáo năm 2004 và năm 2005[10];
- Căn cứ Nghị định 136/2007/NĐ-CP ngày 14/11/2007 của Chính phủ
quy định chi tiết và hƣớng dẫn thi hành một số điều luật khiếu nại tố cáo và
các luật sửa đổi bổ xung một số điều luật khiếu nại tố cáo năm 2005[11];
- Căn cứ Thông tƣ 04/2010/TT-TTCP ngày 26/08/2010 của Thanh tra
Chính phủ về việc quy đinh quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn
phản ánh, đơn kiến nghị liên quan đến khiếu nại tốt cáo[12];
- Căn cứ Nghị định số 86/2011/NĐ – CP ngày 22/9/2011 của Chính phủ
quy định chi tiết và hƣớng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra[13];
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
6
- Căn cứ Quyết định số 158/QĐ-STNMT ngày 29/09/2011 của Sở Tài
nguyên và Môi trƣờng Vĩnh Phúc về việc ban hành hệ thống văn bản quản lý
chất lƣợng theo TCVN ISO 9001: 2008 (mã số: QT821-01/TTr Quy trình tiếp
công dân, xử lý đơn thƣ giải quyết khiếu nại tố cáo)[14];
1.1.2.1. Khái niệm về tiếp dân, xử lý đơn thư
Công tác tiếp dân công việc của cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền, có vai
trò quan trọng trong quản lý hành chính nhà nƣớc. Góp phần giải quyết những vấn
đề của công dân, tổ chức… giúp các cấp chính quyền nắm đƣợc tình hình, nguyện
vọng của nhân dân trên địa bàn mình quản lý, giúp gắn kết giữa chính quyền và
nhân dân phát huy tính dân chủ trong mọi tầng lớp nhân dân.
Xử lý đơn thƣ là công việc của cán bộ chuyên môn và cán bộ tiếp dân
thực hiện trƣớc và sau khi tiếp nhận nhằm giúp công tác khiếu nại, tố cáo của
ngƣời dân và công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của cơ quan Nhà nƣớc có
thẩm quyền diễn ra nhanh gọn và đúng pháp luật.
1.1.2.2. Khái niệm về khiếu nại, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ
khiếu nại, tố cáo, tranh chấp
a. Khái niệm về khiếu nại
* Theo Điều 1 và Điều 2, Luật Khiếu nại năm 2011, phạm vi điều chỉnh
cụ thể như sau[2]:
Luật này quy định về khiếu nại và giải quyết khiếu nại đối với quyết
định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nƣớc, của
ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc; khiếu nại và giải
quyết khiếu nại quyết định kỷ luật cán bộ, công chức; tiếp công dân; quản lý
và giám sát công tác giải quyết khiếu nại.
* Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức
theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm
quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
7
chính nhà nƣớc, của ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc
hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc
hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
* Ngƣời khiếu nại là công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công
chức thực hiện quyền khiếu nại.
* Rút khiếu nại là việc ngƣời khiếu nại đề nghị cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền chấm dứt khiếu nại của mình.
* Cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại là cơ quan nhà nƣớc, tổ chức
chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề
nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị vũ trang nhân dân.
* Ngƣời bị khiếu nại là cơ quan hành chính nhà nƣớc hoặc ngƣời có
thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc có quyết định hành chính,
hành vi hành chính bị khiếu nại; cơ quan, tổchức, cá nhân có thẩm quyền có
quyết định kỷ luật cán bộ, công chức bị khiếu nại.
* Ngƣời giải quyết khiếu nại là cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại.
* Ngƣời có quyền, nghĩa vụ liên quan là cá nhân, cơ quan, tổ chức mà
không phải là ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu nại nhƣng việc giải quyết khiếu
nại có liên quan đến quyền, nghĩa vụ của họ.
* Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nƣớc
hoặc ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc ban hành để
quyết định về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính nhà nƣớc
đƣợc áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tƣợng cụ thể.
* Hành vi hành chính là hành vi của cơ quan hành chính nhà nƣớc, của
ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc thực hiện hoặc
không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật.
* Quyết định kỷ luật là quyết định bằng văn bản của ngƣời đứng đầu cơ
quan, tổ chức để áp dụng một trong các hình thức kỷ luật đối với cán bộ, công
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
8
chức thuộc quyền quản lý của mình theo quy định của pháp luật về cán bộ,
công chức.
* Giải quyết khiếu nại là việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết
định giải quyết khiếu nại
“Khiếu nại về đất đai là việc công dân, cơ quan, tổ chức yêu cầu cơ
quan Nhà nước có thẩm quyền bảo vệ, khôi phục lợi ích hợp pháp của mình
do những quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính trong lĩnh vực đất
đai gây ra.” (Nguyễn Thị Lợi, 2005)[16]
b. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ khiếu nại
Theo Điều 12 và Điều 13 của Luật Khiếu nại năm 2011 quy định cụ thể
như sau[2]:
* Người khiếu nại có các quyền sau đây:
- Tự mình khiếu nại.
- Nhờ luật sƣ tƣ vấn về pháp luật hoặc ủy quyền cho luật sƣ khiếu nại
để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
- Tham gia đối thoại hoặc ủy quyền cho ngƣời đại diện hợp pháp tham
gia đối thoại;
- Đƣợc biết, đọc, sao chụp, sao chép, tài liệu, chứng cứ do ngƣời giải
quyết khiếu nại thu thập để giải quyết khiếu nại, trừ thông tin, tài liệu thuộc bí
mật nhà nƣớc;
- Yêu cầu cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan đang lƣu giữ, quản lý
thông tin, tài liệu liên quan tới nội dung khiếu nại cung cấp thông tin, tài liệu
đó cho mình trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày có yêu cầu để giao nộp cho
ngƣời giải quyết khiếu nại, trừ thông tin, tài liệu thuộc bí mật nhà nƣớc;
- Đƣợc yêu cầu ngƣời giải quyết khiếu nại áp dụng các biện pháp khẩn
cấp để ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra do việc thi hành quyết định hành
chính bị khiếu nại;
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
9
- Đƣa ra chứng cứ về việc khiếu nại và giải trình ý kiến của mình về
chứng cứ đó;
- Nhận văn bản trả lời về việc thụ lý giải quyết khiếu nại, nhận quyết
định giải quyết khiếu nại;
- Đƣợc khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp đã bị xâm phạm; đƣợc bồi
thƣờng thiệt hại theo quy định của pháp luật;
- Khiếu nại lần hai hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Toà án theo quy
định của Luật tố tụng hành chính;
- Rút khiếu nại.
* Người khiếu nại có các nghĩa vụ sau đây:
- Khiếu nại đến đúng ngƣời có thẩm quyền giải quyết;
- Trình bày trung thực sự việc, đƣa ra chứng cứ về tính đúng đắn, hợp
lý của việc khiếu nại; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan cho ngƣời giải
quyết khiếu nại; chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về nội dung trình bày và
việc cung cấp thông tin, tài liệu đó;
- Chấp hành quyết định hành chính, hành vi hành chính mà mình khiếu
nại trong thời gian khiếu nại, trừ trƣờng hợp quyết định, hành vi đó bị tạm
đình chỉ thi hành theo quy định tại Điều 35 của Luật này;
- Chấp hành nghiêm chỉnh quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu
lực pháp luật.
* Ngƣời khiếu nại thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định
của pháp luật.
* Quyền, nghĩa vụ của người bị khiếu nại:
- Người bị khiếu nại có các quyền sau đây:
+ Đƣa ra chứng cứ về tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi
hành chính bị khiếu nại;
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
10
+ Đƣợc biết, đọc, sao chụp, sao chép các tài liệu, chứng cứ do ngƣời
giải quyết khiếu nại thu thập để giải quyết khiếu nại, trừ thông tin, tài liệu
thuộc bí mật nhà nƣớc;
+ Yêu cầu cá nhân, cơ quan, tổchức có liên quan đang lƣu giữ, quản lý
thông tin, tài liệu liên quan tới nội dung khiếu nại cung cấp thông tin, tài liệu
đó cho mình trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày có yêu cầu để giao cho ngƣời
giải quyết khiếu nại, trừ thông tin, tài liệu thuộc bí mật nhà nƣớc;
+ Nhận quyết định giải quyết khiếu nại lần hai.
- Người bị khiếu nại có các nghĩa vụ sau đây:
+ Tham gia đối thoại hoặc ủy quyền cho ngƣời đại diện hợp pháp tham
gia đối thoại;
+ Chấp hành quyết định xác minh nội dung khiếu nại của cơ quan, đơn
vị có thẩm quyền giải quyết khiếu nại;
+ Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến nội dung khiếu nại, giải
trình về tính hợp pháp, đúng đắn của quyết định hành chính, hành vi hành
chính bị khiếu nại khi ngƣời giải quyết khiếu nại hoặc cơ quan, đơn vị kiểm
tra, xác minh yêu cầu trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày có yêu cầu;
+ Chấp hành nghiêm chỉnh quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu
lực pháp luật;
+ Sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, chấm dứt hành vi hành
chính bị khiếu nại;
+ Bồi thƣờng, bồi hoàn thiệt hại do quyết định hành chính, hành vi
hành chính trái pháp luật của mình gây ra theo quy định của pháp luật về trách
nhiệm bồi thƣờng của Nhà nƣớc.
- Ngƣời bị khiếu nại thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy
định của pháp luật.
1.1.2.3. Khái niệm về khiếu nại, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ
tố cáo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
11
a. Khái niệm về tố cáo
- Tố cáo là việc công dân theo thủ tục do Luật này quy định báo cho cơ
quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của
bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi
ích của Nhà nƣớc, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức[3].
- Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức
trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ là việc công dân báo cho cơ quan, tổ
chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ,
công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ.
- Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nƣớc trong các lĩnh
vực là việc công dân báo cho cơ quan quản lý nhà nƣớc có thẩm quyền biết về
hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào đối với
việc chấp hành quy định pháp luật về quản lý nhà nƣớc trong các lĩnh vực.
- Ngƣời tố cáo là công dân thực hiện quyền tố cáo.
- Ngƣời bị tố cáo là cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi bị tố cáo.
- Ngƣời giải quyết tố cáo là cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền
giải quyết tố cáo.
- Giải quyết tố cáo là việc tiếp nhận, xác minh, kết luận về nội dung tố
cáo và việc xử lý tố cáo của ngƣời giải quyết tố cáo.
- “ Tố cáo về đất đai là việc công dân báo cho cơ quan Nhà nƣớc có
thẩm quyền về các hành vi vi phạm pháp luật đất đai của bất cứ cơ quan, tổ
chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà
nƣớc, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức.” (Nguyễn Thị
Lợi, 2005)[16]
b. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ tố cáo
Đƣợc quy định tại Điều 9, 10 của Luật Tố cáo năm 2011, cụ thể nhƣ sau:
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
12
1. Ngƣời tố cáo có các quyền sau đây:
a) Gửi đơn hoặc trực tiếp tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm
quyền theo quy định của pháp luật;
b) Đƣợc giữ bí mật họ, tên, địa chỉ, bút tích và các thông tin cá nhân
khác của mình;
c) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thông báo về việc
thụ lý giải quyết tố cáo, thông báo chuyển vụ việc tố cáo sang cơ quan có
thẩm quyền giải quyết, thông báo kết quả giải quyết tố cáo;
d) Tố cáo tiếp khi có căn cứ cho rằng việc giải quyết tố cáo của cơ
quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền khôngđúng pháp luật hoặc quá thời hạn
quy định mà tố cáo không đƣợc giải quyết;
đ) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền bảo vệ khi bị đe
dọa, trả thù, trù dập;
e) Đƣợc khen thƣởng theo quy định của pháp luật.
2. Ngƣời tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:
a) Nêu rõ họ, tên, địa chỉ của mình;
b) Trình bày trung thực về nội dung tố cáo; cung cấp thông tin, tài liệu
liên quan đến nội dung tố cáo mà mình có đƣợc;
c) Chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về nội dung tố cáo của mình;
d) Bồi thƣờng thiệt hại do hành vi cố ý tố cáo sai sự thật của mình gây ra.
3. Ngƣời bị tố cáo có các quyền sau đây:
a) Đƣợc thông báo về nội dung tố cáo;
b) Đƣa ra chứng cứ để chứng minh nội dung tố cáo là không đúng sự thật;
c) Nhận thông báo kết luận nội dung tố cáo;
d) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý ngƣời cố ý
tố cáo sai sự thật, ngƣời cố ý giải quyết tố cáo trái pháp luật;
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
13
đ) Đƣợc khôi phục quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, đƣợc xin lỗi,
cải chính công khai, đƣợc bồi thƣờng thiệt hại do việc tố cáo, giải quyết tố
cáo không đúng gây ra.
4. Ngƣời bị tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:
a) Giải trình bằng văn bản về hành vi bị tố cáo; cung cấp thông tin, tài
liệu liên quan khi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền yêu cầu;
b) Chấp hành nghiêm chỉnh quyết định xử lý của cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền;
c) Bồi thƣờng, bồi hoàn thiệt hại do hành vi trái pháp luật của mình gây ra.
- “Tranh chấp về đất đai là tranh chấp phát sinh giữa các chủ thể tham
gia vào quan hệ đất đai về quyền và nghĩa vụ trong quá trình quản lý và sử
dụng đất đai.” (Nguyễn Thị Lợi, 2005)[16]
1.1.2.4. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và tranh chấp về đất đai
a. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại
Được quy định từ Điều 17 đến Điều 26 của Luật khiếu nại năm 2011;
* Thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn và
Thủ trưởng cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố
thuộc tỉnh[2]:
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phƣờng, thị trấn (sau đây gọi chung là
cấp xã); Thủ trƣởng cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã,
thành phố trực thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện) có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành
chính của mình, của ngƣời có trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp.
* Thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện:
- Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của mình.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
14
- Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Thủ trƣởng cơ quan thuộc
Ủy ban nhân dân cấp huyện đã giải quyết lần đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc
khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.
* Thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan thuộc sở và cấp tương đương:
- Thủ trƣởng cơ quan thuộc sở và cấp tƣơng đƣơng có thẩm quyền giải
quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của
mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp.
* Thẩm quyền của Giám đốc sở và cấp tương đương:
- Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp;
- Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Thủ trƣởng cơ quan thuộc sởvà cấp tƣơng đƣơng đã giải quyết
lần đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng
chƣa đƣợc giải quyết.
* Thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh:
- Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của mình.
- Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, Giám đốc sở và cấp
tƣơng đƣơng đã giải quyết lần đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần
đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.
- Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các cơ
quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của mình.
* Thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan thuộc bộ, thuộc cơ quan ngang
bộ, thuộc cơ quan thuộc Chính phủ:
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
15
Thủ trƣởng cơ quan thuộc bộ, thuộc cơ quan ngang bộ, thuộc cơ quan
thuộc Chính phủ (sau đây gọi chung là Thủ trƣởng cơ quan thuộc bộ) có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính
của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp.
*Thẩm quyền của Bộ trưởng:
- Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp.
- Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Thủ trƣởng cơ quan thuộc bộ đã giải quyết lần đầu nhƣng còn
khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.
- Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có nội dung thuộc thẩm
quyền quản lý nhà nƣớc của bộ, ngành đã giải quyết lần đầu nhƣng còn khiếu
nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.
- Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các cơ
quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của mình.
* Thẩm quyền của Tổng thanh tra Chính phủ:
- Giúp Thủ tƣớng Chính phủ theo dõi, kiểm tra, đôn đốc các bộ, cơ
quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp trong việc
tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, thi hành quyết định giải quyết khiếu nại
có hiệu lực pháp luật.
- Trƣờng hợp phát hiện có hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại gây
thiệt hại đến lợi ích của Nhà nƣớc, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ
quan, tổ chức thì kiến nghị Thủ tƣớng Chính phủ hoặc kiến nghị ngƣời có
thẩm quyền áp dụng biện pháp cần thiết để chấm dứt vi phạm, xem xét trách
nhiệm, xử lý đối với ngƣời vi phạm.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
16
* Thẩm quyền của Chánh thanh tra các cấp:
- Giúp thủ trƣởng cơ quan quản lý nhà nƣớc cùng cấp tiến hành kiểm
tra, xác minh, kết luận, kiến nghị việc giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền
của Thủ trƣởng cơ quan quản lý nhà nƣớc cùng cấp khi đƣợc giao.
- Giúp thủ trƣởng cơ quan quản lý nhà nƣớc cùng cấp theo dõi, kiểm
tra, đôn đốc các cơ quan thuộc quyền quản lý trực tiếp của thủ trƣởng trong
việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại có hiệu lực pháp luật.
Trƣờng hợp phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại gây thiệt
hại đến lợi ích của Nhà nƣớc, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan,
tổ chức thì kiến nghị thủ trƣởng cơ quan quản lý nhà nƣớc cùng cấp hoặc kiến
nghị ngƣời có thẩm quyền áp dụng biện pháp cần thiết để chấm dứt vi phạm,
xem xét trách nhiệm, xử lý đối với ngƣời vi phạm.
* Thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ:
- Lãnh đạo công tác giải quyết khiếu nại của các bộ, cơ quan ngang bộ,
cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp.
- Xử lý các kiến nghị của Tổng thanh tra Chính phủ quy định tại khoản
2 Điều 24 của Luật này.
- Chỉ đạo, xử lý tranh chấp vềthẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các
bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
b. Thẩm quyền giải quyết tố cáo
* Thẩm quyền giải quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ,
công chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ trong cơ quan hành chính
nhà nước[3]:
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phƣờng, thị trấn (sau đây gọi chung là
cấp xã) có thẩm quyền giải quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc
thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ,công chức do mình quản lý trực tiếp.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
