VẤN ĐỀ Ô NHIỄM BỤI VÀ KIỂM SOÁT XỬ LÝ Ô NHIỄM BỤI TRONG NGHÀNH XI MĂNG LÒ ĐỨNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG
-----  -----
TIỂU LUẬN
MÔN: KĨ THUẬT KIỂM SOÁT Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ
ĐỀ TÀI: VẤN ĐỀ Ô NHIỄM BỤI VÀ KIỂM SOÁT XỬ LÝ Ô NHIỄM BỤI
TRONG NGHÀNH XI MĂNG LÒ ĐỨNG Ở VIỆT NAM
Nhóm sinh viên thực hiện:
NGUYỄN VĂN LỘC
NGÔ DUY TUYỀN
LƯU VĂN ĐOÁN
N
Mở đầu
Trong những năm qua ngành xây dựng Việt Nam phát triển rất nhanh
chóng. Đóng góp vào sự phát triển đó có sự phát triển mạnh mẽ của ngành
sản xuất vật liệu xây dựng,trong đó có ngành sản xuất xi măng.Ngành xi
măng Việt Nam không ngừng phát triển và hoàn thiện.Hiện tại ở nước ta
sử dụng cả công nghệ lò đứng và lò quay.Trong đó công nghệ lò quay
đang dần thay thế công nghệ lò đứng.Công nghệ lò đứng đang dần được
thay thế bởi công suất nhỏ,làm việc gián đoạn,và gây ô nhiễm môi
trường.Tuy nhiên hiện nay ở nước ta công nghệ sản xuất xi măng lò đứng
vẫn được dử dụng khá nhiều chủ yếu tại các nhà máy có công suất nhỏ.Là
những sinh viên Viện khoa học và công nghệ môi trường đại học Bách
Khoa Hà Nội.Trong bài tiểu luận này chúng em chọn đề tài “ Vấn đề ô
nhiễm bụi và kiểm soát xử lý ô nhiễm bụi trong ngành xi măng lò đứng ở
Việt Nam”. Đây không phải là một vấn đề mới,nhưng ô nhiễm bụi do các
nhà máy sản xuất xi măng gây ra rất nhiều tác hại tới sức khoẻ con người
và môi trường xung quanh.Trong qúa trình làm tiểu luận chúng em đã nhận
được sự giúp đỡ tận tình của các thầy các cô trong viện , đặc biệt là thầy
Nghiêm Trung Dũng _giảng viên môn kỹ thuật kiểm soát ô nhiễm không
khí,thầy đã giúp chúng em trong việc định hướng làm tiểu luận,cách tìm tài

liệu…Qua đây cho chúng em gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy và các
thầy cô đã giúp đỡ chúng em hoàn thanh tiểu luận này.
Mục lục
Mở đầu
I) Công nghệ sản xuất xi măng lò đứng
1) Giới thiệu
2) Công nghệ sản xuất
II) Vấn đề ô nhiễm bụi và kiểm soát xử lý ô nhiễm bụi trong sản xuất
xi măng lò đứng
1) Khái niệm bụi và vấn đề ô nhiễm bụi trong các nhà máy sản xuất
xi măng lò đứng
2) Kiểm soát và xử lý ô nhiễm bụi
3) Liên hệ với bản thân
Kết luận
Tài liệu tham khảo

I) Công nghệ sản xuất xi măng lò đứng
1) Giới thiệu
Xi măng là một trong những loại vật liệu được con người sử dụng từ
rất lâu.Ngành xi măng thế giới liên tục phát triển và hoàn thiện.Xi
măng được sử dụng rất nhiều trong xây dựng và trở lên rất phổ biến
− Thành phần xi măng chủ yếu gồm oxit: CaO :59-67%; SiO
2
:16-
26% ; Al
2
O
3
:4-9% ,Fe
2

O
3
:2-6% ; MgO :0.3-3%
− Xi măng được cấu tạo bởi 4 thành phần chính
1) C
3
S = 61,53 (3 CaO.SiO
2
)
2) C
2
S =14,86 (2 CaO.SiO
2
)
3) C
4
AF =11.,43 ( 4CaO.Al
2
O
3
.Fe
2
O
3
)
4) C
3
A =8,41 ( 3 CaO.Al
2
O

3
)
− Bụi xi măng chứa bụi silicat  độc  bệnh hô hấp
2) Công nghệ sản xuất
a) Nguyên liệu
− Đá vôi : một trong những nguyên liệu chính để cung cấp CaO cho
sản xuất xi măng.Gồm 3 loại:
+ Đá vôi Dvon Trung D2: hạt rất nhỏ ,mịn,đồng nhất . Thành phần
hỗn hợp CaO >= 50% ; MgO< 1,5%
+ Đá vôi Carbon Trung Pecni :hạt rất nhỏ mịn màu xám sáng,hạt
nhỏ. Thành phần hỗn hợp :CaO > 48,8-54% ;MgO =0,4-2,83%
− Đất sét (dễ khai thác ) : cung cấp Al
2
O
3
,Fe
2
O
3
,SiO
2

− Phụ gia điều chỉnh :cung cấp đủ các thành phần oxit mà trong đất
sét chưa đủ .Nếu thiếu Al
2
O
3
 dùng quặng Boxit ; nếu thiếu
Fe
2

O
3
 dùng xir quặng đốt lò cao ; nếu thiếu SiO
2
 dùng các
loại quặng bị phong hóa;
− Phụ gia khoáng hóa :dùng chủ yếu trong xi măng lò đứng ,sử
dụng các chất có chứa Flo .Ví dụ :Cà
2
; Na
2
SiF
6
.
− Thạch cao :nhằm điều chỉnh thời gian đông kết của xi măng
− Phụ gia xi măng : trộn thêm nhằm sản xuất các loại xi măng có
mác khác nhau
− Nhiên liệu : phụ thuộc lò nung,có thể sử dụng nhiên liệu ở các
dạng rắn ( than đá ),lỏng (dầu FO ), khí ( khí thiên nhiên ).
b) Quy trình công nghệ xi măng lò đứng
Sấy
Làm ẩm,vê viên
Nung clinke
Trộn ,nghiền
Đập,nghiền
Đóng bao
Trộn
Ủ clinke
Đập ,cán
Bụi

ồn
Khói lò
Bụi ,ồn
H
2
O
Khói lò (HF,SO
2
,CO,CO
2
, NO
x

,bụi ..)
Bụi ,ồn
Bụi ,ồn
Bụi
Đập,
Sấy
Thạch cao
Phụ gia
Xi hoạt tính
Phụ gia CaF
2
(xỉ ,pirit,apatit )
Than
Đá vôi Than
Đất sét
• Nung clinke : quyết định chất lượng sản phẩm ,quyết định chất lượng
môi trường.

• Ủ clinke : nhằm tạo sản phẩm cơ bản ,có độ xốp ,tăng độ kết dính .
• Nhiệt độ cao  tăng độ đông kết  đập,nghiền  sản phẩm mịn.
− Gia công nguyên liệu :đá vôi,đất sét,thạch cao,phụ gia xi măng
được dập,cán,sấy,đạt tiêu chuẩn yêu cầu (150-300 mm) vào xilo
hoặc kho chứa.
− Nghiền phối liệu : nguyên liệu được trộn theo đơn phối liệu ,sau
đó được nghiền mịn ,đạt đến kích thước 0,06 -0,07 mm. Nếu sản
xuất theo phương pháp ướt ,bột liệu sẽ được trộn với nước và
nghiền trong máy nghiền bi ướt.
− Nung clinke: phối liệu sau khi được nghiền mịn ,được đưa vào
nung trong lò nung.
+ Phối liệu vào nung trong lò quay theo phương pháp ướt là
dạng bùn.
+ Phối liệu vào nung trong lò quay theo phương pháp khô là
dạng bột khô.
+ Phối liệu vào nung trong lò đứng là dạng cầu viên  bột liệu
phải qua máy vê viên tạo viên 8-12mm.
Trong quá trình nung ,dưới tác dụng của nhiệt độ cao,các cấu tử
trong phối liệu phản ứng với nhau tạo thành các phần oxit của xi
măng.
Ở nhiệt độ khác nhau ,các quá trình hóa học thuận nghịch xảy ra khác
nhau ( nhiệt độ cao nhất :1450
0
C )
Các quá trình hóa lý xảy ra khi nung :
+ Ở 200
0
C ,tách nước liên kết,sự tách nước nay kết thúc ở 950
0
C :

CaCO
3
910
0
C CaO + CO
2

MgCO
3

500
0
C MgO + CO
2

CaSO
4
+ C 1450
0
C 2CaO +2 SO
2
+ CO
2

+ Phân hủy nguyên liệu :
2Na
2
SO
4
+ C 884

0
C 2Na
2
O + SO
2
+CO
2

2K
2
SO
4
+C 1074
0
C 2K
2
O +SO
2
+ CO
2