Tìm hiểu mối quan hệ kinh tế Việt Nam – Hoa Kỳ qua Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ (tháng 7/2

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
PHN M U

Nhỡn li lch s ta thy, Vit Nam v Hoa K cú mt quỏ kh tht cay ủng.

OBO
OKS
.CO
M

Cuc chin tranh ca Hoa K ủ li cho chỳng ta hu qu quỏ nng n v cú l phi
rt lõu na chỳng ta mi cú th khc phc ủc nhng di chng cũn li ca chin
tranh.

Hin nay chin tranh ủó ủi qua hn 30 nm, mi quan h Vit Nam - Hoa K
ủang cú nhiu thay ủi trc xu th mi ca thi ủi. B li sau lng ni ủau, ni
mt mỏt t cuc chin tranh, chỳng ta ủang tng bc tin lờn xõy dng kinh t,
m rng quan h hp tỏc vi cỏc quc gia trờn th gii ủ tng bc khng ủnh
sc mnh ca dõn tc mỡnh.

Ngay nay xu th hi nhp tr thnh xu th ca thi ủi. Bc qua cuc chin
tranh ủy gian kh Vit Nam chỳng ta ủó khụng ngng ủy mnh cỏc quan h hp
tỏc kinh t vi tt c cỏc quc gia trờn th gii, ủc bit l t sau nm 1990 vi n
lc t chớnh bn thõn mỡnh, Vit Nam ủó tham gia v tr thnh thnh viờn chớnh
thc ca cỏc t chc kinh t ln nh ASEAN (1995); APEC (1998), ủc bit l
cui nm 2006 ny chỳng ta l nc ch nh ca hi ngh APEC t chc ti th ủụ
H Ni trong thi gian ny Vit Nam s chớnh thc tr thnh thnh viờn th 150
ca t chc WTO. õy l kt qu ca mt quỏ trỡnh lõu di. y khú khn th
thỏch nhng cng ủy c gng ca ng v Nh nc xó hi ch ngha Vit Nam

KI L

nhanh chúng ủa nc ta tr thnh mt nn kinh t mnh thoỏt khi nhng khú
khn lc hu nh hin nay.

Trong thi gian ny, quan h Vit Nam v Hoa K ủó tng bc ủc ci
thin v ủt ủc nhiu kt qu trờn tt c cỏc lnh vc ủc bit l lnh vc kinh t thng mi m ủnh cao l vic hai nc ký hip ủinh Thng mi Vit - M vo
ngy 13/7/2000 ti thnh ph H Chớ Minh. Cú th núi, trong lch s ủm phỏn cỏc
hip ủnh kinh t th gii thỡ cú l vic ủm phỏn ủ kớ kt hip ủnh thng mi
Vit - M l kộo di hn c. ký ủc hip ủnh ny, chỳng ta phi mt ti 5 nm
1



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
vi 11 vũng ủm phỏn: Vũng 1 bt ủu t ngy 21/6/1996 ti H Ni ủn tn vũng
11 ngy 3/7/2000 ti Oasinhtn ủ hon tt hip ủnh. Cui cựg ngy 13/7/2000 ti
thnh ph H Chớ Minh hai nc Vit Nam - Hoa K ủó kớ kt hip ủnh thng

OBO
OKS
.CO
M

mi Vit - M. Nh vy: Hip ủnh thng mi Vit - M l thng li ca phớa
Vit Nam trogn quỏ trỡnh ủm phỏn kiờn trỡ ủ: mt mt ủm bo ủc cỏc li ớch
trc mt v lõu di, ủng thi l bc ủi ủu tiờn ủ chớnh thc ủa Vit Nam vo
quỏ trỡnh hi nhp Quc t1. V ngi Michael K.Frioby - Tham tỏn thng mi
Hoa Kỡ ti Vit Nam ủó cho rng: hip ủnh thng mi l hũn ủỏ tng thỳc ủy
quan h nhiu mt gia Vit Nam - Hoa Kỡ. ú cng l ủiu kin chng t chớnh

sỏch ủi ngoi ci m ca Vit Nam2,

Vic kớ kt hip ủnh thng mi Vit - M l mc rt quan trng th hin s
ln mnh v ngy cng bn lnh ca Vit Nam trong quỏ trỡnh hi nhp kinh t
Quc t. õy cng l ln ủu tiờn chỳg ta ủm phỏn hp ủng thng mi theo cỏc
tiờu chun ca WTO, ủỏnh du mt bc chun b ln ủ chỳng ta nhanh chúng tr
thnh thnh viờn chớnh th ca WTO, mt khỏc qua hip ủnh thng mi Vit M quan h gia hai nc Vit Nam - Hoa Kỡ ngy mt tr nờ tt ủp hn vi vic
quc hi M v Vit Nam thụng qua hip ủnh ny, ủc bit l Quc hi M ngay
sau Hip ủnh ny ủó v ủang thụng qua Quy ch Thng mi bỡnh thng vnh
vin (PNTR) cho Vit Nam trong thi gian tip sau. Hip ủnh Thng mi Vit M l mt s thng li trong quan h kinh t Quc t ca Vit Nam.

KI L

Nghiờn cu nhng ni dung ca hip ủnh thng mi Vit - M cha cú
nhiu tỏc phm chuyờn kho m ch yờỳ l cỏc bi vit di dng t liu, vn bn,
bỏo chớ hoc cỏc bi vit trờn cỏc tp chớ nghiờn cu theo tng mng c th.
Trong phm vi ca tiu lun ny, em tp trung tỡm hiu nhng vn ủ sau:

1

Tõm s ca nh ngoi giao ủi lm thng mi, An ninh th gii cui tun, s 13 ngy
16/1/2002, trang 2.
2
Tp chớ Thng mi s 14 (16-31) thỏng 7/2006.

2



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

- Tiu lun khụng tỡm hiu nhiu v quan h chớnh tr gia Vit Nam - Hoa
K m ch tp trung tỡm hiu mi quan h kinh t th hin trong hip ủnh thng
mi Vit - M (thỏng 7/2000).

OBO
OKS
.CO
M

- Trờn c s ni dung ca Hip ủnh, em tỡm hiu v phõn tớch mt s thun
li v khú khn ca Vit Nam sau khi kớ hip ủnh.

- Tỡm hiu nhng nh hng, tỏc ủng ca Hip ủnh Thng mi Vit Nam
- Hoa K ủi vi vic Vit Nam ra nhp WTO vo cui nm nay (2006).
T nhng ti liu ủó ủc ủc v su tm ủc, kt hp vi phng phỏp so

tiu lun ny.

KI L

sỏnh, phõn tớch, ủỏnh giỏ tng hp l phng phỏp nghiờn cu ủ em hon thnh

3



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PHẦN NỘI DUNG
1. KHÁI QT Q TRÌNH ĐÀM PHÁN DẪN ĐẾN VIỆC KÝ HIỆP
ĐỊNH

OBO
OKS
.CO
M

Nhìn từ góc độ lịch sử, quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ đã được bắt
đầu từ cách đây hơn 15 năm với những thương vụ lẻ tẻ. Cho đến khi chúng ta giải
phóng hồn tồn miền Nam Thì Mĩ cũng chỉ có quan hệ với chính quyền Sài gòn
thơng qua các khoản viện trợ chiến tranh. Sau Tổng thống Mỹ B.Clintơn bãi bỏ
lệnh cấm vận kinh tế (2/1994). Và đặc biệt là sự kiện Việt Nam - Hoa Kỳ bình
thường hố quan hệ thì mối giao thương giữa hai nước mới có điều kiện để phát
triển. Chỉ trong một thời gian ngắn đầu tư của Mỹ từ con số “0” đến tháng 5/1997
đã đạt 1,2 tỷ USD với 69 dự án ở Việt Nam khiến Mỹ trở thành nước đầu tư thứ 6
tại Việt Nam vượt trên cả những nước đã có mặt từ trước như Anh, Pháp, Đức…
Chỉ sau 5 ăm bình thường hố quan hệ thì kim ngạch xuất - nhập khẩu đã có nhiều
dấu hiệu khả quan mở ra sự kiện hai bên ký hiệp định thương mại Việt - Mỹ- tháng
7/2000.

Trong lịch sử đàm phán và kí kết các Hiệp định kinh tế, có lẽ q trình đàm
phán để ký kết Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ là kéo dài lâu hơn cả và đầy thử
thách, trong vòng 5 năm với 11 vòng đàm phán. Cụ thể.
Vòng 1: Từ 21/6/1996 đến 26/9/1996 tại Hà Nội

Vòng 2: Từ 9/12/1996 đến 11/12/1996 tại Hà Nội

Hiệp định.

KI L

Vòng 3: Từ 12/4/1997 đến 17/4/1997: Mỹ đã trao cho ta văn bản dự thảo của

Vòng 4: Từ 6/10/1997 đến 10/10/1997 tại Oasinhtơn: Hai bên sơ bộ trao đổi
về những quy định chung và thương mại hàng hố trong Hiệp định.
Vòng 5: Từ 16/5/1998 đến 22/5/1998 tại Oasinhton.
Vòng 6: Từ 15/9/1998 đến 22/9/1998 tại Hà Nội.
Vòng 7: Từ 15/3//1999 đến 19/3/1999 tại Hà Nội.

4



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Ni dung cỏc vũng trũn ủm phỏn 5,6,7: hai bờn ủó tp trung trao ủi tng
th v thng mi dch v v ủu t.
Vũng 8: T 14/6/1999 ủn 18/6/1999 ti Oasinhton

OBO
OKS
.CO
M

Vũng 9: T 23/7/1999 ủn 25/7/1999 ti H Ni: gp mt cp b trng_
hip ủnh ủó ủc tho thun vụ nguyờn tc.

Vũng 10: T ngy 28/8/1999 ủn ngy 2/9/1999 ti Oasinhton hai bờn hon
tt Hip ủnh.

Cui cựng, ngy 13/7/2000 ti Oasinhtn, hai bờn hon tt Hip ủnh.
Cui cựng, ngy 13/7/2000 hai nc Vit Nam v Hoa K ủó ngi vo bn

th thỏch.

KI L

ký bn Hip ủnh ti thnh ph H Chớ Minh kt thỳc 5 nm ủm phỏn ủy cam go,

5



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
2. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI VIỆT - MỸ
Hiệp định giữa Cộng hồ xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Hợp chủng quốc
Hoa Kỳ về quan hệ thương mại (gọi tắt là “Hiệp định thương mại Việt - Mỹ” được

OBO
OKS
.CO
M

ký ngày 13/7/2000 và được quốc hộ nước ta phê chuẩn ngày 28/1/2001. Ngày
10/12/2001, Bộ trưởng Thương mại Vũ Khoan và Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ
Donald Eưans đã trao đổ cơng hàm phê chuẩn Hiệp định chính thức đưa vào thực
hiện ngày 10/12/2001. Những vấn đề về khung thời gian trong Hiệp định sẽ được
bắt đầu từ 1/2002.

Đây là một văn kiện phức tạp và khá đồng bộ, góp phần thiết lập và phát
triển quan hệ kinh tế Thương mại bình đẳng cùng có lợi, trên cơ sở tơn trong độc
lập chủ quyền giữa hai nước.

Hiệp định Thương mại bao gồm 65 trang lời văn (bản gốc), 9 phụ lục và thư
về các cam kết của Bộ trưởng Thương mại Việt Nam Vũ Khoan và bà Đại sứ
Baishesky. Hiệp định này được chia thành 7 chương với 72 điều: Thương mại hàng
hố của điều khoản, quyền sở hữu trí tuệ 18 điều, Thương mại dịch vụ 11 điều, phát
triển quan hệ đầu tư 15 điều, tạo thuận lợi Kinh doanh 3 điều, các quy định về tính
minh bạch, cơng khai và quyền khiếu kiện 8 điều, những điều khoản chug 8 điều.
Nội dung cơ bản của Hiệp định là Việt Nam và Hoa Kỳ cam kết từng bước
để hàng hố được tiếp cận thị trường của nhau, đặt ra lịch trình cụ thể về cắt giảm
các hàng rào thương mại đối với hàng hố, dịch vụ, đầu tư, đồng thời bảo hộ và

KI L

thực thi hiệu quả quyền sở hữu trí tuệ trong phạm vi lãnh thổ của mỗi bên, tạo
thuận lợi cho các hoạt động thương mại dịch vụ.
Qua tìm hiểu nội dung của Hiệp định thương mại, em có thể tóm tắt nội dug
cơ bản của các chương sau:

CHƯƠNG I
6



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
THƯƠNG MẠI HÀNG HỐ
- Những quyền về Thương mại: Cả hai bên đều cam kết thực hiện những
quyền thương mại theo chuẩn mực Quốc tế và WTO. Đây là lần đầu tiên Việt Nam

OBO
OKS

.CO
M

đồng ý thực hiện quyền về xuất - nhập khẩu một cách cởi mở tn thủ theo những
quy định chặt chẽ của WTO.

- Quy chế tối huệ quốc: Việt Nam cam kết thực hiện đối xử thuế quan tối huệ
quốc đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ và Mỹ cũng cam kết như vậy đối
với Việt Nam.

- Cắt giảm thuế quan: Việt Nam đồng ý cắt giảm thuế quan (mức cắt giảm
thuế quan điển hình là từ 1/3 đến 1/2) đối với một loạt các sản phẩm được các nhà
xuất khẩu Mỹ quan tâm nư các sản phẩm vệ sinh, phim, máy điều hồ nhiệt độ, tủ
lạnh, điện thoại di động… Việc cắt giảm thuế quan các mặt hàng được áp dụng dần
dần trong giai đoạn 3 năm. Về phía Mỹ sẽ thực hiện cắt giảm ngay theo quy định
của Hiệp định song phương.

- Những biện pháp phi quan thuế: Phía Mỹ, theo quy định của WTO sẽ
khơng có rào cản phi quan thuế. Trong khi đó, Việt Nam đồng ý loại bỏ tất cả các
hạn chế về số lượng đối với một loạt các sản phẩm nơng nghiệp và cơng nghiệp (ví
dụ: Các linh kiện lắp ráp, thịt bò, các sản phẩm hoa quả…) trong giai đoạn từ 3 đến
7 năm phụ thuộc vào từng mặt hàng.

- Cấp giấy phép nhập khẩu: Việt Nam sẽ loại bỏ tất cả các thủ tục cấp giấy

KI L

phép một cách tuỳ ý, và sẵn sàng tn thủ theo quy định của WTO.
- Những thước đo về tiêu chuẩn kỹ thuật và vệ sinh an tồn thực phẩm. Hai
bên cam kết tn thủ theo các tiêu chuẩn của WTO, các quy định về kỹ thuật,

những thươc đo về vệ sinh an tồn thực phẩm phải được áp dụng trong chừng mực
cần thiết để gq những mục đích chính đáng (Ví dụ: Bảo vệ con người, bảo vệ cuộc
sống động vật, sinh vật).

7



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
- Mậu dịch quốc doanh: Cần phải thực thi theo các quy ñịnh của WTO (Ví
dụ: các doanh nghiệp Việt Nam trước kia chỉ tiến hành các cuộc giao dịch theo

KI L

OBO
OKS
.CO
M

những mối quan tâm về thương mại và còn ít quan tâm tới các quy ñịnh của WTO).

CHƯƠNG II
8



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ
Việt Nam nhất trí tn thủ hồn tồn các quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến

bao gồm:

OBO
OKS
.CO
M

thương mại (TRIPs) trong tất cả các lĩnh vực trong một khn khổ thời gian ngắn,

- Việc bảo vệ bản quyền và nhãn hiệu hàng hố trên cơ sở TRIPs.
- Việt Nam đồng ý thực hiện những biện pháp bảo hộ mạnh mẽ trong một số
lĩnh vực khác như chương trình truyền hình, thiết bị bưu chính, mạng viễn thơng.
Theo Hiệp định Thương mại song phương, phía Mỹ tơn trọng quyền sở hữu

KI L

trí tuệ đã được kí kết.

CHƯƠNG III
THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ
9



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
Chương này áp dụng cho các biện pháp của các bên có ảnh hưởng tới dịc vụ
thương mại.
Các cam kết bao gồm:

OBO

OKS
.CO
M

Các quy ñịnh của khuôn khổ Hiệp ñịnh chung về Thương mại và dịc vụ: Đối
với những giấy phép hiện có sẽ ñược ñảm bảo bởi ñiều khoản Granafather. Các nhà
quản lý và các cá nhân buôn bán ñược tham gia và làm việc:
Về các lĩnh vực và ngành cụ thể:
- Các dịch vụ pháp lý

- Các dịch vụ kỹ thuật.

- Các dịch vụ về vi tính và các dịch vụ liên quan.
- Các dịch vụ quảng cáo

- Các dịch vụ tư vấn quản lý
- Các dịch vụ viễn thông
- Các dịch vụ nghe nhìn

- Các dịch vụ xây dựng và các dịch vụ kỹ thuật có liên quan.
- Các dịch vụ phân phối (bán buôn và bán lẻ)
- Các dịch vụ giáo dục

- Các dịch vụ tài chính

- Các dịch vụ ngân hàng và dịch vụ tài chính liên quan khác.
- Các dịch vụ y tế.

KI L

- Các dịch vụ du lịch và dịch vụ lữ hành liên quan.

CHƯƠNG IV

PHÁT TRIỂN CÁC QUAN HỆ ĐẦU TƯ

10



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Cỏc cam kt chung bao gm: cỏc hot ủng ủu t ca mi nc ủi tỏc cam
kt, s ủc bo v. Vit Nam ủm bo vic bo h cỏc cụng ty Hoa K khụng b
xung cụng cỏc ti khon ủu t ca h ti Vit Nam. C th:

OBO
OKS
.CO
M

- Cỏc chuyn khon ti chớnh: Cho phộp ủem v nc cỏc khon li nhun v
cỏc chuyn khon ti chớnh khỏc trờn c s ủói ng quc gia.

- Cỏc bin phỏp ủu t liờn quan ủn thng mi (TRIMS); phớa M cam kt
thc hin ngay t ủu, Vit Nam s hu dn cỏc TRIMS khụng phự hp vi cỏc
bin phỏp ủu t ca WTO trong vũng 5 nm.

- i x quc gia: phớa Vit Nam cam kt thc hin ch ủ ủi x quc gia
vi mt s ngoi l, vic thm tra giỏm sỏt ủu t s ủc dn dn hu b hon
ton ủi vi hu ht cỏc khu vc trong giai ủon 2, 6 hoc 9 nm ph thuc vo

loi khu vc ủu t. Tuy nhiờn, Vit Nam duy trỡ quyn ỏp dng thm tra, giỏm sỏt
trong nhng khu vc ngoi t nht ủnh.

- Loi b vic gii n ủúng gúp vn trong cỏc liờn doanh: Quy ủnh vi phn
gúp vn phớa Hoa K trong cỏc cụng ty liờn doanh ớt nht phi 30%. Quy ủnh ny
s ủc hu b trong 3 nm t khi Hip ủnh cú hiu lc, loi b nhng quy ủnh
bỏn c phn phớa Hoa K trong liờn doanh cho ủi tỏc Vit Nam.
Chng V

TO IU KIN THUN LI CHO KINH DOANH

KI L

Phớa M cam kt to ủiu kin thun li cho cỏc cỏ nhõn Kinh doanh v cỏc
cụng ty Vit Nam hot ủng ti M nh cỏc cụng ty M ti Vit Nam, ủm bo
to ủiu kin cho cỏc cỏ nhõn Hoa K cú th tin hnh cỏc hot ủng Kinh doanh
nh thnh lp cỏc vn phũng; tin hnh qung cỏo, tin hnh nghiờn cu th trng
mt cỏch thun li.

CHNG V

CC QUY NH LIấN QUAN N TNH MINH BCH, CễNG KHAI V
QUYN KHIU KIN
11



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Cỏc ủiu khon cụng khai, minh bch yờu cu phớa M v Vit Nam cung
cp ủnh k v kp th tt c cỏc lut quy ủnh, cỏc th tc hnh chớnh cú tớnh ỏp

dng chung, liờn quan ủn bt k vn ủ no nm trong Hip ủnh ny. Vic cụng

OBO
OKS
.CO
M

b cỏc thụng tin v bin phỏp nờu trờn phi ủc giao cho cỏc c quan chớnh ph,
cỏc xớ nghip, cỏ nhõn tham gia hot ủng thng mi, cú th lm quen vi chỳng
trc khi chỳng cú hiu lc v ỏp dng chỳng theo ni dung:

-Yờu cu phi ủa ra mt tp chớ chớnh thc v mi bin phỏp tớnh cht ỏp
dng chung s ủc ỏp dng trờn tp chớ ny.

-Yờu cu tin hnh mt cỏch thng nht, cụng bng v hp lý tt c cỏc quy
ủnh, cỏc th tc hnh chớnh cú tớnh cht ỏp dng chung.

-Yờu cu cỏc to ỏn t tng hay hnh chớnh ủ xem xột li v ủiu chnh tt
c cỏc vn ủ liờn quan ủn hip ủnh. Lu ý cỏc quyt ủnh v vic khiu ni v

KI L

nhng lớ do ủi vi nhng quyt ủnh khiu ni phi ủc ra bng vn bn.

CHNG VII

NHNG IU KHON CHUNG

Trong chng ny ủ cp ủn nhng quy ủnh chung nht liờn quan ủn giao
dch thng mi qua biờn gii v chuyn tin.

12



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Quy ủnh ủi x quc gia hoc ti hu quc ủi vi hng hoỏ ca hai bờn.
Hai bờn tho thun thnh lp U ban hn hp v phỏt trin kinh t v thng
mi gia Vit Nam - Hoa K. Hip ủnh ủm bo mt s cõn bng tho ủỏng v cỏc

OBO
OKS
.CO
M

tho nhng trong thi hn hiu lc ca Hip ủnh, l kớch thớch hp lớ ủ cỏc bờn
tin hnh tham vn, thỳc ủy quan h kinh t gia hai nc.

3. NHNG THU LI V KHể KHN CA VIT NAM KHI K
HIP NH THNG MI VIT - M

3.1. Nhng thun li ca Vit Nam khi ký Hip ủnh Thng mi
Ký Hip ủnh thng mi ny l mt thnh cụng to ln ca Vit Nam, khi
ủỏnh giỏ v nhng thun li ca Hip ủnh thng mi Vit - M ủi vi Vit Nam
thỡ cú rt nhiu quan dim, ý kin khỏc nhau, nhng tu chung li ủu thng nht
cho rng Hip ủnh Thng mi l cú li cho Vit Nam.

Cú th núi, Hip ủnh Thng mi Vit - M l mt bc ủt phỏt ln nht
ca Vit Nam trong quan h kinh t thng mi. Khi ủỏnh giỏ v Hip ủnh ny,
Tng thng M B.Clintn nhn xột rng:

Hip ủnh Thng mi gia Vit Nam v M theo ủú m ca mnh m nn
kinh t Vit Nam, ủa Vit Nam hi nhp hn na vi cng ủng Quc t v tng
cng thng mi gia hai nc. V nh vy, t quỏ kh ủng cay, chỳng tụi va
gieo mm cho mt tng lai tt ủp3

Tht vy, ủ xoa du quỏ kh ủau thng ca hai dõn tc, vi tinh thn

KI L

gỏc li quỏ kh, hng ti tng lai, Hip ủnh thng mi chớnh l mt biu
tng ca tinh thn y. Nú cú chiu thun li rt ln ủi vi chỳng ta ủang trong
quỏ trỡnh hi nhp kinh t Quc t.

Trc ht, Hip ủnh Thng mi Vit - M s thỳc ủy s tng trng kinh
t ca Vit Nam, cỏc ngnh cụng nghip mi s phỏt trin nhy vt ủ ủỏp ng nhu
cu ca Hoa K, mt th trng khng l v ủy tim nng. Ký Hip ủnh Thng

3

Ti liu tham kho ủc bit - Thụng tn xó Vit Nam ngy 18/7/2000 tr 2.

13



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
mi Vit - M s to ủiu kin cho ủu t ca M vo Vit Nam ngy cng tng lờn,
thỳc ủy quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ ca Vit Nam.
Chỳng ta cú th nhn thy kim ngnh xut nhp khu gia hai nc Vit

bng s liu sau:

OBO
OKS
.CO
M

Nam v Hoa K trc v sau khi ký kt Hip ủnh Thng mi Vit - M qua hai

Bng 1: Kim ngch xut - nhp khu hng hoỏ Vit Nam - Hoa K trc khi
ký Hip ủnh Thng mi Vit - M (2000)

(n v: triu USD)

Nm

1994

1995

1996

1997

1998

1999

Xut

50,4

200

308

372

519,5

601,9

Nhp

172

252

616

278

269,5

277,3

(S liu: Tp chớ thng mi s 4 (16-31) thỏng 7/2000).
Bng 2: Kim ngnh xut - nhp khu hng hoỏ Vit Nam - Hoa K sau khi kớ
Hip ủnh Thng mi Vit - M (2000

n v tớnh: triu USD

Nm

2001

Xut

1065,3

Nhp

210,8

2002

2003

2004

2005

2452,8

3938,6

4992,3

5930,6

438,3

1143,3

1127,4

864,4

(S liu: Tp chớ Thng mi s 20, thỏng 10/2006).

Nhỡn vo hai bng thng k kim ngnh xut - nhp khu ca Vit Nam v

KI L

Hoa K chỳng ta cú th d dng thy ủc li ớch kinh t to ln m Hip ủnh
Thng mi Vit - M ủem lay. M l mt trong nhng th trng ln nht th gii,
hng nm th trng M cn phi nhp mt s lng rt ln cỏc mt hng nụng sn,
hng may mc m hu ht cỏc mt hng ny Vit Nam ủu cú th ủỏp ng
Vic khai thụng th trng M to ủiu kin cho cỏc ngnh cụng nghip ch bin
hng nụng sn, hng cụng nghip nh may mc, da giy phỏt trin. Hng nm,
th trng M li cung cp cho chỳng ta cỏc mt hng nh: cụng ngh thụng tin,
cụng ngh ủin t vin thụng, sinh hc khụng nhng vy phớa M cũn tx gi cỏc
14



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
chuyờn gia trong tt c cỏc lnh vc sang lm vic ti Vit Nam, giỳp ủ Vit Nam
v tri thc v ỏp dng nhng tin b ca Khoa hc - k thut tiờn tin nht vo thc
tin nn kinh t ca mỡnh. Cú thnúi, Hip ủnh Thng mi Vit - M cú tỏc ủng

OBO
OKS
.CO
M

tớch cc ủi vi nn kinh t Vit Nam, to nhiu nhõn t mi ủ phỏt trin vi bin
phỏp khuyn khớch cnh tranh kt hp vi cỏc chớnh sỏch ci cỏch trong nc thỡ
hng hoỏ Vit Nam s vn lờn chim lnh ni ủa v khng ủnh v trớ ca mỡnh
trờn trng Quc t.

Hip ủnh Thng mi Vit - M s to ra nhiu c hi vic lm mi cho
Vit Nam: Vit Nam vn l mt nc ủang phỏt trin trỡnh ủ trung bỡnh, mi
nm nc ta li cú ti hn 1 triu ngi bc vo ủ tui lao ủng. Chớnh vỡ vy
m vn ủ vi lm bao gi cng l vn ủ nan gii, ủú l mt tr ngi rt ln ca
chỳng ta. Khi ký Hip ủnh v khi Hip ủnh ủi vo thc tin thỡ nú s to ra hng
ngn vic lm cho chỳng ta. Vi cỏc ni dung trong Hip ủnh s l chỡa khoỏ m
cỏnh cnh hi nhp nn kinh t Quc t ca Vit Nam, cỏc cụng ty ca M s ti v
ủu t ti Vit Nam ủiu ủú l vụ cựng cú li cho chỳng ta. Th nht l nú s gii
quyt vn ủ lao ủng ngay trờn ủt nc ta, vn ủ vic lm s phn no ủc gii
quyt. Th hai: nú s ủem li mt ngun thu khụng nh vo ngun ngõn sỏch ca
quc gia núi chung v cac ủa phng núi riờng. Th ba l vic cỏc cụng ty ca M
hot ủng ti Vit Nam s thỳc ủy nhanh chúng quỏ trỡnh cụng nghip hoỏ, hin
ủi hoỏ nn kinh t ca chỳng ta, ủc bit l khi cỏc ngnh cụng nghip mi xut

KI L

hin.

i vi Giỏo dc v o to: Khi Hip ủnh Thng mi Vit - M cú hiu

lc thỡ ngi lao ủng Vit Nam s ủc tip xỳc vi cụng ngh khoa hc v
nhng phng phỏp qun lý tiờn tin. H s cú nhiu c hi v ủo to cng nh
phỏt trin ngh nghip.

Phỏt trin nụng thụn: Hip ủnh Thng mi Vit - M s khuyn khớch
nụng nghip phỏt trin v tng thu nhp cho ngh nụng. õy l mt lung giú

15



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
mới” giúp chúng ta đẩy mạnh hơn nữa q trình cơng nghiệp hố, hiện đại hố
nơng nghiệp, nơng thơn.
Nâng cao chất lượng cuộc sống: một điều dễ nhận thấy đó là: Hiệp định

cuộc sống.

OBO
OKS
.CO
M

Thương mại song phương sẽ tác động khơng nhỏ đối với việc nâng cao chất lượng

Cũng giống như mọi quốc gia tham gia mậu dịch khác, khi mà thu nhập tăng
từ tỷ lệ chi phí mua hàng hố và dịch vụ sẽ tăng và ngược lại. Hơn nữa, chúng ta
còn thu được một nguồn thu nhập từ thuế, nó sẽ khuyến khích chi tiêu cho giáo dục,
y tế, đường xá… làm cho đời sống của nhân dân khơng ngừng được cải thiện.
Ngồi ra, việc ký Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ còn làm cho một loạt

những ngàn kinh tế khác của Việt Nam có điều kiện phát triển như: cơng nghiệp dệt
may, cơng nghiệp gia cơng chế biến thuỷ hải sản; cơng nghiệp dệt may, cơng
nghiệp gia cơng chế biến thuỷ hải sản, hàng tiêu dùng, chè, cà phê…
Qua phân tích ở trên cho thấy thuận lợi mà Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ
mang lại cho Việt Nam là rất lớn, đó là những thuận lợi mang tính khái qt, tổng
thể để thấy hết được giá trị to lớn của Hiệp định Thương mại đối với Việt Nam.
3.2. Những khó khăn của Việt Nam sau khi kú Hiệp định Thương mại
Việt - Mỹ

Việc sang lập Hiệp định Thương mạânmng đến cho chúng ta rất nhiều thuận
lợi như đã nói ở phía trên. Tuy nhiên, những khó khăn mà Việt Nam đã gặp phải

KI L

sau khi kí hiệp định Thương mại cũng rất nhiều đòi hỏi chúng ta phải nhanh chóng
cải thiện, đổi mới để kịp với lộ trình ra nhập WTO. Khó khăn cụ thể là:
Thứ nhất, Hiệu quả, chất lượng, sức cạnh tranh của nền kinh tế và các doanh
nghiệp nhìn chung còn yếu kém.

Mặc dù đất nước ta đã đạt thành tích thực tế thì trình độ phát triển kinh tế của
Việt Nam hiện vẫn còn ở mức rất thấp so với nhiều nước thành viên của WTO,
APEC và ASEAN. Khơng những thế, các doanh nghiệp của Việt Nam sẽ phải cạnh
tranh gay gắt với các đối tác khác khơng chỉ ở thị trường Quốc tế mà ở ngay trên
16



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
chớnh ủt nc mỡnh. ú l nhng thỏch thc nhng cng l ủng lc cho cỏc
doanh nghip Vit Nam cú mt sõn chi bỡnh ủng ủ th hin nng lc ca mỡnh.

Th hai, lnh vc dch v ca ta cũn yu kộm.

OBO
OKS
.CO
M

Dch v l lnh vc li th vt tri ca Hoa K nờn sc ộp cnh tranh l rt
ln. Theo cam kt trong Hip ủnh thỡ sau 8 - 10 nm chỳg ta phi m ca rt rng
cho cỏc nh cung cp dch v Hoa K. Vic thc hin Hip ủnh Thng mi cng
cú ngha l chỳng ta phi chia s th phn ngy cng l trờn nhiu lnh vc nh
Kinh doanh thng mi ủn cỏc hot ủng ủu t, Kinh doanh ngõn hng, ti chớnh
bo him, vin thụng v cỏc ngnh dch v khỏc.

Th ba: Khú khn v cam kt trong lnh vc s hu trớ tu. Vic vi phm bn
quyn vn tn ti, tỡnh trng lm nhỏi theo mu mó nc ngoi vn cũn ph bin,
cha kp ngn chn.

Th t: H thng lut phỏp, chớnh sỏch, c ch qun lý kinh t cũn cha
hon chnh, ủng b.

Do mi chuyn sang c ch th trng nờn cỏc th ch ca nn kinh t th
trng cũn ủang tng bc hỡnh thnh, h thng lut phỏp cũn cha hon chnh,
cũn thiu hoc cha phự hp vi h thng Quc t. õy l mt th thỏch rt ln ủi
vi ủt nc ta. Tham gia hp tỏc kinh t ủũi hi lut phỏp chớnh sỏch phi ủiu
chnh v b sung nhng lut, chớnh sỏch mi phự hp vi quy tc v lut l Quc t.
Th 5: Hn ch v mt nhõn lc.

KI L

Nng lc ca ủi ng cỏn b cỏc lnh vc núi chung cũn non kộm. i ng
cụng nhõn lnh ngh cha ủc chỳ trng ủo to v thiu trm trng, tỡnh trng
tha thy, thiu th vn ph bin mt s ngnh ngh. Mt khỏc chớnh sỏch ủói
ng ca chỳng ta cũn cha phự hp nờn cha thu hỳt ủc cht xỏm t bờn ngoi.
Th 6: B mỏy qun lý v th tc hnh chớnh.
S phi hp gii quyt cỏc cụng vic gia cỏc ngnh trung ng, gia
trung ng v ủa phng cũn thiu cht ch, cha ủm bo tớnh thng nht. Cỏc
th tc hnh chớnh cũn chm dn ủn vic sn xut Kinh doanh kộm hiu qu.
17



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Thứ 7: Thách thức cơ bản và mang tính tổng hợp.
Đó là trong thực hiện Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ , để thúc đẩy phát
triển kinh tế-xã hội phải ln chú trọng bảo vệ độc lập, chủ quyền đất nước theo

OBO
OKS
.CO
M

định hướng xã hội chủ nghĩa.

Mỹ ln có âm mưu làm chủ thế giới, ln tính tốn chính trị song song với
hợp tác kinh tế thương mại cho nên Việt Nam khơng là trường hợp ngoại lệ. Chúng
ta phải cảnh giác hơn khi trao đổi kinh tế thương mại tồn diện với Mỹ. Bởi vì thực
tế đã cho thấy điều đó, ngay sau khi Hiệp định Thương mại vừa được ký thì đã xẩy
ra vụ kiện chống lại việc nhập khẩu cá tra, cá basa của Việt Nam vào thị trường
Hoa Kỳ. Sau vụ kiện cá tra, cá basa dịu đi khơng lâu thì chúng ta lại chứng kiến

một hành động phi lí nữa, ngày 31/12/2003, liên minh tơm Miền Nam Hoa Kỳ đã
chính thức đệ đơn lên Bộ trưởng Thương mại và Uỷban Thương mại Quốc tế kiện
6 nước, trong đó có Việt Nam bán phá giá tơm vào thị trường Mỹ. Đó là 2 bài học
lớn đối với Việt Nam khi bước vào q trình hội nhập Quốc tế.
Điều này đỏi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam muốn Kinh doanh có lợi trên
thị trường Mỹ khơng những phải nắm vững luật pháp liên bang và còn phải nắm
chắc luật của các bang, từ đó hiểu rõ “luật chơi” để tận dụng triệt để những thuận
lợi mà Hiệp định đã mang lại.

4. TÁC ĐỘNG CỦA HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI VIỆT - MỸ VỚI
VIỆC VIỆT NAM GIA NHẬP WTO (11/2006)

KI L

Một điểm thuận lợi có tính chát “vĩ mơ” là sau khi kí Hiệp định Thương mại
Việt - Mỹ sẽ tạo điều kiện cho việc mở rộng và phát triển kinh tế, thương mại của
nước ta với nhiều tổ chức kinh tế tài chính, tiền tệ quốc tế mà trước mắt là tạo điều
kiện thuận lợi đểđàm phán cho việc gia nhập WTO của chúng ta, góp phần vào chủ
trương của Đảng và Nhà nước ta về chủ động hội nhập kinh tế Quốc tế.
Để được kết nạp vào WTO, theo quy định phải giành được sự ủng hộ của
Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản… Nếu khơng thì khó có thể giành được 2/3 số phiếu thuận.
Với chính sách đối ngoại tự chủ của Đảng và Nhà nước, thực hiện phương châm đa
18



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
phương hố trong quan hệ với các nước và các tổ chức kinh tế Quốc tế. Q trình
đàm phán và ký kết hiệp định thương mại Việt - Mỹ cũng là lần đầu tiên chúng ta
đàm phán một Hiệp định thương mại theo quy chế của WTO và đây là một mốc

OBO
OKS
.CO
M

quan trọng cho việc chúng ta đàm phán với Hoa Kỳ nói riêng và các quốc gia khác
trên thế giới về việc ra nhập WTO.

Việc thực hiện hiệp định thương mại tạo sự chuyển biến kinh tế rất lớn đối
với nền kinh tế của Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam từng bước hội nhập,
cạnh tranh một cách lành mạnh với các doanh nghiệp của Mỹ cũng như của các
quốc gia khác khơng chỉ ở thị trường Quốc tế mà còn ở ngay tại thị trường trong
nước, nhà nước sẽ dần dần bãi bỏ những thủ tục hành chính lạc hậu để cho phù hợp
với xu thế của tiến trình hội nhập… Nói chung tồn bộ nền kinh tế của Việt Nam
đã thay đổi để sẵn sàng ra nhập WTO.

Nói đến việc ra nhập WTO chúng ta khơng thể phủ nhận ảnh hưởng có lợi từ
Hiệp định thương mại này. Vào cuối năm 2006 này, Việt Nam tự hào là nước chủ
của hội nghi APEC, đồng thời cũng trở thành thành viên chính thức thứ 150 của
WTO. Điều này chứng tỏ chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta trong xu
thế hội nhập của thời đại là rất đúng đắn và sáng suốt. Khi ra nhập WTO Việt Nam
sẽ có rất nhiều cơ hội để phát triển nền kinh tế của mình, song đi đơi với thuận lợi
thì ln có những khó khăn, khi ra nhập WTO chúng ta phải thực hiện một nền
kinh tế thị trường cởi mở và chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ những nền kinh tế lớn

KI L

trong khu vực và trên thế giới. Chúng ta đã trải nghiệm những khó khăn ngay sau
khi kí Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ và nó cũng chíh là bài học q giá để

chúng ta tránh được những sai sót khơng đáng có sau khi ra nhập WTO.
Tóm lại, việc đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ có tác
động rất lớn đối với việc Việt Nam ra nhập WTO vào cuối năm nay (2006), để
hồn tất q trình đàm phán và trở thành thành viên chính thức của WTO chúng ta
đã mất tới 11 năm và trong thời gian ấy việc ký Hiệp định Thương mại Việt - Mỹ là
mốc lịch sử mở ra một trang mới trong q trình hộ nhập nền kinh tế thế giới của
19



THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
Việt Nam. Từ sau Hiệp ñịnh này chúg ta ñã liên tiếp gặt hái ñược những thành
công và thuận lợi trong tiến trình ñàm phán với các nền kinh tế khác trên thế giới
ñẻ ra nhập WTO. Có thể nói việc ký kết và thực hiện Hiệp ñịnh Thương mại Việt -

OBO
OKS
.CO
M

Mỹ là cánh cưa ñể Việt Nam chúng ta bước vào con ñường hội nhập kinh tế Quốc

năm 2006 này.

KI L

tế và ñến với WTO trở thành thành viên chính thức thứ 150 của WTO vào cuối

20

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
PHN KT LUN

Hip ủnh Thng mi Vit - M ủc ký kt ủó th hin ủng li ủi

OBO
OKS
.CO
M

ngoi ủc lp, t ch, ủa phng hoỏ, ủa dng hoỏ ca ng v Nh nc ta thc
hin ủi tt - ủún ủu cụng ngh mi ủi vo thc tin Vit Nam ủ thc hin thnh
cụng cụng cuc cụng nghip hoỏ, hin ủi hoỏ ủt nc.

Trong lch s, Vit Nam ủó ký nhiu Hip ủnh thng mi vi nhiu nc
nhng Hip ủnh thng mi song phng Vit - M l Hip ủnh ủu tiờn Vit
Nam ký kt da trờn nguyờn tc ca WTO v l thun li rt ln cho Vit Nam ra
nhp WTO.

Hip ủnh Thng mi ủem li nhiu thun li cg nh khú khn vi chỳng
ta. Vỡ vy, vic thc hin thnh cụng Hip ủnh l ủiu kin tiờn quyt ủ Vit
Nam ginh ủc v trớ thun li trong quan h Thng mi Quc t v chun b ủy
ủ nng lc cng nh kinh nghim ủ ra nhp WTO.

Hip ủnh Thng mi Vit - M ủc ký kt l mt nhõn t ủc bit quan
trng, nú s ci thin hỡnh nh ca Vit Nam trong lũng bn bố quc t nõng cao v
trớ ca Vit Nam trờn trng Quc t xng ủỏng vi tm vúc v v th ca dõn tc
ta. Trong tng lai, nhng thun li m Hip ủnh thng mi mang li l rt ln,

cú th bc ủu thc hin chỳng ta s gp nhng khú khn tr ngi nhng vc thc
thi Hip ủnh l c hi vng ủ Vit Nam nhanh chúng h nhp vo nn kinh t th

KI L

gii, rỳt ngn thi gian cụng nghip hoỏ, hin ủi hoỏ ủt nc.
Mt khỏc, Hip ủnh Thng mi Vit - M cũn cú nh hng, tỏc ủng rt
ln ủi vi vic Vit Nam ra nhp WTO vo cui nm 2006 ny. iu ủú chng t
s ln mnh v tm nh hng ngy cng ln ca Vit Nam trờn trng Quc t.
Hip ủnh Thng mi Vit - M m ra mt trang mi ủi vi quỏ trỡnh hi nhp
kinh t Quc t ca ta. L mt nc ủó tng ủỡ qua nhiu cuc chin tranh, hn ai
ht nhõn dõn Vit Nam hiu ủc ý ngha to ln ca vic Vit Nam ra nhp WTO
vỡ vy mi sc lc ca Vit Nam, trớ tu ca Vit Nam trong thi ủi mi l ủ xõy
21



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
dng mt quc gia giu mnh, mt cuc sng ho bỡnh, m no, mt xó hi cụng

OBO
OKS
.CO
M

bng, dõn ch, vn minh.

TI LIU THAM KHO CHNH

1.

PGS.TS Nguyn ỡnh Lờ: Bin ủi c cu kinh t-xó hi Vit Nam

1986 - 2000 ( ti khoa hc cp i hc Quc gia, mó s QX.01.20).
2.

PGS.TS Nguyn Quang Ngc. Tin trỡnh lch s Vit Nam H Ni,

Nxb Giỏo dc 2003.
3.

PGS.TS. Ngụ ng Tri. Lch s ng Cng sn Vit Nam - Nxb i

hc Quc gia H Ni, 2005.
4.

Tp chớ Thng mi : cỏc s thỏng 7, 8, 9 nm 2000 - phn gii thiu

ni dung ca Hip ủnh Thng mi Vit - M.

Tp chớ Thng mi s 20 thỏng 10 nm 2006.

KI L

5.

22

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

MC LC

OBO
OKS
.CO
M

PHN NI DUNG ................................................................................................... 4
1. KHI QUT QU TRèNH M PHN DN N VIC Kí HIP NH
2. NI DUNG C BN CA HIP NH THNG MI VIT - M .......... 6
CHNG I ............................................................................................................... 6
THNG MI HNG HO ................................................................................. 7
CHNG II.............................................................................................................. 8
QUYN S HU TR TU.................................................................................... 9
CHNG III ............................................................................................................ 9
THNG MI DCH V ...................................................................................... 9
CHNG IV .......................................................................................................... 10
PHT TRIN CC QUAN H U T ........................................................... 10
CHNG V ............................................................................................................ 11
CC QUY NH LIấN QUAN N TNH MINH BCH, CễNG KHAI V
QUYN KHIU KIN .......................................................................................... 11
CHNG VII ......................................................................................................... 12
NHNG IU KHON CHUNG........................................................................ 12
3. NHNG THU LI V KHể KHN CA VIT NAM KHI K HIP

KI L

NH THNG MI VIT - M ..................................................................... 13

3.1. Nhng thun li ca Vit Nam khi ký Hip ủnh Thng mi .............. 13
3.2. Nhng khú khn ca Vit Nam sau khi kỳ Hip ủnh Thng mi Vit M ...................................................................................................................... 16
4. TC NG CA HIP NH THNG MI VIT - M VI VIC
VIT NAM GIA NHP WTO (11/2006) ........................................................... 18
PHN KT LUN ................................................................................................. 21
TI LIU THAM KHO CHNH....................................................................... 22
23




KI L

OBO
OKS
.CO
M

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

24