Một số giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trung học cơ sở huyện tuyên hóa, tỉnh quảng bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

HỒ TRUNG TUYẾN

MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ
CÔNG TÁC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHỆ AN - 2015


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

HỒ TRUNG TUYẾN

MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ
CÔNG TÁC KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃ SỐ: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Đinh Xuân Khoa

NGHỆ AN - 2015


LỜI CẢM ƠN
Luận văn khoa học này được hoàn thành với sự giúp đỡ và hướng dẫn
tận tình của các cô giáo, thầy giáo cùng với sự nỗ lực học hỏi, nghiên cứu của
bản thân trong thời gian học tập tại trường Đại học Vinh.
Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới Ban Giám hiệu và tập
thể giảng viên trường Đại học Vinh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành
chương trình học tập và có được những kiến thức, kỹ năng cần thiết để nghiên
cứu, thực hiện luận văn.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới Giáo sư Tiến sĩ Đinh Xuân Khoa, người đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn khoa học và
giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện các nhiệm vụ của đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng
Giáo dục và Đào tạo, các cán bộ quản lý, giáo viên và các em học sinh trong
các trường THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.
Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã
luôn quan tâm giúp đỡ, cổ vũ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho
tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khó tránh khỏi những thiếu
sót, hạn chế. Tác giả kính mong nhận được những ý kiến góp ý, của quý thầy
cô và đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Nghệ An, tháng 6 năm 2015
Tác giả


MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU...............................................................................x
MỚ ĐẦU...........................................................................................................1

1. Lí do chọn đề tài............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.....................................................................................2
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu............................................2
4. Giả thuyết khoa học.......................................................................................2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................2
6. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................3
7. Những đóng góp của luận văn.......................................................................3
8. Cấu trúc luận văn...........................................................................................4
Chương 1...........................................................................................................5
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CÔNG TÁC.............................5
KIỂM TRAĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP................................................5
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ..........................................................5
1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề.......................................................................5
1.1.1. Trên thế giới...................................................................................5
1.1.2. Ở Việt Nam....................................................................................6
1.2. Một số khái niệm cơ bản.......................................................................7
1.2.1. Khái niệm kiểm tra, đánh giá.........................................................7
1.2.1.1. Kiểm tra.......................................................................................7
1.2.1.2. Đánh giá.......................................................................................9
1.2.2. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh............................9


1.2.2.1. Kiểm tra kết quả học tập của học sinh.........................................9
1.2.2.2. Đánh giá kết quả học tập của học sinh......................................10
1.2.2.3. Kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh........................11
1.2.3. Quản lý, đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh.......................................................................................11
1.2.3.1. Quản lý......................................................................................11
1.2.3.2. Đổi mới......................................................................................12
1.2.3.3. Đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của

HS............................................................................................................13
1.2.4. Giải pháp, giải pháp quản lý.........................................................14
1.2.4.1. Giải pháp...................................................................................14
1.2.4.2. Giải pháp quản lý......................................................................14
1.3. Một số vấn đề về công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh Trung học cơ sở........................................................................14
1.3.1. Mục tiêu kiểm tra, đánh giá..........................................................14
1.3.2. Nội dung kiểm tra, đánh giá.........................................................15
1.3.3. Phương pháp kiểm tra, đánh giá...................................................16
1.3.4. Hình thức kiểm tra,đánh giá.........................................................18
1.3.5. Sử dụng kết quả kiểm tra, đánh giá..............................................19
1.4. Một số vấn đề về đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.........................................................19
1.4.1. Sự cần thiết đổi mới quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.....................................................19
1.4.2. Nội dung quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của
học sinh Trung học cơ sở........................................................................21
1.4.2.1. Lập kế hoạch kiểm tra-đánh giá................................................21


1.4.2.2. Tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá............23
1.4.2.3. Sử dụng kết quả kiểm tra để đánh giá.......................................25
1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đổi mới công tác kiểm tra-đánh
giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở...................................26
1.4.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về sự cần
thiết và vai trò của công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập..............26
1.4.3.2. Kiến thức và kỹ năng quản lý và thực hiện hoạt động kiểm trađánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên................................................26
1.4.3.3. Cơ sở vật chất, trang thiết bị.......................................................27
1.4.3.4. Chế độ, chính sách cho công tác kiểm tra-đánh giá...................27
Chương 2.........................................................................................................29

THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ.............29
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ...................29
HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH.............................................29
2.1. Khái quát tình hình kinh tế, xã hội và giáo dục huyện Tuyên Hóa, tỉnh
Quảng Bình..................................................................................................29
2.1.1. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của huyện Tuyên Hóa.........29
2.1.2. Thực trạng giáo dục Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa.............29
2.1.2.1. Về quy mô trường, lớp, học sinh...............................................29
Bảng 2.1: Thống kê số lớp, số HS cấp THCS huyện Tuyên Hóa..................30
2.1.2.2. Về đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên...................................30
Bảng 2.2: Cơ cấu giáo viên theo môn học.......................................................30
Bảng 2.3: Thống kê về chất lượng đội ngũ cấp THCS huyện Tuyên Hóa......31
2.1.2.3. Về học lực của học sinh Trung học cơ sở..................................32
Bảng 2.4: Thống kê về học lực HS THCS huyện Tuyên Hóa.........................32


Bảng 2.5: Thống kê kết quả tốt nghiệp của HS THCS huyện Tuyên Hóa......33
Bảng 2.6: Thống kê kết quả HS giỏi THCS huyện Tuyên Hóa......................33
2.1.2.4. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học...............................34
2.1.2.5. Về công tác xã hội hóa giáo dục.................................................34
2.1.3. Đánh giá chung về giáo dục Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa. 36
2.2. Khái quát về điều tra thực trạng quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết
quả học tập của học sinh Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng
Bình.............................................................................................................36
2.2.1. Mục đích điều tra..........................................................................36
2.2.2. Nội dung điều tra..........................................................................36
2.2.3. Đối tượng điều tra..........................................................................37
2.2.4. Phương pháp điều tra.....................................................................37
2.3. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
trung học cơ sở............................................................................................37

2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của công tác kiểm trađánh giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở..........................37
Bảng 2.7. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng................................37
của công tác KT- ĐG (%)................................................................................38
2.3.2 Thực trạng mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình
kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở...........38
Bảng 2.8: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ phù hợp của việc..................39
áp dụng hình thức, phương pháp KT- ĐG (%)................................................39
Bảng 2.9: Đánh giá của GV về thực trạng sử dụng các phương pháp............40
KT- ĐG đối với các bài kiểm tra định kỳ........................................................40
2.4. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh Trung học cơ sở...................................................................................40


2.4.1 Thực trạng lập kế hoạch công tác kiểm tra-đánh giá.....................41
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.....................................................43
Bảng 2.10: Đánh giá của CBQL, GV về tổ chức thực hiện kế hoạch.............44
KT- ĐG kết quả học tập của HS (%)...............................................................44
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá kết quả
học tập của học sinh................................................................................46
Bảng 2.11: Đánh giá của HS về thái độ của GV trong khi coi kiểm tra.........46
Bảng 2.12: Đánh giá về mức độ nghiêm túc trong kiểm tra của GV, HS.......46
Bảng 2.13: Đánh giá của CBQL, HS về mức độ phản ánh chất lượng...........47
học tập của HS qua kết quả kiểm tra...............................................................47
Bảng 2.14: Đánh giá của CBQL, GV về khâu chấm, trả bài kiểm tra............47
Bảng 2.15.: Đánh giá của HS về khâu trả bài kiểm tra...................................49
Bảng 2.16: Đánh giá của CBQL, GV về khâu ghi và quản lý điểm................49
kiểm tra (vào điểm của GV)............................................................................49
2.4.4. Thực trạng kiểm tra-đánh giá việc thực hiện kế hoạch kiểm trađánh giá kết quả học tập của học sinh.....................................................50
Bảng 2.17: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ thực hiện kế hoạch KT-ĐG

kết quả học tập của HS THCS.........................................................................50
Bảng 2.18: Đánh giá của CBQL, GV về hiệu quả quản lý công tác...............51
tổ chức KT-ĐG (%).........................................................................................51
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý công tác kiểm tra-đánh giá......52
2.5.1. Ưu điểm........................................................................................52
2.5.2. Hạn chế.........................................................................................52
2.5.3. Nguyên nhân.................................................................................53


Bảng 2.19: Đánh giá của CBQL, GV về những nguyên nhân ảnh hưởng đến
chất lượng quản lý công tác KT-ĐG kết học tập của HS................................53
MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CÔNG TÁC KIỂM TRA........56
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH....................................56
TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH........56
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp.........................................................56
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu...............................................56
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý.................................................56
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, thực tiễn..............................56
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi..................................................56
3.2. Các giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học
tập của học sinh Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình......57
3.2.1. Đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm cho
cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh đối với công tác kiểm tra-đánh giá
kết quả học tập của học sinh....................................................................57
3.2.1.1. Mục đích....................................................................................57
3.2.1.2. Nội dung và cách thực hiện giải pháp.......................................57
3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................63
Bảng 3.1: Kế hoạch KT-ĐG kết quả học tập của HS......................................65
Bảng 3.2: Ma trận đề kiểm tra học kỳ.............................................................68
3.2.3. Nâng cao năng lực, kỹ năng xây dựng câu hỏi, đề thi phục vụ

công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh........................74
3.2.3.1. Mục đích....................................................................................74
3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................74
3.2.4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý công tác
kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh.......................................76


3.2.4.1. Mục đích....................................................................................76
3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................77
3.2.5. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ cho công
tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh.................................81
3.2.5.1. Mục đích....................................................................................81
3.2.5.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................81
3.3. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp........................83
3.3.1. Mục đích thăm dò.........................................................................83
3.3.2. Nội dung thăm dò.........................................................................83
3.3.3. Đối tượng thăm dò - Phương pháp thăm dò.................................84
3.3.4. Kết quả thăm dò...........................................................................84
Bảng 3.3: Đánh giá của CBQL, GV về tính cần thiết, tính khả thi.................84
của các giải pháp quản lý.................................................................................84
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................87
1. Kết luận.......................................................................................................87
2. Kiến nghị.....................................................................................................87
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo..........................................................87
2.2. Đối với Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện........................................88
2.3. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo....................................................88
2.4. Đối với các trường Trung học cơ sở....................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................89

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
STT

CÁC TỪ VIẾT TẮT

NGHĨA CỦA CÁC TỪ

1.

CBQL

Cán bộ quản lý

2.

CB

Cán bộ

3.

CNTT

Công nghệ thông tin

4.

CSVC

Cơ sở vật chất

5.

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

6.

GV

Giáo viên

7.

HS

Học sinh

8.

KT-ĐG

Kiểm tra, đánh giá

9.

THCS

Trung học cơ sở

10.

UBND

Uỷ ban nhân dân


DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC BẢNG BIỂU...............................................................................x
MỚ ĐẦU...........................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.....................................................................................2
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu............................................2
4. Giả thuyết khoa học.......................................................................................2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................2
6. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................3
7. Những đóng góp của luận văn.......................................................................3
8. Cấu trúc luận văn...........................................................................................4
Chương 1...........................................................................................................5
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CÔNG TÁC.............................5
KIỂM TRAĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP................................................5
CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ..........................................................5
1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề.......................................................................5
1.1.1. Trên thế giới...................................................................................5
1.1.2. Ở Việt Nam....................................................................................6
1.2. Một số khái niệm cơ bản.......................................................................7
1.2.1. Khái niệm kiểm tra, đánh giá.........................................................7
1.2.1.1. Kiểm tra.......................................................................................7
1.2.1.2. Đánh giá.......................................................................................9

1.2.2. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh............................9


1.2.2.1. Kiểm tra kết quả học tập của học sinh.........................................9
1.2.2.2. Đánh giá kết quả học tập của học sinh......................................10
1.2.2.3. Kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh........................11
1.2.3. Quản lý, đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh.......................................................................................11
1.2.3.1. Quản lý......................................................................................11
1.2.3.2. Đổi mới......................................................................................12
1.2.3.3. Đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
HS............................................................................................................13
1.2.4. Giải pháp, giải pháp quản lý.........................................................14
1.2.4.1. Giải pháp...................................................................................14
1.2.4.2. Giải pháp quản lý......................................................................14
1.3. Một số vấn đề về công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh Trung học cơ sở........................................................................14
1.3.1. Mục tiêu kiểm tra, đánh giá..........................................................14
1.3.2. Nội dung kiểm tra, đánh giá.........................................................15
1.3.3. Phương pháp kiểm tra, đánh giá...................................................16
1.3.4. Hình thức kiểm tra,đánh giá.........................................................18
1.3.5. Sử dụng kết quả kiểm tra, đánh giá..............................................19
1.4. Một số vấn đề về đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.........................................................19
1.4.1. Sự cần thiết đổi mới quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.....................................................19
1.4.2. Nội dung quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của
học sinh Trung học cơ sở........................................................................21
1.4.2.1. Lập kế hoạch kiểm tra-đánh giá................................................21

1.4.2.2. Tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá............23
1.4.2.3. Sử dụng kết quả kiểm tra để đánh giá.......................................25
1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đổi mới công tác kiểm tra-đánh
giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở...................................26
1.4.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về sự cần
thiết và vai trò của công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập..............26
1.4.3.2. Kiến thức và kỹ năng quản lý và thực hiện hoạt động kiểm trađánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên................................................26
1.4.3.3. Cơ sở vật chất, trang thiết bị.......................................................27
1.4.3.4. Chế độ, chính sách cho công tác kiểm tra-đánh giá...................27
Chương 2.........................................................................................................29
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ.............29
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ...................29
HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH.............................................29
2.1. Khái quát tình hình kinh tế, xã hội và giáo dục huyện Tuyên Hóa, tỉnh
Quảng Bình..................................................................................................29
2.1.1. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội của huyện Tuyên Hóa.........29
2.1.2. Thực trạng giáo dục Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa.............29
2.1.2.1. Về quy mô trường, lớp, học sinh...............................................29
Bảng 2.1: Thống kê số lớp, số HS cấp THCS huyện Tuyên Hóa..................30
2.1.2.2. Về đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên...................................30
Bảng 2.2: Cơ cấu giáo viên theo môn học.......................................................30
Bảng 2.3: Thống kê về chất lượng đội ngũ cấp THCS huyện Tuyên Hóa......31
2.1.2.3. Về học lực của học sinh Trung học cơ sở..................................32
Bảng 2.4: Thống kê về học lực HS THCS huyện Tuyên Hóa.........................32


Bảng 2.5: Thống kê kết quả tốt nghiệp của HS THCS huyện Tuyên Hóa......33
Bảng 2.6: Thống kê kết quả HS giỏi THCS huyện Tuyên Hóa......................33
2.1.2.4. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học...............................34

2.1.2.5. Về công tác xã hội hóa giáo dục.................................................34
2.1.3. Đánh giá chung về giáo dục Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa. 36
2.2. Khái quát về điều tra thực trạng quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết
quả học tập của học sinh Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng
Bình.............................................................................................................36
2.2.1. Mục đích điều tra..........................................................................36
2.2.2. Nội dung điều tra..........................................................................36
2.2.3. Đối tượng điều tra..........................................................................37
2.2.4. Phương pháp điều tra.....................................................................37
2.3. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
trung học cơ sở............................................................................................37
2.3.1. Thực trạng nhận thức về tầm quan trọng của công tác kiểm trađánh giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở..........................37
Bảng 2.7. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng................................37
của công tác KT- ĐG (%)................................................................................38
2.3.2 Thực trạng mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp, quy trình
kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ sở...........38
Bảng 2.8: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ phù hợp của việc..................39
áp dụng hình thức, phương pháp KT- ĐG (%)................................................39
Bảng 2.9: Đánh giá của GV về thực trạng sử dụng các phương pháp............40
KT- ĐG đối với các bài kiểm tra định kỳ........................................................40
2.4. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh Trung học cơ sở...................................................................................40


2.4.1 Thực trạng lập kế hoạch công tác kiểm tra-đánh giá.....................41
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá kết quả
học tập của học sinh Trung học cơ sở.....................................................43
Bảng 2.10: Đánh giá của CBQL, GV về tổ chức thực hiện kế hoạch.............44
KT- ĐG kết quả học tập của HS (%)...............................................................44
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kế hoạch kiểm tra-đánh giá kết quả

học tập của học sinh................................................................................46
Bảng 2.11: Đánh giá của HS về thái độ của GV trong khi coi kiểm tra.........46
Bảng 2.12: Đánh giá về mức độ nghiêm túc trong kiểm tra của GV, HS.......46
Bảng 2.13: Đánh giá của CBQL, HS về mức độ phản ánh chất lượng...........47
học tập của HS qua kết quả kiểm tra...............................................................47
Bảng 2.14: Đánh giá của CBQL, GV về khâu chấm, trả bài kiểm tra............47
Bảng 2.15.: Đánh giá của HS về khâu trả bài kiểm tra...................................49
Bảng 2.16: Đánh giá của CBQL, GV về khâu ghi và quản lý điểm................49
kiểm tra (vào điểm của GV)............................................................................49
2.4.4. Thực trạng kiểm tra-đánh giá việc thực hiện kế hoạch kiểm trađánh giá kết quả học tập của học sinh.....................................................50
Bảng 2.17: Đánh giá của CBQL, GV về mức độ thực hiện kế hoạch KT-ĐG
kết quả học tập của HS THCS.........................................................................50
Bảng 2.18: Đánh giá của CBQL, GV về hiệu quả quản lý công tác...............51
tổ chức KT-ĐG (%).........................................................................................51
2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý công tác kiểm tra-đánh giá......52
2.5.1. Ưu điểm........................................................................................52
2.5.2. Hạn chế.........................................................................................52
2.5.3. Nguyên nhân.................................................................................53


Bảng 2.19: Đánh giá của CBQL, GV về những nguyên nhân ảnh hưởng đến
chất lượng quản lý công tác KT-ĐG kết học tập của HS................................53
MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CÔNG TÁC KIỂM TRA........56
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH....................................56
TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN TUYÊN HÓA, TỈNH QUẢNG BÌNH........56
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp.........................................................56
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu...............................................56
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý.................................................56
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, thực tiễn..............................56
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi..................................................56

3.2. Các giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học
tập của học sinh Trung học cơ sở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình......57
3.2.1. Đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm cho
cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh đối với công tác kiểm tra-đánh giá
kết quả học tập của học sinh....................................................................57
3.2.1.1. Mục đích....................................................................................57
3.2.1.2. Nội dung và cách thực hiện giải pháp.......................................57
3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................63
Bảng 3.1: Kế hoạch KT-ĐG kết quả học tập của HS......................................65
Bảng 3.2: Ma trận đề kiểm tra học kỳ.............................................................68
3.2.3. Nâng cao năng lực, kỹ năng xây dựng câu hỏi, đề thi phục vụ
công tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh........................74
3.2.3.1. Mục đích....................................................................................74
3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................74
3.2.4. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý công tác
kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh.......................................76


3.2.4.1. Mục đích....................................................................................76
3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................77
3.2.5. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ cho công
tác kiểm tra-đánh giá kết quả học tập của học sinh.................................81
3.2.5.1. Mục đích....................................................................................81
3.2.5.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp...............................81
3.3. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp........................83
3.3.1. Mục đích thăm dò.........................................................................83
3.3.2. Nội dung thăm dò.........................................................................83
3.3.3. Đối tượng thăm dò - Phương pháp thăm dò.................................84
3.3.4. Kết quả thăm dò...........................................................................84
Bảng 3.3: Đánh giá của CBQL, GV về tính cần thiết, tính khả thi.................84

của các giải pháp quản lý.................................................................................84
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................87
1. Kết luận.......................................................................................................87
2. Kiến nghị.....................................................................................................87
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo..........................................................87
2.2. Đối với Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện........................................88
2.3. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo....................................................88
2.4. Đối với các trường Trung học cơ sở....................................................88
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................89


1
MỚ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Bước vào thế kỷ 21 giáo dục Việt Nam đã trải qua nhiều cuộc đổi mới
và đã thu được những thành quả quan trọng về mở rộng quy mô, đa dạng hóa
các loại hình giáo dục và nâng cấp CSVC cho nhà trường. Trình độ dân trí
được nâng cao, chất lượng giáo dục có những chuyển biến bước đầu, hệ thống
giáo dục quốc dân đã được đa dạng hóa cả về loại hình, phương thức và
nguồn lực… từng bước hòa nhập với xu thế chung của giáo dục thế giới.
Trước thực tế trên, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã
xác định "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá,
hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế" và "Phát triển
nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào
việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân".
Đặc biệt, ngày 04 tháng 11 năm 2013 Ban chấp hành Trung ương Đảng
khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 29-NQ/TW về "Đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa
trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
quốc tế" một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của giáo dục đối với sự phát

triển của quốc gia. Trong đó việc đổi mới căn bản hình thức và phương pháp
thi, kiểm tra và đánh giá kết quả giáo dục là một trong 9 nhiệm vụ và giải
pháp mà nghị quyết đưa ra.
Quản lý nhà trường nói chung và trường THCS nói riêng không thể
tách rời quản lý công tác KT-ĐG. Bởi vì mục tiêu, nội dung, phương pháp
dạy học và giáo dục HS có quan hệ biện chứng với công tác KT-ĐG kết quả
dạy học và giáo dục. KT-ĐG khách quan kết quả dạy và học có vai trò vô
cùng to lớn trong việc nâng cao chất lượng dạy và học của thầy và trò.
Song thực tiễn quản lý công tác KT-ĐG trong dạy học ở trường THCS
cho thấy: các nhà quản lý còn thiếu về kiến thức, yếu về năng lực tổ chức


2
quản lý công tác KT-ĐG kết quả dạy học một cách khoa học, khách quan. Vì
vậy, việc KT-ĐG chưa phát huy được đúng vai trò và chức năng của nó trong
việc nâng cao chất lượng dạy, học của thầy và trò.
Là một cán bộ quản lý, tôi luôn trăn trở trước những thách thức và cơ
hội của ngành giáo dục, tôi đã chọn đề tài: "Một số giải pháp đổi mới quản
lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Trung học cơ
sở huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình".
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số giải pháp đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh ở các trường THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng
Bình góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Vấn đề quản lý công tác KT-ĐG kết quả học tập của học sinh THCS
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Giải pháp đổi mới quản lý công tác KT-ĐG kết quả học tập của học sinh
ở các trường THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.

4. Giả thuyết khoa học
Nếu xây dựng được các giải pháp đổi mới quản lý công tác KT-ĐG kết
quả học tập của học sinh đảm bảo tính khoa học và đảm bảo tính khả thi thì sẽ
nâng cao hiệu quả công tác KT-ĐG ở các trường THCS huyện Tuyên Hóa,
tỉnh Quảng Bình, góp phần nâng cao chất lượng dạy-học trên địa bàn huyện.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu lý luận về đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập của học sinh ở các trường THCS.
5.2. Nghiên cứu thực tiễn về quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh ở các trường THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.


3
5.3. Đề xuất giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh ở các trường THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình..
6. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài này chúng tôi sử dụng 3 nhóm phương pháp nghiên
cứu sau:
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Sử dụng các phương pháp phân tích-tổng hợp, phân loại-hệ thống hóa và
cụ thể hóa lý thuyết… để xử lý thông tin nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho
vấn đề nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn chủ yếu:
- Phương pháp quan sát về thực tiễn các giải pháp của hiệu trưởng các
trường THCS trên địa bàn.
- Phương pháp điều tra thực trạng hiện nay hiệu trưởng trên địa bàn huyện
tổ chức thực hiện đổi mới KT-ĐG kết quả học tập của học sinh; thăm dò tính
đúng đắn và khả thi các giải pháp được đề xuất.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Ngoài ra có thể sử dụng phương
pháp đàm thoại, lấy ý kiến chuyên gia… để thu thập xử lý thông tin thực tiễn

làm phong phú và cơ sở cho việc nghiên cứu.
6.3. Phương pháp thống kê toán học:
Sử dụng một số thuật toán thống kê áp dụng trong nghiên cứu giáo dục
để xử lý các kết quả điều tra, phân tích kết quả nghiên cứu, đồng thời để đánh
giá mức độ tin cậy của phương pháp điều tra.
7. Những đóng góp của luận văn
Đề tài góp phần hệ thống hóa các vấn đề lý luận về quản lý công tác
KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS, cũng như làm sáng tỏ thực trạng quản
lý công tác KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh
Quảng Bình.


4
Đề xuất được một số giải pháp đổi mới quản lý công tác KT-ĐG kết
quả học tập của HS THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục,
luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học sinh THCS.
Chương 2: Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của học sinh THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.
Chương 3: Một số giải pháp đổi mới quản lý công tác kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của học sinh THCS huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình.


5
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐỔI MỚI QUẢN LÝ CÔNG TÁC
KIỂM TRAĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP

CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
KT-ĐG được hình thành khá sớm cùng với việc xuất hiện của xã hội loài
người. Trong các thời đại phong kiến ở Trung Quốc cũng như Việt Nam, đã
sử dụng các phép thử để chọn tướng, dùng người, … và được miêu tả cụ thể
trong các truyện dân gian qua việc kén chồng, kén vợ, chọn dâu hiền, tôi
trung xảy ra phổ biến, người ta còn tổng kết thành tục ngữ, ca dao, các câu
thành ngữ. Từ những năm 2000 trước Công nguyên, người Trung Hoa đã
dùng trắc nghiệm trí tuệ để chọn thê thiếp hoặc người hầu. Việc KT-ĐG
thông thường có thể qua đối đáp, thi nấu ăn, dệt vải, thi đấu võ, thi viết. Trong
các trường học Việt Nam và Trung Quốc thời xưa, bài viết được đánh giá qua
các buổi bình văn, hoặc do quan trường chấm bài, một số kỳ thi quan trọng
Vua cũng tham gia chấm bài.
Sự cải tiến các chương trình KT-ĐG xuất hiện từ những năm 70, 80 của
thế kỷ trước. Ở giai đoạn này, KT-ĐG đã có các tiêu chí, công cụ, chương
trình có sự hỗ trợ của kỹ thuật.
Tại Phần Lan, thành công trong giáo dục là kết quả của một quốc gia áp
dụng hiệu quả phương pháp đánh giá quá trình và đánh giá tổng kết (Katie A.
Hendrickson, Ohio University, 2012). Mục đích đánh giá là nhằm hướng dẫn
và thúc đẩy việc học cũng như những kĩ năng tự đánh giá cho người học.
Phương pháp đánh giá là sự kết hợp giữa quá trình giáo dục, kĩ năng làm việc
cũng như hành vi (Finnish National Board of Education, 2010). Quy trình
đánh giá lớp học tại Phần Lan cho phép GV đánh giá và điều chỉnh chương
trình giảng dạy dựa trên nhu cầu của HS. Đối với Úc, đánh giá lớp học được


6
coi là thành tố cơ bản trong giáo dục và lợi ích của đánh giá trong lớp học
chính là chú trọng chiều sâu của quá trình học tập (J J Cumming, Griffith

University, Brisbane, QLD, Australia, 2010). Singapore với những kinh
nghiệm xây dựng lớp học/trường học tư duy và điểm mới trong hệ thống thi
cử chính là sử dụng bài tập Dự án. Trong khi Anh đang hướng tới hệ thống
đánh giá chú trọng vào hiệu quả (đánh giá trong lớp học) thì Scotland, Wales
và Bắc Ailen thậm chí đã có những bước tiến xa hơn trong những cách tiếp
cận trong đánh giá quá trình. Qua các nghiên cứu về kiểm tra đánh giá trong
lớp học và kĩ thuật kiểm tra đánh giá trong lớp học của các nước trên thế giới
có thể tổng hợp và phân chia thành 3 nhóm kĩ thuật đánh giá là: (i) Kĩ thuật
đánh giá kiến thức và kĩ năng; (ii) Kĩ thuật đánh giá thái độ, giá trị và sự tự
nhận thức của người học; (iii) Kĩ thuật đánh giá phản ứng của người học đối
với GV hướng dẫn học.
1.1.2. Ở Việt Nam
Thời nhà Lý thế kỷ XI – XIII thông qua các kì thi Hương để chọn tú tài,
cử nhân; thi Hội để chọn Thái học sinh, phó bảng, thi Đình để chọn Trạng
nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa với 3 hình thức cơ bản là thi văn, thi võ, thi
Lại viên. Trong các kì thi này được quy định rất chặt chẽ nhiệm vụ của các
lực lượng, sự thưởng phạt nghiêm minh. Tuy nhiên có nhiều phiền toái, gò
bó, không phát huy hết khả năng sáng tạo của thí sinh. Cạnh đó kết quả của
các kì thi thi này hoàn toàn phụ thuộc vào sự nhận xét chủ quan của giám
khảo.
Thời kỳ Pháp thuộc, nền giáo dục Việt Nam mang tính nô dịch thuộc địa
với chủ trương đào tạo một số ít người làm tay sai, còn đại đa số nhân dân là
mù chữ (chính sách ngu dân để dễ cai trị). Song ở thời kỳ này các kỳ thi tuyển
được tổ chức rất nghiêm túc và được bảo đảm bằng pháp luật, trung tâm khảo
thí là đơn vị độc lập với Bộ Giáo dục. Công tác kiểm tra – đánh giá chất
lượng giáo dục luôn gắn liền với mục tiêu đào tạo của thực dân phong kiến.


7
Từ sau cách mạng tháng 8/1945 đến nay, KT - ĐG đã có nhiều biến đổi

căn bản so với chế độ xã hội cũ. Nền giáo dục Việt Nam đã trải qua 3 lần cải
cách, với mỗi lần mục tiêu GD-ĐT được điều chỉnh cho phù hợp với tình hình
đất nước. Đặc biệt là trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển giáo
dục – đào tạo, hoạt động nghiên cứu KT-ĐG; nghiên cứu công tác quản lý
công tác KT-ĐG có những phát triển mới. Nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra
những yêu cầu về đổi mới quản lý nhằm nâng cao chất lượng KT-ĐG góp
phần nâng cao chất lượng dạy – học. Dưới đây là một số tài liệu nghiên cứu
về KT-ĐG của các chuyên gia hàng đầu Việt Nam:
* Nguyễn Công Khanh(2004), Đánh giá và đo lường trong giáo dục,
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
* Đặng Bá Lãm(2003), Kiểm tra – đánh giá trong dạy - học đại học,
Nxb Giáo dục, Hà Nội.
* Lâm Quang Thiệp(2012), Đo lường và đánh giá hoạt động học tập
trong nhà trường,NXB ĐHSP Hà Nội.
* Dương Thiệu Thống(2005), Trắc nghiệm và đo lường thành quả học
tập, Nxb Khoa học xã hội.
* Nguyễn Đức Chính(2004), Đo lường đánh giá trong giáo dục, tập bài
giảng lưu hành nội bộ - khoa Sư phạm, Hà Nội.
* Trần Thị Tuyết Oanh(2007), Đo lường và đánh giá kết quả học tập,
Nxb Đại học sư phạm Hà Nội.
Tuy nhiên từ trước tới nay trên địa bàn của tỉnh Quảng Bình chưa có
những nghiên cứu và tìm hiểu sâu về vấn đề đổi mới quản lý công tác KT-ĐG
của các trường THCS.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Khái niệm kiểm tra, đánh giá
1.2.1.1. Kiểm tra
a) Khái niệm: