Thuyết trình môn tâm lý học thần kinh tâm thần phân liệt phân liệt

TÂM THẦN PHÂN LIỆT

Trình bày: NHÓM 1


NỘI DUNG
1.Triệu chứng, Tiêu chuẩn chẩn đoán
& Phân loại TTPL
2.Cơ chế bệnh sinh TTPL
3.Các biện pháp can thiệp
4.Tình hình TTPL tại Việt Nam
2


Triệu chứng TTPL
Các triệu chứng Dương tính và Âm tính

3


Triệu chứng TTPL
Các triệu chứng Dương tính

Các triệu chứng Âm tính

1. Hoang tưởng
2. Ảo giác
3. Ngôn ngữ thanh xuân
4. Hành vi thanh xuan
5. Hành vi căng trương lực

1. Cùn mòn cảm xúc
2. Ngôn ngữ nghèo nàn
3. Mất ý chí

4


Tiêu chuẩn chẩn đoán TTPL
EEC? CT Scanner? MRI? Xét nghiệm máu?

1. Chẩn đoán của Phân loại quốc
tế về bệnh tật ICD-10
2. Chẩn đoán của Hội tâm thần
học Hoa Kỳ DSM-IV/ V

5


Tiêu chuẩn chẩn đoán TTPL
Theo ICD-10
a/ Tư duy vang thành tiếng, tư duy bị áp đặt hay bị đánh cắp
và tư duy phát thanh.
b/ Các hoang tưởng bị kiểm tra, bị chi phối hay bị động, có liên
quan rõ rệt với vận động thân thể, hành vi, tri giác hoang
tưởng.
c/ Ảo thanh bình luận hành vi, ảo thanh thảo luận.
d/ Các hoang tưởng dai dẳng.
e/ Ảo giác dai dẳng bất cứ loại nào.
f/ Tư duy bị gián đoạn, thêm từ khi nói, tư duy không thích hợp
với lời nói hay ngôn ngữ bịa đặt.

g/ Tác phong căng trương lực.
h/ Các triệu chứng âm tính như vô cảm rõ rệt, ngôn ngữ nghèo
nàn, cảm xúc cùn mòn.
6
i/ Biến đổi thường xuyên và toàn diện tập tính cá nhân


Tiêu chuẩn chẩn đoán TTPL
Theo ICD-10 : Các thể TTPL

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Thể hoang tưởng
Thể thanh xuân
Thể căng trương lực
Thể không biệt định
Thể trầm cảm sau phân liệt
Thể di chứng
Thể đơn thuần
7


Tiêu chuẩn chẩn đoán TTPL
Theo MSD-IV

Theo MSD-V
(1) Hoang tưởng
(2) Ảo giác
(3) Ngôn ngữ thanh xuân
(4) Hành vi căng trương lực
hoặc hành vi thanh xuân rõ
(5) Triệu chứng âm tính

Các thể TTPL:
1. Thể hoang tưởng
2. Thể thanh xuân
3. Thể căng trương lực
4. Thể không biệt định
5. Thể di chứng

8


Cơ chế bệnh sinh TTPL
Yếu tố di
truyền

Cơ sở
vật chất
thần kinh

Yếu tố
môi
trường

Tâm thần
phân liệt

Tai biến
sản khoa

Yếu tố
hóa sinh

Nhiễm
virus

9


Cơ chế bệnh sinh TTPL
Yếu tố di truyền
Gottesman và Shield (1982): Tỷ lệ bệnh trong
số thân nhân cấp 1 của TTPL tính chung là
cao gấp 10 lần so với dân số chung, còn nếu
con có cả cha lẫn mẹ TTPL sẽ là 46%
TTPL do đa gen gây ra, các gen nằm ở nhiễm
sắc thể số 6, 8, 10, 13 và 22

10


Cơ chế bệnh sinh TTPL
Yếu tố Hóa sinh – Giả thuyết Dopamin
Nhận thấy có sự hoạt động quá mức hệ thống

Dopamin:
- Tăng sự nhạy cảm của các thụ thể Dopamin
- Tăng nồng độ Dopamin ở khe synap
Ngoài ra, còn có những chất dẫn truyền thần
kinh khác như Serotonin, Glutamate

11


Cơ chế bệnh sinh TTPL
Yếu tố di
truyền

Cơ sở
vật chất
thần kinh

Yếu tố
môi
trường

Tâm thần
phân liệt

Tai biến
sản khoa

Yếu tố
hóa sinh

Nhiễm
virus

12


Cơ chế bệnh sinh TTPL
Cơ sở vật chất Thần kinh
Thuyết khiếm khuyết sự phát triển Thần kinh

Tổn thương hệ thần kinh: Giãn rộng các não thất và
teo vỏ não: thùy trán, thùy thái dương; bất thường hồi
hải mã, giảm mật độ và kích thước neuron, khiếm
khuyết tế bào thần kinh đệm, rối loạn kết nối neuron
13


Các biện pháp can thiệp TTPL
(1) Nguyên tắc điều trị
(2) Mục tiêu điều trị
(3) Các biện pháp
(a) Liệu pháp hóa dược tâm thần
(b) Các biện pháp không dùng thuốc

14


Các biện pháp can thiệp TTPL
(1) Nguyên tắc điều trị
(a) Điều trị lâu dài, toàn diện, kết hợp

nhiều liệu pháp
(b) Cần tiếp tục điều trị củng cố ngoại trú
(nếu không sẽ tái phát sau 1 năm,
sau 2 năm bỏ thuốc, tái phát là 90%)
(c) Liệu pháp Hóa dược kết hợp với tái
thích ứng xã hội
15


Các biện pháp can thiệp TTPL
(1) Mục tiêu điều trị
(a) Giai đoạn cấp: loại bỏ triệu chứng
dương tính, điều trị rối loạn hành vi,…
(b) Giai đoạn ổn định: điều trị thiếu hụt
nhận thức và các triệu chứng âm tính,
tuân thủ điều trị,…
(c) Giai đoạn thuyên giảm: Dự phòng các
đợt kích phát, phòng chống tự sát,…
16


Các biện pháp can thiệp TTPL
(1) Liệu pháp hóa dược tâm thần
Sử dụng nhóm an thần mạnh là nhiều nhất
(Haloperidol, Olanzapine, Risperidon,…)
Ngoài ra: an thần nhẹ, chống trầm cảm,
điều hòa khí sắc, chống Parkinson, giảm
nhịp tim,….

17

Tình hình TTPL tại Việt Nam
TTPL chiếm phần lớn số giường nội trú:
50% ở Mỹ, 80~90% tại Việt Nam
Tỷ lệ TTPL khoảng 1% dân số
Nghiên cứu Dịch tễ học TTPL đầu tiên tại
Việt Nam trên 23.758 người, cho kết quả:
(i). Tỷ lệ mắc chung: ~0,6%
(ii). Tuổi khởi phát trung bình ở nam là 20-25, ở
nữ là 25-30
(iii). Tỷ lệ bệnh mạn tính hay tái phát là 88-94%
(iv). Tiên lượng: bệnh nhân lành ổn định trên 7
năm là 13%, thuyên giảm tốt 33%, tốt và khá
tốt là 50-77%
18


Tâm thần phân liệt
 Triệu chứng
 Chẩn đoán ICD-10, DSM-IV/V
 Nguyên nhân gì?
 Hóa dược tâm thần kết hợp
Thích ứng tâm lý xã hội

19


Caỷm ễn Caực Baùn
ẹaừ Laộng Nghe!

20