Vết tích của tội ác và hậu quả chiến tranh

BÀI THU HOẠCH
Đề tài:

VẾT TÍCH CỦA TỘI ÁC VÀ HẬU
QUẢ CHIẾN TRANH

Cảm nhận sau chuyến đi Bảo Tàng
Chứng Tích Chiến Tranh

Tên : Nguyễn Thị Hằng
MSSV:

1


Có ai có thể biết được “chiến tranh” là gì không? Đó là một câu hỏi lớn
nhưng lại không lớn chút nào đối với những người trong cuộc-những nạn nhân
bất đắc dĩ của chiến tranh chống kẻ thù xâm lược.Nói đến đây ta không thể không
nhắc đến hai cuộc kháng chiến chống Pháp và kháng chiến chống Mỹ đầy thắng
lợi vẻ vang của dân tộc Việt Nam ta,bên cạnh đó đất nước và dân tộc ta cũng đã
phải gánh chịu bao đau thương,mất mát,tan rã mà ngay cả trong thời chiến lẫn
thời bình dều có những câu thơ hào hùng nhưng đậm chất xót xa nói về điều
đó.Như trong bài “Vòng trắng” của Phạm Tiến Duật đã tả:
“Khói bom lên trời thành một cái vòng đen
Trên mặt đất lại sinh bao vòng trắng
Tôi với bạn tôi đi trong im lặng
Cái im lặng bình thường đêm sau chiến tranh
Có mất mát nào lớn bằng cái chết
Khăn tang vòng tròn như một số không . . .”
Qua những câu thơ trên, ta có thể hiểu được thông điệp của tác giả về sự tàn
khốc,hủy diệt vô biên của chiến tranh đã gây ra những đau thương,mất mát tột

cùng, cũng có thể nói rằng không gì có thể gây ra mất mát nhiều hơn so với chiến
tranh.Từ đây ta có thể ngậm ngùi nhớ đến những tội ác và hậu quả do chiến tranh
gây ra.
Tuy nước ta đã chiến thắng một cách vẻ vang trước hai cuộc chiến chống
thực dân Pháp và đế quốc Mỹ,có thể sáng tỏ được chân lý thời đại: “Trong thời
đại hiện nay,một dân tộc quyết tâm chiến đấu vì độc lập,tự do,có đường lối đúng
đắn dưới sự lãnh đạo của Đảng,được sự ủng hộ của quốc tế,hòan tòan có thể
giành thắng lợi trước kẻ xâm lược dù là hùng mạnh nhất”,có thể giải phóng dân
tộc,bảo vệ tổ quốc,mở ra một kỷ nguyên mới của cách mạng Việt Nam: kỷ
nguyên độc lập,thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội,nhưng không thể chối bỏ
được những hậu quả do chiến tranh gây ra từ đó nhận thấy,phê phán những tội
lỗi,tội ác đó.
Từ những cảm xúc dạt dào,chất chứa sự hòai niệm đó như một ngọn nến
bừng sáng hơn trong trí óc khi ta đến thăm quan Bảo tàng chứng tích chiến tranh
–một nơi đã và đang thu hút 400.000 du khách mỗi năm tới đây thăm quan,suốt
31 năm họat động Bảo tàng đã mở cửa tiếp đón hơn 10 triệu du khách trong và
ngòai nước,tọa lạc trên đường số 28 Võ Văn Tần,quận 3,thành phố Hồ Chí
Minh,ngòai việc trưng bày các tư liệu ảnh và những hiện
vật còn sót lại của thời chiến thì Bảo tàng còn phục vụ cho việc học tập của
thế hệ trẻ.Khi đến với Bảo tàng,chính cách thức trưng bày những hiện vật ấy đã
làm ta như sống dậy bao “hồi niệm”,không những thế ta như đang quay trở lại
quá khứ để chứng kiến những sự việc,sự kiện đã làm thay đổi đất nước,tạo nên
lịch sử ấy.
2


Khi nhìn vào bộ sưu tập ảnh mang tên “Bề mặt” của tác giả Liza Nguyễn
cùng gắn với lời phát biểu của cô tại Bảo tàng,cô đã nói như vầy: “Thật ra,tôi
chọn những đề tài như chiến tranh Việt Nam chính là để nói về những vấn đề
hiện đại.Đó là một cách để nhớ rằng chiến tranh đã kết thúc nhưng những vết

thương mà nó để lại thì không,vẫn còn đâu đó nạn nhân của chiến tranh,như
những nạn nhân chất độc da cam mà tôi đã gặp tại Việt Nam”.
Vâng,chính những suy nghĩ mà cô thốt ra cũng chính là suy nghĩ của bao
nhiêu người trên tòan thế giới này mà không chỉ riêng người Việt Nam ta công
nhận điều đó,chiến tranh tuy đã kết thúc song những vết tích,hậu quả mà nó để lại
thì vô biên,chính ở Bảo tàng chứng tích đây cũng đã chứng tỏ cho điều ấy,như
khi vào thăm quan “chuồng cọp”,hình ảnh về chiếc máy chém,về vụ thảm sát đầy
chất dã man và tội lỗi của đế quốc Mỹ ở Sơn Mỹ,những con người kể cả trẻ em
cũng không thóat khỏi số phận nghiệt ngã của mình khi bị nhiễm chất độc màu da
cam và những cánh rừng từng là một thế giới quan sống động,trong lành,giờ đây
chỉ còn là sỏi đá khô cằn không còn gì hơn,như trong những bức ảnh mà tác giả
Liza Nguyễn đã chụp,cũng đã lột tả được sự trơ trụi,thiếu sự sống ở những cánh
rừng ấy.Song,từ đây,từ những bức ảnh ấy ta càng phải nhìn lại tiến trình lịch sử
của nước ta trong 21 năm chống Mỹ và 30 năm chiến tranh giải phóng dân
tộc,bảo vệ tổ quốc,ngòai ra ta cũng đã trải qua thời gian khá dài trong chiến tranh
chống thực dân Pháp,và Trung quốc nhưng cuộc kháng chiến chống Mỹ vẫn đặc
biệt hơn cả vì nó đã làm tổn thất bao nhiêu của cải,vật chất,tài nguyên thiên nhiên
và nhân mạng nhiều nhất trong chiến tranh Việt Nam.
Nước ta có vị trí địa lý,kinh tế thuận lợi trong khu vực Đông Nam Á,cùng
với nguồn tài nguyên khóang sản dối dào nên thường bị các nước tư bản phương
Tây dòm ngó.Minh chứng cho điều đó,với ý đồ đen tối muốn xâm lược,cai trị
nước ta,thực dân Pháp đã mở đầu cho cuộc xâm lược của chúng tại cửa biển Đà
Nẵng vào năm 1858 và từ đó chúng đã mở nhiều cuộc hành quân xâm lược khác
vào nước ta,tuy các cuộc đấu tranh yêu nước đã diễn ra sôi nổi nhưng thất bại do
sự bạc nhược,yếu hèn của vua quan triều đình nhà Nguyễn,chẳng những không
cổ vũ mà còn câu kết với thực dân Pháp quay trở lại đàn áp nhân dân ta,để rồi
đánh dấu cho việc hòan thành cuộc xâm lược của chúng là việc kí hai hiệp ước
Batơrốt vào năm 1884 và hiệp ước Hắcmăng vào năm 1886.Rồi sau đó chúng lần
lượt thực hiện các chính sách cai trị,bóc lột,khai thác thuộc địa một cách dã man
trên 3 phương diện:kinh tế,chính trị,văn hóa-xã hội làm thay đổi mọi mặt về đời

sống-xã hội,đồng thời làm xuất hiện thêm một mâu thuẫn mới giữa dân tộc Việt
Nam và đế quốc Pháp.Sau đó,trước khi có phong trào yêu nước theo khuynh
hướng vô sản thì cũng đã có các phong trào yêu nước theo các khuynh hướng
khác nhau(phong kiến,tư sản) đều thất bại,để lại những hậu quả nặng nề,đau
thương cả về nhân mạng lẫn vật chất,không những thế sau chiến tranh thế giới
thứ nhất,dù Pháp là một nước thắng trận nhưng bị tàn phá nặng nề,nển kinh tế bị
3


kiệt quệ nên để đền bù cho việc ấy,chúng đã vừa tăng cường bóc lột nhân dân
ta,vừa ráo riết đẩy mạnh khai thác thuộc địa,chúng thi hành “chương trình khai
thác thứ hai”làm cho nhân dân ta vốn đã khốn khổ nay lại còn điêu đứng hơn gấp
nhiều lần.Tiếp đó,Việt Nam ta rơi vào thời kì khủng hỏang trầm trọng kèm theo
chính sách đàn áp khủng bố khốc liệt làm cho ngành nông nghiệp,công
nghiệp,thương nghiệp bị suy sụp,hàng hóa thì khan hiếm,giá cả thì đắt đỏ,một số
công nhân,thợ thủ công…bị sa thải,thất nghiệp,đã thế sưu thuế còn tăng gấp 2-3
lần so với trước,nặng hơn cả chúng đã mở nhiều phiên tòa đại hình nhằm dập tắt
các phong trào cách mạng vừa bùng nổ,riêng năm 1930,ở Nam Kì có hơn 17000
người bị kết án,trong số đó có hơn 400 án đại hình;trong những năm 1930-1931,ở
Bắc Kì,thực dân Pháp mở 21 phiên tòa đại hình,xử 1094 vụ,trong đó co164 án tử
hình,114 án khổ sai chung than,420 án đầy biệt xứ.Rồi trong phong trào Xô Viết
Nghệ Tĩnh; ở Vinh,đế quốc Pháp đã cho binh lính xả súng vào đòan biểu tình,làm
7 người chết 18 người bị thương và bắt hơn 100 người;còn ở huyện Thanh
Chương thì quân Pháp và lính khố xanh kéo tới đàn áp,làm 18 người trúng đạn
chết,30 người bị thương,một số đông bị bắt;ở Hưng Nguyên(Nghệ An), để chống
lại cuộc biểu tình khổng lồ tới 2 vạn người thì đế quốc Pháp đã cho máy bay tới
ném bom,làm 217 người chết và 125 người bị thương.
Ngòai ra chúng còn đốt phá,triệt hạ làng mạc,sử dụng những thủ đọan chia
rẽ,dụ dỗ, mua chuộc;không những thế chúng còn muốn đầu độc về văn hóa, tinh
thần của thế hệ trẻ Việt Nam,lôi kéo những thanh niên nước ta vào cuộc sống

trụy lạc,không có điểm dừng,làm cả một thế hệ bạc nhược,chỉ biết đến ăn chơi,
không biết đấu tranh giành độc lập,tự do cho dân tộc là gì,bằng cách mở
những sòng bài,sòng bạc,tiệm nhảy,tiệm hút,nhà chứa,vì vậy làm cho nhiều cơ
quan lãnh đạo của Đảng bị phá vỡ,hàng vạn cán bộ,đảng viên và chiến sĩ yêu
nước bị bắt,bị tù đày hoặc bị giết.Không những thế từ cuối năm 1931,đế quốc và
phong kiến tay sai thẳng tay thi hành chính sách “khủng bố trắng” cực kì tàn
bạo.Hàng ngàn chiến sĩ cộng sản,hàng vạn người yêu nước bị bắt,bị giết hoặc bị
tù đày.Các cơ quan lãnh đạo của Đảng ở trung ương và địa phương lần lượt bị
phá vỡ.Sau đó nhân dân ta đã phải chịu hai tầng áp bức,bóc lột nặng nề và nghiệt
ngã biết bao nhiêu,cách mạng Việt Nam bước sang giai đọan mới,thời kì đấu
tranh mới chống lại bọn phát xít Nhật và thực dân Pháp,tiền đề như cuộc khởi
nghĩa ở Bắc Sơn(27-9-1940) đã nổ ra tuy được sự lãnh đạo của đảng bộ địa
phương nhưng thực dân Pháp sau khi củng cố lực lượng đã ráo riết tấn công cách
mạng,chính quyền của chúng dần dần được lập lại ở các nơi,giặc Pháp đàn áp cực
kì dã man;riêng ở Lạng Sơn sau khi được phát xít Nhật trao lại thị xã,chúng đã
bắn chết hàng trăm người, trong đó có cả phụ nữ và trẻ em,rồi vùi xác vào những
hố đào sẵn.
Cũng trong năm đó,tội ác của chúng được phản ánh rõ hơn qua cuộc khởi
nghĩa Nam Kì(23-11-1940);thực dân Pháp và tay sai đàn áp cuộc khởi nghĩa một
cách vô cùng tàn khốc,chúng cho máy bay giội bom và bắn phá nhiều làng
4


mạc,có thôn xóm không còn ai sống sót.Các cảnh đốt nhà,cướp của,giết
người,hãm hiếp phụ nữ diễn ra khắp nơi;chỉ trong vòng 40 ngày,riêng ở 4 tỉnh
Gia Định,Mỹ Tho,Long Xuyên,Cần Thơ đã có gần 6000 vụ bắt người; giặc Pháp
đã lấy dây thép xâu tay nhiều người vào nhau,rồi bắt đứng phơi nắng đến chết
khô;hoặc chất họ lên sà lan đưa ra nhấn chìm ngòai biển cả. Một số cán bộ ưu tú
của Đảng Cộng sản Đông Dương bị bắt từ trước cuộc khởi nghĩa cũng nhân dịp
này bị chúng đưa ra xử bắn như:Nguyễn Văn Cừ, Nguyễn Thị Minh Khai…

Nhưng tội ác của bọn phát xít Nhật và thực dân Pháp không chỉ dừng ở chỗ
đó,sau khi Nhật nhảy vào Đông Dương(9-1940) và rồi Nhật đảo chính Pháp(9-31945) thì mọi tầng lớp nhân dân ta giờ đây đều rên xiết dưới hai tầng áp bức,bóc
lột tàn tệ của bè lũ Nhật-Pháp,và hậu quả bi thảm của chính sách bóc lột vơ vét
tàn bạo của bọn đế quốc phát xít Pháp-Nhật là nạn đói đã làm cho hơn 2 triệu
người chết,chưa kể hàng triệu người khác cũng đang sống ngắc ngỏai chờ
chết.Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng tám tuy đã giành được thắng lợi
lớn,biến nước ta trở thành một nước độc lập,nhân dân ta từ địa vị nô lệ lên địa vị
làm chủ nước nhà. Nhìn chung nước ta gặp rất nhiều khó khăn cần phải giải
quyết mà chủ yếu là do những hậu quả của bọn phát xít Nhật và thực dân Pháp
gây ra,như nạn đói năm 1945;nạn mù chữ:90% dân số không biết chữ;các tệ nạn
xã hội như mê tín dị đoan,rượu chè cờ bạc nghiện hút…còn rất phổ biến,không
những thế bọn tay sai của quân Tưởng đã dựng chính quyền phản động ở khắp
nơi như:Yên Bái,Vĩnh Yên,Móng Cái;hàng ngày,họ gây ra các vụ cướp bóc,giết
người,tuyên truyền kích động quần chúng chống lại chính quyền cách mạng.
Và khi nhân dân Sài Gòn-Chợ Lớn tổ chức mít tinh mừng ngày độc lập(2-91945),thực dân Pháp nấp trong nhà thờ lớn xả súng làm 47 người chết,nhiều
người bị thương.Sau đó ta đã kí với Pháp Hiệp định Sơ Bộ(6-3-1946) và Tạm
Ước Việt-Pháp(14-9-1946),nhưng thực dân Pháp đã bội ước,ngày 24-111946,chúng cho quân bắn đại bác vào các khu phố ở Hải Phòng,làm nhiều người
chết và bị thương vô số kể;rồi từ đầu tháng 12-1946,quân Pháp lien tiếp gây xung
đột với công an và tự vệ của ta tại Hà Nội;tiếp đó,vào ngày 17-12,chúng cho quân
bắn đại bác và súng cối vào khu phố Hàng Bún,làm cho nhiều người thiệt
mạng,từ đó cuộc kháng chiến tòan quốc bùng nổ;theo sau là các chiến dịch Việt
Bắc,chiến dịch biên giới Thu-Đông và cuối cùng là chiến thắng lịch sử Điện Biên
Phủ đã đánh dấu cho việc hòan thành sứ mệnh quan trọng: giải phóng miền
Bắc,bảo vệ và phát triển thành quả của cuộc Cách mạng tháng tám trong cuộc
kháng chiến chống Pháp trường kì và gian khổ này,nhưng kèm theo niềm vui
chiến thắng của dân tộc,bao giờ cũng phải có nước mắt và xương máu của bao
người đã đổ xuống:hàng triệu người chết,hàng vạn người bị thương và tàn tật,đó
là ta chưa kể đến những thiệt hại về vật chất,cơ sở kỹ thuật,các công trình công
cộng và những hậu quả của nó để lại cho các ngành kinh tế thì không thể nào
đếm xuể,làm cho nước ta ngày càng kiệt quệ và lạc hậu hơn.

5


Sau thất bại của Pháp ở Điện Biên Phủ,đế quốc Mỹ dùng Ngô Đình Diệm
làm tay sai cho mình nhằm thực hiện mưu đồ biến miền nam Việt Nam thành
thuộc địa kiểu mới,bằng cách mở các chiến dịch “tố cộng”, “diệt cộng”,chúng tổ
chức hàng lọat cuộc vây bắt,tàn sát,bỏ tù những người kháng chiến cũ,những
người đấu tranh đòi hiệp thương tổng tuyển cử thống nhất đất nước và cả những
người không ăn cánh với chúng;với phương châm “tiêu diệt cộng sản không
thương tiếc”, “thà giết nhầm còn hơn bỏ sót”,Mỹ-Diệm dùng nhữnghình thức giết
người man rợ thời trung cổ,như thiêu hoặc chôn sống,thả trôi song,mổ bụng,moi
gan…,kết hợp với những phương pháp cực hình hiện đại,hòng làm nhụt ý chí đấu
tranh của nhân dân taở miền Nam;bản chất của Mỹ-Diệm còn lộ rõ hơn trong một
lọat hành động chống nhân dân,tiêu biểu có vụ tàn sát ở Được(Qủang Nam) làm
39 người chết,37 người bị thương vào ngày 4-9-1954;vụ trả thù những người
kháng chiến cũ ở xã Vĩnh Trinh(huyện Duy Xuyên,Qủang Nam) vào ngày 21-11955;vụ triệt hạ ở Hướng Điền(Qủang Trị) vào tháng 7-1955;vụ đầu độc một lúc
6000 người yêu nước,làm chết hơn 1000 người ở nhà giam Phú Lợi(Sài Gòn)
vào ngày 1-12-1958

Vụ thảm sát ở Hướng Điền
Nổi bật trong những nắm 1957-1959,Mỹ-Diệm mở rộng chiến dịch “tố
cộng”, “diệt cộng”,tăng cường khủng bố,đàn áp,ra sắc lệnh đặt cộng sản ngòai
vòng pháp luật,ra đạo luật 10-59(tháng 5-1959) lê máy chém khắp miền Nam giết
hại những người vô tội;các phong trào đấu tranh của quần chúng bị kẻ địch
khủng bố,đàn áp dữ dội,cách mạng bị tổn thất nặng nề,nhiều cơ sở cách mạng bị
vỡ lỡ,nhiều cán bộ Đảng viên,quần chúng bbị bắt bớ,giam cầm,giết hại.Để chống
lại các hành động khủng bố đó của Mỹ-Diệm thì nhân dân ở các xã Định
Thủy,Phước Hiệp,Bình Khánh thuộc huyện Mỏ Cày đã nổi dậy dưới sự lãnh đạo
của tỉnh ủy Bến Tre,tuy đã giành thắng lợi nhưng tổn thất về nhân mạng là rất

đáng kể.Sau “Đồng Khởi”(1959-1960) ở miền Nam,quần chúng tiếp tục cuộc nổi
dậy kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang chống Mỹ-Ngụy. Chính vì
6


thế chúng đã thực hiện thí điểm ở miền Nam chiến lược tòan cầu mới,đề ra chiến
lược “Chiến tranh đặc biệt”(1961-1965).Trong chiến lược này,chúng đã huy
động:lực lượng quân Ngụy,từ 170000(giữa năm 1961) lên đến 560000(cuối năm
1964);số lượng cố vấn quân sự và lực lượng hỗ trợ chiến đấu ngày càng tăng,cuối
năm 1960 có 1100,cuối năm 1962 có 11000,cuối năm 1964 có 26000;ngòai
ra,quân Ngụy còn được trang bị các vũ khí,thiết bị hiện đại,như xe bọc thép
M.113,máy bay trực thăng có sẵn bom B.52 để chuẩn bị thả xuống tiêu diệt cách
mạng của ta,hoặc chất độc hóa học chứa dioxin;sử dụng phổ biến các chiến thuật
mới ,như “trực thăng vận”, “thiết xa vận”.Từ những số liệu của địch vừa nêu trên
đây cũng đủ chứng tỏ được sức mạnh gây gớm của chúng trong việc hủy diệt
miền Nam Việt Nam,và tất nhiên rằng,nó đã để lại những hậu quả mà nhân dân
ta,đất nước ta phải gánh chịu:những đau thương,mất mát,vết thương không bao
giờ chữa khỏi,không bao giờ lành,những thiệt hại về vật chất,cơ sở hạ tầng…
không đếm xuể

Một ngôi làng bị
phá hủy tòan bộ

C.123 đang phun rải chất độc màu da cam
7


Khi “chiến tranh đặc biệt” có nguy cơ bị phá sản,đế quốc Mỹ đẩy mạnh
chiến tranh xâm lược với chiến lược “chiến tranh cục bộ”(1965-1968),lần này
Mỹ ồ ạt đưa quân viễn chinh và chư hầu vào miền Nam ngày một tăng,từ cuối

năm 1964 có 26000 tên,cuối năm 1965 tăng lên 200000,và đến cuối năm
1967,lên tới 537000 tên;đó là chưa kể đến 70000 hải quân và không quân trên
các căn cứ của Mỹ ở Guam,Philipin,Thái Lan và hạm đội 7 cũng sẵn sang tham
chiến ở miền Nam.
Ngòai ra chúng còn được tăng cường về vũ khí,thiết bị hiện đại nhằm trừ
diệt cách mạng;đặc biệt chúng mở cuộc hành quân tìm diệt mang tên “Ánh sáng
sao” vào thôn Vạn Tường,tiếp theo đó chúng mở hai cuộc phản công chiến lược
trong hai mùa khô 1965-1966 và 1966-1967 bằng hàng lọat cuộc hành quân “Tìm
diệt” và “Bình định” vào “Đất Thánh Việt Cộng”,trong các cuộc hành quân
đó,chúng đã sử dụng máy bay để phun chất diệt cỏ-chất khai quang làm chết cả
một khu vực thiên nhiên đang sinh sống và tồn tại ở đó,và có cả những chất hóa
học cực kì độc hại cho con nguời,như chất độc dioxin,chất độc màu da cam-một
chất cực kì độc hại,gây ra nhiều mầm bệnh ung thư,suy nhược thần kinh,suy
giảm hệ thống miễn dịch,tai biến sinh sản,dị tật bẩm sinh;nước Mỹ dù biết rằng
đây là một chất hóa học rất độc hại cho con người,nặng thì chết ngay,nhẹ nhất
cũng phải để lại di chứng nặng nề không thể chữa khỏi,mà nhất là có thể truyền
sang thế hệ sau,làm hủy diệt tận gốc những “măng non” vô tội,thơ ngây không
biết gì về chiến tranh nhưng lại nhận hậu quả thảm khốc do hiến tranh gây ra cho
bố mẹ chúng;không những làng mạc bị phá hủy,mà còn có nhiều vụ thảm sát liên
tiếp xảy ra,như vụ thảm sát ở Sơn Mỹ,Qủang Ngãi (1968),đã làm cho tổng cộng
504 người chết và bị thương;trong số đó có 182 phụ nữ,trong đó có 17 phụ nữ
đang mang thai;173 trẻ,trong đó có 56 trẻ có tuổi đời là 5 tháng và 60 ông lão
trên 60 tuổi;còn lại 89 người bị thương; ngòai ra chúng còn thực hiện những hành
động thiếu tính người,còn thua một lũ súc vật và những hành động tra tấn dã
man,đáng kinh hãi:đếm xác;cột người sau xe tăng rồi kéo lê cho đến khi nạn nhân
chết;chất đầu các chiến sĩ cách mạng Việt Nam rồi chụp ảnh lưu niệm-các đầu
chiến sĩ ấy,đó như là một “phần thưởng”,một thành tích mà chúng đã đạt được;tra
tấn bằng nước cho đến khi nạn nhân chết;các tù nhân cũng bị đối xử tồi tệ không
kém gì:họ bị bắt phải lột hết quần áo ra,bị quẳng xuống đất và “câu hỏi” bắt
đầu:những gót giày nện gần như liên tục vào đầu,báng súng ở tư thế sẵn sàng

quật xuống.Đó là những hành động mà ta không thể nào làm và tưởng tượng nổi.

8


Đây là hình ảnh về cảnh đếm xác của đế quốc Mỹ
sau một vụ thảm sát dã man
1968

9


Đây là vụ thảm sát ở Sơn Mỹ,Qủang Ngãi (16-3-1968)

10


Đây là hình ảnh về cảnh tra tấn bằng nước của lính Mỹ(chúng dùng bọc
trùm vào đầu nạn nhân,rồi tưới nước vào cho tới khi ngọp thở đến chết)

11


Đây là cảnh chết chóc(có cả phụ nữ và trẻ em) do lính Mỹ gây ra

Đây là cảnh lính Mỹ cột người sau xe tăng rồi kéo lê
cho đến khi nạn nhân chết

12

Đây là cảnh lính Mỹ hành hạ tù nhân một cách dã man

Đó là những hình ảnh đau thương mà đế quốc Mỹ đã gây ra.Tiếp đến là hai
cuộc phản công chiến lược trong hai mùa khô 1965-1966 và 1966-1967 cũng gây
ra nhiều tổn thất cho cách mạng miền Nam.

Đây là hình ảnh về khu rừng Dương Minh Châu trước
và sau khi bị máy bay rải chất khai quang
13


Đây là hình ảnh về trên hai triệu hecta rừng Đước
bị phá hủy hòan tòan bởi chất độc hóa học do Mỹ rải

14


Đây là hình ảnh của lính Mỹ trong đội bộ binh thứ 25
đang cầm mảnh xác còn sót lại của một nạn nhân bị chết
do súng phóng lựu của đế quốc Mỹ ở Tây Ninh-1967

Không chỉ tấn công ở miền Nam Việt Nam,đế quốc Mỹ còn thi hành chiến
tranh phá họai lần thứ nhất ở miền Bắc,với trung bình mỗi ngày có 300 lần chiếc
15


máy bay đi gây tội ác,cùng với 1600 tấn bom đạn trút xuống các làng mạc,phố
xá;bom đạn của chúng đã cướp đi bao sinh mạng và gây thương tích cho bao
nhiêu người khác;bom đạn của chúng cũng đã tàn phá biết bao nhiêu của cải,bao

cơ sở kinh tế(công nghiệp,nông nghiệp,giao thông vận tải),bao công trình văn
hóa,giáo dục,y tế mà nhân dân ta đã tạo nên trong hơn 10 năm trước đó:6 thành
phố lớn(Hà Nội,Hải Phòng,Nam Định,Thái Nguyên,Việt Trì,Vinh);25 trong tổng
số 30 thị xã của miền Bắc bị đánh phá nhiều lần,trong đó có 6 thị xã bị hủy
diệt:Đồng Hới,Ninh Bình,Phủ Lý,Bắc Giang,Yên Bái,Sơn La,có những thị trấn bị
phá trụi,như Hà Tu(Qủang Ninh) và Hồ Xá(Vĩnh Linh)

Máy bay F.105
đang oanh tạc miền Bắc Việt Nam-1966

Tuy chiến tranh phá họai lần thứ nhất thất bại nhưng Mỹ vẫn tiếp tục thực
hiện chiến lược “Việt Nam hóa” và “Đông Dương hóa” chiến tranh,gây ra những
tổn thất nặng nề cho cách mạng cũng như là nhân dân-những người vô tội.

16


Lính Mỹ tấn công vào làng-1970

Lính Mỹ bắt trẻ em Việt nam

Không những thế,đế quốc Mỹ còn tiếp tục thực hiện chiến tranh phá họai
miền Bắc lần thứ hai,đặc biệt là cuộc tập kích 24/24 giờ trong ngày bằng máy bay
chiến lược B.52 vào thủ đô Hà Nội và thành phố cảng Hải Phòng bắt đầu từ chiều
tối 18-12-1972 đến hết 29-12-1972;trong 12 ngày đêm liên tục,Mỹ đã sử dụng
17


trên 700 lần chiếc máy bayB.52,gần 4000 lần chiếc máy bay chiến thuật chiến
đấu,rải xuống Hà Nội,Hải Phòng và một số mục tiêu phía Bắc vĩ tuyến 20 một

khối lượng bom đạn 10 vạn tấn(riêng Hà Nội là 4 vạn tấn),với sức công phá bằng
5 quả bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống Nhật Bản:thiệt hại miền Bắc trong hai
lần Mỹ bắn phá rất nặng nề,gần như tòan bộ các thành phố,thị xã đều bị đánh
phá,trong đó có 12 thị xã,51 thị trấn bị phá hủy hòan tòan;4000 trong tổng số
5788 xã bị đánh phá,trong đó 30 xã bị phá hủy hòan tòan;tất cả các khu công
nghiệp bị đánh phá,nhiều khu bị đánh với mức độ hủy diệt,các nhà máy điện đều
bị hỏng nặng,5 triệu mét vuông nhà ở(chưa kể ở nông thôn) bị phá hủy;tất cả các
tuyến đường sắt,100% cầu,tòan bộ hệ thống bến cảng,đường biển,đường song và
kho tàng đều bị đánh phá;địch gây tổn thất cho 1600 công trình thủy lợi,hầu hết
các nông trường và hàng trăm nghìn hecta ruộng vườn;giết hại 40000 trâu,bò;đế
quốc Mỹ đã đánh phá 3000 trường học,350 bệnh viện,trong đó có 10 bệnh viện bị
san bằng.Đó là những hậu quả do trận “Điện Biên Phủ trên không” gây nên.
Máy bay B.52 ném bom xuống Hà Nội

Chiến
thắng
“Điện
Biên Phủ trên
không” cũng là
bước
ngoặt
đánh dấu nước
ta phần nào thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ.
Nhưng chưa hết chiến tranh,nước ta còn phải chiến đấu ác liệt để bảo vệ
đường Trường Sơn,rồi tiếp đến là chiến tranh biên giới Việt-Trung,chiến tranh
chống Khơme đỏ…,người dân và cơ sở vật chất của ta cũng thiệt hại tương đối
nhiều.

18

Người lính Việt Nam trong chiến tranh biên giới Việt-Trung

Thị xã biên giới bị tàn phá nặng nề
Tóm lại,những tội ác và hậu quả trên của đế quốc Mỹ đã cho ta thấy chiến
tranh Việt Nam là cuộc chiến gây nhiều tàn phá nhất trong lịch sử Việt Nam,số
người Việt Nam bị thiệt mạng trong chiến tranh là 3 triệu người,2 triệu người bị
thương,300000 người bị mất tích,3 triệu nguời chịu ảnh hưởng của chất độc màu
da cam.Nguời ta cũng thống kê được rằng từ 1961-1971,Mỹ đã rải trên 70 triệu
lít chất độc hóa học chứa dioxin;từ 1962-1970,Mỹ đã rải 72317000 lít chất diệt
cỏ-chất khai quang;diện tích các vùng bị rải chất khai quang là 30101 trong tổng
diện tích 182299 kilômét vuông(chiếm 16,5%);dân số vùng bị rải chất khai quang
là 1959000 người trong tổng dân số 26226449 người(chiếm 7,5%);và hàng trăm
nghìn làng mạc bị phá hủy hòan tòan.Như vậy,Việt Nam đã trở thành nước bị
19


ném nhiều bom nhất trong lịch sử thế giới;cơ sở hạ tầng ở cả hai miền Nam-Bắc
Việt Nam đã bị phá họai gần hết.

Nạn nhân của chất độc màu da cam
Trẻ em dị dạng đầu,sứt môi do chất độc màu da cam gây ra

Rừng Mã Đà(Đồng Nai) trước và sau khi bị rải chất khai quang
20