KẾ HOẠCH KIỂM SOÁT Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG BIỂN TỈNH QUẢNG NINH

B TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TR
NG
T NG C C BI N VÀ H I
O VI T NAM
C C I U TRA VÀ KI M SOÁT TÀI NGUYÊN
MÔI TR
NG BI N

D án: Ki m soát ô nhi m môi tr

ng bi n do các ho t

đ ng kinh t - xã h i vùng bi n Qu ng Ninh - H i Phòng, à
N ng - Qu ng Nam và Bà R a V ng Tàu - Thành ph H
Chí Minh

K HO CH KI M SOÁT Ô NHI M MÔI TR
BI N T NH QU NG NINH
(D th o)

HÀ N I, N M 2013

NG


B TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TR
NG
T NG C C BI N VÀ H I
O VI T NAM
C C I U TRA VÀ KI M SOÁT TÀI NGUYÊN-MÔI TR

NG BI N

D án: Ki m soát ô nhi m môi tr ng bi n do các ho t
đ ng kinh t - xã h i vùng bi n Qu ng Ninh - H i Phòng,
à N ng - Qu ng Nam và Bà R a V ng Tàu - Thành ph
H Chí Minh

K HO CH KI M SOÁT Ô NHI M MÔI TR

NG

BI N T NH QU NG NINH

n v th c hi n: C c i u tra và Ki m soát tài nguyên
- môi tr ng bi n

HÀ N I, N M 2013


M CL C
M C L C............................................................................................................iii
CÁC T

VI T T T ............................................................................................ vi

DANH M C HÌNH ............................................................................................ vii
DANH M C B NG ..........................................................................................viii
DANH M C KHUNG.......................................................................................viii
TÓM T T GI I THI U K HO CH KI M SOÁT Ô NHI M BI N
T NH QU NG NINH........................................................................... 1

C s đ xây d ng K ho ch

1

Th c tr ng c a đ a ph

2

ng và kh n ng đáp ng

M c tiêu c a K ho ch KSONB t nh Qu ng Ninh

5

Ph m vi K ho ch

6

Các nguyên t c xây d ng k ho ch

6

Ph

6

ng pháp th c hi n

T ch c th c hi n xây d ng K ho ch

7

K t qu và ý ngh a c a K ho ch
PH N I. NHU C U C N THI T

10
XÂY D NG K HO CH................... 11

KI M SOÁT Ô NHI M BI N T NH QU NG NINH...................................... 11
1.1

c đi m đi u ki n t nhiên c a vùng bi n Qu ng Ninh

11

1.1.1

c đi m đ a lý ................................................................................. 11

1.1.2

c đi m đ a ch t.............................................................................. 12

1.1.3

a hình, đ a m o .............................................................................. 13

1.1.4 Khí h u .............................................................................................. 14
1.1.5 Ch đ th y, h i v n ......................................................................... 14
1.1.6 Tình hình bi n đ i khí h u ................................................................ 15

1.2 Khái quát tình hình kinh t - xã h i vùng ven bi n t nh Qu ng Ninh

16

1.2.1 Dân s và lao đ ng............................................................................ 16
1.2.2

c đi m phát tri n kinh t ............................................................... 18

1.2.3

c đi m phát tri n m t s ngành có tác đ ng m nh đ n môi tr ng
bi n.................................................................................................... 20

1.2.4

c đi m xã h i ................................................................................ 28

iii


1.2.5 Quy ho ch phát tri n kinh t - xã h i c a T nh ................................ 30
1.3 Hi n tr ng và các v n đ môi tr

ng bi n c a T nh

33

1.3.1 Hi n tr ng môi tr

ng n

c m t vùng g n c a sông ven bi n......... 33

1.3.2 Hi n tr ng môi tr

ng n

c bi n ven b .......................................... 34

1.3.3 Hi n tr ng môi tr ng Khu v c b o v tuy t đ i Di s n thiên nhiên
th gi i v nh H Long ....................................................................... 37
1.3.4 Ngu n ô nhi m môi tr

ng bi n t đ t li n ..................................... 39

1.3.5 Ngu n ô nhi m môi tr

ng bi n t các ho t đ ng trên bi n............ 45

1.3.6 Ngu n gây ô nhi m bi n khác (không rõ ngu n g c) ...................... 48
1.3.7 Các v n đ môi tr
1.3.8 D báo t i l

ng b c xúc t i vùng ven bi n ........................... 49

ng ch t ô nhi m vào môi tr

ng bi n........................ 51

1.4 Th c tr ng công tác ki m soát ô nhi m bi n và kh n ng đáp ng c a t nh
54
1.4.1 Th c tr ng h th ng v n b n pháp lu t liên quan đ n KSONB ....... 54
1.4.2 Th c tr ng công tác KSON - Nh ng t n t i và b t c p.................... 58
1.5 Quy ho ch B o v Môi tr
Qu ng Ninh đ n n m 2020

ng t ng th và m t s vùng tr ng đi m t nh
66

1.5.1 K ho ch th c hi n giai đo n 2010-2015 ......................................... 66
1.5.2 K ho ch hành đ ng th i k 2016-2020........................................... 67
PH N II. K HO CH KI M SOÁT Ô NHI M BI N .................................... 68
2.1 C n c pháp lý và k thu t đ xây d ng K ho ch

68

2.2 Quan đi m, nguyên t c xây d ng K ho ch

68

2.3 Chính sách, t m nhìn, m c tiêu chung và m c tiêu c th

69

2.3.1. Chính sách, t m nhìn c a K ho ch.................................................. 69
2.3.2. Xây d ng m c tiêu chung ................................................................. 69
2.3.3. Xây d ng m c tiêu c th ................................................................. 70
2.3.4. Các ch tiêu môi tr

ng đ i v i các huy n, đ o ven bi n đ n 2020 70

2.4 Ph m vi

71

2.4.1 Ph m vi không gian .......................................................................... 71
2.4.2 Ph m vi th i gian .............................................................................. 71
2.5

xu t các d án và k ho ch hành đ ng ki m soát ô nhi m bi n

71

2.5.1 M c tiêu 1: Ng n ng a và gi m thi u ô nhi m bi n t các ho t đ ng
kinh t - xã h i trên đ t li n và trên bi n .......................................... 71
iv


2.5.2 M c tiêu 2: C i thi n ch t l ng môi tr ng t i các đi m nóng ô
nhi m................................................................................................. 74
2.5.3 M c tiêu 3: Nâng cao n ng l c cho các cán b qu n lý môi tr ng,
trong đó đ c bi t chú tr ng t ng c ng n ng l c quan tr c, giám sát,
qu n lý các ngu n gây ô nhi m môi tr ng bi n.............................. 75
2.5.4 M c tiêu 4: B o v môi tr ng Khu Di s n Thiên nhiên Th gi i
v nh H Long và v nh Bái T Long.................................................. 77
2.5.5 M c tiêu 5: Nâng cao nh n th c và huy đ ng s tham gia c a c ng
đ ng và các bên liên quan trong ki m soát ô nhi m bi n................. 78
2.6 L a ch n các d án/k ho ch hành đ ng u tiên

79

2.6.1 Các tiêu chí l a ch n u tiên ............................................................ 79
2.6.2 T ng h p các D án/k ho ch hành đ ng, d ki n tài chính cho các
hành đ ng đ xu t ............................................................................. 82
2.7 T ch c th c hi n

99

2.7.1 Gi i pháp th c hi n ........................................................................... 99
2.7.2. Phân công th c hi n K ho ch........................................................ 103
2.8 Giám sát và đánh giá

104

2.8.1 Giám sát th c hi n K ho ch .......................................................... 104
2.8.2

ánh giá th c hi n K ho ch và đ xu t đi u ch nh ...................... 105

K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................... 106
TÀI LI U THAM KH O................................................................................. 107
PH L C 1. Ch tiêu b o v môi tr

ng t nh Qu ng Ninh đ n n m 2020...... 110

PH L C 2. B ng đánh giá đi m u tiên các k ho ch hành đ ng
KSONB ............................................................................................. 112

v

CÁC T

VI T T T

ADB

:

Ngân hàng Phát tri n Châu Á

BVMT

:

B o v môi tr

MC

:

ánh giá môi tr

TM

:

ánh giá tác đ ng môi tr

ng
ng chi n l

GEF

:

Qu Môi tr

H ND

:

H i đ ng nhân dân

ISO

:

T ch c tiêu chu n Qu c t

JICA

c

ng

ng toàn c u

C quan H p tác Qu c t Nh t B n

KCN

:

Khu công nghi p

KSON

:

Ki m soát ô nhi m

KSONB

:

Ki m soát ô nhi m bi n

KHH

:

K ho ch hành đ ng

ODA

:

Qu H tr phát tri n

QCVN

:

Quy chu n Vi t Nam

TKV

:

T p đoàn Công nghi p Than - Khoáng s n Vi t Nam

TNMT

:

Tài nguyên và môi tr

UBND

:

U ban Nhân dân

UNDP

:

Ch

ng trình Phát tri n Liên h p qu c

UNEP

:

Ch

ng trình Môi tr

UNESCO

:

T ch c Giáo d c, Khoa h c và V n hóa Liên h p qu c

WB

:

Ngân hàng Th gi i

ng

ng Liên h p qu c

vi

DANH M C HÌNH
Hình 1. Quy trình xây d ng K ho ch KSONB ................................................... 8
Hình 2. Khung c u trúc K ho ch KSONB .......................................................... 9
Hình 3. Các huy n ven bi n t nh Qu ng Ninh .................................................... 12
Hình 4. Di n bi n c a m c n

c cao nh t n m t i tr m

n S n ..................... 15

Hình 5. T ng s n ph m qu c n i c a Qu ng Ninh 2005-2011 .......................... 19
Hình 6. C c u kinh t c a Qu ng Ninh 2001-2015........................................... 20
Hình 7. S n l

ng th y s n t nh Qu ng Ninh 2000-2011................................... 22

Hình 8. Giá tr s n xu t công nghi p giai đo n 2000-2011 (theo giá c
đ nh 1994) ........................................................................................... 24
Hình 9. Hàm l

ng BOD t i m t s khu v c bãi t m v mùa m a.................... 35

Hình 10. Hàm l ng ch t r n l l ng t i m t s khu v c bãi t m v mùa
khô....................................................................................................... 35
Hình 11. Hàm l

ng Coliform quan tr c v mùa khô ........................................ 36

Hình 12. Hàm l

ng d u t i m t s khu v c bi n ven b .................................. 36

Hình 13. Hàm l

ng chì t i m t s khu v c bi n ven b ................................... 37

Hình 14. Hàm l

ng Cadimi t i m t s khu v c bi n ven b ............................ 37

Hình 15. Hàm l ng d u trong n c bi n khu v c v nh H Long tháng
12/2008................................................................................................ 38
Hình 16. B n đ phân vùng ch t l
Hình 17. S c tràn d u tàu M

ng n

c theo WQI .................................... 39

ình ................................................................. 47

vii


DANH M C B NG
B ng 1. Các k ch b n m c n c bi n dâng so v i th i k 1980-1999
[cm] ..................................................................................................... 16
B ng 2. Dân s và m t đ dân s vùng ven bi n Qu ng Ninh ........................... 17
B ng 3. T ng s lao đ ng phân theo các ngành kinh t 2011 [nghìn
ng i] .................................................................................................. 18

B ng 4. C c u kinh t Qu ng Ninh giai đo n 2001-2011 [%] .......................... 19
B ng 5. S h ch n nuôi gia súc, gia c m [h ] ................................................... 21
B ng 6. Di n tích nuôi tr ng th y s n c a Qu ng Ninh 2005-2011 [ha] ........... 22
B ng 7. S l ng tàu thuy n khai thác th y s n c a Qu ng Ninh 20002011..................................................................................................... 23
B ng 8. T ng h p m t s ch tiêu v công nghi p và ti u th công
nghi p.................................................................................................. 25
B ng 9. Thu nh p bình quân đ u ng

i [nghìn đ ng] ........................................ 28

B ng 10. S h thi u đói và t l h nghèo đ n 2011......................................... 28
B ng 11. i u tra v sinh môi tr
B ng 12. Các ch tiêu t ng tr

ng nông thôn................................................ 29

ng kinh t Qu ng Ninh đ n 2020...................... 30

B ng 13. Ch tiêu phát tri n ngành nông nghi p giai đo n 2011-2015 .............. 30
B ng 14. N

c th i t ho t đ ng khai thác than [m3]......................................... 43

B ng 15. Tình hình phát sinh ch t th i r n y t nguy h i ................................... 44
B ng 16. Tác h i c a các d ng ch t th i r n vùng ven bi n ............................... 48
B ng 17. T ng t i l ng ô nhi m đ a vào V nh H Long t các khu v c
giai đo n 2008-2010............................................................................ 52
B ng 18. D báo t ng t i l ng ô nhi m đ a vào V nh H Long t các
khu v c n m 2020............................................................................... 53
B ng 19. B ng xét đi m u tiên các D án/KHH KSONB ............................. 80

DANH M C KHUNG
Khung 1: Vùng kinh t tr ng đi m B c B đ n 2030........................................... 0
Khung 2: H th ng c s du l ch t i Qu ng Ninh................................................. 0

viii


TÓM T T GI I THI U K HO CH KI M SOÁT Ô NHI M BI N
T NH QU NG NINH
C s đ xây d ng K ho ch
Các v n b n pháp lý quan tr ng dùng làm c s đ xây d ng và th c hi n
K ho ch KSONB t nh Qu ng Ninh c p trung ng và đ a ph ng bao g m:
- Lu t B o v Môi tr
n m 2005.

ng c a n

c C ng hòa Xã h i Ch ngh a Vi t Nam

- Quy t đ nh s 256/2003/Q -TTg ngày 02 tháng 12 n m 2003 c a Th
t ng Chính ph v vi c phê duy t Chi n l c B o v môi tr ng qu c
gia đ n n m 2010 và đ nh h ng đ n n m 2020. V n b n có hi u l c t
ngày 24 tháng 12 n m 2003. Kèm theo Quy t đ nh này là Danh m c 36
ch ng trình, k ho ch, đ án và d án u tiên c p qu c gia v b o v
môi tr ng.
- Ngh đ nh 25/2009/N -CP ngày 6 tháng 3 n m 2009 c a Chính ph v
qu n lý t ng h p tài nguyên và b o v môi tr ng bi n, h i đ o.
- Ngh quy t s 09-NQ/TW, H i ngh l n th t Ban ch p hành Trung
ng ng khóa X ngày 9 tháng 2 n m 2007 và Ch ng trình hành đ ng
c a Chính ph th c hi n Ngh quy t v Chi n l c bi n Vi t Nam đ n

n m 2020 (ban hành kèm theo Ngh quy t s 27/2007/NQ-CP c a Chính
ph ).
- Quy t đ nh s 328/2005/Q -TTg ngày 12 tháng 12 n m 2005 c a Th
t ng Chính ph v vi c phê duy t k ho ch qu c gia ki m soát ô nhi m
môi tr ng đ n n m 2010 v i m c tiêu hoàn thành vi c đi u tra, th ng
kê và hi n tr ng h th ng x lý ch t th i t i các khu đô th , khu c m
công nghi p và các doanh nghi p đang ho t đ ng trên đ a bàn các t nh.
- M t s công
phê chu n.

c qu c t liên quan đ n bi n mà Vi t Nam đã ký ho c

- Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i c a t nh Qu ng Ninh,
thành ph H Long và c a các ngành đ n n m 2020.
- C n c Quy t đ nh s 120/Q -TCBH VN ngày 11 tháng 06 n m 2010
c a T ng c c tr ng T ng c c Bi n và H i đ o Vi t Nam v vi c phê
duy t d án “Ki m soát ô nhi m môi tr ng bi n do các ho t đ ng kinh
t - xã h i vùng bi n Qu ng Ninh-H i Phòng, à N ng-Qu ng Nam, Bà
1


R a-V ng Tàu-TP. H Chí Minh”. Trong đó có n i dung “Xây d ng K
ho ch Ki m soát Ô nhi m Bi n t nh Qu ng Ninh”.
Th c tr ng c a đ a ph

ng và kh n ng đáp ng

Qu ng Ninh là t nh ven bi n thu c vùng ông B c Vi t Nam, phía b c
Qu ng Ninh ti p giáp v i t nh Qu ng Tây (Trung Qu c), phía tây b c ti p giáp
v i vùng r ng núi c a t nh L ng S n, phía tây giáp v i đ ng b ng c a hai t nh

B c Giang và H i D ng, phía tây nam giáp thành ph H i Phòng, phía nam và
đông là bi n ông v i chi u dài b bi n 250km.
V i v trí nh trên, Qu ng Ninh là m t trong nh ng đ a bàn tr ng đi m
trong chi n l c phát tri n kinh t - xã h i vùng v nh B c B và vùng kinh t
tr ng đi m B c B đ n n m 2020. T c đ t ng tr ng GDP hàng n m c a
Qu ng Ninh trong giai đo n t n m 2005-2011 khá nhanh, đ t 12,7%/n m và
cao h n g n g p hai l n so v i m c t ng tr ng trung bình c a c n c. Quy mô
kinh t (tính theo GDP giá so sánh 1994) n m 2011 g p 1,8 l n so v i n m
2005. GDP bình quân đ u ng i n m 2011 c đ t 24,66 tri u đ ng/n m/ng i,
g p 2,14 l n so v i n m 2005.
Trong các ngành kinh t thì t tr ng c a ngành công nghi p và xây d ng
chi m l n nh t, b ng 2/3 t tr ng trong c c u kinh t . T 2001 đ n 2011, c
c u kinh t có s d ch chuy n theo h ng gi m t tr ng phát tri n ngành nông lâm - ng nghi p, t ng t tr ng phát tri n công nghi p và xây d ng c b n.
Công nghi p c a T nh ch y u là công nghi p khai thác, ch bi n than, v t li u
xây d ng, công nghi p ch bi n, c khí m ... Ngành d ch v c ng t ng tr ng
m nh, phát tri n đa d ng, đáp ng t t nhu c u s n xu t, kinh doanh và đ i s ng
c a nhân dân. T c đ t ng tr ng trung bình c a ngành d ch v đ t 18,2%/n m,
cao nh t so v i các ngành khác.
S phát tri n m nh v kinh t theo h ng công nghi p hóa, hi n đ i hóa,
đ c bi t là các ngành công nghi p, xây d ng, d ch v du l ch và quá trình đô th
hóa m nh m đã và đang làm thay đ i b m t c a T nh, góp ph n t ng cao giá
tr GDP c a T nh và nâng cao ch t l ng cu c s ng c a ng i dân. Song, bên
c nh nh ng tác đ ng tích c c đó, quá trình phát tri n đã gây ra nhi u tác đ ng
tiêu c c đ n ch t l ng môi tr ng c a T nh, trong đó có môi tr ng bi n.
Nh ng v n đ môi tr

ng c a T nh đã đ

c xác đ nh bao g m:

- V n đ môi tr ng c p bách c a T nh là rác th i. L ng ch t th i r n phát
sinh t i các đô th , khu du l ch và khu công nghi p ngày càng nhi u v i thành

2


ph n ph c t p, tính trung bình m i n m t ng kho ng 10%, t p trung các đô th
ven bi n đang có xu h ng m r ng, phát tri n m nh c v quy mô l n dân s và
các khu công nghi p l n nh : H Long, C m Ph , Uông Bí, Móng Cái,…
L ng ch t th i r n m i ch đ c thu gom kho ng t 70 - 85% t i m t s khu đô
th l n. L ng rác còn l i ch a đ c thu gom, ng i dân t x lý b ng hình th c
đ t ho c th i b b a bãi. V n đ này gây nh h ng không t t đ n ch t l ng
môi tr ng. Bên c nh đó, l ng rác th i sinh ho t, rác th i t tàu thuy n và rác
th i công nghi p tuy đ c thu gom nh ng không đ c x lý đúng k thu t. Bãi
chôn l p không đ t tiêu chu n h p v sinh. Rác đ c t p trung th i đ t i các bãi
rác l thiên g n th tr n, th t , gây nh h ng nghiêm tr ng đ n ch t l ng môi
tr ng c a T nh. c bi t, ch a có công trình và công ngh x lý ch t th i r n
công nghi p. t đá th i t ho t đ ng khai thác khoáng s n (khai thác than, v t
li u xây d ng,…) c ng là m t v n đ nghiêm tr ng c a T nh v i c tính hàng
n m phát sinh kho ng 200 tri u t n đ t đá, làm gia t ng đ đ c và gây ô nhi m
r t l n cho môi tr ng n c do phát tán ch t r n l l ng và kim lo i n ng.

M t đo n sông Mông D

ng b b i l ng do khai thác than

- V n đ nghiêm tr ng th hai là n c th i. Ngu n gây ô nhi m l n nh t t i
ch t l ng n c m t và n c bi n ven b là n c th i công nghi p, đ c bi t
n c th i do ho t đ ng khai thác và ch bi n than ch a đ c x lý ho c x lý s
b r i đ tr c ti p vào các sông su i, ra v nh H Long, v nh Bái T Long. Ho t

đ ng khai thác khoáng s n còn là nguyên nhân chính gây b i l ng, thay đ i ch
đ dòng ch y c a các th y v c. N c th i đô th t i Qu ng Ninh c ng h u nh
ch a đ c x lý, th i tr c ti p ra các ngu n ti p nh n là sông, su i, kênh,
m ng sau đó đ ra bi n. N c th i t các bãi rác, b nh vi n, t ho t đ ng c a
tàu thuy n c ng là ngu n gây ô nhi m cho môi tr ng n c. Ngoài ra, ho t
đ ng nông nghi p hàng n m s d ng kho ng 10.000 t n thu c tr sâu và kho ng
30.000 t n phân bón các lo i. Vi c s d ng các lo i hóa ch t b o v th c v t

3


không h p lý, không tuân th li u l ng đã gây ra tình tr ng t n d thu c b o v
th c v t trong môi tr ng và xâm nh p vào ngu n n c m t. Theo chu i th c
n, thu c b o v th c v t s đ c tích l y trong c th s ng r i gây b nh. Các
lo i hóa ch t b o v th c v t và phân khoáng gây đ c và phú d ng đ i v i
ngu n n c m t và n c bi n ven b . Các ch t ô nhi m trong các lo i n c th i
bao g m các kim lo i n ng, các h p ch t h u c , các ch t dinh d ng, ch t r n
l l ng, các ch t nguy h i, m m b nh có th gây b nh truy n nhi m cho c ng
đ ng.
- V n đ th ba là công tác quy ho ch, qu n lý và t ch c: M c dù T nh đã
th c hi n nhi u gi i pháp nâng cao hi u qu qu n lý, ki m soát ch t th i t i m t
s khu v c tr ng đi m trên đ a bàn T nh, đ ng th i đã ti n hành xây d ng hoàn
ch nh Quy ho ch b o v môi tr ng đ n n m 2010 và đ nh h ng đ n n m 2020
nh ng vi c th c thi các k ho ch, quy ho ch v n còn thi u đ ng b , nhi u đô th
ch a có quy ho ch bãi chôn l p rác đ t tiêu chu n v sinh môi tr ng và đúng
quy cách. S phân công, phân nhi m c a các ngành trong ki m soát ô nhi m do
ch t th i r n, ch t th i l ng còn ch a đ c rõ ràng. Ho t đ ng giám sát nhà n c
v ch t th i còn ch a đ y đ .
- Ti p theo là công tác qu n lý bi n và h i đ o còn m t s t n t i nh : Lu t
Tài nguyên và Môi tr ng Bi n, H i đ o ch a đ c ban hành; Vi c quy đ nh

ph m vi, đ i t ng cho thuê m t n c bi n, khai thác, s d ng tài nguyên, môi
tr ng bi n ch a rõ ràng. V n đ ch ng tréo gi a các lu t chuyên ngành nh
Lu t Th y s n, Lu t B o v Môi tr ng, Lu t Du l ch, Lu t Khoáng s n, Lu t
Hàng h i,... gây khó kh n trong công tác qu n lý. B máy qu n lý bi n v h i
đ o t i đ a ph ng ch a đ c hoàn thi n c ng c n tr công tác qu n lý KSONB.
Hi n t i t nh Qu ng Ninh ch a có chi n l c hay k ho ch c th , đ c l p
v b o v môi tr ng bi n, mà m i ch có các nhi m v và gi i pháp đ a ra
trong ch ng trình, k ho ch c a Chi n l c bi n trên đ a bàn Qu ng Ninh nh :
- UBND t nh đã phê duy t 18 đ án, d án th c hi n ch
đ ng c a T nh y v chi n l c bi n Vi t Nam đ n n m 2020.

ng trình hành

- UBND t nh Qu ng Ninh đã ban hành Quy t đ nh s 2788/Q -UBND
ngày 29 tháng 8 n m 2008 “V vi c quy đ nh ch c n ng, nhi m v , quy n h n
và c c u t ch c c a S Tài nguyên và Môi tr ng t nh Qu ng Ninh”, đã thành
l p Chi c c Bi n và H i đ o, trong đó t i m c 10 đã nêu rõ ch c n ng qu n lý
t ng h p bi n và h i đ o.

4


- Ph i h p v i T ng c c Bi n và H i đ o Vi t Nam th c hi n m t s
ch ng trình, d án do T ng c c đang th c hi n có liên quan đ n vùng ven bi n
t nh Qu ng Ninh nh : Ch ng trình qu n lý t ng h p vùng b do Hoa K tài
tr ; Phân vùng và quy ho ch s d ng bi n; K ho ch hành đ ng qu c gia v
qu n lý ô nhi m bi n và vùng bi n ven b do ngu n th i t l c đ a gây ra; Mô
hình c ng đ ng ng dân t i vùng v nh H Long ng phó v i bi n đ i khí h u.
Trên c s đó, UBND t nh đã t ch c tri n khai, ch đ o th c hi n các
chính sách pháp lu t v qu n lý tài nguyên và b o v môi tr ng bi n và h i đ o

c a trung ng, c a B Tài nguyên và Môi tr ng, T ng c c Bi n và H i đ o
Vi t Nam, các quy đ nh trong qu n lý tài nguyên và b o v môi tr ng bi n, h i
đ o đ a ph ng.
ây chính là c s pháp lý và khoa h c, là đi u ki n thu n l i cho vi c
th c hi n xây d ng K ho ch ki m soát ô nhi m bi n t nh Qu ng Ninh.
M c tiêu c a K ho ch KSONB t nh Qu ng Ninh
M c tiêu c a K ho ch KSONB t nh Qu ng Ninh đ n n m 2020 là nh m
đ t đ c hi u qu trong công tác qu n lý ô nhi m môi tr ng bi n. M c tiêu này
s đ t đ c thông qua các nhi m v và hành đ ng c th đ xu t trong K ho ch
nh m nâng cao n ng l c c a S Tài nguyên và Môi tr ng, Chi c c Bi n và H i
đ o, các s , ban ngành và các huy n/th , xã/ph ng liên quan c a T nh trong
ki m soát các ho t đ ng gây ô nhi m bi n t đ t li n c ng nh t bi n m t cách
hi u qu và đi u ph i các hành đ ng ng n ng a, kh c ph c ô nhi m.
ng th i
nâng cao nh n th c c a c ng đ ng và các bên liên quan khác trong vi c phòng
ng a và b o v môi tr ng bi n m t cách hi u qu h n.
M c tiêu c th c a k ho ch: Tri n khai nh ng ho t đ ng ng n ng a
phòng ch ng ô nhi m bi n có ngu n t đ t li n và t bi n; T ng b c c i thi n
môi tr ng t i các l u v c sông ven bi n, khu đô th , khu công nghi p và nông
thôn ven bi n; T ng c ng chính sách, th ch h tr KSONB và phát tri n
ngu n nhân l c cho đ a ph ng; T ng c ng n ng l c v qu n lý thông tin, d
li u, ph ng pháp, k thu t, phân tích, đánh giá và l p k ho ch qu n lý các
ngu n gây ô nhi m môi tr ng bi n c th ; Nâng cao nh n th c và huy đ ng
c ng đ ng tham gia vào các ho t đ ng KSON đ gi gìn môi tr ng và đ m b o
không ng ng nâng cao ch t l ng cu c s ng c a ng i dân, t ng b c làm thay
đ i tích c c b c tranh môi tr ng bi n c a đ a ph ng theo h ng phát tri n
b n v ng.

5

Ph m vi K ho ch
K ho ch KSONB t nh Qu ng Ninh đ c xây d ng tri n khai cho toàn b
vùng ven bi n bao g m t t c các huy n ven bi n và huy n đ o c a t nh Qu ng
Ninh và toàn b vùng bi n theo ranh gi i hành chính c a T nh (bao g m toàn b
v nh H Long, v nh Bái T Long, các khu b o t n thiên nhiên,... trên bi n).
K ho ch đ

c xây d ng cho giai đo n t nay đ n n m 2020.

Các nguyên t c xây d ng k ho ch
K ho ch đ

c xây d ng d a vào các nguyên t c sau:

- Trên n n c a Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i c a t nh
Qu ng Ninh/thành ph H Long và quy ho ch phát tri n các ngành liên
quan đ n n m 2020.
- Trên c s các KHH đã đ xu t trong Quy ho ch B o v môi tr
t nh Qu ng Ninh và nh ng đi u ki n th c t c a đ a ph ng.
- Không trùng l p v i các ho t đ ng đang tri n khai ho c đã đ
duy t c a t nh Qu ng Ninh.
-

ng

c phê

u tiên các ho t đ ng mang tính t ng h p, đa ngành, đòi h i các n l c
chung, đúng v i quan đi m v qu n lý tài nguyên và môi tr ng bi n - là

vùng s d ng chung c a t t c các ngành.

- Tính u tiên c a các k ho ch hành đ ng đ c xem xét đ m b o m c
tiêu phòng ng a ô nhi m môi tr ng bi n và l ng ghép v i các k ho ch
ng n, trung và dài h n khác c a t nh/thành ph và các ngành liên quan.
- Các k ho ch hành đ ng ph i đ c xét t i tính kh thi trên c s n ng
l c v k thu t, con ng i và kh n ng tài chính c a đ a ph ng.
Ph

ng pháp th c hi n

- Thu th p, phân tích, k th a các thông tin có liên quan đ n môi tr
bi n t nh Qu ng Ninh.

ng

- Thu th p, phân tích, k th a các k t qu nghiên c u c a các ch
trình, đ tài khoa h c, các d án qu c t có liên quan t i T nh.

ng

6


- Nghiên c u các tài li u v pháp lu t, các chính sách, các qui đ nh và các
ch ng trình hành đ ng u tiên b o v môi tr ng qu c gia đ áp d ng
cho t nh Qu ng Ninh.
- Ph

ng pháp chuyên gia phân tích và th o lu n.

- Ph

ng pháp đi u tra xã h i h c.

T ch c th c hi n xây d ng K ho ch
- Thành l p nhóm xây d ng K ho ch ki m soát ô nhi m bi n t nh Qu ng
Ninh.
- Xác đ nh quy trình xây d ng và khung c u trúc K ho ch ki m soát ô
nhi m bi n t nh Qu ng Ninh (Hình 1 và Hình 2).
- T ch c đi u tra, kh o sát, thu th p, t ng h p, phân tích các tài li u, d
li u liên quan v đi u ki n t nhiên, tài nguyên môi tr ng và tình hình
phát tri n kinh t - xã h i.
+ Thu th p, t ng h p các tài li u v đi u ki n t nhiên.
+ Thu th p, t ng h p các tài li u v tình hình phát tri n kinh t - xã h i.
+ Thu th p, t ng h p s li u quan tr c và giám sát ch t l
tr ng.

ng môi

+ Thu th p, t ng h p s li u v công tác qu n lý, ki m soát ô nhi m môi
tr ng T nh (t ch c, ki m tra, ki m soát, quan tr c...).
+ Thu th p s li u v h t ng k thu t b o v môi tr

ng.

+ Thu th p các b n đ , s đ s n có (b n đ hành chính; b n đ , s đ
hi n tr ng ch t l ng môi tr ng, b n đ quy ho ch b o v môi
tr ng,...).

7


Thu th p
s li u

C ng c
s li u
Nhóm xâyd ng
K ho ch

Các ban, ngành,
c quan,
c ng đ ng

Xây d ng c u
trúc K ho ch

Phác th o
K ho ch

Chuyên gia
Hoàn thi n
K ho ch

H i th o
a ph ng

H i th o các bên liên
quan m r ng

H p
Chuyên gia

Ban i u ph i d án

UBND T nh

Phê chu n
K ho ch

Hình 1. Quy trình xây d ng K ho ch KSONB

8


Rà soát các v n đ /
r i ro môi tr ng bi n
c a T nh

Rà soát các v n b n pháp quy và
th c tr ng v KSON bi n c p
trung ng và đ a ph ng
Xây d ng m c tiêu chung và m c
tiêu c th đ gi i quy t các v n
đ , r i ro môi tr ng đã xác đ nh

Rà soát các
ch ng trình / k
ho ch liên quan

đang th c hi n
ho c đã đ c
duy t

xu t các k ho ch hành đ ng
trên c s m c tiêu đã xác đ nh

S p x p u tiên k ho ch hành
đ ng theo n ng l c th c hi n c a
đ a ph ng

L a ch n và c th hóa
các KHH
u tiên ng n,
trung, dài h n

Các gi i pháp
th c hi n K
ho ch

K
ho ch

Hình 2. Khung c u trúc K ho ch KSONB
- Nghiên c u xây d ng các m c tiêu chung và m c tiêu c th cho K
ho ch ki m soát ô nhi m bi n t nh Qu ng Ninh.
Các b

c xây d ng K ho ch ki m soát ô nhi m bi n nh sau:

• B c 1: Rà soát v n b n pháp quy và th c tr ng công tác KSON bi n
c p trung ng và đ a ph ng.
• B c 2: Xác đ nh các r i ro / v n đ môi tr ng bi n u tiên đ xác đ nh
các l nh v c qu n lý u tiên trong K ho ch KSONB.
• B c 3:
xu t các m c tiêu / gi i pháp KSON nh m gi i quy t các v n
đ / r i ro môi tr ng.
• B c 4: Rà soát các ch ng trình / d án / đ tài đã và đang đ
khai t i đ a bàn t nh Qu ng Ninh.

c tri n

9


• B

c 5:

xu t các nhi m v , KHH , các gi i pháp th c hi n KSONB

• B c 6: ánh giá u tiên các KHH trên c s n ng l c c a đ a ph
(tài chính, nhân l c, k thu t, các tiêu chí khác).

ng

• B c 7: Danh m c các hành đ ng u tiên ng n h n, trung h n, dài h n
(phác th o K ho ch).
K t qu và ý ngh a c a K ho ch
- K t qu

Vi c th c hi n K ho ch ki m soát ô nhi m bi n s nâng cao hi u qu c a
công tác KSONB, t ng b c c i thi n và nâng cao ch t l ng môi tr ng cho
các khu v c bi n t i t nh Qu ng Ninh, đ ng th i nâng cao ý th c b o v môi
tr ng cho c ng đ ng và các bên liên quan thông qua các ho t đ ng ph bi n
ki n th c, tuyên truy n, thúc đ y s tham gia,... c bi t, K ho ch s nâng cao
ki n th c và k n ng c a các cán b chuyên trách trong l nh v c qu n lý môi
tr ng bi n c a T nh.
Ngoài ra, k t qu c a K ho ch s xây d ng đ c h th ng d li u thông
tin môi tr ng và t ng c ng các trang thi t b ph c v công tác ki m soát ô
nhi m bi n. Vai trò và trách nhi m c a các s , ban ngành và các bên liên quan
s đ c phân công rõ ràng h n trong ho t đ ng ki m soát ô nhi m bi n.
- Ý ngh a
K ho ch ki m soát ô nhi m bi n t nh Qu ng Ninh có ý ngh a chi n l c
nh m c i thi n ch t l ng môi tr ng bi n, thúc đ y các ngành kinh t liên quan
đ n bi n c a T nh phát tri n, góp ph n nâng cao ch t l ng cu c s ng c a c ng
đ ng nhân dân ven bi n và phát tri n sinh k b n v ng.

10


PH N I. NHU C U C N THI T

XÂY D NG K HO CH

KI M SOÁT Ô NHI M BI N T NH QU NG NINH
c đi m đi u ki n t nhiên c a vùng bi n Qu ng Ninh

1.1
1.1.1

c đi m đ a lý

Qu ng Ninh là m t t nh n m phía đông b c c a Vi t Nam, kéo dài t
106 26' đ n 108o31' kinh đ đông và t 20o40' đ n 21o40' v đ b c. Phía b c
Qu ng Ninh ti p giáp v i t nh Qu ng Tây (Trung Qu c) trên chi u dài 122km
c ng đ ng th i là m t ph n đ ng biên gi i phía b c c a qu c gia; Phía tây b c
ti p giáp v i vùng r ng núi c a t nh L ng S n, dài 58km; Phía tây giáp v i đ ng
b ng c a hai t nh B c Giang và H i D ng có chi u dài t ng ng là 78km và
21km; Phía tây nam giáp thành ph H i Phòng dài 78km; Phía nam và đông là
bi n ông v i chi u dài b bi n 250km.
o

V i v trí nh trên, Qu ng Ninh là m t trong nh ng đ a bàn tr ng đi m
trong chi n l c phát tri n kinh t - xã h i vùng v nh B c B và vùng kinh t
tr ng đi m B c B đ n n m 2020 và đ n 2030.

Khung 1: Vùng kinh t tr ng đi m B c B đ n 2030
Quy mô theo ranh gi i m i c a Vùng kinh t tr ng đi m B c B g m 8
t nh: Hà N i, H i Phòng, Qu ng Ninh, H i D ng, H ng Yên, Hà Tây, B c
Ninh, V nh Phúc. Theo quy ho ch đ n n m 2030, Qu ng Ninh chi m t i
38,6% v di n tích, 8% v dân s , 7% GDP, 8,1% giá tr xu t kh u và 11,4%
thu ngân sách c a toàn vùng.
Là m t c c trong tam giác phát tri n c a vùng kinh t tr ng đi m B c B ,
Qu ng Ninh có l i th trong phát tri n các ho t đ ng kinh t , khoa h c và v n
hóa xã h i v i th đô Hà N i, thành ph H i Phòng và các t nh đ ng b ng sông
H ng. Qu ng Ninh l i có đ ng biên gi i trên bi n và trên b v i Trung Qu c,
có c ng n c sâu l n nh t c n c, có h th ng giao thông đ ng th y và b
đ u r t thu n l i.
Vùng ven bi n Qu ng Ninh bao g m: thành ph H Long - là trung tâm
hành chính - kinh t - xã h i và v n hóa c a T nh, thành ph Móng Cái, thành

11


ph C m Ph , các huy n H i Hà,
m Hà, Tiên Yên, Vân
n, Hoành B ,
Qu ng Yên và Cô Tô (Hình 3). Trên bi n, Qu ng Ninh có các v nh l n nh
v nh Bãi Cháy, v nh H Long, v nh Bái T Long và các đ o l n nh Tu n Châu,
Hang Trai, C ng
, Ba Hòn cùng hàng ngàn đ o l n nh khác, có t ng di n
tích kho ng g n 6 nghìn km2, t o cho vùng bi n này có phong c nh vô cùng h p
d n, có m t không hai trên th gi i. c bi t là v nh H Long c a Qu ng Ninh
đã đ c công nh n là Di s n Thiên nhiên c a Th gi i t n m 1994.

Hình 3. Các huy n ven bi n t nh Qu ng Ninh
1.1.2

c đi m đ a ch t

Vùng ven bi n Qu ng Ninh có c u trúc đ a ch t ph c t p, có l ch s phát
tri n đ a ch t lâu dài trong nhi u giai đo n:
- Trong Paleozoi, di n tích c a T nh là m t ph n c a đ i Katazia, đó đá
tích t trên di n r ng, t ng tr m tích l c nguyên d ng Flis c a h t ng T n Mài
tu i Ordovic-Silur mà hi n nay còn phân b
vùng Móng Cái, H i Hà, C m
Ph .
- T ng tr m tích l c nguyên - Carbonat tu i Devon hi n còn phân b
s đ o nh Trà B n, Ng c V ng, Quan L n, o Tr n,...

m t

12


- T ng đá vôi Carbon-Permi phân b r ng rãi v nh Bái T Long, v nh H
Long và m t s vùng nh Quang Hanh (C m Ph ), á Tr ng (Hoành B ).
- Các tr m tích l c nguyên ch a than h t ng Hòn Gai tu i Trias mu n
phân b trong đ a hào kéo dài t
ông Tri u - Uông Bí - Hòn Gai - C m Ph
đ n V n Hoa, nhi u n i phân b đ n đ sâu h n 1000 mét. Trong t ng tr m tích
ch a tr l ng than Antraxit ch y u c a n c ta.
- Các tr m tích l c nguyên tu i Neogen g m cát k t, b t k t, sét k t trong
đ a hào h p kéo dài d c theo ông Tri u - M o Khê - Gi ng áy - Hoành B
t o nên các t ng sét ch t l ng t t và đá ch a d u.
- Các tr m tích b r i h
T ch y u phân b d c theo b bi n, các
thung l ng sông su i và khu v c đ ng b ng tr i trên di n r ng t
ông Tri u
đ n Móng Cái, các bãi b i, là ngu n cung c p cát cu i s i, cát th y tinh, sét đ
s n xu t g ch ngói.
i u ki n đ a ch t đó t o ra ngu n tài nguyên khoáng s n phong phú, đ c
bi t là khoáng s n than (chi m trên 90% tr l ng c n c) và v t li u xây d ng
(đá vôi, sét làm nguyên li u s n xu t xi m ng; các khoáng s n làm v t li u xây
d ng thông th ng, pyrophylit, cát th y tinh, đá granit,...), t o ngu n n c
khoáng, n c nóng thiên nhiên... M t khác đây c ng là n i có nhi u h sinh thái
đ c thù nh các bãi bùn l y, h sinh thái r ng ng p m n,... r t nh y c m v i các
ch t gây ô nhi m bi n.
1.1.3

a hình, đ a m o

Qu ng Ninh có đ a hình đ i núi nh p nhô trên đ t li n (đ i núi chi m 80%
di n tích ph n đ t li n) và gh nh đ o khu t khúc trên vùng ven bi n, đ c bi t là
khu v c v nh H Long và v nh Bái T Long.
D i ven b bi n Qu ng Ninh v phía b c và phía tây có nhi u đ i núi th p
v i đ cao d i 200m. D i đ t h p ven b bi n là vùng đ t b ng ph ng, thích
h p phát tri n các khu đô th , công nghi p và c ng bi n. R ng ng p m n phân
b ch y u vùng ven b v nh Bãi Cháy, chi m kho ng 29% di n tích đ t ng p
n c c a v nh này. Loài cây phát tri n ch y u là sú, v t cao không quá 3m.
Chúng có tác d ng ch n sóng t t, “b y phù sa” t sông ra và là n i sinh c c a
nhi u loài th y s n. Vùng ven bi n có các bãi tri u cao và bãi tri u th p có ho c
không có th c v t ng p m n. áy bi n và bãi tri u đ c bao ph b i cát, phù sa
thô và l p bùn l ng pelitic. a hình đáy bi n Qu ng Ninh không b ng ph ng,
đ sâu trung bình là 20m, có nhi u l ch sâu là n i phát tri n các r n san hô.

13


Do có đ a hình ch y u là đ i núi và d c nh v y, k t h p v i các ho t
đ ng t th ng ngu n nh khai thác than, làm m t l p ph th c v t, nên hàng
n m, nh t là vào mùa m a, l ng đ t đá r a trôi theo n c m a tràn xu ng vùng
n c ven bi n r t l n, làm gia t ng đáng k hàm l ng ch t r n l l ng và kim
lo i n ng trong n c.
1.1.4 Khí h u
Vùng ven bi n Qu ng Ninh n m trong khu v c khí h u nhi t đ i gió mùa
v i hai mùa rõ r t: mùa đông l nh, mùa hè nóng. Các tháng có l ng m a nhi u
nh t t tháng 5 đ n tháng 9 (mùa m a) và các tháng có l ng m a ít nh t t
tháng 10 đ n tháng 12 (mùa khô). Nhi t đ không khí trung bình hàng n m dao
đ ng trong kho ng 20oC - 27oC. T ng l ng m a trung bình hàng n m là

1.685,4mm và đ t giá tr trung bình tháng cao nh t vào tháng 7 là 390,9mm,
th p nh t vào tháng 12 là 28,1mm (t i tr m Bãi Cháy). S ngày m a trung bình
trong n m là 118,9 ngày. S ngày m a c c l n (trên 300mm/ngày) có xu h ng
t ng, nh t là khu v c Qu ng Hà (Móng Cái). T i đây, trung bình m i n m xu t
hi n m t ngày m a c c l n vào các tháng mùa m a.
Hàng n m, vào tháng 6 đ n tháng 10, trong vùng Qu ng Ninh th ng có
l c, áp th p nhi t đ i và bão đ b . Vùng bi n Qu ng Ninh m i n m trung bình
ch u nh h ng c a 5 đ n 6 c n bão và áp th p nhi t đ i, th ng x y ra vào
tháng 8, 9. Tính t n m 1954 đ n n m 2011 có 53 c n bão đ b vào vùng bi n
Qu ng Ninh. Trong s đó, có 15 c n bão l n (c ng đ t 30mb tr lên). Các
c n bão l n gây ra l t l i và thi t h i v ng i và tài s n, đ c bi t vùng ven
bi n. S k t h p c a gió mùa đông b c trong các tháng này v i ho t đ ng c a
bão gây ra gió m nh c p 8, c p 9, có khi c p 10, c p 11 r t nguy hi m đ i v i
tàu thuy n.
1.1.5 Ch đ th y, h i v n
a) Ch đ tri u
Th y tri u khu v c Qu ng Ninh thu c ch đ nh t tri u đ u. Ph n l n các
ngày trong tháng (trên d i 25 ngày) có m t l n n c lên và m t l n n c
xu ng. S ngày còn l i có hai l n n c lên và xu ng trong m t ngày. Biên đ
tri u vùng này thu c lo i l n nh t n c ta, đ t t 3,5 - 4,1m vào k n c c ng.
b) Ch đ th y v n
Qu ng Ninh có m t h th ng sông ngòi dày đ c. Các sông đ u nh , ng n
và d c, h u h t ch y theo h ng tây b c - đông nam. Các sông đ u có c a sông

14


đ tr c ti p ra bi n nên v a ch u nh h ng c a ch đ dòng ch y th ng
ngu n, v a ch u nh h ng c a ch đ th y tri u v nh B c B ( vùng c a
sông). Trong khu v c có 2 con sông l n là h l u c a h th ng sông Thái Bình

là sông Kinh Th y và sông á B ch.
Trong h n 40 n m qua, m c n c trung bình n m t i tr m B n Tri u và
S n đã t ng lên g n 20cm, m t con s r t l n, đáng báo đ ng. Cùng v i giá tr
m c n c trung bình, các giá tr c c ti u c ng nh c c đ i c a m c n c t i các
con sông c ng có s bi n đ i th t th ng và có s t ng lên. Do đó th ng x y ra
hi n t ng khô h n và hi n t ng xâm nh p m n v mùa đông [Báo cáo Hi n
tr ng Môi tr ng t nh Qu ng Ninh, giai đo n 2006-2010].
Qu¸ tr×nh mùc n−íc cao nhÊt tr¹m §ån S¬n - s«ng §¸ B¹ch
Mùc n−íc
270

250

230

210

190

170

N¨m

150
1975

1980

1985

1990

Hình 4. Di n bi n c a m c n

1995

2000

2005

2010

c cao nh t n m t i tr m

2015

nS n

Do h th ng sông ngòi trong vùng th ng có đ d c khá l n, nên m i khi
có m a l , l ng đ t đá b bào mòn t vùng đ t nông nghi p, r ng và các khu
khai thác than trên th ng ngu n theo các dòng ch y sông thoát xu ng bi n, làm
gia t ng các ch t ô nhi m vào vùng n c bi n ven b .
1.1.6 Tình hình bi n đ i khí h u
Theo k ch b n v bi n đ i khí h u n m 2010 c a B Tài Nguyên và Môi
tr ng, đ n n m 2015 l ng m a khu v c đông b c có th t ng thêm 1,4% so
v i th i k 1980-1999. Nh v y, l ng m a giai đo n 2011-2015 có th s t ng
so v i th i k 2005-2010, n c bi n có th s dâng lên kho ng 11-12cm vào
n m 2015-2020 (B ng 1).

15

B ng 1. Các k ch b n m c n

c bi n dâng so v i th i k 1980-1999 [cm]

Các m c th i gian c a th k 21 [n m]

K ch b n

2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100
Th p (B1)

11

17

23

28

35

42

50

57

64

Trung bình
(B2)

12

17

23

30

37

46

54

64

74

Cao (A1FI)

12

17

24

33

44

57

71

86

100

Ngu n: K ch b n bi n đ i khí h u và n
2010.

c bi n dâng, B Tài nguyên và Môi tr

ng,

Ch đ dòng ch y trong các sông c a t nh Qu ng Ninh ch u nh h ng r t
l n c a bi n đ i khí h u. V mùa khô, l ng m a có xu th gi m d n đ n m c
n c trên các sông su i vùng không ch u nh h ng c a th y tri u s gi m.
Ng c l i v mùa m a, l ng m a có xu th t ng, dòng ch y c ng t ng lên, l
l t s x y ra nhi u h n, th i gian xu t hi n l mu n h n (th i gian trung bình
mùa m a l
t nh Qu ng Ninh t ngày 16/4 đ n ngày 15/10) và di n bi n r t
ph c t p. Nh ng khu v c vùng c a sông ch u nh h ng n ng n h n nhi u so
v i khu v c không ch u nh h ng c a th y tri u. Cùng v i ng p l t vùng ven
bi n là s xâm nh p m n sâu lên vùng th ng l u sông. Hi n nay l i m n đã
xâm nh p lên th ng l u cách b bi n đ n 45km. Ngu n n c m t ngày càng b

đ y sâu v th ng l u. Tình tr ng này đã làm thay đ i ch t l ng n c t i tiêu
và sinh ho t c a nhân dân vùng ven bi n.
Các huy n ven bi n t nh Qu ng Ninh là n i ch u nh h
h u qu n ng n do bi n đ i khí h u đã nêu trên.

ng tr c ti p nh ng

1.2 Khái quát tình hình kinh t - xã h i vùng ven bi n t nh Qu ng Ninh
1.2.1 Dân s và lao đ ng
a) Dân s
Dân s các huy n ven bi n t nh Qu ng Ninh ( c tính đ n 31 tháng 12 n m
2011) là 854.311 ng i, chi m 72,8% dân s toàn t nh (dân s toàn t nh là
1.172.546 ng i). Chi ti t v di n tích, dân s và m t đ dân s các huy n ven
bi n t nh Qu ng Ninh trong b ng 2.

16


B ng 2. Dân s và m t đ dân s vùng ven bi n Qu ng Ninh
Huy n, th

Di n tích
[km2]

Dân s
[ng i]

M t đ dân s
[ng i/km2]

Toàn t nh

6.102,4

1.172.546

192

Các huy n ven bi n
Qu ng Ninh

4.365,2

854.311

195

Thành ph H Long

272,0

224.749

826

Thành ph Móng Cái

518,4

91.015

176

Thành ph C m Ph

343,2

179.010

522

Huy n Tiên Yên

647,9

45.889

71

Huy n

310,3

34.752

112

513,9

53.968

105

n

553,2

41.061

74

Huy n Hoành B

844,6

47.581

56

Huy n Yên H ng

314,2

131.091

417

47,5

5.195

109

m Hà

Huy n H i Hà
Huy n Vân

Huy n Cô Tô

Ngu n: Niên giám th ng kê t nh Qu ng Ninh 2011

M t đ dân s c a Qu ng Ninh không cao, ch đ t 192 ng i/km2 nh ng
ph n l n t p trung các thành ph và th xã l n nh thành ph H Long (826
ng i/km2), thành ph C m Ph (522 ng i/km2).
N m 1995, t l dân s thành th là 43,8%. N m 2004 là 45,1% và n m
2011 là 53,8%, đ ng th 3 trên toàn qu c (sau thành ph H Chí Minh và thành
ph à N ng) v i s dân thành th là 631.531 ng i.
t nông thôn bình quân 316,5 m2/h , chi m 47,99% di n tích đ t .
đô th bình quân 301,4 m2/ h , chi m 52,01% di n tích đ t .

t

b) Lao đ ng
Theo Niên giám th ng kê n m 2011, t ng s lao đ ng trong các ngành kinh
t c a toàn t nh là 633,4 nghìn ng i, chi m 54% t ng dân s . Do đ c đi m là
t nh nông nghi p nên ph n l n lao đ ng t p trung vào l nh v c nông, lâm, ng
nghi p v i s lao đ ng là 272,1 nghìn ng i, chi m 42,96% t ng s lao đ ng.

17