Tài liệu bồi dưỡng giáo viên phối hợp giữa nhà trường với gia đình và cộng đồng

LỜI GIỚI THIỆU

Giáo viên là m t trong nh ng nhân t quan tr ng quy t nh ch t l ng
giáo d c và ào t o ngu n nhân l c cho t n c. Do v y, ng, Nhà n c
ta c bi t quan tâm n công tác xây d ng và phát tri n i ng giáo viên.
M t trong nh ng n i dung c chú tr ng trong công tác này là b i d ng
th ng xuyên (BDTX) chuyên môn, nghi p v cho giáo viên.
BDTX chuyên môn, nghi p v cho giáo viên là m t trong nh ng mô hình
nh m phát tri n ngh nghi p liên t c cho giáo viên và c xem là mô
hình có u th giúp s ông giáo viên c ti p c n v i các ch ng trình
phát tri n ngh nghi p.
Ti p n i chu kì II, chu kì III BDTX giáo viên m m non, ph thông, B
Giáo d c và ào t o ã xây d ng ch ng trình BDTX giáo viên và quy
ch BDTX giáo viên theo tinh th n i m i nh m nâng cao ch t l ng và
hi u qu c a công tác BDTX giáo viên trong th i gian t i. Theo ó, các
n i dung BDTX chuyên môn, nghi p v cho giáo viên ã c xác nh,
c th là:
— B i d ng áp ng yêu c u th c hi n nhi m v n m h c theo c p h c
(n i dung b i d ng 1);
— B i d ng áp ng yêu c u th c hi n nhi m v phát tri n giáo d c a
ph ng theo n m h c (n i dung b i d ng 2);
— B i d ng áp ng nhu c u phát tri n ngh nghi p liên t c c a giáo viên
(n i dung b i d ng 3).
Theo ó, h ng n m m i giáo viên ph i xây d ng k ho ch và th c hi n
ba n i dung BDTX trên v i th i l ng 120 ti t, trong ó: n i dung b i
d ng 1 và 2 do các c quan qu n lí giáo d c các c p ch o th c hi n
và n i dung b i d ng 3 do giáo viên l a ch n t b i d ng nh m
phát tri n ngh nghi p liên t c c a mình.
B Giáo d c và ào t o ã ban hành Ch ng trình BDTX giáo viên m m
non, ph thông và giáo d c th ng xuyên v i c u trúc g m ba n i dung
b i d ng trên. Trong ó, n i dung b i d ng 3 ã c xác nh và th

hi n d i hình th c các module b i d ng làm c s cho giáo viên t l a
ch n n i dung b i d ng phù h p xây d ng k ho ch b i d ng h ng
n m c a mình.
giúp giáo viên t h c, t b i d ng là chính, B Giáo d c và ào t o
ã giao cho C c Nhà giáo và Cán b qu n lí c s giáo d c ch trì xây
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

5


—
—
—
—
—

d ng b tài li u g m các module t ng ng v i n i dung b i d ng 3
nh m ph c v công tác BDTX giáo viên t i các a ph ng trong c
n c. m i c p h c, các module c x p theo các nhóm t ng ng v i
các ch trong n i dung b i d ng 3.
M i module b i d ng c biên so n nh m t tài li u h ng d n t h c,
v i c u trúc chung g m:
Xác nh m c tiêu c n b i d ng theo quy nh c a Ch ng trình BDTX
giáo viên;
Ho ch nh n i dung giúp giáo viên th c hi n nhi m v b i d ng;
Thi t k các ho t ng th c hi n n i dung;
Thông tin c b n giúp giáo viên th c hi n các ho t ng;
Các công c giáo viên t ki m tra, ánh giá k t qu b i d ng.

Tuy nhiên, do c thù n i dung c a t ng l nh v c c n b i d ng theo
Chu n ngh nghi p giáo viên nên m t s module có th có c u trúc khác.
Tài li u c thi t k theo hình th c t h c, giúp giáo viên có th h c
m i lúc, m i n i. B ng các ho t ng h c t p ch y u trong m i module
nh : c, ghi chép, làm bài th c hành, bài t p t ánh giá, bài ki m tra
nhanh, bài t p tình hu ng, tóm l c và suy ng m,… giáo viên có th t
l nh h i ki n th c c n b i d ng, ng th i có th th o lu n nh ng v n
ã t h c v i ng nghi p và t n d ng c h i áp d ng k t qu
BDTX trong ho t ng gi ng d y và giáo d c c a mình.
Các tài li u BDTX này s
c b sung th ng xuyên h ng n m ngày
càng phong phú h n nh m áp ng nhu c u phát tri n ngh nghi p a
d ng c a giáo viên m m non, giáo viên ph thông và giáo viên t i các
trung tâm giáo d c th ng xuyên trong c n c.
B tài li u này l n u tiên c biên so n nên r t mong nh n c ý ki n
óng góp c a các nhà khoa h c, các giáo viên, các cán b qu n lí giáo d c
các c p tác gi c p nh t, b sung tài li u ngày m t hoàn thi n h n.
M i ý ki n óng góp xin g i v C c Nhà giáo và Cán b qu n lí c s
giáo d c — B Giáo d c và ào t o (Toà nhà 8C — Ngõ 30 — T Quang B u —
P. Bách Khoa — Q. Hai Bà Tr ng — TP. Hà N i) ho c Nhà xu t b n i h c
S ph m (136 — Xuân Thu — P. D ch V ng — Q. C u Gi y — TP. Hà N i).
C c Nhà giáo và Cán b qu n lí c s giáo d c — B Giáo d c và ào t o

6

|


Lấ THANH S

MODULE THCS

39
Phối hợp giữa nhà trờng
với gia đình và cộng đồng
trong công tác giáo dục
học sinh trung học cơ sở

|

7


A. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN

Ph i h p v i các l c l ng giáo d c ngoài nhà tr ng, c bi t v i
gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh nh m khép kín,
m b o tính th ng nh t, liên t c và toàn v n c a quá trình giáo d c là
m t vi c làm c n thi t
m b o hi u qu giáo d c. Sinh th i, Ch t ch
H Chí Minh luôn c n d n: “Giáo d c trong nhà tr ng ch là m t ph n,
còn c n ph i có s giáo d c ngoài xã h i và trong gia ình, giúp vi c
giáo d c nhà tr ng t t h n. Giáo d c nhà tr ng dù t t n m y, nh ng
thi u giáo d c trong gia ình và ngoài xã h i thì k t qu c ng không hoàn
toàn” (Bài nói chuy n c a Bác H v i cán b ng trong ngành Giáo
d c, tháng 6/1957).
Hi n nay, công cu c i m i và phát tri n t n c ã t c nh ng
k t qu áng ph n kh i, làm thay i b m t xã h i. Song m t trái c a
n n kinh t th tr ng c ng làm cho môi tr ng xã h i n y sinh nh ng
quan h ph c t p, nh h ng không nh n nh n th c giá tr , t t ng,

tình c m và hành vi c a th h tr , trong ó có th h h c sinh ang ng i
trên gh nhà tr ng THCS. B i v y, nhà tr ng càng c n quan tâm và
làm t t nhi m v ph i h p giáo d c v i gia ình, chính quy n, oàn th
xã h i, các c quan ch c n ng, các t ch c kinh t và cá nhân,... a ph ng
nh m th ng nh t tác ng giáo d c c a toàn xã h i n h c sinh.
Module này s giúp ng i h c hi u rõ ý ngh a, vai trò và m c tiêu c a vi c
ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng ng. Hi u rõ các
n i dung, bi n pháp ph i h p và bi t cách l p k ho ch và th c hi n k
ho ch ph i h p giáo d c có hi u qu .
Module này c ng yêu c u ng i h c bi t khai thác các tài li u liên quan;
bi t t ng k t kinh nghi m và h c t p các kinh nghi m tiên ti n trong
th c ti n giáo d c v s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng v i gia ình
và c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh.
Sau khi h c xong tài li u này, ng i h c c n t c các ki n th c và k
n ng c n thi t th c hi n có hi u qu vi c ph i h p v i gia ình và
c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh.
8

|


B. MỤC TIÊU

H c xong module này, b n c n t

1. VỀ KIẾN THỨC

c các m c tiêu sau:

— Xác nh rõ v trí, vai trò c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong

công tác giáo d c h c sinh.
— Trình bày c m c tiêu, ý ngh a và t m quan tr ng c a vi c ph i h p
v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS.
— Li t kê c các n i dung ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t
ng giáo d c tr ng THCS.
— Nêu lên c m t s bi n pháp t ng c ng s ph i h p v i ph huynh,
c ng ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS.

2. VỀ KĨ NĂNG

— Có k n ng l p k ho ch ph i h p gi a nhà tr ng v i gia ình và c ng
ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS.
— Nâng cao các k n ng th c hi n k ho ch ph i h p v i gia ình và c ng
ng trong công tác giáo d c h c sinh THCS.

3. VỀ THÁI ĐỘ

— Có thái tích c c trong vi c ph i h p gi a nhà tr ng, gia ình và c ng
ng trong ho t ng giáo d c tr ng THCS.
— Có ni m tin và th c s c u th khi th c hi n các bi n pháp ph i h p giáo
d c v i gia ình và c ng ng.

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

9


C. NỘI DUNG

NỘI DUNG 1
VAI TRÒ VÀ MỤC TIÊU CỦA VIỆC PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ
CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG
TRUNG HỌC CƠ SỞ

th c hi n n i dung này, tr c h t b n ph i hi u và n m ch c v trí,
vai trò c a nhà tr ng, c a gia ình và c ng ng trong công tác giáo d c
h c sinh.

Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí, vai trò của nhà trường, gia đình và
cộng đồng trong công tác giáo dục học sinh
B n hãy suy ngh t nh ng tr i nghi m c a b n thân và nh ng ki n th c
ã tích lu
c gi i quy t m t s câu h i d i ây:
Câu 1: Hãy nêu v trí, vai trò c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh.
Câu 2: Hãy nêu v trí, vai trò c a gia ình trong công tác giáo d c h c sinh.
Câu 3: Hãy nêu v trí, vai trò c a c ng ng trong công tác giáo d c h c sinh.
Hãy ghi l i k t qu suy ngh c a b n v áp án cho các câu h i trên.
B n có th xem thêm các thông tin trích d n d i ây hoàn thi n các
câu tr l i c a b n.
* Trích d n i u l tr ng trung h c c s , tr ng trung h c ph thông và
tr ng ph thông có nhi u c p h c
(Ban hành kèm theo Thông t s : 12/2011/TT—BGD T ngày 28/3/2011
c a B tr ng B Giáo d c và ào t o).
i u 2. V trí c a tr ng trung h c trong h th ng giáo d c qu c dân
Tr ng trung h c là c s giáo d c ph thông c a h th ng giáo d c
qu c dân. Tr ng có t cách pháp nhân, có tài kho n và con d u riêng.
i u 3. Nhi m v và quy n h n c a tr ng trung h c
Tr ng trung h c có nh ng nhi m v và quy n h n sau ây:

10 |


1. T ch c gi ng d y, h c t p và các ho t ng giáo d c khác theo m c tiêu,
ch ng trình giáo d c ph thông dành cho c p THCS và c p THPT do B
tr ng B Giáo d c và ào t o ban hành. Công khai m c tiêu, n i dung
các ho t ng giáo d c, ngu n l c và tài chính, k t qu ánh giá ch t
l ng giáo d c.
2. Qu n lí giáo viên, cán b , nhân viên theo quy nh c a pháp lu t.
3. Tuy n sinh và ti p nh n h c sinh; v n ng h c sinh n tr ng; qu n lí
h c sinh theo quy nh c a B Giáo d c và ào t o.
4. Th c hi n k ho ch ph c p giáo d c trong ph m vi c phân công.
5. Huy ng, qu n lí, s d ng các ngu n l c cho ho t ng giáo d c. Ph i
h p v i gia ình h c sinh, t ch c và cá nhân trong ho t ng giáo d c.
6. Qu n lí, s d ng và b o qu n c s v t ch t, trang thi t b theo quy nh
c a Nhà n c.
7. T ch c cho giáo viên, nhân viên, h c sinh tham gia ho t ng xã h i.
8. Th c hi n các ho t ng v ki m nh ch t l ng giáo d c.
9. Th c hi n các nhi m v , quy n h n khác theo quy nh c a pháp lu t.
* Vai trò c a gia ình trong vi c giáo d c o c
Gia ình là xã h i thu nh , gia ình là t bào c a xã h i. Nói nh th
th y c vai trò c a gia ình trong xã h i ngày nay, c bi t là trong v n
giáo d c con cái. Truy n th ng o c c a gia ình có nh h ng
sâu s c và tr c ti p n con cái. Ngay t khi l t lòng, tr ã c ch m
sóc, nuôi d y cùng v i nh ng ng i thân yêu trong gia ình. S th i gian
tr s ng gia ình c ng nhi u h n tr ng, do v y, m i quan h v i ông
bà, cha m , anh ch em có nh h ng tr c ti p n tình c m c a tr .
c bi t v i tu i v thành niên, các em d n hình thành thái nh n xét,
ánh giá v s quan tâm, m i t ng quan gi a các thành viên trong gia
ình… Chính i u này s xây d ng nên tình c m c a các em v i nh ng

thành viên trong gia ình.
Khi tr
c s ng trong m t gia ình n n n p, có nh ng giá tr o c
c a xã h i c ông bà, cha m và anh ch em l a ch n, i u này s tác
ng tr c ti p, th ng xuyên, lâu dài và m nh m n các em. Do v y
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

11


các em d dàng ti p nh n và th c hi n m t cách t nguy n. Tr v thành
niên là nh ng ng i ang phát tri n r t m nh m v óc phê phán và
nh n xét, do v y, d i s nh h ng c a gia ình, k t h p v i truy n
th ng o c c a gia ình, s tác ng r t tích c c t i i s ng và các
hành vi o c c a các em. Còn khi gia ình không hòa thu n, ông bà,
cha m không s ng úng v i vai trò c a mình, cha m không quan
tâm n con cái, ch bi t làm giàu, coi vi c giáo d c là c a nhà tr ng,
không bi t con cái c n gì, suy ngh gì, ai c ng s ng ích k … thì s có
nh ng nh h ng tiêu c c n i s ng o c c a tr .
Gia ình r t quan tr ng trong vi c hình thành n n n p o c, l i s ng
cho con cái. S quan tâm ch m sóc, d y d , ân c n ch b o c a cha m
tác ng r t nhi u n con tr . Ví d nh tr c khi con cái i h c, cha m
u d y d , d n dò k l ng con em luôn n m c ch nh t , u tóc
g n gàng, vào l p h c không c nói chuy n, c i gi n… thì nh t nh
các em s tr thành nh ng con ngoan, trò gi i, có ý th c t ch c k
lu t t t. Nh n th c c v n này m i th y t m quan tr ng, s nh
h ng c a gia ình v i vi c hình thành nên o c l i s ng cho các em.
T thu th u, bài h c u i dành cho con tr chính là vi c chào h i

ông bà, cha m , anh ch , bà con cô bác khi ti p xúc g p g . Khi có khách
n nhà, cha m th ng nh c nh con cái “Vòng tay chào ông/bà/
bác/chú i con”. S coi tr ng giáo d c l phép cho con cái ã d n hình
thành nên nhân cách t t n i các em. các vùng quê, h u h t các em u
c thu nh n bài h c này. Ra ng, i h c v , g p ng i l n là vòng
tay chào h i. Tuy nhiên ngày nay, nhi u gia ình, c bi t là các gia ình
thành ph l i không coi tr ng chuy n này và cho ó là bài h c không c n
thi t. Vô hình trung, cha m ã d y con cái l i s ng không coi tr ng l
phép, thi u s tôn tr ng ng i l n và không quan tâm n nh ng ng i
xung quanh…
“D y con t thu còn th ” — ó là i u mà các b c cha m luôn ph i tâm
ni m. Nhi u b c ph huynh không ý th c c v n này, c con cái
s ng t do. n khi nh n th y con h , con khó b o, không vâng l i, có
mu n u n n n, mu n giáo d c thì c ng ã mu n vì “nh không m,
l n gãy cành”. V y nên, ngay khi còn u n n n c, các b c cha m nên
12 |


d y con nh ng bài h c tuy s ng nh ng l i t i quan tr ng nh
chào h i, i th a v g i, n nói v n minh l ch s , không nói d i, không
nói t c ch i th … V i l a tu i v thành niên — tu i g n b n xa m — n u
cha m c con cái t do, không giáo d c, c con cái i âu thì i,
ch i v i ai c ng không c n quan tâm… thì th t d x y ra nh ng r i ro,
nh ng h u qu áng ti c.
Qua m t vài phân tích trên ây có th nh n th y, vai trò c a gia ình là
r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Truy n th ng v n hóa, o
c gia ình nh h ng r t l n n s phát tri n nhân cách c a các em.
Khi gia ình coi tr ng vi c d y d o c cho con cái, b t u b ng
nh ng bài h c r t n s nh chào h i, th a g i… s giúp tr ý th c
c m i l i nói c ng nh t ng hành vi c ch c a mình. Tr v thành

niên là ng i d b tác ng, nh h ng b i nh ng l i nh n xét, ánh giá,
nh ng l i s ng, trào l u s ng bên ngoài, do v y, giáo d c cho các em có
m t l i s ng o c v ng vàng là c n thi t các em có th ng v ng
và tr ng thành, tr thành m t ng i con ngoan hi n, giúp ích cho
b n thân, gia ình và xã h i.
Ngu n: www.tamlyhoc .net/diendan/showthread.php?tid=2161

ch m t nhóm ng i có cùng s thích ho c
cùng c trú trong m t vùng lãnh th nh t nh. Trong c ng ng th ng
có nh ng quy t c chung c m i ng i th ng nh t th c hi n. Ví d
c ng ng dân c thôn ch ng h n, y là nh ng ng i cùng chung s ng
trong thôn, h s ng và th c hi n các hành vi m t cách th ng nh t theo
Lu t pháp và nh ng quy c, h ng c ã c a s dân làng ó ch p
nh n và th c hi n hàng ngày. Ho c c ng ng t dân ph , ph ng,
c th h n là n i c a h c sinh và gia ình h c sinh có chính quy n,
oàn th và m i ng i s ng và ch p hành các quy nh, ch tài c a a
ph ng, pháp lu t c a Nhà n c.
Tóm l i, c ng ng n i h c sinh ang s ng, h c t p, lao ng, vui ch i.
C ng ng là thôn, xóm, làng, xã ho c ph ph ng là môi tr ng g n g i,
quen thu c i v i các em... Kho ng không gian y p nh ng m i quan h ,
ho t ng và giao l u c a con ng i nh t là i v i th h tr , h c sinh.
Con ng i phát tri n tr c h t là nh có gia ình và c ng ng, vì th

* C ng

ng là m t t dùng

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

13


d u n c a c ng ng ã khi n cho m i con ng i có cái riêng, cái c
thù c a mình. Cái riêng, cái c thù c a m i cá nhân th c ch t là bi u
hi n c th hoá cái chung trong m i ng i. Khi nhìn nh n v con ng i,
ng i ta không th không chú ý n c i m v “vùng, mi n, dân t c”
mà con ng i ó xu t thân. C ng ng n i c a h c sinh gi v trí và vai
trò quan tr ng trong vi c phát tri n nhân cách c a th h tr .
(T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng HSP và
C SP, Hà N i, 1995)
THÔNG TIN PHẢN HỒI

*

i u l Tr ng trung h c c s , tr ng trung h c ph thông và tr ng
ph thông có nhi u c p h c ã xác nh v trí vai trò c a nhà tr ng
trong công tác giáo d c h c sinh, trong ó ã ch rõ v trí c a nhà tr ng:
Tr ng trung h c là c s giáo d c ph thông c a h th ng giáo d c qu c
dân. Tr ng có t cách pháp nhân, có tài kho n và con d u riêng. Vai trò
c a nhà tr ng trong công tác giáo d c h c sinh c ng ã c xác nh
là: T ch c gi ng d y, h c t p và các ho t ng giáo d c khác theo m c
tiêu, ch ng trình giáo d c ph thông dành cho c p THCS và c p THPT
do B tr ng B Giáo d c và ào t o ban hành. Công khai m c tiêu, n i
dung các ho t ng giáo d c, ngu n l c và tài chính, k t qu ánh giá
ch t l ng giáo d c.
* V v trí, vai trò c a gia ình trong công tác giáo d c h c sinh, tài li u
trích d n c ng ã ch ra khá c th . Trong ó nh n m nh v trí c a gia
ình: Gia ình là xã h i thu nh , gia ình là t bào c a xã h i. Vai trò c

bi t c a gia ình là nuôi d ng, ch m sóc và giáo d c con cái theo
truy n th ng, n n n p c a gia ình; theo nh h ng và áp ng yêu c u
c a xã h i. Tr v thành niên là nh ng ng i ang phát tri n r t m nh
m v óc phê phán và nh n xét, do v y, d i s nh h ng c a gia ình,
k t h p v i truy n th ng o c c a gia ình, s tác ng r t tích c c t i
i s ng và các hành vi o c c a các em. Gia ình r t quan tr ng
trong vi c hình thành n n n p o c, l i s ng cho con cái. Vì v y vai trò
c a gia ình là r t quan tr ng trong vi c giáo d c con cái. Truy n th ng
v n hóa, o c gia ình nh h ng r t l n n s phát tri n nhân cách

14 |


c a các em. Khi gia ình coi tr ng vi c d y d o c cho con cái, b t
u b ng nh ng bài h c r t n s nh chào h i, th a g i… s giúp tr ý
th c c m i l i nói c ng nh t ng hành vi c ch c a mình. Tr v
thành niên là ng i d b tác ng, nh h ng b i nh ng l i nh n xét,
ánh giá, nh ng l i s ng, trào l u s ng bên ngoài, do v y, giáo d c cho
các em có m t l i s ng o c v ng vàng là c n thi t các em có th
ng v ng và tr ng thành, tr thành m t ng i con ngoan hi n, giúp
ích cho b n thân, gia ình và xã h i.
* V trí c a c ng ng là n i h c sinh ang s ng, h c t p, lao ng,
vui ch i: thôn, xóm, làng, xã, ph ph ng, t dân ph , c m dân c ... là
môi tr ng g n g i, quen thu c i v i các em... ó là kho ng không
gian y p nh ng m i liên h và quan h , ho t ng và giao l u c a con
ng i nh t là i v i th h tr thanh thi u niên h c sinh. Con ng i
phát tri n tr c h t là nh có giáo d c gia ình và c ng ng. Vì th d u
n c a c ng ng ã khi n cho m i con ng i có cái riêng, cái c thù
c a mình. Cái riêng, cái c thù c a m i cá nhân th c ch t là bi u hi n
c th hoá cái chung trong m i ng i. C ng ng n i c a h c sinh gi

v trí và vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n nhân cách c a th h tr .

Hoạt động 2: Mục tiêu, ý nghĩa của việc phối hợp với gia đình,
cộng đồng trong hoạt động giáo dục của nhà trường THCS
B n ã hi u rõ v trí, vai trò c a nhà tr ng, c a gia ình, c a c ng ng
trong công tác giáo d c h c sinh. Nh ng vi c quan tr ng và c n thi t là
b n ph i hi u và n m c m c tiêu, ý ngh a c a vi c ph i h p giáo d c
h c sinh c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng. Ngh a là b n ph i i tìm
l i gi i áp cho các câu h i sau ây:
Câu 4: M c tiêu c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t
ng giáo d c c a nhà tr ng THCS là gì?
Câu 5: B n hãy trình bày ý ngh a c a vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng
trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS.
B n hãy trao i v i m t b n ng nghi p và nghiên c u các tài li u liên
quan, cùng suy ng m
a ra các câu tr l i y và th c t nh t.
Nh ng g i ý nh h ng d i ây s giúp b n tìm c câu tr l i cho
câu h i 4 — 5:
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

15


— B n hi u t ph i h p ây là gì?
— T i sao c n ph i h p? Không ph i h p thì có nh h ng gì n công tác
giáo d c c a nhà tr ng không?
— Ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình h c sinh và c ng ng
làm gì?

— S ph i h p giáo d c ó mang l i l i ích gì cho nhà tr ng, gia ình và
c ng ng?
— S ph i h p ó có l i ích gì cho xã h i, cho công tác giáo d c nói chung?
B n hãy suy ng m, trao i v i ng nghi p và ghi l i các câu tr l i.
Sau ó b n hãy s p x p l i và phát bi u v m c tiêu, ý ngh a c a
vi c ph i h p v i gia ình, c ng ng trong ho t ng giáo d c c a nhà
tr ng THCS.
THÔNG TIN PHẢN HỒI

* Tr c h t, chúng ta c n hi u m c tiêu giáo d c là m t h th ng các
chu n m c c a m t m u hình nhân cách c n hình thành m t i
t ng ng i c giáo d c nh t nh. ó là m t h th ng c th các yêu
c u xã h i trong m i th i i, trong t ng giai o n xác nh i v i nhân
cách m t lo i i t ng giáo d c.
Do ó m c tiêu c a s ph i h p v i gia ình và c ng ng trong ho t
ng giáo d c c a nhà tr ng nh m: Nâng cao hi u qu giáo d c, góp
ph n hình thành và phát tri n o c, nhân cách h c sinh, th c hi n
m c tiêu giáo d c c a nhà tr ng, áp ng yêu c u và òi h i c a xã h i.
* Ý ngh a c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng.
— Th ng nh t v m c tiêu, n i dung, ph ng pháp giáo d c c th gi a
nhà tr ng, gia ình và c ng ng t o s ng b trong giáo d c h c sinh.
— ng viên và t o i u ki n, t o c h i cho h c sinh h c t p và rèn luy n t t.
— Nâng cao vai trò ch o c a nhà tr ng trong công tác ph i h p giáo
d c v i gia ình và c ng ng, ng th i c ng c ni m tin cho ph
huynh h c sinh v i nhà tr ng và c ng ng trong công tác giáo d c con
em h .

16 |

— Giúp các b c cha m và cán b c ng ng có nh n th c úng n v
trách nhi m ph i h p v i nhà tr ng th ng nh t giáo d c h c sinh
a bàn và gia ình...
CÂU HỎI TỰ ĐÁNH GIÁ

1) Theo b n, giáo d c gia ình có quan tr ng không? Vì sao?
2) B n hi u c ng ng là gì? Hãy cho ví d .
3) Hãy trình bày ng n g n v vai trò c a nhà tr ng, gia ình và c ng ng
trong công tác giáo d c h c sinh.
4) S ph i h p gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo
d c h c sinh THCS có c n thi t không? Vì sao?

NỘI DUNG 2
NỘI DUNG PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ

N i dung này s giúp b n hi u và n m c các n i dung ph i h p gi a
nhà tr ng v i gia ình và c ng ng trong ho t ng giáo d c h c sinh.
C th , b n c n hi u rõ các n i dung ph i h p v i gia ình, các n i dung
ph i h p v i c ng ng. c bi t, b n ph i n m c các ch th c a s
ph i h p có s phân công trách nhi m t t i hi u qu mong mu n
c a s ph i h p giáo d c h c sinh.
th c hi n ho t ng này, b n c n tra c u thêm tài li u, t ng k t kinh
nghi m và tr i nghi m c a b n thân b n gi i quy t các bài t p t ra
d i ây.
Câu 6: B n hãy k ra các ch th trong s ph i h p giáo d c h c sinh c a
nhà tr ng, gia ình và c ng ng.
Câu 7: B n hãy nêu các n i dung ph i h p v i gia ình và c ng ng
trong ho t ng giáo d c c a nhà tr ng THCS.
Câu 8: B n hãy trình bày m i quan h ph i h p giáo d c h c sinh gi a

nhà tr ng, gia ình và c ng ng.
B n hãy cùng trao i trong nhóm h c t p c a mình và ghi l i k t qu
vào s h c t p c a b n.
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

17


—
—
—
—
—
—
—
—

•

Nh ng g i ý có tính nh h ng d i ây s giúp b n có cách tr l i h p
lí cho các câu h i 6, 7, 8 trên.
Theo b n, trong nhà tr ng, ai là ng i tr c ti p, th ng xuyên ph i h p
v i gia ình giáo d c h c sinh: Giáo viên b môn, giáo viên ch nhi m
hay lãnh o nhà tr ng?
Ai là ng i có th và th ng xuyên làm vi c v i c ng ng t i n i c a
h c sinh ph i h p giáo d c: Giáo viên b môn, giáo viên ch nhi m
hay lãnh o nhà tr ng?
B n là giáo viên ch nhi m, b n có ph i h p v i gia ình h c sinh và

c ng ng giáo d c h c sinh không? Vì sao?
Trong gia ình h c sinh b n th ng làm vi c tr c ti p v i ai? (Cha m ,
ông bà, anh ch , b t c ai trong gia ình?)
N u làm vi c v i c ng ng n i c a h c sinh, b n th ng làm vi c v i ai?
(t tr ng dân ph ; tr ng thôn; xóm tr ng; bí th chi b , ch t ch
ph ng, xã...).
Các n i dung b n làm vi c v i gia ình h c sinh và c ng ng là gì? B n hãy
li t kê các n i dung ó và ghi vào s tay h c t p c a b n?
Sau khi ã li t kê c các n i dung ph i h p giáo d c v i gia ình h c
sinh và c ng ng, b n c n nêu c th các n i dung ó?
B n hãy suy ngh xem, s ph i h p giáo d c c a nhà tr ng v i gia ình,
c ng ng có quan h gì v i nhau không? Quan h nh th nào?
B n có th xem thêm các trích d n thông tin d i ây hoàn thi n các
câu tr l i c a b n.
Phối hợp gia đình – nhà trường: Giải pháp nâng cao chất lượng
giáo dục

Ngu n: vnmedia.vn/newsdetail.ast
Nhi u b c ph huynh v n luôn b n kho n t h i không bi t con mình
n tr ng, n l p có y hay không? Và khi n l p r i các em có
h c hành nghiêm túc không hay ch n cho vui và cho s bu i lên
l p còn ki n th c mu n “vào” c bao nhiêu thì vào b i th c t cho
th y r t nhi u em h c h t v n b ng này n ch ng ch n nh ng cái u
thì v n r ng tu ch.
18 |


*
—
+

+
+
—

—
+
+

B n thân là ph huynh, là ng i
u cho t ng lai, s nghi p c a
các em, v y chúng ta c n ph i làm gì vi c h c c a các em t k t qu
cao nh t. Và chúng ta c n ph i làm gì h ng ngày dù nhà hay i làm
cách xa môi tr ng h c t p c a các em hàng ch c, th m chí là hàng tr m
cây s chúng ta v n n m rõ tình hình lên l p và kh n ng ti p thu bài v
c a con em mình. T ó k p th i a ra nh ng gi i pháp u n n n,
khuyên r n n u phát hi n các em l là vi c h c hay ua b n ua bè l y
ti n h c phí s d ng vào nh ng m c ích không chính áng.
Vì th vi c giáo d c t k t qu t t nh t thì c n ph i có s ph i h p
ng b gi a gia ình và nhà tr ng trong t t c m i m t.
có s ph i h p ng b gi a gia ình và nhà tr ng nh m thúc y
các em h c t p và rèn luy n có hi u qu t t, m t s n i dung c tri n
khai nh :
Nhà tr ng ch ng thông báo cho ph huynh các thông tin m i m t
v ho t ng d y h c và giáo d c m t cách th ng xuyên, k p th i và
nh kì. Các thông báo c a nhà tr ng g i cho gia ình h c sinh bao g m:
Các thông báo nh kì:
Thông báo k t qu h c t p ( i m ki m tra, i m thi, tình hình ti n b )
c a m i h c sinh.
Thông báo k ho ch h c t p c a h c sinh.
Thông báo k t thúc kì h c, n m h c.

Các thông báo t xu t:
Khi có các s ki n hay v n
t xu t c n trao i hay thông tin cho gia
ình bi t ph i h p gi i quy t, nh : h c sinh có các thành tích h c t p
xu t s c n i b t hay có các vi ph m b k lu t...
Các thông báo th ng xuyên:
Thông tin v các ho t ng th ng xuyên c a tr ng, c a l p c g i
cho gia ình h c sinh.
T o i u ki n cho gia ình h c sinh d dàng và ch ng tìm hi u v các
thông tin h c t p và sinh ho t tr ng c a con em mình.
Hi v ng v i s ph i h p ch t ch gi a gia ình và nhà tr ng, ch t l ng
d y và h c s ngày càng c nâng cao và b n thân h c sinh c ng s ý
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

19


th c sâu s c h n v k t qu h c t p c ng nh vai trò c a mình i v i
t ng lai c a b n thân, gia ình và toàn xã h i.
•

—
—
—
—
—

—

—
20 |

Nhiệm vụ, nội dung phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong
quá trình giáo dục học sinh

(Ngu n: T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng
HSP và C SP, Hà N i, 1995)
Giáo d c gia ình, tiêu bi u là các b c ph huynh có trách nhi m c ng
tác v i nhà tr ng trong vi c t ch c ho t ng giáo d c con em,
m t khác nhà tr ng ph i xác nh các b c cha m hi u rõ nhi m v
c a h , tránh t t ng khoán tr ng cho nhà tr ng, ho c t ra nh ng
yêu c u phi giáo d c, i ng c l i m c tiêu, nhi m v giáo d c c a nhà
tr ng quy nh. C th nh ng nhi m v , n i dung c n ph i h p ho t
ng v i nhà tr ng là:
Ch ng liên h v i nhà tr ng, giáo viên ch nhi m n m v ng m c tiêu,
n i dung giáo d c, h c t p c a con em mình.
Tham gia cùng v i nhà tr ng t ch c các ho t ng giáo d c ngoài gi
lên l p, ho t ng ngo i khoá n u các b c cha m có i u ki n, kh n ng.
Th ng xuyên trao i v i giáo viên ch nhi m v k t qu rèn luy n, h c
t p, lao ng, vui ch i nhà nh t là nh ng hi n t ng c bi t, nh ng
bi n i tâm lí con em và h c sinh c ng ng.
Tham gia y các bu i trao i v h c t p, rèn luy n c a giáo viên
ch nhi m tri u t p ho c nhà tr ng yêu c u.
Tham gia ánh giá k t qu h c t p, rèn luy n c a con em và quá trình
ho t ng giáo d c c a h c sinh nhà tr ng, l p h c.
Vi c ph i h p c a gia ình v i nhà tr ng trong giáo d c c th c hi n
t t khi:
Các b c cha m có nh n th c úng v trách nhi m ph i h p v i nhà
tr ng trong giáo d c con em, không bao che nh ng thi u sót c a con

em nhà.
Th ng nh t v i nhà tr ng v m c tiêu, ph ng pháp giáo d c.


— H ng ngày dành h i gian c n thi t cho vi c ch m sóc, giúp , ki m tra
con em v m i m t k p th i n m b t nh ng bi n i tr .
•

—
+
+

+

+

+

Nội dung phối hợp giáo dục với cộng đồng

(Ngu n: T ch c ho t ng giáo d c, Tài li u dùng trong các tr ng
HSP và C SP, Hà N i, 1995)
Nhà tr ng và giáo viên c n nh n th c rõ vai trò và v trí c a c ng ng
th c hi n t t s ph i h p giáo d c h c sinh v i các n i dung sau:
Ph i h p qu n lí h c sinh
Trao i v i nh ng ng i i di n c a c ng ng (tr ng thôn, t tr ng
dân ph , c m dân ph ...) xác nh m c tiêu và k ho ch hành ng
ph i h p.
Nhà tr ng (giáo viên) c n ch ng và gi vai trò ch o cùng các l c
l ng trong c ng ng ch o ho t ng c a h c sinh. nh ng n i có

nhi u h c sinh cùng h c m t tr ng, nhà tr ng ho c giáo viên ch
nhi m l p có th t ch c nh ng nhóm h c sinh cùng l p ho c cùng
tr ng, h ng d n các em ho t ng.
i u ch nh và ph i h p các ho t ng nh m th c hi n các yêu c u giáo
d c c a nhà tr ng. Vi c i u ch nh và ph i h p ph i c nhìn nh n t
hai m t: l i ích c a nhà tr ng và l i ích c a c ng ng. T ch c h c
sinh tham gia vào các ho t ng chung c a c ng ng nh : các ho t
ng v n hoá, ho t ng xã h i, ho t ng t thi n,...
Ph i h p v i c ng ng n m tình hình h c sinh, không ai n m ch c
tình hình o c và các ho t ng th ng nh t c a h c sinh nh các
thành viên c a c ng ng n i . Nh ng thông tin này s giúp giáo viên
ánh giá úng h c sinh c a mình...
Ph i h p vi c ng viên và khuy n khích h c sinh. D lu n c a c ng
ng có tác ng r t l n n h c sinh, giúp cho các em t i u ch nh
hành vi m t cách h u hi u. Giáo viên c ng có th bàn b c v i c ng ng
tr giúp nh ng h c sinh khó kh n ho c th hi n s u ái, khích l
c a c ng ng v i nh ng h c sinh gi i, h c sinh n ng khi u, có nhi u
thành tích, ti n b .
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

21


— Ph i h p giáo d c h c sinh

+ Giáo d c truy n th ng c a c ng ng
Do nh ng c thù mà c ng ng có nh ng nét truy n th ng riêng c a
mình nh : Truy n th ng hi u h c, truy n th ng lao ng, ngh truy n

th ng...
+ Giáo d c v n hoá dân t c, b n s c v n hoá t t p c a a ph ng...
+ Giáo d c o c...
THÔNG TIN PHẢN HỒI

* Ch th c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng:
Ch th c a s ph i h p giáo d c h c sinh gi a nhà tr ng, gia ình
và c ng ng là nh ng ch th tr c ti p ho c gián ti p th c hi n vai trò
ch o, qu n lí, th c hi n các n i dung, bi n pháp giáo d c theo k
ho ch nh m t c m c tiêu ph i h p giáo d c. C th là:
— Hi u tr ng và các phó hi u tr ng nhà tr ng.
— T ng Ph trách i TNTP H Chí Minh.
— Giáo viên ch nhi m l p.
— Giáo viên b môn.
— Ban i di n cha m h c sinh l p ho c tr ng.
— Cha m h c sinh ho c ng i giám h .
— Tr ng thôn ho c t tr ng dân ph .
Giáo viên là ng i i di n cho nhà tr ng ti n hành th c hi n các m c
tiêu giáo d c c a nhà tr ng. c bi t, giáo viên ch nhi m (GVCN) là
ng i tr c ti p ti p xúc, hi u rõ và n m b t c tâm t tình c m c a
h c sinh. Do ó, GVCN là y u t quan tr ng trong vi c hình thành và
phát tri n nhân cách cho h c sinh. Ng i giáo viên yêu ngh , yêu tr ,
quan tâm n s nghi p giáo d c luôn có nh ng b n kho n v tình tr ng
h c t p và ý th c o c c a h c sinh hi n nay. Làm th nào gi m
các tác ng không t t t môi tr ng bên ngoài n h c sinh? Chúng ta
c n có bi n pháp ph i h p ho t ng gi a nhà tr ng và gia ình
(cha m h c sinh) k p th i.
m b o s ph i h p giáo d c h c sinh

22 |

v i gia ình và c ng ng có hi u qu , chúng ta c n l u ý n vai trò ch
th r t quan tr ng c a ng i GVCN l p.
* N i dung ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng
Nh ng g i ý có tính ch t nh h ng trên ây ã có th giúp b n xác
nh c n i dung ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng, gia ình và c ng
ng. Ngoài ra b n có th b sung thêm nh ng kinh nghi m, sáng t o
c a b n thân, nh ng n i dung khác mà b n th y c n thi t và h u d ng
t ng c ng hi u qu c a s ph i h p giáo d c.
* M i quan h gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong công tác giáo
d c h c sinh
Nhà tr ng, gia ình và c ng ng có m i quan h h u c , g n bó trách
nhi m trong công tác giáo d c h c sinh, trong ó nhà tr ng gi vai trò
ch o th c hi n các quy t sách d y h c và giáo d c c a B Giáo d c
và ào t o, các chính sách giáo d c c a ng và Nhà n c, th c hi n
các n i dung, ch ng trình d y h c và giáo d c nh m th c hi n m c
tiêu giáo d c. Nhà tr ng có trách nhi m gi vai trò ch o ph i h p
các l c l ng giáo d c (trong ó có các l c l ng gia ình và c ng ng).
Gia ình và c ng ng là nh ng ch th trong công tác ph i h p v i nhà
tr ng giáo d c h c sinh, th ng nh t v i nhà tr ng v m c tiêu,
n i dung, ph ng pháp giáo d c. Ch ng th c hi n các n i dung,
bi n pháp giáo d c phù h p do nhà tr ng ch o, yêu c u. Gia ình,
c ng ng ch ng xu t v i nhà tr ng các n i dung, k ho ch
ph i h p nh m mang l i hi u qu giáo d c cho con em mình c ng
ng và gia ình.
CÂU HỎI TỰ ĐÁNH GIÁ

1) Hãy nêu các n i dung ch y u c a s ph i h p giáo d c gi a nhà tr ng
và gia ình trong công tác giáo d c h c sinh c a tr ng THCS.

2) Hãy trình bày m i quan h gi a nhà tr ng, gia ình và c ng ng trong
công tác giáo d c h c sinh THCS.

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

23


NỘI DUNG 3
MỘT SỐ BIỆN PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ PHỐI HỢP VỚI GIA ĐÌNH
VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CỦA NHÀ
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ

D i ây là m t s câu chuy n, tình hu ng, ý ki n v các bi n pháp ph i
h p giáo d c v i gia ình và c ng ng. B n hãy suy ng m và cho bi t
b n ng tình v i các bi n pháp nào? T i sao?
MẠN ĐÀM VỀ SỰ PHỐI HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG VÀ GIA ĐÌNH TRONG
VIỆC GIÁO DỤC HỌC SINH

Ban i di n cha m h c sinh h p bàn v i Ban Giám hi u nhà tr ng v
vi c t ch c Ngày Nhà giáo Vi t Nam, ây là nh ng vi c làm thi t th c,
góp ph n nâng cao ch t l ng d y c a th y và h c c a trò m ng Ngày
h i 20 — 11 c a Ngành Giáo d c ào t o, có ý ngh a tôn vinh, tri ân các
th y cô, phát huy truy n th ng tôn s tr ng o c a dân t c.
Nhân d p này, tôi mu n nói n m t i u c n thi t khác, nh là câu chuy n
trao i gi a các th y cô v i ph huynh h c sinh trong d p H i 20 — 11,
ó là s ph i h p gi a nhà tr ng và gia ình, c th là th y cô và
ph huynh, trong vi c giáo d c h c sinh.

1. Hiểu biết, thông cảm lẫn nhau: Điều cần có của sự phối hợp giữa
thầy cô và phụ huynh
a.
Do yêu c u “Ngày m t nâng cao ch t l ng giáo d c v n hóa và o c”,

th y cô giáo ph i không ng ng h c t p nâng cao trình chuyên
môn, nghi p v và rèn luy n o c th t s là t m g ng sáng cho
h c sinh noi theo.
V chuyên môn, nhi u GV ã, ang theo h c các l p chính quy b c Cao h c,
ih c
t chu n ho ch nâng chu n, ho c ng kí các chuyên t
h c, t nghiên c u v i Hi u tr ng ngay t u n m h c. V nghi p v ,
ph i th ng xuyên tìm tòi, i m i ph ng pháp d y. V o c, GV
c ng ph i t rèn luy n theo nh ng chu n m c o c c a ng i th y.
Không nh ng th , GV còn ph i hoàn thành t t nh ng công vi c nh so n
bài, ch m tr bài ki m tra, báo cáo, h i h p... Riêng các GV ch nhi m
l p, còn thêm nhi u công vi c liên quan n t ch c, qu n lí l p h c,
giáo d c h c sinh cá bi t...

24 |


b.

T ng y công vi c òi h i m i GV làm vi c không ch 8 gi m i ngày, v i
c ng lao ng có th nói là c ng th ng.
Nhi u ph huynh h c sinh, do sinh k khó kh n, không có i u ki n và
th i gian ch m lo vi c giáo d c con cái. Vì hoàn c nh, nhi u ph
huynh không có c h i h c t p cao có th theo dõi, h ng d n, qu n

lí vi c h c t p và sinh ho t c a con cái; nhi u ph huynh ch a có nh ng
hi u bi t c n thi t v tâm lí, v ph ng pháp giáo d c con cái.
Trong các phiên h p ph huynh, tôi ã t ng nghe ph huynh chia s
chân thành, nh sau: “V ch ng tôi làm l ng c c kh , hi sinh t t c con
có i u ki n h c hành thành ng i h u d ng cho gia ình, cho xã h i”,
ho c “Tôi ch h c n l p 4. Làm sao có th h ng d n, ki m tra vi c h c
c a con tôi c?”, ho c “B cháu nóng n y quá, nên khó khuyên
d y cháu, cháu li u l nh c ng t i b cháu m t ph n!”....
Ph huynh nào c ng mong mu n con em mình, hôm nay là h c sinh ch m,
ngoan, ngày mai là công dân t t, là ng i con hi u th o. Nh ng do trình
v n hóa, do hi u bi t v tâm lí và ph ng pháp giáo d c h n ch ,
h ành ch p nh n “l c b t tòng tâm”.
Th y cô hi u hoàn c nh c a ph huynh, ng c l i, ph huynh hi u công
vi c c a th y cô. C hai phía hi u bi t, thông c m l n nhau là i u c n có
c a s ph i h p gi a th y cô và ph huynh.

2. Giáo dục học sinh là bổn phận và trách nhiệm của cả thầy cô và
phụ huynh

S hi u bi t, thông c m l n nhau, giúp chúng ta d nh n ra: Sinh thành,
nuôi d ng và giáo d c con em mình là b n ph n, trách nhi m c a các
b c ph huynh, và rõ ràng b n ph n, trách nhi m chính trong vi c giáo
d c — bao g m giáo d c v n hóa, giáo d c o c cho h c sinh thu c v
các th y cô, ph huynh gi vai trò c ng tác, h tr .
Nói úng là: Giáo d c h c sinh, con em chúng ta, là b n ph n và trách
nhi m c a c th y cô và ph huynh.

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

25


3. Sự phối hợp giữa thầy cô và phụ huynh trong việc giáo dục học sinh

Giáo d c h c sinh là công vi c khó kh n, di n ra liên t c trong m t
kho ng th i gian nh t nh tùy i t ng và m c ích, d i tác ng c a
nhi u nhân t , trong ó th y cô và ph huynh là nhân t chính.
i u ó òi h i s ph i h p tinh t , th ng nh t gi a th y cô và ph huynh
nhi u góc , l nh v c khác nhau. Tôi xin chia s nh ng ý ngh sau:
a.
Không th có s i ngh ch trong t cách, hành vi o c c a ng i
th y và ng i làm cha, ng i làm m . Nh ng i u t t p h c sinh h c
trong nhà tr ng ph i c các em nhìn th y th hi n trong nhà tr ng,
trong gia ình và ngoài xã h i. Mu n v y:
— Th y cô và ph huynh cùng rèn luy n theo nh ng chu n m c nh t nh
tr thành nh ng t m g ng sáng cho h c sinh noi theo.
— Th y cô và ph huynh cùng n l c xây d ng và gìn gi nhà tr ng,
gia ình, xã h i luôn là môi tr ng giáo d c t t p và ng nh t.
b.
Ph huynh c n tham d y các phiên h p ph huynh do nhà tr ng
t ch c. Trong nh ng phiên h p này, th y cô chu n b trao i v k
ho ch giáo d c h c sinh v i ph huynh, và ph huynh góp ý v i các th y
cô v k ho ch giáo d c con em mình, cùng th o lu n k ho ch giáo d c.
c.
Th y cô và ph huynh cùng có trách nhi m m b o“thông tin hai chi u”
gi a th y cô v i ph huynh. Nh ng bi n i tích c c hay tiêu c c c a
h c sinh, i t ng giáo d c c n c th y cô và ph huynh thông báo
cho nhau k p th i, b ng nhi u cách (S liên l c, Th báo, G p g ...)

i u ch nh hay thay i ph ng pháp, bi n pháp giáo d c...
Thu n l i là, ngày nay i n tho i di ng c s d ng r ng rãi trong
dân chúng, vi c quan tr ng m b o “thông tin hai chi u” l i càng d
th c hi n.
d.
Trong quá trình giáo d c, m i n i, m i lúc th y cô luôn c n n s h tr
và h p tác tích c c c a ph huynh. Có th có sai l m t phía th y cô,
xin hãy th ng th n, nh nhàng trao i, góp ý các th y cô s a sai,
tránh vì nôn nóng, b c xúc... (ho c vì th ng con) t o nên nh ng suy
ngh l ch l c, n t ng không t t p v th y cô n i h c sinh. Có th có s
l nh nh t nào ó t phía ph huynh, xin hãy kiên nh n, thông c m v i
ph huynh tránh vì v y mà b m c con em h , h c sinh c a các th y cô.
26 |


4. Lời kết

Nhi u ng i ã nói n nh ng ph ng pháp th c hi n s ph i h p
gi a th y cô và ph huynh trong vi c giáo d c h c sinh. ây, tôi nói
n cái tâm, cái tình c a s ph i h p.
Mong r ng, câu chuy n trao i gi a th y cô và ph huynh trên ây làm cho
ni m vui c a chúng ta — th y cô, ph huynh, h c sinh — thêm tr n v n và
ýv .
Ngu n: tonggiaophanhue.net
GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM ĐƯA HỌC SINH PHẠM LỖI VỀ NHÀ

Có m t h c sinh vi ph m nghiêm tr ng n i quy c a nhà tr ng. Ban
giám hi u yêu c u giáo viên ch nhi m ph i a em ó v t n nhà nói
chuy n v i b m . Nh ng khi ch a k p giáo viên trình bày xong,
b c a em h c sinh ó ã ng d y tát em h c sinh t i t p vì ã làm

“x u m t” gia ình. Vào a v c a ng i giáo viên ch nhi m này, b n x
lí sao ây?
1. B n im l ng không nói gì vì ó là chuy n c a gia ình giáo d c con cái.
Và ó c ng là m t bài h c cho c u h c sinh ph m t i.
2. B n b v vì cho r ng gia ình ph huynh h c sinh ã không tôn tr ng
giáo viên.
3. B n can thi p không cho ng i b ti p t c ánh h c sinh ó. ng th i
b n dùng nh ng l i l gi i thích cho v ph huynh hi u ó không ph i là
cách giáo d c hay và yêu c u gia ình cùng ph i h p v i nhà tr ng
giáo d c em.
Vi c ph i d n h c sinh ph m l i v t n nhà trình bày v i gia ình là
“v n b t c d ”, vì giáo viên s ph i chu n b “ ng u” v i nh ng
ph n ng t phía gia ình. Nh ng thi t l p m i quan h gi a gia ình và nhà
tr ng trong vi c giáo d c h c sinh là m t nhi m v vô cùng quan tr ng.
Là m t giáo viên ch nhi m, b n thay m t cho nhà tr ng th c hi n
s ph i h p ó. Trong tình hu ng này b n th c s ã g p ph i m t thách
th c l n vì ph huynh h c sinh quá nóng tính và c x có ph n h i thô l ,
ánh con ngay tr c m t giáo viên. B n có th im l ng vì ngh ó là quy n
giáo d c con c a gia ình, ch là m t giáo viên ch nhi m nên b n không
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

27


có quy n can thi p. S có nhi u ng i l a ch n ph ng án x lí này vì dù
sao ó c ng là hình ph t thích áng cho m t c u h c trò ngh ch ng m.
Nh ng li u h c sinh s ngh gì v thái “th ”, phó m c ó c a b n?
Bi t âu em ó s ngh r ng chính vi c “t cáo” c a b n là nguyên nhân

khi n em ph i ch u m t tr n òn ngay tr c m t “ng i ngoài”. Và s
b c t c, th m chí coi th ng cô giáo s ng m ng m hình thành và nh ng
l i d y b o c a b n tr nên vô tác d ng. Dù h c sinh có m c khuy t
i m th nào i n a thì không m t giáo viên nào l i mu n h c sinh ph i
ch u nh ng tr n òn chí m ng. Vì trách nhi m v i h c sinh, b n s
không th ch n m t gi i pháp ch vì s “an toàn” c a b n thân.
N u b v trong lúc này thì l i là cách x s h t s c sai l m. B n có quy n
làm i u ó vì s t ái tr c thái c x thi u tôn tr ng c a ph huynh
h c sinh. B n thay m t nhà tr ng n g p gia ình trình bày tình hình
sai ph m c a h c sinh cùng gia ình tìm gi i pháp giúp em ch
không ph i “t cáo” khi n h c sinh ph i ch u òn. Chính vì th b n có
quy n t c gi n nh ng tuy t i không nên b v vào lúc này vì nhi m v
c a b n ch a c hoàn thành.
ng tr c tình hu ng khó x này b n nên th t bình t nh và khéo léo.
Hãy c g ng ki m ch s t ái nhanh chóng tìm ra ph ng án x lí.
Tr c h t b n c n tìm cách ch m d t ngay hành ng ánh con c a v
ph huynh ó và phân tích ph huynh nh n ra r ng trong vi c giáo
d c h c sinh, b o l c không bao gi em l i k t qu t t p mà ôi khi
còn ph n tác d ng. Sau khi v ph huynh ó có v bình t nh tr l i, b n
b t u câu chuy n c a mình m t cách nh nhàng, c i m . B n ph i gi i
thích cho ph huynh hi u nhà tr ng luôn coi tr ng vai trò c a gia ình
trong vi c ph i h p giáo d c h c sinh, nh t là khi chúng ph m l i. Dù
ó có th là m t h c sinh ngh ch ng m, hay vi ph m n i quy c a tr ng,
l p nh ng không bao gi mong mu n gia ình l i giáo d c em b ng
nh ng hình th c tiêu c c, ph n khoa h c nh ánh p, ch i m ng
th m t , xúc ph m n lòng t tr ng c a các em.
tu i h c sinh
trung h c các em ã có ý th c v cái tôi cá nhân, c n c ng i l n tôn
tr ng. Chính vì v y, ch có s nh nhàng, ân c n nh ng tuy t i nghiêm
kh c m i có tác d ng khi chúng có l i. B o l c hay s xúc ph m quá

áng ch khi n chúng d n y sinh tâm lí ch ng i và tr nên ng
ng nh h n mà thôi.
28 |


Nh ng c g ng c a b n s có ý ngh a h n khi th ng th n xu t v i gia
ình nh ng bi n pháp c th cùng giúp em h c sinh ó ti n b . S
i m t nh, khéo léo và tình th ng yêu, trách nhi m v i h c trò là i u
ki n quan tr ng b n x lí thành công tình hu ng này.
Ngu n: dayhocintel.net
GIA ĐÌNH VÀ NHÀ TRƯỜNG PHẢI HỢP TÁC CHẶT CHẼ

Lâu nay, nhà tr ng nh n h c sinh vào h c nh ng th ng ít khi yêu c u
ph huynh cho bi t thói quen, tính tình, s thích… c a tr . Còn v i ph
huynh, khi g i tr cho nhà tr ng c ng hi m khi cho giáo viên bi t
nh ng c i m ó c a con em mình. Trong quá trình h c, th ng ch
khi tr có v n gì n i b t (c tích c c l n tiêu c c) thì giáo viên m i cho
ph huynh bi t m t s (ch nh ng nét c b n) c i m c a tr . Nh v y
có m t kho ng tr ng trong s quan tâm gi a nhà tr ng và gia ình i
v i tr . Kho ng tr ng ó có th phát sinh nh ng v n b t ng , khó
l ng tr c và th ng là không tích c c. Trong th c t , gia ình luôn có
nhu c u mu n bi t th i gian trên l p, trong tr ng, con em mình có
nh ng bi u hi n n i b t gì, có nh ng thói quen gì, ch i v i nh ng b n
nào, quan h v i các b n ra sao, thái h c t p nh th nào… G n nh
ch có cách duy nh t là h i tr — m t s cách khác nh tr c ti p quan sát,
theo dõi qua ghi hình tr c tuy n… th ng r t khó th c hi n. Nh ng tr
th ng tr l i không y , bên c nh s ng i ng n nh t nh thì có m t
s ho t ng mang tính thói quen, vô th c thì tr c ng khó k l i m t
cách chính xác. M t khác, các b c cha m c ng th ng ít có kiên
nh n h i và nghe k m t cách t ng t n. Trong khi ó, v i tr h c bán

trú ho c h c 2 bu i tr ng, th i gian trên l p c a tr chi m h n 1/3
th i gian trong ngày; kho ng th i gian còn l i ph n nhi u dành ng ,
ngh ng i; th i gian g n g i gi a cha m và con cái còn l i r t ít, và tr
càng l n th i gian này l i càng ít h n. Nh v y, ti p t c có m t kho ng
tr ng khác trong s quan tâm c a gia ình i v i tr .
Hi n nay, xét v c ch , có không ít bi n pháp ph i h p gi a gia ình và
nhà tr ng. H p ph huynh m i n m hai l n là m t thí d . M c ích
chính c a cu c h p này là nhà tr ng thông báo ch ng trình h c t p,
tình hình và k t qu h c t p c a tr ; gi i áp nh ng th c m c c a ph
TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG THPT

|

29