Thực hành công tác xã hội với trẻ em

Cụ Hiếu năm nay 72 tuổi, một mắt bò mù và một mắt còn nhìn được nhưng
kém. Lúc trẻ cụ là một thanh niên khoẻ nhất trong xóm, cụ có vợ và một con
trai bò tâm thần, vợ cụ bỏ nhà đi lúc con được 2 tuổi, ban ngày cụ kéo xe đi tìm
trái đạn hoặc trụ cầu hư đem về bán. Vì cuộc sống ngày càng khó khăn cụ vào
Nam kiếm sống với đứa con. Sau này cụ gặp lại người vợ cũ. Con trai thì gởi ở
bệnh viện và cụ bỏ luôn ở đó vì không có tiền nuôi. Vợ cụ bệnh chết. Cụ có lúc
đi bán vé số dạo có lúc đi nhặt ve chai. Sau đó do tuổi già sức yếu phải lang
thang xin ăn. Ban ngày đi ăn xin, tối ngủ công viên, một hôm cụ bò tập trung về
phường và sau đó cụ được đưa vào Trung tâm bảo trợ người già đến nay gần 2
năm.
Hiện tại cụ rất buồn, hay ngồi một mình và ít giao tiếp với người khác.
PHÂN TÍCH TRƯỜNG HỢP
1. Tiếp cận thân chủ :
Nhân viên CTXH gặp thân chủ tại qn ca phê …. - Cần Thơ (Nơi Minh Anh
cùng nhóm bạn thường xun lui tới)
2. Nhận diện vấn đề:
Vấn đề chính thân chủ gặp phải: Đang cùng nhóm bạn bỏ nhà đi lang thang để
tìm cảm giác lạ và chưa có ý định về nhà.
3. Thu thập dữ liệu:
a/ Nguồn thu thập thơng tin:
- Thân chủ là: Minh Anh
- Nhóm bạn cùng Minh Anh bỏ nhà đi lang thang
- Những người bạn cùng trường chơi thân với Minh Anh
- Gia đình Minh Anh (đặc biệt là bà vú ni). Tuy nhiên khơng nên tiết lộ nơi
ở của Minh Anh khi chưa cần thiết
b/ Thơng tin thu thập được về thân chủ cụ Hiếu:
- Lý do bỏ nhà đi lang thang bụi đời: Cha mẹ khơng quan tâm đến em, em
buồn chán và muốn tìm cảm giác lạ.
- Bản chất của Minh Anh:
+ Là học sinh học lực trung bình nhưng khơng bị ở lại lớp, hạnh kiểm tốt, là
người sống nội tâm, ít chia sẻ với bạn bè.

+ Là đứa bé ngoan biết vâng lời “đi học về là vào phòng học bài, khơng đi đâu
chơi”
+ Là người biết quan tâm đến bạn bè “Khi khơng còn tiền tiêu cả nhóm bạn
cùng bàn kế hoạch kiếm tiền, Minh Anh là người xong xáo nhất; Khi khơng đủ
phần chia cho nhau, Minh Anh ln nhường cho bạn”. Minh Anh nói: Bạn bè là
trên hết.
+ Minh Anh ít nói về ba mẹ nhưng thường ngồi một mình sau khi tàn các cuộc
chơi, hoặt trong những lúc khơng làm gì.
4. Chuẩn đoan:


a/ Vấn đề và đặc điểm của thân chủ:
Buồn chán cảnh sống trong gia đình bà mẹ không quan tâm, bỏ nhà đi lang
thang là muốn tìm cảm giác lạ, tìm niềm vui trong cuộc sống.
b/ Nguyên nhân vấn đề:
- Ba mẹ Minh Anh chỉ lo làm ăn mà không quan tâm gì đến Minh Anh, không
bao giờ tìm hiểu mong muốn của Minh Anh.
- Sống trong giàu sang, đủ đầy tiền nghi nhưng không có được sự chăm sóc
chu đáo
c/ Nhu cầu của thân chủ:
Muốn được ba mẹ quan tâm nhiều hơn, muốn tâm sự chia sẻ với ba mẹ, muốn
tìm hiểu ý nghĩa đích thực của cuộc sống
d/ Mục tiêu can thiệp:
- Thay đổi tư tưởng đi lang thang của Minh Anh
- Đưa Minh Anh trở về với gia đình, trở lại học tập như những bạn bè khác
- Thay đổi nhận định, cách nhìn của ba mẹ đối với Minh Anh (Minh Anh
không cần những gì ba mẹ mua cho mà Minh Anh chỉ cần ba mẹ quan tâm, chăm
sóc, yêu thương).
e/ Điểm mạnh và điểm yếu của thân chủ:
ĐIỂM MẠNH

- Hạnh kiểm tốt
- Biết vâng lời

ĐIỂM YẾU
- Tâm lý tuổi đang lớn nhưng
không có sự uống nắn kiệp thời
của người lớn.
- Dễ nghe lời người khác

f/ Yếu tố cản trở:
- Khó tiếp cận, khó xác định vị trí (nơi Minh Anh xem như là nhà), nơi Minh
Anh thường xuyên lui tới.
- Bị nhó bạn xấu lôi kéo, nhồi nhết vào đầu những tư tưởng, hành vi không
tốt.
g/ Sơ đồ sinh thái:
Nhà
Cha Mẹ
trường
Minh Anh
Bạn cùng
trường

Bạn cùng
lang thang

5. Kế hoạch can thiệp:
Thời gian
1 tháng

Mục tiêu

Từ bỏ

Hoạt động

Nguồn lực

Chỉ số lượng giá


2 tháng
2–3
tháng

tư tưởng đi
lang thang
Thay
đổi
cách
nhìn của ba
mẹ về MA
Đưa
MA trở về
gia đình
Minh
Anh trở lại
trường
và
học tập tốt
hơn

6. Thực hiện kế hoạch:
Trước khi triển khai kế hoạch, nhân viên CTXH cùng thân chủ và các cá nhân
hỗ trợ cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bao gồm: Chuẩn bị tư thế sẵn sang để thực
hiện kế hoạch, chuẩn bị tất cả điều kiện về vật chất, các nguồn lực khác hỗ trợ
tham gia tiến trình.
7. Lượng giá kết thúc/ chuyển giao:
Nội dung lượng giá bao gồm:
- Lượng giá tính hiệu quả của quá trình hỗ trợ (đối chiếu với mục tiêu);
- Sự tiến bộ của thân chủ so với trước;
- Ý kiến phản hồi của thân chủ và những người có liên quan về phương pháp,
cách thức làm việc của nhân viên xã hội để điều chỉnh phù hợp hơn.
- Các hoạt động tổ chức và hành chính đối với quá trình hỗ trợ.
Tiến trình kết thúc khi các mục tiêu đã hoàn thành, vấn đề của thân chủ được
giải quyết. Lúc này, để kết thúc tiến trình nhân viên xã hội càn có sự giãn cách dẫn
khỏi thân chủ. Kết thúc đột ngột sẽ gây sốc cho thân chủ (đặc biệt thân chủ là
người cao tuổi)
Trước khi kết thúc, nhân viên xã hội và thân chu cùng lên một kế hoạch cho
tương lai của thân chủ, để khi nhân viên CTXH rút đi, thân chủ có thể tự lập.