Dạy tích hợp liên môn giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình

Bài thi tích hợp liên môn
Chủ đề: Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
PHIẾU THÔNG TIN VỀ GIÁO VIÊN DỰ THI
– SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NAM
– PHÒNG GIÁO DỤC – ĐT ĐẠILỘC
– Trường THCS KIM ĐỒNG
– Địa chỉ : Hà Nha – Đại Đồng – Đại Lộc – Quảng Nam
Giáo Viên
– Họ và tên giáo viên: Trần Đình Trai
Ngày sinh: 10/06/1958
Điện Thoại: 0978855160
Email:
Giáo viên: Trần Đình Trai – Trường THCS KIM ĐỒNG


Ngày 18 tháng 11 năm 2015.

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập tự do hạnh phúc
PHIẾU DỰ THI : DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP
I/ Chủ đề : Dạy học tích hợp các môn học : Hình học, Vật lí, hoá học, dân số và môi
trường… thông qua chủ đề : Giải bài toán bằng cách lập phương trình .
II/ Mục tiêu dạy học:
•

Kiến thức , kĩ năng , thái độ của các môn học sẽ đạt được trong dự án này là :

Môn hình học, môn vật lí , môn hoá học, địa lí , giáo dục dân số và môi trường.
•

Học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn: đại số – Hình học,

đại số – Hoá học, đại số – Vật lí, lồng ghép Giáo dục dân số và môi trường.

III/ Đối tượng dạy học của dự án:
Học sinh khối 9.
IV/ Ý nghĩa , vai trò của dự án:
Gắn kết kiến thức, kĩ năng , thái độ các môn học với nhau, với thực tiễn đời sống xã hội ,
làm cho học sinh yêu thích môn học hơn và yêu cuộc sống.
V/ Thiết bị dạy học:
•
•

Máy chiếu, laptop
Bảng nhóm

VI/ Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
Do thời gian hạn chế sau đây chúng tôi chỉ giới thiệu sản phẩm nhóm đã thiết kế đó là
Mô tả hoạt động dạy và học qua giáo án toán đại 9 tiết (44): Luyện tập.
Để dạy học theo chủ đề tích hợp các môn học , đối với chủ đề Giải bài toán bằng cách lập
phương trình cụ thể là đối với tiết (44): luyện tập
Tôi cần thay đổi một số bài tập trong SGK đã nêu ra, thay vào đó một số bài tập có liên
quan đến các môn học khác như môn vật lí, môn hoá học , môn hình học .Để giải được


các bài toán này học sinh cần nắm được các kiến thức lên môn nói trên. Ngoài ra tôi còn
đưa một số bài toán liên quan đến giáo dục môi trường, dân sốkế hoạch hoá gia đình.
VII/ Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh.
* Nội dung:
1.Về kiến thức:
Đánh giá ở 3 cấp độ :
1.

2.
3.
4.

Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng ( Cấp độ thấp, cấp độ cao)
Về kĩ năng:

Đánh giá:
– Rèn luyện năng giải bài toán bằng cách lập phương trình
– Kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn để giải bài toán bằng cách lập phương trình.
3. Về thái độ:
Đánh giá thái độ học sinh :
•
•

Ý thức , tinh thần tham gia học tập
Tình cảm của học sinh đối với môn học và các môn học khác có liên quan.

*cách thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập , sản phẩm của học sinh.
– GV đánh giá két quả ,sản phẩm của học sinh
– HS tự đánh giá kết quả, sản phẩm lẫn nhau( các nhóm , tổ)
– Phiếu trắc nghiệm về đánh giá kết quả, sản phẩm của HS

VIII/ Các sản phẩm của học sinh:
•
•
•
•

Hệ thống các bước giải bài toán bằng cách lập pt ( Vào giấy A4, hs cả lớp)
Giải bài tập của học sinh vào giấy A4 (theo nhóm, tổ)
Giải bài tập của học sinh vào bảng phụ( cá nhân)
Phiếu trả lời trắc nghiệm bài tập của học sinh.(cả lớp)

************************************
PHIẾU MÔ TẢ HỒ SƠ DẠY HỌC DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN


I/ Tên hồ sơ dạy học : Vận dụng kiến thức liên môn để dạy bài :
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình .
II/ Mục tiêu dạy học:
– Kiến thức , kĩ năng , thái độ của các môn học sẽ đạt được trong tiết này là :
Môn hình học, môn vật lí , địa lí , nông nghiệp, giáo dục dân số và môitrường.
– Học sinh cần có năng lực vận dụng những kiến thức liên môn: đại số – nông nghiệp –
lồng ghép Giáo dục môi trường- Hình học, đại số ; đại số – Vật lí, dân số kế hoạch hoá
gia đình
III/ Đối tượng dạy học :
Học sinh đại trà lớp 9. Số lượng: 35 em/lớp
IV/ Ý nghĩa , vai trò của dự án:
– HS huy động được kiến thức liên môn từ nhiều môn học khác nhau
để giải bài toán cũng như giải quyết các tình huống trong thực tế đời sống
– Gắn kết kiến thức, kĩ năng , thái độ các môn học với nhau, với thực tiễn đời sống xã hội
, làm cho học sinh yêu thích môn học hơn và yêu cuộc sống.
– Học sinh nhận thấy được ý nghĩa và tầm quan trọng của các môn học,và thấy được vai
trò của các môn học trong thực tế.
V/ Thiết bị dạy học:
– HS cần chuẩn bị:
+ Bảng nhóm

+ Bút dạ.
+ Giấy A4
– Giáo viên chuẩn bị:
+ Máy chiếu, phấn màu
+ Tổng hợp kiến thức các môn: Toán học, Vật lí, Nông nghiệp – Môi trường, dân số kế
hoạch hoá gia đình
VI/ Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
Do thời gian hạn chế sau đây chúng tôi chỉ giới thiệu sản phẩm nhóm đã thiết kế đó là
Mô tả hoạt động dạy và học qua giáo án toán 9 tiết 44 Luyện tập.
Để dạy học theo chủ đề tích hợp các môn học , đối với chủ đề Giải bài toán bằng cách lập
phương trình cụ thể là đối với tiết 44 luyện tập
Chúng tôi cần thay đổi một số bài tập trong SGK đã nêu ra, thay vào đó một số bài tập có
liên quan đến các môn học khác như môn vật lí, môn hoá học, môn hình học . Để giải
được các bài toán này học sinh cần nắm được các kiến thức lên môn nói trên. Ngoài ra tôi
còn đưa một số bài toán liên quan đến giáo dục môi trường, dân số kế hoạch hoá gia đình.


VII/ Kim tra ỏnh giỏ kt qu hc tp ca hc sinh.
* Ni dung:
1.V kin thc:
ỏnh giỏ 3 cp :
1.
2.
3.
4.

Nhn bit
Thụng hiu
Vn dng ( Cp thp, cp cao)
V k nng:

ỏnh giỏ:
Rốn luyn nng gii bi toỏn bng cỏch lp h phng trỡnh
K nng vn dng kin thc liờn mụn gii bi toỏn bng cỏch lp h phng trỡnh.
3. V thỏi :
ỏnh giỏ thỏi hc sinh :
í thc , tinh thn tham gia hc tp
Tỡnh cm ca hc sinh i vi mụn hc v cỏc mụn hc khỏc cú liờn quan.
*Cỏch thc kim tra, ỏnh giỏ kt qu hc tp , sn phm ca hc sinh.
GV ỏnh giỏ kột qu ,sn phm ca hc sinh
HS t ỏnh giỏ kt qu, sn phm ln nhau( cỏc nhúm , t)
Phiu trc nghim v ỏnh giỏ kt qu, sn phm ca HS
VIII/ Cỏc sn phm ca hc sinh, minh chng kt qu ca hc sinh:
1. Cỏc sn phm ca hc sinh
H thng cỏc bc gii bi toỏn bng cỏch lp h pt ( Vo giy A4, hs c lp)
Gii bi tp ca hc sinh vo giy A4 (theo nhúm, t)
Gii bi tp ca hc sinh vo bng ph( cỏ nhõn)
Phiu tr li trc nghim bi tp ca hc sinh.(c lp)
2. Minh chng kt qu ca hc sinh:
Sau khi c hc bi: Gii bi toỏn bng cỏch lp h phng trỡnh thụng qua vic tớch
hp liờn mụn, a s cỏc em hc sinh lp 9 ó thy hng thỳ hn khi hc ni dung ny
IX/ Tin trỡnh:
Hot ng 1: Kieồm tra baứi cuừ :
HS1 : Giaỷi h phửụng trỡnh


HS2 : Giaûi hệ phöông trình
HS3: Hãy nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình?
– Mục đích kiểm tra HS1 Và HS2 giải hai bài hệ phương trình là để kiểm tra kỷ năng giải
hệ phương trình của học sinh đồng thời phục vụ cho hai bài luyện tập, HS ở dưới lớp độc

lập giải và đối chiếu kết quả, GV cho học sinh nhận xét và hoàn chỉnh bài giải. Ở HS3
giúp các em nắm lại trình tự giải bài toán bằng cách lập phương trình.
Hoạt động 2. Tích hợp liên môn: Đại số – Nông nghiệp – Môi trường
GV yêu cầu HS đọc Bài tập 34 tr 24 SGK
H: Bài toán cho biết gì ? Hỏi gì? Có liên quan gì trong thực tế, có liên quan đến môn học
nào?, sản xuất rau ở gia đình để sử dụng thường có dùng hóa chất để kích thích tăng
trưởng không? Môi trường ở đây như thế nào?
Giáo viên hướng dẫn cho học sinh lập phương trình và giải.
Hoạt động 3. Tích hợp liên môn: Đại số – Vật lý (Hoạt động nhóm)
GV yêu cầu HS đọc Bài 44 (trang 27 sgk)
H: Bài toán cho biết gì ? Hỏi gì? Có liên quan gì trong thực tế, có liên quan đến môn học
nào?, Giáo viên cho học sinh lập phương trình và giải theo nhóm, và dừng lại ở lập
phương trình.
Phần củng cố giáo viên cho học sinh nêu lại các bước giải bài toán bằng cách lập hệ
phương trình, và nêu từng bài có liên quan đến kiến thức môn nào và có tính thực tế như
thế nào.
Phần hướng dẫn về nhà.
Giáo viên giới thiêu thêm một số bài toán có liên quan đến các môn học khác như các bài
sau để các em tham khảo về tích hợp liên môn và liên quan thực tế để các em hứng thú
hơn trong học tập bộ môn toán.
– Học và nắm chắc các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình
– Vận dụng linh hoạt kiến thức lien môn để giải bài toán bằng cách lập phương trình
– Làm các bài tập
GV : đưa đề bài lên màn chiếu:
1/ Người ta hoà tan 8 kg chất lỏng loại một với 6 kg chất lỏng loại hai thì được một hỗn
hợp có khối lượng riêng là 700 kg/m3. Biết rằng khối lượng riêng của chất lỏng loại một
lớn hơn khối lượng riêng của chất lỏng loại hai là 200kg/m3. Tính khối lượng riêng của
mỗi loại chất lỏng?
HD: Sử dụng kiến thức liên môn: Vật lí – Đại số
2/ Dân số xã x hiện nay có 10.000 người . Người ta dự đoán sau 2 năm dân số xã x là

10404 người. Hỏi trung bình hàng năm dân số xã x tăng thêm bao nhiêu phần trăm?


HD: Sử dụng kiến thức liên mơn: Địa lí – Thống kê – Đại số
3/ Một hình vng MNPQ nội tiếp trong tam giác BAC ( M AB; N AC ;P và Q BC) Tam
giác BAC có đáy BC = a, đường cao AH = h(a và h cùng đơn vị đo).Tính độ dài cạnh
hình vng./.
HD: Sử dụng kiến thức liên mơn: Hình học – Đại số
4/ Bài 36 trang 24 sgk Thống kê – Đại số – Qn sự.
Giáo án
TIẾT 44 – ĐẠI SỐ 9
LUYỆN TẬP – GIẢI BÀI TỐN BẰNG CÁCH LẬP HỆ PHƯƠNG TRÌNH.
I/ MỤC TIÊU: Qua bài này, HS cần đạt được:
– Kiến thức: Học sinh được cũng cố lại các bước giải bài tốn bằng cách lập hệ phương
trình; củng cố lại cơng thức tính khối lương ( Vật lí); định lí Pitago (Hình học); Kiến thức
về đơn chất, hợp chất ( Hóa học); Kiến thức về dân số – mơi trường ….
– Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức mơn học vật lí, mơn hố học , hình
học … để giải thành thành thạo một số bài tốn có nội dung khác nhau bằng cách lập
phương trình.
– Thái độ: Học sinh có ý thức và tích cực giải bài tập, thơng qua đó các em u thích hơn
mơn tốn , cũng như các mơn lí , hố , địa lí , giáo dục dân số , mơi trường…
II/ CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRỊ:
– Giáo viên chuẩn bị:
+ Máy chiếu, phấn màu
+ Tổng hợp kiến thức các mơn: Vật lí, Hóa học, Tốn học,
– HS cần chuẩn bị:
+ Bảng nhóm
+ Bút dạ.
+ Giấy A4
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY

1. Ổn đònh lớp : 1 phút kiểm diện
2. Kiểm tra bài cũ :
Hoạt động 1.
Kiểm tra
HS1 : Giải hệ phương trình


HS2 : Giaûi hệ phöông trình
HS2Hãy nhắc lại các bước giải bài
toán bằng cách lập phương trình?

1HS trả lời: Tóm tắt các bước giải bài toán bằng cách lập phương
trình
Bước 1. Lập phương trình:

GV: Nhận xét tóm tắt treo bảng
phụ

– Chọn ẩn và xác định điều kiện thích hợp cho ẩn số;
– Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết;
– Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng.
Bước 2. Giải phương trình.
Bước 3. Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình,
nghiệm nào thoả mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết
luận.

1. Bài mới
¯Giới thiệu vào bài Để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình, chúng ta cũng
làm tương tự
¯ Các hoạt động dạy

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC
KIẾN THỨC
VIÊN
SINH
Hoạt động 2. Đại số – nông ngiệp – môi trường
Bài tập 34 tr 24 SGK
GV yêu cầu HS đọc Bài tập 34 HS: Cho biết vườn nhà Lan
tr 24 SGK
trồng bắp cải thành nhiều
H: Bài toán cho biết gì ? Hỏi luống, số cây mỗi luống như Gọi số luống rau trong
gì?
nhau. Nếu tăng thêm 8 luống, vườn là x, số cây rau
mỗi luống giảm 3 cây thì ít đi của mỗi luống là y (ĐK:
54 cây
x và y là các số nguyên
H: Ta có thể biết đại lượng nào Nêu giảm đi 4 luống, mỗi
dương)
thì tính được số cây trong
luống thêm hai cây thì tăng
vườn?
Số cây trong vườn trồng
thêm 32 cây
GV gợi ý HS chọn ẩn là hai đại Hỏi số cây rau cải trong vườn. theo dự định
lượng chưa biết trên và xác
Số cây nếu thay đổi lần
Đ: Nếu biết số luống và số cây đầu
định điều kiện cho ẩn ?
mỗi luống ta sẽ tính được số
Dựa vào dữ kiện bài toán cho cây trong vườn

(x + 8)(y – 3)


hãy lập phương trình và hệ
phương trình giải và trả lời bài
toán?
HS cả lớp làm bài vào vở
1HS trình bày bài trên bảng

GV nhận xét sửa sai

HS trình bày bài giải:
Gọi số luống rau trong vườn
là x, số cây rau của mỗi luống
Số cây nếu thay đổi lần
là y (ĐK: x và y là các số
sau:
nguyên dương)
Số cây trong vườn trồng theo (x – 4)(y + 2)
dự định
Theo đề bài ta có hệ
Số cây nếu thay đổi lần đầu phương trình
(x + 8)(y – 3)
Số cây nếu thay đổi lần sau:
(x – 4)(y + 2)

Vậy số cây trong vườn
là 750 (50 luống, mỗi
luống 15 cây)

Theo đề bài ta có hệ phương
trình
Vậy số cây trong vườn là 750
(50 luống, mỗi luống 15 cây)

Hoạt động 3. Đại số – Vật lý (Hoạt động nhóm)
Bài 44 (trang 27 sgk)
Cho biết khối lượng đồng trong Khối lượng đồng trong hợp
hợp kim là x(g) và khối lượng kim là x(g) và khối lượng kẽm Bài 44 :
kẽm trong hợp kim là y(g)
trong hợp kim là y(g)
Gọi khối lượng đồng
– Hãy chọn ẩn số ?

ĐK : x > 0; y > 0

trong hợp kim là x(g) và
– Lập phương trình (1)
Vì khối lượng của vật là 124g khối lượng kẽm trong
hợp kim là y(g)
– Vì khối lượng của vật là 124g nên ta có phương trình : x + y
ĐK : x > 0; y > 0
nên ta có phương trình như thế = 124
nào ?

x gam đồng có thể tích là
Vì khối lượng của vật là
3
(cm
)

124g nên ta có phương
– Phương trình (2) biểu thị mối
quan hệ về thể tích
y gam kẽm có thể tích là (cm3) trình : x + y = 124
có thể tích
– Biết 89g đồng có thể tích
Thể tích của vật là 15cm3, nên x gam đồng
3
là
(cm
)
3
10cm
ta có phương trình :
– Vậy x(g) đồng có thể tích là = > hệ phương trình
bao nhiêu cm3

y gam kẽm có thể tích là
(cm3)

– Biết 7g kẽm có thể tích 1 cm3

Thể tích của vật là


– Vậy y (g) kẽm có thể tích bao
nhiêu cm3 ?
– Hãy lập phương trình (2)

15cm3, nên ta có

phương trình

=> lập hệ phương trình

= > hệ phương trình

Hoạt động 3.
tắt nêu các bước giải CỦNG CỐ
Nêu tóm tắt các bước giải
4. Hướng dẫn về nhà.
– Học và nắm chắc các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình
– Vận dụng linh hoạt kiến thức lien môn để giải bài toán bằng cách lập phương trình
– Làm các bài tập
GV : đưa đề bài lên màn chiếu:
1/ Người ta hoà tan 8 kg chất lỏng loại một với 6 kg chất lỏng loại hai thì được một hỗn
hợp có khối lượng riêng là 700 kg/m3. Biết rằng khối lượng riêng của chất lỏng loại một
lớn hơn khối lượng riêng của chất lỏng loại hai là 200kg/m3. Tính khối lượng riêng của
mỗi loại chất lỏng?
HD: Sử dụng kiến thức liên môn: Vật lí – Đại số
2/ Dân số xã x hiện nay có 10.000 người . Người ta dự đoán sau 2 năm dân số xã x là
10404 người. Hỏi trung bình hàng năm dân số xã x tăng thêm bao nhiêu phần trăm?
HD: Sử dụng kiến thức liên môn: Địa lí – Thống kê – Đại số
3/ Một hình vuông MNPQ nội tiếp trong tam giác BAC ( M AB; N AC ;P và Q BC) Tam
giác BAC có đáy BC = a, đường cao AH = h(a và h cùng đơn vị đo).Tính độ dài cạnh
hình vuông./.
HD: Sử dụng kiến thức liên môn: Hình học – Đại số