Các yếu tố tác động đến tỷ suất lợi nhuận của các ngân hàng thương mại cổ phần việt nam

B
TR

NGă

TÀI CHÍNH

I H C TÀI CHÍNH-MARKETING
***

TR N TH THÙY LINH

CÁC Y U T TÁC

NG

N T SU T L I NHU N

C A CÁC NGÂN ảÀNG Tả

NG M I C PH N

VI T NAM
Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s : 60.34.02.01
LU NăV NăTH CăS ăKINHăT

TP.H CHÍ MINH -2016


L IăCAMă OAN

Tôi xin cam đoan công trình nghiên c u này là k t qu c a quá trình nghiên c u khoa h c
đ c l p và nghiêm túc c a riêng tôi d

is h

Các thông tin và d li u trong lu n v n đ

ng d n c a TS.

c thu th p t các website có uy tín và trích d n

đ y đ . K t qu nghiên c u c a đ tài này c ng ch a đ
nghiên c u nào tr

ng Th Ng c Lan.

c công b trong b t kì công trình

c đây.
TPHCM, Ngày tháng
Tác gi

Tr n Th Thùy Linh

n m


L I C Mă N
Tôi xin g i l i c m n chân thành đ n t t c các Th y Cô c a Tr

Marketing đã t n tình gi ng d y tôi hoàn t t các môn h c t i nhà tr
Th y Cô Khoa

ào T o Sau

ng

i h c Tài Chính

ng. Xin c m n các

i H c đã luôn t o đi u ki n t t nh t đ tôi c ng nh các

h c viên khác hoàn thi n lu n v n đúng ti n đ trong su t quá trình vi t lu n v n.
Tôi xin chân thành c m n TS.

ng Th Ng c Lan đã quan tâm, đ u t th i gian và tâm

huy t trong su t quá trình nghiên c u, nh c nh và cho nh ng l i khuyên đ bài lu n v n
c a tôi đ

c đ y đ nh t.

Xin chân thành c m n các Th y cô trong h i đ ng ch m lu n v n đ lu n v n c a tôi
đ

c hoàn thi n h n.

Cu i cùng tôi xin c m n đ ng nghi p, b n bè và ng

i thân đã đ ng viên, chia s , giúp

đ và khích l tôi trong quá trình th c hi n lu n v n.
TPHCM, Ngày tháng
Tác gi lu năv n

Tr n Th Thùy Linh

n m


M CL C


CH

NGă1:ăGI IăTHI UăNGHIểNăC U ................................................................... 1

1.1.

Tính c p thi t c aăđ tài: ...................................................................................... 1

1.2.

M c tiêu nghiên c u: ............................................................................................ 2

1.3.

Câu h i nghiên c u: .............................................................................................. 2
iăt

1.4.

ng và ph m vi nghiên c u: ...................................................................... 2

1.5.

Ph

ngăphápănghiênăc u: .................................................................................... 3

1.6.

ụăngh aăkhoaăh c và th c ti n c a lu n án nghiên c u..................................... 3

1.7.

B c c lu năv n: .................................................................................................... 3

CH

NGă2:ăKHUNGăLụăTHUY TăC Aă

TR

Că ỂY ..................................................................................................................... 5

2.1.

ăTĨIăVĨăCÁCăNGHIểNăC Uă

C ăs lý thuy t v l i nhu n c aăngơnăhƠngăth

ngăm i.................................. 5

2.1.1.

Khái ni m l i nhu n c a NHTM...................................................................... 5

2.1.2.

Vai trò l i nhu n c a NHTM ........................................................................... 6

2.1.3.

Các ch tiêu tuy t đ i xác đ nh l i nhu n. ........................................................ 7

2.1.4.

Các ch tiêu t

ng đ i đánh giá l i nhu n. ...................................................... 8

nhăh

ngăđ n t su t l i nhu n c a NHTM ............................... 11

2.2.

Các y u t

2.2.1.

Các y u t vi mô nh h

ng đ n l i nhu n c a NHTM ................................ 11

2.2.2.

Các y u t v mô nh h

ng đ n l i nhu n c a NHTM: ............................... 14

2.3.

T ng quan các nghiên c uătr

2.3.1.

căđơy. ............................................................... 16

Nghiên c u c a DegerAlpet và Adem Anbar (2011) .................................... 16

2.3.2. Nghiên c u c a Khizer Ali, Muahammad Farhan Akhtar và Hafix Zafar
Ahmed (2011) .............................................................................................................. 17
2.3.3.
CH

Nghiên c u c a Nguy n Th Hoàng Anh (2013) ........................................... 18

NGă3:ăMỌăHỊNHăNGHIểNăC U ...................................................................... 22


3.1.

D li u nghiên c u. ............................................................................................. 22

3.2.

Gi thuy t nghiên c u ........................................................................................ 22

3.3.

Mô hình nghiên c u ............................................................................................ 25

Các bi n đ c l p ........................................................................................................... 26
3.4. Ph
CH

ng pháp nghiên c u: ..................................................................................... 27

NGă4:ăK TăQU ăNGHIểNăC UăVĨ ............................................................... 30

TH OăLU N ................................................................................................................... 30
4.1.ăăS ăl c v tình hình ho tăđ ng c a ngành ngân hàng t i Vi tăNamăgiaiăđo n
2008 -2014: ..................................................................................................................... 30
4.1.1. Quy mô tài s n và v n ch s h u: ................................................................... 30
4.1.2. Ho t đ ng tín d ng và huy đ ngv n. ................................................................ 31
4.2. Th ng kê mô t các bi n ........................................................................................ 33
4.3. Ma tr n h s t

4.4.

ngăquan ..................................................................................... 34

K t qu h i quy mô hình. ................................................................................... 36

4.4.1.

Mô hình v i bi n ph thu c là ROA .............................................................. 36

4.4.2.

Mô hình v i bi n ph thu c là ROE .............................................................. 37

4.5.

L a ch n mô hình h i quy phù h p cho bi n ph thu c ROA ...................... 38

4.5.1. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy g p (Pooled regression) và mô hình
h i quy các nh h ng c đ nh (FEM: Fixed Effect Model) ...................................... 38
4.5.2. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy g p (Pooled regression) và mô hình
h i quy các nh h ng ng u nhiên (REM: Random Effect Model) ............................ 38
4.5.3. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy các nh h ng c đ nh (FEM: Fixed
Effect Model) và mô hình h i quy các nh h ng ng u nhiên (REM: Random Effect
Model). 39
4.5.4.

Ki m đ nh hi n t

4.5.5.

Ki m đ nh t t

4.6.

ng ph

ng sai thay đ i trong mô hình l a ch n FEM. ... 39

ng quan gi a các ph n d . .................................................. 40

L a ch n mô hình h i quy phù h p cho bi n ph thu c ROE....................... 40

4.6.1. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy g p (Pooled regression) và mô hình
h i quy các nh h ng c đ nh (FEM: Fixed Effect Model) ...................................... 40


4.6.2. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy g p (Pooled regression) và mô hình
h i quy các nh h ng ng u nhiên (REM: Random Effect Model) ............................ 41
4.6.3. Ki m đ nh đ l a ch n mô hình h i quy các nh h ng c đ nh (FEM: Fixed
Effect Model) và mô hình h i quy các nh h ng ng u nhiên (REM: Random Effect
Model). 41
4.6.4.

Ki m đ nh hi n t

4.6.5.

Ki m đ nh t t

4.7.

ng ph

ng sai thay đ i trong mô hình l a ch n REM. .. 42

ng quan gi a các ph n d . .................................................. 42

Ki măđ nh các gi thuy t nghiên c u và gi i thích k t qu mô hình h i quy.
43

4.7.1.

T ng h p k t qu nghiên c u:........................................................................ 44

4.7.2.

Ki m đ nh gi thuy t nghiên c u th nh t (H1). ........................................... 45

4.7.3.

Ki m đ nh gi thuy t nghiên c u th hai (H2). ............................................. 45

4.7.4.

Ki m đ nh gi thuy t th ba (H3). ................................................................. 46

4.7.5.

Ki m đ nh gi thuy t th t (H4). .................................................................. 47

4.7.6.

Ki m đ nh gi thuy t th n m (H5). .............................................................. 47

4.7.7.

Ki m đ nh gi thuy t th sáu (H6). ................................................................ 48

4.7.8.

Ki m đ nh gi thuy t th b y (H7). ............................................................... 49

4.7.9.

Ki m đ nh gi thuy t th tám (H8). ............................................................... 49

CH

NGă5:ăK TăLU NăVĨăKI NăNGH ................................................................. 50

5.1.

Tóm t t k t qu nghiên c u ............................................................................... 50

5.2.

Khuy n ngh chính sách. .................................................................................... 50

5.2.1.

i v i các NHTM. ....................................................................................... 50

5.2.2. H tr t phía Chính ph và Ngân hàng Nhà n
5.3.

c: .......................................... 52

Gi i h n nghiên c u............................................................................................ 53


DANH M C T
FEM: mô hình h i quy các nh h
REM: Mô hình h i quy nh h
NHTM: Ngân hàng th

ng c đ nh

ng ng u nhiên.

ng m i

NHTMCP: Ngân hàng th

ng m i C Ph n

VI T T T


DANH M CăCÁCă

Hình 4.1 – Ch s t c đ t ng tr

TH

ng t ng tài s n và t c đ t ng tr

ng v n t có c a h

th ng NHTM Vi t Nam giai đo n 2008 -2014 (trang 27)
Hình 4.2 – T c đ t ng tr

ng v n huy đ ng c a h th ng ngân hàng Vi t Nam giai đo n

2008 – 2014. (trang 28)
Hình 4.3 – T c đ t ng tr
-2014 (trang 29)

ng tín d ng c a h th ng ngân hàng Vi t Nam giai đo n 2008


DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 4.1. Th ng kê mô t các bi n trong mô hình. (trang 34)
B ng 4.2. Ma tr n h s t
B ng 4.3. Ki m đ nh hi n t

ng quan gi a các bi n (trang 35)
ng đa c ng tuy n. (trang 36)

B ng 4.4. K t qu các mô hình h i quy v i bi n ph thu c ROA.(trang 37)
B ng 4.5. K t qu các mô hình h i quy v i bi n ph thu c ROE (trang 38)

B ng 4.6. K t qu ki m đ nh Breusch và Pagan Lagrangian (trang 40)
B ng 4.7.K t qu ki m đ nh Hausman (trang 40)
B ng 4.8.K t qu ki m đ nh Wald hi u ch nh.(trang 41)
B ng 4.9.K t qu ki m đ nh Wooldrige.(trang 41)
B ng 4.10. K t qu ki m đ nh Breusch và Pagan Lagrangian (trang 42)
B ng 4.11.Ki m đ nh Hausman.(trang 43)
B ng 4.12.K t qu ki m đ nh Breusch và Pagan Lagrangian.(trang 44)
B ng 4.13.K t qu ki m đ nh Wooldrige.(trang 44)
B ng 4.14. K t qu

cl

ng mô hình b ng ph

quát kh thi (FGLS).(trang 45)

ng pháp bình ph

ng t i thi u t ng


CH

NGă1:ăGI I THI U NGHIÊN C U

Tính c p thi t c aăđ tài:

1.1.

Ngân hàng th

ng m i là m t ph n c t lõi trong h th ng tài chính

nói riêng và các n

Vi t Nam

c đang phát tri n nói chung. Nó gi vai trò quan tr ng trong vi c

thu hút v n nhàn r i và phân ph i ngu n v n đ n n i c n thi t, t o n n t ng cho s
phát tri n kinh t .
Hi n nay, s t ng tr

ng nhanh v s l

ng c a các ngân hàng th

ng m i trong

th i gian qua đã t o nên r t nhi u bi n chuy n trong h th ng ngân hàng Vi t Nam.
Ti n đ đó v a giúp t ng s c c nh tranh l i v a ch n l c và kh ng đ nh tên tu i c a
nh ng ngân hàng phát tri n b n v ng, hi u qu . Các ngân hàng không có kh n ng
c nh tranh s đ

c thay th b ng các ngân hàng hi u qu h n.

i u này cho th y, ch

có các ngân hàng hi u qu nh t m i có l i th c nh tranh. Nh v y, hi u qu ho t
đ ng tr thành m t tiêu chí quan tr ng đ đánh giá s t n t i c a m t ngân hàng trong

m t môi tr

ng c nh tranh qu c t ngày càng phát tri n. M t trong nh ng y u t bi u

hi n hi u qu c a ho t đ ng ngân hàng là l i nhu n.
Hi u qu ho t đ ng c a các trung gian tài chính đ

c th hi n b ng vi c đ y m nh

kh n ng c nh tranh gi a các ngân hàng, hoàn thi n hành lang pháp lý, tháo b rào c n
th tr

ng,… đòi h i nhi u n l c h n trong vi c phát tri n và c i cách sâu r ng, toàn

di n, nh m nâng cao ho t đ ng c a c h th ng ngân hàng.
c nđ

ây th c s là v n đ l n

c quan tâm nhi u h n n a.

Xu t phát t mong mu n nâng cao kh n ng c nh tranh và hi u qu ho t đ ng c a
các ngân hàng đ tài nghiên c u đã t p trung đo l

ng tác đ ng c a các nhân t vi mô,

v mô đ n t su t l i nhu n c a ngân hàng.
Bên c nh nh ng y u t n i t i bên trong ngân hàng nh t ng tài s n, d n tín
d ng,… t su t l i nhu n còn ch u nh h
t ng tr

ng t các y u t kinh t v mô nh t c đ

ng (GDP), t l l m phát, … th hi n đ c đi m c a môi tr

ng kinh t mà nó

đang ho t đ ng. Nh ng y u t này ph thu c vào các chính sách kinh t và đ nh h
phát tri n th tr

ng tài chính c a m i qu c gia.

1

ng


tài nghiên c u ắCác y u t

tácă đ ngă đ n t

su t l i nhu n c a các

NHTMCP Vi t Nam” s đem l i m t cái nhìn m i trong vi c xác đ nh các y u t
quy t đ nh thành công c a ngân hàng và c i thi n l i nhu n h p lý trong t

ng lai cho

không ch đ i v i các nhà qu n lý ngân hàng mà còn đ i v i các nhà đ u t và nh ng
ng

i làm chính sách.
1.2.

M c tiêu nghiên c u:

Trong nh ng n m g n đây, n n kinh t Vi t Nam đã có nh ng bi n chuy n đáng
k cùng v i viêc h i nh p kinh t qu c t . Tuy v y, n n kinh t trong n
không ít nh ng tác đ ng tiêu c c t n n kinh t th tr

c c ng ch u

ng c nh tranh kh c li t hi n

nay, đ c bi t là ngành ngân hàng. Cu c kh ng ho ng kinh t toàn c u đã qua đi nh ng
h u qu c a nó v n còn đó, làm cho khu v c s n xu t kinh doanh b trì tr , nhi u
doanh nghi p b thua l , th m chí phá s n.

i u này tác đ ng tiêu c c đ n ho t đ ng

tín d ng c a ngân hàng nói chung, các nghi p v khác nói riêng. T đó, làm gi m l i
nhu n c a ngân hàng kéo theo t su t l i nhu n c ng gi m đi.
Do v y, m c tiêu c a bài nghiên c u này g m nh ng n i dung chính sau:
- Xác đ nh các y u t vi mô và v mô nh h

ng đ n l i nhu n c a ngân hàng.

xu t m t s g i ý chính sách nh m làm t ng l i nhu n c a ngân hàng trong

-

th i gian t i.
1.3.

Câu h i nghiên c u:

Lu n v n này s đ a ra các câu h i nghiên c u sau đây:
- Nh ng y u t

nh h

ng đ n t su t l i nhu n t i các NHTM Vi t Nam bao

g m nh ng y u t nào?.
- M cđ

nh h

ng c a các y u t vi mô và v mô nói trên đ n l i nhu n c a

ngân hàng.
- M t s g i ý chính sách nh m làm t ng l i nhu n c a ngân hàng trong th i gian
t i là gì.
1.4.
it

iăt

ng và ph m vi nghiên c u:

ng nghiên c u: là các y u t bên trong và bên ngoài tác đ ng đ n t su t

l i nhu n c a ngân hàng, đ i di n b ng ch s thu nh p trên t ng tài s n (ROA) và ch
s thu nh p trên v n ch s h u (ROE).
- Ph m vi nghiên c u:
2


+ Bài lu n v n nghiên c u kh o sát t p trung vào giai đo n t 2008 – 2014.
+ D li u là s li u t báo cáo tài chính,…đã đ

c ki m toán và công b trên

website c a các NHTMCP Vi t Nam
Ph

1.5.

ngăphápănghiênăc u:

Qua tham kh o c s lý thuy t và k t qu th c nghi m t các nghiên c u tr
đây c a các tác gi trong và ngoài n
tích đ nh l
quan và
1.6.

c, lu n v n này đ

c s d ng ph

ng pháp phân

ng ng d ng ph n m m phân tích d li u Stata đ phân tích m i t
cl

c
ng

ng m c đ tác đ ng gi a các bi n đ c l p v i các bi n ph thu c.
ụăngh aăkhoaăh c và th c ti n c a lu n án nghiên c u.

Trong b i c nh các ngân hàng đang c nh tranh kh c li t đ t kh ng đ nh mình thì
c ng có nh ng ngân hàng n ng l c y u kém đang d n đ
hàng l n. Do đó, vi c nghiên c u các y u t

nh h

c sáp nh p b i nh ng ngân

ng đ n t su t l i nhu n c a

NHTM Vi t Nam là r t c n thi t.
V m t lý lu n, đ tài này s góp ph n hoàn thi n ph

ng pháp nghiên c u, mô

hình đánh giá hi u qu , trên c s đó t o nên cách ti p c n phù h p cho các nhà qu n
tr , nhà đ u t trong vi c đánh giá hi u qu ho t đ ng và phân tích các y u t
h

ng đ n l i nhu n c a ngân hàng. Bên c nh đó, c ng xác đ nh đ

ti m n trong ho t đ ng c a ngân hàng d

nh

c nh ng r i ro

i tác đ ng c a các y u t v mô. Qua đó,

các nhà qu n lý có c n c v ng ch c h n trong vi c ho ch đ nh chi n l

c ho t đ ng

và phát tri n đúng đ n cho ngân hàng.
V phía nhà làm chính sách, nghiên c u này có th giúp h gi i thích đ
đ ng c a nh ng thay đ i trong môi tr

c s tác

ng v mô đ n t su t l i nhu n c a các NHTM

m t cách thuy t ph c h n. T đó, giúp h có c s trong vi c h ach đ nh chính sách
kinh t h p lý nh m nâng cao t su t l i nhu n c a các NHTM, n đ nh th tr

ng tài

chính và phát tri n kinh t .
1.7.

B c c lu năv n:

Lu n v n g m 5 ch

ng:

Ch

ng 1: M đ u

Ch

ng 2: Lý thuy t t ng quan v l i nhu n và các y u t

l i nhu n c a NHTM.
Ch

ng 3: D li u và ph

ng pháp nghiên c u
3

nh h

ng đ n t su t


Ch

ng 4: K t qu nghiên c u và th o lu n

Ch

ng 5: K t lu n và g i ý chính sách.

4


CH

NGă2:ăKHUNG LÝ THUY T C Aă
CÁC NGHIÊN C UăTR

Că ỂY

2.1.

C ăs lý thuy t v l i nhu n c aăngơnăhƠngăth

2.1.1.

Khái ni m l i nhu n c a NHTM

L i nhu n c a ngân hàng th

TÀI VÀ

ngăm i.

ng m i nói riêng và c a các t ch c kinh t nói

chung là ch tiêu tài chính cu i cùng đ ph n ánh hi u qu kinh doanh. Theo Lu t K
toán và Lu t th ng kê, t t c các đ n v kinh t đ u ph i xác đ nh k t qu tài chính sau
m t niên đ k toán. Vào ngày 31 tháng 12 hàng n m, các ngân hàng th

ng m i đ u

phát khóa s k toán và xác đ nh t ng s thu nh p và t ng s chi phí phát sinh trong kì,
sau đó xác đ nh k t qu kinh doanh trong kì, k t qu tài chính cu i cùng đ

c xác đ nh

theo công th c:
K t qu Tài chính cu i cùng = T ng thu nh p ậ T ng chi phí
- N u t ng thu nh p l n h n T ng chi phí: Ngân hàng kinh doanh có lãi (lãi tr

c

thu )
- N u t ng thu nh p nh h n T ng chi phí: Ngân hàng kinh doanh b l
- N u t ng thu nh p b ng T ng chi phí: Ngân hàng kinh doanh hòa v n
L i nhu n là ch tiêu tài chính đ đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a
ngân hàng th

ng m i. Trong đi u ki n c a n n kinh t th tr

li t thì l i nhu n là th

ng và c nh tranh mãnh

c đo ch y u v hi u qu tài chính trong ho t đ ng kinh doanh.

Nhà qu n lí kinh doanh luôn tìm m i cách đ không ng ng gia t ng l i nhu n, gia t ng
l i nhu n không nh ng giúp ngân hàng m r ng quy mô ho t đ ng kinh doanh, mà
còn đ gia t ng thu nh p cho các c đông nh m c chi tr c t c cao, đi u này càng
làm cho gia tr c phi u c a ngân hàng trên th tr
uy tín c a ngân hàng ngày càng đ
nâng cao phúc l i và khen th

ng ngày càng t ng, th

ng hi u và

c ph bi n. Gia t ng l i nhu n còn là đi u ki n đ

ng cho ng

i lao đ ng, làm cho ng

v i n i làm vi c, giúp n đ nh nhân s , t ch c. (Nguy n

5

i lao đ ng g n bó

ng D n, 2012)


2.1.2.

Vai trò l i nhu n c a NHTM

2.1.2.1.

i v i NHTM

L i nhu n có vai trò quan tr ng trong ho t đ ng c a ngân hàng, g n li n v i l i
ích nên m c tiêu c a m i quá trình kinh doanh đ u g n li n v i l i nhu n và t t c các
doanh nghi p đ u mong mu n t i đa hóa l i nhu n. Các ngân hàng s không t n t i
n u nh ho t đ ng kinh doanh không mang l i l i ích cho h .
L i nhu n gi l i là ngu n v n b sung v n t có không t n kém chi phí c a
NHTM, bên c nh các kênh huy đ ng v n khác.
l i nhu n gi l i đ gia t ng v n ch s

i v i NHTM c ph n, vi c s d ng

h u c ng là cách ch ng loãng quy n ki m

soát c a các c đông l n hi n h u.
L i nhu n cao góp ph n làm gia t ng đóng góp vào qu đ u t và phát tri n c a
m i ngân hang, can ngân hàng s d ng ngu n l c này đ nghiên c u phát tri n các s n
ph m d ch v , đ i m i trang thi t b công ngh và c s h t ng nh m m r ng quy
mô và nâng cao ch t l

ng d ch v .

Cu i cùng, m t ngân hàng có l i nhu n cao s t o ni m tin cho khách hàng và các
nhà đ u t trong và ngoài n
hàng trên th tr

c, góp ph n c ng c th

ng hi u và ti m l c c a ngân

ng. i u này s giúp thu hút nhi u khách hàng, nhi u v n đ u t h n,

t đó h a h n s gia t ng ngày càng nhi u l i nhu n trong t
2.1.2.2.

ng lai.

i v i n n kinh t

NHTM là t ch c cung ng v n cho n n kinh t , đóng vai trò quan tr ng trong
phát tri n kinh t đ t n

c. L i nhu n gi l i là ngu n b sung cho ngu n v n ho t

đ ng c a ngân hàng. Chính ngu n v n này s tham gia vào vi c đ u t , phát tri n
m ng l

i, m r ng và nâng cao ch t l

2.1.2.3.

ng d ch v .

i v i xã h i.

Khi m t ngân hàng ho t đ ng kinh doanh có hi u qu , mang l i ngu n l i nhu n

l n s có đi u ki n m r ng m ng l

i, t o ra nhi u c h i vi c làm cho ng

i lao

đ ng, góp ph n gi i quy t tình tr ng th t nghi p trong xã h i, t o n đ nh và phát
tri n… Bên c nh đó, ph n l i nhu n gia t ng s đ
nh p, giúp nâng cao ch t l

c phân b vào l

ng, t ng thu

ng cu c s ng và khích l tinh th n làm vi c.

Ngoài ra, ngu n l i nhu n này còn đ

c b sung vào các ho t đ ng c ng đ ng,

xây d ng công trình công c ng nh m c i thi n ch t l
6

ng cu c s ng.


Nh v y, có th th y ho t đ ng sinh l i c a ngân hàng đã mang đ n l i ích đáng
k không ch cho chính t ch c đó, mà còn góp ph n xây d ng và gi i quy t nhi u v n
đ c a n n kinh t - xã h i.
2.1.3.

Các ch tiêu tuy tăđ iăxácăđ nh l i nhu n.

2.1.3.1. Doanh thu c a NHTM
Hi n nay, nh m t ng kh n ng c nh tranh và đa d ng hóa s n ph m, đáp ng cho
nhu c u phát tri n, các NHTM đã có r t nhi u hình th c kinh doanh. Do v y, các
kho n thu trong NHTM c ng r t đa d ng, g m có:
- Thu nh p t ho t đ ng tín d ng.
- Thu phí t ho t đ ng d ch v .
- Thu t ho t đ ng kinh doanh ngo i h i.
- Thu t ho t đ ng kinh doanh khác.
- Thu nh p khác.
2.1.3.2. Chi phí c a NHTM
Chi phí c a NHTM là các chi phí phát sinh trong kì k toán, bao g m:
- Chi phí ho t đ ng tín d ng: là chi phí th

ng xuyên và chi m t tr ng l n, g n

li n v i ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng, bao g m: Chi tr lãi ti n g i, chi tr lãi
ti n vay, chi tr lãi phát hành gi y t có giá, chi tr lãi ti n thuê tài chính.
- Chi phí ho t đ ng d ch v : g m các kho n chi v d ch v thanh toán trong n

c

nh phí tham gia h th ng thanh toán liên hàng, chi v gi y t thanh toán, phí b u đi n
và m ng vi n thông, chi v ngân qu nh ki m đ m, phân lo i và đóng gói b o qu n
ti n.
- Chi phí cho ho t đ ng kinh doanh ngo i h i: g m các kho n chi tr c ti p mua
bán ngo i t , vàng b c và chi phí khác.
- Chi phí cho nhân viên chi ti n l

ng, ti n công, chi phí có tính ch t l

ng theo

quy đ nh (g m: chi n p b o hi m xã h i, b o hi m y t , kinh phí công đoàn, chi ti n n
ca, …)
- Chi tr c p khó kh n và tr c p khác theo quy đ nh.
- Chi cho ho t đ ng qu n lý và công v : g m chi phí công tác đ ng, đoàn th , chi
công tác phí, khánh ti t, tuyên truy n, qu ng cáo,…)
- Chi v tài s n: kh u hao, s a ch a, b o d
7

ng, mua s m, b o hi m tài s n,…


- Chi phí d phòng, b o toàn và b o hi m ti n g i c a KH: chi d phòng gi m
giá vàng, ngo i t , chi d phòng đòi n ph i thu khó đòi, chi d phòng gi m giá ch ng
khoán, d phòng r i ro khác; chi n p phí b o hi m b o toàn ti n g i c a khách hàng.
- Chi phí khác.
Các ch tiêuăt

2.1.4.

ngăđ iăđánhăgiáăl i nhu n.

2.1.4.1. T l thu nh p trên v n ch s h u.
T l thu nh p trên v n ch s h u (Return on Equity) vi t t t là ROE đ
đ nh b ng l i nhu n ròng chia cho v n ch s h u g m v n c ph n th
u đãi, các qu d tr và l i nhu n không chia. (Nguy n

c xác

ng, c ph n

ng D n, 2012)

ROE =
(1.1)
ROE là t s quan tr ng nh t đ i v i các c đông. Nó th hi n thu nh p mà các c
đông nh n đ

c t vi c đ u t v n vào ngân hàng. Ch s này th

đ u t phân tích đ so sánh v i các c phi u cùng ngành trên th tr

ng đ

c các nhà

ng, t đó tham

kh o khi quy t đ nh mua c phi u c a ngân hàng.
T l ROE cao th hi n ngân hàng đã s d ng hi u qu đ ng v n c a các c đông
v i v n vay đ khai thác l i th c nh tranh c a mình trong quá trình huy đ ng v n, m
r ng quy mô.
2.1.4.2. T l thu nh p trên t ng tài s n
T l thu nh p trên t ng tài s n là t l ph n tr m gi a l i nhu n ròng (l i nhu n
sau thu ) so v i t ng tài s n Có trung bình c a m t ngân hàng. (Nguy n

ng D n,

2012)
ROA =
(1.2)
Ý ngh a c a t su t l i nhu n trên tài s n có là cho bi t m t đ ng tài s n Có, t o ra
bao nhiêu đ ng l i nhu n ròng, qua đó đánh giá ch t l

ng tài s n có trong ngân hàng.

T l thu nh p trên t ng tài s n (Return on Assets) vi t t t là ROA, là ch tiêu đánh
giá ch t l

ng tài s n c a công tác qu n lí tài s n Có trong ngân hàng. ROA càng l n

càng cho th y công tác qu n tr tài s n Có t t và ng

8

c l i.


2.1.4.3. M i quan h gi a ROA và ROE.
Ta có công th c tính ROE:
ROE =

Công th c (1.1) đ

c phân tích thành hai v :

ROE =

x

Sau đó k t h p v i công th c (1.2) vi t l i nh sau:
ROE = ROA x
Trong đó:
T s đòn b y tài chính =
Qua phân tích cách xác đ nh t s ROE, có th th y m i quan h gi a ROA và
ROE th hi n thu nh p c a m t ngân hàng r t nh y c m v i ph
Th m chí, m t ngân hàng có ROA th p có th đ t đ

ng th c tài tr c a nó.

c ROE cao thông qua vi c s

d ng nhi u n và s d ng t i thi u v n ch s h u.
2.1.4.4. T l thu nh p c n biên
2.1.4.4.1. T l thu nh p lãi c n biên.
T l thu nh p c n biên (Net Interest Margin) kí hi u là NIM đo l
l ch gi a thu t lãi và chi phí tr lãi mà ngân hàng có th đ t đ

ng m c chênh

c thông qua ho t

đ ng ki m soát ch t ch tài s n sinh l i và theo đu i các ngu n v n có chi phí th p
nh t. Thu nh p t lãi th

ng g m thu nh p lãi ti n g i, thu nh p lãi cho vay, thu lãi t

đ u t ch ng khoán n và các kho n thu khác t ho t đ ng tín d ng. (Nguy n

ng

D n, 2012)
NIM đ

c tính theo công th c sau:

NIM =
T l này giúp cho ngân hàng d báo tr

c kh n ng sinh lãi thông qua vi c ki m

soát ch c ch tài s n sinh l i và vi c tìm ki m nh ng ngu n v n có chi phí th p nh t.

9


2.1.4.4.2. T l thu nh p ngoài lãi c n biên.
T l thu nh p ngoài lãi c n biên (Non Interest Margin) kí hi u là NM đo l

ng

m c chênh l ch gi a ngu n thu ngoài lãi ch y u thu t phí d ch v (ngoài ra còn t
ho t đ ng kinh doanh ch ng khoán và ngo i h i, thu nh p t góp v n công ty liên
doanh, liên k t, t ho t đ ng kinh doanh khác) v i m c chi phí ngoài lãi mà ngân hàng
ph i tr nh ti n l

ng, chi phí s a ch a, b o hành thi t b , chi phí t n th t tính d ng

và m t s chi phí khác. H u h t các NHTM Vi t Nam th
giá tr âm. (Nguy n
NM đ

ng có NM nh , có th có

ng D n, 2012)

c tính theo công th c sau:

NM =
2.1.4.5. T l sinh l i ho t đ ng.
T l sinh l i ho t đ ng kí hi u là NPM, ph n ánh hi u qu c a vi c qu n lí chi phí
và các chinh sách đ nh giá d ch v , (Nguy n

ng D n, 2012). NPM đ

c tính toán

nh sau:
NPM =
2.1.4.6. T l tài s n sinh l i
T l tài s n sinh l i ph n ánh tài s n sinh l i chi m bao nhiêu ph n tr m trong
t ng tài s n c a ngân hàng. Khi t l này gi m s làm gi m m c thu nh p hi n t i c a
ngân hàng. (Nguy n

ng D n, 2012)

T l tài s n sinh l i =
T ng tài s n sinh l i g m các kho n cho vay, các kho n cho thuê, đ u t ch ng
khoán hay có th xác đ nh b ng hi u s gi a t ng tài s n và t ng tài s n không sinh l i.
Ch tiêu này ph n ánh hi u qu c a vi c qu n lý chi phí và các chính sách đ nh giá
d ch v .
Trong các nghiên c u trong và ngoài tr

c, các t s này đ

c s d ng nh các

ch tiêu ph n ánh hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng. C th , Naceur (2001)
s d ng các ch tiêu ROA và NIM đ nghiên c u cho các ngân hàng
Garza – Garcia (2012) nghiên c u các y u t
các ngân hàng

nh h

Mecico v i 2 ch s ROA và ROE.

10

Tuynidi hay J.G

ng đ n hi u qu ho t đ ng c a


2.2.

Các y u t

nhăh

ngăđ n t su t l i nhu n c a NHTM

Qua nh ng phân tích đã nêu
ch u nh h

trên, có th th y ho t đ ng c a NHTM không ch

ng c a các nhân t v hi u qu qu n tr bên trong, nhân s , ngu n l c tài

chính,…c a ngân hàng (y u t vi mô) mà còn ch u nh h

ng r t l n b i các ch s

kinh t v mô và các chính sách qu n lý c a Ngân Hàng Nhà N

c Vi t Nam (các y u

t v mô).
2.2.1.

Các y u t vi mô nhăh

ngăđ n l i nhu n c a NHTM

Các y u t vi mô là nh ng y u t g m: chi phí ho t đ ng, quy mô kho n cho vay,
quy mô ngân hàng, quy mô v n, quy mô ti n g i, hình th c s h u, giá tr v n hóa th
tr

ng, t l gi a giá tr v n hóa th tr

ng và ti n g i, và các y u t khác.

2.2.1.1. Chi phí ho t đ ng (Operating cost):
Theo lý thuy t, ngân hàng có chi phí càng cao thì l i nhu n s càng ít. Tuy nhiên,
trong tr

ng h p đ c bi t, chi phí t ng là do m r ng ho t đ ng kinh doanh, khi đó

doanh thu c ng t ng cao h n. Vì v y, đ đánh giá chính xác t su t sinh l i c a ngân
hàng qua vi c qu n lý chi tiêu c n ph i bình n chi phí đ ph n ánh s thay đ i trong
quy mô ho t đ ng.
Chi phí ho t đ ng ph n ánh tình tr ng thuê nhân l c, các kho n ph i tr cho nhân
viên nh t ng s ti n l

ng, thu nh p khác và các chi phí qu n lý trong quá trình ho t

đ ng. Theo lý thuy t, cách xác đ nh l i nhu n c a ngân hàng nh là chênh l ch gi a
t ng doanh thu và t ng chi phí ph i tr , đã nói lên vi c các ngân hàng có chi phí ho t
đ ng càng cao thì t su t l i nhu n càng th p, t c là l i nhu n và chi phi ho t đ ng có
m it

ng quan âm. Các nghiên c u th c nghi m c a Bourke (1989), Jiang cùng c ng

s (2003), Sufian và Habibullah (2009) c ng ng h k t lu n này.Tuy nhiên, m t s
nghiên c u khác l i cho th y m i t

ng quan d

ng gi a t su t l i nhu n và chi phí

ho t đ ng. Molyneux và Thornton (1992) ch ng minh đ

c r ng t su t l i nhu n c a

các ngân hàng Châu Âu t ng lên khi có chi phí ti n l

ng t ng. Naceur và Goaied

(2008) c ng phát hi n k t qu t

ng t v i tr

ng h p ngân hàng

Tunisia.

2.2.1.2. Quy mô kho n cho vay (Loan):
Ho t đ ng c p tín d ng là ngu n thu chính c a ngân hàng, thông th

ng ho t

đ ng này mang l i h n 80 % t ng doanh thu cho ngân hàng. Do đó ch tiêu này đ

c

d báo s có m i quan h thu n chi u v i hi u su t ho t đ ng c a ngân hàng. Nh v y,
11

ngân hàng càng có nhi u ti n g i đ

c chuy n thành các kho n cho vay thì có t l l i

c n biên và l i nhu n càng cao.K t qua nghiên c u c a Naceur và Goaied (2008) đã
xác đ nh giá tr

cl

ng h s h i quy là d

ng và có ý ngh a th ng kê đ i v i chi

tiêu này.
M c dù các kho n cho vay c a ngân hàng là ngu n thu l i nhu n ch y u và có
nh h

ng tích c c đ n l i nhu n nh ng n u t l cho vay quá cao có th g p khó

kh n v thanh kho n và làm gia t ng n x u c a ngân hàng.
2.2.1.3. Quy mô ngân hàng (Banking Size):
Quy mô ngân hàng là k t qu c a chi n l

c ho t đ ng c a ngân hàng, nh ng m t

mình bi n này không th b o đ m l i nhu n c a ngân hàng. Theo lý thuy t, hi u ng
kinh t theo quy mô, nh ng ngân hàng có quy mô càng l n thì có chi phí ho t đ ng
càng th p và l i nhu n cao h n.

Tuy nhiên, m t s nghiên c th c nghi m tr

c đây cho hai k t lu n trái ng

c

nhau v tính kinh t theo quy mô. Berger và Humphrey (1997); Altunbas cùng c ng s
(2000) phát hi n tính kinh t theo quy mô

các ngân hàng có quy mô l n, trong khi

nghiên c u c a Vennet (1998) và Pallage (1991) cho th y tính kinh t theo quy mô
các ngân hàng có quy mô nh (hay tính phi kinh t theo quy mô
quy mô l n). Do đó quy mô c a ngân hàng c ng c n đ

các ngân hàng có

c xem xét nh m t bi n đ c

l p khi đánh giá các tác đ ng đ n t su t l i nhu n. Theo h u h t các lý thuy t tài chính,
chúng ta s xem giá tr c a t ng tài s n nh là ch tiêu đ đánh giá quy mô ho t đ ng
c a m t ngân hàng.
2.2.1.4. Quy mô v n (Capital Size):
Theo nghiên c u c a Sufian (2011) kh o sát các ngân hàng t i Hàn Qu c, giai
đo n 1992 – 2003 đ u có chung k t lu n r ng vi c gia t ng v n s làm gi m r i ro v
nguy c v n và gi m chi phí vay n do đó l i nhu n s t ng. T

ng t , Koehn và

Santomero (1980) ch ra m t quy lu t khác, khi gia t ng t l an toàn v n, t c gia t ng

t l v n ch s h u trên t ng tài s n, s làm gi m r i ro. Golin (2001) cho r ng t l
gi a v n ch s h u trên t ng tài s n th hi n s c m nh v v n. Khi t l gi a v n ch
s h u trên t ng tài s n càng cao thì nhu c u c n ngu n v n bên ngoài gi m đi, chi phí
cho n s gi m đi d n đ n l i nhu n ngân hàng càng t ng. Ngoài ra, m t ngân hàng có
v n m nh s gia t ng m c đ an toàn, ni m tin cho ng
12

i g i ti n khi đ i di n v i


ni m kinh t v mô đ y bi n đ ng. Kh n ng c nh tranh c a ngân hàng t ng lên s giúp
l i nhu n c a ngân hàng t ng thêm.
2.2.1.5. Quy mô ti n g i (Deposit):
Ngu n v n huy đ ng đ

c xem là y u t đ u vào trong quá trình kinh doanh c a

m t NHTM. Ngu n v n này d i dào đ ng nghiã v i vi c ngân hàng có nhi u v n đ
tài tr các ho t đ ng đ u t và cho vay. Theo k t qu nghiên c u c a Holden và ElBanany (2004) khi các kho n đ u t và cho vay hi u qu gia t ng s đem đ n l i
nhu n nhi u h n. Naceur và Goaied (2001) ki m đ nh các nhân t

nh h

ng l i

nhu n c a ngân hàng Tunisia, giai đo n 1980 – 1995 đã ch ra r ng các ngân hàng ho t
đ ng t t nh t là các ngân hàng duy trì đ
tài s n

cl

ng ti n g i c a khách hàng so v i t ng

m c cao h n.

Tuy nhiên, m t s nghiên c u khác nh Davydenko (2011), khi nghiên c u các
ngân hàng t i Ukraina, tìm th y m i quan h ng

c chi u gi a ti n g i và l i nhu n

biên. Lý gi i cho đi u này là do đ c đi m riêng c a ti n g i. Ti n g i c a khách hàng
t i ngân hàng phân lo i theo m c đích g m : Ti n g i giao d ch và phi giao d ch. V i
ti n g i giao d ch, khách hàng có th rút ra b t c lúc nào, ch h

ng lãi su t không kì

h n th

ch

ng khá th p. V i ti n g i phi giao d ch, khách hàng đ

h n. T đó, chúng ta th y r ng n u tính thanh kho n c a ngân hàng đ

ng lãi su t cao
c đ m b o thì

vi c đ u t hay cho vay b ng ngu n ti n g i giao d ch s có chi phí th p h n ti n g i
phi giao d ch, và b ng ngu n ti n g i phi giao d ch có k h n ng n s có chi phí th p
h n k h n dài, do l i ph i tr khách hàng ít h n. S m t cân đ i gi a hai lo i ti n g i

c ng nh gi a các lo i kì h n huy đ ng có th làm gi m l i nhu n c a ngân hàng.
Còn đ i v i Naceur và Goaied (2008), ch tiêu quy mô ti n g i trên t ng thu nh p
qu c n i còn th hi n s phát tri n c a ngành ngân hàng trong n n kinh t , th hi n
s đ 1.1 v i bi n SBS, vi t t t cho ‘Size of BankingSector’. L

ng ti n g i vào ngân

hàng so v i thu nh p c a n n kinh t càng l n, th hi n s quan tâm c a ng

i dân đ i

v i l nh v c này càng nhi u và ngành ngân hàng càng phát tri n.
2.2.1.6. Các y u t vi mô khác:
Ngoài các y u t n i sinh ch y u tác đ ng đ n l i nhu n đ
1.1, m t s y u t n i sinh khác c ng có nh h

c đ c p trong s đ

ng không nh đ n l i nhu n c a ngân

hàng nh : r i ro tín d ng, r i ro thanh kho n, n ng su t lao đ ng và công ngh thông
13


tin,…. i u này th hi n rõ trong các nghiên c u th c nghi m c a Athanasoglou cùng
c ng s (2006) t i các ngân hàng
Phillipine, Sufian (2011)

ông Nam Châu Âu, Sufian và Chong (2008)

Hàn Qu c đ u ng h cho l p lu n v m i t

ng quan

ngh ch gi a r i ro tín d ng và t su t l i nhu n c a ngân hàng . Molyneux và Thornton
(1992) thì cho r ng khi r i ro thanh kho n t ng t su t l i nhu n c a ngân hàng s
t ng, do h u h t các NHTM đ u gi m d tr ti n m t đ gia t ng đ u t . M i quan h
gi a r i ro thanh kho n và l i nhu n là t l thu n. Ng

c l i, Bourke (1989), l i tìm

th y m i quan h ngh ch chi u gi a r i ro thanh kho n và t su t l i nhu n, trong giai
đo n các ngân hàng không n đ nh, th

ng t ng d tr ti n m t nh m c i thi n tính

thanh kho n, r i ro thanh toán gi m nh ng v n có đ

c t su t l i nhu n t ng.

Bên c nh đó, Naceur và Goaied (2001) phân tích th y các ngân hàng ho t đ ng t t
nh t là nh ng ngân hàng n l c c i thi n n ng su t lao đ ng, và Porter và Millar
(1985) ch ng minh đ u t vào công ngh thông tin giúp gi m chí phí ho t đ ng c a
ngân hàng nh tinh gi m nhân s , đa d ng hóa s n ph m d ch v khi n l i nhu n ròng
gia t ng.
2.2.2.

Các y u t v ămô nhăh

ngăđ n l i nhu n c a NHTM:

Các y u t v mô là nh ng y u t bao g m: l m phát, t c đ t ng tr
chính sách lãi su t,… Tuy nhiên, h có th l
tr

ng tr

ng kinh t ,

c nh ng s thay đ i c a môi

ng bên ngoài, đ ng th i xác đ nh v th c a ngân hàng đ t n d ng c h i pháp

tri n.
2.2.2.1. L m phát (Inflation):
L m phát là m t y u t quan tr ng nh h
Theo lý thuy t thông th

ng đ n t su t sinh l i c a ngân hàng.

ng, t l l m phát cao th

ng k t h p v i lãi su t cho vay

cao nh th s khi n thu nh p c a ngân hàng t ng. Tuy nhiên, n u l m phát không d
ki n x y ra và các ngân hàng ch m ch p trong vi c đi u ch nh lãi su t thì có kh n ng
chi phí c a ngân hàng có th t ng nhanh h n doanh thu, cu i cùng nh h

ng x u đ n

l i nhu n c a ngân hàng, Kunt và Huizingha (2001) đã minh ch ng đi u này b ng k t
qu nghiêm c u các ngân hàng t i tám m

i qu c gia giai đo n 1988 – 1995.

Guru cùng c ng s (2002) k t lu n r ng t l l m phát càng cao d n đ n l i nhu n
c a ngân hàng càng cao, đ ng thu n v i l p lu n này còn có nghiên c u v l i nhu n
c a ngành ngân hàng t i Thái Lan giai đo n 1999 – 2005 c a Sufian (2010).
14


Ali và c ng s (2011) nghiên c u các ngân hàng th

ng m i g m tám m

i tám

quan sát t i Pakistan giai đo n 2006 – 2009 l i cho th y t su t l i nhu n có t
quan âm v i l m phát, và t

ng quan d

ng v i t c đ t ng tr

ng

ng t ng s n ph m

qu c n i.
2.2.2.2. T Ế đ t ng tr

ng GDP:

Theo các tài li u nghiên c u v m i liên h gi a t ng tr
c a ngành tài chính thì t c đ t ng tr

ng kinh t và ho t đ ng

ng GDP bình quân đ u ng

iđ

c d đoán s

có tác đ ng tích c c đ i v i ho t đ ng ngân hàng. Khi n n kinh t phát tri n, thu nh p
c a ng

i dân cao h n thì các nhu c u tiêu dùng gia t ng, thúc đ y đ u t kinh doanh,

m r ng s n xu t. Nhu c u v vay v n tiêu dùng, vay v n đ u t s n xu t, đ u t d
án theo đó c ng t ng lên. Ngoài ra, do môi tr

ng kinh t thu n l i, các cá nhân có thu

nh p n đ nh, các công ty, doanh nghi p c ng kinh doanh t t h n s có kh n ng thanh
tóan n g c và lãi cho ngân hàng. Các NHTM có c h i gia t ng các kho n c p tín
d ng trong khi v n có th thu h i đ y đ g c và lãi, gi m thi u chi phí cho vi c x lý
n x u, t su t l i nhu n c ng s t ng lên, b ng ch ng có đ
nghi m c a Bourke (1989) d n ch ng r ng t ng tr

c t nghiên c u th c

ng kinh t , đ c bi t cùng v i

nh ng rào c n gia nh p ngành ngân hàng, s nâng cao l i nhu n c a ngân hàng.
Nghi n c u c a Guru và c ng s (2002) c ng nh n th y tác đ ng tích c c c a t ng
tr

ng GDP đ i v i t su t sinh l i c a các ngân hàng th

ng m i

Malaysia.

2.2.2.3. Chính sách lãi su t:
Các NHTM đ nh lãi su t huy đ ng và cho vay theo quy đ nh c a NHNN kèm theo
biên đ giao đ ng cho phép và không đi ng
hành. Khi lãi su t th c t ng, ng

c l i v i chính sách mà Chính ph ban

i dân có xu h

ng g i ti n vào ngân hàng h n là đi

vay, khi n chi phí ph i tr cho ngu n v n huy đ ng t ng lên trong khi kho n thu lãi t
c p tín d ng l i gi m, theo đó, l i nhu n c a ngân hàng gi m đi. Ng

c l i, khi lãi su t

th c gi m s khi n l i nhu n c a ngân hàng t ng lên. Quan đi m c a Guru cùng c ng
s (2002) hay DegerAlper và Adem Anbar (2011) khi nghiên c u tình hình ho t đ ng
c a các NHTM t i Th Nh K trong giai đo n 2002 – 2010 đã ki m ch ng m i quan
h ngh ch chi u gi a lãi su t th c và t su t l i nhu n.

15


2.3.
T tr
h

T ng quan các nghiên c uătr

căđơy.

c đ n nay, đã có nhi u nghiên c u trong và ngoài n

ng đ n l i nhu n c a các NHTM.

c v các y u t

nh

ó là nh ng nghiên c u v s tác đ ng c a các

y u t n i sinh (các y u t bên trong ngân hàng có th ki m soát đ

c) nh đ c tr ng

c th c a m i ngân hàng và các y u t ngo i sinh (các y u t bên ngoài ngân hàng
không ki m soát đ

c) nh môi tr

ng tài chính và kinh t t i m t qu c gia đ n l hay

m t nhóm các qu c gia.
2.3.1.

Nghiên c u c a DegerAlpet và Adem Anbar (2011)

M u d li u nghiên c u là: 10 ngân hàng giao d ch trên sàn ch ng khoán Istanbul
Exchange (ISE) trong th i gian 2002 – 2010, bao g m 90 m u quan sát.
Nghiên c u cho th y nh h

ng c a các ch s tài chính ngân hàng và ch s kinh

t v mô đ n l i nhu n c a ngân hàng th

ng m i Th Nh Kì trong giai đo n 2002 –

2010.
Mô hình nghiên c u: đ

c s d ng là mô hình h i quy tuy n tính

L i nhu n = X0 + X1 (AS) + X2 (CA) + X0 (LA) + X4 (LQD) + X5 (DP) + X6
(NIM) + X7 (NII)+ X8 (GDP) + X9 (INF)+ X10 (RI)
 Các bi n ph thu c:

- T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA)
- T su t sinh l i trên t ng v n ch s h u (ROE)
 Các bi n đ c l p:
- V n ch s h u (CA)
- Quy mô tài s n (AS)
- Cho vay khách hàng (LA)
- Tính thanh kho n (LQD)
- Ti n g i c a khách hàng (DP)
- C u trúc thu nh p – chi phí (NIM, NII)
- T c đ t ng tr

ng t ng s n ph m qu c n i (GDP)

- L m phát (INF)
K t qu nghiên c u:
V i d li u nghiên c u là 10 ngân hàng giao d ch trên sàn ch ng khoán Istanbul
Exchange (ISE) trong th i gian 2002 – 2010, bao g m 90 m u quan sát. K t qu cho
16