rèn chữ viết theo phương pháp đổi mới trong trường tiểu học

Tên đề tài
RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI
TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
-----------------@--------------CẤU TRÚC NỘI DUNG
PHẦN I: MỞ ĐẦU:

1) Lý do chọn đề tài:
Trẻ em đến trường được học đọc, học viết, sung sướng biết bao khi các
bậc phụ huynh nhìn thấy con mình mãi mê đánh vần, đọc, tay cầm bút viết
những nét chữ đầu tiên.
Nếu như học đánh vần, tập đọc giúp cho trẻ đọc thông, thì rèn chữ viết
giúp trẻ viết thạo. Viết thạo sẽ giúp trẻ ghi nhanh, rõ ràng, sáng sủa, đẹp đẽ
những điều thầy, cô giáo giảng và cả những điều trẻ nghó, những trang vở với
những dòng chữ viết đều tăm tắp, sạch đẹp thì lòng ta dấy lên niềm vui. Ta như
củng cố thêm niềm tin vào tương lai của con trẻ.
Nhưng muốn viết thạo trẻ phải gắng công khổ luyện dưới sự chăm sóc
tận tình của các thầy, cô giáo.
Ngoài những ý nghóa to lên nói trên, rèn chữ viết với những qui tắc chặt
chẽ trước những mẫu chữ đẹp là môi trường quan trọng, bồi dưỡng cho trẻ
những phẩm chất tốt như: Tính cẩn thận, tinh thần kỷ luật và óc thẩm mỹ.
2) Nhiệm vụ của đề tài:
Truyền thụ cho học sinh những kiến thức cơ bản về chữ viết và kỹ thuật
viết trong các tiết tập viết ở các lớp. Học sinh đã nắm bắt được các kiến thức
cơ bản về cấu tạo bộ chữ cái ghi âm tiếng việt, sự thể hiện bộ chữ cái này trên
bảng, trên vở … đồng thời được hướng dẫn các yêu cầu kỹ thuật viết nét chữ,
chữ cái, viết từ các câu …
Với tinh thần đổi mới nội dung và phương pháp dạy học trước những yêu
cầu của chương trình và sách giáo khoa tiếng việt mới. Bản thân tôi xin trình
bày một số kinh nghiệm đúc kết được qua việc tiếp thu tài liệu và thực tế giảng
dạy trong nhà trường.
3) Những phương pháp tiến hành:

Trao đổi với những giáo viên về kinh nghiệm, biện pháp nâng cao chữ
viết cho học sinh.
Tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của học sinh.
Điều tra khảo sát chữ viết đầu năm, phân loại chữ viết học sinh của lớp,
dự giờ, thăm lớp và thăm gia đình học sinh để tìm hiểu về điều kiện học tập
của học sinh ở nhà.
Sáng kiến kinh nghiệm: Tên đề tài: RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI TRONG TRƯỜNG
TIỂU HỌC

1


4) Cơ sở thời gian tiến hành nghiên cứu đề tài:
- Thực tế qua lớp đang dạy.
- Thời gian: Đầu năm học 2006 – 2007.
PHẦN II: KẾT QUẢ:

1) Mô tả tình trạng sự việc hiện tại:
- Ở các lớp việc rèn chữ viết được kết hợp nhòp nhàng với học vần, tập
đọc, tập viết. Học sinh rèn luyện chữ viết dưới hai hình thức chủ yếu như:
luyện chữ viết trong các tiết học âm, chữ ghi âm, vần, tập viết, chính tả và các
môn học khác theo các yêu cầu kỹ thuật của phân môn tiếng việt.
- Qua các lớp đã học, chữ viết học sinh ảnh hưởng rất nhiều mẫu chữ viết
cũ (mẫu chữ viết cải cách). Cụ thể như: các con chữ có nét khuyết ....................
………………………………………… được viết hai đơn vò chữ …; các chữ hoa cải cách …
- Học sinh không xác đònh được dòng chữ trên vở ô li và trên vở tập viết
in.
- Chữ viết không liền nét.
- Tư thế ngồi viết, cách cầm bút, cách để vở của học sinh không hợp.
- Tinh thần học tập của các em ít tập trung, lơ làng, chễnh mãng khi học.

- Việc rèn luyện kỹ năng viết đòi hỏi người học phải tri giác chính xác
sản phẩm, nắm vững các thao tác kỹ thuật và kiên trì lặp đi, lặp lại các thao tác
đó. Giúp học sinh phải nắm được hình dáng, đặc điểm từng con chữ, các thao
tác viết chữ, nhóm chữ và từng chữ cái.
Vì phải luyện tập liên tục nhiều lần trên vở viết, trên bảng con, bảng lớp
trong việc rèn luyện kỹ năng viết chữ học sinh gặp nhiều khó khăn.
- Tri giác của các em thiên về nhận biết tổng quát đối tượng chi tiết từng
đối tượng, chi tiết từng nét chữ, từng động tác kỹ thuật tỉ mỹ. Do vậy khi tiếp
thu kỹ thuật viết chữ học sinh không tránh khỏi lúng túng, khó khăn.
+ Học sinh tiểu học thường hiếu động, thiếu kiên trì, khó thực hiện các
động tác, đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận.
Để giúp học sinh khắc phục những nhược điểm trên, giáo viên phải có
tính kiên trì, tận tình, sự nhiệt tâm với nghề là một trong những yếu tố đảm bảo
sự thành công trong rèn chữ viết.
2/ Mô tả nội dung giải pháp mới:
a) Nội dung: Trước khi thiết kế giáo án, giáo viên phải xác đònh được
đúng mục tiêu của bài giảng, tùy theo yêu cầu cụ thể của bài viết mà đưa ra
những yêu cầu nào là trọng tâm, yêu cầu nào là chủ yếu. VD: Bài tập tô chữ a
(lớp 1) thì yêu cầu tô chữ a hoa là chính.
Ví dụ: Chính tả: Nghe đọc (lớp 5)
Đêm trăng hành quân về đồng bằng.
Sáng kiến kinh nghiệm: Tên đề tài: RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI TRONG TRƯỜNG
TIỂU HỌC

2


Thì yêu cầu học sinh viết đúng: Sông Đà rằng, Phú Yên … và phân biệt các phụ
âm đầu hoặc vần có âm t, c ở cuối, vần có âm n, ng ở cuối theo lỗi đòa phương
thường mắc phải là chính.

Giáo viên hướng dẫn viết hoa các danh từ riêng trong bài viết hoặc viết
hoa các chữ cái đầu câu theo mẫu chữ hiện hành là mẫu chữ hoa truyền thống.
Ở các lớp một đến lớp bốn có tiết tập viết nên dễ hướng dẫn. Vì lớp năm
không có phân môn tập viết riêng nên hướng dẫn mẫu chữ đổi mới theo hiện
hành bằng cách lồng vào các phân môn tiếng việt và các môn học khác.
Giáo viên cần nắm vững các chương trình tập viết, mẫu chữ hiện hành
của GD – ĐT. Để không những nâng cao chất lượng dạy viết chữ mà còn kết
hợp với các phần khác nhằm phát huy vai trò của tích cực của việc rèn chữ
viết.
Tham khảo các tài liệu thay sách mới “Dạy tập viết ở trường tiểu học”,
“thế giới quanh ta”, sách bài soạn tiếng việt, sách giáo khoa, vở tập viết ở
lớp1, 2 để thiết kế giáo án cho phù hợp với đối tượng học sinh của lớp.
Ngoài ra sự chuẩn bò viết mẫu nội dung bài viết trên bảng phụ là điều
kiện đầu tiên để các em viết đúng chữ.
b) Kinh nghiệm:
* Qua trao đổi, có nhiều giáo viên cho biết sự chuẩn bò như thế thì bài
dạy mới đạt kết quả cao, chữ viết của các em đúng mẫu, rõ ràng, sạch đẹp hơn
gây được sự hứng thú học tập của từng cá nhân.
* Có thể áp dụng cho tất cả các giáo viên ở bậc tiểu học.
* Rèn chữ viết chủ yếu là phần thực hành ở các môn học. Tính thực hành
thể hiện ở hoạt động của giáo viên và trọng tâm là hoạt động của học sinh.
Học sinh được quan sát trực tiếp chữ mẫu và cách viết chữ do giáo viên viết
lên bảng, nghe giáo viên phân tích rồi tự mình phân tích để hình thành biểu
tượng chữ viết. Sau đó học sinh luyện tập. Do vậy hoạt động của giáo viên và
học sinh có đạt kết quả cao hay không còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện cơ sở
vật chất như: lớp học, ánh sáng, bàn nghế, học phẩm … có chuẩn bò tốt những
điều kiện ban đầu mới có thể tạo được tư thế thoải mái, duy trì nề nếp học tập
tốt ở học sinh.
* Chữ của giáo viên viết trên bảng lớp giúp học sinh nắm thứ tự viết các
nét chữ cái, từng chữ cái, cách nối các chữ cái trong một chữ, đảm bảo yêu cầu

viết liền mạch, viết nhanh.
* Chữ của giáo viên khi chấm bài, chữa bài cũng được học sinh quan sát
như một loại chữ mẫu. Vì thế giáo viên cần có ý thức viết chữ đẹp, đúng mẫu,
rõ ràng để học sinh học tập, noi theo.
Ngoài ra để rèn chữ viết không đơn điệu giáo viên cần coi trọng việc xử
lý quan hệ giữa âm và chữ, tức là giữa đọc và viết. Dó đó trong tiến trình rèn
Sáng kiến kinh nghiệm: Tên đề tài: RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI TRONG TRƯỜNG
TIỂU HỌC

3


chữ viết những âm mà đòa phương hay lẫn lộn, giáo viên cần đọc mẫu chuẩn
cho học sinh luyện phát âm đúng. Việc viết đúng sẽ củng cố việc đọc đúng và
đọc đúng đóng góp vai trò quan trọng để đảm bảo viết đúng.
* Trong phương án luyện viết chữ cho học sinh cũng có vai trò quan
trọng nhất.
* Giáo viên cần chú ý đến các giai đoạn, qua trình viết chữ của học sinh,
việc hướng dẫn cho học sinh luyện tập thực hành, phải tiến hành từ thấp đến
cao để học sinh dễ tiếp thu viết đúng hình dáng, cầu tạo kích thước các cỡ chữ,
đúng tốc độ qui đònh.
* Việc rèn chữ, kỹ năng viết chữ phải được tiến hành đồng bộ ở lớp cũng
như ở nhà.
* khi học sinh luyện chữ viết, giáo viên cần luôn luôn chú ý uốn nắn để
các em cầm bút đúng cách và ngồi viết đúng tư thế. Bài viết đẹp phải đi kèm
với tư thế đúng, rèn cho trẻ viết chữ đẹp mà quên mất việc uốn nắn cách ngồi
viết là một thiếu sót lớn của giáo viên.
c) Chú ý các hình thức luyện tập cơ bản sau:
- Rèn chữ viết (chữ cái, chữ số, từ ngữ, câu … ) trên bảng lớp có tác dụng
kiểm tra sự tiếp thu cách viết chữ và đánh giá kỹ năng viết chữ cho học sinh.

Hình thức này thường dùng khi kiểm tra bài cũ, hoặc luyện tập sau nội dung
bài mới.
- Qua đó giáo viên phát hiện chữ sai của học sinh (hình dáng, kích cỡ …)
để uốn nắn chung cho cả lớp hoặc đánh giá cho điểm.
- Cần tận dụng viết các bài học, bài tập ở các môn học để học sinh rèn
chữ viết, giáo viên nên thống nhất học sinh chọn mua vở ô li có 6 dòng kẻ hiện
nay có bán trên thò trường để rèn chữ viết là tốt nhất.
- Đối với lớp 1, 2 nói riêng, bậc tiểu học nói chung sự nghiêm khắc của
giáo viên về chất lượng chữ viết ở tất cả các môn học là cần thiết (vì đề thi
tuyển hoặc kiểm tra đònh kỳ đều có điểm chữ viết). Có như thế việc rèn chữ
viết của học sinh mới được củng cố đồng bộ thường xuyên. Việc làm này đòi
hỏi ở người giáo viên ngoài những hiểu biết về chuyên môn, còn cần có sự
kiên trì, cẩn thẩn và lòng yêu nghề mến trẻ.
Trong lúc học sinh luyện chữ viết giáo viên cần đến từng đối tượng theo
dõi, xem xét, uốn nắn, sửa chữa kòp thời (nhất là học sinh có chữ viết xấu).
Luôn khuyến khích học sinh viết chữ đẹp và động viên học sinh khắc phục khó
khăn.
- Tổ chức trò chơi viết chữ có thích hợp kiến thức môn học như môn học
vần, chính tả có thêm hình thức giải bài tập như điền chữ đã học vào ô trống,
thi tìm chữ đã học.
Sáng kiến kinh nghiệm: Tên đề tài: RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI TRONG TRƯỜNG
TIỂU HỌC

4


- Giáo viên cần tăng cường các hình thức củng cố nâng cao bài viết để
một mặt tạo cho giờ học không khí tươi vui, sinh động, nhẹ nhàng, mặt khác
tạo điều kiện phối hợp nhòp nhàng giữa các môn học. Góp phần nâng cao hiệu
quả đọc và viết cho học sinh./.

PHẦN III: KẾT LUẬN:

1- Rèn chữ viết có tầm quan trọng đặc biệt ở Tiểu học nhất là đối với lớp
một. Rèn chữ viết trang bò cho học sinh những yêu cầu về kỹ thuật để sử dụng
trong học tập. Với ý nghóa này rèn chữ viết không những có mối quan hệ mật
thiết tới chất lượng học tập của các môn học mà kỹ năng viết chữ còn góp phần
rèn luyện một trong những kỹ năng hàng đầu của việc học tốt.
Nếu viết chữ đúng mẫu, sẽ sang tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện
ghi chép và học tốt, nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn.
Viết xấu tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập
của các em.
Ngoài ra chữ viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học
sinh những phẩm chất đạo đức tốt đúng như cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nói:
“Chữ viết cũng là biểu hiện của nết người. Dạy học sinh viết đúng, viết cẩn
thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, lòng tự trọng
của mình đối với thầy và bạn khi đọc bài vở của mình …”
2- Đề tài này mang tính lập luận và thực tiễn phù hợp với phương pháp
giảng dạy cho việc đổi mới dạy học như mở đầu đã nêu và với kinh nghiệm
bản thân, có thể thực hiện cho trường và nhiều trường.
3 – Đề xuất:
- Phòng giáo dục cấp cho mỗi lớp một bảng phụ và nam châm.
- Cung cấp (bảng, vở ô ly có 6 dòng kẻ để học sinh thuận tiện trong việc
rèn chữ viết.
Thò trấn Phù Mỹ, ngày 23 tháng 2 năm 2007
NGƯỜI THỰC HIỆN

Sáng kiến kinh nghiệm: Tên đề tài: RÈN CHỮ VIẾT THEO PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI TRONG TRƯỜNG
TIỂU HỌC

5