Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn tại công ty TNHH sản xuất thương mại dịch vụ quốc tế cửa việt

B GIÁO D C ÀO T O

TR

NGă

I H CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P

TÀI:

NỂNGăCAOăHI U QU S D NGăTÀIăS N
NG N H N T IăCỌNGăTYăTNHHăSX-TM-DV
QU C T C A VI T

SINHăVIểNăTH C HI N : BỐIăTH H NH
MÃăSINHăVIểN

: A22192

CHUYểNăNGÀNH

:ăTÀIăCHệNHă

HÀăN I ậ 2015


B GIÁO D C ÀO T O

TR

NGă

I H CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU N T T NGHI P
TÀI:

NỂNGăCAOăHI U QU S D NGăTÀIăS N
NG N H N T IăCỌNGăTYăTNHHăSX-TM-DV
QU C T C A VI T

Giáoăviênăh

ng d n

: Th.S LêăTh Kim Chung

Sinhăviênăth c hi n

: BùiăTh H nh

Mƣăsinhăviên

: A22192

ChuyênăngƠnh

:ăTƠiăchínhă

HÀăN I ậ 2015

Thang Long University Library


L I C Mă N
L i đ u tiên, em xin đ c g i l i c m n chân thành t i giáo viên h ng d n:
Th c s Lê Th Kim Chung đã t n tình h ng d n em trong su t quá trình nghiên c u
và th c hi n đ tài.
Em xin g i l i c m n sâu s c t i các th y cô trong khoa Kinh t Qu n lý, các
th y cô giáo đang gi ng d y t i tr ng i h c Th ng Long đã trang b cho em nh ng
ki n th c quý báu trong th i gian h c t p t i tr ng.
Em c ng xin c m n các anh, ch , cán b công nhân viên t i Công Ty TNHH
SX-TM-DV Qu c T C a Vi t đã nhi t tình giúp đ , cung c p các tài li u c n thi t và
t o m i đi u ki n thu n l i đ em hoàn thành Khóa lu n t t nghi p này.
M c dù đã c g ng đ hoàn thành đ tài trên nh ng v i trình đ và n ng l c có
h n nên Khóa lu n t t nghi p này c a em khó tránh kh i nh ng h n ch và thi u sót.
Em r t mong nh n đ c nh ng ý ki n ch b o, b sung c a các th y cô đ khóa lu n
đ c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày

tháng

n m 2015

Sinhăviên

BùiăTh H nh


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ
trích d n rõ ràng.

c

Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinhăviên

BùiăTh H nh

Thang Long University Library


M CL C
L IM
CH

U

NGă 1.C ă S

Lụă LU N CHUNG V

HI U QU

S

D NGă TÀIă S N

NG N H N TRONG DOANH NGHI P ...................................................................1
1.1.M t s v năđ c ăb n v tƠiăs n ng n h n trong doanh nghi p ..........................1
1.1.1.Khái ni m tài s n ng n h n trong doanh nghi p ................................................1
1.1.2.

c đi m c a tài s n ng n h n trong doanh nghi p...........................................2

1.1.3.Vai trò c a tài s n ng n h n trong doanh nghi p ...............................................2
1.1.4.Phân lo i tài s n ng n h n trong doanh nghi p .................................................3
1.1.5.K t c u tài s n ng n h n và các nhân t nh h ng đ n k t c u tài s n ng n
h n...................................................................................................................................6
1.2.Hi u qu s d ngătƠiăs n ng n h n trong doanh nghi p .....................................8
1.2.1.Khái ni m hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong doanh nghi p ..................8
1.2.2.S c n thi t ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong doanh
nghi p……………………………………………………...…………………………...8
1.2.3.Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p ...9
1.3.Cácănhơnăt nhăh ngăđ n hi u qu s d ngătƠiăs n ng n h n trong doanh
nghi p ............................................................................................................................18
1.3.1.Các nhân t ch quan .........................................................................................18
1.3.2.Các nhân t khách quan .....................................................................................20
CH

NGă2.TH C TR NG HI U QU

S

D NGăTÀIăS N NG N H N T I

CỌNGăTYăTNHHăSX-TM-DV QU C T C A VI T...........................................23
2.1.Kháiăquátăchungăv CôngăTyăTNHHăSX-TM-DV Qu c T C a Vi t ...............23
2.1.1.Quá trình hình thành và phát tri n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T
C a Vi t........................................................................................................................23
2.1.2.Ch c n ng, nhi m v c a công ty ......................................................................24
2.1.3.C c u t ch c c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t ...............24
2.2.Th c tr ng hi u qu s d ngătƠiă s n ng n h n t iă Côngă Tyă TNHHăSX-TMDV Qu c T C a Vi t giaiăđo n 2012- 2014 .............................................................26
2.2.1.Tình hình bi n đ ng tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c
T C a Vi t giai đo n 2012-2014 ................................................................................26
2.2.2.C c u tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t
giai đo n 2012-2014 .....................................................................................................29


2.2.3.Các ch tiêu ph n nh hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH
SX-TM-DV Qu c T C a Vi t giai đoan 2012-2014 ..................................................34
2.3. ánhă giáă chungă v hi u qu s d ngă tƠiă s n ng n h n c aă Côngă Tyă TNHHă
SX-TM-DV Qu c T C a Vi t ...................................................................................52
2.3.1.K t qu đ t đ

c ..................................................................................................52

2.3.2.H n ch và nguyên nhân ....................................................................................53
CH
NGă3.GI IăPHÁPăNỂNGăCAOăHI U QU S D NGăTÀIăS N NG N
H N T I CỌNGăTYăTNHHăSX-TM-DV QU C T C A VI T.........................56

3.1. nhăh

ngăphátătri n t iăCôngăTyăTNHHăSX-TM-DV Qu c T C a Vi t ...56

3.2.M t s gi i phápănh mănơngăcaoăhi u qu s d ngătƠiăs n ng n h n t iăCôngă
Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t .................................................................57
3.2.1.Xác đ nh nhu c u tài s n ng n h n ...................................................................57
3.2.2.Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng ti n m t .................................................58
3.2.3.Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng các kho n ph i thu...............................60
3.2.4.Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng hàng t n kho ........................................62
3.2.5.M t s gi i pháp khác .........................................................................................64
3.3.M t s ki n ngh .....................................................................................................64
K T LU N
TÀIăLI U THAM KH O

Thang Long University Library


DANH M CăCÁC BI U

, B NG

Bi u đ 2.1. C c u ti n và các kho n t ng đ ng ti n c a Công Ty TNHH SX-TMDV Qu c T C a Vi t giai đoan 2012-2014 .................................................................30
Bi u đ 2.2. C c u các kho n ph i thu ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV
Qu c T C a Vi t giai đoan 2012-2014........................................................................31
Bi u đ 2.3. C c u hàng t n kho c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t
giai đoan 2012-2014 ......................................................................................................33
B ng 2.1. Quy mô tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a
Vi t giai đo n 2012-2014 ..............................................................................................27
B ng 2.2. Kh n ng thanh toán c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t

giai đo n 2012-2014 ......................................................................................................35
B ng 2.3. Nhóm ch tiêu t ng quát v hi u qu s d ng c a Công Ty TNHH SX-TMDV Qu c T C a Vi t ...................................................................................................39
B ng 2.4. Nhóm ch tiêu ph n nh t c đ luân chuy n tài s n ng n h n c a Công Ty
TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t giai đo n 2012-2014 .......................................43
B ng 2.5. Nhóm ch tiêu đánh giá n ng l c ho t đ ng c a tài s n ng n h n t i Công Ty
TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t giai đo n 2012-2014 .......................................47
B ng 3.1. T tr ng TS – NV trên doanh thu .................................................................58
B ng 3.2. Nhu c u tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV ........................58
B ng 3.3.Các kho n b i th

ng trong h p đ ng...........................................................60


DANH M C VI T T T
Kíăhi u vi t t t

Tênăđ yăđ

DV

D ch v

HTK

Hàng t n kho

SX

S n xu t

TM

Th

ng m i

TSNH

Tài s n ng n h n

TNHH

Trách nhi m h u h n

Thang Long University Library


L IM

U

1. Tínhăc p thi t c aăđ tƠi
L i ích kinh doanh đòi h i các doanh nghi p ph i s d ng m t cách h p lý, hi u
qu t ng đ ng tài s n ng n h n, nh m làm cho l i nhu n c a doanh nghi p đ t m c t i
đa. Nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n còn có ý ngh a quan tr ng trong vi c
gi m chi phí s n xu t, chi phí l u thông và h giá thành s n ph m.
Bên c nh đó, t ng c

ng qu n lý và nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n

còn giúp cho doanh nghi p luôn có trình đ s n xu t- kinh doanh phát tri n, trang thi t
b , k thu t đ c c i ti n. Vi c áp d ng k thu t tiên ti n, công ngh hi n đ i s giúp
doanh nghi p nâng cao n ng su t lao đ ng, nâng cao ch t l

ng s n ph m, t o ra s c

c nh tranh cho s n ph m trên th tr ng. c bi t khi khai thác t t và hi u qu tài s n
ng n h n trong ho t đ ng s n xu t- kinh doanh s làm gi m chi phí, gián ti p làm gi m
nhu c u vay v n và gi m chi phí lãi vay.
T nh ng lý do trên, cho th y s c n thi t ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n
ng n h n trong doanh nghi p. ó là m t trong nh ng nhân t quy t đ nh s t n t i,
phát tri n và thành công c a doanh nghi p.
Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t v i ngành ngh kinh doanh ch
y u là s n xu t- kinh doanh các lo i đ t sét, đ ch i và đ dùng h c t p cho tr em.
Công ty luôn n l c đ nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n t đó nâng cao
hi u qu s n xu t- kinh doanh, c ng c v th c a mình t i th tr ng trong và ngoài
n

c, tuy nhiên, hi u qu mà doanh nghi p đ t đ

c là ch a cao.

Xu t phát t nh n th c và th c t trên, em đã ch n đ tài “Nâng cao hi u qu s
d ng tài s n ng n h n t iCông Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t” làm đ tài
cho khóa lu n t t nghi p c a mình.
2. M căđíchănghiênăc u
- H th ng hóa các c s lý lu n v hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh
nghi p, ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n và các y u t nh h ng
đ n hi u qu s d ng tài s n ng n h n.
- Phân tích th c tr ng hi u qu s d ng tài s n ng n h n t i Công Ty TNHH SXTM-DV Qu c T C a Vi t, trên c s đó, đ a ra nh ng nh n xét và đánh giá v hi u

qu s d ng tài s n ng n h n t i Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t.
- Nghiên c u và đ xu t các gi i pháp góp ph n nâng cao hi u qu s d ng tài
s n ng n h n c a Công Ty TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t.


iăt

3.

ngăvƠăph măviănghiênăc u
iăt

ngănghiênăc u: Hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a Công Ty TNHH

SX-TM-DV Qu c T C a Vi t.
Ph măviănghiênăc u:
 Không gian: Nghiên c u đ
Qu c T C a Vi t.
 Th i gian: S li u đ
4. Ph

c th c hi n t i Công Ty TNHH SX-TM-DV

c s d ng phân tích trong ba n m 2012, 2013, 2014.

ngăphápănghiênăc u

Khóa lu n s d ng ph ng pháp so sánh, ph ng pháp phân tích theo chi u
ngang, phân tích theo chi u d c, ph ng pháp t ng h p, khái quát đ đ a ra đánh giá
và k t lu n c s là các s li u đ c cung c p và th c tr ng ho t đ ng c a công ty.

5. K t c uăkhóaălu n
Ngoài các ph n m đ u, k t lu n, m c l c và tài li u tham kh o, khóa lu n đ
k t c u thành ba ch

c

ng nh sau:

Ch ngă1:ăC ăs lýălu n v tƠiăs năvƠăhi u qu s d ngătƠiăs n ng n h n trong
doanh nghi p
Ch ngă 2:ă Th c tr ng hi u qu s
TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t.

d ngă tƠiă s n ng n h n t i Côngă Tyă

Ch ngă3:ăGi iăphápănơngăcaoăhi u qu s d ngătƠiăs n t i ng n h năCôngăTyă
TNHH SX-TM-DV Qu c T C a Vi t.

Thang Long University Library


CH

NGă1. C ăS LụăLU N CHUNG V HI U QU S
S N NG N H N TRONG DOANH NGHI P

D NGăTÀIă

1.1. M t s v năđ c ăb n v tƠiăs n ng n h n trong doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m tài s n ng n h n trong doanh nghi p

Tài s n ng n h n là giá tr c a m t b ph n ngu n l c s n xu t mà doanh nghi p
huy đ ng vào quá trình s n xu t kinh doanh, là đi u ki n tiên quy t doanh nghi p ph i
có đ th c hi n ho t đ ng s n xu t – kinh doanh c a mình. Do đó, đ t ra v n đ là ph i
làm rõ th nào là tài s n ng n h n. Hi n nay, có nhi u tác gi khác nhau đ a ra khái
ni m v tài s n ng n h n nh :
“Tài s n ng n h n hay còn g i là tài s n l u đ ng là m t kho n m c trong b ng
cân đ i k toán bao g m t t c các lo i tài s n có th d dàng chuy n đ i sang ti n
m t trong vòng 1 n m hay m t chu k s n xu t kinh doanh. Tài s n ng n h n bao g m
ti n m t và các kho n t ng đ ng ti n, các kho n ph i thu ng n h n, các kho n đ u
t tài chính ng n h n, hàng t n kho và nh ng tài s n có tính thanh kho n khác” [1]
đ

“Tài s n ng n h n là đ i t ng lao đ ng thu c quy n s h u c a doanh nghi p
c bi u hi n d i d ng hình thái v t ch t:

 V t t d tr đ chu n b cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c liên t c nh
n ng l ng, nguyên v t li u thành ph m, s n ph m d dang và các tài s n ng n h n
khác.” [2]
“Tài s n ng n h n là nh ng tài s n th

ng xuyên luân chuy n trong quá trình

kinh doanh. Trong b ng cân đ i k toán c a doanh nghi p, tài s n ng n h n đ c th
hi n các b ph n ti n m t, các ch ng khoán thanh kho n cao, các kho n ph i thu và
d tr hàng t n kho.” [3]
Nh v y có r t nhi u khái ni m v tài s n ng n h n trong doanh nghi p, nh ng
t u chung l i ta có th hi u:
Tài s n ng n h n c a doanh nghi p là nh ng tài s n tham gia m t l n vào quy
trình s n xu t và chuy n hóa hoàn toàn hình thái v t ch t c a nó vào s n ph m ho c
nh ng tài s n đ c mua, bán ho c có chu kì s d ng t m t n m tr xu ng. Tài s n

ng n h n c a doanh nghi p có th t n t i ti n, hi n v t, d i d ng đ u t ng n h n và
kho n n ph i thu. Tài s n ng n h n c a doanh nghi p bao g m: v n b ng ti n, các
kho n đ u t tài chính ng n h n, các kho n ph i thu, hàng t n kho và các tài s n ng n
h n khác.

1


1.1.2.

c đi m c a tài s n ng n h n trong doanh nghi p

Tài s n ng n h n có tính thanh kho n cao. Th i gian luân chuy n c a tài s n
ng n h n ng n, th ng d i 1 n m. Giúp doanh nghi p nhanh chóng thu h i l i b ng
ti n đ có th tái đ u t cho chu kì s n xu t kinh doanh ti p theo.
Tài s n ng n h n có th i gian luân chuy n nhanh: Tài s n ng n h n hoàn thành
m t vòng tu n hoàn sau m t chu k s n xu t. Trong quá trình đó, tài s n ng n h n
chuy n toàn b m t l n giá tr vào s n ph m, khi k t thúc quá trình s n xu t, giá tr
hàng hóa đ c th c hi n và tài s n ng n h n đ c thu h i. Chu k v n đ ng c a tài
s n ng n h n là c s đánh giá kh n ng thanh toán và hi u qu s n xu t kinh doanh
c a, hi u qu s d ng tài s n c a doanh nghi p.
Tài s n ng n h n luôn thay đ i hình thái bi u hi n qua các khâu c a quá trình s n
xu t kinh doanh. Tài s n ng n h n t n t i t t c các khâu trong ho t đ ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p, t khâu d tr , ti p đ n là khâu s n xu t và cu i cùng là
l u thông ngoài th tr ng d i hình thái s n ph m. Do đó, đ ph c v t t nh t cho
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p thì tài s n ng n h n t n t i d
d ng hình thái v t ch t khác nhau.

i các

1.1.3. Vai trò c a tài s n ng n h n trong doanh nghi p
Tài s n ng n h n r t quan tr ng trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p. Trong b t c doanh nghi p nào, tài s n ng n h n c ng là m t ph n
không th thi u trong c c u tài s n c a mình.
ti n hành s n xu t kinh doanh ngoài
tài s n c đ nh, doanh nghi p còn ph i có ti n, các nguyên, nhiên v t li u... ph c v
cho quá trình s n xu t. N u thi u các y u t này thì ho t đ ng s n xu t kinh doanh s
không th di n ra đ c.
Tài s n ng n h n là y u t quy t đ nh đ n quy mô ho t đ ng. N u m t công ty có
quy mô s n xu t l n thì quy mô v tài s n ng n h n c ng ph i l n đ có th đáp ng,
c ng nh đ m b o quá trình s n xu t kinh doanh đ c di n ra liên t c là ti n đ cho s
t ng tr ng c ng nh s phát tri n, giúp doanh nghi p ch p th i c kinh doanh và t o
l i th c nh tranh.
Tài s n ng n h n là công c đ ph n ánh, ki m tra, ki m soát, đánh giá khách
quan quá trình mua s m, d tr , s n xu t, tiêu th s n ph m c a doanh nghi p. Tài s n
ng n h n tham gia vào t t c các khâu s n xu t, kinh doanh. m i khâu thì tài s n
ng n h n l i t n t i d i m t hình thái khác nhau. Thông qua các khâu s n xu t này s
ph n ánh đ

c quy mô s n xu t c ng nh giúp doanh nghi p d dàng ki m tra, ki m

soát tài s n ng n h n c a mình.
Tài s n ng n h n đóng vai trò quy t đ nh giá c hàng hóa bán ra. Trong r t nhi u
y u t ch y u c u thành nên giá thành, ta không th nào không nh c đ n tài s n ng n
2

Thang Long University Library


h n. ó là do chính đ c đi m luân chuy n m t l n vào toàn b giá tr s n ph m. Giá tr

c a hàng hóa bán ra đ c tính toán trên c s bù đ p đ
thêm m t ph n l i nhu n.

c giá thành s n ph m c ng

Tài s n ng n h n giúp doanh nghi p đ m b o kh n ng thanh toán ng n h n. Tài
s n ng n h n có th nhanh chóng thu h i v b ng ti n, có tính thanh kho n cao. T đó
giúp cho doanh nghi p tránh kh i tình tr ng m t kh n ng thanh toán và ch n đ ng
nguy c phá s n doanh nghi p.
1.1.4. Phân lo i tài s n ng n h n trong doanh nghi p
1.1.4.1. Phân lo i tài s n ng n h n theo ph m vi s d ng
 Tài s n ng n h n s d ng trong ho t đ ng kinh doanh chính
i v i doanh nghi p s n xu t thì tài s n ng n h n s d ng trong ho t đ ng s n
xu t kinh doanh ch y u là nguyên v t li u, công c d ng c , s n ph m d dang,…
Nguyên v t li u chinh: g m giá tr c a nh ng lo i nguyên v t li u khi tham gia
vào quá trình s n xu t và là b ph n c b n c u thành nên các s n ph m.
V t li u ph : Là nh ng lo i v t li u khi tham gia vào quá trình s n xu t thì nó ch
có tác d ng ph t ng quá trình s n xu t, có th k t h p v i v t li u chính làm thay đ i
màu s c, mùi v , hình d ng b ngoài c a s n ph m ho c t o đi u ki n cho quá trình s n
xu t di n ra bình th

ng.

Nhiên li u: Th c ch t là m t lo i v t li u ph nh ng có tác d ng cung c p nhi t
l ng cho quá trình s n xu t kinh doanh, t o đi u ki n cho quá trình ch t o s n ph m
di n ra bình th ng.
Công c , d ng c : Là nh ng t li u lao đ ng mà doanh nghi p s d ng trong quá
trình s n xu t kinh doanh, chúng không đ tiêu chu n là tài s n c đ nh vì giá tr nh
và th i gian s d ng t
đ

ng đ i ng n. Công c , d ng c s d ng trong doanh nghi p

c chia làm hai lo i:
+ Công c , d ng c đ

c phân b m t l n (phân b 100%):

ây là lo i công c ,

d ng c khi xu t kho đem s d ng, toàn b giá tr c a chúng đ c phân b h t vào chi
phí s n xu t kinh doanh trong kì c a doanh nghi p. Lo i công c này đ c áp d ng
v i các lo i công c , d ng c có giá tr nh , phát huy tác d ng trong th i gian ng n,
chúng không nh h ng l n đ n t ng chi phí s n xu t kinh doanh trong kì c a doanh
nghi p.
+ Công c , d ng c đ
l n, th i gian s d ng t

c phân b nhi u l n: Là lo i công c , d ng c có giá tr

ng đ i dài và h h ng có th s a ch a.

S n ph m d dang: Là nh ng s n ph m đang trong quá trình s n xu t ch a đ
hoàn thi n, đang n m trên các đ a đi m làm vi c ch đ c ch bi n ti p.
3

c


 Tài s n ng n h n s d ng trong ho t đ ng kinh doanh ph

linh ho t trong s d ng tài s n trên th c t hi n nay ng

i ta dùng tài s n

ng n h n đ chi tr cho công tác s a ch a. C n c vào đ c đi m kinh t và k thu t s a
ch a đ c phân thành hai lo i: s a ch a th ng xuyên và s a ch a l n tài s n l u
đ ng.
Ngoài ra tài s n ng n h n còn s d ng trong ho t đ ng kinh doanh ph nh : ho t
đ ng cung c p d ch v , lao v ,…
 Tài s n ng n h n s d ng trong công tác qu n lý doanh nghi p:
Công tác qu n lý doanh nghi p bao g m c qu n lý kinh doanh và qu n lý
hành chính. Tài s n ng n h n đ c s d ng cho v n phòng bao g m: V t li u cho
v n phòng, cho ph ng ti n v n t i, công c , d ng c v n phòng ph m và các
kho n t m ng.
1.1.4.2. C n c vào vai trò t ng lo i tài s n ng n h n trong quá trình s n xu t kinh
doanh
 Tài s n ng n h n trong khâu d tr :
Là toàn b tài s n ng n h n t n t i trong khâu d tr c a doanh nghi p mà không
tính đ n hình thái bi u di n c a chúng, bao g m: ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng,
ti n đang chuy n, hàng mua đang đi đ ng, nguyên nhiên v t li u t n kho, công c
d ng c trong kho, hàng g i gia công, tr tr c cho ng i bán.
 Tài s n ng n h n trong khâu s n xu t
Là toàn b tài s n ng n h n t n t i trong khâu s n xu t doanh nghi p, bao g m:
giá tr bán thành ph m, các chi phí s n xu t kinh doanh d dang, chi phí tr tr
phi ch k t chuy n, các kho n chi phí khác ph c v cho quá trình s n xu t…

c, chi

 Tài s n ng n h n trong khâu l u thông
Là toàn b tài s n ng n h n t n t i trong khâu l u thông c a doanh nghi p, bao

g m: thành ph m t n kho, hàng g i bán, các kho n n ph i thu c a khách hàng.
Theo cách phân lo i này giúp cho các nhà qu n lý doanh nghi p xác đ nh đ

c

nhân t nh h ng đ n quá trình luân chuy n c a tài s n ng n h n đ đ a ra bi n pháp
qu n lý thích h p nh m nâng cao hi u qu s d ng chúng m t cách cao nh t.
1.1.4.3. C n c theo đ c đi m chu chuy n tài s n ng n h n
-

Ti n : là b ph n tài s n ng n h n t n t i d

i hình thái ti n t bao g m:

+ Ti n m t t i qu : Là s ti n mà doanh nghi p đang gi t i qu c a mình bao
g m ti n Vi t Nam, ngo i t , ngân phi u, các lo i ch ng t , tín phi u có giá tr nh
ti n, vàng b c, kim khí quý đang đ c gi t i qu .
4

Thang Long University Library


+ Ti n g i ngân hàng: Là s ti n hi n có trên tài kho n ti n g i ngân hàng c a
doanh nghi p t i ngân hàng, công ty tài chính n u có. Bao g m: ti n Vi t Nam, ngo i
t , vàng b c, kim khí quý, đá quý,…
+ Ti n đang chuy n: Là s ti n mà doanh nghi p đã n p vào ngân hàng hay đã
g i qua b u đi n, đnag làm th t c trích chuy n t tài kho n ti n g i c a doanh nghi p
sang tài ko n ti n g i c a doanh nghi p khác mà doanh nghi p ch a nh n đ c gi y
báo Có c a ngân hàng.
-

u t ng n h n
Bao g m các ch ng khoán ng n h n, các kho n đ u t ng n h n khác, các kho n

d phòng đ u t ng n h n… ây là kho n m c v a có tính thanh kho n cao, d dàng
chuy n đ i thành ti n mà t n ít chi phí và có kh n ng sinh l i.
đáp ng nhu c u
thanh toán c a doanh nghi p thì doanh nghi p s bán các ch ng khoán này.
-

Các kho n ph i thu
Là toàn b các kho n mà doanh nghi p có ngh a v ph i thu t đ i t

ng khác:

Ph i thu khách hàng, ph i thu n i b , các kho n th ch p, c m c , kí qu ,…
Trong các doanh nghi p, vi c mua bán ch u là th

ng xuyên x y ra, đôi khi đ

th c hi n các đi u kho n h p đ ng kinh t doanh nghi p ph i tr tr

c m t kho n nào

đó, t đây nó hình thành nên các kho n ph i thu c a doanh nghi p. Khi các khách
hàng tr n c a dôanh nghi p th t b i, r i ro trong kinh doanh là nguyên nhân làm
phát sinh các kho n n khó đòi. Vì v y, vi c trích l p các kho n d phòng là c n thi t,
nó s đ m b o cho các ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p đ c ti n hành bình
th ng và t ng đ i n đ nh. Kho n chi d phòng này là m t b ph n trong kho n
ph i thu và là m t ph n c a tài s n ng n h n trong doanh nghi p.

 Hàng t n kho
Hàng t n kho bao g m toàn b giá tr t n kho c a doanh nghi p nh nguyên v t
li u, hàng hóa, thành ph m, chi phí s n xu t d dang, công c , d ng c ,… và chi phí
d phòng gi m giá hàng t n kho.
T n kho trong quá trình s n xu t là cáclo i nguyên li u n m t i t ng công đo n
c a dây truy n s n xu t. Thông th ng quá trình s n xu t c a các doanh nghi p đ c
chia thành nhi u công đo n, gi a nh ng công đo n này bao gi c ng t n t i nh ng bán
thành ph m. ây là nh ng b c đ m quá trình s n xu t đ c liên t c. N u dây truy n
s n xu t càng dài và càng có nhi u công đo n thì t n kho trong quá trình s n xu t s
càng l n.
 Tài s n ng n h n khác
 Các kho n t m ng
5


Là các kho n ti n ho c v t t do doanh nghi p giao cho ng

i nh n t m ng đ

th c hi n ho t đ ng kinh doanh nào đó ho c gi i quy t m t công vi c đã đ
duy t.
 Các phí tr tr

c phê

c

Là các kho n chi phí th c t đã phát sinh nh ng có tác d ng đ n k t qu ho t
đ ng c a nhi u kì thanh toán, cho nên ch a th tính vào chi phí s n xu t kinh doanh
m t kì mà đ c tính cho hai hay nhi u kì h ch toán.

Qua cách phân lo i nh trên ta th y tình hình tài s n ng n h n hi n có c a doanh
nghi p v hình thái v t ch t c ng nh đ c đi m c a t ng lo i tài s n ng n h n, đ có
th đánh giá vi c s d ng tài s n ng n h n trong doanh nghi p có h p lý và hi u qu
không, t đó ph i t ng c
h n.

ng các bi n pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n

1.1.5. K t c u tài s n ng n h n và các nhân t
h n

nh h

ng đ n k t c u tài s n ng n

K t c u tài s n ng n h n là quan h t l gi a các thành ph n tài s n ng n h n
chi m trong t ng s tài s n ng n h n t i m t th i đi m nh t đ nh. Vi c nghiên c u k t
c u tài s n ng n h n giúp chúng ta th y đ c tình hính phân b tài s n ng n h n và tìm
m i bi n pháp t i u đ nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong t ng đi u
ki n c th . các doanh nghi p khác nhau thì k t c u tài s n ng n h n c ng không
gi ng nhau. Thông qua phân tích k t c u tài s n ng n h n theo các tiêu th c phân lo i
khác nhau s giúp doanh nghi p hi u rõ h n nh ng đ c đi m riêng v tài s n ng n h n
mà mình qu n lý và s d ng. M t khác, thông qua vi c thay đ i k t c u tài s n ng n
h n c a doanh nghi p qua các th i k khác nhau có th th y đ c nh ng bi n đ i tích
c c ho c h n ch v m t ch t l ng trong công tác qu n lý, s d ng tài s n ng n h n
c a t ng doanh nghi p.
Các nhân t

nh h

ng đ n k t c u tài s n ng n h n c a doanh nghi p bao g m:

Cácănhơnăt v chínhăsáchăqu nălý:ăcó vai trò quan tr ng tr c ti p quy t đ nh
đ n k t c u c a tài s n ng n h n, đ ng th i nó c ng tác đ ng tr c ti p đ n quá trình
ho t đ ng s n xu t kinh doanh và hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p.
Cácă nhơnă t v m t s n xu t:
c đi m, k thu t, công ngh s n xu t c a
doanh nghi p, m c đ ph c t p c a s n ph m ch t o, đ dài c a chu k s n xu t,
trình đ t ch c quá trình s n xu t, tay ngh , cán b công nhân viên đ u nh h ng r t
l n đ n t tr ng các kho n m c c u thành nên tài s n ng n h n c a doanh nghi p.
Cácănhơnăt v vi c cung ngănguyênănhiênăli uăvƠătiêuăth s n ph m: Ph
thu c l n vào m i quan h gi a đ n v đ c cung ng, th hi n :
6

Thang Long University Library


+ Kho ng cách gi a doanh nghi p v i nhà cung c p: kho n cách gi a doanh
nghi p v i nhà cung c p càng g n thì vi c d tr công c d ng c , nguyên li u càng
th p.
+ Uy tín: c s cung c p nguyên v t li u có uy tín, đ m b o v th i gian c ng
nh ch t l ng nguyên li u thì doanh nghi p s gi m đ c vi c ph i d tr quá nhi u
nguyên v t li u, t tr ng ph i d tr s th p và ng c l i.
+ c đi m s n ph m: n u là s n ph m m i tung ra th tr
tr nhi u và ng c l i.
+ Ngoài ra còn nh h

ng thì không nên d

ng b i m c đ tin c y c a b n hàng, quy mô h p đ ng

ký k t, trình đ t ch c s n xu t và marketing s n ph m…
Cácănhơnăt v m tăthanhătoán:
tài s n ng n h n c a doanh nghi p.

ây là nhân t

nh h

ng r t l n đ n k t c u

+ Ph ng th c thanh toán h p lý, đ ng b không m t nhi u th i gian s t o
thu n ti n cho khách hàng, giúp gi m t tr ng các kho n ph i thu.
+ Ch p hành k lu t thanh toán, th c hi n h p đ ng thanh toán t t hay ch a t t,
l a ch n hình th c thanh toán nh th nào c ng nh h ng đ n k t c u tài s n ng n
h n, n u l a ch n hình th c thanh toán b ng chuy n kho n thì k t tài s n ng n h n s
nghiêng v ti n g i t i ngân hàng…
Cácănhơnăt v m t s d ng: Quá trình mua v t t không phù h p v i quy trình
công ngh ho c v t t không đ tiêu chu n ch t l ng không thu h i đ c ph li u.
i u này có tác đ ng không nh đ n hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh
nghi p.
Nhơnă t v l mă phát: Do tác đ ng c a n n kinh t luôn t n t i l m phát, n u
doanh nghi p không đi u ch nh k p th i giá tr c a v t t hàng hoá s làm cho giá tr tài
s n ng n h n c a doanh nghi p b gi m theo t c đ tr

t giá c a ti n t .

Nhơnăt v r i ro: Trong đi u ki n kinh doanh theo c ch th tr ng có nhi u
thành ph n kinh t cùng tham gia, bình đ ng c nh tranh và v i s c mua th tr ng là
có h n thì s luôn t n t i nh ng r i ro v thua l cho doanh nghi p. Bên c nh đó, các

r i ro v thiên tai, d ch h a có th x y ra b t c lúc nào d n đ n s thâm h t v tài s n
cho doanh nghi p.
Trên đây là nh ng nhân t c b n nh h ng đ n k t c u tài s n ng n h n c a
doanh nghi p. V y doanh nghi p ph i c n c vào tình hình, đi u ki n s n xu t kinh
doanh c th c a mình đ ki m ch b t b t l i, phát huy u th nh m góp ph n nâng
cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n.

7


1.2. Hi u qu s d ngătƠiăs n ng n h n trong doanh nghi p
1.2.1. Khái ni m hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong doanh nghi p
Hi u qu đ

c coi là m t thu t ng đ ch m i quan h gi a k t qu th c hi n

các m c tiêu c a ch th và chi phí mà ch th b ra đ có k t qu đó trong đi u ki n
nh t đ nh. Nh v y, hi u qu ph n ánh k t qu th c hi n các m c tiêu hành đ ng trong
quan h v i chi phí b ra và hi u qu đ c xem xét trong b i c nh hay đi u ki n nh t
đ nh, đ ng th i c ng đ

c xem xét d

i quan đi m đánh giá c a ch th nghiên c u.

Các doanh nghi p ho t đ ng trong c ch th tr
ph i quan tâm t i hi u qu kinh t .

ng c nh tranh nh hi n nay đ u

ó là c s đ doanh nghi p có th t n t i và phát

tri n. Hi u qu kinh t đ c hi u là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ s d ng
các ngu n l c c a doanh nghi p đ đ t đ c các m c tiêu xác đ nh trong quá trình s n
xu t- kinh doanh.
M i doanh nghi p t n t i và phát tri n vì nhi u m c tiêu khác nhau nh : T i đa
hóa l i nhu n, t i đa hóa doanh thu, t i đa hóa ho t đ ng h u ích c a các nhà lãnh đ o
doanh nghi p,… T t c các m c tiêu c th đó đ u nh m m c tiêu bao trùm nh t là t i
đa hóa giá tr tài s n c a ch s h u.
đ t đ c m c tiêu này, t t c các doanh
nghi p đ u ph i n l c khai thác tri t đ và s d ng hi u qu tài s n c a mình.
V i m i doanh nghi p có m t s cân đ i v tài s n riêng, m i lo i tài s n c ng
ph i khác nhau. N u nh các doanh nghi p kinh doanh v l nh v c ch bi n hay v
l nh v c công ngh n ng thì tài s n c đ nh là ph n chi m m t t l r t cao trong t ng
giá tr tài s n c a doanh nghi p. Ng c l i v i các doanh nghi p l nh v c th ng m i
thì tài s n ng n h n chi m t l ch y u trong t ng giá tr tài s n c a doanh nghi p.
c bi t đ i v i các doanh nghi p xu t nh p kh u thì tài s n ng n h n đ ng m t
vai trò h t s c quan tr ng. Các nhà qu n lý doanh nghi p xu t nh p kh u luôn ph i cân
nh c làm th nào đ s d ng các lo i tài s n ng n h n m t cách hi u qu nh t.
S d ng tài s n ng n h n m t cách hi u qu là k t qu đ t đ c cao nh t v i m c
tiêu mà doanh nghi p đã đ t ra. Ngh a là ph i làm nh th nào đ có đ c nhi u l i
nhu n nh t t vi c khai thác và s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p vào ho t
đ ng s n xu t kinh doanh nh m t i đa hóa l i ích và t i thi u hóa chi phí.
1.2.2. S c n thi t ph i nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n trong doanh
nghi p
Trong n n kinh t th tr

ng, doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì v n đ

s ng còn doanh nghi p c n quan tâm chính là hi u qu . Quá trình ho t đ ng kinh

doanh c a m t doanh nghi p là quá trình hình hình và s d ng v n kinh doanh.

c

bi t, tài s n ng n h n là nh a s ng tu n hoàn trong doanh nghi p. Vì v y, nâng cao
8

Thang Long University Library


hi u qu s d ng tài s n ng n h n là yêu c u quan tr ng c a doanh nghi p trong n n
kinh t th tr ng. C th , vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n có các vai
trò quan tr ng sau:
Giúp gia t ng t c đ luân chuy n tài s n ng n h n trong doanh nghi p. Vì tài s n
ng n h n đ c hình thành t v n l u đ ng nên có th luân chuy n trong th i gian ng n
và b sung cho các chu kì kinh doanh ti p theo. Nên n u nâng cao đ c hi u qu s
d ng tài s n ng n h n thì có th t ng t c đ luân chuy n v n, d n t i tài tr t t cho
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Giúp gia t ng kh n ng sinh l i cho doanh nghi p. Tài s n ng n h n t n t i d

i

nhi u hình thái khác nhau, trong đó hàng t n kho chi m t tr ng cao trong c c u tài
s n ng n h n. N u nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n thì l ng hàng t n kho
có kh n ng đ c bán ra nhi u h n và kh n ng sinh l i c a doanh nghi p s đ c c i
thi n.
Giúp gia t ng kh n ng thanh toán cho doanh nghi p. Ngoài hàng t n kho, tài s n
ng n h n còn th hi n d i hình thái các kho n ph i thu, đem l i kh n ng thu h i v n
và các kho n n t khách hàng, giúp t ng l ng ti n và đ m b o v n c ng nh nguyên
v t li u cho các chu k kinh doanh. Do v y, khi hi u qu s d ng tài s n ng n h n

đ c nâng cao, tài s n ng n h n nhanh chóng đ
gia t ng kh n ng thanh toán cho doanh nghi p.

c thu h i v b ng ti n, s giúp làm

Giúp gia t ng kh n ng c nh tranh trên th tr ng. Trong n n kinh t th truòng
hi n nay, r t nhi u các m t hàng, các s n ph m có nh ng đ i th c nh tranh t ng
ng. Vì th , s l ng và ch t l ng s n ph m đ u ph i đ c chú tr ng n u không
mu n thua thi t so v i đ i th , vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s n ng n h n có th
đ m b o s l ng s n ph m c ng nh ch t l ng t nguyên v t li u đ u vào cho tói
thành ph m, hàng hóa. T đó gia t ng kh n ng s n xu t, tiêu th s n ph m trên th
tr ng, giúp cho doanh nghi p có th m r ng th ph , gia t ng kh n ng c nh tranh
trên th tr ng.
1.2.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p
1.2.3.1. Nhóm ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Trong kinh doanh, v n đ làm cho các doanh nghi p lo ng i là các kho n n n n
dây d a, các kho n ph i thu không có kh n ng thu h i và các kho n ph i tr không có
kh n ng thanh toán. Vì v y doanh nghi p ph i duy trì m t m c tài s n luân chuy n
h p lý đ đáp ng k p th i các kho n n ng n h n, duy trì các lo i hàng t n kho đ
đ m b o quá trình ho t đ ng s n xu t- kinh doanh thu n l i. T i các n

c trên th

gi i, theo c ch th tr ng c n c vào lu t phá s n, doanh nghi p có th b tuyên b
phá s n theo yêu c u c a các ch n khi doanh nghi p không có kh n ng thanh toán
9


các kho n n ph i tr . Hi n nay lu t doanh nghi p Vi t Nam, c ng quy đ nh t

ng t

nh v y. Do đó, các doanh nghi p luôn quan tâm đ n các kho n n đ n h n tr và
chu n b ngu n đ thanh toán chúng. Khi phân tích kh n ng thanh toán c a doanh
nghi p thì th

ng s d ng các ch tiêu sau đây:

 Kh n ngăthanhătoánăhi năhƠnhă(kh n ngăthanhătoánăng n h n):
Kh n ng thanh hi n hành =

TSNH
N ng n h n
VT: l n

Ch tiêu này s d ng ph bi n nh t và nó là m t trong nh ng th c đo c b n đ
đánh giá kh n ng thanh toán c a m t doanh nghi p, dùng đ đo l ng kh n ng tr
các kho n n ng n h n c a doanh nghi p và các kho n ph i tr b ng các tài s n ng n
h n c a doanh nghi p nh ti n m t, các kho n ph i thu,...Ch tiêu này ph n ánh 1 đ ng
n ng n h n đ c đ m b o b ng bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n.
Khi ch tiêu này m c nh h n 1, th hi n kh n ng thanh toán n ng n h n c a
doanh nghi p là y u t d n đ n r i ro tài chính. Ng c l i n u ch tiêu này m c l n
h n 1, cho th y kh n ng thanh toán c a doanh nghi p là t ng đ i t t, đ kh n ng
đ m b o thanh toán cho các kho n n ng n h n. Tuy nhiên, n u ch tiêu này cao quá,
t c là l ng tài s n l u đ ng t n tr quá l n và b ph n tài s n này không v n đ ng,
không sinh l i s làm gi m hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p.
Ch tiêu này l n hay nh còn ph thu c vào đ c đi m ngành ngh kinh doanh c a
doanh nghi p. Ch ng h n đ i v i doanh nghi p th ng m i, tài s n l u đ ng th ng
chi m t tr ng l n h n trong t ng tài s n nên ch tiêu này t ng đ i cao. Do đó, khi
đánh giá kh n ng thanh toán n ng n h n c n ph i d a vào h s trung bình c a

doanh nghi p cùng ngành. Tuy nhiên, ch tiêu này ch ph n ánh m t cách t m th i tình
hình thanh toán c a doanh nghi p vì tài s n ng n h n bao g m c các kho n ph i thu
và hàng t n kho. Chính vì v y, đ đánh giá chính xác h n v kh n ng thanh toán c a
doanh nghi p, ta c n xem xét thêm m t s ch tiêu khác n a.
 Kh n ngăthanhătoánănhanh:
Kh n ng thanh toán nhanh

TSNH – Hàng t n kho
=
N ng n h n
VT: l n

Kh n ng thanh toán nhanh là ch tiêu th hi n kh n ng tr n ng n h n b ng
các tài s n có kh n ng chuy n thành ti n m t cách nhanh nh t, không tính đ n hàng
t n kho (tài s n không d dàng chuy n đ i thành ti n). Ch tiêu này cho bi t 1 đ ng n
10

Thang Long University Library


ng n h n đ

c đ m b o b ng bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n có tính thanh kho n

cao. H s này th ng đ c so sánh v i h s trung bình c a ngành, thông th ng kh
n ng thanh toán c a công ty đ c đánh giá an toàn khi h s này > 1 ho c = 1 vì công
ty có th trang tr i các kho n n ng n h n mà không c n bán b t hàng t n kho. Có th
nh n đ nh r ng n u h s thanh toán nhanh > ho c = 1 cho th y hi u qu s d ng tài
s n ng n h n đ c nâng cao do công tác qu n lý, s d ng các lo i tài s n khác có hi u
qu mà không ph thu c quá nhi u vào hàng t n kho. Ng c l i m t doanh nghi p có

h s thanh toánh nhanh nh h n 1, doanh nghi p s không đ kh n ng thanh toán
ngay l p t c toàn b các kho n n ng n h n. Lúc này doanh nghi p s ph i tìm ki m
các ngu n tài tr khác ho c s ph i tính đ n ph

ng án thanh lý hàng t n kho.

ây là ch tiêu đ c các ch n r t quan tâm vì thông qua các ch tiêu này, các
ch n có th đánh giá đ c t i th i đi m phân tích doanh nghi p có kh n ng thanh
toán ngay các kho n n ng n h n hay không. Tuy v y, trong m t s tr ng h p, ch
tiêu này ch a ph n ánh m t cách chính xác nh t kh n ng thanh toán c a doanh
nghi p, đ c bi t là các doanh nghi p có kho n ph i thu chi m t tr ng l n trong t ng
tài s n ng n h n. Do đó, đ đánh giá chính xác và ch t ch h n c n xem xét thêm kh
n ng thanh toán t c th i c a doanh nghi p.


Kh n ngăthanhătoánăt c th i:
Ti n và t

Kh n ng thanh toán t c th i =

ng đ

ng ti n

N ng n h n
VT: l n
Ch tiêu kh n ng thanh toán t c th i là m t ch tiêu đánh giá sát h n kh n ng
thanh toán c a doanh nghi p. Trong đó, ti n bao g m ti n m t, ti n g i, ti n đang
chuy n; các kho n t ng đ ng ti n là các kho n đ u t ng n h n (d i 3 tháng) có
th chuy n đ i thành ti nb t c lúc nào nh ch ng khoán ng n h n, th ng phi u,...

ây là các tài s n có tính thanh kho n cao, đ r i ro th p.
Ch tiêu này cho bi t 1 đ ng n ng n h n c a doanh nghi p đ c đ m b o b ng
bao nhiêu đ ng ti n và các kho n t ng đ ng ti n. Tùy thu c vào ngành ngh kinh
doanh mà t s v kh n ng thanh toán t c th i b ng bao nhiêu là h p lý. Thông
th ng, t s này x p x 0,5 là t t, tình hình thanh toán c a doanh nghi p t ng đ i
kh quan, ti n và các kho n t ng đ ng ti n có kh n ng tr n ng n h n khi c n.
Trong tr ng h p vi c theo dõi và qu n lý ti n, các kho n ph i thu, các kho n t ng
đ ng ti n c a doanh nghi p là t t, đ m b o kh n ng thanh toán c a doanh nghi p.
Vì v y, hi u qu s d ng tài s n ng n h nc a doanh nghi p đ c nâng cao. N u l n
h n 0,5 cho th y tài s n c a doanh nghi p t n t i d i d ng ti n nhi u làm cho hi u
11


qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh nghi p s không cao. Ng

c l i, n u t s này

nh h n 0,5 l i ph n ánh m t tình hình tài chính không lành m nh, khó kh n trong
vi c thanh toán các kho n n ph i tr ngay d n t i hi u qu s d ng tài s n ng n h n
kém.
1.2.3.2. Nhóm ch tiêu t ng quát


VòngăquayătƠiăs n ng n h n trong k (Hi u su t s d ng TSNH):
Vòng quay TSNH trong k

Doanh thu thu n
=

TSNH bình quân trong k

VT: vòng

Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích các tài s n ng n h n quay đ c bao
nhiêu vòng, ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n ng n h n là t t.
Ho c cho bi t 1 đ ng giá tr tài s n ng n h n đ u t trong k thu đ c bao nhiêu đ ng
doanh thu thu n, ch tiêu này th hi n s v n đ ng c a tài s n ng n h n trong k , ch
tiêu càng cao ch ng t tài s n ng n h n v n đ ng nhanh, th hi n hi u qu s d ng tài
s n ng n h n càng l n.
Vòng quay tài s n ng n h n là ch tiêu ph n ánh s l n quay vòng c a tài s n
ng n h n trong m t chu k nh t đ nh. Nói cách khác ch tiêu này cho chúng ta th y
đ c bình quân m t đ ng tài s n ng n h n t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh thu
thu n. N u ch s này cao ch ng t doanh nghi p đã có nh ng đ u t h p lý vào hàng
hóa, thành ph m, t c đ thu h i n nhanh,… cho th y kh n ng s d ng tài s n ng n
h n t i doanh nghi p đang v n hành t t và h p lý. Ng c l i n u ch s này th p
ch ng t doanh nghi p ch a có nh ng chính sách h p lý đ s d ng tài s n ng n h n
nh chính sách hàng t n kho ch a h p lý, t n qu ti n m t nhi u, n ph i thu l n….
th hi n kh n ng s d ng tài s n ng n h n t i doanh nghi p kém và còn nhi u sai sót.


Su tăhaoăphíăc aătƠiăs n ng n h n so v i doanh thu thu n:
Su t hao phí c a TSNH
trên doanh thu thu n

TSNH bình quân
=
Doanh thu thu n
VT: l n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có 1 đ ng doanh thu thu n trong k thì
c n bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n. Su t hao phí tài s n ng n h n trên doanh thu

càng nh càng t t, càng th hi n doanh nghi p s d ng tài s n m t cách h p lý và ti t
ki m khi c n l

ng tài s n ng n h n ít h n đ t o ra doanh thu. Ch tiêu này càng th p

ch ng t hi u qu s d ng tài s n ng n h n càng cao, l i nhu n c a doanh nghi p
ngày càng cao.
12

Thang Long University Library




Su t hao phíăc aătƠiăs n ng n h n so v i l i nhu n sau thu :
Su t hao phí c a TSNH
trên l i nhu n sau thu

TSNH bình quân
=
L i nhu n sau thu
VT: l n

.Ch tiêu này cho bi t đ có đ

c m t đ ng l i nhu n sau thu trong k thì doanh

nghi p c n đ u t bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n. Ch tiêu này càng nh ch ng t
n u l i nhu n sau thu c a doanh nghi p không đ i thì l ng tài s n ng n h n mà
doanh nghi p s d ng s ít h n so v i các k tr

c. Nh v y, rõ ràng hi u qu s d ng

tài s n ng n h n c a doanh nghi p t ng lên khi su t hao phí tài s n ng n h ntrên l i
nhu n sau thu gi m đi.


T su t sinh l i c atƠiăs n ng n h n (ROA):

L i nhu n sau thu
T su t sinh l i c a TSNH

=

TSNH bình quân
VT:%

Ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a tài s n ng n h n, cho bi t v i m i
đ n v giá tr tài s n ng n h n có trong k thì mang l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau
thu . Ch tiêu này càng cao cho th y hi u qu s d ng tài s n ng n h n càng t t, góp
ph n nâng cao hi u qu s n xu t- kinh doanh cho doanh nghi p.
nh h

phân tích t su t sinh l i c a tài s n ng n h n , ta có th xác đ nh các nhân t
ng theo ph ng pháp Dupont nh sau:

L i nhu n sau thu
ROA

=

Doanh thu thu n
x

Doanh thu thu n

TSNH bình quân

ROA = T su t sinh l i c a x S vòng quay c a TSNH
t ng doanh thu thu n
D a vào mô hình này, ta th y đ c m i liên h c a các ch tiêu tài chính v i
nhau và nh h ng c a chúng đ n hi u qu s d ng tài s n ng n h n c a doanh
nghi p. C ng nh có mô hình Dupont ta có th xem xét các thành ph n tác đ ng t i t
su t sinh l i c a tài s n ng n h n, t đó có bi n pháp ki m soát t t các thành ph n đó
nh m đ t đ c t su t sinh l i trên tài s n ng n h n nh mong mu n. Nh v y, theo
mô hình Dupont, t su t sinh l i trên tài s n ng n h n ch u nh h ng c a 2 nhân t : t
su t sinh l i c a t ng doanh thu thu n và s vòng quay c a tài s n ng n h n. Mu n
13


cho t su t sinh l i c a tài s n ng n h n cao thì c n có các bi n pháp nâng cao 2 nhân
t

nh h

ng trên.

1.2.3.3. Nhóm ch tiêu ph n ánh t c đ luân chuy n c a tài s n ng n h n
Tài s n ng n h n th hi n ph n v n c a doanh nghi p đ u t vào các h ng m c
tài s n có tính luân chuy n nhanh v i th i gian thu h i v n trong vòng m t n m (ho c

m t chu kì kinh doanh). Phân tích t c đ luân chuy n c a tài s n ng n h n có th đánh
giá v hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p.


S vòngăluơnăchuy n c aătƠiăs n ng n h n
S vòng luân chuy n c a
TSNH

T ng doanh thu tiêu th
=
TSNH
VT: vòng

Trong đó, t ng doanh thu tiêu th bao g m: doanh thu thu n, doanh thu tài chính
và thu nh p khác.
Ch tiêu này ph n ánh s vòng quay c a tài s n ng n h n c a doanh nghi p th c
hi n trong m t th i kì nh t đ nh. Nó cho bi t 1 đ ng tài s n ng n h n bình quân b ra
có th t o ra đ c bao nhiêu d ng t ng doanh thu tiêu th .
S vòng quay càng l n, hi u qu s d ng tài s n ng n h n càng cao, ho t đ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ngày càng phát tri n. Ng c l i, s vòng quay
càng nh , tài s n ng n h n đ c s d ng càng lãng phí và kém hi u qu . Nh v y,
thông qua vi c xem xét ch tiêu s vòng luan chuy n tài s n ng n h n, doanh nghi p có
th đ a ra các chính sách s d ng tài s n phù h p đ có đ c l i nhu n mong mu n.


Th i gian m tăvòngăluơnăchuy n c aătƠiăs n ng n h n
Th i gian m t vòng luân
chuy n c a TSNH

360

=

S vòng luân chuy n c a TSNH
VT: ngày

Ch tiêu này ph n ánh s ngày bình quân c n thi t đ tài s n ng n h n th c hi n
đ c m t l n luân chuy n hay đ c hi u là đ dài th i gian m t vòng luân chuy n c a
tài s n ng n h n trong k . Vòng luân chuy n tài s n ng n h n càng nh thì th i gian
m t vong luân chuy n c a tài s n ng n h n càng đ c rút ng n và ch ng t tài s n
ng n h n v n đ ng nhanh và đ c s d ng có hi u qu , góp ph n nâng cao doanh thu
và l i nhu n cho doanh nghi p.

14

Thang Long University Library




H s đ m nhi mătƠiăs n ng n h n
H s đ m nhi m TSNH

TSNH
=

T ng doanh thu tiêu th
VT: l n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có 1 đ ng t ng doanh thu tiêu th thì
ph i đ u t bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n. H s này càng th p thì ch ng t hi u

qu s d ng tài s n ng n h n càng cao, s tài s n ng n h n ti t ki m đ c càng l n do
l

ng tài s n ng n h n ph i b ra đ thu v đ

c cùng m t l

ng doanh thu không đ i

th p h n so v i k tr c. Thông qua ch tiêu này doanh nghi p s xây d ng đ c các
k ho ch đ u t tài s n c a mình, đ ng th i có c s đ đánh giá tính chính xác c a k
ho ch đ u t tài s n hi n t i.
 M c ti t ki m c aătƠiăs n ng n h n
M c ti t ki m tài s n ng n h n là l ng tài s n ng n h n mà doanh nghi p ti m
ki m đ c do t ng t c đ luân chuy n c a tài s n ng n h n, bao g m:

M c ti t ki m tuy t đ i: N u quy mô kinh doanh không thay đ i, vi c
t ng t c đ luân chuy n tài s n ng n h n đã giúp cho doanh nghi p ti t ki m
đ c m t l ng tài s n ng n h n rút ra kh i luân chuy n dùng vào vi c khác.
Công th c xác đ nh:
M0
TSNHTK1

=

M0
-

V1

V0


M c ti t ki m t ng đ i: N u quy mô kinh doanh đ c m r ng, vi c
t ng t c đ luân chuy n tài s n ng n h n đã giúp doanh nghi p không c n t ng
thêm tài s n ng n h n ho c b ra s tài s n ng n h n ít h n so v i tr c. Công
th c xác đ nh:
M1
TSNHTK

=
V1

Trongđó:
TSNHTK: Tài s n ng n h n ti t ki m t
TSNHTK1: Tài s n ng n h n tuy t đ i

M1
V0

ng đ i

Mo, M1:

Doanh thu thu n k tr

c và kì này

V0 , V1 :

S vòng quay tài s n ng n h n k tr

15

c và k này (V1> V0)