Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.46 MB, 119 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
BÙI THỊ KIỀU ANH
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
TRƯỜNG MẦM NON ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI, NĂM 2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
BÙI THỊ KIỀU ANH
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
TRƯỜNG MẦM NON ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN XUÂN THỨC
HÀ NỘI, NĂM 2015
i
LỜI CẢM ƠN
Với lòng biết ơn sâu sắc, em xin bày tỏ lời cảm ơn
LLỜI
chân thành tới:
PGS - TS Nguyễn Xuân Thức, Người thầy đã tận tâm,
nhiệt tình chỉ bảo, hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện
luận văn.
Đồng thời, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc Ban lãnh đạo
trường Đại học Sư Phạm Hà Nội 2, Khoa sau đại học nhà
trường và các thầy giáo, cô giáo tham gia quản lý, giảng dạy
đã tạo điều kiện thuận lợi quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện cho
em trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài;
Lãnh đạo, chuyên viên Phòng Giáo dục & Đào tạo Bắc
Từ Liêm, Tổ Mầm non; Cán bộ quản lý, giáo viên các trường
mầm non trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm đã nhiệt tình tham
gia góp ý kiến, cung cấp tư liệu, tài liệu trong quá trình điều
tra, khảo sát phục vụ công tác nghiên cứu;
Em xin gửi lời tri ân sâu sắc đến gia đình, bạn bè và đồng
nghiệp đã động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện để em hoàn thành
tốt luận văn.
Với thời gian nghiên cứu còn hạn chế, tuy đã có nhiều cố
gắng, song luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, em rất
mong được sự chỉ dẫn, đóng góp giúp đỡ của các thầy giáo,
cô giáo, các cấp lãnh đạo, bạn bè đồng nghiệp và bạn đọc để
luận văn có giá trị thực tiễn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Bùi Thị Kiều Anh
ii
LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này
là trung thực và không trùng lặp với các đề tài khác. Luận văn phản ánh rõ
đặc điểm tình hình của quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội và thực trạng hoạt động
Tổ chuyên môn trong trường mầm non.
Luận văn sử dụng số liệu của phiếu trưng cầu ý kiến được tiến hành
trong buổi kiến tập chuyên đề cấp quận của cán bộ và giáo viên các trường
mầm non quận Bắc Từ Liêm tổ chức vào tháng 3 năm 2015 tại trường mầm
non nơi tác giả luận văn đang công tác.
Biện pháp sử dụng trong luận văn đã, đang và sẽ được áp dụng rộng rãi
trong các trường mầm non trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm nhằm nâng cao
chất lượng hoạt động Tổ chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới.
Em cũng xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn
này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ
nguồn gốc.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Bùi Thị Kiều Anh
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
- Ban chấp hành Trung Ương
- Nhà xuất bản
- Nghị quyết chính phủ
- Trung học cơ sở
- Tổ chuyên môn
- Quyết định – Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Thông tư- Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Tổ trưởng chuyên môn
- Giáo viên
- Thứ tự
- Số lượng
- Xây dựng
- Mầm non
- Cán bộ giáo viên
- Cán bộ giáo viên – nhân viên
- Phương pháp dạy học
- Kiểm tra đánh giá
BCH TƯ
NXB
NQ-CP
THCS
TCM
QĐ-BGD&ĐT
TT-BGD&ĐT
TTCM
GV
TT
SL
XD
MN
CBGV
CBGV-NV
PPDH
KTĐG
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................................ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................................ iii
DANH MỤC BẢNG SỐ ........................................................................................................ vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ....................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................ 1
2.Mục đích nghiên cứu ................................................................................................... 3
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu ....................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học.................................................................................................... 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................................. 4
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................... 5
8. Cấu trúc luận văn ........................................................................................................ 5
Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN
MÔN TRƯỜNG MẦM NON ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC 6
1.1.Tổng quan nghiên cứu vấn đề.................................................................................. 6
1.1.1. Các nghiên cứu về quản lý trường mầm non .......................................... 6
1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường
nhằm nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục. Có thể kể ra một số công
trình nghiên cứu sau .......................................................................................... 7
1.2. Lý luận về quản lý ................................................................................................... 8
1.2.1. Khái niệm ................................................................................................ 8
1.2.2. Chức năng quản lý................................................................................. 11
1.3. Tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non .....................13
1.3.1. Trường mầm non trong hệ thống giáo dục quốc dân ............................ 13
1.3.2. Tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn trong trường mầm non.. 14
1.4. Đổi mới giáo dục và yêu cầu đạt ra với hoạt động tổ chuyên môn và quản lí
hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non.............................................................20
1.4.1. Đổi mới giáo dục mầm non ................................................................... 20
1.4.2. Yêu cầu đạt ra với hoạt động tổ chuyên môn và quản lí hoạt động tổ
chuyên môn ở trường mầm non. ..................................................................... 23
v
1.5. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng trường mầm non ...............23
1.5.1. Lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo năm học, tháng, tuần ..... 24
1.5.2. Tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ........................................................ 26
1.5.3. Chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn ........................................................ 28
1.5.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động tổ chuyên môn ........................................ 30
1.5.5. Tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên môn...................... 31
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động tổ chuyên môn giáo viên mầm non........31
1.6.1. Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý hoạt động tổ chuyên môn ........... 31
1.6.2. Các yếu tố thuộc đối tượng quản lý (giáo viên mầm non).................... 32
1.6.3. Các yếu tố thuộc về môi trường tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ..... 32
Kết luận chương 1 .................................................................................................................... 33
Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
TRƯỜNG MẦM NON QUẬN BẮC TỪ LIÊM- HÀ NỘI .................................... 34
2.1. Tổ chức khảo sát thực trạng ..................................................................................34
2.1.1. Mục đích nghiên cứu............................................................................. 34
2.1.2. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 34
2.1.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 34
2.1.4. Tiêu chí và thang đánh giá khảo sát hoạt động chuẩn bị và quản lý hoạt
động tổ chuyên môn ........................................................................................ 35
2.1.5. Khách thể khảo sát và địa bàn nghiên cứu ............................................ 35
2.2. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn của một số trường mầm non trên địa bàn
Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội .......................................................................................35
2.2.1. Nhận thức tầm quan trọng của hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm
non ................................................................................................................... 35
2.2.2. Mức độ thực hiện các nhiệm vụ của tổ chuyên môn. ........................... 37
2.3. Thực trạng quản lí hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non trên địa bàn
Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục..............................38
2.3.1. Lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo năm học, tháng, tuần ..... 39
2.3.2. Tổ chức thực hiện hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non ......... 41
2.3.3. Kiểm tra, đánh giá hoạt động tổ chuyên môn ....................................... 47
2.3.4. Tạo môi trường hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non ............. 50
vi
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở một số trường
mầm non trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội. .................................................53
2.5. Đánh giá thực trạng quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non.......58
2.5.1. Mặt mạnh và nguyên nhân .................................................................... 58
2.5.2. Mặt yếu và nguyên nhân ....................................................................... 60
Kết luận chương 2 .................................................................................................................... 62
Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN Ở
TRƯỜNG MẦM NON QUẬN BẮC TỪ LIÊM - HÀ NỘIĐÁP ỨNG YÊU
CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC................................................................................................ 63
3.1. Nguyên tắc đề xuất ......................................................................................................... 63
3.1.1. Nguyên tắc kế thừa................................................................................ 63
3.1.2. Nguyên tắc thực tiễn và khả thi............................................................. 63
3.1.3. Nguyên tắc hệ thống.............................................................................. 64
3.2. Biện pháp quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở một số trường mầm non trên địa
bàn Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ........................64
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng
của hoạt động tổ chuyên môn.......................................................................... 64
3.2.2. Cụ thể hóa kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn theo kế hoạch của
nhà trường. ....................................................................................................................68
3.2.3. Chỉ đạo đổi mới cách thức tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ........................72
3.2.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động tổ chuyên môn....................................................78
3.2.5. Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện cho hoạt động tổ chuyên môn .............81
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ...........................................................................84
3.4. Đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên về các biện pháp quản lí hoạt động tổ
chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .........................................................85
Kết luận chương 3.........................................................................................................92
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................................... 93
1. Kết luận .....................................................................................................................93
2. Khuyến nghị..............................................................................................................95
2.1. Đối với Phòng giáo dục và Đào tạo quận Bắc Từ Liêm .......................... 95
2.2. Đối với các trường Mầm non ................................................................... 95
2.3. Đối với giáo viên Mầm non ..................................................................... 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................... 97
vii
DANH MỤC BẢNG SỐ
Bảng 2.1. Nhận thức tầm quan trọng của tổ chuyên môn trong hoạt độngcủa
trường mầm non .............................................................................................. 36
Bảng 2.2. Mức độ thực hiện nhiệm vụ tổ chuyên môn ở trường mầm non .... 37
Bảng 2.3. Lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non .......... 39
Bảng 2.4. Mức độ thực hiện tổ chứchoạt động tổ chuyên môn hiện nay ở
trường mầm non .............................................................................................. 41
Bảng 2.5. Mức độthực hiện chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn hiện nay ở các
trường mầm non .............................................................................................. 44
Bảng 2.6. Mức độ thực hiện kiểm tra, đánh giá hoạt động tổ chuyên mônở
trường mầm non .............................................................................................. 47
Bảng 2.7. Việc tạo môi trường cho hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm
non ................................................................................................................... 50
Bảng 2.8. Số trẻ trên lớp ở một số trường mầm non quận Bắc Từ Liêm, thành
phố Hà Nội ...................................................................................................... 51
Bảng 2.9. Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý (Hiệu trưởng)........................ 53
Bảng 2.10. Các yếu tố thuộc về đối tượng quản lý (giáo viên) ...................... 54
Bảng 2.11. Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý ...................................... 56
Bảng 3.1. Đánh giá nhận thức tính cần thiết của biện pháp quản lí hoạt động
tổ chuyên môn của hiệu trưởng trường mầm non quận Bắc Từ Liêm ............ 86
Bảng 3.2. Đánh giá nhận thức về mức độ khả thi của biện pháp quản lí ....... 88
hoạt động tổ chuyên môn các trường mầm non quận Bắc Từ Liêm ............... 88
Bảng 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và mức độ khả thi của biện pháp
quản lý hoạt động tổ chuyên môn các trường mầm non quận Bắc Từ Liêm .. 89
viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Mô hình về quản lý ........................................................................ 10
Sơ đồ 1.2: Quan hệ giữa các chức năng quản lý ............................................. 12
Biểu đồ 2.1. Mức độ thực hiện biện pháp lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên
môn .................................................................................................................. 40
Biểu đồ 2.2. Mức độ thực hiện biện pháp tổ chức hoạt động tổ chuyên môn
của các trường trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội ............................... 43
Biểu đồ 2.3. Mức độ thực hiện chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn hiện nay ở
các trường mầm non ........................................................................................ 47
Biểu đồ 2.4. Mức độ thực hiện các nội dung quản lí cơ sở vật chất, điều kiện
phục vụ cho hoạt động TCM ở các trường mầm non quận Bắc Từ Liêm ...... 52
Biểu đồ 2.5. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động tổ
chyên môn của hiệu trưởng trường mầm non ................................................. 57
Biểu đồ 3.1. Đánh giá nhận thức tính cần thiết biện pháp quản lí hoạt động tổ
chuyên môn các trường mầm non quận Bắc Từ Liêm .................................... 87
Biểu 3.2. Đánh giá nhận thức tính khả thi biện pháp quản lí hoạt động tổ
chuyên môn các trường mầm non quận Bắc Từ Liêm .................................... 89
Biểu đồ 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của biện pháp
quản lý bồi dưỡng giáo viên mầm non............................................................ 91
1
1. Lý do chọn đề tài
MỞ ĐẦU
1.1.Trong những năm gần đây, với xu thế hội nhập, công cuộc đổi mới
trên đất nước ta đang có bước phát triển với nhịp điệu nhanh, quy mô lớn, đòi
hỏi nhanh chóng phải có đội ngũ cán bộ quản lý, có phẩm chất, năng lực, trình
độ mới đáp ứng được yêu cầu đó. Nghị quyết hội nghị lần thứ tư BCH TƯ
khóa VII khẳng định: “Khẩn trương đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản
lý các cấp”. Bởi lẽ đội ngũ quản lí có nhận thức đúng về hoạt động tổ chuyên
môn, nhận thức đúng về quản lí thì mới quản lí tốt hoạt động tổ chuyên môn.
Xuất phát từ vai trò của quản lí hoạt động tổ chuyên môn trong việc
nâng cao chất lượng giáo viên mầm non từ đó nâng cao chất lượng chăm sóc
giáo dục trẻ mầm non như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh về
chuyên môn: “Mỗi người phải biết một nghề để sinh hoạt…ai lãnh đạo ngành
hoạt động nào phải biết chuyên môn về ngành ấy” (Hồ Chí Minh: toàn tập,
NXB Chính trị Quốc gia, H.,2002,t6, tr.46-47); chúng tôi - những người quản
lí cần nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ, vai trò của mình trong mỗi nhà trường
đang từng ngày quản lí tốt việc dạy và học để nâng cao chất lượng chuyên
môn trong trường mầm non.
1.2. Quận Bắc Từ Liêm là một quận thuộc Hà Nội, nằm dọc phía bờ
nam của sông Hồng, Đông giáp quận Tây Hồ, Đông Nam giáp quận Cầu
Giấy, Tây giáp huyện Đan Phượng, Hoài Đức, Nam giáp quận Nam Từ Liêm,
Bắc giáp sông Hồng.
Quận được thành lập theo Nghị quyết số 132/NQ-CP ngày 27 tháng
12 năm 2013 của Chính phủ. Phòng giáo dục và Đào tạo Bắc Từ Liêm tuy
mới đi vào hoạt động từ ngày 01 tháng 4 năm 2014 nhưng đã gặt hái được
thành tích đáng kể trong đợt tổng kết toàn ngành giáo dục Thành phố Hà Nội
năm học 2013-2014. Điều đó chứng tỏ hoạt động chuyên môn ở các nhà
trường trên địa bàn quận đang từng ngày hoàn thiện và khẳng định vị thế trên
toàn Thành phố.[1]
2
Thực tế hoạt động tổ chuyên môn và quản lí hoạt động tổ chuyên môn
ở các trường mầm non Thụy Phương, Đông Ngạc A, Đông Ngạc B, Cổ Nhuế
1, Cổ Nhuế 2, Thượng Cát, Liên Mạc, Phú Diễn, Minh Khai, Phúc Diễn,
Xuân Đỉnh, Xuân Tảo thuộc Quận Bắc Từ Liêm đứng trước yêu cầu đổi mới
giáo dục còn có những bất cập cần tháo gỡ để nâng cao chất lượng hoạt động
tổ chuyên môn.
Hoạt động của tổ chuyên môn có vai trò hết sức quan trọng, hoạt động
của từng thành viên có vai trò quyết định rất lớn đến kết quả giảng dạy của
giáo viên cũng như các hoạt động khác của nhà trường. Thông qua hoạt động
của giáo viên nhân viên, Ban giám hiệu quản lí được giáo viên về chuyên
môn, cũng thông qua hoạt động của tổ chuyên môn giáo viên được tự học
nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân, giáo viên được học hỏi lẫn nhau,
trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, kinh nghiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục
học sinh…
Tuy nhiên thực tế cho thấy :
- Một số trường chưa dành nhiều thời gian dành cho sinh hoạt chuyên
môn và đổi mới sinh hoạt chuyên môn chưa thường xuyên và còn hạn chế,
chưa đáp ứng được với đổi mới giáo dục.
- Mặc dù đó có nhiều tiến bộ tích cực, xong việc tự bồi dưỡng năng lực
chuyên môn, năng lực quản lí của một số cán bộ còn hạn chế. Còn để thiếu sót
trong quản lí hồ sơ chuyên môn, quản lí nề nếp dạy học, quản lí hành chính,
quản lí thu - chi trong trường học, quản lí tài sản và sử dụng tài sản công.
1.3. Trong lĩnh vực quản lí giáo dục mầm non đã có nhiều các công
trình nghiên cứu về các lĩnh vực như: quản lí chăm sóc giáo dục trẻ mầm non,
quản lí thực hiện chương trình mầm non mới, quản lí bồi dưỡng giáo viên
mầm non theo chuẩn nghề nghiệp…còn ở lĩnh vực quản lí hoạt động tổ
chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục còn chưa có nhiều các đề tài
nghiên cứu.
3
Hoạt động của tổ chuyên môn còn là một bộ phận không thể thiếu trong
nhà trường, thực hiện nhiệm vụ của nhà trường. Thế nhưng một số trường
mầm non trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm hoạt động chưa mấy hiệu quả.
Trong buổi tập huấn chuyên môn ngày 23 tháng 12 năm 2014 về nội dung
sinh hoạt tổ chuyên môn tại các trường mầm non thì hầu hết các nhà trường
chưa tích cực phát biểu, học thụ động, thiếu thực tế để phản hồi tới giảng
viên. Bởi lẽ một số nhà trường có nhiều điểm lẻ, giáo viên trẻ, chưa có nhiều
kinh nghiệm điển hình như giáo viên trường em tuổi trung bình 27,2. Do vậy
hoạt động của tổ chuyên môn còn gặp nhiều lúng túng. Giáo viên chưa nhận
thức rõ được nhiệm vụ của tổ chuyên môn. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn
và nghiệp vụ; tham gia đánh giá, xếp loại các thành viên của tổ theo quy định
của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đề xuất khen thưởng, kỷ luật đối với giáo viên.
Với các lí do nêu trên nên em lựa chọn đề tài: “Quản lý hoạt động tổ
chuyên môn trường mầm non quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội đáp ứng yêu cầu
đổi mới giáo dục ”.
2.Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, thực tiễn, đề xuất một số biện pháp quản
lí hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non Quận BắcTừ Liêm - Thành phố
Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ
chuyên môn và chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của trường mầm non.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lí hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non Quận Bắc Từ Liêm
- Thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
4
4. Giả thuyết khoa học
Quản lí hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm trong thời gian qua đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên đứng
trước yêu cầu đổi mới giáo dục bộc lộ bất cập, hạn chế. Nếu đề xuất và áp dụng
các biện pháp quản lí hoạt động tổ chuyên môn phù hợp hơn với thực tế giáo
dục mầm non theo từng địa phương, vùng miền và đổi mới giáo dục mầm non
thì sẽ nâng cao được chất lượng giáo viên mầm non và chất lượng giáo dục
mầm non ở trường mầm non trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lí luận về quản lí hoạt động tổ chuyên môn của
hiệu trưởng trường mầm non.
5.2. Khảo sát thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và quản lý hoạt động
của hiệu trưởng trường mầm non trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội.
5.3. Đề xuất biện pháp quản lí hoạt động tổ chuyên môn các trường
mầm non nói trên.
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
6.1. Giới hạn về đối tượng, địa bàn nghiên cứu
Do điều kiện và thời gian nghiên cứu có hạn nên khi thực hiện đề tài
này em chỉ thực hiện nghiên cứu “Một số biện pháp quản lý hoạt động tổ
chuyên môn của Hiệu trưởng trường mầm non Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục”. Để thực hiện đề tài này em lấy số liệu
khảo sát thực trạng trong ba năm học từ 2012-2013; 2013 -2014; 2014-2015.
6.2. Giới hạn khách thể khảo sát
Khảo sát 96 người gồm cán bộ quản lý và giáo viên ở các trường mầm
non Thụy Phương, Đông Ngạc A, Đông Ngạc B, Cổ Nhuế 1, Cổ Nhuế 2, Hồ
Tùng Mậu, Kim Mai, Liên Mạc, Minh Khai, Phú Diễn, Phúc Diễn, Tây Tựu,
Thượng Cát, Xuân Đỉnh A, Xuân Đỉnh B, Tây Tựu- quận Bắc Từ Liêm- Hà Nội.
5
7. Phương pháp nghiên cứu
Để hoàn thành nhiệm vụ trên, em đã sử dụng các phương pháp nhiên
cứu sau:
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp tổng hợp, phân tích các dữ liệu, những tài liệu trong sách
báo, các công trình nghiên cứu khoa học, luật giáo dục, tham khảo các văn
bản về những vấn đề có liên quan đến đề tài nghiên cứu
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra, quan sát, tổng kết kinh nghiệm, phỏng vấn và
phân tích các kết quả khảo sát thực trạng quản lí hoạt động tổ chuyên môn
trường mầm non trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm - Thành phố Hà Nội đáp
ứng yêu cầu đổi mới.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp toán thống kê trong việc xử lý những số liệu điều
tra, khảo sát và từ đó rút ra những kết luận chính xác.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo,
mục lục, luận văn gồm 03 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn trường
mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn một số trường
mầm non trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn một số trường
mầm non trên địa bàn Quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục.
6
Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
TRƯỜNG MẦM NON ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
1.1.Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu về quản lý trường mầm non
Tìm hiểu nghiên cứu về quản lí trường mầm non trên thế giới, có
thể thấy nghiên cứu về lĩnh vực này nở rộ vào những năm 90 ở Úc và ở Anh, ví
dụ như tác phẩm của Hayden J. (1996) về “Quản lí trường mầm
non” (Management of Early Childhood Services) [2] - Wentworth Falls NSW,
Social Sciences Press và tác phẩm cùng tên (Management in Pre -schools) do
Pre - schools Learning Alliance (PLA) ấn hành tại London năm 2000. Với 40
năm kinh nghiệm, quyển sách của PLA đã giúp cho người lãnh đạo trường
mầm non có phương pháp quản lý nhà trường hiệu quả [3]. Bên cạnh đó, một
số nghiên cứu khác tìm hiểu rộng hơn đến vai trò của người lãnh đạo ở nhà
trường mầm non như nghiên cứu của Cushla Scrivens (1990) (Professional
Leadership in Early Childhood - the New Zealand Kindergarten Experience);
Stamopoulos
E.
(2003) (Leadership
and
Change
Management
in
Early Childhood); và Rodd J. (2006) (Leadership in Early Childhood). Vấn đề
quản lý chuyên môn của hiệu trưởng trường mầm non cũng được đề cập đến
trong các tác phẩm nói về vai trò của người lãnh đạo ở nhà trường mầm non
như đã kể trên.
Các nghiên cứu về quản lý trường mầm non đã được sự quan tâm của
các nhà khoa học như Nguyễn Ánh Tuyết (1992), Phạm Thị Châu (1994),
Đinh Văn Vang (1996) [4]... thể hiện trong các tác phẩm “Một số vấn đề quản
lý trường mầm non”, “Quản lý giáo dục mầm non”... Nội dung của các tác
phẩm trên nêu một số khái niệm về quản lý, quản lý giáo dục và quản lý
trường mầm non; chức năng quản lý và quản lý giáo dục; hệ thống mục tiêu,
nguyên tắc, phương pháp quản lý; vị trí, tính chất, nhiệm vụ; tổ chức bộ máy;
7
vai trò của hiệu trưởng trong công tác quản lý trường mầm non... Các tác
phẩm viết khá đầy đủ cả về lý luận và thực tiễn công tác quản lý ở trường
mầm non.
1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường
nhằm nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục. Có thể kể ra một số công trình
nghiên cứu sau
- Nguyễn Thế Quang (2005), Một số biện pháp quản lý nâng cao chất
lượng hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Trung học Phổ thông thành phố
Hà Đông, Hà Tây.[5]
- Nguyễn Thị Tâm (2007), Biện pháp quản lý tổ chuyên môn của hiệu
trưởng các trường tiểu học quận Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng.[6]
- Doãn Thị Thanh Phương (2006), Các biện pháp quản lý hoạt động tổ
chuyên môn của hiệu trưởng các trường mầm non quận Cầu Giấy, thành phố
Hà Nội.[7]
- Bùi Thị Thu Hà (2011), Biện pháp quản lý của hiệu trưởng đối với
hoạt động của tổ chuyên môn ở trường THCS Chu Văn An, quận Tây Hồ,
thành phố Hà Nội.[8]
Các công trình nghiên cứu trên trên cơ sở lí luận và khảo sát thực
trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở cấp tiểu học, Trung học Cơ sở,
Trung học Phổ thông đã đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất
lượng hoạt động tổ chuyên môn trong các nhà trường.
Nhận xét:
- Các công trình nghiên cứu trên hướng vào nghiên cứu quản lý hoạt
động tổ chuyên môn trong trường phổ thông và dân tộc nội trú nhưng loại
hình trường mầm non còn ít được nghiên cứu.
- Đề tài luận văn hướng vào nghiên cứu quản lý hoạt động tổ chuyên
môn ở trường Mầm non. Đề tài sẽ nghiên cứu và đánh giá đúng thực trạng về
các biện pháp quản lý hoạt động của các tổ chuyên môn đã được áp dụng ở
trường Mầm non quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội, từ đó đề xuất các
8
biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn trong trường
Mầm non.
1.2. Lý luận về quản lý
1.2.1. Khái niệm
Quản lý là một phạm trù xã hội, tồn tại khách quan và là một tất yếu
của lịch sử. Khi xã hội cần có sự chỉ huy, điều hành, phân công, hợp tác, kiểm
tra, điều chỉnh trong lao động để đạt năng suất cao, lúc đó cần vai trò của
người đứng đầu. Đây chính là yêu cầu tất yếu để quản lý ra đời. Ở mỗi giai
đoạn lịch sử khác nhau, hình thái xã hội khác nhau sẽ có những hình thức
quản lý khác nhau. Trong mọi thời đại, vai trò của quản lý trong sự ổn định và
phát triển xã hội đều được coi trọng.[9]
Khoa học quản lý là một lĩnh vực lao động trí tuệ và thực tiễn phức tạp
nhằm điều khiển lao động, thúc đẩy sự phát triển của xã hội trên tất cả mọi
bình diện. Khoa học quản lý luôn gắn với tiến trình phát triển của xã hội, luôn
mang tính lịch sử, tính giai cấp, tính dân tộc, tính thời đại. Lao động xã hội
ngày càng phát triển đa dạng và phong phú thì khoa học quản lý cũng ngày
càng phát triển theo nội tại của quá trình lao động. Nói một cách khác, nội
dung, tính chất, đặc thù của mỗi loại lao động sẽ tạo nên một hệ chiếu của
phương pháp quản lý. Quản lý là một khoa học sử dụng tri thức của nhiều
môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, nhân văn khác như: Toán học, thống
kê, kinh tế, tâm lý học, giáo dục học, đạo đức học, xã hội học… đồng thời
quản lý còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự mềm dẻo và tinh tế cao độ để đạt
được mục đích.[10]
Chính vì vậy mà người ta có thể tiếp cận khái niệm quản lý theo nhiều
cách khác nhau. Theo góc độ tổ chức, quản lý là cai quản, chỉ huy, lãnh đạo,
kiểm tra. Theo góc độ điều khiển, quản lý có nghĩa là lái, điều khiển, điều chỉnh.
Theo cách tiếp cận hệ thống thì quản lý là sự tác động của chủ thể quản lý đến
khách thể quản lý (hay đối tượng quản lý) nhằm tổ chức, phối hợp hoạt động của
9
con người trong quá trình sản xuất xã hội để đạt được mục đích đã định.
Theo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lê nin: Quản lý xã hội một cách
khoa học là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý đối với toàn bộ những
hệ thống xã hội. Theo Aunapu: “Quản lý là nghệ thuật biết rõ ràng, chính xác
cái gì cần làm và làm cái đó như thế nào và bằng phương pháp tốt nhất và rẻ
nhất” [11].
Theo tác giả Nguyễn Minh Đạo: “Quản lý là một hoạt động có định
hướng, có tổ chức, lựa chọn trong các đối tượng có thể dựa trên các thông tin về
tình trạng của đối tượng được ổn định và làm cho nó phát triển tới mục đích đã
định” [12] .
Theo tác giả PGS.TS Trần Kiểm: “Quản lý là tác động có mục đích, có
kế hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể những người lao động nói chung là
khách thể quản lý nhằm thực hiện được những mục tiêu dự kiến” [13].
Trên đây là những quan niệm khác nhau về quản lý với những góc độ
khác nhau phụ thuộc vào cái nhìn chủ quan và mục đích hoạt động của hệ
thống. Tuy các cách tiếp cận khác nhau nhưng đều bao hàm một số dấu hiệu
chung của quản lý:
- Quản lý là các hoạt động để đảm bảo mục đích chung là hoàn thành
công việc qua nỗ lực của các cá thể trong tổ chức. Đối tượng tác động của
quản lý là một hệ thống xã hội hoàn chỉnh như một cơ thể sống gồm nhiều
yếu tố liên kết hữu cơ theo một qui luật nhất định như tồn tại trong thời gian,
không gian cụ thể.
- Hệ thống quản lý bao giờ cũng gồm hai phân hệ là: Chủ thể quản lý
và khách thể quản lý (Người quản lý và người bị quản lý). Tác động quản lý
là tác động có định hướng, có tổ chức mang tính tổng hợp bao gồm nhiều giải
pháp khác nhau thông qua cơ chế quản lý để sử dụng có hiệu quả cao nhất
nguồn lực sẵn có của tổ chức trong điều kiện nhất định nhằm đảm bảo cho hệ
thống ổn định phát triển và đạt được mục tiêu đã định.
- Mục tiêu cuối cùng của quản lý là chất lượng sản phẩm vì lợi ích phục
10
vụ con người. Người quản lý phải nghiên cứu khoa học nghệ thuật, giải quyết
các mối quan hệ giữa con người với nhau vô cùng phức tạp, không chỉ giữa
chủ thể và khách thể trong hệ thống mà còn trong mối quan hệ tương tác với
các hệ thống khác nhằm hướng đến mục tiêu chung của tổ chức mình.
Với những điểm chung và thống nhất trên, đề tài luận văn đã xác định
khái niệm: Quản lý là tác động có định hướng của chủ thể quản lý thông qua
lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đến đối tượng quản lý nhằm khai thác
và sử dụng có hiệu quả các tiềm năng và cơ hội của đối tượng quản lý để đạt
được mục tiêu quản lý trong một môi trường biến động[14].
Quản lý nhà trường mầm non là những tác động có định hướng của
chủ thể quản lý (lãnh đạo trường học) thông qua lập kế hoạch tổ chức, chỉ
đạo kiểm tra đến đối tượng quản lý (giáo viên, trẻ em) nhằm tận dụng các
nguồn lực hướng vào đẩy mạnh các hoạt động của nhà trường mầm non, thúc
đẩy quá trình đào tạo, thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch dạy học
và giáo dục trong một môi trường biến động.[15]
Có thể mô tả quản lý và quản lý nhà trường mầm non bằng sơ đồ 1.1:
MÔI TRƯỜNG
Cơ chế quản lý
Phương pháp quản lý
Đối tượng
quản lý
Chủ thể
quản lý
Mục tiêu
Công cụ
quản lý
Sơ đồ 1.1. Mô hình về quản lý
Trần Kiểm – Những vấn đề cơ bản của khoa học quản lí giáo dục
11
1.2.2. Chức năng quản lý
Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng
của các hoạt động: kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.
- Chức năng kế hoạch hóa: Là quá trình xác định mục tiêu và quyết
định những biện pháp tối ưu để thực hiện mục tiêu đó. Thực chất của kế
hoạch hóa là đưa toàn bộ những hoạt động vào công tác kế hoạch hóa, với
mục đích, biện pháp rõ ràng, bước đi cụ thể và xác định các điều kiện đáp ứng
cho việc thực hiện mục tiêu. Nói rõ hơn, kế hoạch hóa là xác định trước xem
phải làm cái gì, làm như thế nào, làm khi nào và ai sẽ làm? Cuối cùng sẽ có
được sản phẩm chính là kế hoạch.
- Chức năng tổ chức: Sau khi lập xong kế hoạch, người quản lý muốn
chuyển hóa kế hoạch của mình thành hiện thực, đó chính là chức năng tổ
chức, điều quan trọng trong chức năng này là phải xác định cho được vai trò
của mỗi bộ phận, mỗi cá nhân, bảo đảm các mối quan hệ ngược, sự thống
nhất và đồng bộ về tổ chức trong quản lý. Nội dung chủ yếu là: xác định cấu
trúc tổ chức; xây dựng, phát triển đội ngũ; xác định cơ chế hoạt động và các
mối quan hệ của tổ chức. Chức năng này sẽ có tác dụng liên kết chặt chẽ giữa
các bộ phận, nhờ đó mà nhà quản lý điều hành nguồn nhân lực của mình một
cách có hiệu quả.
- Chức năng chỉ đạo: Là quá trình tác động ảnh hưởng của chủ thể
quản lý đến hành vi và thái độ của người khác nhằm đạt được các mục tiêu đã
đề ra. Xét cho cùng, chỉ đạo là sự tác động lên con người, khơi dậy động lực
của nhân tố con người trong hệ thống quản lý, tạo điều kiện để mọi người tích
cực, tự giác làm việc và đem lại hiệu quả cao. Chức năng này hình thành sau
khi lập kế hoạch và cơ cấu bộ máy; vận hành và điều khiển chính là yếu tố cốt
lõi của chức năng chỉ đạo. Nội dung của chức năng chỉ đạo là tập hợp, động
viên các thành viên nỗ lực phấn đấu để đạt mục tiêu.
- Chức năng kiểm tra: Sau khi xác định được mục tiêu, lựa chọn biện
pháp tối ưu nhất, đồng thời triển khai các chức năng tổ chức, chỉ đạo để thực
12
hiện các mục tiêu đó, một trong những công việc không thể thiếu được của
người quản lý là kiểm tra việc triển khai tất cả các quyết định trong thực tiễn.
Qua kiểm tra sẽ giúp điều chỉnh kịp thời các hoạt động cũng như công tác
quản lý. Kiểm tra là một chức năng cơ bản và quan trọng của quản lý, Lênin
đã khẳng định: “Quản lý mà không có kiểm tra thì không phải là quản lý”.
Kiểm tra chính là quá trình thiết lập mối quan hệ ngược trong quản lý. Kiểm
tra còn có vị trí quan trọng trong việc đổi mới công tác quản lý nhằm nâng
cao chất lượng và hiệu quả quản lý.
Tổng hợp các chức năng quản lý tạo nên nội dung của quá trình quản
lý. Nội dung lao động của đội ngũ cán bộ quản lý là cơ sở để phân công lao
động quản lý giữa những cán bộ quản lý và là nền tảng hình thành cấu trúc
của quản lý. Điều đáng chú ý là trong quá trình quản lý người quản lý phải
thực hiện một dãy chức năng kế tiếp nhau một cách logic, bắt buộc. Bắt đầu
từ việc xác định mục tiêu và nhiệm vụ quản lý cho đến khi đạt được kết quả
kiểm tra và tổng kết quá trình quản lý. Mỗi quá trình quản lý xảy ra trong một
thời gian cụ thể của một chu trình quản lý nhất định.
Ngoài 4 chức năng nêu trên trong chu trình quản lý, chủ thể quản lý phải
sử dụng thông tin như là một công cụ hay chức năng đặc biệt để thực hiện các
chức năng trên. Chúng ta có thể biểu diễn chu trình quản lý theo sơ đồ sau:
Kế hoạch
Kiểm tra, đánh giá
Thông
Tổ chức
Chỉ đạo
Sơ đồ 1.2. Quan hệ giữa các chức năng quản lý
Trần Kiểm –Nguyễn Xuân Thức: Giáo trình khoa học quản lý và quản lý
giáo dục đại cương [16]
13
Tóm lại: Trong công tác của người quản lý việc thực hiện các chức
năng ở trên là hết sức cần thiết, nhưng quá trình thực hiện phải phối hợp chặt
chẽ các chức năng ấy sao cho tất cả các khâu của quá trình này là một chuỗi
thống nhất, hỗ trợ và bổ sung cho nhau trong quá trình thực hiện.
1.3. Tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn ở trường mầm non
1.3.1. Trường mầm non trong hệ thống giáo dục quốc dân
Trường mầm non là đơn vị giáo dục cơ sở của ngành học mầm non,
là trường được liên hợp giữa nhà trẻ và mẫu giáo. Trường mầm non có chức
năng thu nhận để chăm sóc và giáo dục trẻ em từ 3 tháng đến 6 tuổi, nhằm
giúp trẻ hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách; chuẩn bị cho trẻ em
vào lớp 1. Trường mầm non có các lớp mẫu giáo và các nhóm trẻ. Trường do
một ban giám hiệu có hiệu trưởng phụ trách.[17]
Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền
móng cho sự phát triển về thể chất, trí tuệ của trẻ em. Lứa tuổi mầm non có vị
trí rất quan trọng trong suốt quá trình phát triển cuộc đời của mỗi con người.
Bởi đây là giai đoạn phát triển có tính quyết định để tạo nên thể lực, nhân
cách, năng lực phát triển trí tuệ trong tương lai.
Không có mô hình chung cho giáo dục mầm non ở tất cả các nước. Tuy
nhiên, vai trò của giáo dục ngày càng được coi trọng đối với mọi quốc gia.
Đến nay có 160 nước và các tổ chức quốc tế đó cam kết coi giáo dục mầm
non là một mục tiêu quan trọng. Thụy Điển coi giai đoạn mầm non là thời kỳ
vàng của cuộc đời'' và thực hiện chính sách: trường mầm non là trường tự
nguyện do chính quyền địa phương quản lý, trẻ 5 tuổi có thể theo học không
mất tiền, 3 tiếng/ngày. Ở New Zealand, Chính phủ hỗ trợ cho các loại trường
giáo dục mầm non dựa trên kết quả họat động mà các cơ sở đó đạt được.
Điều kiện được nhận hỗ trợ là cơ sở giáo dục mầm non phải đáp ứng được các
chuẩn do Bộ Giáo dục đưa ra. Chính phủ hỗ trợ 50% chi phí hoạt động của
các cơ sở giáo dục mầm non không phân biệt cơ sở công lập hay tư thục. Phần
14
còn lại do cha mẹ đóng góp. Các gia đình khó khăn về thu nhập hoặc có con ở
tuổi mầm non bị khuyết tật có thể làm đơn xin miễn đóng góp. Luật hệ thống
giáo dục quốc gia Indonesia đó công nhận giáo dục mầm non là giai đoạn tiền
đề cho hệ thống giáo dục cơ bản. Luật Giáo dục của Thái Lan nhấn mạnh gia
đình và Chính phủ phải cùng chia sẻ trách nhiệm đối với giáo dục mầm non
nhằm thực hiện Công ước quốc tế về quyền trẻ em.[18]
Ở nước ta, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng giáo dục mầm non, xác
định nhiệm vụ giáo dục mầm non là thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ từ ba tháng tuổi đến sáu tuổi nhằm giúp trẻ phát triển về thể chất,
tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách,
chuẩn bị cho trẻ vào học lớp một. Giáo dục mầm non có vị trí là bậc học đầu
tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đề án Phát triển giáo dục mầm non
giai đoạn 2006-2015 đó thể hiện quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về phát
triển giáo dục mầm non thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tiếp thu các lý
luận và kinh nghiệm của các nước tiên tiến trên thế giới. Đề án đó được đóng
góp ý kiến của các Bộ, ngành, các Sở Giáo dục và Đào tạo nên có tính khả
thi cao.[19]
1.3.2. Tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn trong trường mầm non.
1.3.2.1. Tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là (TCM) một đơn vị công tác trong nhà trường, TCM
nắm giữ nhiều chức năng quan trọng trong việc điều hành hoạt động chuyên
môn cũng như hoạt động giáo dục. TCM là nơi giáo viên được bày tỏ quan
điểm của bản thân về lĩnh vực chuyên môn cũng như lĩnh vực khác liên quan
tới công tác dạy học. tổ chuyên môn cũng là nơi giao lưu tình cảm của giáo
viên, gắn bó đội ngũ nhà giáo với nhau thông qua việc sinh hoạt tổ.
Điều 14 “Điều lệ trường mầm non” Ban hành kèm theo quyết định số
14/2008/QĐ-BGD ĐT ngày 07 tháng 4 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ giáo dục
và đào tạo quy định cụ thể: tổ chuyên môn bao gồm giáo viên, người làm
15
công tác thiết bị giáo dục và cấp dưỡng. Tổ chuyên môn có tổ trưởng và tổ
phó.[20]
* Vị trí, vai trò của tổ chuyên môn trong trường mầm non:
Tổ chuyên môn là một bộ phận chuyên môn là đầu mối mà Hiệu trưởng
dựa vào đó để quản lý các hoạt động của tổ, cơ bản nhất là hoạt động dạy của
giáo viên.
- Tổ chuyên môn có chức năng giúp Hiệu trưởng điều hành các hoạt
động sư phạm, trực tiếp quản lý lao động của giáo viên trong tổ.
-Tính chất hoạt động chủ yếu của tổ chuyên môn: Phối hợp các bộ phận
nghiệp vụ chuyên môn (nuôi và dạy) và các tổ chức đoàn thể trong thực hiện
nhiệm vụ của tổ và các nhiệm vụ khác của chiến lược phát triển nhà trường để
đưa nhà trường đạt được các mục tiêu đề ra.
- Tổ chuyên môn là nơi trực tiếp triển khai các hoạt động của nhà
trường mầm non trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục và chăm sóc nuôi
dưỡng trẻ Mầm Non.
- Tổ chuyên môn là đầu mối quản lý mà Hiệu trưởng nhất thiết phải tập
trung dựa vào đó để quản lý nhà trường trên nhiều phương diện, nhưng cơ bản
nhất là hoạt động giáo dục, dạy học và hoạt động sư phạm của giáo viên.
- Đặc biệt, tổ chuyên môn là nơi tập hợp, đoàn kết, tìm hiểu nắm vững
tâm tư, tình cảm và những khó khăn trong đời sống của các giáo viên trong tổ,
kịp thời động viên, giúp đỡ giáo viên trong tổ hoàn thành tốt nhiệm vụ của
người giáo viên trong trường Mầm Non.
*Nhiệm vụ của tổ chuyên môn:
Theo quy định tại khoản 2 điều14 của Điều lệ trường mầm non năm
2008, tổ chuyên môn có 4 nhiệm vụ:
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần, tháng, năm học
nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ và
các hoạt động giáo dục khác;
