Báo mạng điện tử - tiểu luận cao học

I.ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BÁO MẠNG
-Tính thời sự cao
-Không có trọng lượng.Không bị phụ thuộc vào khoảng cách địa lý
-Không bị hạn chế bởi số trang
-Thông tin mở
-Chi phí xuất bản thấp
-Có sự hỗ trợ của công nghệ mới (multimedia), tin bài kết hợp với hình
ảnh,âm thanh trên cùng một số báo mạng điện tử
-Lưu trữ thông tin một cách có hệ thống
-Phản hồi thông tin một cách nhanh chóng
-Kỹ thuật hiện đại
-Khảo sát,điều tra xã hội học qua mạng nhanh chóng,chính xác
-Khả năng cá nhân hóa thông tin theo yêu cầu cao
-Chất lượng hình ảnh,âm thanh kém hơn
-Thao tác sử dụng khó hơn
-Tốc độ xem và nghe phụ thuộc vào đường truyền
-Có thể nghe,xem nhiều lần
-Nội dung thông tin được chọn lọc đa dạng
-Hình thức: được thiết kế theo chuyên trang,chuyên mục
II.NGUYÊN TẮC VIẾT CHO BÁO MẠNG
1.Nguyên tắc chung:
Một trong những ưu điểm của báo mạng điện tử đó là không bị hạn
chế về diện tích “đất”, số chữ, nhà báo có thể viết nhiều, kể chi tiết. Tuy
nhiên, trong thời đại hiện nay, không mấy người đọc hứng thú với những
bài viết dài dòng, lủng củng. Chính vì vậy, khi viết bài cho báo mạng cần
phải lưu ý một số điều
-Không nên vòng vo, hãy chú ý nói thẳng vào trọng tâm của vấn đề và
viết thật ngắn gọn bằng cách sử dụng những câu, đoạn ngắn, đơn giản. Mỗi
đoạn chỉ nên thể hiện một ý và thường khoảng 2-3 câu (3-4 dòng)
-Phần lớn người dùng không đọc web, mắt họ “quét” web và chỉ dừng lại
ở đầu đề và các chi tiết nhỏ

-Thay đổi cách thu thập thông tin: kể câu chuyện bằng cách nào?
-Cập nhật tin,bài một cách liên tục,có lượng thông tin cao, giảm bớt tin
lễ tân, bài dài dòng,khô khan,nặng tính báo cáo
-Luôn có một đoạn tóm tắt giúp người đọc xác định được ngay nội dung
chính của bài báo(sapo)

1


-Độc giả không chỉ muốn biết ai, cái gì, ở đâu và khi nào mà cả tại sao.
(Tại sao nhà nước tăng thuế. Điều này có ý nghĩa gì với cuộc sống hàng
ngày?);
-Dùng các đoạn ngắn (mỗi đoạn một ý);
-Dùng câu chủ động, không lạm dụng tính từ và phó từ;
-Với những bài dài, nên có những tiểu đề mục chứa đựng thông tin
(Cách này vừa tạo ra những điểm nghỉ cho mắt, vừa lôi kéo độc giả đọc tiếp);
-Có thể dùng font đậm (bold) để nhấn mạnh những điểm quan trọng
(nhưng không nên lạm dụng);
-Dùng bullet cho các danh mục (Nhìn thoáng là biết từng điểm, rất rõ
ràng);
-Nên có ảnh hoặc hình minh họa, dù nhỏ (Không chỉ có ý nghĩa trang trí
đâu, bởi người ta đã có câu "nhìn con bò chứ không nói con bò");
-Hãy luôn đặt câu hỏi: "Thông tin này có thể làm thành đồ thị, bảng biểu,
hình minh họa không?" (nếu thấy nên làm biểu, bảng thì còn chần chừ gì
nữa.)
-Xây dựng các hồ sơ mà mỗi hồ sơ chứa đựng nhiều thông tin về một
chủ đề nhất định
-Bên cạnh việc đưa thông tin khái quát về sự việc, hiện tượng, vấn đề,
cần tăng cường các thông tin mang tính chất lý giải (trả lời cho câu hỏi vì
sao? Tại sao?) và tính chất định hướng.

-Sapo là phần thể hiện tóm tắt nội dung của bài viết, cũng là phần dẫn
dắt người đọc đến với nội dung chi tiết. Vì thế, không bao giờ được quên
sapo. Tuy nhiên cũng cần nhớ phải viết thật ngắn gọn (khoảng 2-3 câu), súc
tích.
-Từ ngữ trên báo mạng phải đơn giản, dễ hiểu. Cần hạn chế các từ lóng,
các từ ngữ địa phương để tránh gây khó hiểu cho người đọc.
-Hãy hạn chế một cách tối đa các câu bị động và thời quá khứ (hạn chế
từ “đã”, đặc biệt là trong tít và sapo)
-Khai thác tính đa phương tiện của báo mạng. Nếu có thể thay thế các
câu, các đoạn bằng hình ảnh, video, bảng, biểu đồ thì hãy sử dụng một triệt
để. Tuy nhiên cũng nên nhớ là đừng quên chú thích.
2


-Dùng các đường link để bổ sung thêm chi tiết mà không cần phải viết
thêm (nhưng nhớ phải kiểm tra chắc chắn rằng đường link dẫn đến tin-bài
đó). thay vì “kể lể” trực tiếp vào bài viết hãy tạo lập các đường link dẫn ( tạo
lập thông tin qua siêu liên kết).
Viết bài cho báo mạng không phải là đơn giản, song điều đó cũng không
có nghĩa là quá khó. Chỉ cần đưa tin thật nhanh, thật chính xác và làm đúng
một số quy tắc cơ bản, chắc chắn chúng ta sẽ có một bài viết hay, hấp dẫn và
sinh động.
2.Ví dụ và phân tích:
-Ví dụ 1:
ĐẶT BOM TỐNG TIỀN KHÁCH SẠN,LÃNH 12 NĂM TÙ
(TN) Ngày 31.7,TAND TPHCM tuyên phạt Võ Anh Tuấn( 22 tuổi,ngụ
Q.5) 12 năm tù về hai tội “cưỡng đoạt tài sản” và “chế tạo trái phép vật liệu
nổ”…
(Theo Thanh Niên Online,ngày 01-8-2009)
-Ví dụ 2:

BẮT MỘT NGƯỜI TRUNG QUỐC VẬN CHUYỂN GẦN 4KG
HEROIN
(TN) Ngày 18.9,nguồn tin Thanh Niên cho biết Cơ quan điều tra,công an
TPHN đã khởi tố bị can,bắt tạm giam Wang Ling Long( quốc tịch Trung
Quốc) về hành vi tàng trữ,vận chuyển trái phép chất ma túy…
(Theo Thanh Niên,ngày 19-09-2012)
-Ví dụ 3:
LỪA BẠN CHAT LẤY XE
Hôm qua 6.11,Công an TP.Biên Hòa (Đồng Nai) đã bắt giam Lê Trí
Dũng (23 tuổi,ngụ H.Định Quán) về hành vi lừa đảo,chiếm đoạt tài sản.Qua
chat trên mạng Dũng làm quen với chị N.T.H (22 tuổi,ngụ TP.Biên
Hòa).Ngày 25.10,Dũng rủ H đi chơi rồi lừa lấy xe gắn máy hiệu Air Blade
đem cầm 20 triệu đồng…
(Theo Thanh niên,ngày 7.11.2011)
Qua ba ví dụ trên có thể thấy đoạn mở đầu của ba tin trên đã nêu bật
được nội dung của tít bài đi kèm nội dung chính của bản tin ấy.Những hành vi
“cưỡng đoạt tài sản” hay vận chuyển trái phép chất ma túy… đều được chỉ ra
3


ở ngay phần mở đầu, từ đó nêu bật nên nội dung cũng như tít của tác
phẩm.Có thể chỉ ra những đặc điểm chính từ 3 ví dụ trên:
-Rõ ràng,dễ hiểu ngay từ cái nhìn đầu tiên,thể hiện qua tít báo với việc
sử dụng động từ trực tiếp
-Viết trực tiếp,đi thẳng vào vấn đề chính đó là: Những hành vi “cưỡng
đoạt tài sản” hay vận chuyển trái phép chất ma túy…
-Sử dụng chủ yếu là câu đơn.
III.CÁC TIN,BÀI CÙNG MỘT ĐỀ TÀI TRÊN BÁO IN VÀ BÁO
MẠNG
1.Báo in:

Nguyên văn tác phẩm:Những gã săn tình mang tội ác không bị ra tòa,
Báo Tuổi trẻ và đời sống,số 86 ngày 28/05/2012.-YẾN THANH.
“Bóc bánh trả tiền” với gái mại dâm thì lo bệnh tật,ngoại tình thì tốn
thời gian,tiền bạc và công sức.Vì thế với nhiều gã đàn ông, “chăn rau” là
biện pháp tốt nhất để thỏa mãn thói trăng hoa,nhục dục của mình. “Rau”
nghĩa là các cô gái nhẹ dạ được biến thành một thứ “đồ chơi”để những
gã đàn ông bệnh hoạn lôi kéo vào cuộc thác loạn.
Các cô gái trẻ đã trở thành “rau siêu sạch” như thế nào?
Có vô vàn cách để kiếm “rau”.Từ những lí do rất vớ vẩn như gọi nhầm điện
thoại,nhắn tin nhầm,đi đường quẹt xe,đi ăn uống,mua sắm,vui chơi tại các nơi
công cộng,tham gia lớp học Tiếng Anh,học nhảy, “tám” chuyện trên các trang
mạng xã hội,trang kết bạn,bán hàng online…gặp một em hay hay liền đưa lời tán
tỉnh,đó là những cách phổ biến mà các gã trai hay thực hiện để làm quen với
“rau”.Đa phần,sự nhầm lẫn được bao bọc bởi những lí do rất dễ thương: “Anh
thấy nick chat của em trên facebook/web nào đó,thấy ngộ ngộ nên muốn làm
quen”, “Anh thấy hình của em dễ thương quá nên muốn làm quen”, “Anh được
bạn anh cho số phone của em”, “Anh nghe nói em đang bán món hàng gì đó nên
anh gọi để hỏi giá”…Và những sự nhầm lẫn ấy luôn luôn được kết thúc bằng
một cuộc hẹn ở quán cà phê.Dù bạn chưa từng có người yêu,sống khép kín và ít
giao du với người lạ,bạn vẫn có thể trở thành mục tiêu săn đuổi.Bởi với các gã
trai lơ thì “rau” càng khó “chăn” càng có giá trị.

4


Nếu bất ngờ nhận được cuộc gọi làm quen từ số điện thoại lạ,rất có thể
bạn đã bị đưa vào tầm ngắm của một gã nào đó.Khi đến cuộc hẹn,chúng sẽ
luôn là những người đàn ông ga lăng,nhã nhặn,nói chuyện lịch sự,hấp dẫn và
có thể rất vui tính.Nhưng khi rời khỏi quán,nếu bất chợt hắn kêu đau bụng bất
thường,buồn ngủ không chịu được thì bạn hãy cẩn thận.Vì nơi để giải quyết

các vấn đề đó thường là…nhà nghỉ.Đến nhà nghỉ rồi mà bạn không chịu lên
phòng thì anh ta sẵn sàng bỏ bạn lại sảnh với một món đồ…không giá trị.Hắn
chui tọt vào nhà vệ sinh và nhắn tin ra: “Em ơi,anh đau bụng lắm”.Vậy thì
bạn phải làm sao?Đứng trơ ở sảnh với một món đồ của anh ta hay là lên
phòng xem tình hình thế nào.Và nếu lỡ đã vào phòng rồi thì thật khó cứu
vãn.Vài giờ sau,những hình ảnh giường chiếu của bạn sẽ xuất hiện trên một
trang web đen nào đó cùng với điệu cười đắc thắng của gã sở khanh.
Đẳng cấp và nghệ thuật “ trồng tưới”
Kẻ gọi điện tán tỉnh bạn là ai?Tôi đã giật mình khi phát hiện ra rằng,họ
có thể là sinh viên năm cuối một trường đại học,tư vấn viên,nhân viên văn
phòng,kĩ sư công nghệ thông tin,kĩ sư xây dựng,chuyên viên ngân hàng…tuổi
từ 20-30,cũng không loại trừ những quý ông đã có vợ và con nhỏ.Nếu như
các đại gia muốn cặp kè với “chân dài có óc” thì các gã này lại chủ động tiếp
cận với những cô gái mới lớn hoặc sinh viên ngoại tỉnh,bởi họ thường là
nhũng bạn trẻ còn ngây thơ hoặc thiếu thốn tình cảm.Chỉ cần đẹp trai một
chút,quan tâm một chút và có chút tiền các gã “họ Sở” đã dễ dàng chinh phục
được trái tim của những cô gái ngoan ngoãn,học hành tử tế.
Hội “ trồng rau” chia phụ nữ thành ba loại:vợ, “hàng” và “rau”.Hàng thì
chỉ cần có tiền,vợ là khái niệm cao xa không thể động đến,chỉ có “rau” là
nhan nhản trước mặt,chịu khó làm “nông dân”chăm chỉ “trồng tưới” là tha hồ
“tận hưởng”. “Rau” cũng được chia ra làm nhiều loại: “Rau siêu sạch” là các
cô gái chưa từng quan hệ bao giờ.Đây là loại “rau” mà bất kì gã nào cũng cố
thủ lấy một hai “mớ” và đương nhiên không muốn chia sẻ cho các chiến hữu
trừ khi đã “no xôi chán chè”.Tiếp theo là “rau sạch”, “rau công sở”, “rau
già”…Hoặc chia theo độ khó của việc “chăn rau”.
5


Có gã thích trồng “rau” từ hạt mới nảy mầm, “rau” được trồng từ khi còn
học lớp 10,trải qua bao “bão gió”, “sâu bệnh”, “thiên tai”…giờ “rau” quá đẹp

đẽ,xanh mơn mởn đặc biệt độ chung thủy của “rau” này là không thể bàn
cãi.Lại có người không thích trồng “ rau”.Cứ đi loanh quanh,thấy ở đâu có
“rau tốt tươi”,thì nhảy vào tán tỉnh.Khi đã có một cái hẹn,việc đưa “rau” lên
giường chỉ còn là vấn đề thời gian và tùy thuộc vào năng lực của từng tên.Có
kẻ chọn một nhà hàng êm đềm,ấm cúng,có nến và có hoa.Lại có gã đầu tư rất
bài bản,đưa “rau” đi tham quan,nghỉ mát chán chê rồi sau đó mới đưa vào
khách sạn,nhà nghỉ.Có kẻ rủ “rau” đi uống rượu với lí do mình đang buồn,rồi
rỉ tai gã bồi “Ly của anh ít rượu nhiều cô ca,ly của cô bé kia nhiều rượu ít cô
ca”,đảm bảo sau một chai thì “đi đâu tùy anh”.
Những “vụ mùa” đầy trái đắng
Đàn ông đi “chăn rau” luôn tự hào về khả năng chinh phục phụ nữ của
mình.Thế nhưng bên cạnh những “vụ mùa” bội thu,được anh em ngưỡng mộ
thì không ít người gặp phải trái đắng.Trên trang web đen gaidep…,khoailac…
các gã họ Sở đã kể lể những sự cố mà mình đã gặp phải.Nhiều em ăn mặc
đứng đắn,tử tế,ăn nói hiền lành nhưng lại chính là “hàng”,chỉ tìm cách moi
tiền”.
Nghĩ mình đang “ ăn rau sạch”,một gã không hề sử dụng biện pháp an
toàn nào.Thế rồi chỉ nửa tháng sau,anh này đã lên diễn đàn mếu máo kể khổ
vì “ăn rau” xong mấy ngày sau đã thấy vùng kín nổi đầy mụn đỏ,đi tiểu đau
rát.Thậm chí còn bị rơi vào bẫy của bọn lừa đảo.Nhân lúc hắn đi tắm,em
“rau” cuỗm hết giấy tờ,tiền bạc và biến mất.Chuyện phủi tay sau khi “chăn
rau” cũng không phải dễ dàng vì nhiều cô gái đã trót có tình cảm với ai thì tìm
mọi cách bám đuôi.Tìm đến nhà,tra ra số điện thoại cơ quan khiến các gã đàn
ông ham vui phải toát mồ hôi hột lo cách đối phó.Một điều nực cười là những
quý ông lên mạng tìm “rau” và ham hố với trò này,lại tỏ ra lo lắng,giật mình
khi nghĩ đến việc liệu vợ hay bạn gái của mình cũng từng là…rau?!
Còn các cô gái trẻ,nhiều cô gái tưởng mình được yêu,hi vọng kiếm được
chỗ dựa tinh thần nhưng sau đó nhanh chóng vỡ mộng.Chỉ sau một thời gian
6

ngắn được “trồng tưới”,các cô gái mất dần đi vẻ ngây thơ và trở nên lọc lõi
hơn.Có những cô gái đã quay sang trả thù đời và biến thành “hàng”.Không
biết bao nhiêu cô gái đã trở thành nạn nhân của những vụ lừa tình như thế?Và
có biết bao cô gái có thể tự đứng dậy sau những vấp ngã?
Chỉ tiếc rằng,tội ác của chúng không có tòa nào xử,lại cũng không bị ra
tòa.
Nếu trước đây từng nở rộ tình trạng “cứu nét” thì giờ đây,hiện
tượng “chăn rau” đang trở nên nhức nhối, một dạng biến tướng của tệ
nạn mại dâm.Rất khó kiểm soát những mối quan hệ kiểu này,bởi đơn
giản là hai bên tự nguyện đến với nhau.Từ một nữ sinh ngoan hiền,chỉ
qua một cuộc “trồng tưới” đã trở thành một loại “rau siêu sạch” cho các
yêu râu xanh hưởng lạc.Để tránh trở thành “rau sạch” bất đắc dĩ,các cô
gái trẻ nên đề phòng,hãy tự bảo vệ mình để tránh những mất mát,tổn
thương về vật chất và tinh thần bởi những gã “nông dân chăn rau”.Cẩn
thận với các số điện thoại,nick yahoo lạ vô tình làm quen.Đặc biệt chú ý
với các nick ảo hay số điện thoại từ sim khuyến mãi.Không nên đi chơi
hay hẹn hò riêng tư với một người chưa quen.Nếu đồng ý đến các cuộc
hẹn hò thì nên đi xe riêng chứ đừng để anh ta đèo,như vậy mới có thể ra
về mà không phụ thuộc.Tuyệt đối cảnh giác với những lí do đau
bụng,buồn ngủ.Nên cố gắng về nhà trong mọi trường hợp.Nếu đã lỡ dính
một lần,nên đổi nick yahoo và số điện thoại để không bị “ chia sẻ” cho
người khác-TỊNH TÂM.
2.Báo mạng: Theo vnexpress,thứ 5 ,2/8/2012
Lật mặt nạ những gã họ Sở “ chăn rau” lừa tình
Những kẻ “chăn rau” sẽ không thường xuyên liên lạc với các cô gái
mà thông thường chỉ khi nào hắn muốn gặp thì hắn sẽ chủ động liên hệ
trước đó một hai hôm. Vì những tên này thường “chăn” một lúc nhiều cô
gái chứ không phải một cô.
>Lừa tình 'rau sạch' là trào lưu thời thượng

7


“Chăn rau” ( lừa tình những cô gái trẻ) đang là hiện tượng nhức nhối
trong giới trẻ hiện nay. Có nhiều ý kiến cho rằng những cô gái bị coi là “ rau”
là những cô gái hư hỏng chơi bời nên mới dễ dàng bị lợi dụng như vậy.
Tuy nhiên, không ít trong số đó là những cô gái ngoan ngoãn, hiền lành
vì nhẹ dạ cả tin mà trở thành “rau” của những gã họ Sở. Đây chủ yếu là
những cô gái đi học xa nhà, chưa có người yêu hoặc đang có những nỗi buồn
về tình cảm.
Những gã “chăn rau” hiểu đây là lúc những cô gái cảm thấy yếu đuối và
dễ bị rung động nhất. Họ sẽ xuất hiện một cách rất tình cờ và ngẫu nhiên dưới
hình ảnh của một người đàn ông chững chạc, đang có một công việc tương
đối tốt.
Những tên này sẽ tiếp cận những cô gái đó một cách từ từ mà không vội
vàng, vồn vã và không hề đề cập tới vấn đề tình cảm. Bắt đầu là những câu
chuyện liên quan đến công việc, lối sống để những cô gái này có cảm giác
đây là một người đàn ông tốt và hoàn hảo và từ từ xây dựng lòng tin.
Các cô gái thường không hề để ý rằng những thông tin đó đa phần là một
chiều mà chủ yếu là do những tên họ Sở tự nói ra.
Sau một thời gian nói chuyện, những gã họ Sở sẽ rủ những cô gái đi
uống nước, đi chơi. Tất nhiên, một hai lần đầu tiên những gã này sẽ vẫn tỏ ra
là một người đàn ông nghiêm túc. Nhưng những lần sau đó, chắc chắn gã sẽ
lộ rõ bản chất của kẻ “chăn” rau.
Những gã họ Sở sẽ có những chiêu trò để đưa cô gái vào bẫy của mình
như: "Anh chở em qua chỗ anh đợi anh thay đồ rồi mình đi chơi nha", "Anh
đau bụng quá, vào đây nghỉ một tí nhé em" (hay trú mưa) hoặc "Anh có việc
quan trọng phải vòng vào đây, em vào cùng anh một tí"… Và khi đã đưa được
những cô gái đó vào nơi riêng tư chỉ có 2 người thì những gã họ Sở thừa kinh

nghiệm để khiến các cô gái không làm chủ được bản thân.
Nếu các cô phản kháng, chúng sẽ vừa sử dụng sức vừa sử dụng những
lời ngon ngọt như “ anh muốn lấy em”, “ em làm vợ anh nhé”… để tạo sự yên
tâm.
Các cô gái có thể thấy những đặc điểm nổi bật sau của 1 gã “ chăn rau”:
8


1. Những kẻ “ chăn rau” thường không muốn xác định một mối quan hệ
rõ ràng với những cô gái. Có thể những gã đó ôm, hôn… nhưng cũng sẽ
không bao giờ nói “Anh yêu em” nhằm tạo một con đường rút lui khi hắn
chán.
2. Những câu nói như “ anh muốn lấy em” hay đại loại vậy thường chỉ
có mục đích trấn an hòng đạt được mục đích của mình. Với một người đàn
ông đứng đắn, họ sẽ không bao giờ làm như vậy mới một mối quan hệ mới
cho dù họ thật sự yêu.
3. Những kẻ “chăn rau” sẽ không thường xuyên liên lạc với những cô gái
mà thông thường chỉ khi nào hắn muốn gặp thì hắn sẽ chủ động liên hệ trước
đó một hai hôm. Vì những tên này thường “chăn” một lúc nhiều cô gái chứ
không phải một cô.
Các cô gái sẽ nhận thấy là những gã “chăn rau” thường sẽ rủ đi chơi vào
những ngày giữa tuần chứ không phải là một ngày cuối tuần nào đó. Vì những
ngày cuối tuần là khoảng thời gian những gã đó giành cho Gấu ( người yêu)
của gã.
Và đến khi gã muốn cảm thấy chán và muốn chấm dứt, gã sẽ đưa ra
những lý do không phù hợp thế này, không phù hợp thế kia. Các cô gái thì
cũng chỉ còn biết ôm mặt khóc vì gã chưa bao giờ muốn xác định một mối
quan hệ rõ ràng để ràng buộc nhau cả.
Tệ hơn, khi những cô gái đang đau khổ như vậy thì hắn lại share ( chia
sẻ) thông tin của cô cho những gã chăn rau khác và cũng với kịch bản đó.

Cuộc sống cần có sự chia sẻ niềm vui, nỗi buồn nhưng các bạn gái cũng
đừng nên quá tin vào một con người mà mình vừa mới quen biết. Hãy đặt
niềm tin vào những người bạn thực sự biết rõ và tin tưởng. Hãy biết nghi ngờ
khi mình đang buồn chán nhất lại xuất hiện một người đàn ông xa lạ với bao
nhiêu tính tốt đến bên cạnh mình.
Cái gì nhanh đến cũng sẽ nhanh đi, trong tình yêu cũng vậy. Một tình
yêu chân thành cần phải trải qua thời gian để hai người có thể thực sự hiểu
nhau thì mới có thể tiến xa hơn. Còn với những gã “chăn rau”, chắc chắn rằng

9


quan hệ nhân quả luôn luôn hiện hữu và những kẻ làm điều ác rồi cũng sẽ
phải trả giá cho những gì mình đã làm.
Khoai Tây
IV.SO SÁNH
-Cách khai thác góc độ(chủ đề):
Chủ đề, là một mặt nào đó thuộc thực tế khách quan, được lựa chọn
trong một thời điểm cụ thể. Nói cách khác, đó là vấn đề cốt lõi của sự kiện,
hiện tượng cuộc sống được người viết báo lựa chọn để xây dựng tác phẩm.
Trong một tác phẩm báo chí có thể có chủ đề chính và chủ đề phụ. Trong một
chủ đề còn chứa đựng những tư tưởng, thường được gọi là tư tưởng chủ đề.
Đó là tư tưởng toát ra từ chủ đề, mang ý nghĩa khái quát. Khi xây dựng một
chủ đề cho tác phẩm, người viết báo phải chú ý đến việc chủ đề đó thể hiện tư
tưởng gì? định phổ biến tư tưởng gì?
Chủ đề không được phép lặp lại, vì cuộc sống luôn vận động và phát
triển không ngừng. Nếu chủ đề bị lặp lại, nghĩa là dùng lại những tư liệu cũ,
khi mọi người đã biết thì tác phẩm sẽ không còn tính độc đáo – một yêu cầu
mang tính nguyên tắc của thông tin báo chí. Để có được những chủ đề mới
mẻ, có tính phổ quát, người viết bài cho Tạp chí BHXH phải có óc quan sát,

phát hiện, tìm tòi và khả năng tổng hợp, phân tích, đánh giá, bình luận.
Việc xác định chủ đề bài viết là yêu cầu bắt buộc đối với người viết bài
cho báo chí. Nếu không nội dung thông tin sẽ tản mạn, mờ nhạt, nhàm chán.
Đối những bài viết không rõ chủ đề, cũng gây khó khăn, vất vả cho người
biên tập, tu chỉnh, thậm chí mất công hơn là viết lại từ đầu.
Đề tài là các lĩnh vực thuộc phạm vi nhất định của cuộc sống, nó có tính
ổn định tương đối (còn gọi là chủ đề theo nghĩa rộng), như kinh tế, chính trị,
thể thao, văn hoá… Đối với hoạt động BHXH có các đề tài bao quát như
BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp; trong đó, lại có các đề tài về các loại
hình BHXH, BHYT bắt buộc, tự nguyện… Việc lặp lại đề tài trên báo chí là
tất yếu, vì nó thuộc lĩnh vực lớn của cuộc sống. Đề tài có thể lặp đi, lặp lại
10


nhiều lần, thường trực trong tâm trí của người viết báo và trong tất cả các tờ
báo, tờ tạp chí.
Đối với bài trên báo in:
-Chủ đề
Chủ đề mang tính cấp độ đó là tình huống có vấn đề và vấn đề chủ yếu
mà tác giả muốn đề cập tới.Đó là cách thức mà những gã săn tình đã áp dụng
để “chăn rau”. Bằng việc đưa ra các chi tiết như:Cách làm quen của các trai
lơ…Và sự nhầm lẫn ấy luôn được kết thúc bằng một cuộc hẹn ở quán cà
phê…Đi sâu vào ngóc ngách của xã hội mới thấy hết được những góc khất
đằng sau đó,ở đây là hiện tượng “chăn rau”-một dạng biến tướng của tệ nạn
mại dâm.Tác giả đã triển khai vấn đề đó theo chính kiến của mình.Tình huống
có vấn đề ở đây nằm ở hai chính kiến: Đẳng cấp và nghệ thuật trồng tưới và
những “vụ mùa” đầy trái đắng.Trong đó tình huống có vấn đề được triển khai
và làm nổi bật thông qua những lí lẽ và dẫn chứng…đó là những cách
thức,chiêu bài để những đối tượng “chăn rau” thực hiện hành vi của mình:
“Khi đã có một cái hẹn…Lại có gã đầu tư rất bài bản,đưa “rau”đi tham

quan…đảm bảo sau một chai thì “đi đâu tùy anh”.Và vấn đề chính trong tác
phẩm nằm ở chính kiến đầu tiên của tác giả:Các cô gái trẻ đã trở thành “rau
siêu sạch”như thế nào?Để triển khai vấn đề chính này tác giả đã đưa ra một
loạt các chi tiết,sự kiện đã nói ở phần trước.
Vấn đề cốt lõi của sự kiện nằm trong chủ đề:
Từ sự kiện bản thể dẫn đến sự kiện nhận thức.
Với tác phẩm trên,sự kiện bản thể:Những gã săn tình mang tội ác không
bị ra tòa.Đây là sự kiện bản lề,nằm ngoài nội dung tác phẩm báo chí,có khả
năng tóm lược và chi phối toàn bộ nội dung tác phẩm báo chí.Và sự kiện nằm
ngoài sự kiện bản thể trên là hang loạt các tệ nạn xã hội:mại dâm,ngoại tình…
nở rộ vào một thời điểm nào đó đến nay đã được thay thế bằng hình thức
“chăn rau” của những gã săn tình.Từ đó đưa đến một sự kiện nhận thức chung
đối với những gã săn tình mang tội ác đó là: “chăn rau” là biện pháp tốt nhất
11


để thỏa mãn thói trăng hoa,nhục dục của mình.Đằng sau đó tác giả nhận thức
được rằng “chăn rau” là một hiện tượng đang trở nên nhức nhối,một dạng
biến tướng của tệ nạn mại dâm.Và “chỉ tiếc rằng,tội ác của chúng không có
tòa nào xử,lại cũng không bị ra tòa”.Có thể nói điểm nhìn của tác giả về sự
kiện bản thể chính ở trên đã góp phần tạo ra một luồng thông tin mới lạ và sắc
nét cho độc giả trong quá trình tiếp nhận và lĩnh hội thông tin.
Chủ đề chứa đựng tư tưởng được gọi là tư tưởng chủ đề: Tư tưởng là sự
kết tinh của tác phẩm,là cái nhìn tổng quan của người viết về vấn đề mà mình
đang nói tới,đó là việc phòng và tránh “những mất mát tổn thương về vật chất
và tinh thần…cho người khác”
-Cách rút tít:
Tít dẫn: Nhịp điệu cuộc sống
Tít chính: Những gã săn tình mang tội ác không bị ra tòa
Các tít phụ:

Các cô gái trẻ đã trở thành “rau siêu sạch” như thế nào?
Đẳng cấp và nghệ thuật “trồng tưới”
Những “ vụ mùa” đầy trái đắng
Thông thường tít trên báo in dài hơn tít trên báo mạng
Cách rút tít chủ yếu là rút tít theo kiểu liệt kê đầu việc
Cách rút tít của bài báo trên theo kiểu phủ định “Những gã săn tình mang
tội ác không bị ra tòa”
Các tít phụ mang tính chất gợi mở,bổ sung thêm ý nghĩa cho tít chính
Cách rút tít khá gây lôi cuốn cho độc giả
-Cách thể hiện đề tài:
Một dạng biến tướng của tệ nạn mại dâm-ở đây là hiện tượng “chăn
rau”-một hình thức săn tình đầy mánh khóe và thủ đoạn của những gã “chăn
rau” độc đắc.Đây được coi là một hiểm họa đáng sợ của xã hội bởi rất khó
kiểm soát những mối quan hệ kiểu này vì đơn giản là hai bên tự nguyện đến
với nhau.Vì vậy tội ác của chúng không có tòa nào xử,lại cũng không bị ra
tòa.
Đối với bài trên báo mạng:
-Chủ đề: đó là những thủ đoạn lừa tình của những gã họ Sở.Bằng việc
đưa ra các dẫn chứng để chứng minh cách thức mà những gã họ Sở đã áp
dụng với các cô gái: xuất hiện,tiếp cận,rủ đi uống nước thậm chí dùng những
12


thủ đoạn đê hèn như: "Anh chở em qua chỗ anh đợi anh thay đồ rồi mình đi
chơi nha", "Anh đau bụng quá, vào đây nghỉ một tí nhé em" (hay trú mưa)
hoặc "Anh có việc quan trọng phải vòng vào đây, em vào cùng anh một tí"…
Và khi đã đưa được những cô gái đó vào nơi riêng tư chỉ có 2 người thì những
gã họ Sở thừa kinh nghiệm để khiến các cô gái không làm chủ được bản thân.
Tình huống nằm ở hai vấn đề chính: cách thức “chăn rau” của những gã
họ Sở,đồng thời chỉ ra đặc điểm của chúng(3 đặc điểm chính).

Sự kiện bản thể : “lật mặt nạ những gã họ Sở chăn rau lừa tình” đi đến
nhận thức đối với mỗi cô gái trẻ(nằm ở đoạn cuối).
Tư tưởng chủ đề: “cuộc sống…mình đã làm” nêu bật được ý nghĩa nhân
văn sâu sa của tác phẩm.
-Cách rút tít: không chung chung,đứng độc lập,định ranh rõ chủ đề
chính của tác phẩm “Lật mặt nạ những gã họ Sở chăn rau lừa tình”.Cách rút
tít này tạo sự lôi cuốn cho độc giả.Bởi nhà báo đã sử dụng động từ ở thể chủ
động thể hiện rõ chủ thể chính của hành động,đó là những gã họ Sở
Cách rút tít cô đọng mà nêu bật được chủ đề,tư tưởng của tác phẩm.
-Cách thể hiện đề tài khá cô đọng mà hàm súc,phân định rõ cách thức
“chăn rau” của những gã họ Sở ,đồng thời nêu lên đặc điểm của chúng.Để rồi
nhà báo gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh đối với các cô gái nhẹ dạ cả
tin.Thực chất đề tài ở đây vẫn là một dạng biến tướng của tệ nạn mại dâmhiện tượng “chăn rau”
V.VIẾT TÁC PHẨM BÁO MẠNG
1.Bài viết 1:
CHIÊU BÀI CỦA “CÒ NHÀ TRỌ”
Cuối tháng 6 đầu tháng 7, Hà Nội cũng như các tỉnh thành khác chuẩn bị
mọi điều kiện tốt nhất để kỳ thi tuyển sinh ĐH,CĐ diễn ra một cách thuận
lợi.Với nhiều thí sinh ở các tỉnh lẻ, đây cũng là thời điểm để họ tìm “ nơi ăn
chốn ở” cho mình…
Được biết qua các trang mạng,sách, báo,đài hoặc qua lời giới thiệu của
người quen,nhiều học sinh và phụ huynh của mình đã tìm được phòng trọ khá
hợp lý với nhu cầu và điều kiện hoàn cảnh của họ.
13


Song thực tế cho thấy nhiều bậc phụ huynh và con em của mình, do
chưa có kinh nghiệm cần thiết nên đã bị những “cò nhà trọ” nắm đằng chuôi
với mức lệ phí cắt cổ.
Nguyễn Thị Mai (Hải Dương) chia sẻ : “ Lúc đầu họ nhận là người

chuyên làm dịch vụ giới thiệu phòng cho thuê,săn đón và mời gọi mình nhiệt
tình…Sau khi đã thỏa thuận,giao kèo họ đưa mình đến phòng trọ với mức lệ
phí giới thiệu là 200.000 đồng”.
Hay như Đỗ Lan Anh (Bắc Giang) cho biết : “Trắng trợn hơn những “cò
nhà trọ” ấy còn theo chân,bám gót mình dọc đường Xuân Thủy,cũng có khi
nhiều thí sinh bị dọa đánh,bị tấn công bởi họ đã từ chối “lời đường mật” của
những “cò nhà trọ” ấy”.
Thậm chí có những “cò nhà trọ” còn ngang nhiên lăng-xê mình với
những khẩu hiệu “3 nhất-dịch vụ giới thiệu tốt nhất,chất lượng phòng tốt
nhất,giá cả hợp lý nhất”.Đặc biệt họ đảm bảo rằng sẽ hoàn trả lại 1oo% mức
lệ phí nếu người thuê phòng không ưng ý…Nhưng thực tế đó chỉ là những
chiêu bài giả tạo của họ.
Hầu hết,những người nhận dịch vụ giới thiệu phòng trọ cho thuê chủ
yếu tập trung vào những lao động tự do,những tiểu thương nhỏ…thường
xuyên hoạt động trên địa bàn TPHN.
Cũng theo chia sẻ của Mai và nhiều thí sinh khác thì mức lệ phí mà họ
phải trả cho những “cò nhà trọ”ấy lên tới 200.000đồng.Trong khi đó thực tế
căn phòng mà họ được giới thiệu không thực “tốt” theo đúng nghĩa: căn
phòng tạm bợ,khu vực vệ sinh ô nhiễm…Nhiều người trong số họ đành phải
“cắn răng chịu đựng”, “ngậm bồ hòn làm ngọt” trước những chiêu bài phi
nhân tính của những “cò mồi”.
Qua tìm hiểu được biết,liên tục trong nhiều năm,đặc biệt là thời điểm kỳ
thi ĐH,CĐ sắp diễn ra hoạt động “cò mồi” khá phổ biến.Đặc biệt trên đường
Xuân Thủy nói riêng và trên địa bàn TPHN nói chung ngày càng xuất hiện
những “cò nhà trọ” với những chiêu bài thâm hiểm hơn.

14


Thiết nghĩ, mọi người cần chủ động, nâng cao nhận thức trước những

chiêu trò ấy.Đồng thời chính quyền và cơ quan chức năng có liên quan cần
mau chóng vào cuộc để những hành vi “cò mồi” ấy không tái diễn.
2.Bài viết 2:
BÁNH ĐA KẾ “XẾP MÁI” DỌC VỈA HÈ
Km số 8,đoạn qua cầu treo Điếm Tổng thuộc địa phận Huyện Tân
Yên(Bắc Giang) thường xuyên diễn ra hoạt động trao đổi,mua bán.Hàng hóa
ở đây chủ yếu là các sản vật của người dân địa phương.
Nổi bật hơn đó là tình trạng bày bán hàng hóa trên vỉa hè ngay giữa khu
phố.Hàng dãy bánh đa dài “nối đuôi nhau”,trở thành sản phẩm bày bán chính
ở đây.giá mỗi chiếc bánh dao động từ 10-15 nghìn đồng/chiếc.Bác Thu một
khách hàng thường xuyên mua bánh cho biết: “Vì bánh đa Kế là đặc sản của
quê hương Bắc Giang nên quầy hàng của họ lúc nào cũng đông khách”.

Chiếm dụng hè phố bày,bán hàng
Chỉ với một chiếc chậu nhỏ đựng than đá hoặc một chiếc bếp lò
nhỏ,người bán hàng đã cho ra lò những chiếc bánh vàng giòn.Đây được xem
như sự lựa chọn hàng đầu của mỗi quý ông trong các cuộc nhậu.Tuy
15


nhiên,công nghệ nướng bánh chưa thực sự đảm bảo an toàn vệ sinh thực
phẩm.Hơn nữa còn làm mất đi mỹ quan của khu phố do khói than từ bếp tỏa
ra.
Bác Liên,một người dân thuộc khu phố này cho hay: “Cứ tầm chiều
tối,hoạt động buôn bán ở đây lại nhộn nhịp hơn.Không kể tới việc khói từ bếp
lò tỏa ra nghi ngút làm ảnh hưởng tới mỹ quan của khu phố.Hoạt động lưu
thông của người dân vì thế cũng trở nên khó khăn hơn”.
Được biết việc người dân chiếm dụng vỉa hè để bày bán bánh đa tồn tại ở
khu phố đã lâu.Không một sự kiểm tra,giám sát ,tất cả được thực hiện theo
quan điểm “mạnh ai người ấy làm”.Đến khi nhân dân trong khu phố lên tiếng

phản ánh về thực trạng trên thì cơ quan quản lý thị trường của xã mới vào
cuộc.Từ hình thức nhắc nhở lần đầu đến việc xử phạt hay thu giữ hàng hóa…
dần được áp dụng
Khi cơ quan quản lý thị trường đánh vào kinh tế của người bán hàng, tất
yếu họ sẽ có ý thức hơn,việc bán hàng trên vỉa hè không còn tái diễn.Thay
vào đó số lượng những chiếc bánh đa “xếp mái” kia được quy tụ về một
mối.Quan trọng hơn,mọi hoạt động trao đổi,mua bán giờ đây đều diễn ra
trong chợ,dưới sự giám sát của ban điều hành quản lý khu chợ.Hoạt động lưu
thông cũng như mỹ quan của khu phố đã được trả lại theo đúng nghĩa.
3.Bài viết 3:
NHỨC NHỐI NHỮNG “CUỘC ĐUA”
Từng đoàn thanh niên rú còi inh ỏi,lạng lách,đánh võng,đua xe trái
phép…là những hình ảnh không còn xa lạ với người dân thuộc khu phố
Xương Giang-TP Bắc Giang.Như thông lệ,khoảng 5-6h sáng,nhiều thanh niên
tụ tập trên cầu mới của TP để chuẩn bị “thăng thiên”.
Được biết phần lớn số thanh niên ấy là những “dân chơi” trong phố,với
độ tuổi từ 16-20.Trong đó,bao gồm nhiều thành phần: đi học,đi làm,lêu lổng ở
nhà đủ cả với tên gọi chung là “hội đua xe thành phố”.Theo chia sẻ từ một
người dân gần đó: Sau khi “hội đua xe thành phố” nhập cuộc đủ,bọn chúng hò
hét ầm ĩ,rú ga,lạng lách,đánh võng…làm náo loạn khu phố.Đây được xem
như thực trạng đáng báo động trong đại bộ phận thanh niên hiện nay.
16


“Hội đua xe thành phố” coi việc đua xe là hành động để xả stress và tiếp
thêm năng lượng cho một ngày mới.Những ai mới nhập hội hoặc còn thiếu
sót kỹ năng đua xe đều bị hội tẩy chay.Thay vào đó là những câu chêm,câu
kích đểu nhau chẳng hạn “phong độ chỉ là nhất thời,đẳng cấp là mãi mãi” hay
“ăn chơi không sợ mưa rơi”…
Ai cũng muốn bản thân tỏa sáng để khẳng định mình.Do đó họ thường

tách nhóm,lựa chọn chỗ nào có nhiều người để ý để “bốc đầu”xe.Đuôi xe ghì
sát xuống lòng đường tạo ra tiếng kêu ken két,hậu quả để lại là một vết lê kéo
dài trên mặt đường.Hơn nữa,những người già trong khu phố không dám ra
đường vào thời điểm hội này hoạt động.Hoặc nếu chẳng may có gặp thì cũng
“nên tránh là hơn”.

Hành vi “bốc đầu” xe gây nguy hiểm cho xã hội
Nguy hiểm hơn nhiều vụ va quệt đã xảy ra.Bác Minh chủ cửa hàng hoa
gần đó cho biết: “Tất cả khu phố bị náo loạn và va quệt xảy ra chỉ là chuyện
cơm bữa,kinh hoàng hơn đó là những vụ tai nạn gây thương tích”.Hậu quả
nghiêm trọng nữa, đó là nhiều dân đua phải bỏ mạng trên đường,xe biến dạng
trong đống đổ nát…
17


Điều khiển xe mô tô,lạng lách,đánh võng gây TNGT
Trước thực trạng trên đội CSGT tỉnh tăng cường công tác tuần tra,giám
sát nhằm bảo vệ trật tự an ninh khu phố.Từ biện pháp truy đuổi tích cực,xử
phạt cho đến giam giữ xe.Thậm chí có những khung hình phạt thích đáng với
những hành vi gây tai nạn thương tích hoặc gây ra cái chết cho người khác…
Mức hình phạt không ngừng tăng lên song nhận thức của đại bộ phận
thanh niên còn hạn hẹp.Hầu hết họ chỉ hành động theo cảm tính cộng với sự
đường đột của tuổi trẻ.Để rồi khi hậu quả xảy ra trên gương mặt mỗi người
đều u ám một nỗi sợ hãi.
Thiết nghĩ,trước mắt cơ quan chức năng của tỉnh cần nâng cao hơn nữa
trách nhiệm của mình trong việc truy quét sạch hành vi đua xe trái phép.Đồng
thời gắn với việc giáo dục nhận thức cũng như có chế tài xử phạt quyết liệt
hơn nữa.Hãy để khẩu hiệu: “An toàn giao thông là không tai nạn” đi sâu vào
nếp nghĩ của mỗi người.

18